Tractatus de censibus Hispaniae continens librum vnum, et centum & vndecim quaestiones, in quibus materia census per docte explicatur, & omnia Iura tam canonica quam regia, & cibilia de censibus loquentia mirifice interpretantur. ... Authore Licentia

발행: 1614년

분량: 685페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

rilibus eon signantur, nuneupati Iuras; quia ab effectu iura ipsa Regalia vendita eensentur,ut ibi notat d.l. 6.ibi: Vende ν eras,ni jura alatuην at fulta ramen apreia. dea catarcem lmarauedia et milam & in eum sensum accepta d. l 5. nouiter ponderatur,ut neque Princeps possit vendere praedicta iura minori pretios quam ad rationem I . pro uno: quia licet rensulariter lex Principem conditorem non c6rehendit. l. Princeps legibus,tLde legibus, ne intelligitur se eundum communem sebo ἀlam coacti uὸ directive tamen ipsum comprehendit: erum i pitur lex 6. pretium indiuiduua S legaleeentibus priualis creandis designauerit, di iustitiam preti 1 Principem comprehendere iustum sit , ut alibi latitis die endum erit merit 6 dixit Cissis,comprehendens priuatos, de limiti Iu .r, comprehedens Regem ipsum, quo solo iura ipla venduntur,ut con

codil. 8 l. Io.tit .is. libris. Reeop. In quibus legibus promiseu E utitur hoe verbo. Censessi ur/r: quia quamuis in aliquibus differant, ut constat ex fictis legibus : quantum vero ad effectum tauendi annuam pentanem uniformem interse non differunt.

b. Vigesimo quinto . Multoties voein tu Regia priuilegia emptitia, vel gratiosa, ut quia alicui nobili, 'priuatove a Rege conceditur priuilegium percipiendi quid annuatim , ex dictis iuribus Regalibus , ve

lib. s. nouae Re copi l. Quae quidem priuilegii Regibus vendantur in effectu, di substantia vere eensus nuneupantur,& in his emptitiis priuilegijs intelligenda est d.l. 6.titui. Is lib. .Sin vero non ex venditione . sed ex Regia liberaecine essione proueniant, lieEt sub

nomine, Censes, quatenus annuatim praestantur,contineantur, a censu tamen in quam plurimis disserunt,quia multoties reuocari pota sunt ut differentiae colliguntur,ex dictis legibus '. s. 7.& ro.titui. io.d. lib. 3.3c quae ibilate tradit Azebed .de ante, tradiderat in l. 2. eiusdem titui. quod quidem non est nostrum examinare, cum esset procedere in infiniis; sed tantum veram significationem verbi, Census,ostendere; ideo de his iuribus Regalibus, quae sub nomine, Census, continentur, ultra iura supr, dicta vide Lasarte de Sabellis.c. lo. n.76. usque ad finem. Vigesimo sexto, verbum, Censes,aeeipitur pro tributo, quod annuatim Regibus soluitur 1 Republica, vel priuato in rc cognition εsubiectionis, atq; funerioritatis. Ita loquit ne Matth. 22. Licet censem dare casari, dc Luca cap. 2o. ubi omnes verb6. Censos, pro tA taseeeperunt: dc ita exponit ibi verbum illud Nicolaus de Lyra, at que cum de ea re ageret D. Ioannes Euangelisti,dixit : Licet ira, um dare Caseri; Zc de iure ciuili,atque canonico ilipsum probatur; de iure nempe civili ex l.2.C.sine censu vel reliquis,gloss.&D D.in ruinhese de eensib. 8ceensitor,lib. II.&C.sine e εsu,vel reliquis, de C. si propter publieam perisationem,& in i .eompetit .de priscrip. triginita,vel quadraginta annorum. ,. coge S autem. in authent.de mandatis Principiit de iure ea-nonico, ut traditur per Innocent.in cap. prae terea, ubi glos. verb. di in eap.magnum. 2. q. I .ec in cap. tributum. qtiaest. 8. de utrumque probant Angel. In l. 3. C. de naturalib.liberis, Alexandr. consit. 3 volum . . Rald.ind. l. t. 8c in l. data opera. C. qui aecussare non possunt,& authent .quibuslmodis naturales eniciuntur sui. si quis, diaduertunt Couare. Lupus, dc Vala . supra. Ottalora de nobilita .c.1.numo'. . Benedict. Bonn.de censib. rtic. . numer. . R orum sente nita probatur nominatim in l. 8.titu. 112part. i.ibi: Cense,ἰtra biso.l.2.tit.Is .ibi: censi . eriburas, de seri per totum tit. Is .lib. . novet Recop.Ex quo reprobatur Zasius, qui libr. 1 usingulariu intellectuum .ea. 3.credidit in huc sensum non reperiri aeceptum verbu, CIn toto iure ciuili. Lamque significationem Inuentam fuisse 1 iure ea nonico in cap. ruet Nit. cap.prohibemus.cae.significauit de een sibus .eap.magnum. I i. quaest. I. Secundo deducitur , non benὸ dixisse Dominie. de Scito Iib. 3. de iustit.&iure.articul.7.col. 2.censum tributo differre,eam ratione materiae, qu mratione finiet ex eo quod tributum de fructi. bus terrae Regi vel keipublicae in subsidium datur, decensuq pro capitibus ad prosit edam subiectionem soluitur: videmus enim comm Sotu, qu bdeelas etia pro rebus pret statur.L2. I. aetatem verse. eLis,fLde centibus: leheo uerto, qudi tributum in signum sub ectioni soluitur ex sententia D. Aligustini relata incip.omnis anima de een Sh. ibi: Ideo enim tνἰ-ιata pra= tur, quia hae en prebati. Dbiecti.-ma differunt tamen tributum de census in il quibus: quia tributum Iustum, iure diuino derivatur, ut saepὶ dictum est, census vero λlure positiuo,ut etiam est certum. Rursus tributum a solo Rege ex iuxta e 1usa imponitur, census vero inter priuatos contrahitur demuin aliis eo nueniunt. atque differunt, quae ope elisit ex insta die endis constabunt. 7 Vigesimo septimo, census pro γrie dieitu qtributum, quod vulgus nueupat pectus reales it probat nominatim text. lal. 2. tit. 22.par. I

32쪽

, Ib lucens ἔρνῖkito estimaL pe. I. ailo, flesub ea significatione verbi, Peιi os, comprehεdunt ut omnia seruitia ordinaria,vel extraor dinaria, quae Regibus annuatim dantur, de quibus in titui. Iq. lib. 6.nouae Reeom ut late per Molinam in peculiari tractatu de tributis per totum. Quae quidem seruitia clim annua tim Regibus praestentur, non improprie sub

I.aliaeq; l l .eiusdem tit. de quo censu Regio, id est , Pecs.s seruicio reales, infra suo loco dicendum erit. Vigesimo octavo, emphyteosis etiam ver δ& propriὸ eensus vocatur,ita quod non solucomprehenditur sub verbo, Censes, sed quod verε census sit: sed quia de contractu emphyleotico plures peculiarem tractatum se et runt maximε Aluar. Valas c. de iur. emphyt. illud tantum eius contractus emphyleotici quod ad cognitionem,&dissereni iam censualis eo tractus necessarium sit, reserendum, & explicandum in omnibus capitibus huius operis

- . erit.

9 Vigesimo non 8, reseruat Iuus census ver , & proprie eensus e st, imo licEt a paucis cog- Nilus,ita vulgaris,& summe necessarius, ut sis curὸ possit affirmari, quod non solum in Hispaniarum, sed exterorum Regnis frequenti riimὸ repetitur ,&vsitatur, sed qubd eae teris omnibus eensibus frequentior est;& ita videmus, quod Eeclesiarum,uniuersitatum, collegiorum, maioratuum , seu priuatorum bona ex censibus emphyleotico, dc reseruatiuo, magis quam ex alijs faeultatibus costat. Ideo de eo e6 tractu,natura,iustitia, forma, Zc attributis r quorum scribentes non meminerunt. neque sorsam cognouerunt, in hoc opere ad longum agendum erit.

3 o Trige limo,demum eensus eon signatiuus perpetuus redimibilis,seu ad vita propria species eensus est et de quo in hoc opere agedum erit:& quamuis Felicianus de censibus peculiarem tractatum composuit, de reseruatiuo paululum,aut nihil seripsit.Gaspar etiam Roderieus, qui etiam librum de annuis redditibus edidit,stequentius de usuris, de redditi. bus pupillarib depositari j haered: tatis de in isteresse momentaneo,&promiscuo,ac de aliis similibus,quam de vero eensu egit, de similiter de reseruatiuo paululum scripsit. Qui quidem duo nostrae saeuitatis meritissimi pro sessores, quamuis ante, scripsissent, & in lueem

libros suos de eensibus, & annuis redditibus

II. σ

edidissent: prἰ is tamen quam caeperunt, ego

meum poste datum consumaueram, ut ipsi, de quorum veritate cos da testaretur. Quod desideto notetur,ut teretis centur tam praedi.

cti doctissimi amici mei, qu m caeteri omnes qui negligent E me dicerent, non mea culpa, sed ex aliis iustissimis eausis tardum fuisse, quibus iud eando, Si patrocinando sui impeiaditus. Iam ego desiderans filium hune ne di- eam abortivum Regnicolis, fle caeteris gratissimum dare,ditiistim in tres partes, de census creatione progressu,& resolutione, libente e

naentario,& eius sorma, atque

iustitia. Cap. III.

33쪽

De Censibus II pani ir

Probi sitio et siurarum ad contractus, non ad tena.

litur. n. I9

CAPUT III.

E N s V lx' testamentirium e6ἐstituit, & creari posse certum est,

. ut Rodericus aduertit de annuix reddit. lib. s. quaest. 6. nunt. . usq; ad .vbi .n in . . ad fin. refert Ar Inonem, Meneliacam , Se Dominicum a Soto illud tenentes, quod extendit ad drinationem ut donando constitui possit censi is,&re pro-b at Felianum , qui contrarium dicit tenuisse intra'. de cen lib. lib. r. cap. . Dum I 8. ubi Felici anus id non tenuit, sed sol ure soluit, quAd solo titulo emptionis , ic venditionis censusereatur i,no dc ante I mim.8. dixit hse verba. Ipse die γο licle pia e eris habeam,vltima DaIumtaye relan 'ai, σ cannιtai passe annum reddit vim, ubi non negat , censum ex testamento posse creari, sed solum eredit, quod licet census sit, tamen nomine, ratione de substantia differt a vera censu: quia quidem an verum sit, latius dicem uulgitur li census in testamen im creat Ir, Se resithentia non datur ex parte testamenti, neque testantis, videamus, an ex sorma, de conceptione creandi centum aliqua subsistat.

Et prim A exemplificiri potest inee nsii eriphy teotico, vel ruseruativo, ut quando testat ordit alicui in testamento rem immobilem, fructiferam, eum reser iratione pensionis hae- iredibiis, vel alicui insuturum soluendae: quiae casia erea luserit census emphyleoticus, vel reseruatiuus lecundum naturam eontra. fellis. de quo ageretur, ut quia in testamentore ac contrahi potuisset, ut ex gloss in l. haeredes palam. f. sin de testam . resoluit, &plures refert shlieianus d. numer. 8. ad n ed. 8 casus ille dubitabilis non est, et Roderic. supra. n. I. sque ad . Secundδ ex emolisseaturin eensu consignatiuo. vi quando in testamento e ensus pro contractum ereatur consignando ius percipiedi pensionem puput rebus immobilibus prole Pitimo pretio secundum leges eius contra. ctus: quia ea dispositio & sustinebitur, & et itve τὰ contractus censualis ex eadem ratione,

quod in testamento recte cotrahit tir, ut poli Nieres, te alios aduertῖt Roder7e. d. nume. 4οῦ Et est mirandum, quod resolueos Felicianus in d .num .8. post plures, nosse contrahi in te stamento, neget hunc censum consignatiua tu testamento posse sormari, e iam respectu testistis nulla detur maior resistentia in censu. quam in alijs contractibus, si secudum leges

restator disponat, ut aduertit Roderic. num.' .dc ante ipsum plures, qui cum censum testamentarium iustum esse dixerunt , ut constat ex Benedic . Ilonncintrach. decensiab. art. 3 4 Domini e . a Soto de iust. de itir. lib. 6. quaest 3. .rt. I .col. 3. Iae ob. Menocli. libr. I. Praesum pica OT. numer. 7. usque ad num tr. 1 o. di ita pos hBald. Ac Alexand. re soluit Folle r. in praxiee sua li, gloss. ver b. haiusnod sensis numer. 66. N 68. imo& ipse Felicia n. ind. ca. . in Princ

cum Aymone consil. 227.n i m. q. resoluit cε sum te hamentarium es re verum censum: ergo dii bitandum non est de iustitia, sed de De ma, de qua in sequentibus casibus agendum, est. Tertius casus veris cari potest, quando nulla sors, neque pretium ex parte percipienti se en sum interuenit, sed ccius formatur ex legato: Ac in hae specie non sta. t difficulta et in potestate disponendi, sed in forma dispositionis, ut quia simpliciter legatur , quid aisuum.

vel centum, ut decem annua, seu textam Crinteν dam tranasturi quidaηηηatιm: ve I quando usque ad certum ten pus annua pensio peti potest, de non legatum, post tempus tamen

utrumque. Ad quas quatuor casus reducuntur conceptiones, census testam e litarii. oum

eontingere possunt. Et in primo casu dubitari non potest de iustitiae ensus, si quidem es set dubitare de iustitia legati annui, quod regulariter validum est, ex toto tit. s. de annuis legatis, maxime quando is census annuus te. gatur ex fundo, vel de tando in perpetuum. vel ad tempus, vel quando nominatim cum

censum designauit, de supposuit super reli immobilibus f ii et seris qui quidem duae ectceptiones testamenti scilici t de μηδε , vel ex

funia. aut supersundo inducerent cci una realem nempe conceptio supersundo, ex natu is ra verbi,s per conceptio vero ex fundo , vel de fundo, non tam ex natura e nceptionis,quim ex dispositione testamenti, quq hvpothecam produci . ut utrumque infra dicetur ad I pum .i t est certissima iuris regula, cuni ex teliam et competat hypotiae caria. l. I. ecim munia deleg l. 26. titu. II part s. de quolat Eegerunt Paul. 6d Alexand. In l. qua re baiatur ad I. Faleid. Alciat. libr. . Parc g. ca Pit. I. Rip. in I. i. n. 38. delegat. l. Fanus det pignori

34쪽

ei stra

stamentarii insta dicemus: & probat Aluar. Vae E post Consti leon. 8c modernos, paris. in

Quod sortiori procederet, imo duplex

competeret hypotheea si censas testamenta .rius relinqiteretur ad alimenta, una ex capit testamenti, alia ex lege alimentorum , ut de hypotheea ex te stimento diximus supra i rede producta ex eausa alimentorum primo dicemus,& post speculat. 8c Guid . probat va- lase. in d. quaest. 3 .num. 2o. Se utroque casuis census testamentarius a sola dispositione testatoris proueniens iustissimus est, elim in eo easu non detur usura formiliter. neque se eu . dum intentionem, lut interpretati ue: quia noadest mutuum, neque aliquid simile mutuo, aut reducibile in mutuum . neque legatarius pro creatione similis census aliquid praestet ioco sortis, sed solum sormetur annuum legitum 1 iure comprobatum,ex tit . ff. de annuis Iegat. de de alimentis, & cibar. Iegat. ideo asaliam eonceptionem accedamus.

ρ Quarto potest veri sicari, quando testito

dixit: lego Petro eentum, vel decem annua limr quo casu principale nunquam exigi potest. sed legatum est alternatiuum, & in hae specie dubitauerunt scribentes de iustitia si milis ea sus : & non esse licitum scripserunt Aretin. consili. Ist.&post Bart. 8c alios IasLia

l. r. lectura. .numer. 9. &69. C. de summi Trini. &ini. unica col. 2. C.de his,qui pen. nomin. Cagnol. in l. 2. eol. I. C. de pact.inter emptor. & ita consuluit Barba c. consit.

lib. r.& tenet Lancelot. Decius in l. 3. l.si e uicerta quantitas. ff. de annuis legat. a quo sun damentum lie Et malὸ deduxerunt. I Contrariam tamen sententiam in hoe ea Mexistimo veriorem esse, ex eo quod in hae census testamentarii specie impossibile vide atur posse dari usuram, cum nullum sit mutuud verum neque interpretatiuum , neque quidquam redueibile in mutuum, nullapactio, nulla extorsito, seu negotiatio,nullum opus lega- tarii, neque ulla sors ex parte recipientis pensionem sed solum testantis voluntas relinquetis legatum annuum; ex quo deficiunt subit, tialia usurae. S Rursus in eo ea su non datur usura, non so Ilici Uera , sed neque etiam interpretatiua in continenti neque ex post facto post aeceptationem legiti: quia non adest materia usurae.

tam ex eo quod deficiant substantialia usura-nim ut suprὶ diximus, quam quod haeres in specie huius legati annui non est obligatus

praeeisse ad sortem relictim, neque legatarius poterit eam praeci Ud ab haerede inuito exigere, sed legatum est alternatiuum respectu haeredis, elim centum, vel decem annua relinquantur,& eo ipso,quod haeres eligit soluere Pensionem,non possit variare soluendo sortem. l. huiusmodi. 3. si stichum deleg. 1.apud Aufidium .s.de optione legata: ergo non be-nheonsideratur g suta eius, quod non praecis- debet te, sed alternatiue,eu n de natura vissurarum sit multipliei tio oblig itionis,non alternatio gloss.& Biri. in i .lueio de legat. r. similiter ex parte legatarii, ut dictum est, nulla sors proficiscitur, neque e conuerso ex parte haeredis sors ulla est soluenda praecis ε sed alternati uetergo usura dari non potest quia ubi non est sors,non est usura.t . quaestion. q. per

totam, & est principium insallibile usura -

' Denique plures notauerunt, quod in hae eoneeptione legati proprius sermatur poena haeredis nolentis, seu negligentis soluere Ierigatum, quam usura, cum legatum sit de solu εdo cetum, vel decem annuatim quae quidem poena simplex committenda in desectu quantitatis legatae soluendae, quamuis in contractibus videatur adiecta in fraudem usurarum. l. Iulianus, Idem. 3. ff. de actioni b. empti

l ..elim allegat. C. de usuris. l. pecuniam. I. poenam. de usuris: cum tamen in ultimis vo-Iuntatibus non ita seius praesumatur, sicut ineontractibus. l.ex hoc edicto. 3. I. st . de alie . nat. iudi c. mutand.caus. facta. quamuis ea poena adiiceretur valeret relictum nomine' nae. q. fin. instit.deleg. l. I. C.de his qui poene nomine,& utrobique scribentes. &Bald. ii I. rogasti.*. si tibi, col. fin. versite. ed nun3tii Esceri. petat. resoluens, quod in ultimis voluntatibus poena non censetur adiecta in fraudem usurarum. Ex quibus iandamentisse nouiter eongestis hanc sententiam existimo veriorem, Ad ea tenent, licet non ita comprouaberint, Paul.de Castro in i .i.C.de sum. Trinit. num. I . Bald .ini. I numer. 38. C. de his,qui poeta nomin.&iterum Paul. Castr. in

C. de his, qui poenae nomine, dicens noluissa consulere contra legatarium, Se qiiod pollea

causa ventilata Florentiae in eius fauore iii fuit patrocinatum. Idem Soc in consil. r. lil . Ripa in l. nemo poti st. nlim. 2 3. delegat. i. Petr. Angui sol. conis l. 39. per totum lib.c. Socin. in i .noenam. num. 7. H de his, qui poenae non line, Couar . lib. s. variar. cap. sin. ad lin. clicet

35쪽

cia n. decensib. lib. 2. c. s. numer. 2.& 9. Men chaea de success. creat.lib. I. 3. 6. num. 24. Peregrin .de fideiecimini Lart. 8.num. 78. Ex quibus h x e est veris; ima,& recepta sententia. 3o Qua firmiter retenta non obstant tundam εta in contrarium addi icta. Et primo doctrinxΑ retini,&e aeterorum,deducta,ex d.l. 3 .si cui certa qualitas: st .de annuis legat. quia textus ille a quo tandamentum sumpserunt, apertissim P loquitur, quando sors. id est,quantitas legati peti potest,& ad eius solutionem haeres praecisse eompellendus est,ita quod legatum sortis non sit alternatiuum, sed praecissum,ut constat ex Vlpiano. d. f. si cui, dum dicitas cui eerra era antitas legatur. 9 qiuad prasetur. llo casu,ctim hae reui non detur electio soluendi sortem, vel usuras, neque legatura sit alternatiuum, ed praecisium,non bene textus ille adaptatur ad casum nostrum, in quo Iegatum'alternatiuum est , & sors nunquam

peti potest; sed ex electione lis redis soluendi pensionem extinguitur obligatio solii edi laetem, ut probat conceptio ipsa legati, dum di

mira dum non est de Aretino,caeterisque, d si

eum texi .contra nostram conceptionem census testam etarii ponderauerunt: imb si recte

cosideret ut textu ille etiam in legato annuo praecis . vi suando cedita quaηtitas legatuν,ση ad y fletur, certam fura ansuatim Iramitti- rvr, non reprobat,neque usurarium iacit legatum anuum, sed potius nominatim illud confirmat, dicens: legatum valet; de quantum ad usuras eas ad modum probauilem usurarum restringit, dicens in distris eatenus debet valere,

dim. Ergo non lotiam in legato annuo alterna liuo, sed in praecisti non committitur usura, de quo in sequenti ea su agendum erit; dc consequenter malὸ Aretin. 3: sequaces deduxerunt fundamentum suae opinionis,ex text. ind. 3.si cui eerta quantita . Quintus ea sus verificari potest,quando testator reliquit Petro centum, &interim dii in praestantur decem annua: in qua specie stat proprid responsum Vlpiani in l. 3. f. si cui certa quantitas .ff.de annuis togatis: sed quia eius propria conceptio est, quando legatur cer ta quantitas. & quoad praestatur , certum quid annuatim solue udum , eam census

testamentatij eone eptionem examinandam elegit dieit enim Vlpianiis r Si eut certa quan titas leget ar , ct quaad praestetuν . in singulosa nos certum ρυιά, vetatι usuras iuserit te laυν

praestate. Per quem texi .resoluunt plures no

tablics viri, quod legatum annuum per diagmerationem temporIs qu utatIs eerrae petra restituendae relictum usurarium est, siue legatum annuum apponatur quantitati alias debitae nempe doti restituendae. sue quantitati alias non debitae, nempe legato voluntario; quia utroque casu credunt v sura formari, e si non sit legatum alternatiuum, sed prteissu in is legatariusque,di uxor recipiant aliquid ultra sortem principalem. Ita rethluunt Bart. in I. cu stipullari.Tde verb.oblig. Bald. & Salle.

Nemo potest col. I.ubi utierr. num. Ioq. dei legat. I. Cagno .inl.2.num. 8. C. de pact. inter emptorem de venditorem, Palae. Rub. i cap. per vestras notabili.6.num .s. & s. & dicit communem post S ocinum Couarr. libr. 3 a

lib. 6. Ordinam. pag. II.

Et ita in simili legato uxori ficto intefinidum do, sibi testituitur,quod est legatu praecissum .Et non alternatiuum,usuram eommix

cendum est in legato annuo praecis , licZt siqvoluntarium,in quo utrumque, sors, & usura

Prnmittuntur , clim causa dotis fauorabilio ε13 sit cuicunque legato.

Ego tamen nouiter nons derabam,qurimodo supradicti seribent et po uerunt pro haesententia indueere,& ponderare texi .in d.I. iij. si eui certa quantitas,cum si verba eius eo siderantur,contrarium potius nominatim prahant: qilia postquam Vlpianus dieit si eureeota suauitas Ie atur.θ q ad yr stetur,in fastutis anno certum quid veluti usuras iaIerit tegator pristare, subdit in continenti, L Natam va Iet: ergo non solunt id non probat,led eontririum inducit, nisi eo sideres verba sin alia d. q. ibi, sed σι η υ suris eat us debet νale e. quatanus sim probabile usurarum mn exced et ut

intelligas, quod si eut de iure ciuili non permittebatur usura, nisi intra legitimum modsi usurarum,ex distis verbis ita existiment seribentes hodie in totum prohiberi, elim in t tum usurae prohibeantur. ut in hunc modum acceptu s texi .in dict. q. si cui certa quantitas

aliquantulus probet soprh dictam sententili

36쪽

Caput

' sed adhue nihil obstatueVlpiani responso

in d. l. si eui,neque communi sentemia supra relata,contrarium in utroque casu legati annui quantitatis debitae, vel in d bitae, vel ius existimo:& quatum ad legatum annus quan titati indebitae adiectum, ut quia testator reliquit Petro centum,&interim decem annua tim, peculiaris,& euidens rario versetur, scilicet, qiidd ex parte legatarii nulla sors pio greditur,v:tra qua dicatur accipere pensionem, vel cum qua usurae sint cc mputandae, neque aliud intelim, quod succedat loco sortis, si dtotum laetum proueniat ex dispositione, &mente testato iis volentis praestare sortem te pati,&iterim dum praestetur, decem annua oeberi, e solui, euius voluntas omnino seruada est,ae si sortis, & usurarum simul unicum tantum legatum isset, ex l. eum illud 2 s. in princip. ff. quando dies legati e edat. l. si illud 27. ff. de legat .hvel tanquam si secisset duo legata, unum putum sortis, di aliud conditionale usurarum. l. cum sine. I9. ff. quando dies legati cedati quare in legato annuo adiecto quantitati indebitae hoc est securum landamentum , dc in utroque legato latio urgens versatur nempe quod hic non formetur mu- ituum, neque aliud simile mutuo, aut reducibile in mutuum. sed mera liberalitas testatotis, m nex necessitate & pacto legatarii proneniens ded Ex libero eius arbitrio producta, delinimi tantum nutu formata, cuius liberalitatis effectus non impeditur a lege, sed potius quantum est possibile iuuatur, neque ex par. te legalitii resistit possibilitas petendi sortε,

eum ἡ eό niteris , i md Zesorii ux condemnet haeredem saeuitas restituendi illam, ex euius negligentia resultat iustitia soluendi pensionem , eum negligente haerede soluere sortem, non ut fructus sortis annua decem praestetitur, sed in poena, harredis recusantis, &negligentis soluere legatum: valet enim in v trimis voluntatibus poena,&relictum nomineptis ς, s. sin .instit. de legatis,ffc l. I. C. de his, qui poenae nomine , 8c probat notant et Bald. in l.rogasti. , . si tibi edi. sn .versic. Seda insuid1f. si certum petatur.Vnde hane sentetiam in specie nostri legati annui probant Paulus inrubr. C de his, qui poenae nomine n fin. &ini. r.eol. 3.C. de summa Trinit. Roman.consit. sto. eol. i. Aleiat.tib s. Paradox. e.sn. Vero in rubr. de uturi .num.q6.8c post Roman .cosiLi .eol. Io.8c alios ,rhsoluit Felicia. decen ib.lib. 1 .c. s. num . . lic Et sundamenta nostra non reserat. Ex quo reprobatur sententia Iostiis in l. i. C. de tum. Trinit. Guillelm. Beneia dict. in cap. Raynsitius, verb.Sι abs a. libera; hum. 319. in distincte dicentium non valere

III. δ

to,quoru in aduertentiare ij citur ex lupi a dictis: Be hae e nostra sententia iterum duo inbus potissimum tandamentis confirmatur.

Primo, quod in legato & fidei commisso

post moram heredis debetur usurς ut omnes in l. Titio. 6 usuras, de in l. si qui seruor.de legat. 2. l. si cui, de condict. dc demonstrat. l. t. C.de usuris de Ductibus legatotum, de lat Eagit Cephal .consil.6 2ci. num. 2.& sequenti bus . voi. . Iasian *.ex rnalefici j s. numer. 2 .

in stit.de actioni b. si enim usurae legatorii debenturi tempore morae, nihil noui, neque e sitra iuris regulas indueeret testatoris disposi . tio volentis , quod interim dum legatum ab haerede soluitur , quid annuatim legatario praestetur e habem ut etiam , quod in legatis postqvim dies cessit, fructus efficiuntur legatarii vel an re a s gratia eius dilatio fiat, ut

per lass. in . . si quis bonorum num. 2. de legat. r . de in l. domus num 98.eodem tit .de in i n5 amplius. 3.elim bonorum nume. I7.e de tit. Nier. intract.maioratas. q. p.quaest. 6.num.. 3 .3c hi fructus a morte testatoris legatario debentur,ut resoluit Gregor. Lop. in I. 7.titu. .part. 6.Verb.tosfutar, dc latissim h Bureos de Paz in l. 3. Tauri.num. 9 s. cum alijs, de nouissime Ioan . Matienso in l. I . it. .lib. .no.

uae Reeop.gloss. num .so. Quibus rationibus consideratis mirum non est,si ex disposi. ione expressa testatoris interim dum legata soluitur, quid annuum legatario praestetur, clim ex legis prouidentia fructus, ct usurae eidem debeanturii Et similiter quatenus ad uxorem tangi longὸ verius est valere simile legatum annuuinterim dum sibi dos restituitur, ex resolutione Ioan . Andr.in cap. salubriter devsur. An in charran. eon sit. I94. 3c resoluunt Grammat. de eis. 7mic io I. 8c melius Foller. in tract. de

contractibus usurariis, gloss.magn num. 77. de 78. qui erat actus habetur in 6. volu . tractari tuum sol. s .eui veritati aecedat quod qua-do per mulierem non stat,quominus dos sibi ab haeredibus restituatur propter moram ipsorum, at quo rationi lucri cessantis, de damni emergentis,poterit eum haeredibus conuenire, ut interim dum dos sibi restituitur, certa quit annuatim percipiat. Ita resoluunt Paul. Castrens. consil.4 9 num. .lib. 1. Alexand. in iuortio in prinei p. num. 24. is solui. ma

3 . versic.6.1d me Lergo long E maiori ratiotir

37쪽

de senJi posset legatum annuum , dum quid

interim legit rio praestatur, cum 8e in conuentione uxoris saltum eius , & intentio lucrandi interueniat: quod quidem maxime proce deret nostris tenoribus,in quibus passim mulieres inuenire prissent censuum venditore , a quibus cum pecunia, si statim eis restitueret ut eandem. ν es forsan maiore redditus quantitatem euii Tent, ut considerat Ancharran conii l. l 9. Mex. consit. 2oo.num. 3.libr. 6. dein l. diuortio num. 13.1s. sol ut . matrim.Negulant.de pi n. s. me bro. s. p ad fin.Palac. Rub/in repet. c. per vestra v. l. 8.num. .dieens hac opinionem eommunem Crauet. consit. 189. num. 7. Cagno .in d. l. 2. nuri, .is. Plot. in d. l.

si quando.* Ii. num. 2 .imo & secundo mar λt O competeret contra li aeredes prioris ius potendi interet se dotis retardatae , ut resoluit Gratus consili. 36. col. 2. num. 3. dc post Ba t. di alios Plotus in . . t. numer. 16. Angelus in in summa verti. mra, num. I9. dc consequen

ter sortius id procederet quando a priori marito uxori relictum esset quid annuum ad allis menta interim dum dos sibi restituitur. Ex quibus iam constit , quod legatum adnuum, census nempe testamentarius ita con- Igceptus, leto Titis centum, cr quoad pra te rur.

'decem annua,tustissimus et i quia lices legatu non sit alternatiuum, sed praecisum, pendet tamen a voluntate,&negligentia haeredis dabentis soluere legatum.*7 uase olentiaret εta, nihil obstat Vlpiani

responsum in d. f. si cui certa quantitas. l. q. n.de annuis legatis: quia si diligenter consideretur potitis probat nostram sententiam: non enim euicit vlurarium legatum annuum, in terim dum quantitas certa praestatur relictu, sed usuras, quas testator quoad id legatu praestetur, soliti iussit, non excedere probabilem modum usurarum, constituit his verbis:Legatum valet, sed in υμ sis eatenus Jebet valere,

dit, sentiens Vlpi inus legatum illud quanti

talis certae sub ea conditione relictu, t/t quoad γάρ astetur, tertκm ali 3uid a innum Iesaia tua acc piar, usque ad probabilem modum usurarum sustineti:&ita eum text. intelligit Antonius Anguis.in consit. 39. per totum lib.6. cxipsiusque textus litera , atque contextura coi stat ; &ve clarius percipitatur verus in .

tellectus. d. ii n. adueitendum est , quod eius disti euitas non eonti Ihit in eo,qu Ad Iegatum quantitatis de usurarum sit praecissum cuadhue textus ditat: Legatum valet, sed in eo

tantum, quod usurae excedant, vel non excedant legitimam usurarum quantitatem, vidi

cun t verba ibi: Seil is esuris eatenuι debet va Iebe, natenus milem praDI; Iem vμνά ammaeaecedi. Et ratio dubitandi eius textus suit quia elim v surae relinquerentur in testament quoad legatum praecissum quantitatis praei. staretur, videbatur dicendum , non contineri sub regulis usurarum,cum denaeeret sors ex parte legatarii, conuerso vero,ctim in eo leagrio praeeisso qualitatis detur sors, & interim usura praestetur, etiamsi totum, sors, & vistia testatore 6e testamento proueniat; clim tamen correspondentia usurarum ad sortem. quae iusta,& legalis deberet esse, rei e xeesia

sua,vsura non sustinetur, ut nostertext. no a

minatim probat, quia sic est intelligendiis ex I. plaeet. 29. ff.devsuris, bc ita intelligitur Ae- cur Libid.gloss.fin. Sc Bart. at que alii, 3e Aniagni sola,quem supra retulimus i si enim difficultas non consistit in conceptione legati an tiui,an scilieet concipiatur sub iis verbis; neque intersit quidquam, an lesa tum quantita tis sit alternatiuum,vel praecissum, sed in exiscessu usurarum eonsi stat, nihil obstabit d. g. in . contra nostri eensus testamentarii eo n-ceptionem,imo potilis pro iustitia legati ex pressus est.

Ex quo respondetur ad confirmatῖonem supra adductam. num. 3. quo non bene sequitur, sicut ante T de iure ciuili non permittebatur usurae,nisi inrra legitimu modum usurarii pertext.in d. g. snata dc hodie eum in totum

prohibit et sint in totum prohibetur.&in nulli quatitate permittutur: quia praeterqua Φ illi

prohibitio antiqua &noua loquitur ineotracii b',8cnsi inultimis voluntatibus iii quib' etiahodie non prohibentur usurae inisi in exeesset legitime quantitatis usurarum, per texi in d 3. iiii. qui hodie remanet incorrectus: tamen etiamsi illud in ultimis voluntatibus procedaret quod negandum est non est bona consequentia, quod hodie in totum prohibean; uti ea e o quod tempore Vlpiani conditoris .d. 3-s n. in excelsu prohibitae essent: ergo nihihobstat noua consideratio supr relata. u

Ex quo reprobatur euidenter intellectu sit

quem Felician. in lib. 1.eap. . numer,s.tra divad d. 6. sin. dicit eniat, quod vorbum , VI ras, de quo ibi, non signis eat veram v suram, seu annuam pensionem de iure permissam: quia verbum, ἰ ra, aequivocum est, de analogum. atque largo modo ibi sumptum pro quocum que in cremento, vel superabiandantia. sentiens Felieianus,quisd textus ille sortissimu erat, si intelligeret cir in usuris. Cuiu intellectus aperte reiicitur ex sequentibus. Prim C. dum omnes supra relati, qui reprobauerunς

legatum quantitaus, pr*cissum cum textum

38쪽

Interipiant in esuri non in incrementori ino,& ip e Felicianus in d. lib. 2. cap. . num. aperte intelligit eum textum, quando legator expressit se legare Ioco census, &vsurarunt. Se eundore ij citur eiusdem Felieiani intellectus ex verbis eiusdem. 9.s n. ibi: Ueluti usuras, ubi Vlpianus nominatim exemplificat legatum annuum in legato usurarum,dumdicit, meiati, quod est verbum exemplis eativum. Tertio reiicitur ex verbis se

go loqvitur Vlpianus de usuris , quae excedunt modum probabilem usurarum; &sie de prohibitis. & non de annuo legato, interesse, vel incremento permisso. Quae omnia intelligenda sunt in censu testamentario temporalia unde quid in perpetuo dicendum sit, vide

mus.

tarius anten poralis sit, vel perpetuus, quando priuato, vel uniuersitati relinquitur, explicatur intellectus. l. an usu sfluctus. E. de usu fructu. l. si vis fructus municipibus. ff. de usu fructu lega- si LO , cum alijs.

census testamentariar, in qua de fructu mentiost. νιι de annus legato, ei naturam non mutae, O si certomest ad quem eiasseturio reis ρνatur,an ad Iegata tum, an ad baredem. .

me . q.

nam . .

. . er. d.

adducitura . 16.

e praecedenti seripsimus, &iustitiam census testa, N eius ordinarias coit is de lignauimus , in prae diqndum est, an temporalis. vel perpetuus sit, B: quando illud eognosci possit in quo duo casus princi Ies considerandi sum. i Primus, in censu testamentario ptiuattuore lictos baliqua conceptione de contentis in capite praecedenti. Secundus incensu testamen arta Re Ipublieae, ciuitati, ecclesii, eollegio, hos a-

ii i Moo astorio , vel cuilibet unlue rutati 'B telix π

mentarisceptione seriti ape

39쪽

De Ceissibus II; pania:

relicto In primo casu. duertendum est, quod seogatum annuu, di usus fructus in perpetuitate, es ex inctione ε qui parantur: quia scut legatum via, fructus priuatores ictum morte usu fiuctuatij finitur. l. sin. instit. de ususructu.

I. corruptionem. C. e d.l. 24.titui. 33. parta

s. ita legatum annuum morte teratarij ex intinguitur.l. . l. in singulos. ff. de annuis lega Lis.l.cim, Titio. st .ad l .Falcid. R hoe quia te. satum annuum sicut usus fructus censetur reis . lictum ad alimenta . . eum ii. si in annos. Tde transiet. &inde census testamentarius priuato relictus conceptus per verba denotantia annuum leuatum , vel importantiavis' fructum, quantum ad perpetuitatem Sextinciti ianem codem iure regulabitur, &eiusdem naturae , atque potestatis erit . &quoad hunc sinem omnino colligata equipa

rantur.

et . In aliquibiis tamen disserunt , & primo, quando verba census testam etarii legati sunt directa ad legatarium , ut quia velit te ilatoreum propria nitoritate fructuum census percipere, tur,ccensetur relictus , & formatus vlas fructus, non annuum legatum: sin vero verba non dire ete ad legatarium res erantur, sed eonstet testatorem voluisse, quod legit a rius de manu alterius,vel defundo,aut ex sunlegatu percipiat, tunc censes non erit usus studius, sed annuum legatum . ita prcibat glos. ia l. ii ita quis legi uit. ro. s. de usu suctu, de gloss. verti. Disserentiam, in t .sundi Trebatia. ni. s. de usus ructu legato,' iis communis es ,

.in effectu dicentes, quod si eensus testam ε' tarius reseratur direct E ad legatarium, usus is fructus sit: sin vero ad alium, ut ipse legatario centum prastare debeat , vel defundo, aut ex fundo praestandus sit,annuum legatum iudicetur:& ratione π earn esse dicunt, quia ex qualitate dispositionis colligitur triens disponentis. l.nori codicillum ubi Corn. nota b. 3. . C. de testanen . di secundum hane dis. serentiam ct nceptionis census testamentarii per xerba importantia usum fructum vel denotantia M'nt uir legatum , inserunt Scribentes ad in ellectirm text. in I. si quis ita legauerit. ao. S de usu fructu,

ubi dicunt Vlpialium probare , nihil dinserte legatum annuum , a legato usus se

Sed quamuis eorum rc solutio vera mihi videatur,&ad plurima eondo e bu7s. vi Insia dέcetur; male tamen probatur, atquedc ducitue

ex l .siquis ita te pauerit: cp ta 'ipianus ibi nullam constituit differt ni iam inter legatum directum ad legatarium, vel ad ali um t neque δconuerso similitudinem inducit intereas eoaceptiones legati annuum , & usu sfructus; seὰ cum inrubr. ageret tit de vius. uctu, dubita uni fuit . an ex ea coneeptione legati, fissus anna. ι μκii Corneli i Cato Salodo, tus, formaretur it gatum usu, fructus, vel annuum t & cum ullator fructus annuos Iesasset, merito Vlpianus resperi die, non esse legatum annuum . sed usus fructus his veria

ponderauerunt eum textum ad inducendam

similitudinem legati annui , & vlasfructus. elim de solo legato usu sfructus loquatur. Ee consequenter nihil obstabie eontra differentiam, quam Accursius, &alij constituerunt inter legatum per verba directa ad legatarium, ut constituant usu.nfructum , de ad alium , ut constituarit annuum legatum c u P differentia proh tur nominatim in I. de fit octa. g.vers. SemI toto, ff. de ususructu. vl, i se bola subdit: Semrenia d DP ex νes..ctu Amole νιι, προνι nae, sua hab- ια agro F uν te Norum , partem certam a & statim quaerit, an his verbis vis, fructus legatus videaturi respondetque cl. ganter: Npn umis

hactuum, sed exti, quad redactum est, tam tem Drara . decidens aperte ibi: Dalego ex νedactu se, mum : quod quando lega. utri

non dirigitur ad personam legatari, , veipse propria autolitate illud capiat . sed

ad aliam personant , vel rem , ex qua praestetur , non dicetur legatum usus f uetus , sed legatum annuum. Quem intelinlectum ad text. in dict. 3. Sempronio . licet non ita clare deductum post tueart. in dict.

I. fundi Trebatiani in princi p. designaui e

Quae resolut7o , de disserentia verissimi

est , quamuis in legato usus fluctus saementio de annuo legato , & E conuerso in legato annuo sat mentici de usu fructu rquia si verὸ eo nitat , censum annuum dirae tum esse ad legatarium, diceretur usus Duetus e si a verti ad aliam personaar, vel rem , diceretur legatum annuum e quia scut quando legatu .ra est certum . cauta adiecta in fauorem legatarii illud non mutat , neque restringit , ut in l. si mu- Iier, ubi Cynus, naid. Silie ei. & Alba ric. C. detur. dotat. Bart. &Scribente sint.

40쪽

ε- vel

Caput IMI

viii stultus directus ad rem magis ponitur adde sigi aiadam, aut obligandam rem ipsam, ex qua redditus praestari debent, quim ad inducendum scit milem v sun)sructis m. l. Lucius, di l. penidi. .lin .in fin. de aliment. Keibar. legat.& facit, quod tradit Paulus de Monteispi eo in 1.Titia. 6.Titia clim nuberet.rium. 8 ff.deleg. r. Manli ea de coniectur. libr. 9.tit. . in fio. num 6. dc sic verbum Inus fuctu, re latum ad rem exponi debet,id est, ex fructibus illius rei; Aym. eon sit. rva.quem resere Simon de Plaetis lib. r.de interpretat. vltim. Mulun .s γ l. 12 I. numer. 2. . tui. I. mae quidem omria e ea anter probant differentiam Aecuriis, & aliorum, quam designauerunt inter legatum directum ad legatarium, vel ad ali an perso iram, aut renavi ut ex ea differentia cognoscatur .natura centus testamentakii. 1 Et prim, ex ea differentii de dueitur,

qu bd census testamentarius directus adeenis Darium, & lic relictus ad usum fructum actione possiemoria petitur contra quemlibet posses orem. f. afuit est retar. instit.de action. l. vii frui, Hirs. 'νAm. Cli usu fructus petatur: directus vero ad rem,vel redditus rei.tantu petituractione personali. l. sn. . san. ff. de eotrihend. empl.nisi aeeedat consignatio super,e,' vul ex cauli alimentorum relinquatur desundo, vel ex fundo, se eundum ea, quae lat Escripsimus in capitibus prieedentibus . 8c scfipsi et lex inter Carcit. Ruvn. cons. I .libr. .inciis pit. Ue pluribur , c explicat Paul. ini. ut pol mum. 1Lde seruitutibus, Cipol .de seruit. vr-

ban. c. 2.

6 Seeund 3. dominus e en pus ex testamento si sit usi, fructuarius, tenetur re sicere praediu, ex quo census praestatur, & simul tenetur ad cinera Ad tributa. l.hidienus ibi: Otia alia η νatagnoscit. F. de usi istuctn .l.nihil in fine .ss. de mi pensis in rebus dotalibus factis: expli

T. nil mer. 72. Hause. de iure emphyr. quaest. r . sin vero dominus census non sit vivisu- 2:lirius. sed vere legatarius, ut quia census militio dirigatur a s rem . non tenetur reseere prae dium , ex quo ei item Ductus praestantur sed potest e omnellcete haeredem, ut illud reliciat, ut notat tir in d. l. modi Trebatiani, Noli sorori. II. H. in I. unica libertatibus. C. de ea sue .lodend. 8c eleganter resoluit A si f. de eis. rsi. dc in sartioribus terminit M lm da Hispan. primogen. capit. 27. nu

et Tertio, si censuarius testamentariusvis fructuarius sis, eisIt eensum propria aut ri

tate,quod non iacit legatariuς cui census an . ruus relictus est non ad usiimsructium,ut notat gloss. pertext. ibi in l. sundi Trebatiani, verti. Dii serentiam. S de ulu studiu legato: Alexand. Amiet. de Pine l. quos supraret limu'. numeri r . N Deit text. in l. legat, s. ibi: Fiarici Isi petitiane. U.de annuis legat.

3 Quart6ἰ eensuartovsufructuario alienius rei, qui ver huiusfructuariu est . debetur habitati .l.7. l.item. l. sed siquid. ff. de usustu-ctur legatario vero annuae pensonis, qui vecre vlasfluctuarius non est. habitatio non debetur, ut in d. l. sundi Trebatiani. 2.respons . de ibi tradunt Doctores, qui de hac re memia

nerunt.

' . Qi in id sieensa testamentarius ad usum. Ductum relictus sit,& res ex qua praestari debeat,pereat, census ad usum fructum finitur.'Ls eui insula Ede usu studiu. l .repeti. M 2. ff. quibus modis usu fructus amittaturi snve iam censuarius non sit usu fructuarius, sed ve- τὸ legatarius , ut quia legatum dirigitur ad rem , ex qua nascitur personalis , finitar non extinguatur annua pensio ,.cum eo ea se obligatio personalis sit principalior , exl. fin. sin .ff. de contrahend. empl.&re solis uit Gigas de pensionib. quae Il. 6M quod ineen is testamentario, ubi datur vera ἰ εe pro pria personalis, uerum existimor in cen su tamen emptitio eontraritim tenendum est, ut Vtroq; easu, perempta re censuali eensus exatinguatur; ut latEdieendum erit in eapit. an: reperEpta, extinguatur obligatio soluendi eo

sum.

io Sexto.&utiliter, sieensus testamentariugad usum fructum relictus est, ita quddeensitarius sit verE usus fructuariu , eonfiscat usii fructu, consistabitur ipse census ad usiim Ductum relictiis . ut notante e resoluit Franc Mare. de eis 83υnum. t. Bornin. Caualean de usu fructu mulieri relicto. num. 2 2. sin Ueo tacens uarius non sit verὸ usu fructuatius,sed& proprius. & veruq legatarius annitae pens nix ad alimenta de sun do. vel ex fundo reliis chae, non consiseabituris eensus. etiam vivet te a linientario, quia damnatu capax est alim εtorum .i .is qui . S de aliment. legat. l. in metallum .F. de his, qui pro non seriptis habentur: tradit Salilaei. in l. si ademptis. C. de sentenistiam passis, R Egid. BoLm tit. de publicat. bonorum. Huld.72. Peregrin de iure Filii . lib. s. tit. I. num. t 2 I. Ex quibus constat de natura census test mentarij in Livorem alicuius

priuati relicti cirea primum casum huius e pilis , scilicet perpetuum non esse , sed B a morta

SEARCH

MENU NAVIGATION