Ivsti Lipsi Monita et exempla politica : libri dvo, qui virtvtes et vitia principum spectant

301쪽

mutuus, Mi firma nexio videbatur Ecce auteinterea euenit, ut iterum Scythae incursione facta priorem uxorem huius mariti sui abducerent . prarier euntem cum captiuis ille agnoiaceret&videret. Itaque, pro veteri a steliu consuetudine, illacrimauit , o caussam uxori

suae Scuthica dixit. Illa nec indignata maritocst,nec odio aut aemulatione pro muliebri ingenio)in alteram illam tacta : sed statim eam quoque emit , tum ad domestica ministeria, tum ut aspectu ipso dolorem marito leuaret. Et iam tempus migrandi visum: migrant, Constantinopolim veniunt: mulier baptissia te tingitur, altera illa ausim ingratam, si non iniquam , dicere' statim ad Patriarcham accurrit, clamitat per iniuriam maritum sibi er

plum &a Scythica possideri. Illa quoque Venit,&auditur,&rem totam exponit,nec qui Lquam damnare eam sustinuit , ut quae amborum domina esset , eosque ex seruiture immanibus illis bellu is liberasset.Tamen haesitantibus illis ipsa sententiam hanc vltro tulit Mar,

o meo, si prior pxor cordi est, habeat cui etiam ob esuetudinem σββeptos ex eo tiberos, pretium redemptionis condono.Jn ipsam hanc autemsemmam uti eadem liberalitate cupiam, sed cum in terra alienas er abarum rerum inops haud possum. Daque ita,

pretio reddito, cum marito abeat ego cum duobsu meis

tiberas semira Dei manus ex Habo. Dixerat mulier, clam irati omnes aequanimitatem sunt cui

Deus sane mox adfuit. cum altera illa in Thraciam iuisaei, ad pectiniam corrogandam4

302쪽

I. Lipsi monita

ecce iterum a globo Scytharum abripitur, nee ultra visa est, maritus iam tuto in Sythicae illius coniugio acquievit.

DT PATIENTIA.

b ira cr vindicta Hienum esse debere, praesertim

in conuiciatores.

ostendere, quia valde Principem decet, ct saepe in ea fortuna locum habet. Qujs non alta illa sermunculis aut iudiciis petit Grauamur imperari,&quamuis bene atque utiliter aliquis faciat, tamen hoc illud , carpimus: semper Seneem aliquid est quod non omnibus placet. Inde vo-D Ir ces. sed spernat Princeps, d sciat ultam esse a A' umentum mamitudinis certiis , quam nihilpo se, qM. instigeris,accidereAicut suprema Mundi pars ventis,tulminibus, pluuiis non turbatur lion item XI De Ira debent apices isti rerum Hic aut ille in te ioca-ς tus est conuicio aspersit 3 calumnias dispersit

contemne Jlle magnus ira nobilis est, qui more ma-σὶ ferae, latratus canum securis exaudit Potentia

tua supra laesionem est, gloria si bene agis supra infamiam. Sed Me carnatis verba con

303쪽

exempla politica II Osilium , quod Augusto in hac re dedit, digna Pyψi

adscribi Siquu convitiatus tibi fuerat, aut in occul to detraxerit, eave deferentem audire debes, neque delatum punire Turpe non si facile te id credere, cum caussam nonpraebeas, se tamen qui conuicio petant. Ctque id fere non se mali Principes credunt, tusa dem mclinat conficientia Deinde autem iniquumst, Haec ira sic aut punire quo e sunt praestat non

admittere, sin false disiimulare. Iam vivone ista, quid nis pluressermones C pluriumprouocabis Stinet 1aluberrima monita, siue rationes in ultimam istam nota Noemoue, nod motum magi veX-halet: ne moue , quod mouendo non sedes. Quod si omnes punitum ibis, quis finis erit neque aliud agas assidue in iis occuperis. Contemne igitur & Senecae hoc imbibe. Contra, mellarum patientiam , ingens instrumentum esse, iud tutelam regm . Et , ut ad Exempla ve

niam.

LACONE sapposite in publicis acris apPre icari solent, ipsent imuriam para. Ne propere scilicet exsilirent ad vindicandum in statum ita suum turbarent. Tum etiam quia parum idoneos iudicabant ad res gerendas, qui iniuria aut coniti melia statim abriperentur. Sedatio animi frigus decet imperante S. In qua parre DAVID, rex Hebneus, mirifi II.

cus. qui pulsus a filio Udomo, profugus

Cum manu tamen forti uim virorum , t ad G netem Bahurim venit ad isti est Seme e Saulis cognatis, petere virum conuiciis tantum imo

304쪽

I Lipsi monita

8 lapidibus , quos ex alto in eum iecit. Indignati comites, ex iis Ab ai: Jtane hi

canis Domino meo in suo maledica tradaue impune'Jbo, mi rex, recidam e caput, domicIlium protertiae huius linguae. At miti mus virorum David, Mitte, ut mE dicat. Utas, quemgenu sanxius meus sangMmem seu quaerit: in dignamur sconuiciatur alienus C estis quaedam haec patientia r quid mirum in viro casesti ZIG. Magis in tyranno Is Is TRATO. cuius uxore petulanter iniurie hibita a quibus. dam adolescentibus ebriis , idque in publico : bilum illi timentes , mane ad Pili stratum supplices veniunt deprecatum Ille autem quid vos vultisci mea uxor heri nussuam

pressiit . . t in posterum date operam ut sobri, sitis. iii I. Quid in A, TAxERx Perserum Reg in qua gente superbia domicilium habere visa 3 Apud quem legatus Spartanus Euclida libere

pro ingenio gentis, pro suo sero citer locutus hoc responsi rettulit, bilicet,quae libet, apud

me dicere mihi' dicere, tar facere. Salua maiestate

modestia inserta fuit: ad hanc iuit,ab illa non

abluit. Sed hi hac virtute Macedonum aliquot reges exim ij. 1 enim P AILIppvs Alexandri pater qui plura eius dedit exempla Ut in Nicanore qui circumiens male de Philippo opinabatur, taetractabat nec defuit, ut let, delator Smi thas Amici igitur aduocandum, de plectendum censere ille contra , Et Nisore,

305쪽

exempla politica. Fr

inquit non est pessimus Macedonum videndumstia tu , numquid per nos admissum aut commissum , mr maledicat. Et i ii quaerens repperit pauperem iIum cI , bene metatum, nec adhuc habitam eius rationem. Itaque statam munere eum affecit qui ipse, mutata mentes lingua, laudare ubi lue Philiniun&attollere. Quod cum idem Smicytha i tulisset videtιβe, o amici, inquit, nostra manu esse, bene velsecm audiret Factum dictumque pensitandum Regibus, qui cupiunt

famam a

Iam iterum PDEM, de petulanti quodam VI. procaci conuiciatore, cum suaderent exsilio plectendum Nequaquam rino est,ne oberrans apud olures de nobis male loquatur. Nec vero in absentes solu lingulacas talis, sed in praesentes, qui in os insultabant. Vt ille ΠΙ- Demarat corinthius , cum aduenisset ad eum, tunc forte cum Olympiade coniuge e filio Al xandra dissidentem rogareturque a Philippo, Ecquid consentirent iam interse Graeci fille ore libe

ro Scilices tibi conuens de Graecorsem concordia agere,

uidi Ide i ea proximis tuis. Sensit eum vera dicere Philippus ad se redist,in cum suis ingratiam.

I Det inciam pro tribunali sublimis, sub halua

captiuos Venderet ac parum decore, Vestere 'ductiore sederet quispiam e captiuis clamare coepit Iniuriasi aspici, esse enim paternumse Philip- ρι amicum. Liod cum miraretur Philippus, cdicere eum ac docere iuberet: fpud testum,m-quit, accedensque ad tribunal,in aurem insusuris

306쪽

I. Lini monita

r mimi vestem demitte nam sc parum hine sedes. Rex nihil offensus, gratiam imo retidiit Et vertim Cluuiis semihi amicu erat, mittite hominem limulque aliter se composuit Eri,fructum etiam suum alienam libertatem fecit. J solet ipse dicere, Gratia e debere theniensium oratoriabus quod conuicus suu redderense metiorem dum illos fastis conatur refellere. IX. At inter successores eius ANTIGONUS,

aemulus Epaene par fuit in hac laude. Qui in castris aliquando, cum duo e vigilibus, Iuxta ipsum Praetorium, de rege male dicerent, atqUCipse omnia audiret, nihil ultra quam tentorij velum concussit; iem vos, inquit, paullo An otussicedite, ne x vos audiat. Quid istuc est ne dissuadet quidem male loqui, sed cautius lo-ΙDEM cum exercitum in tene oris aliquo duceret, molestum ac salebris interruptum itere Ter milites ductore passim execrabantur Antigonum. At ille ad singulos quosque acce

XI. Iam P YRRH Vs qui Macedoniae regnum aliquamdiu tenuit, idem hanc virtutem Iuvenes aliqui Tarentini,cum in Italia ipse esset, inter pocula male de eo minaciter locuti, deferuntur: adHuctique postridie , An dixissent' interrogantur. Vnus facete libere Diximus, atque adeo te interfecisemus, nisi lagena defecisset Uini culpam, non animi ostendit: Pyrrhus sic accepit,atque ipse artisit.

307쪽

exempla politica. 12

Inter Germanos Graecos PERICLE con XII. uiciis petitus in foro, a protervulo quodam, nihil reposivit, S placide res suas egit Actis, domum iuit, illo prosequentera linguae telaidemtidem iaculante. Nihil sensit, nihil dixit Pericles hoc tantum , cum ad aedes iam venili et a nox esset, ministro suo. bi puer, in facem accende ' huic redituro praeluce Vah, non patientiam solum , sed benignitatem

qui aditi tum ivit in ipso improbitatis freto

PTOLOMAE V Lagi filius, ypti rex , in Grammaticum cavillans, inscitiam arguens, iii suis es t Pelei pater rogauit. Cui asse, Expediam,stum hiprius dixeris qui Lagi. Genus ob1curum aut sordidum regi palam obiectabat: id indignati omnes qui aderant, praeterregem. Qui ad incitantes: Nisiferre dicterium regium est,nec dicere, inquit. Idem iusvolebat ferulae, quod sceptro, in istis esse. Sed Romani quoque Principes huc ducant, XIIII.&primus eorum .EMA R. Ille C. Caluo oratori, qui famosis epigrammatis prosciderat, cum de reconciliatione significasset, prior inroscripsit, tanquam ipse sisset. Idem Catullam poetam, qui famae eius perpetua stigmata de nunc leguntur versibus inusserat, satisfacientem eadem die adhibuit carnae. Nihil stipula. tus est, aut iniunxit, sola poenitentia pro poena

contentu S.

At AVGvs TV vere&hic successor, cum XL in iudicio quodam inter alia crimina reo obb-

308쪽

I. Lini monsta

teretur quod male loqui de Caesare soleret: interrupit &ad accusatorem, et elim hoc mihi pro

besseae rates lianus id rei nomen C me linguam habere. Bene, benigne quid aliud significabat, quam dicta dictis vltimum Et si nec fecit,

nec ultra quidquam inquisiuit. TVI. iam in Timagene , histoliarum nobili Priptore, plus semel patientiam ostendit. Multa in ipsum, etiam in uxorem,in filiamin familia in eius dixerat: atque ea ut arguta, ab hominees,cto, excipiebantur vulgo circum ferebantur Caesar tamen nihil, nisi monuit eurn ut modestius ingenio clingua teretur idque in domo sua. Nam Q vide ingrati tu linem)Caesareum alebat. Sed cum nec sic desineret, tandem domo ei sua interdixit:&quis accusaf-set si urbe, si toto imperii At ecce, qui velut in inuidiam Caesaris excipiat: is fuit amicus eius Asinius Pollio nec ideo de si j tesse Fouitho. minem,&eius exemplo ali j visitur, colitur.&quis priora omitto, sed qui tunc quoque, tan quam professas inimicitias cum Caesare gereret, libros Historiarum de rebus eius scriptos combussit. Non hoc erat dicere, Indignus es de

qu scriberis sese censeo, 3 praedicauerim 'Tulie

haec Carfir tantum Pol honi semel dixit: Sγ e Oete φε , , id est, Serpentem Atris. Et para n-ti excusationem obstitit,addiditque, Fruere mi Pollio,stuere. Cum haec lego& examino dicam Romam tunc seruilse qui si addam quod publice in theatro acclamatum, o Dominum aequum Mnnm Nimirum

309쪽

t, exempla politica. J3

Nimirum confirmatus in hac patientia ani XYIumus iam erat, contra concussionem omnem stabilis quod etiam Liberio ostendit, conquerent super ea iuueniliter, c exstimulanti. Res Opsit enim in hic verba: Stati tuae,

mi Tiberi, noli in hac re indulgere nimium in

dignari, quemquam esse,qui de me male loquatur. Ἀ- Τν Us et Eoa se hoc habemus, nepud nobas malefacere psit. Et hausit ab eo TIB Rivs. qui aduersus talia ψ υ1rm. firmus, subinde iactabat, D ciuitate liberaliberastinniaines debere. Idem iii Senatu cognitionem super ijs flagitante Non tantum habemu oti P. C. ut implicare nos pluribitam θt, debeamus. Si hane fenestram aperueritis, nihil aliud agisnetis omnium ininmcitiae, hoc praetextu, ad vos deferentur. O pulchra o aduertendat etsi ipse non tenuit,&postea se mutauit. Vnum propioris a ui exemplum etiam. I x LX.nio. IDAE RIC vs Imperator conuiciis petitus,&ab amicis ad vinci tam excitatus: misme,inquit,an nescit; Principes,qu scopum expostea ad hassagittas Ita est alta liuor, calumnia petent: petent, sed non tangent, Vbi animus qui' dem est altus.

DE MAGNITUDINE ANIMI.

yamam C in Ortalitatem Principitrvsta, CV expeterida se. CAP. XVII l. Oc enim nunc appello Magnitudinem animi, alta: honesta Droponere, de nuc,

310쪽

I. Lini monita

ac magis olim, in fama bona ac gloria esse. Vt sol in aurora tenuior, assurgit inclaret cit iccx virtute heritis fama cum aeuo ipso augetur&crescit. Hoc velim equidem amare Prin- cypem, ut trahat illum sex mentis hone-sae Gloria ut poeta ait. Quid enim aliud in exta

Vel hi a de Pompeio Magno si s viro emo alia om- Π mm; 'aut Horiam mam concupivit. Egregie. illuc eundum est , ad honestam ambitionem nomen quod non plebeia voces sed seria Antanalium testimonia celebrent&posteritati commendent. Ita ad Virtutem etsi per se appetendam ducitur necpotes quidquam abiectum inlu.mile cogitare, qui scat des semper loquendum. Studia hoc donant, rerum memoria Princeps Mamerti foueat, sed cum modo iudicio, ut nec pasiamnus, a reo vocet,nec argumentum se cuicumque stilo velit. Aucrustum videat qui ingenia seculi ci

men aliquid dese, nisi Cy Πρ, c a praestantissimis, eudebat tir Serio, non per ludos mimosa praestantillimis , non ab ingeni stasii uis aut