Aphorismi politici et militares L. Danaei, expliciti mille et amplius exemplis, in usum togatum et sagatum

421쪽

E T L T v r o. foederatis Belgii in arce u oerdan or Hasensiderentus, S astipatoribus asservatus fuit, quia multi ex civibus & incolis nostris ab Hispano' hoste capti,& in vincula triremesque conjecti e- rant; quos spes erat ipso dimisib, per permutar lonem captivorum quoque ex vinculis liberain eum iri, quod dc postea factum est. I Coloniae nostrae deficientes et Virece Ptς, graviter puniedae. Sic Satriesi punitώ ὰRomauu. Is saepe eadem aetate diversis in locis prae

stantissimos Imperatores Deus excitat. sae ea dem a tace fuerunt Alexander Magnus or L. ia

errimi Cursor. E. Eodem tempore in Europa invictissim Reges floruerunt, videlicet Carolus V. Imperat. Relix inelytus & fortissimus Monarcha, Fra cistus I. Rex Galliae , bonarum literarum et liberalium artium summus Meeaenas,adhaec bellicosissimus et prudentissimus Princeps, et Hen- ricus VIII. Rex Angliae fortis, prudens et bellic scis princeps. Vt victus exercitus se nocte tutius reciapiat, ignes ab eo non excitandi. Sie Sammites υia citi fugiunt. II In obsidionibus etiam quum recessisso Iongius obsidens hostis videtur, parat ut pluriamum, struitque ex eadem Vel alia parte insidias.

Sie Sora capta.

18 In obsessis urbibus nulla pars muri absque praesidio linquam est relinquenda ,. quantumvis accestu difficilis. Sie Sora I9 Vicinis hostibus opidi portae semper firmo praelidio servandae , et dum aperiuntur, eL dum clauduntur , diligenter prius omnia a M gilrratu circum quaque exploranda, ne cuit inlig portarum , irruente hoste inopinata, cae

422쪽

c Myreo Ris ME POLITI cIdantur. Siv Misonia eapta e Rina. . E. Si ulla alia in Germania urbs est,portarum accurata Observatrix, est ARGENTINA, quae e

iam fere sola e superioris Germaniae civiratiabus non est oppressa vigiuntia sua : Sit enim hostis aper rus , vel alius appropinquans amici nomine, nostilia tamen agens, Magistratus ocquidem supremus vigilem oculum in portas , animosam linguam in excubias habeto hoc praesidio fumata urbs stat & floret, nec insidiae facile intentari possunt; dum ij juvant custodias Por rum, quorum animae domi & sanguis r lictus alioqui omnis iret in mortem, in ini

xo Novorum criminum quaestiones, praeseristini in nobiles4nstitutae, plurimam seditionem movent. Me Roma qu stio rade honorum adi scendorum gratia coitionibus factis 2I Praeda ab hoste nobis tape , .uvin insidias Priaecipitemur, oriicitur. Iraque nunquam eueum exercitu, nisi prius explorato doco, ne I veant insidiae, veniendum. Sic peccatum a D nio Cons. E. Objiciuntur interdum praedae initar escae, 'mae vitam adimit appropinquanti Galli praevia dent hoc verbo vilicet rarius usurpent. λ

curato prius corpore, certamen cum hoste ine ant. Hac ssit Roman4.micitiae disciplina.

M facile funditur acies, in qua nulli sunt a 'rmantur integri , q9i lassis & defessis pugnat do militibus luccodanta bis vim ab . . a inuitis

423쪽

Ex. L v I o. . 3'T24 Nemini concedendum, ut ultra tempus gerat Magi si ratum, nisi refectus. Qui enim ipte sibi Magistratum continuat , tandem oc 2 quoque Regem aut tyrannum essicit. Sic v-

E. Nam continuata subditi auctoritas, ut; auis get ei potentiam, ita Principi diminuit,qui seipse spoliat eo quo subditum facit potentem : unde insolentia, Minjustitia in reliquos labditos oriatur, Ut te vident exclusos eo quo omnes gaude re debebant ; duni enim Princeps uni conservPerpetuo, quod omnibus eli commune, vilescit Princeps apud alios, quem amandum Odio pro sequuntur, nihilque citius quam mortem ei e oppant , se videntes privatos honore debito; . mox seditio comitatur & coniuratio in Princiapem . & magistratum ratem perpetuum. ς' rius υide Fabium Albergati dera repub. regia. Cap. IX. libro I v. Meccenas suasit Augusto , ne infratres , nec stipra quinque annos alicui concederet magistratum Hodie idem moso vine sapud regulum tricere Neapolitanum e Ge/. uates suum Ducem bienuio cialunt , quo honore poli biennium relicto Trocuratoris nomen assium it..as Incommode magnus exercItus pugnat .

adversus parvam manum vel in locis angultis vel saxosis, vel destitutus missilibus & machinis quibus parva illa manus instructa est bunde. Sae t rusci υicti a Fabio. 16 Itineta ignota, nili Prius explorata, non. lngredienda exercitui. Sic in Fureti Caudinis eatum. Sic Blυa Ciminia a Fabio prius ex Eorara. 27 Noviis&ignotus prius hostis in nos I xustus , si primo secundoque certamine victor

ae .

424쪽

' AP FTORI ΜΤ POLITI crevadit, facile totam regionem perterret,

inbiicit. Sic Romanipopulos insiliu Ciminio

bitant ei. E. Exhibuit hoc Germanis Gu Faυ- Sueonum Rex: non uno certamine victor evasiti, nec unam civitatem subegit , sed omnium Imperii Romani vim non terrore, amore di xorim, sibi subjecisset, si ultimo isti praelio supervixisset, .imo parem, in terrarum orbe fortasse non habuisset, ait 'Petrus Sapt. Turgus de bel. e.

ES Robustissimus & fortissimus exercitus es se solet, ubi vir virum Iegit. Sic Romani sepe. 20 In extraordinariis dc maximis belli aliisee Reipub periculis, est opus extraordinario , 8 summa potestate praedito Magistratu. Sila Dicta-

rores Roma creati in summis Reip. periculis..3o Placandi & conciliandi inter se prius necessarii Duces, si inter se antea erant inimici: aut non simul creandi. Sic Fabiiuptaeatusprius arrio a Senatu. ν' si Miles horridus esse debet )non caelatus auro.Virtus enim est militis decus, & dives hostis. quamvis pata eris victoris , praemium est. L

E. Lampririum Alexanter dicit: miles non timet, nisi vestitus, calceatus, ar- matus, & aliquid in zona habens. Romanorum. Respub. omnium florentissiima fuit , cum cives paupertate gloriarentur, siquidem eo tempore omnium gentium fuere victores, tum vero Vi ci coeperunt, cum divites facti sunt. Aliud visum Iulio Caesari , de quo ita diaet ritu . . Habebat milites tam cultos, ut argento αauro politis armis ornaret, simul & ad speciem.& quo tenaciores eorum in Prauio est ent, metu damni. . 32. Me-

425쪽

ET L I V rj o. 3 7 32 Metropolis Regni quemadmodum est ab hoste imprimis tentanda&oppugnanda et sica, nobis tutanda bc defendenda.Sic Vmbri Romam

33 Hostis nullus, quantumvis infirmus , est

negligendus, ut ei non obviam eatur, & occurratur. Sic Romani ne Uribros quidem asperna

tura

34 Nimia in eos captivos, qui ex aliis regi nibus sunt, quas hostis non possidet, crudelitas

sepe populos earum regionum bellum adversus nos gerere & decernere suasit.iyic Hernieri Romanis bellum indie unt. 3s Intercepta a nobis itinera . nequis nouri' consilii alit coepti ad hostes rumor pervadat , eos valde & terret, & incetros consilii facit. Sic

Herniciperturbant Romanos.

E. Consilia duci belli arcte caelanda. i. missu in Hispaniam , eum adversus Celtiberos bellum gererer, & subinde alias atque alias regiones peteret, interim omnibus ignota esset causa subitae ejus atque incertae fluctuationis, interrogatus ab amicissimo quodam, quid, ita sparsum atque incertum militiae genus seque-xetur Absiste, inquit, illud quierere , nam si hujus consilii mei interiorem tunicam consciam esse senser o,continuo ea cremari jubebo. Infans Hispaniae num inops et incertu S co silii fuerit anno praeterito,quis dubitat 3 Illustitia simus Auriacus videbatur Flandros aggressit rus, invadit Brabant os, suum peculium B RE-D M sibi reddens. Interclusi, obseptis itineribus, commea- tus, hosti fugam aut deditionem suadent. 37 Ne hostis conjungat suas vires, est caven- dum , . illique praeserrim . incomPosito agmin

426쪽

14 Quibus in locis & Regnis humiles homines, torensisque factio, & scribarum turma i salescit, & honores assequitur , ibi omnia sta-cim corrumpi solent. Sie Roma evenit , post quam Antur Censoricti hominum generi honores -3ribuit. E. Venetiu plebs Reip. administrationi non adhibetur ; soli nobiles omnia publica munerambeunt , . scribis tantum exceptis, qui sunt plebeii. Hi Senatores, Romani imperii rationem exactissime tenent, quomodo natum sit , quo- . UOd0 creveris, quia recte, quid vitiose in eo sit

admissum.

43 In bene constitutis Rebu*tib. semel in uno equites pedites lae cives transvehi dc recognosci seu lustrari, idque certo tempore. solent, ac debent. Sie Romam instituto Fab, Maximn. E. In civitatibus uniti Belgii sunt armilustriae statis nundinarum temporibus. Q

EX LIBRO DECIMO.

Ε τ Optim Principis regionem & itinera a

latrociniispurgare. S c Romiani is Umbria. E. Ferdinandus Aragoniai, Hi fani Rexstin Penumero expeditiones aliquas nota alia de ga sa parandas ajebat, quam ut sicariis furibus ἐκ ' Maeotaibus aliisque perditis hominibus Hispa- .nia expurgaret ur, quae malorum consortio in rilis oc paulatim iciosa reddebatur. 2 Cploniae in poeu os victos deducendae , ut . tutius illi retineatur, S: Observentur. Sic Romaniis 3 mi navibus in regionem ignotam delati sunc , ne latius in ea vagentur , praedatum voeant. cedit enim ea res illis ut plurimum pessim σις Cleonamo Laconi cessit. .

427쪽

MO A P HORIs MI PGL TrcI Non temere in pecora nobis in hostico objecta irruendum. Nam ibi saepe latent. insidiatas Alacris militum pugnam expetentium dc ad eam valentium animus plut imum hostes te rei,&ad victoriam prodest : Contra vero lamguidus eorundem animus , nihil boni o na- 'eur. Sic consi. elamorem militum exspectaban E. Lanoυι-,eaptivus detentus ab Alexandro Parmae Duce, ei suasit, ne unquam Batavos navali praelio lacesseret, nam nautae Batavi dc miliates in navibus eo ardore ad pugnam maritimam prodeunt, ut jam ante certi sint de victoria an mo concepta , quam cum horte congredi incupiant.. 6 Muitibus ad procurrendum in hostem, r linquendum est a nobis in certamine spatium. Sie Romani.

et Leges de capitalibus suppliciis & provoc-tione sunt castissime & religiosissime servandae.

Mea M. Taleris Cosi. renovatae.

E. Porciui Cato L. Flaminium ὀ numero sonatorum suitulit , quia in provincia quendam damnatum securi percusserat, ad arbitrium dc spectaculum mulierculae , cujus amore delea

8 Barbari, populi partem agri nostri ad eo sidendum perentes, non admittendi quacumque ex c ausa, sed vel vi vel pecunia dimittendi. '. Facile enim iidem postea totam regionem Occ pant. Sic Hetrusci Gattos dimittunt. . si In castris miles exerceri debet. Sic A-

E. Dio. de universo Batavorum equitatu verba faciens ait: Imper. Hadrianum summam mulitiae & copiarum gessisse curam , ut diligenter Mercereazur dia ut equites Batavi nominati,

litium. ν

428쪽

terrore conlterna is barbaris.

, ad duo passuum m illia, fossa novi de immensi operis, militari opere, ne virtus militari otio relanguesceret per Drusum facta , cui Drusianae nomen fuit, quam Germanicus Caesar ingressiis cum clissse mille navium, lacus inade Rheni,& oceanum ad Amisiam usquefluismen praecipiti alveo, & secundo navigatione uissus, pervectus fuit. Tae. Io Magna imperia ut crescant facile in soci tatem populos amictos admittunt. Sic Romaniari Hostis domandus, igne, rapina , caedibus in homines & vicos est donandus. Scipio '

E. Hoc tentavit Hispanus in bello contra Osdines Hollandiae gesto, ubi plurimos & innum ros Hollandiae pagos, incendio et rapina vast videt delevit. idque exiennali tantum, atrocissi mo de crudelissimo bello consecto accidit. Id In maximis periculis & bellis Duces stre, nuissimi et optimi quique, virtutis, non opum habita ratione, deligendi. Sic Romani Dictatores eligebant. ikPmulationibus et praedationibum itineravita ploranda. Sis Fabivi in Samnitio.. I Facile rebellant, quibus in pace conditio et servitus gravior, qua in bello est. Si Samnites. a Illi populi potissimum et facillime in soci

natem asciscendi, qui armis, visis et pecunia valent , suntque in bellis exercitati. Sic Samniter quaruntsocietatem Hetruscorum.. Ic Vbi nullus est exercitus nobis qui auxilium. serat, facile ab hoste victore opida nostra etiam munitissima expugnantur. Sic Murgantia Sammtum a Decis evrassata. . E. Astae.

429쪽

amittant , sunt , quantum quidem fierIpotest. eodem tempore perterriti, castris exuendi, M. itia pedimentis. Sic Roman semper. . Exercitus praeda onustus facile vincitur. Sie Samnites a L. Votamnio.

23 Captivorum, si modo pluressant, In exisercitu dimicante vel dimicataro arcia custodia facienda est , ine in medio conflictu solvant se. vinculis , &annos pugnantes a tergo irruantq- e Samnites victi a L. Volumnio ad Vulturnnns

. E. 'TRus UERDOΕs Ius classi Hollandorum Proesectus, an. cIa IzLxxx IIX, Pratoriam Hispanorum navem, ne munitam vi quidem occuparat , at nisi armatos milites , quos hostes Mcaptivos in ea ducebat, vi armorum repressisset Parum abfuit,quin praeda ista exesusus fuissitati :24 Praeda . ex thostibus recepta accersendet tum nostri , tum incit. , ut quisque quoasuum erit, recognoscat & tollat: quarum v ro rerum domini non extabunt, . illae militi ce.. ni. in Romanistitia Alioqui nos ipsi praeis dones nostrorum & sociorum sumus . si praeuda in retinemus.

E. Tricipitis ius praedam, quam volsci atque AEqui in agro Romano & Hernico confoederato Romanis corraserant . in campo Marcio exposuit , ω quod quisque suum intra triduum coisgnovit, restitui jussit. Laν. l. 3. Posbum ius, ct L. Iutius dato biduo ad cognoscendum, bona per Tarquinienses ablata testituerunt lib. s. . Volumnius per Samnites eapra, Vocatis per edictum do*inis die data ad res cognoscendas Campanis Romanorum sociis reddidit. lib. Io. Idem fecit Gracchus, triginta diebus datis ad res cognoscendas, Lir.decassii,sib. . .

430쪽

4o APHORISMI Pri Let TIer In exercitu , in Magistr tu nihil bono 3estremo collega concordi firmius ad Rem putatuendam.Fabj Maximi dictum. Nihil diseotia eollega periculosius ad eandem Remp. everte

. 26 Duces in bello sere 6ptimi, qui nati milia .riae, factis magni Aad verborum &linguae cere mina rudes , et ingenio honesta magnaque adi

Petentes sunt. I

E. Mas Oeenin lib. xvia de B IRONIomuermatris sinu avulsus, Catholiceerudiendus triaditus, verum ingenium ad alia omnia vividum relegendi elementa addiscere potuit pater . summus Valesiis Regibus castrdrum praefectus militiae devovit, tyronem agere inter gregistos milites voluit, per graciis adsummum militue fastigium sublatus, e signifero peditum cohor. iis, equestris turmae Dux effectus maris prfisscturam inde adertus, Hipparchus demum, sive in Vocant, Marescallus evasit, atque eo amplutudinis pervenit in ut is potissimum hoc ipso no' imine designaretur. adeo bello civili Gallieo in claruit , ut uni quandoque Rex servatam patriam acceptumque regnum retulerit, 'ingenta

busque sublatum laudibus dignitatibusque dia

- Demetrius Phalereus dicebat ; Quantum in bello potest ferrum, tantum in Repub. valet et . quintia. Exemplam tamen dissimile huic mois nito habemus in Cynea Thessalo legato Regis Pyrrhi ad Romanos, Cujus authoritas, dicendi

ficundia , dc ingenii dexteritas tanta fuit,' ut rex fateretur se plures urbes et regiones eloquentia ejus acquisivisse, quam armis. . Pet et . Iuri dicundo timi, qui callidi solertes. que ingenio , juris eloquentiae consulii po e . I pubis