Operum poeticorum Iacobi Falconis Valentini Montesianae ... libri quinque. Ab Emanuele Sousa Coutigno Lusitano olim collecti, in volumenque redacti

161쪽

Non tibi,lunra manet tesipte simis. Ad hoc me Tot tu tris onera6 Deme illinc quinq;. Libenter . Simiam item accersens:tu,dixit,Niusto nulli . Apta mini flerio fer semper grandia collo Vincula,nu;:c pueris,nunc geniculare puellis, Nec moriare priusquam impleras obmpiades sex. Sex tam ridicules Satis in pars tertia. Sit fat. compellans hominem Rex ille Deorum Sic ait. En terra ,en aquora, quicquid νbiq; en, Omne tuum ent, tu larga manu tibi gaudia carpe,

Dum licet, aeternis non es anmmodo cernes Triginta Autumnos: hic Nita terminus esto.

O Pater,hoc es aeqvst enfPon tot data munera Oitae, Hanc Nitam tantae plenam dulcedinis arcto suod canis, atq; amas, quod repres Simia non Nuit,

Da mibi.Do facilis sed tali lege ises ut

Illorum vivens,illorum fata βquaris,

Hinc homo ter denos cum nondum venit ad annos Cantat,ames,donat semper gaudere paratum Tedius habet sequitur pompa6,conuiuia,tu sin, Morborum ignaruo ararum funditus expers. Nimirum Nivit sua tem ora. ni tamen itur Ulteriin paulum,atq; asini iam Nivitur auum, Nil oneris fugimus,nihil euitamu6 acerbi, Vt res bis,illic parto, censusq; nouos ad Tedia reportemus memores natum atq; nepotum. Luinquaginta annos cum vita attingit, Nitra Progratituti anis en atasiatq; elim auarum

fruimus

162쪽

V mitis ad morem,iam non augemu Vt antri Sed seruamuN opes, nobis parta negamra. Extremum Nitae est,quod Simia sponte reliquit, Et mi ora transcriptu homini eu.Hinc ora, manusi l ;Sulcatus rugis,aeuoq; ligatus, annis Non facti ei dictiuὸ capax,non aptus ad iugum Vel belli, vel pacis opus,tantummodo paruis Neptibus in fulget,gaudet mulcere nepotes, illorum irridet nuga ,ridetur illis.

DE VITIIS FORI. Satyra. VI. Exemplo me periὸ suo Gonraga coegit

Despere,ct dulces Musarum linquere partes. Her erat nuper,nunc Phoebi transfuga cura, uuidgraue Digestum,quid moles altera Codex. Ardua res iuris Romani aenigmata nosse: His Ialtem OEdipis, quorum scis nemo Latinὸ. 'Sero Balde venis, dicebat Barbarus olim.

Hi sunt signiferi,quibus omnes ordinis hui us. surgunt: ses quanta illos discordia cepit lTrotinuo in dubio eIi,pugnare, an Nincere malint, Sic res humanas illorum turbat uterque:

Totaq; ponerito studia in contraria passim Scinditur, atqi ipsis indicit bella Magistris. Qui ; suam sequitur contempto principe mentem suis non antiquis aliquid'iptoribus addit hὲ μ νον

163쪽

Marmora sunt,fateor, d marmora linquere des Debuera ni illo,ne tot portenta Niderent, Tot fraudes,tanto ex omni parte rapinas Spelunca eIi quodcunque νides,νbicunque locorum Conuertas oculos ad dextram,sive sinintram Occurunt homines portantes scrinia secum, Et thecam, calamosinstrumque in piride virus mos penes eIn omnis res notira autore Senatu.

Tam acile, pronum en digitis spoliare duobus suemlibet,aeIn alios una ditare litura. Esto fides illis inculpatissima,verum

Fortunare domos cunctis impunὸ diebis, Literat que tribus felices reddere natos cui possunt,aliquando Nolunt. O nsio certe, cuid facias Rubio d tecum occasio coenat Teccandi ecum peccandi occasio dormit. Et simper magno vicina eIn culpa periclo.

Occurrunt Ah portantes undique caudo, Tonantes retro Itidiori armenta virorum

Hi sunt ignari iuris,nec limina legum Trima falutarunt,m causis omnibus adsunt, Verbosamque locant operam,front quepudorem: Trocuratores dicunt, νenalia simper Ingenia, promptas ad nigra, candida linguas. Si causa agrota norunt medicamen in ipsa Esse mora,facili labyrintho teritur arte, quo non adior,non filius exeat νnquam.

Visproauum lites possunt finire nepotes.

i a Daedalus

164쪽

Daedalus intersit sed partes illius implet

Iulbius,artificem longa experientia secit. Nemo tot ambages Otq; intricamina quaerit, Nemo magis promptas fugituro fabricat ala .LaRarus en alter,qui telas nocte retexit, Accipit,νt Proteira,variis Gironesta figura Et Guardiola poteIs nubes retinere volantes. Mirum est , quod dicunt Remora de pisce, sed omnes Vincuntur remorae,cum liti . Irtinim adhaeret. Luaelibet in ivis dat c0ntrouersia sit cm. Trudentes alium,quam se defendere malunt. Detot Stilpiths vix Nnum onendere possis, cui moueat litem, vel motam nutriat amens: Vtilius ducunt aliquam contemnere partem. . suam facere ad putori tota de sorte periclum. Vnica nimirum lim anceps littera reddit. Multaq; mutato pereunt patrimonia pocto.

Consilιum laudo sed quare sumere malunt, cuam dareZVis dicamὶFallunt, quia fullere op rtet, Et sapit ambrosiam cuiasuis caina farinae,

. Nec pudet ad claudum Masoneti incedere morem. Inde facultatum subita incrementa per Urbes, Nec iam susciens veterum mensura i morum. Turpe en cui se dico nidos habitare paternos,

Nec parua νtilitas acii eum =nonLirare lacunar,

Coelatasq; fores his reba ouilia cres inni, Nec pecua Nna Nenit, scd Jultant aera gregatim. Si sapiant homines, praetoria nulla videbunt,

165쪽

omponentq; 'as Nicino iudice causaύ. . Annibalis Ictio pallet transire Niator, . Navita pirata , ct pirateria vitat. Nos Maleuentani famosim quaerim antrum, Vnde iterat nemo Nectigia: nota leonis Fabula ed nostro vincit νulpecula mentes. Terdidit hic oculos nimium indigekla legendo. Tutus ab hoc morbo vivit Garbina patronus r ulla domi mansere volumina, tradidit omnes Trreconi autores,omnes Neme re sub hiatum

chartarum tineae irantes ora virarum,

Et nunquam visam longo poIn tempore lucem. Scit Ae scire nihil,res magno Socrate d na, i Si non vera foret. Nam nulli audacia maior Biberae,nec tanta tibi fiducia clemens. Tarrega nil dubitat, Blatsemper Nunnius anceps Aucupium dii artar aκtem praeda duorum. Vno Galba die de re consultus ea&m

Bis fuit, sensit contra quum senserat ant), Armauito duos, stoliimq; ab utroq; recepit. Ne dubit multi vario su flamine reddunt ν

Et quocunq, Nolunt ampullad ore siurant. Imperat interdum bello fortuna forensi, Et Nincit quem cica iubet ora omnia versat. Omnibus in causis dubia eIi victoria semper. uem non ancipitis confundit copia iuris 3 Luem non incerti successus alea terret

166쪽

OPER. POET.

Multi nauseagia m faciunt in littore tuto, i Et piget incepti, cantilena patroni Deipondere animum prohibet,Υox omnibus una Iudicis indocti nos ignorantia crassa Ter didit,aut aliud,quod frust a dicere nolo: Appella des,haec nobis Nitima rentat Anchora,rem digito Sapena resarciat Niro, Corrigat ille nefas,hic iusti regula desit. Accipe nunc gemitus,suspiriaque alta patroni, Cum iam naufragium mi erranda Alcantara fecit, Et deplorata migrauit Nacara site. Radere quods ereIl optant,stactosique clientes In ius adducunt, de mercede laborum Litem agitant:alij rident, suauiter aiunt, Cur era rus plorem' Nos demum fruge recepta Terdidimus causam,ploret qui perdidit agrum. Causa iubet melior statres sperare Talassos, Sed si erare vetat nimium contracta supellex.

Omne atroni fleriles aedere clientes.

Mhbi deficiunt ad plenis aere crumenas: In quibus Herdanum vulgaris fabula ponit, Et longus rumor veri certit imi autor, Nec prodest homini durum simulare Catonem. Magno namque malo bona fama amittitur, Ut mens, Mens amissa 1 et nunquam bene sana videtur. O nummi, rumini,cum pauper limina pulsat, Dat graue responsium desumma ancilla feneIira, Ianitor obiurgat, latrat canis ipsaque inridet

Ianua

167쪽

Ianua prae lito,inentis quasi conscia herilis. Diu tibi s nullis obiectant limina Natura, Sponte patent libri,iecturo littera crescit. Nullus habet truncim maiores arbore ramos, Lis habet illorum culpa qui regna gubernant. Quid facit in non; a rabularum exercituS urbes

sui nisi quod faciunt superatis moenisius hones

Non est vir magnus,qui multis imperat Nnu , SM qui iunitiam quocunque in corpore Acitat, . Virtutes aliae multo fulgore coruscant, Haec tamen apparet toto mirabilis orbe, . Qualis eoa venus,vel coeli disicolor arcus. Non en vir magnus,qui multum crescit,νt Nimus,

Sed qui plus alijs humana incommoda perfert, Et vultum onendit fortunae si per eundem, Quique uo exemplo mortalia pectora formas,

Et regii iratos, non corrumpitur ira, 'Et poenas sumit de sontibus integer ipse.

Ridemus taciti,cum moechum punit adalter, Inlanum iniunus atronem latro', elegat. Fulcrius en multo culpas prohibere cauendo, Radere quam ferro, damnum superaddere damno. Namque omnes isdem conclusi moenibus,unum Corpus in νrbe fumus,nec cum tes ritur igni, Mens homini ridet:caput en in corpore nostro,cuod pater in tecto,quod iudex aequus in νrbe. Quis tamen oriendat multis in millibus νnum, Ut cernant oculi terreno in corpore numen

168쪽

OPER. POET.

Res acri estaudex, legum dia potenas: Sed Itudium auge ndi nummos utrunq; profanat. Nullum in consilio,nullum est in Rhetore,nuctum Traesidium in causa,cum litigat aureiss laύ. Dantis ad arbitrium leges ct iura loquuntur.

ciui cadit a donis, causa cadit omnia quamuis , liurent tecum paragraphu,nudus alibis, Si nihil attuleris lai sunt munuscula m0ntes. Haec junt arma fori,quorum ignorantia multo Tauperat, multis alienos tradidit agros.

Nil Messala petit,nihil accipit,accipit aretem

Filiκ interpres patris,dominoue tacente Seruiduis,aut c0niμX non ignorante marito. Et si res miris desiderat, rica mittit . e siti es albos,mai0res India conchas.

De pretio ambigitur,sid nunquam Spinus emem DFallitur, Nnde istud ' stula falli enditor optat. Sic emit emptorem,sic damnum foenerat Aulim. Sunt Peribo libri plumes,quam litterae, optat Infarcire alios,nec causam Olona silebo. Ordinibus longis diuersas undique siedes, Et varios hinc inde gratas oriendere gaudent. Omniaplena libris,quia νι Mo iudice tantum, Tantum quisiq; sapit quanta est farrago librorum. O Digestorum,Pandectarumq; I9perba Nomina , quae Nestras admittet ianua chartas ἐuumh columnapoten a viras aequare cobolim'

169쪽

Cum duo disiceptant metones consillarum, Et seruet plenum multo auditore tribunes, Trob superit Mallem culices audire tubantes Ter nocitem, raucas Augustἰ0 mense cicadas. suid dicuntZ Vnus Baldietatiariolat alter. Nil aliud discunt,nihil ultra Dire laborant, nam quod ait Decius et quod Trebatius afert. Taulus dixi ita efffc cei et Tubero sic in Cur ita sit terno satagit cognincere nemo. Nam sitis est illis ad unam pasce re mesem. γο ὶ νirtutis opus res eji pulcherrima Nirtus. ἀProxima virtumi poseuit prudentia sedem. Mem forte appellant λ cui pugnara propter boneIlu,

Et mortem expediat posita formidine mortis. Virtus extremum est ilium si resticis xarem, Si duo ic medium. Nam desti et aqμa duobus et medium non semper idem,sed mobile; undium,

Et quocimq; cadat, cadit inter plusiq; mini siq; Hi iuris fontes haec sunt cunabula legum, His e principi s quanta est reipublica pendet. Sed multi ignorant,Stella ignorare fatetur

Sponte siua,talesq; νltro contemnere nugas.

Sic iuris prudens quid sit prudentia nescit, Virtutisq; νiam laudit,virtute relinia. Turpe illis sine lege loqui, lex semper in ore, Mos nil legis hasta ed redia eni vita quibusdam: Est fateor,mirorque illos quasi mon ira νiderem. Vertitur assidue coelum cauninr astram

170쪽

In numerum,rerumque νices mutantur in horas

Suspicor, forsan bene suspicor assore tempus,

Cum nokiris parcet gallinis Vulpinianus, Scaeuolaque inflammis,ad Colchos ibit Iasion. Et dicent homines,ubi sunt quos ante vocabant Causidicosy Ouos illa νngues,dentesque gerebant Harpyial Talis regio tulit villa locutiis Nostra quidem tales: Nesro gratulor aevo, Gratulor extructis parcunt litibus νmbrae, Nec tot ventosas audit Proserpina rixaa Declamante Lupo et Rhetoricante Lupino. Deludiantur e nim de lanas e caprina, Immo mea Cistilis ait, dum lite perenni Rem patriam venor Magna est iactura profect)Deserere banc causam,verum maiore ruina . Tres alo patronos, pereo Actoeonis innar.

Non en hi ermopolo Cintilis in ore, Sed quoque riualtissua quemq; exugit hirudo. 4mbo dolent merito sed multo iuLtius illis AntistM queritur, quem pars aduersa simultum siserit,ipse negat coram Praetore,nec Nila Arte probare potende νiuere.Talia fiunt, Et fent,dum luxi s erit,rabulisq; licebit

Tascere tot feruo uxores ducere rheda. uid magis exile en,quam leguleiM Ilerdae, Qui patre decepto consumpsit quatuor ann0Scum Cerere,o Baccho, tuinet caetera prudens Sed redit inde tumens, tanquam magna reportet ornamemta