In funere Victori Emmanuelis primi Sardiniae, Cypri et Jerusalem regis, Sabaudiae, Genuaeque ducis ac Pedemontii principis etc. etc. etc. oratio : habita in Sacello Vaticano die viii. Julii an. 1824 ad Sanctissimum Dominum Nostrum Leonem XII. pontifi

3쪽

I FUNERE

VICTORI EMMANUELIS PRIMI

DIE VIII. IULII AN 1824. AD SANCTISSIMUM DOMIXUM NOSTRUM

PONTIFICEM MAXIMUM AB ALOYSIO AMAT E MARCII IONIBUS SANCTI PHILIPPI

Praesi iam perinis u

5쪽

CAROLO FELICI PRIMO

SARDIMAE CYPRI ET IERUSALEM REGI

uod erat in uotis, tit aliquando mihi veniretur aditus explicandi Majestati Tuae obSetquentissimi animi Studium, hoc mihi beneficio Stimmi Pontificia indulgentiaSimo conceSSiam fuiSSc gratulaban Aduersa tamen foretina senti id mihi contia AS c temρον , H dubitarem, Ne magis mihi dolendiam quam Vatulandum CSSet is Endiam enim erat in communi noniam omnium luctu de amariSSim VICTORI EMMANUELIS fato, quo Obis ne tum Princi em lamentabamur tot it futibus, totquc

6쪽

Degio et fortiter factis, quam qui maxime gloriosum. Parui

tamen humidum non in grati an ii S nificatio re uitii ο- norificentiSSimo, quo OCabar ad Onia humfri Plane mei Summopere grauiuS. Utinam mihi SuPPCterret tantiam facultatis quantum uoluntatis, quo dcmoretuum Ugem fraterna tibi charitate δε- uinctiSSimiam FOSSem larentali lati fatione telebim Fateor autem ille VisSime, me timiaisSe in ranc eluctibranda, tibique itinc arida, ne recondatiori auguStisSimi fratris in Te nec desceret ulnus tanta dolonis acerbitate in imo Pectoris in Lxtim. Sed reputabam infiniti animo, quod iam Ille cunctaatictoritati Dra, et amplissimae dignitatis maiestatem tibi L-honS, VOLNSquc CSSerit, minisce conSuluit neniam Publicanum felicitati, tiaeque laudi, fit commendationi aeternae SHSce 'i igitur oratonis artes licet an GaS, meisque uiribus in areS, fretu non modica Pe facile futurum, ut humanitate, ingenitaque Natura comitate, qua frit via omnes celebranis, Si minus in Scribendo attulissem ingenii, et eloquentiac, bSCqUCH-tissimi saltem animi tudium 1 obauisSeS. Excipe igitur consueta benignitate, Dinc SilementisSime, quaecumque a Sit, lucribrationem faustiaSimo tuo nomini une Ῥtimoque merito

Sacram Tti enim diuisio ID ratis consilio ab eodem PS euocati , et COIZStitutuS, ut Sartam crum Publicarum nauem in tuto Ponere Ut Scite gubernar ES, non regni tantum, Sed uirtutum

7쪽

Sedebit in pulchritudine pacis , in tabernaculis Iduciae, im regrii Optilenta. Isaiae 32. 18.

ibenti quidem, et pergrato animo, Beatissime ater Oraculo tuae auctoritatis indulgentissimo ad onus mihi impositum et grave, et Salebrosum, viribu licet impar, obsequuturus accedo Persolvenda sunt enim mihi hodierna die coram Te in hoc amplissim loco suprema surieris officia augustissimo Victorio Emmanueli Primo Sardiniae Regi, quem vehementissime boni

Omne moerent amara morte sublatum. Poteramne tot a te muneribus auctus a clementissima tua voluntate desciscere, quin

mihi vel minus obsequiosi, vel minus grati animi nota ure

8쪽

ctuosa opportunitate declinare celebrandi laudes, et gesta immortalia danti rogis, qui temporibus vel maxime adversis et pati iam mihi servavit incolumem et regnum UniverSum mira prudentia, singulari consilio it invicta virtutes saustissime iripuit ab excidio, ab internecione a rapinis 3 Parebo igitur qua ratione potero honorificentissimo, quo me decoratum esse voluistimandato, et obsequentissimi subditi partes aliquo modo sustinere conabor. Illud me quammaXime recreat, atque in Spem erigit, quod in re tanti momenti quae proferam pro nux clementia excepturum spero benigne Agendum est enim de singularibus

moritis illius Principis, qui regale solium ornavit Omni virtutum genere, qui subditorum animos fide, justitia, religione sibi vid-xinxit, qui populorum , quibus praeerat, aulicitati solertissimo

ct consultissime prospexit. Ut autem ratio quodam ordine, et perspicuitate quadam incedat, tria Victorii Emmanuelis vitae tempora sigillatim aporiam. Pimo, cum nullo regni implicatus negotio privati principis vitam exegit Secundo, cum altissimae providentiae decreto regni suscepit habenas e tertio denique , cum magni virilisque ninimi motu tactus cessit ab imperio, et heroica sortitudine solium fecit. Divatus Princeps vixit in pulchritudine pacis Box habitavit in tabernaculis fiducia : Corona denique Sponte Sila, et maturo consilio deposita in tranquillitate opulenta requievit. Ut imaginem aliquam virtutum, ac meritoriam Victorii Emmanuelis instituam, acile praetermittam primordia illa, quibus quasi quibusdam gradibus ad tantam virtutem tanta omnium admiratione processit. Praetermittam pariter quod in rius procreatione Victorius Anaedous tertius cum lectissima coniuge Maria Antonia Ilispaniarum insante, in venas ipsius triginta quatuor

principum tum rerum praeclare gestarum gloria, tum armiS, tum pietate, tum morum sanctitate illustrium, sanguinem trans- sudorit Sed parum ist is hoc meminisse , non SempCI enim

9쪽

ad generis nobilitatem, et majorum gloriam actione hominum consormantur, nec quotidie proverbium , quod sorte Creantur sortibus, et bonis, comprobatur. arum AES AEtiam heminiSSe vo-vidam institutionem a majoribus acceptam ac omnes illa virtutes, atque disciplinas, quibus regia proles tenella aetate ad humanitatem, aIlimique magnitudinem imbui, et informari solet. Illa tantum recensebo, quae rab Una libera voluntate profecta, alacri ingeni, exculta animique dotibus cillustrata germanam summi principis personam constituimi, eique amorem, et ObSequium publicum conciliant. Minc ab idolescentia des illocobi is deliciarum, viae voluptatibus et vitiis, in otio, et astu triumphans nemperantiam, continentiam. humanitatem Summopere coluit Quid dicam de morum puritate, qua temper e Celluit, quid Qe litterarum et scientiarum cultu, quid de religionis, in qua Summa virtutum omnium continetur, vigilantissimo studio 3Ιmbutus quo sane suerat a ueneris unguiculis maternae pietatis lacte hanc semper vetinuit, hac duce adolescentiam aluit, et in omni vitae ratione usque ad interitum ita excoluit, ut quidquid religionis esset ipse in primis Semper Sanctum, Semper habuerit inviolabile.

Trigesimum aetatis annum eXpleverat, cum auspiCato Cori

jugem sibi duxit inimi dotibus, it purissimis horibu praC- StantiSSimam, quam Deus sospitem servet. Mariam Theresiam ΑUStriae Archi ducissam, consilio it impulso 'ogi. Caroli Emmanuelis xjus fratris, qui prole carebat Benedictionibus benedixit eum Meus Abraham. Difficiles dictu est quantum ΟΠ-

tulerit operis it studii in educaudis, quos procreaVerat, Ae nitiS, quantum in issormando eorum spiritu elaboraverit. pSemet edocebat natos non fortunae et sanguini regio, Sed uni omnipotenti bonorum omnium clargitori deberi omnia, quae in ortu suo sortiti suerint praemia. Meclarabat inpertissime princi, pes referre imaginem supremi numinis et idcirco clementiam, et iustitiam ejus imitari debere nunquam ver superiori VCtO-

10쪽

vitate abuti vel potentia, superbiam et astum regiae conditionis a stirpe sua penitu eiectum decernebat. Hujus vero mundi speciem ostendebat cerea eorum menti ceu nitriam Sulphureum, et tanquam igne errantes, qui fugaciter signato vestigio lucis nil aliud post se relinquunt, quam gravem odorem, pallentem umbram , pellucidam erroris cognitionem. II ac quidem institutione comparare Curabat tempora elicia populis, quibus prae-eSSe OSSet egia proles. Quae cum ita sint, in dubium revocari nequit, quin Victorius Emmanuel sibi constans in virtute recolenda , et assequenda pacis pulchritudinc, quievisset non

modo, sed amdom etiam in perennem natorum uorum, Si SupereSSent, haereditatem transmisisset. Quid itaque boni sperandum fuerit de Principo tam religioso, tam Sagaci, tam OH-sulto nemo non videt. Ea erat conditio temporUm ut quae videbantur adamante firmiora continuo ruerent, ut OV CONSUΓ-

gerent. Quam incomprehensibilia sunt inscrutabilis aeternae providentia judicia illico actum fuit, ut qui in pulchritudine

Pacis vivebat, regale ad solituri evocaretur Tempestas illa advenerat infaustissima, in qua cuncta per universam pene EUPO-Ρam in praeceps erumpebant, eversiara quidquid Xperientia et consilium loges et instituta majorum providentissime populorum elicitati praestiterant ad mores componendos, ad Omprimenda delicta, ad religionis jura, ct decreta civiliter vindi- Carida Carolus Emmanuel uartus quamqui maXime praeStantissimus , ab Augusta Taurinensi Sede violentissima irruptione deturbatur, Sardiniae regnum illic Subiturus eam nempe egionem ab insidiis hostium insigni consilio servarat incolumem. Victorio interim detulerat Carolus imperium regni sospitis ab aStu, et armiS, quae tua temporis ubi quo ingruebant elicioribus auspiciis, et ecce qui in pulchritudine pacis vixerat, ad tabernacula fiduciae confugeres debuit. InconcuSSa veritas est, quidquid in contrarium blateretur, veget imaginem Dei repraesentare. Nulli dubitam, quod ma-