장음표시 사용
431쪽
---- silperstites cladi onusti vinculis in naues CA aguntur. Deinceps barbari successu elati per
RoI.us omnem Aremoricam Vastatione effusa, ad CAL- Cenomanos Andegavosque perueniunt, co-VVS, piarum parte Turones missa; verum Ligeri es Caro simul inundantibus, hostesque arcentibus ab Turonum accesIu, nihil ferociae licuit, praetor maioris Coenobij direptionem, quod
positum extra urbis muros, direptum euersuntque est, centum supra viginti Monachis immaniter caesis. Interea datum ciuibus sp tium eripiendi a strage corporis sancti bla rini, quod sacerdotum choro deducente An tiuiodorum delatum est,magna miraculorum
patratione ; urbs patrono inanis ab hostibus capta atque incensa est , sanctique templo flammae iniectae ; admirabilitate maxima, diuini arbitri j , iustitiam misericordia temporantis , nec obliti poenae cum parcit. Ab eo tempore iidem Normanni pluribus expedistionibus aggressi Franciam,in eam plurimum
partem qua interfluit Ligeris incubuerunt,ic quantumuis aliquoties victi dc repulsi,tamen cum in alieno pugnarent, nouaque examina in caesorum locum illico substituerent, leui sua iactura,Francorumque grauissima, modo Vincebant, modo vincebantur 3 In iis expeditio una maxime memorabilis , qua Buodbertus,seu Robertus Comes, a quo fortam nata de Roberto diabolo fabula fortissimus vir ac militari prudelia clarus,a Deo Francis ad arce dos hostes prouiuis ue post multa facinora, quod fatum nobiliu Impcratoru est,ad pagum rusticum incautus caesus est. Hic lubet script Ium incuriam accusare, quibus satis fuit benticosissimum virum uno duntaxat ornare EO
comio, quod Iudae Μachabaeo haud absimilis
fuerit ; contra sceleratam gentem & permdam patratis multis , laureisque pluribus reportatis ; explicato nullo facinore, unde laus
posteris admirabilior foret, & in eius morte conscii
432쪽
conscribenda prolixi, fuit autem eiusmoί -
Cum Ligeris ripas Normanni infestarent, Rox usagrosque popularentus Andegavorum & Pi- CAL-eionum ; Robertus cui Andegavi attributi v v s. essent, accito Ranulla Aquitaniae Duce, ar- III. matos contrahit, es in Pa mes effussisque Die hostes celeriter ducit. Ij 4 speculatoribus moniti , ad nauigia quam ocissime fugiunt. tu ριδε- Verum cum instaret Francus,distarentque ab se .. amne longi iis, ne opprimerentur in fuga pagum forte obuium occupant , communiuntque,quantum horae spatio licuit. Erat in pago Basilica e quadrato lapide admodum firma,ineam praecipue barbari incumbunt, muniendam atque propugnandam ; m6Xque pago ψmisso se in eam condunt. Robertus cum ex- Anno
reditis militum aduolat, caesisque hostibus 867.
quos munimentum non caperet , admotus
propius , telisque appositus , aduertit Basilicam vix sine machinis expugnabilem esse ;itaque secedit cum Ranulta , iubet milites stativa figere , quibus pagus atque Basilica cingerentur ; hostes quasi reti inclusum iri; die crastinia, nam vergebat sol ad occasum, ad primas machinas expugnandam turrim, speque nulla effugi j venturos in potestatem suam qui se inclusissent. Intentis ad capessenda i a militibus, ipse aestum ut leuaret, solutus iam periculo , galeam loricamque depo
nit,liberiore. aura captanda ; id barbarus animaduertens , vagarique Francum licentia quam nullus metus regeret ; subito E Basilica irrumpens, clamore incondito, in Robertum proximόsque milites irruit. Fit tumultus ; Moccurrentium caedes.sAt Robertus ferro in trepide correpto, quanquam nudus galea loricaque , impetum sustinet, donec aduolanti bus pluribus , hostis repellitur, & in munimentum suum retunditur. Dux ipse opportunus ferro ut erat, cedentem ins quitur, mar
433쪽
- gna strage edita ; at dum incautius pugnat ad CA- Basilicae fores ; patefacturus aditum suis, o Rotus ciditur ; male inermi corpore prouocante se .
CAL- rum. Nec Ranalfi fortunatior sors, in quem Qvvs. Iongius rationem pugnae speculantem, emissa e turris fenestra sagitta, vulnus intulit,mor- temque postmodo ; pari fato audaciam ,
inertiamque plectente. Exercitus duce amisso, quasi truncum oculis caput,moerore deg nerante in metum, soluta obsidione oc ipse . solutus est.Normanni hoc periculo liberi,n ues repetunt grassanturque securius , inde, . Roberto caeso , ex Francorum metu iplarum sari,i audacia increscente , Iuliomagum, andega- uorum primariam occupant, dc ex loci situ, si sum munimenta accederent,inexpugnabilem rati, haud cunctanter manum admouent operi ,
urbemque propugnaculis firmissimis cin-
ctam. de Meduana interfluente amne ad fos
sas deducto, iam bello insuperabilem, liberis uxoribusque traductis laeti inhabitant ; inde sparsa in dissita loca populatione,ad sua facili
ec tuto receptu. Procellae atrocitas in regio- Rem omnem saeuientis, lugubresque pereun- xi qm quaestus , excitarunt aliquando Caro - lium, ut inhaerentem Regni visceribus luem abscinderet. Magno ergo apparatu exercitum legit, urbemque statiuis politis , obsidione cingit stringitque ue mox nouum incremese itum copiis suis euocat,salomonem Britanniae Aremoricae Regem aut principem ; etenim cum Aremoricae fines ad muros urbis pertin- gerent, quos Meduana amnis alluebat, lege fetidi commissi , debebat ad communem hostem repollendum communem opem adiungere ; isque adducit plura Britonum millia, . Anno & ad ripam amnis castra ponit. EX templo a : ,s a. Regiis oppugnatio omni ex parte tentatur,
machinarum omnia genera admouentur,vn'. idcquaque intentatur parata vis r verum Bar-
434쪽
tolerti, prorulsant, di ludunt, ut caesis pluri- CA bus, iisque tortissimis, ardens oppugnario in RoLV, obsidionem lentam desciverit. Itaque quod CAI. fieri assistet, retulis primo impetu animis, vus longa mora incesteio languor & taedium ;morbi postea vulgari,dc in luem deficere; totusque exercitus a pernicie abesse propius.
xime , quos amnis interfluens, nauigiis ho- . stium stratus, ab muri accessii procul amove ' bat: quare praelii impatientia, & pudore tam r senti re indecori exiti j , rem aggrediuntur arduam porro , verum magnae laudis & glo- riae. Quoniam amnis arcebat unus ad muros aditum, eum ut auerterent, modico supra ur- bem spatio , ducta fossa , i nouum alueum . aquis aperiunt, in quem eiectae vel abductae. alueo veteri easiccato, nauigia destituta, urbemque haud munitam satis eo loci , oppu- gnatorum armis obiicerent. Primo Barbari ridere frustra susceptam operam, dein mirari i pertinaciam, mox animaduerso consilio extimescere;tandem L lici laboris successu amit, tendae urbis si aversus esset amnis certi quip-
pe eo confisi 'unimenta nulla erexerant, de ditionem urbis paciscuntur, ingenti promissa pecunia, si sibi suisque saluis esse liceret; re cessuris statim a Francia, nec belli causa unquam redituris. Admissae conditiones a Carolo , acceptaque pecunia, reyeritus nauigiis Ei Barbaris Ligeris ; nec ideo Regno excesse runt,p'pulationibus nouis libertatis pretium t redempturi: Caroli facto laudis criminati nisque ambiguo,qui cupiditate pecuniae per- dendii hoste dimitteret;vel ipsi abeunti ster- neret pontem argenteum, & eiusde sumptu. Iv.
Nec unam Carolus patiebatiu Normani- eam luem ; dc ὶ Britonibus siue Aremoricis, eum, multa in Franciam calamitas importata. Lu- Brito-i douico pio obeunte , Nomen itis siue Ne
435쪽
naegius fide Imperatori adstricta,Ducis principisve titulo regebat Aremoricam ; mox inter fratrum arma ciuilia, usurpato Regis tit lo ; de contemptu Caroli fide abiecta , regem cepit agere . Franciaeque limites praedis atque incendiis populari.kEa opportunitas ex discordiis Procerum , odiisque Nomenegionata. A Lamberto administrabantur Pro - iciae , quae a Parisius ad Cenomanos, inter Soquanam Ligerimque interiacento; is cum Viuiano viro opulento acerbis inimicitiis susceptis , incautum dolo interficit, idemque haud multo post a Gosberto Comite Viuiani ultore cum multis aliis contrucidatur. Tunc enimvero Legati vindex Rex eXcitatur, captumque Gos bertum capitali paena assici ii bet. Inter haec prouincia dissidio Procerum irapta in partes,ostensioni externae patuit Britanni Nomenegio duce vel autore Ligeri transito se in Pictones effundunt,dc faeda populatione agris atque oppidis vastatis referti raeda repetunt domos ; Carolus tandem re-ituta fratrum concordia , deleturus infamiam in Britannos mouet, armatusque in Aremoricam penetrat. Britanni occurrunt rem conflictu illico dirempturi ; nec decebat abnuere pusnam qui aggrederentur. Itaque in eam itur magno utrimque animo.Primi Saxones ad excipiendos Britannorum impetus obiiciuntur ; ij in equitatu maxime positi: Etenim ea gens velocissimis equis assueta,adi eorum cursum flexumque varium,industriam suam modumque pugnandi, accommodauerat; modo loris actis instar grandinis effundi in hostem,mox momulo circumsteti,de adurgere ferociter latera , mox flexu consumpto, in simulatam fugam praecipitari, Parthorum instar, atque Histricum, iaculari a tergo; moram iniicere persequentibus , dein turbatis ordinibus, frontem obvertere , iterumque
noua ludificatione lallare hostem, atque pe-
436쪽
1;mere. Vix prima spieula collimabantur in . ..-- Saxones,cum hoc imbre territi in Francorum CA- aciem se se recipiunt Franci virili pectore, in RDI vs dimicationem prorumpunt, sed nihilo secius CA; nouo pugnae genere conturbantur , namque satariae pugnae periti admodum soliti cominus stricto ferro hostem impetere,ad discursorium hunc volatilemque martem porcelluntur;cum ferirentur, undique nec ferirent; cum de firmi in gradarterent, iaculis , nec ad insequendum effusi ea declinarent ; nunquam compotes hostium , ferro sicco atque inutili morientem dextram onerante. Ita ad mortem dimicatum ue Francorum multis interfectis, pluribus sauciis , magna equorum transfixorum strage. Postridie rursum capessi- i tur praelium, exitumque haud absimilem pri-' mo inrtitur , Francis fortitudine an desperatione ingenti fugientem victoriam promer rentibus,obstinati ue animam ponere,quam insequentibus terga obvertere. NOX occum- . bens cladem potius quam pugnam diremit. Mane Franci, comperto primis tenebris re, gem profugisse , dc admodum ignominiose, relicto tentorio cum regio instrumento pau- . cissimis prae terrore fugae comitibus , de ipsi correpti formidine recessum instruunt. Verum Britannis in castra irruentibus, in apertam fugam effusi , se ferro hostium & castra direptioni obiiciunt ; occisi plurimi, multi, capti,praedaque e castris opulenta rapta:tanti apud Erancos momenti Rex unus est, cuius exemplo vincunt dc vincuntur. Hac victoria datae Nomenegio ad crudelitatem omnem
habenae , quibus indulgens intemperantius, Franciae fines saeue depopulans, praecipue vexans Andegauos sibi conterminos, diuinae iu- . stitiae paenas dedit. Equum ad expeditionem eiusmodi conscendebat, cum spectatiastan- . item Maurilium Andegauensem olim Episco: rum truci aspectu, torvisque oculis minitan
437쪽
tem fuste, dc dicentem ; Crudelis praedonii CΑ- desine Ecclesias Dei vastare,dein erecto fuste Roxv quem dextra praeferebat,sibi in caput grauem CA ictum impingere 3 q O repente coiruens, 1a vvs. crilegiis simul dc vitae desiit Herisponius patri in Regnum successit statim nouo bello tenta tus a Carolo , sed paruo admodum effectu pace duntaxat conciliata ; ita ut Herisponius abstineret a praedationibus fidemque homi iiij praestaret Carolo. Verum dc in aliam Bri. tanniae partem admissus est Saso mon, iisdem
coditionibus, Rege veldonante, quae raperen- . tur negata;vel aemul0s componente,qui meta atque inuidia mutua Franciae rebus consulerent. Ita breui nata inter pares 'isidia quibus impar Herii ponias Salomonis dolo e medio tollitur 3 uniuersa Britannia peremptori codente in necis praetium.. Eratque salom , forma regia, procero cψrpore,& augustqvabia, animi strenuitate caeterisqsse dotibus, re-
sno dignus;nisi haec bona cupiditate praecoci corrupisset. Confestim Carolus , Herisponit, cuius in Franciam inclinatior mens, necem viturus , tertiam expeditionem in Britannos Parat; attigeratque prouinciae limites , cuna certior factus eum totis viribus ad praeliandum occurrere, memor sortis prioris mutari bellum pace haud aegre passus est ; salomoneelientelarem fidem iurante , dc admisso sine consorte in uniuersam Britanniam. Salomonem postea necati Herispoiiij assequuta est poena, a Pasquitano & Vrtando ducibus suis dolo interfectum. Ideo rursum in ciuiles disecordias Britannia ruit, utroque duce specie
Partium, totum ambiente. Porro hic lubet,V fandi facinus , unum alterumue adscribere,
quando ε priuatorum laude gentis gyoria constat; nec historiam in Regum vitiis dise
tam,in aliorum virtutibus muta esse oportet. :
Igitur Ussim inter de Pas uitanum Orta discorM- , rasquitanus a Marcsi Normanorum
438쪽
noriun copias pecunia compar t, iamque praepollente exercitu in aemulum mouet. Qui ab Vrsando stabant,virium inaequalitate per- Ro Vs specta, regnique partem maximam Pasqui:a- CAL no adhaerere, es ipsi turpi metu correpti, cre- vvs. bris transfugiis ad eum transeunt ue armatis V sGn- mille dumtaxat cum Vrsando perstantibus;& 6riij quidem tametsi fido & praetenti in ducem
animo, tamen ne fides ad temeritatem stultam accederet, impense rogant saluti suae vi m. consulat ; certum & insuperabile mortis pe- . riculum , in tantam hostium vim paucorum fortitudini nihil loci esse , paratos se ipsius vitam corporibus suis tegere, mortemque in salutem eius oppetere ; sed parcendum inani operae, seruandosque meliori sorti tam fidos milites. Ad ea prudentius quam fortius Imperator dicta ue Absit, Commilitones, ut res Ante gestir,fuga turpi commaculem , ab annis teneris quibus ad militiam memet applicui, id unum obuersatum est menti, mora aut 'cere ;pofuissem male transactam aetatem, nisi per tot victorim mori didicis hac prima tironum praelectio, mortem conte nere ;quAd eam veterano mihi indurato ut pa- uendam ingeriesu 3 Didici morte ignominiam
terribiliorem, nullamque militi e petrater fugam ; quare a fuga dimouere me is abaeser te omni conatu ue a morte . ne cogitatione
quidem abducite ; quasi vobu terrori vel fosemidini e l. ter me licet abscedite, ducem Ue- .strum deserite ; hic solus in menis io Dim haerebo, mortis intrepidus ; eritque mihi a qua
fuga fugiet longe chari ima est animus
experienes mectim di criminis, mortis contemptu terribiliorem si illam praestemus hos ιλ. bH ; aderit forsam morituris victoria, ara
da virtute non nume o, nec maina unquam
patrans nisi per parua. His dictis incens milites orant quo vellet duceret, sane facturos suo sanguini pretium hostium strage. Ad
439쪽
-κα- - Condate in Rhedonum pugna conserta est
CA qua miNe homines in triginta millia dimica oLVS Ont. Ex templo Vrfandus cuneo facto in CAI' confertissimam hostium aciem abditur O, sis Oxdinibus sequuntur milites ue quoquo se
vertit, detruncata membra, caetaque capitae
demetit ferro ; modo recta fronte obitio; mactat, mox ad dextram versus, mox ad lae- uam , humum late cadaueribus sternit, certamque victoriam quoquo ruit parat. Pasqui tanus post irrita tentamenta, amissi iam pabina salutis dubius, suorum aliquot receptis praelio,terga vertit ; mirantibus qui vicerant,
tantum stragis a tam parua mana edi potuis- se. Cepit a victoria tentari morbo Vrsandus, eoque ingrauescente vitae periculum in nebat;vnde animas Pas luitano factus adno tuandum bellum: conscribit exercitum pli
Ios ab aemulo abducit, desperatione morbi abiectos, iamque instat propias , aegrum ac socios nullo periculo acturiis in vincula. Aa Vrsandum supplices veniunt milites, quo res in statu sint decumbenti renunciant, unam suae ac suorum vitae rationem esse, se abduci sinat 3 aut ipse aperiat, quid praesenti malo.
factum oporteat: ille intrepide,capessendRu praelium, dc pro terendos hostes, Ii veniant iubet vexillum sutim tot instructum palmis, laureisque proferri, ad cuius spectaculum ab-
scessuros hostes ab acie , i j vrgere vehemen-
tius, uti abscederet, nam de pugna desper tum esse, quam eo absente inire, nemo prae' sentium ausito Tunc fortissimi is vir magnitu-
dine animi morbum profligante, viribus la-
bentibus ab corpuscalo aegro reuocatis,iRbet se, ut erat, quando nec ingredi, nec stare equo, morbi atrocitas sineret, decumbentem
lecto ferri in aciem ; mox prinio in ordine. hosti oppositus , amotisque lecti Sipariis, pugnantibus spectaculum foret ; Mictis fusi que hostibusiauream retulit.At quae inqrra
440쪽
lium rerum leuitas est , dum ab milite domum reportatur, vel morbi inclementia, vel gaudi j copia,animam egit; uno lecto in quadrigas, usus oc feretrum ; dignus Imperator qui si minus stans mortem obiret , iacens quidem; sed in ulnis victoriae moreretur. Panquitanus itidem aegritudine periit. Duisa mox inter Alarum P aiquitani fratrem & Indi- chellem Herisponi j nepotem ex filia, Britannia fuit ; at Indicheile interempto in praelio, uniuersa prouincia in Alani ditionem
Istis uno spatio tametsi per plures annos gesta sunt, decursis; ad mala bohave domestica Caroli venio. In quibus Aquitania de Pi-pino recepta,& Pipinus ipse in utramque boni malique sortem adscribi possunt. Equidem Pipinus tam varia sortuna usus est, ut in speculum humani ludibrij, iactationisque mortalium obiici queat. Pipino Ludovici Pij mlio, Aquitaniae Regi, duo erant fili j ; ripinus de Carolus. Ille natu major, nescitur quo fato, magnae Tragoediae argumentum,iam puera patre destinabatur ad sacerdotium , breui tradendus in disciplinam Diogonis Metensis. Episcopi, a quo scientias & Ecclesiasticas leges doceretur. Aderat Lotharius pueri ratruus, cum ad clericatus suscipienda initia ex more crines attonderi opportuit, statimque puerili forma commotus erat enim spectabilissima pulchritudine,) vi ereptum ἡ cere monia,priori vitae restituit;redarguto patre quod taniae spei adolescentulum sacris , hoc eri , ut rebatur ipse , ignauis & ingloriis usibus ad dictum vellet. Ab eo capite multa perperam facta & tolerata; eiusmo A victimis ab ara abductis,uix ullius bonae frugis capacibus. Μοκα patre in Aquitaniae Regem designatur ; sed ab eius obitu, Aquitania ab Ludovico pio traducta in Carolum; nouo principi vita priuata haereditas fuit. Postea Ludovici morte, excitatae nouae spes, de Pipinus ab Aquitanti