장음표시 사용
31쪽
culum, 'vel legibus cloilibus Sustinentilr, Ut contra- ctus 3 vel jarix lictimis pratoris, Di ola ligat io ex Constitnto . illae ClURES, hae PRAETOR 1 adpellantiar, ρ. I. Insia h. M Utrasque in animo habuit I m-,Perator, dii in obligationem dixit sincultam juris, quo necessitate adstringimur uti cujus rei soloendae, secvω dum nostra Cloitatis jura, Pr. Inst. h. t. Haec enim definitio non ad obligationem generabim, Sed in SPe- cie ad Inixtam pertinet. 77 I. Omnes obligationes ex aequitate, vel lege sunt e sum enim Oincvlum juris β. 768. . Sed tamen . alim IMMEDlATE ex equilaete natara gi, uel ex lege eloili nascuntur, aliast MKDlATE : Κccedente facto bligatorio, e . g. pater filio obligatur ad alimenia tin media te eci a quitate naturali, millo licui accedente . facto obligatorio ἐν possessor ei, cujus interest, ad exhibendum. i in inediate vitillo accedente facto, tenetur. At contrahentes & delinquentes io inediate obligantur ex lacto suo I mediate ex lege . '
idem Placitum consensus de re soloenda, L. I, g. D. Ea Pact. . ρ. 774. Sed non omnibus conventionibus adsistit
dent, plerumque intra annum vivere, quia . ipsius prinioris intra annum est imperium . in ' - - .
q. 773. facto obligatorio Et quidem Proprio. Quamvis enim LAUTERHACHIUS, in Compend. Eand. ri . de oblig in aet. p. 26 I. etiam os alieno facto, . veluti servi& mi i familias, obligationem nasci existimete negandum tamen videtur, obligationem istam esse ex facto alieno, quia Pater aut .jussit, aut peculium dedit, aut alio facto.
q. 774. paclis Ubi anis omnia observandum; pactioneni Vel pactu in accipi vel in sensu lato, vel in strictio--τe ; & in latitare quidom contractus etiam Comprehctndere, in strictiore Contractibus OPPOni . - ρ. 77έ. singulare nomen Id est certam ex lege deter-
32쪽
ins civile, vertim quibusdam lautiam, Ae iis maxims, quibus vel caussa civilis, & legibus probata stibe4t, . vel qui Bias singulare nomen & cognominem, actionem iura dederunt ' . Et hae conventiones CΟΝTRA-- CTUS, reliquae FAC ΤΛ vocantur, Lib. I s. o cle
' Hinc Romani non negabant, 'pacta essE Smonda, immo potius improbym eum putabant, qui fidem datam' liberarae nollet. Sed actionem 'non dabant ex pactionis, nuda, quia fidem sanxeram in negotiorum contractibus . G L. Lib. XX. cap. I. Qui ergo stipuIationem, tam quam civilem modum adstringendae fidei omiserit, magis videbatur perlusoris Egisse, quam fidam voluisse ad stringors. Conf. ΜERILL. Obs. Lib. VII. cap. 59 .
i q. 's. PACTUΜ ergo est conosntici stitatu nomine ν' caussa id est, datione veb laeto , quae obligationem sua natura Producere, Possit 774. X vel , est nuda rei vel facti in laturum promissio .. ret 6. CONTRACTUS su ne sonoenta ones, qua habent nomen rei caussam Praesentem, sua natura eiυili-
minationem, ut ideo certa de eo formula in jurs agerct possem . ESTOR. singuIare nomen di non ita accipisndum est, quasi contractus nominati ob solum nomesn contractus essent, ' caussa varo civili destitueretur 9 omnes Onim contractus caussa, . id. est negotio civiliter obligante nituntur, sed alii praetor caussam nomen Etiam habent, alii cauSsam sine nomine. Vid. not. seq. 75. datione vel faeto Caussa civiliter obligans esuea, a qua secundum leges obligatio naseitur. Igitur in contractibus raalibus est rei traditio, in stipulationibus verba solemnia, in contractihus lit rali hus Uterae, seu seriptura, in Consensualibus consensus. Innominati autem 'de quibus moκ, caussam habent, quatenus res interVΘ- . nit, aut factum et utroquΘ d ficiente pacta sunt, non contractus s.
7 6. caussam praesentem Hinc protis obsorvandum, non omnE vocabulum iuridica Esse nomen, sed illud demum, Bae quo actio eiusdem mominis nascitur: hinc Omn s istae Conventionas, ex quibus nascuntur actione Praescriptis verbis, veI in factum, vel conditiona ex lege, non habero dicuntur nomen, sed caussam saltem.
33쪽
illud PACTUM PRAETORIUM, ' heoc ADJECTUM. . .
vocator . . AE. R . . - . . . . .
Ita Romani . Sed hanc subtilitat γ aliae ganres non. Teceperunt, adeoque eodem modo obligationem actionemque producunt pacta & contractus, pacta nuda, de Non nuda . Ηaeo laus olim Germanovum, qui nullos moms alium .armis aut fide ante Germanos esse, iuxΘ gloria. tiantur .. TACIT. Annal. Lib. XIII cap. 5... Unde sem- Par apud eos valuit paro emia iuris i ein Mora, ein Naam. ει constituti tamquam delib Tatissima sustinuit; minus' vecte enim haec raseruntur ad pacta legitima e PERRE- NON. Anima ers.. jur. lib. I. cap. So. claretque ex hostPraetorem potestate gavisum pactis tribuere vim obligandi . ESTOR. obonae fcei Pacta quae adjiciuntur bonae fidei contractibus in continenti, id est initio contractns, seu in ipso. Negotio, Proprie non pariunt actionem, sed legem dant Contractui, Se formant actionem ux ipso contractu. Vid. omnino CUIAC. Obs. lib. a. c. I S. adjectum ess Quae enim pacta ad letebantuae Contractibus stricti juris vel non in continenti. Sed eX POst facto demum acceciebant, nullam. actionem Broducebant, Sed exceptionem, quia pro paris istius contractus non habebamur. Vid. ili. BYΝΚΕΗSΗ. Diss. L. Lee a M. N. de reb. ered. - Αdd. NOODT ae Pactis tranaael. cap. II. σI2. o' non nuda 3 Profecto etiam moribus hosuis diffs Tantia intεr Contractus de pacta evanuissis eatenus dicMndum esti quatenus is, qui se in praesentia Suq Pacto O
Migara intelligit, nisi aliud obstet, obligatur . . .
34쪽
c. de usur. Nov. CXXXVI. G v contra pratorio Iure confirmata sunt hypatheca, L. II. q. 2. D. de P
constituta pecunia, L ' se II 'ita, τὸ ad . .
tio do ivrsjurando praestando, j. 11. inst. ae Acyo' ' 6. et S. Contractus i a ineuntur, Ut Uel. ruen u ' vervo' utrinque adsit, vel ex altera parte Ille eX α ciuitata vel communi utilitate μraesumatur . Priores
vocantur VER le posterioris OBLlGATlONES, quae. OUASI EX CONTRACTU nascuntur, vel brevitasQUASi CONTRACTUS, do quibus infra 9, 9υ -
- . Ergo fund mentum quasi contractuum non est russet dirus, uti quibusaam visum ὁ ita. lam IROTRles & inviti non obligarentur, d. I. oo . si suasi ex contr.. sed consensus fletus vel prasu nexus,laducitur vero hujusmodi praesumptio, vel .Bx iussu intexvel ex utilitate, vs luti quia nemo dsbeat cum alterius damno locupletior fier4, 14. D. de convict.. andum
l. ' o. VERI contractris vel nomen SP caussam S
mul habent q. 77έ. vel divitem caussam fine nomine. Priores. voeantur contractus ΝΟΜlNA D, P steriores lΝNOMINAT ik quales sunt quatuor illi pia, ut des ; reo, ut facias, Deiot ut des r facto, ue' i et n. tit faetas ouoties in hises contractibus obligatio est at dandum, toties non intelligenda est pecun Iandimerata, sio enim fieret contractus nomInatus e. g. emptio .& locatio λ sed potius aliud quid, quod est Inoommercio, quata examplum in permutatione Videmus. inscriptis verbis I Quae dantur ei, qui sua dati Θ ve
tacto altorum obligavit, ad id ut . alter, e 'usuo contractum impleat. Vid. Μ ILL Obs. Lrb. o.
35쪽
facias : ex quibus etiam non nascuntur actionas eo-
gnomines β. 774. , sed actio generalis in factum
vel ρra scriptis oerbis, L. a. a. 3. 5. G' 17 q. ult. D. de Praescript. svrb. L. T. q. a. D. de Pact. β. 78o. Contractus innominati omnes RS ineun-tur. Nisi enim res interveniret, intra Paviori n turam subsisterent q. 753. Νominatorum autem alii substantiam capiunt vel tueuntiar RE, alii VER
q. 78ι-. Jam quum hi contrinus omnes sint con-- Ventiones 74. , hae vero consensus in idem pla- eitum de dando aliqtio, vel faciendor 73 7 se quitur, rit Vel utrique contrahentes se ad dandum quid vel saciendum obligent, vel alterater tantum Nigatus sit. 'Hinc contractus in BILATERALES
. . Ordinarie unitatorales STRICTI IURIS, ut mutuum, solutio indobiti, stipulatio, litterarum obligatio; hilats. Tales BONAE FIDEI, uti commodatum, pignus, & omnes cons snsual s, In illis non debentur usurae, nisi pro missae r in his & propter solam moram, L. S. q. de αεur. 2. Contractus stricti iuris ob dolum non sunt nulli, sed Tescindendi' p r restitutionem ex caussa doli. L. M. D. de verb. oblig In contractibus contra bonae tidsi dolus, qui caussam eontrahendi dedit, nullam reddit obligatio- '
- β. 78ο. litteris C tractus verbalis i& litteratis di- cuntur esse juris civi Iis, Romanisqua proprii, quoniam videlicet ab iis sunt invesnti & insormati. ESTOR. s. 78 I. stricti. iaris Non fallit haec regula, nisi in unica actione ex .stipulatu dae dote, quippe quam JUSTL
NIANUS voluit esse bonae fidei, quum tamen alias StI-Pulatio sit contractus stricti juris, L. an. c. de rei uxor ac t. toII. Sed ratio est, quia haec actio ex stipulatu in Iocum rEi uxoriae succassit. ob insidentem Caussam dara contractui dolus in- . telligitur, quum quis dolo ad contrahandum inducitur, alioquin non contracturus . Dolum autem in contractum incidere putant, . quum quis spont utique contrahit, red decipitur in modo contrahendi, veluti in pretio, aut
36쪽
Irum, L. N. pr. D. de dolo, ob incidentem actions ordi naria Ex contractu agitur ad id quod interkst, lL. IS. . Er 5. D. Unpt. Immo &.exceptio doli competit decepto, L. f. pr. D. de dol. S. in illis compens illa. non nisi per exceptionom doli mali ; in his ipso ju-rs obligatiooemperimebat. Quod a IUSTlNIANO mutatum, So. tam de acr.
. 782. Ergo unitaterales contractus tantum unam actionem productante bilaterales duas, & quidem utra rnque DIRECTAM, si uterque statim obligatiar . Si rinus . initio, alter .ex post sacto demum obligatur . contra illum Di RECTA, contra hunc COΝTRARIAaetio datur, L. II. q. I. ω' 3. L. 38. β. 3οῦ L. Pen. D.
commodis, quartim haec semper ad consequendam in- dein nitatem comparata .esb. .
q. . 783..tis actionibus non solum agitur ad praestandum id, qDod promissum. r verum etiam ad RE-sAR, EX DUM DAM XUM . . , β. 784. Damnum est quando aliquid per alium ex
- β. 82. eomparata est quo liquet, cur action s contraTiae, non Sint .famosae, quum tamen quaedam directe infament, velut depositi, ' pro socio, tutelae, & mandati. Rationem elogantor reddit Ictus in L. s. h. 7. D. de his, qui not. infam. quia nimirum in contrariis actionibus non dΘ perfidia. agitur, sed du calculo. 'β. 783. damnum Und hic non agitur ds damno, quod dolinquendo datur, quippe ex quo nascitur actio legis Aquillia , .de qua infra I. . r. 3 agitur, sed do damno, quod contrahendo quis dedit, quodque plerumque emen' datur actione. εκ ipso contractu nata. . '- β. 784. vel dolo Dolux est, quum.aliud agitur, aliud simulatur . Is vel bonus Est, qui sins alterius injuriis, Se laesione conjunctus est, ut quum quis simulatione aliqua utituT-ad sua vel aliena tuenda, vel malms, qualis hic definitur . . Ceterum dolus majus hic definitur, qui in contrahendo intervenit . maehinatio) Brevius hae definitiones concipi possunt hunc in modum r dolus est pso positum alterum injuste laedendi r eulpa. est- omissici diligentiae ad quam quis orat o ' bligatus r easus denique est eventus, qui nec proposito nostro, nec fisgligEntiae potest imputari. ad sin. Aliquando dicitur casu fieri, quod non sit dolo, L. I. q. 5. ad L. Corn. de sic. alibi casus, , ubi &culpa intervenit, Lib. II. D. de incend. Fuin. naufr. Vi
37쪽
Patrimonio. nostro de initiιr ;- idqne vel DOLO, vel CULPA, vel CASU datur . Dolus est omnis eadlidi las, fallacia, machinatio ad deri iendum, fallendum,
circvmoeniendum alteram adhibita, L. 3, 2. D. M dol. CULPA . factum ineonsultum, Viro criter injuria laclitvr, vel quod, .quum a dιligente Prooιderi potuerit, non sit Prooisum, G 3I. D. ad leo. Aquil. CASUS est eoentvs α dioino Pro identia Profectus, cui reai. sti .non Potctat, L. I 8. Pro D. commod. 85. Jatn ex ipsis definitiobiis fluunt axiomata . I. DOLUS semper &: in omni contractu praestandus, nec conveniri . Potest in antecessum ', ut ne dolos. Praestetur, L. 23. D. de-reg. vir. I l. in quibtisdam eontractibus, in quibus amici fidem Praeci e sequitur, dolus, eique aequiranda culpa lata, infamia no
tator, vel uti in DEPOSITO, SOCIETATE, MANDATO, TUTELA, si quis actione directa Prilsatfis
' Condemnatur, L. I. D. de his, qui not. ins Cl C. Pro Rosc. Corn. caim 8. S pro Rosc- -. ωρ- 4o. Id LCASUS: niamquam praestatur, nisi vel in Inora sit da-hilor, L. .2. C. dct Pario. ω comm. rei oenAέ 9 6Deam .sum in se Di tuo susceperit vel erit Pam. simul admiserit, Eo L. 23. de reg. jur. IV. CULPA modo' --jor, modo. minor praestanda. est ' '.
De praeterito. enim dolo pactio valet, L. 27. q. S. D. de papt. L s. q. 7. de admin. tui.υ '
de U. C. Io. VAN. de WATER, Obs. lib. I. cap. 26.
8S. in antecelsum Ex quo simul ratio: hujus T gulae erui potest, quia nimirum hujusmodi pacturri hominines invitat ad peccandum, adeoque Contra bonos mores
tutela cur autem non In reliquis contractibus p Ratio differentiae haec est, quin restinui contractus ineuntura quolibst cum quolibelr hi quatuor autem non nisi . in . ter amicos, quorum in fide & .industria magnam fidu- Ciam Collocavimus. Turpe autem .est, ami iam ah Rmi Co sui3 specie amicillae doci Pi .. . . . Uirectis Praeto et lim ire maniuato, ubi &'mandans PO-ε est infamis propter dolum fi axi, si dolo malo alterum, qui pro se fideiussit, indemnem praestare nolit, L. 6. 5. . D. ue hia, qui mi. infam. .
38쪽
vir patresfamilias, quortim quidam, ad rem attentissimi, oculos centum habent: alii, reritIn sua rurn i curiosissimi, nullam rei familiaris curam animum stl-hire patiuntur e alii denique inter hos intermedii, frugales, nee tamen Eucliones, esse solent .r ita tres' sunt, culpae, vel negligentiae gradus .
q. 787 . Qui en iur eam non adhibent diligentia tu, quam holent patressamilias ad rem attentissimi, culpam in VlSSlMAM, L. I 8.' Do eommoA. r qui Omittunt diligentiam, a srtigi patre a mitras adhiberi solitam, LEVEM, 'L. 32. D. dems. r Ini denim ne ne ea q idem diligentia, qua, omnes, etiam dissolυ- ti homines, uti solent, Minnitir, LAΤxu committere dicuntur, L. 2I3. I. L. 223.. D. de uerb. sigM L. Pentali. 2. D. de jar. . iact. igno .
η Ita lisvis cubpa aestimatur diIlgentia, qua iri retriis suis uti solet quilibet paterfamilias fingi. Et haec vocatur doctσribus culpa levis IN ABSTRACTO di si enim respicitur ad diligentiam, quali ims, quocum contrahitur,' in τε sua uti solet, eulpὰ illa levis in cΟNCRETO vo- cari solet . Et hane foetus socio praestare tenetur, β, Θ, rast. de socio. r quia hie.sibi socium eligens ejus dirigentiam probassa censetur .
'. 788. Iam S de riculpa observanda, axiomata et I. In contractibus, in quibus penes unum commodum, Penis alterum incommodum est, ille ordinarie eulsam, etiam levissimam; hic non nisi latana Prae- q. 787. adhiberἱ solitam Si tamen , TEs magis ad arb
tem & ingenium pertinet, quam: ad oeconomiam, tunc lo - co patrisfamilias artifex iro fundamento & mensura ponitur, L. 9. 5. L. IS. q. s. D. loco eond. .
eu Parum Praestatione audis, generalis regula hic ferma- Ti regula nequit. Potius Ergo respicianda conrrahentium intontio. BARBEYRACIUS quidem . hanc rctgulam sum .cismum ors didit, qua dictit, rem alienam . ita se I .vr curandam, sicuti nostram curamus, contra quam tamen non desunt Objicisnda. ESTOR . AEquum est in hac do. ctrina da essipae praestatione multum arbitrio & prudoutiae judicis secundum diversas facti spocles Tolinqui . .
39쪽
36 ELEMENTA IURIS stat, L. 5. q. a. D. comm. II. Ubi par utriusque eo trahentis commodum atque incommodum est, culpa etiam levis ab iitroque praestanda est, L. 3. q. 2. D. eod. III. Qui sua sponte se contractui obtulit, vel obligationem suscepit, in qua personae iodustria summa requiritures quamvis solum incommodum sciatineat, tamen ad culpam levissimam tenetur, L.. I. 25. D. depos. L. 2 o. C. de neg. gere. L. 23. D. de reg. jur. L. 23. Er 2I. C. mand. lV. Qui es teri rem ultro obtulit, ex qua ei soli commodum obveniat, non nisi latae culpa praestationem exigere potest, L.
Ordinaris . Singulara in tutela . Tutor anim favore pupilli ad exactam tenetur diligentiam, & culpam Iovem Praestat, L. D. de tur. γ rat. distrah.
q. 289. Jam ad contractus ' singulos, de quidem ad veros, NOMINATOS, cum Imperatore progredimur rquorum qu nrn alii re, alii, sectis, alii litteris, alii Consensu capiant substantiam q. 78o. r prinitivi de illis, qui . RS ineuntur, agendum erit ,
et i TU L U S. XV. . Ouibus modis re eontrahitur Obligatio .
LES esse, non quasi actionem in rem prodicant s. 68. , sed .quia non vapitant substantiam hi contraetus, nisi vel traditio interveniat, vel datio. Q I. Tales . ex veris & nominatis ' sunt qMa
6. 'qo. reales Contractus Ergo realis Est, quo re tra ita & accepta obligantur ad xei ejusdem rest tutio- emi aut, si id fieri nequeat, ejus aestimationem Sc Inte-
β. 'r. depositum Sed annon quintus quoquct addenus est contractus realis. nempe sequestrum s Id 'aerito
40쪽
- Innominati anim omnes e ex quasi contractibus inde-hitum de obligatio nautarum, cauponum, stabulariorum.
q. 792. I. MUTUUM est contractus, quo res fim gibili, itae alieni datur, iit ejus sat, Se Js quandoquu
tantumde in in eodem genere resti triat, Pr. Inst. h. t. RES Qὰro FUΝGIBILES ' dicuntur,. quae pondere, nit- . mero, Se mensura constant q. 4 I9. , L. a. q. r . D. de reb. credit. In his. enim tantiande in est idem . q. 03. Ex qua definitione sequitur, l. rat mutuum non sit, nisi pecunia, vel res fungibilis alia, saltem Bremi inanii tradatur 792. , L. 2. q. 3.- E. D. . Pr. γ L. I b. de reb. cred. l I. Ut mutuum sit alienatio, & rei fungibilis dominium transferatur in de-'bitorem q. 792: , .L. a. 2. L. IS. PenuL D,' eod. q. 2. Inst. quib. alienar. ic oel Non .
m Quod notandum contra CLAUD. SALIUASII Diatri- . . bear: mutuum non se alienationem e Plutuum enim. non olum in quantitate consistit, sed Se ipsa species quoad
pegatur, quia hoc ne contractus quidum nomen meretur, quippe quod non sit consentiente utraque Paris, Sed Plerumque invitis litigantibus, siniqus j in possidendi
92. fiat Quod adeo absolvit naturam mutuist uti Vete, es ideo existimarint, mutuum dictum esse, quia ex meo fiat tuum. Quae etymologia quamvis falsa sit, satis tamen indicat, veteres existim se, in mutuo transfervi
genere Quod enim in eadem . specie reddendum, id Vel Commodatum est, via depositum, vel pignus, Vel precarium. Neque, si aliud genus rodderetur, hoo es set mutuum. Vid. omnino CUIA C. Obs. lib. II. saΡ. ST. . est- idem Nimirum eae res usu hominum sic comΡ ' ratae Sunt, ut, si una Dro alia aeque hona, eodemquo nu' . mero vel pondere, aut mensura reddatur, idem raddi
q. 7, . et antitas Quae tamen substis distinctio non uni displic t: quum non consistat quantitas sine corPO-.ribus . Profecto si dicas corpora in mutuo alienari, quantitatem quoquct alienari dicas oportet, quia quantitas corpora sequitur . Pluribus adversus cl. Salmasium di- sputat vir doctissimus CAR. ANT. FABROT in Repti- cat, quae exstat in Thesauro jur. Rom. rom. o.