Institutionum medicinae practicae quas auditoribus suis praelegebat Jo. Baptista Burserius de Kanilfeld volumen primum quartum ... recudi curavit praefata auctoris biographia N.M. Sormani De febribus praemittitur commentariolum de inflammatione

발행: 1829년

분량: 276페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

ram admodum, et paene reconditam esse, argumentonina Iovi erit vel is, in into scriptores Opinionum dissensio. 6. Atque ut ab antiquissimis mordiar medioinae procinrihus, palim omnino apud Hippoc τε invenio, quae ad iiis aluntationem eiusque genesin respiciant Locris aliteiu ,

in quo paullo elarius, si illit3i unquain, de inflammationis ortia et ratione loquitur, est inclissim de emitis Mul--ius η, ubi ait: ρartes ulcus ambientes inflammantur, ae intumescunt Propter sanguinis influxionem. Discipuli vero esus ab institutore suo paullulum recedentes initas i sanguinis initi ionem, quam ille assumserat, obliti e

sint, aut non satis eam esse crederent, inflammationem

gigni docuere, si fruxi multa et acris aliquam partem invaserit, manseritque acris et outino a 3, itemque, si pituitosa et multa, ac lenta etiam fuerit frixi Dotiis

mi de iis, quae ruptam venam intra pectus, si febris sin morierit aut peccatum iri potri', aut venete aliquo modo morit, subsequuntur, ni ibi 'a disserentes, aliam explicandae innamiciationi rationem iniverant, quae osthuiusmodi Caro sauciata subres catur, et subcalescit et humiditatem A se Psam a vicinis tum inuis χιna camn ει trahit. Ubi aufetu attraxerit, intiιmescit, et iustaminnantur, et dolorem exuibe etc. Ex quibus plane i iii ea earbitror, non modo sanguinis imitas, vemim etiam culi

que humoris aeris, et Mutinosi, aut pituitosi, et lentie

piosiorem influxum, imo atta actioneinclitoque humiditatis e vicinis partibiis causam inflammationis priscis illis tem- pol hus habitam fuisse. . Sed alia omnino fuit opinio ERxsista ro eum an tu quitate, quoniam certe vixit Seleuci Nica iis aevo, tuin medicinae scientia percelebri Is inflammationem oriri existimavit, motumque Per eam eseri, qualis in ebro est, quando sanguis in eas venas, quae spiritui accommo. -

tae sunt, transfunderetur 6 . Spiritus autem eontineri ilim credebatur in iis venis, quas nos arterias, aiores. Cum enunciae in cadaverit nis plerumque vacuae dep-

42쪽

4 DE INFL AMMATIOΝEhendantur, pronum sui eas spiritii continendo dicatas

existimare; et sit quando sanguine Matere iuventae sunt, protinus in lusum est, sanguinem in alienus vias imit se, ideo me inflammationem excitasse, qualem Bo in

viani hoste per errorem Moi fieri dicereiit 8 Postra, o G LEIsus si , Onia sius ain, Agrius 3), PavLus AE 1sEr. 4), et cum his reliqui principes Galeni, coriimi', inflammationem paullo altius rimasi, cum comstitum in duxerunt in sanguine calidiore copio ius ad aliquam partem consuente, et vasa ita opplente, ut roris instar guttatim ex iis exsudet, atque hinc in vacua spatia vehementer illapsus omnia loea, quae tu circumpo ita

Carne sunt, O cupet, urgeatque Imo non emo addidit 63, morbum invalescere, et incrementa accipere,

audo tu, quod est in loco affecto, inopi putrescere,catoremque praeferiat ιnam inuehit Isine siciis sibile

suadebant, assequi posse, unde calor, rubor, dolor, tim non alia que phaenomena orirentur liliid tamen, ni set lor, non satis tutellexerunt, viain ob rem sanguis in aRO minod med L .eap. d. ubi ita scriptum reliquit: Meuiu a, molli autem sit phlegmoties assectus, tum a libro de inae quali intemperie, tum vero in eo, qui do tumoribus praeter

Mnaturam est inscriptas, docuituus L lino uisse tamen et nune tea, non sit inutile cum sanguis ci lidus copiosio in aliquam ani-M malis partem procubuit, maiora eius vasa protitius Oxtend intur utpote abundautiae continendae nou sussietetitia, ab liis leti,-is ops. quae minora sunt Mox ubi nec iuriis satis continotur, exsudat foras in ca ampla spatia, quae inter vasa sunt, sic ut etiam omnia, qua in composita earn a botitur, loca oceupet.., At illo lineo quidem est phlegmones assertio. M E I . XIV eap. I. ubi ita subditi, cum sanguis copiosius in aliquam partem procubuit, sic ut at eius particulae vasissa nequeat colatiliori, exiliique aliquid instar roris ex ipsis vasis Miri a Inusculorum spatia , ita similaribus corporibus, ex is quil, is Hornponuntur, interveniunt, utique tumor ex Plenitu--cline oritur; cui ne edit cutis tensio, et in alta carne cum

., pulsu dolor, o tangenti renixus quidam, et rubor, et calor, ipsa nimirum ut ea, quae subiecta sibi aro patitur, sen- liente. Similis iam die loci in viscerib as stet e te. - Et

43쪽

COMMENTARIOLUM Sse tum locum uberius insilueret vel si intellexerint, non satis perspici te, et distin te ab iis p pomtum, deser,

Ptumque suis&e, dixerim. s. Praeterea cum nimadvertissent, i ammationem modo repente, et cito modo sensim et lente enasci altori m Perfluxionem, alterum e congestionem fieri reputarunti Deinde prout sanguis vel purus, verisi mas, vel aliis admixtus humoribus es et varias etiam actamvistionis differentia constituorun Ideo a sanguine puro Phlegmonen ex νιιisitam, ab eodem cum bile, aut pituita, aut melancholia coniuncto phlegmonen erometiatodem, Oedematodem aut se rinodem dimanare rati sunt contra

vel o si bilis, aut pituita, aut melancholia sanguinem, sive cruorem p rie dierum excederet, eoque modo, quem exposuimus, inflammationem iaceret, eromelas, ve oedema, vel eis hiu phlegmon dia, sive inflammatoria, non phlegmonen, procreari. Io. At succedente Chymicomam secta, mi Luius i , qui,

Exim illa inclaresecret, nocuit, aliis explicationem ii flammationis aggressus est. Si tamen tius. Osem recte ciem a Gallanteo in docum iis dissentire. Ipse enim sam mineina uisit riliter ita esseruescentem, ut aegro ob si in, mumi partis alleuius minora vasculatriaiciat, imo in us haerens obstructionem primo, deinde aggestus, atque e vasis enustis Hilemonen pariat vinet

autem, duo remitri ad emcienciam inflammationem, inimguinis nempe servorem, et vasorum minorum Obstructi nem una concurrentem; si alterutrum deficiat, neutrum

sum re ad eam inducendam, idque ore tinus, accommodatisque exemplis illus te ii A. Galenicis paullo longius discessu Whccisii aeqiuis iis, eidemque seriae addictus SYLvius Bot, qui etsi

ganguinem non solum in vasis eapillaribus verum etiam cum G LENO in adiacentium partium si aliis in lasum si gnantemque, aut etiam extra proprias vias effusum Ponat, Mons tamen et Ox eum e candescere et calorisuerim

44쪽

ωlde dissentis, partibusue qt mrιs is aliis subsistente, hoc rest, tregnante, mox inc iunt vanoscere par es spi, Diosae v nosque olatiles, ae subsises immacidas, tum salinas salvatinas Dimbramyten erane solisne; unde utr-que acriores factae aeriit in se m uiuo ρι urvi ins esse Mescent mori ob artes sanguiuis oleosas praesentes

i,atet, laxi sonsilinas eiusque servorem a SYLvici miliadem exigi, ut inflammatio fiat, sed sin ut exposci, itstasis 11tecedat, non vero subsequatur; contra piose loquam Galenicis, et actigio ipsi visum est. Propius t

men ad Galenicos accedit, quando emcrvoseonte summine calorem atque inflammationem roscisci conicimiliti natu illi, dum ab eo calidiore inflatilinationem, et in eodem deinde stagnante, et iitres tale caloris au mentum repetunt, non re, sed cibis, atque explica-uovis modo a SYLvio diiserepare videntur. I. Nunc vem nullo mocti retieeii lii in oest, quid de

inflammatione senserit EI TMuLLEpus, intione temporis, o colobritato doctrinae priodibit illis proximus, et inseutica scientia neque conspicuus. Etenitu duas do eius, lura sententias diversis, ut arbitror, tempori ni protulit, utrasque dignas, quae a nobis paullo aeeui citius dissu si usque reserantur. In piliore calor auctus, veluti praeeibimus inflammationis enectus, proponitur sedit eiusmodi caloris incoemenium Dale sit, traule pio excitetur, comini, reliendi Possit, disquirit i inui. Diuienni sit caloriaturalis corporis vivio uniuiati, eunuIue esse alii Pu atab acido olatili mirituoso emmcnto, dum existit in Nura tinu narraris, et oleoso, et emi curatiori motu agit in comm suum Dali. Ex mutua igitur corum inter se actione Maluit calorem naturalem profluere. At intem loris illius ealoris, mi peraeter naturam ita innummati

nibus ovo 4tur, ullam omnino rationei esse Spiritui iniit insitio, aut insit vel einentius in motium actis, sive ambohus ueluti congredientibus neces,tum refert Atque tit rem clarius proponat, exemplo utitu vulgatissimo, quod abigLMoΝτ1 mut tui . Ponamus, inquit, ρmningigito in am, cuius oceasione exestatur olor hinc

45쪽

aram , rubor, et denique sequitur tumor Θina non est ealida tritur ne summenientis inten eris erit causa ciens Iormalis, sed sarum occasionalis , et ratione essem tantum intem mem calidanaios se trabit; r

tione doloris conci alius morendo mi ilum inmum ad artem aspretiam tam e nervos, quam Per Masa excitius eum insito spiritu motu concitationi, et quasi cotilisione tam aetatius antea occulta, si manifesta, qtιamento ante en eratus, si intensior et Praeternaturalis. Talem autem minan in omhii calare aut to. Et insumma tione artium Gyr heudimus talis mina est e. g. iragrum lactis in amniis eoapilati talis mina est acidum istud iii leuritiae, quod ungit Duram ei ut monum alteram artem fueuit, cuius ellicationis omeas ne in mmatio, et sumuratio earunt artium si se emenit. I Iis Uiu est in ictu Mum etc., in pulvisces in oculos illapso in acido valioloso ophthauniam excitante, atque in multis aliis eiusmodi ij. 13. Quare non dubitat sic mere, sanguinis coacer . Mationem in tumore phlegmonode acesseendam esse, ut m toma summeatens, non ut erausam ardoris. Nam, inquit, ropter dolorem stringuntur rae, arctiantur, nae, i editur reditus humorum, unde stagnatio, et sielandem Memenit tumor sangiuineus, et in mmmio. Hinc Mulsa spina cessat onmis inflammatio e dolor. Et paullo post subiicit ergo eausa rumoris non est Sau- sed irritatio dolorosa, seu spina, qua in causairiterra semper est acidum artibus corporis extra Memtriculum hostile, et quod in mirisu insito motum eo ι-

citatiorem facit, quo ipso miritus ante tem rati, fiuntinae erati, et aciditas mera quoque e muri, sitam

temperata, et manifesta. 14. Quam igitur alii in ginnis congestionem, aut si cn vasorumque obstructionem, veluti proximam inflammationis causam habent, ETTMuLLERus in sua hae prima de insammationis origine et natura disquisitione, tamquam effectum causae inflammationis, atque adeo i Mammationi supervenientem tacitiimmodo considerum in esse cetis et Causam vero omnem et, uti uiuu Oa Inat. -- iam μοι H. --. O . . I. P. I. axis.

46쪽

pimimam itio in instan, ii est, in nori Piodam primcipio, Ilio Acn,ibilitatem alielitas partis uniciat, si messe sint iiii Nam excitato doloris sensu, minittι insuus,

nempe, ut ego intersti eloi', nervolus, atque ipsemet sans iis undique illii allicitust, et confluit. Sed simul mi-rit1ι insitus, sive ut ferinone utar liodiemis auribus magis accommodato, i, is irritabilitatis vasorum, librarumque Omnii inmolasticitas ad mollim actionemque adiguntur. Ex mutuo eiusmodi nisu et reuisu sive eonnietuet collisione calor aesti linque conseqititur. Ρι aeterea ne vis dolore affectis, et ibris ii scida ibiis vel ementer irri tatiis, spasmi, sive contractiones insolitae et tonii in parte laborante oriuntur, quibus sanauitiis cursus, et Praesertim reditus Per venas oti modo disiicilio redditar, vorum etiam interdiu penitus intercipitur. Hine eius amora, cori ratio tumor, telasio, ruborque partis inflammatae belle deducuntur. At pie haec si uirima, ii milii videtiir, primae ct auctoris de lasammatione

sentcntiae.

15. Nunc ad alteram progredior. In hae vero, contra

ac Upra censuit, omnino opinatur, tumores, qui GCαα- ιι in Ianimationes, a congestiori , et coacervatione Sanguinis tu ras ovillaribiis caenosis, et Partium spatiosis haerentis, ibique nox excandescentis, et do ris sensunt in parte cytia iam sensili excitantis esse lyd rivandos Congeri autem, ct coacervari sanguinem ex eo pittat, ito sanguinis plus influat per arterias quain per venas recipi, revehique possit. Caυς igitur malerialis proxima inflammationis Loe loco ab eodem dieitur sanguis collec us et stagnans in parte quadam, O -- Pedittim siιωνι ex arteriis ita Meuas refluxu , ita ut mus institui, quiana refluere Walent' moenias. Quot modis poem fluxus iste per venas retardari, tilliberique soleat, vilia gentissime ipse inquirit et explanat. Deinde ad med pua et propcia inflammationis phaenomena, Calorein i delicet, ruborem, lutitorem et dolorem se convertit, o que sic explicare conatu : Cum sanguis, riit at inflMmmat rient, si materia rubra miri Mosa, et calida ero Ioaciet aries, et ars necessario exinde tibet; quia i er med. . a P. I. οἰ . raetie reet XVIII 595.

47쪽

cOMMENTARIOLUM ostro plus insuit sanguinis, quam resust, dum ris stra .gnal, et in arte haeres, necessario pars intumescit, etctim a tumore distendatitur artes sibrosae, et hisc -- cessario excitabitur dolor, et consequenter inflaviniatis. Demum in suppurationeis, sive abscessum inflammationem verti tinti dicit, cum stagnalis sanguis comiptionem

subeat quemadmodum paullatim id fieri consuevit. Quod si in parte inflanimata nisii oninino refluere queat,

eoque reciProcus miratis influi flat motus, aquosus. tenuetur insitus , necessario supervenim-ndem gram a mim, dum sanguis miri uiuali instam riuatus corrum pisure putrescit, in qu Pars υν cesso spiritu insito, emoritur, acute, et subtiliter' pro sui temporis μγsiolo pras doctrinis commentuim .i6. Inter haec SYDENuas ius si , Iiti rarissime theor lieis aliorum speeutationibus utitur, sed si in sibi ipse eonfingit actiosogias, prout assidua observatio, et magis et usus ei itidi re videntur ieculiarem humorum di thesi incinnammationibus sibi viseres est reperisse, cum in in ipsu sanguinis a censione, effreuique fervore comsistere passim tiridat deque sollicitas est, motusne inali sua parte, aut pluribus retardetur, an augeatur Sanguine tamen sic insummato, illuc flervescente, o tuque ebrili circum iriaque acto, irasdam ejus partes accensas, aut Praecalicias putat modo ad cerebrum, modo ad plevi alia, modo ad pulmonem, modo ad exterior et utim transferri, ibique deponi, et sic phrenitide ii, pleuritidem p pneumoniam, atque erysipelas euases. Quod quidem etsi non raro eveniat in febribus acutis, Et quandoque etiam evenire posse non negem in siningularibas quibusdam inclammationibus, quae sine ullo II orbo anteecdent oriuntur tamen si rem penitius i tueamur, non eandem in omnibus originis rationem ess comperiemus. Nam saepe nulla eas antecedit innam-toria diathesis sanguinis, sed tantummodo consequiturit 7. Iam vero quaerendum est, quid illa, qui omnia ad in hunitas hydraulicasque leges erasere solent, excogita, L Iti his Biccisi in aὶ minas propemodum teneriti

48쪽

uhi insinnamationis teminit aucti im I iidem sancti inis calorem iam et hiis assiimit, sed una tum eodem capilli trita iri ascipum obsti uetioriem coiriungit Isaeo ut tom hsimi lio iniit laeta est a Pir An 'io ij, ut raonaliunde inflammationem cluam a satagitiue in artoriis, pilliaribus si ignarit utque Lauiniit e lauare civili tot it Fat Esticus vel o HOWpM Νηus ius modi Obsti ictionciri non modo in artoriis rubi is ognovit, verum abiis ad laterales sorosns, et lymphalica artet ias, imo ut v n

etiam pro duxit. Nam inflammaticino in ipse desinivit ψ

i8. Hinc non arduum sti id uir mente Mocriti marrubore pars innam muta sui tundatur. Neque dististisius intellectu reputat, quam ob rein arator et flavamne sensus in ea percissentur. Nam partim, inquit Qqueuens igiter sanguis Per cauales se uiobstructOX, osti constrictos, namiori celeritate fertur, artim etiam libero transitu e inclusus ad ramos am 'liores rogatirgitat, ibique crebri rem diastolet fucit a b ystolen; ιnde magna nocidit Partitam stim urea m attritio mutua, et calor axiamus, qui eo 3Pnxibilior, quo magis qthisito sensu Pars est, is qua ratum comistis. Dolorem demum trihuit pressioni nervorinia, qtaam hi patiuntur a minimis notiue aca maioribus axis nimium di tentis lentot em vero, et cmssitiem sanguinis,'ii vasa Obstruuntur, aut minim0ram vasculorum spasticam eoia strictionein, qtia transitus Liamoribus dei legatur, uti carisain accipit, cur liber et aequabilis a guietis cursus Por minima arteriarum et in Gratim uteremiatur, isque tu exilio a quos Ionuishumoris Uc Atacula Praeter nati ram im ingratum iit

biis in relaus quid ori, quid salsi di pie heuderint viri

medica seientia praestantissimi, insta patebit. Is mine tamen universim illud profluxit, et potissimum apud religitos mechanicis di eiplinis addictos obtinuit, ut credere iit, causum cuiusque iunummationis Pr

49쪽

COMMENTARIOLUM it

xii am esse arteriolarum rubrarum, aut rubris propi I hiri obsti uetionem utcunque alam, sive a mole, aut letalore sangine olim globulorum auctis, sive ab imminuta canalium capacitate et diameti o atque ab huiusmodi obstitietione necessario sanglii Dis Inotum imp thimqtri iti re Cere in obsim tota, tanto videlicet venementi Pein, qttanto niatas sese eidem obiiciat obstaculum

superanduin augerique simul in vasi liberis ii domvelocitatem, ideoque ad cor etiam rediturn, quo in coloriores validior' que Distes adigatum indeque praee pua innammationis phaenomena calorem puta, dia rem tumorem, febrimque facile explicari intelligique

eto. Hanc ipsam inflammationis explicationem probavit etiam amplexusque est Cl. HERMAsnus Boc Avim, eeteris nihil, aut parum diseedens i . Quae enim limbo de inflammatione per errorem loci et de aeriebus descrescentium sculorum, tu quae aut globulas sanguineus, aut serosus, aut quicutique alius mole maiori quam vasis amplitudo capere naturialiter possit, irrepserit, ita hypothetica vident in , atque anatomiae, et physiologiae veriori magnam partem contraria, ut postquam 1 ALLEnus a),Sκ Acitu M CALD Nius 4)et Azno inius ',qiubuscum vetus me Decessitudo coniunxit, in ea animadversiones suas ediderimi, pluribus non opus si ut refellantur. Cetorum sensit vir summus, quantis premoretur difficultatibus, si vellet a sola arteriolarum o structione inflammationem deducere. Videbat enim, ne inde poeuliaria inflammationis smplomata oriri, nec intelligi posse, nec simplici eam obstractione gatis bene distingui. Quas ob res addidit obstruetioni attritum, quos commode tueretur, et insummationem dixit esse cruoris rubri arteriosi in minimis sentibus starium is at tritum a. mohs reliqui cruoris moti, et per serim for

50쪽

Reto ubique conicas et convergentes assumsit, inlesimum quam esse, clam magna ex Parte cylindricae anatomicis

exanii minis inventae sint, nec idcirco in earum sol sol, angustiorem diametriun globulo sanguineos, ubi s me in eos penetraverint, substituros, inhaesurosque esso, uti salso sibi ei suaserat. Neque porte significavit, aut signifieare potait, quia ratione attritu in stagnante sam gutii fieret a motu rediqui cruoris, cum miliam inclicet causam, qua cruor a tergo impellatur in vas obstructum,

neque ad id satis valeat inpellens vis, ut capta hi vivis animalibus e perimenta ostendunt neque ipsa iis, quam in auxilium hic vocat, supplementum ullum suppeditare possit, quia saepe ipsa ab inflananiatione

esse visa est iam tamen Boerhaaviana ita flaminutionis illustratio, quam sitae in 'horismis, cognoscendis et curauata morbi persecutus est siὶ ita ploris in sui temporis medicis placa fit, ut non alia in publicis scholis maiori cum plausu excepta et multos annos exculta moritilla. At primus, qui contari eam caput extulinit, fuit certe Io G Hasus, Boκηκ Hii qmus olim auditor, minaclo itide Mellenti medici clarus, et mi illorum volumi Duin seripto illustris Is phaenomen inmunmalionis diligentius excutiens, cogno it prirnum, pulsationem Pteriarum, in quibus latea vel ulla, vel corte multo minor

pereii,iebatur, sensibilem in inflavita lane, maioremque reddi, idque, ut plane inani suum est, contingere non

posse, nisi aucta arteriarum actione Hano autem mi sationem feri non Ossae ex uno alteroo ramo arteriae obst1 uelo ostendere conatus est experimentis hydraulicis, ex quibus, inquit, constat, liquorem fittentem e --nalem a1nosum a trunco per ramos, ut sit in arteriis ab obstructo uno ramo, vel ori io, quod non Pltis, quam centesimam artem liquoris transmittit, in reliqtit -- uis, e orisciis elocitalem non ultricen eximam par rem augere, atque nyn Plus 'Sere in hoe o citim elati sum, quam in retici dateria omnium ramorum et retinet,

SEARCH

MENU NAVIGATION