장음표시 사용
201쪽
32 eura, studio , & amore, in Ripsius mores, & voia deductum cupiebat. Ab excolenda Poesi λ- Ium eum variis elucubrationibus dehortatus, praecipue vero celeberrimis illis quaternis versi-hus ad eum datis, qi i tanquam satyricae Poe sic ς Decimen absolutissimum merito a viris perit: ssimis sub spiciuntur . Ex quo licet coniice te fuisse puerum ingenii acie & optima indole praeditum ; sed suo edoctus exemplo solerti csmus pater ab inani sterilique cantu Poetarum illius animum potius in Iurisprudentiae cognitio
suae sapit, di eunctos foenerat una Deos.
Verum nescio quo communi optimorum Oomnium genitorum fato evenerit, ut paternis v istis, & curis , parum cumulate filius respondens, post multa mil rarum pctius abierit in arce Cois sinopoleos , vulgo Porto Ferraro . in qua primo cohortis Sign fer creatus est; mox Ioannis Gainponis Μ agni Etruriae Dueis, cui pater ad inopiam pei o redactus supplicem libellum vorsibus obtulit , ut in primo Poemate septimae Partis postumae legitur, peculiari Privilegio cum eadem d gnitate, sed emeritus, in urbem rediit. Ducta uxore Barbara , Silvestri a Podio ei vis honest ssimi filia IV. Eidus Februarias A. MDCCXXXVI. quum una cum Patr in Archiepiscopali Curia, misero tamen lucro,
versaretur, demum trig:nta duos annos natus
vivis excessit sexto Nonas Martias A. MDCCXXXVIII. relictis adflicto patri duobus filiis, qui & ipsi, quum postea paucis inter utrumque interiectis mensibus obiissent A. MDCCXL. ipso qui omnium ex sua stirpe , constanti ut erat antri
202쪽
mo, funus viderat, Deo humanarum rerum moderatori ea, quaerat, animi moderatione, agois
xe gratias valuit , sapientissimo Italico epigrammate , quod hactenus ineditum doctorum
manibus conteritur . Haec vero eius in adversis rebus constantia in toto pene vitae cursu enituit,
quo semper sibi fuit, ut ipse ad Mariam Tereissam Stromam Forani Principem scribebat in fuisnere filii sui, cum fortuna conflictandum . Ipsa enim ingenn sui alacritas, artis praestantia, nativus ille suus minimeque . adscitus fucatu que animi candor , suum illud iocose scribendi genus, aliaque plura mentis suae, ornamenista, nedum sibi prodessent, utinam non nocuisissent i Eius certe natura iis temporibus nequaquam poterat servire, in quibus, ipso teste, plures erant , qui fictae pictati , & adsentationi, plus nimio indulgerent; & religionem plerumque, rebus, ut saepe fit, & fortunis metirentur . Quod & clarius in poemate illo de aula aulicorumque vita significavit. Hinc antequam Prine ipum iniisset gratiam, ut superius dixi, plures ei denegatae fuere dignitates & munera, ut ipse toties in suis versibus iure optimo merito q).e gemit & indignatur, quibus familiam suam hcneste sub1hentare , & sumtum suum facile exercere, posset . Hinc familiares querimoniae illae,& gemitus, vota, adsiduaeque petitiones, qui bus affatim carmina sua abundant. Neque Vero tot tantisque domesticis incommodis pressus, tot humanis vicibus plagisque inimi eae sortis perci ssus, unquam succubuἰt; sed bonorum omnium largitori Deo eonfisus illud Prophetae usurpabat, quod carmine Etrusco illustravit ' Μ a ni α
203쪽
nimirum, Spes mea , Domitie, in terea υἱventium.
Ac revera aurea semper mediocritate contenistus a cumulandiε opibus quo iure quaque iniuria abhorruit, vel quum Principibus gratiosus in aula versabatur . Satis, ut cum Tacito loquar, habuit, si tenues res suae nec sibi pudori, nocalicui oneri forent. Vxori enim, consanguineis, amicisque suis, instantibus , ut honestum aeque Re quaestuosum , quod vacaverat, munus Publicum ab amplissino Moecenate suo Poteret, respondisse fertur, qua auimi moderatione erat e Principibus caute admodum esse preces ad movendas, ne ita eorum henevolentia fastidiis adhaeresceret , & popularium , Omnia sibi rapiendo & pene vorando, subiretur invidia . Idcirco non nisi voeatus ad aulam accedebat , numquam importunus, ut plurimi nostrae aetatis Attali facerent , obrepebat ι, scd potius sciens ab aula nonnumquam ad sui desiderium excitandum digrediebatur, & hanc esse causam scribebat ad Franeincuna Mariam Medicem, quod
eum rarius , quam ipse vellet , salutaturuq adiret . Sincerae integritatis conscius, licet Politie es areaiana cuiusvis generis bene nosset, ut in toties memorato poemate de aula aulicorumque artibus demo nstrat ; tantum abfuit, ut vitiis, vitiosisque, velificaretur , ut nudae incorruptaeque verita tis vates , sicuti sincerum numquam , ut cum Horatio loquar , vas incrullavit ; ita numquam virtutes ipsas invertit . Quin etiam tanta fuit morum innocentia , & perpetua vitae honestate, ut ab ea numquam deflecten, suae aetatis suorumque civium mores & scelera Itala, ut aiunt, scenicae vel ludicrae r peseos a
204쪽
ceto per Ieaver e . PrInei pes vero aequi bo. nique leges & ossicia, &veritatem docuit; auli.
Corum , quotquot erant, technas, carminum meis
Ilus suavitate patefecit, & graphice descripsit in
Poemate quarto Partis postumae ad Cardinalem indicem. Optimorum semper partes , Cumque morem , tenuit, ut, quum in aula ha. hebantur sermones, & eum Principibus conloquebatur , semper aliorum promer ira, digri; laistem, studia, hae adrepta occasione , ob Princi
Pum oculos poneret; quod priscis illis erudiistissimis antae hominibus solemne fuisse Parais grapho VI. a 'notavit V. Cl. Autonius Franciis scus Gorius in Memorabilibus de celeberrimo Iureconsulto Ioseph Averavio . Etenim literati o. mnes beata tune societate & cognatione quadam inter se iuncti eontinebantur . Hinc amore a Pud suos vere singulari, apud exteros nomi ais existimatione, & famae viguit celebritate . Ilis ud vero in hoc homine mirandum, est , ac Prope divinum, quod, quum in iram suapte matura proelivis esset & incensus p. quum uistroque salium genere, facetiarum nempe , &dicacitatis, ad miraculum usque esset instructu saneminem unquam laeserit nominatim ; sed lacessitus risu , & recto , ut aiunt , . latere iniuinxias contemserit. Quod vero fidem superat, nimirum est, quod precibus, spe, summorum virorum praemiis, adduci numquam potuit, ut alienam famam proscinderet , & alienum quida Christiana earitate diceret, iis potissimum
Poetiei s convici is, quae ei irato a natura, ab arte .
ab illo demum suo sal o seribendi stilo mi-xifice suppetias, ut, ita dicam , ferre Psere-Μ a rant .
205쪽
rant . Quam eautus , quam prudens, esset In iΙ, Io po ossimum missiano scribendi genere , non nLlla in oratione de eo habita per transen- . nam adtigi. Huius certe nostri pietas non fuiscara, sed absoluta Christi virtutum imitatio , quibus vel a teneris unguiculis studuit , natura acerbitatem non sine quadam sui violentia coris rexit; igneum ingenium adeo retudit, ut vere ferreus a conscribendis Satiris, sibi tot tantisisque oblatis occasionibus, ut ad Silvagiam Boris ghiniam, Pisanam Poetriam sce i bebat , tamen tenuerit se, consilio plus certe quam stomacho daturus . Antequam vero moriturus efflaret animam, codicillo suo praescripsit, ut quam citissime sua omnia adhuc inedita carmina , singulae e- Iucubrationes, ceteraque scripta, deferrentur adeeleberrimum Theologum Iosepb Mariam Broechium , quo cum summa intercedebat necessiis tudo, ut ex illius ad eum scriptis carminibias Patet. Se enim rectissimo eius iudicio . subiiceis Te, ea, quae digna luce essent, p sterorum meis moriae tradere; quae secus, flammis impon re.
Quod diligentissime exsequutus septimae Postumae Partis editionem nuper Lucae ML CCXLV. adornavit , alteram propediem curatu Tus , una cum eius numismate aeri inciso .
Neque ita a natura ad ludum & iocum factus erat, ut vel in Religionis negotio gravitatem tueri nesciret, vel Christianae pieta tis ossicia quaeque obire negligeret . Multa e ius carmina legenti praesto sunt pietatem reis dolentia. Quam vero adsidue in Divi Ioannis Lo-yolitarum templo versaretur , quam religiose
ibi Ecclesiae Sacramenta susciperet, quam ad
206쪽
tente ae frequenter saeras orationes audireti maxime vero in D. Laurentii , Peto um Fram cisum Accium amicum suum, de laudibus Maia viae Virginis singularum hebdomadarum sabis batis laudabili consuetudine dicen rem; quan facile sacros ora rores suis carminibus e omismendaret; quam digno apte graviterque de Virtutibus , de vitiis , ad familiam suam dis eis τeret, testimonia possent adduci plurima . Ipse etiam nonnullas sacras orationes habuit, non line multa fac rarum litorarum peritia in plurimis urbis nostrae Sodalitiis, praecipue vero in sacro Divi Paulli Hypogaeo , cui A. Μ DCCIX. no men dederat.Haec eadem p etas eius perlae cta .& cognita , bene actae vitae eius constans omnium opinio, & fama, acceptissimum reddidit Florentin s Archiepiscopis Iacobo Morigiae , Leo ni Stroctio, Thomae a Gberardesca , Ι σb Marintellio , qui omnes deinceps in dioecennas lustra tionibus eo semper usi sunt , ia in inde ab ann
Μ DCXCVIII. quo ab eodem Mortia dictus est
cancellarius, ut vocant, sive actorum Scriptor . Ipse vero qua erat diligentia in suis privatis ephemeridibus totam itincrum huiusmodi ratio nem , viarum compendia, stationes, Ecclesiarum numerum , picturas , emblemata, inscriptiones, si quae alia essent, . Rectstrum in primis & populo in xum ingenium , componendarum rixarum strate gemata , ceteraque minutim ad JOtavit , qua florentinis Archiepiscopis dioecesin lustrantiis bus usui esse magno possent. Hoc enim in eo semper fuit, ut omnium id ineruin, scilicet Poloniae , Mediolani, Venetiarum,&urbium quoque Etruscarum, absolutum Diarium semper more do-
207쪽
Caretauus Inconerius Volarerranus , Ioannis Baptisae fama motus, ubi eum nuperum Florentinum Arehiepiseopum ministri curiae, quotquot erant,
de more salutatum IV. Kal. Iunias A. Μ- DCCXL. adierunt , statim a eucullato quodam , qui illi e adstabat, quaesivit, utrum inter illos celeberrimus adesset Fagioli ut, quem & adisgnoscere & adloqui summopere desiderabat. Ex quo huic ereditur sapientissimo Praesuli, uti etiam superioribus , futurus fuisse ear siimus . Quo iudicio ipse laetatus est, quum in octavo se Ptimae Partis poemate , exinde oecasionem adripiat eanendi & eius Iaudes, & Florentini Archiepiscopatus inaugurationem . Quod vero ad eius ingenii dotes praeclaras & singulares adistinet, ea fuit mentis vi, & perspicacia, ea spi-xituum celeritate, ea demum memoriae tenaciistate , ut pueriles eius institutiones reputanti αυτοδιδεικτος profecto videatur . Bernicam Poeis sim eoluit, & tam alte professus est omnium iudieio Eruditorum , ut Ioannes Maria Creis fimbenius Maeeratensis, adserere non dubitavexit Lib. VI. Voluminis I. Commentariorum suorum in Italicam Poesin , lieet multi venuis nati Bervia eo niunctum Caesaris Caporatii vere-gundum colorem sibi optent, nemini hae in reaeoncedere Danuem Baptisam Fagrotium, quum iam tinus ille Florentiae & apud exteros vere singularis
In hoc genere habeatur . Quod ipsum sensit eis etiam Ioseph Blanehinius Pratensis, orator &Poeta cultissimus, in altera parte eruditissimi cui de Italica Sat ra commentarii in quo in exemplum Peracutae , & facetae dicaeitatis
208쪽
eum salsa, sed honesta, urban*tate quadam conis iunctae, adducit huius nostri poemilion illud
de laudibus ignorantiae ι aitque ob festivita tem suam Fagioueum eum esse unum, quem iis mitemur . Quam sententiam Veneti Auctores Ephemeridum Litteratorum gravissimo iudieio suo confirmarunt Tomo XX- Art. XII. quo Blanebinii librum expendunt. Ae revera si duo excipiantur, adnuente adhue Numine, superstites Savctes Casinius I. V. D. celeberrimus , cui,
si legum stridium sivisset , hoo scribendi genus multum deberet a & Autonius Μaria B fetonius Regius
Laurentianae Bibliotheeae Praefectus, qci praeis ter alia ingenii sua ornamenta plurima , & maiaxima , in hoc Poestos genere & ipse praeissat: nemo alius, quem sciam, in hae alias fioia Tentissima urbe superest , a quo perdifficilem hanc, teste Ilio , artem salis edoceamur. Cois micam veram facultatem tam Perite ad veteis xum imitationem perfecit, & ad Etruscas sceianas, nostrorumque temporum vitia & ritus acia Commodavit ; ut ab Hierondimo Gutio Senensi, coaevo & aemulo Scriptore venustissimus δε- νentius Etruqeus fuerit cognominatus, in famoviso Lexico , quod a Diva Catharina nomensum sit. Propter hanc nominis celebritatem ad omnes Theatrorum nostrorum fabulas, & mustisca etiam δραματα spectanda asymbolus semia Per, quoties vellet, quod saepe erat, admitte hatur. Linguas etiam plures adprime calluit, Latinam nempe, Etruscam , Gallicam , Geris
manicam , Polonam; de Graeca vero & Hispantea nonnihil delibavit . Dicendi vi cum in metrica, tum in soluta oratione adeo polluit,
209쪽
ut lepe In utramque partem de Iu eundissimis problematibus & paradoxis, ceteroquin i iunis. & frigidis , copiose & ornate i , Adaia demiis c u n publicis tum privatis ,&apud Priciis cipes nostros, disputaverit. Legum quoque Romanarum , dc nostrarum Θεωρίαν si nul oc .
sibi ad unxit non contemne idam. Logentibus ero e us opera videtur expers n 'quaquam , Mignarus fuἰsse Philosophiae, & Ethices in primis, Physices , An .itomes , Geographiae , Picturae , Sculpturae, rei numari ac , Historiarum
cum antiquarum tum recentium , ac praeeipue patriarum s omnium & singulorum optimae notae Scriptorum , sacrae profanaeque eruditionis, ceterarumque liberalium artium; Iliacet non plus adtigerit dominae, ut dixi, quam quantum prima illa institutione potuerit. Ueiarum ex adsidua optimorum Auctorum lect one, frequentibus doctorum virorum colloquiis , eis rudito epistolico commercio, & Optimo in reis hus omnibus & studiis φιλοπονιας usa , non vulgarem literaturam, & acre in rebus iudicium & peritiam, ost ad1equutus . Copiosam etiatam librorum cuiuscumque generis supelleis ctilem , inter quos sex millium & amplius eois moediarum editarum syllogen, praeter Pluriis cmas optimorum Auctorum ineditas; insignes lain, bulas virorum literis vel o ignitate praestanistium , Ex quibus το αρχέ υπον amatissimi F. ancisca Bernii expressum a ciri Topboro Allario, Vulgo Bronaino quod primigenium exemplar
ab eo, a ue quam moreretur , maximi Emit cum
Picturis aliis Bembi, casae, Torquati nisi, Carindia alium Da is Delphini, di Nosti, Autonius
210쪽
Franciscus Gorius , datis ei insuper earum absolutissi nis exemplis idola multa , rariores nuismos, recentiorum numismata, aliasque cupedias,& eruditorum elegantiores delicias, sibi eompa raverat. Raae omnia, si pauca excipias, quas solertissinus eorum indagator Gorius libi ab eo
adhuc vivo emenda curaverat eiusque manuscripta ab unico literatorum laborum sospitatore Marc hio ne GibrieD Riccardio emta sexagintis Florentinis scutatis , in publicis plateis iuxta commune doctorum fatum dissipata prostiterunt . Infinitus essem si Etruscos & Italia Cos quosque Eruditorum coetus , Academias dicunt in quos cooptatus fuit Ioannes Baptisa, Vates iam invidia maior factus , & eius aiamicos omneς, velim recensere , doctrina & di gnitate conspicuos . Dicam tantum , eum fuisse uianam ex primis patribus,qui nascenti Apathis aiunt Academiae nomen dederunt; quum magna sita
hi esset consuetudo cum , Augustino Culte uinio eius fundatore, qui VII. Kal. Septembres A. Μ DCXCIII. obiit. Academicus vero Flore nistinus A. Μ DCXCVIII. renunciatus est & mox A. MDCCI. Romano Arcadum Coetui sub nomine Sargontis Ne de alidae adscriptus fuit . Vt Arcadiae Pastor centum & decem illa epigramismata conscripsit contra bellum, ad Aleseum, Dium alterum Arcadiae Pastorem, Carolumnem pe Emma elem Atesinum , Sanctae C hi isti nao Μ archioneni , bellica laude flagrantem , quois cum A. MDCCXI. quum esset Mediolani, initam societatem hisce carminibus exornavit &Perpetua epistolari frequentia fovit. Mediola