T. Lucretii Cari De rerum natura libri 6

221쪽

Cognita sunt, prolem ex se creatam . Tum genus humanum primlim mollesare coepit, I gnis enim curauit, ut alsia oorpora frivs Non ita iam ρο stent caeli sub tegmine ferre.

Et venus imminuit uires pueri' parentum Blandiciis icile inunium fregere superbum e ciΤ unc Er amicitiam coeperunt iungere aventes Finitimi inter siqnec tagere, nec uiolare. Et pueros αmmendarunt muliebre saeclum,

V ocibus et gestu cum balbe significurent,

a mbecillorum esse aequum misererier omneu . N On in men omnimodis poterat oenoprilia Igni,

Seg bona magna pars seruabant Degera cristi, Aut genus humanum iam mm pyet omne preempta mi N ec potuisset adhuc perducere saecla propaP. At uarios ling/ae sonitus natura subent

Mittere,et utilims expressit nomina rerum. Non alia longe ratione , atq; ipsa uidet

Protrahere ad ullum pueros inrentia linPae, Cum Drit sit desto,quae sint praesentia, monstrent Sentit enim ui quisis flua quod possit abuti.

Cornua nata prius uitulo si frontibus extent. Illis iratus petit; atq; infestus inurget. A t attuli pantheraνum, Icγmni' leonum Vndibus,ac pedibus iam tum morsu repugnant, Vix etiam cum sunt dentes AnPes' creatri. Alimum porro genus alis omne uigemus Fidere, Er a pennis tremulum petere auxiliatum. ΡΥoinde pudire aliquem tum nomina gistribus di

Rebus et inde homines didirige uostibula prima, Desisere

222쪽

.V. XCVII.

Desipere est, nam cur his pqg et cuncta lare ruarios sonit is mittere linPse, ae empore eoon alii secere id non quis epuletnrur tPraeterea, lintri alti quos uoribus ψιIηαν se Aerant, inde insitammes est utilitans et unde data est huic prima potestas, ' ΙQMduellit, seirere ut sciret fanimo uidereis Pre ire lurcis unus, uictos domare cNon potera rerum ut perlsare nomina uecimi, sNec ratione decere ulla, suadere, puris, d sit qui ficto. 'oles nes enim paterentis , lN ec ratione ullasti fererent amplius aureis vocis thaudires sonitus Obtradere frustra. Postremo s id in hac mirabile tentopere est re Si genus humanum Giuo π λPa uigeret,

P ro uarios seu uarias ras uoce notaret.

Cum pecudes mutae, cum denis saecla I rarum Dissimiliis soleant uoces uariasso ere, Cum metus alit dolor est, et cum iam Duillia glis hQlippe etenim bori in rebus cognobare apertis. Irriremamum cumprimum magna molium Mollia ricta fremunt duras nugantia denteis. Lmv alio sonitu rabies Astricta minatur, Et cum iam Iareant et uocibus omnia et lent . At mistis blande cum MPa lambere renrent. Aut ubi eos lactant pedibus. Uu' petentes. Sustentis reneros imitηntes dentibus haustur, Longe alio pacto tinnim uocis adulant. Et cum deserti baubantur in aedibus. t cum . '

223쪽

LIB . Deniq; non Linnitus item gifferre vigentur. mInter equas ubi equus forenti areae iuueno sa2 Pennivri saeuit culairibus ieius amoris, Et cum sic alia, oencus sis artubus hinnito nEt fremitum pandis sub naribus eda ad arma . lv 'remo genus aestuum. uariα uolucres, Accipitres, atq; os lifragae, meris marinis Fluctibus in silso uictum uitrems petentes,

Longe alias alio iaciunt in re οπe ustors . . Et cum de uictu cerrunt , pyxday τepugnant, ' :Et partim mulant cum rempestatibus una Paucisonos crinius curn cum fgcla vetusta, Corvorum' greges ubi aquam dicuntur, erissetis . Poscere.et inardum uentos auras' uoctare.

ενν si uarii sensus animalia mPnt,

N utre remen cum fiηt, uarias emittere uocrs, iQHanto mordites mans aequum est .mmporuisse Diqimileit alia, atq; alia res ustae norares la Ilog in his Vebus incitus ne fortae requiras, Fulmen istulit in terras mortalibus ignem in a Pyimitus nile omnis fammarum digituν ardori Nuim uigemus enim caelestibus incidi summis P ulgere, cum caeli Anauit playet uapores. Fi yamosa tamen cum uentis pulsi uacillans . iΑ estuat in ramos incumbens arboris arbor, Exprimitur uabilis extritus uiribus ignis,

Et mimi intergum fanimai struidus argor, Mutua gum inter se να , stirpess teruntv Quorum utrunq; ὀedi e potest mordilibus ignem . Inde cibum culuere, ac famniae mollire uapore, l

224쪽

.v. XCVIII. Sol Axit, quoniam mite re muta videbant Verberibus radiorum atq; aestu uicta per agros. Iηφ dies mans et uictum.uimms morem Commutnye nouis monstrabant 1ebus, et igni, Interio qui praestabant et gyde uigebant. Congere coeperunt non urbeis. aram' licure

Et pecudes,et agros diuisere, atq; degere i Pro dicis cuiusq;. et uiribus jngenio'. t nNam 'cies multum ualuit uires uigebant. Pserius res inuenm est,aurum s repertum.

Quoilsatae et ualigis. et pulchris de sit honorem. Diuitioris enim sectam pleruns sequuntur Mamlibet et Dies, et pulchro αν ore GetLinod siquis uera ullam ratione monat, Diuitiae grandes homini sunt, uiuere parce , Aequo animo nes enim est uni penuria parui. At claros,homines uoluerunt se,uti. potentes. ut fundamentostabili Frma maneret, Et placidam pos ent opulenti degere ullam, Nequicg. quoniam ad summumsucoedere honorem Cerrenaes, iteri sum ficere viai.

Et emen e summo quasi Vmen gelicis i Elasanuidia interdum oente tim in tartara retra. i lvisatius multo iam sit parere quie .Qdam rere imperio res uelle et regna tenoe -

AηPstum per iter luctantes ambitionis. Inuidia quoniam tru 'lmine summa uaporant Plerans et Faesunt altis mets ella Gms .

225쪽

Qhragoquidem sapiunt alieno ex Gelelmi Res ex audim potius, si I sibus ipsis,N ec mets id nunc est,nes erit mox,si fuit ante. Ergo regbus occisis, subuersa iacibat P ν lina maiestas soliorum, o scutra seuperba, Et cupitis summi praeclarum insigne cruentum Sub pedibus uula magnum lugebat honorem .

Nam cupide cvntalcritur nimis ante metutum.

Res itas ad bummam facin turbasWredibat, I erium sibi cum, alummatum quisis Ferebat. ange manstravis partim docuere cyeare, Iura αUitube ut uellent legbus uti. unus humanum desessum ui Here aevum, Ex inimicitiis lanPebat, quo meti ipsum Sponte sua cecidit sub leges , arctas ium. A crius ex ira quod enim se quisis parabat ulcisci et nunc concrctum est imbus aequis. Hanc ob rem est homines pertaesum vi Here aevum,

Unde mems maculat poenaram Haemia uitae. Circumretit enim vis,atis iniuria quens, Atq; unde exorta est,ud eum plerans Teuoret.

N ecficile est placidam, ac paculam degere uitam, hi uiolat factis communia foedera pacis. Et similat enim diu um vnus,humanum', P erpetuo tremen id fore clam diffidere debet.

M. pe ubi se muis per somnia saepe loquentes.

Aut morbo gelirantes protraxestrantur, Et calata diu in medium peccum dediss e Nunc qua musa deum peν magnas numina miris P emulatrit,Wararum o pleuerit urbes,

226쪽

sugigenda j curarit solemnia sacra,

nunc in magnis forent sacra rebus. laris'. Vnde etiam nunc est mortηlibus insitus horror. delubra deum noua tela suscidit Orbiae errarum, er festis οον celebrare Aebus. Non ita difficile est Melanem redgere verbis. ne etenim iam tum diuum mortκIta saecla Erre σηi fictes uini te vigebant, Et mam in somnis miranis evrporis auinti His intur sensium tribuebant, propterea Praembra mouere uidebantur, Mooes' superbora utere pro serie praeclara, et viribus amplis, Aeternam dabant ullam quiasemper eorum Suppelγbatur series et firma manebat. Et lamen Omnino,P mnfis uiribus aut Zos. Non timere vlla ui oenuinci posse purebant. Fortunis' ideo longe praestare pumbant, Qtod mortis timor haud queni uexaret eorum, Et simul in somnis quia multa. et mira uidebant Efficere, et nullum cupere ipsis inde lataron.

Praeterea caeli rationes orgine cola, Et varia annorum cernebant tempora uos,

Nee poterant quibus id fieret αδ ηο crre c fu . , Ergi per*grum sibi habebant omnia ditiis

Tyadere, et illorum nutu serere Omnia fecti. In caelo deum sedes.et templa Iocurunt, Per caelum volui quia nox et luna uidetur, Luna, dies et nox, et noctis signa sωπα,

227쪽

LIAa Et rapit fremitus et murmusa magna minarum. o genus infelix humanum latia luis Cum tribuit sacta, alis iras adiunxit acerbas,

Uulnera quas lachrγmas peperlae minoribus nostriss Nec pietas ulla est, uelarum saepe uideri Uertier ad lapidem atq; omneis accedere M aras. Nec procumbere humi pro stratum. et tendere palmas Ante deum gelubra.nec aras singuine multo Spargere quadrupedum, nec uom nectere uesa. Sed mage parum posse omnia mente tueri.

N am cum susticimus magni caelestia mundi Templa super ,stelliss mi untibus aetheraseum, Et uenit in mentem solis lunae' uiarum,ae unc abis oppressa malis in pectore Gra1 lla quos expertinctum cuput erore inst. γEcquae forte deum nobis immensa potestas

Sit uario motu quaeruntda siderauerset. Τ emat enim dubiam mentem rationis egestas.

Ecquae nam Merit mundi genitalis ors. Et simul ecquae sis finis quoad maenia mundi. Et larifi monu hunc possint ferre lasorem. An diuiturus aeterna donata Ialuae Perpetuo psint aevi labentia tractu

immensi ualidas aut evntemnere uistis. Praeterea ad non an us formigine diuum Contrahivir, ad non currepunt membra pavore Fulminis horribili, cim plain irriga stilus Contremit, et magnum pecurrunt murmura extim s

228쪽

mipilant tu um permisi membra timore r . Ne quod ob admissum foede . dictum uesuperbe Poenarun guaue se Iolumi tempus adactum.

Summa etiam cum uis uiolenti per mare uenti

induperatorem classi supeν aequora verrit, Cum ualigis pariter lemnibus . ais elephantis . Non giu um parem uotis agit ac prece quaesit Ventorum fauigus paces, animas secundas Nequici quoiam violento turbine saepe Correptus nihilo fermν minus ad uada les, queadeo ves humanas uis aedilis quail Cbterit,et pulchros sesors, saeuas' secureis Procvtare ac ludibrio sibi habere uidetur. Denis sub pegibus tellus cum ae vacillat. COMMIae mgunturbes. Jub φ minant . Quid mirum si se remnunt mymba secta, Atq; 'repam magnas, miras' relinquunt In yebus utreis diuum quae cunissa Ilernent s

ignis ubi ingrnaeis siluas argore cremirat P M tibus in magnis . seu caeli fulmine misso . ἰ Siue u inter se bellum siluestre gerentes Hostibus intulerant ignem formidinis eum siue P iηducti strix bonimae, uolebant Pangere agros piηPeis et pascua yeddere rura. Sive feras interfarre,et ite coe pr D. N amfuea, atq; igni prius es uenarier ortis. Quam mire plaga fatrum .mnibus* ciere.

229쪽

Horribili soniti ut siluas exegerat altis rvo A b radicibus et terram peropxerat igni, , . Manabat uenis Aruenesbus in lοαι terrae Conmua oenueniens artenti vivus et auri, Aeris item et plumbi, quae cum evncrem uigebant Posterius claro in terrassylengere alore. .

ae ollebant nitido aiprilius' lepore, Et similismata uidebant esse fPra, Ais lacunarum luerant uestina cris.1 um penetrabat eos, po e haec liquesecta cutire

Quamlibet infrinam. -demGoe rerum . Et prorsum quanuis in acum, ac tenuia posse

raucronum duci 'lina procudendo, ut sibi tela parent, mass excidere polynt.

Materiem' dolare,et leuia radere tigna, Et terebrare etiam ac permndere,pers frare. Nec minus arvnto fietere haec, aureas parabant, Mam ualidi primum uiolentis uiribus gris. N equicg, quoniam cedebat victa potestas. Nec poterant pariter durum sufferie laborem . Nam fuit in precis magis aes,aurum iacebat Propter inutilitatem hebeti mucrone vetusium. Nunc iacet aes, aurum in summum Acoegit honorem

Sic uoluenda aetas commutat tempora Terum.

Porro aliuil succedit, et e contemptibus exit, Ins Aes magis appetivir, 'ret repertum Laudibus, et mira est mortaleis inter honore.

230쪽

Amaanfise i mrrus,ing es.gentes fuerunt. Et lapides. et hembluarum fragmina ram. Et flammanis igne Ii4 sunt ingesta primum. Pserius ferri vis est.aerisIs reperta, Et prior aeris erata ferri oegnitus usus. IQuo ruris magis est narur et inpia maior . 'r i Aere solum terrae tractabant.)ere' belli Miscebant fluctu et uulneras glia serebant. θ iEt pecus at s agros adimebant.nam 'tale ollis i

Cmnia cedebant armatis nuda.et inerma. IInde minuintis procssit ferreus ensis, rversab in obscurum steries est Alcis ahenae, lEt Ierra coepere Iolam proscingere teΥΥα, , Exaequam sunt creperi certamina belli . . Et prius est armatum in equi oensandere oesta Et moderario hunc frenis, Jextra ciere. Quam biiun curru belli tenrere pericla. l . Et biiuu mus est et bis iniungere binos . lui

Et et 'tri ros inuentum Gangere cuΥrus. . Inde boues lucus turrim inpore tetras, AnPimanos belli gomerunt vulnera paeni Sufferre si magnas marris turbare cutems .

Sic alid ex alio peperit Asoergia tristis. Horribile humanis quod gentibus eget in armis. Din dies belli terraribus agiligit augmen .

Tentarunt etiam toros in munera belli.