장음표시 사용
171쪽
et uigilare, et dum ad terrena tendimus de caelesti gratia nos oportet tractare, Ut grauiora pondera peccati abicere possimus. Propterea ego allicausus lius cuiusdam Didi habitator in fossiano, considerans humanae fragilitatis instantia, michi comparuit quia primo debet homo per sacra et uenerabilia loca de rebus suis offerre, deinde in haeredibus, et ideo a praesenti die Ordino atque dispono pro remedio animae
meae, uel parentum meorum in monasteri domini nostri thes christi et eius genitricis semperque uirginis MARIA sit in Sabinis, loco qui dicitur acutianus, idest integram rationem meam et filiorum meorum de iiij. V casalibus radest casalem sun-Sam et casalem Surrinem et casalem campum aureum, seu et de casale de salicis cum omnibus ad se pertinentibus in integrum, excepto res mobiles. Quae omnia recepi pro ratione a filiis meis. Et ab hac die supra scripti iiii casales sint in potestate uenerabilis monasterii, uel tua, Omne auroalde abbas, uel cunctae congre gationi eiusdem monasterii, qui ibidem pro tempore fuerint faciant exinde quod uoluerint. Et qui hoc judicium uel dispositionem meam corrumpere uoluerit, incidat in iram de omnipotentis et omnium angelorum et archangelorUm et prophetarum, seu confessorum et martyrum, et cum iuda traditore habeat damnationem in die remendi iudicii, omnium haeredum et pro haeredum meorum in posterum repetitione damnata. Quam uero paginam iudicati uel dispositionis meae, grausonem notarium scribere rogaui, et Upter testes a me rogato Ut corroborarent optuli. Actum ad fontem, regno et indictione Supra scripta. Ego alticatis manu mea. Q Ego magnus presbiter manu mea Signum o manus magonis filii cuiusdam radicis uiri deuoti testis. Et g Ursus presbiter manu mea. Θ Ego agifridus manu mea.
Signum manus luponis filii cuiusdam perede uiri deuoti. 1 O Ego hermo
manu mea. Q g graus notarius hanc paginam iudicatus uel dispositionis, post testium roborationem complevi et dedi.
UNDECIMUS DENiuu Hui monasterio pater uir uenerabilis BENEDICTU praefuit An. ozῖ-8is3 annos X et V menSes, Diesque iii. Obiit in pace iii idus augusti.
cX c. I NOMINE PATRIS ET FILII ET SPIRITUS SANCTI KAROLU serenissimus Ugustus adeo coronatus, magnus et pacificUS imperator, romanorum gubernan imperiUm, qui et per misericordiam dei rex Dancorum et langobardorum. Si ea , Uae a deum timentibus hominibus locis sanctorum, ob amorem dei et portunitatem emthhrimpes,iose seruorum dei condonata esse noscuntur, nostri confirmauerimus edictis, non solum
regiam Xercemus consuetudinem, sed etiam hoc nobis procul dubio ad mercedis augmentum, seu stabilitatem imperii nostri, in dei nomine pertinere confidimus. Quapropter notum sit omnibus episcopis, abbatibus, ducibus, comitibus, castaldiis, uicariis, centenariis actionariis, uel reliquis fidelibus nostris praesentibus scilicet et futuris, quia uir uenerabilis benedictus religiosus abbas monasterii sanctae de geni tricis semperque uirginis MARIAE quod situm est in territorio sabinensi loco qui dicitur acutianus, mansuetudini nostrae suggessit, petens ut res ipsius monasterii quae longo tempore ad ipsum sanctum locum per diuersorum hominum donationes, uidelicet regum, reginarum, ducum, pontificum, comitum, Castaldiorum, et colla tiones populi, cessiones, Venditiones, comparationes, commutationes V PerVenerUnt,
172쪽
De quibus et ipsa casa dei, moderno tempore, idest ab incarnatione domini nostri hesu christi octingentesimo tertio anno, atque imperii nostri iij. inuestituram habere, uel quieto ordine possidere idetur, per praeceptum regiae auctoritatis nostrae, pro mercedis nostrae augmento ad eundem Sanctum locum plenius cedere et confirmare iube remus. Cuius petitioni annuente ad mercedis nostrae augmentum, pro reuerentia ipsius sancti loci uel propter deprecationem memorati uiri uenerabilis benedicti ab hatis ita concessimus et consirmare iussimus Precipientes ergo iubemus quod
perpetualiter circa memoratum SanctUm locum mansurum esse uolumus, ut nullus
quislibet de delibus nostris memorat uir uenerabili benedicto abbati aut successoribus suis, in perpetuum de iamdictis rebus, quas praefata casa dei moderno tempore, idest anno ab incarnatione Omini nostri fies christi dccc iij. et iij. imperii nostri iuste et rationabiliter quieto Ordine possidere cernitur, aut in ante, domino largiente, legitimo ordine acquirere potuerit, inquietare, nec condemnare, nec aliquid exinde iniuste abstrahere, aut minuere quoquo tempore praesumat. Sed per hoc nostrae serenitatis atque confirmationi praeceptum, nostris futurisque temporibus ad ipsam sanctam dei ecclesiam prosiciant in augmentis uatinus omni tempore, absque cuiuslibet illicita contrarietate, ipsas res superius comprehensas rectores ipsius monasterii tenere et possidere debeant, ita ut melius delectet praedicto uenerabili uiro benedicto abbati atque eiusdem aecclesiae congregationi in perpetuum pro nobis et pro stabilitate imperii nostri, seu pro filiis ac filiabus nostris, uel pro cuncto populo nobis a deo dato attentius iugiter diuinam exorare clementiam. Et ut haec auctoritas firmior habeatur et per tempora diligentius observetur, iuxta consuetudinem imperialem subscribere et de anulo nostro iussimus sigillari. Datum idibus iunii anno iii. 'christo propitio imperi nostri, et XXXV. regni nostri in Dancia atque xxviiij in
Leoniano cuidascio dona alciani suo Beniat Monastero.
NOMINE DOMINI DEI SALVATORI NOSTRI HESU CHRISTI . Regnantibus domnis nostris Karolo et pipino silio eius uiris excellentissimis regibus francorum et langobardorum, anno regni eorum, deo propitio in hilalia XXX. et xxiij.', vj. die mensis martii, per indictionem xi. Ego desiderius filius cuiusdam leoniani sculdaliis dono trado atque concedo in aeterna traditione pro remedio animae meae a die presenti in monasterio sanctae dei genitricis semperque uirginis mariae sit sabinis in acutiano, ubi et uenerabilis benedictus abbas esse uidetur, casam nostram in uniano cum vineis, terris, siluis, in monte et in plano Omnia et in omnibus quantum ibidem michi ab alerisino ex dono uenit, in ipso sancto monasterio donauimus. Seu et terram in istano loco qui dicitur campiliones, quae michi in comparatione ab anercione euenit. Seu et in amiterno portionem meam de casale qui dicitur trissile, qui michi in ambio a retaldo euenit in integrum, in ipso loco concedimus possidendum, excepi terram quam habemus ad apini et hortum quidem habemus
secus casam pertonis. Et ipsa terra est secus terra pupuli, quem in mea reseruaui potestate. Nam alia omnia superius nominata in ipso sancto monasterio concedimus
possidenda. Quatinus ab hac die firmum et stabile sit in ipso sancto loco donum nostrum, et neque a nobis neque ab ullo homine aliquando contradicatur. Et nullo me in tempore liceat nosse quod semel uolui, sed in perpetuis temporibus stabile permaneat donum nostrum in ipso sancto et pio loco. Actum in reate, mense et indictione suprascripta. I Ego desiderius, qui hanc cartulam fieri rogaui manu mea.
173쪽
NOMINE PATRIS ET II.II ET SPIRITUS SANCTI. Ab incarnatione domini nostri hesu christi anno dccciiij. Et auxiliante domino, anno iiij. imperii aroli a deo coronati magni et pacifici romanum gubernantis imperium. Qui et per misericordiam dei rex Dancorum et langobardorum, anno regni ipsius in rancia XXXV. et in hilalia xxxj. Seu et regnante pipin filio eius, anno in dei nomine xxiiij. mense fe
bruarii, viiij die, per indictionem xij. Ego probatus et icco germani filii cuiusdam
ursi profitemur et claret ueritas, quia auroaldus abbas monasterii sanctae dei genitricis semperque uirginis ARiAE, quod situm est in acutiano territorii sabinensis, dedit nobis mutuo auri solidos mancosos XX et argenti libras iiii.' , et domnus bene dictus abbas ipsius monasterii sanctae MARiΑ reddidit nobis argenti libras vi et pannos duos ualentes mancosos x. Et dum non haberemus unde ipsum debitum redderemus, sic dedimus pro ipso debito, quam et pro remedio animarum nostrarum, a die praesenti in ipso sancto monasteri Uirgini MARIAE Omnem nostram substantiam quam habere uisi sumus per singula ciuitates, uel loca et casas, ineas et terras, prata, pascua, ripas, Salecta, cultum uel incultum, ut diximus omnia et in omnibus a die praesenti in ipso sancto monasterio, quam et domno benedicto abbati ipsius monasterii sanctae MARIAE dedimus atque tradedimus possidendam. Excepto substantiam nostram quam habemus in finibus firmanae ciuitatis. Et excepto omnia mobilia nostra et seruos et ancillas nostras manuales, Vos in nostra reseruamus potestate faciendi quod uoluerimus. Nam alia nostra substantia ut diximus in integrum in ipso sancto monasteri concedimus possidendam a die praesenti. Quatinus ab hac die sirmum et stabile permaneat in ipso sancto monasterio, et neque a nobis neque ab ullo haerede posteroque nostro aliquando contradicatur, sed omni tempore stabile permaneat. Actum in reate, mense et indictione suprascripta. O Ego probatus in hac artula a me facta manu mea. O Ego icco in hac artula a me facta manu mea. O Ego clarissimus manu mea. O Ego audOlfus manu mea.
Ego opteramus manu mea. B g gualdipertus manu mea. O Ego hildericus manu mea. O g gudepertus manu mea. O Ego anSefridus manu mea. O Ego constantinus notarius scriptor huius artulae complevi et dedi.
DocuMENTO 75. An. O . Probato e Piccone fratelli cedono granparte ei loro beni inpagamento di alcune somme di danai do- vute da loro at Monu-
I NOΜlNE PATRI ET FILi ET P RiTU SANCTI. Ab incarnatione domini nostri hesu christi anno ccciiij. ' Et auxiliante domino anno iiij. imperii Icaroli a deo conseruat magni et pacifici romanum gubernanti imperiUm, atqUe per misericordiam de regis francorum et langobardorum, anno regni eius deo propitio infrancia xxvij et in talia xxxij. Seu et regnante domno pipino silio eius anno in
dei nomine xxiiij. . Mense mali die xxviij., per indictionem xij. Ego iuderisius silius
cuiusdam Ohannis Ono trado, atque concedo in aeterna traditione, pro remedio animae bonae memoriae pauli et petri filii mei. Iterum et pro nostra mercede in monasteri sanctae dei genitricis semperque uirginis MARIA sit in acutiano territorii sabinensis, ubi et uenerabilis Benedictus abbas praeesse idetur, portionem meam in massa nautona loco qui dicitur accligianus, casas et Uineas, terras, SilUaS, poma et arbores, cultum uel incultum, omnia et in omnibus, quantum ibidem in accli-giano habemus et michi a sabulo in comparationem euenit, a die praesenti in ipso sancto monasterio tradimus possidendum. uatinus ab hac die firmum et stabile sit in ipso sancto loco donum nostrum, et neque a nobis neque ab ullo haerede posteroque OStro aliquando contradicatur, sed omni tempore stabile permaneat do-
174쪽
num nostrum in ipso sanct et pio loco. Et nullo unquam tempore michi aliquando liceat nosse quod semel uolui, sed in perpetuis temporibus Stabile permaneat. Actum in reate, mense et indictione Uprascripta Signum o manus iuderisini qui hanc cartulam fieri rogauit. Ο Ego teUlanius manu mea. Ego idiodorus manu mea.
Ego icco manu mea. O g gis manu mea Subscripsi. Q Ego pleramus
notarius scriptor huius artulae complevi et dedi.
roccione vende a lito- Ilaster per ei soldid' argento una sua terra post ne vico Quin-giano ne Viterbese.
NoM1NE DOM1NI. Imperante Domno piissimo perpetuo a deo coronato Karolo magno et pacifico imperatore anno imperii eius in dei nomine . Seu et domno leone summo pontifice et uniuersali papa in sacratissima beati petri principis aposto lorum Sede annOX. mense augusti, per indictionem xiij. Constat me ingulum silium cuiusdam baroccionis habitatoris uici quintiani finibus castri uiterbii uirum honestum i)uenditorem libera potestate uendidisse tibi domno benedicto sanctissimo abbati monasterii sanctae dei genitricis MAR14 quod positum est in territorio sabinensi loco qui
uocatur acutianus, emptori meo, hoc est caSa et curtes ac terrulam, Seu Uineam,
mensurata Omnia insimul tam per longum quam per latum perticarum xl et media, ad perticam iustam pedum i legitimorum, una cum pomis et arboribus fructuosis et infructuosis, et omni accessione sua in integrum, ubi sinis est, ab una parte terra et uinea agiprandi, et ab alia parte percurrit riuus, a tertia parte uinea et terra romani, et a quarta parte percurrit uia publica Positae suprascriptae res in uico et casale quintiano. Vnde profiteor me, quem supra uenditorem, recepisse a te SVPrascripto emptore me pro suprascriptis rebus nominatis, idest argenti solidos Visinito pretio sicut inter nos bono animo conuenit. Et ab hac die in tua emptoris mei, et successorum tuorum sit potestate res superius nominata et commutandi exinde liberam in omnibus habeatis potestatem. Et si ego uenditor, aut aliquis haeredum meorum per nos, aut per a nobis Submissam personam te suprascriptum emptorem uel posteros tuos in aliquo molestare praesumpserimus, et a quocum Uehomine minime essenderimus, promittimus uobis componere ipsas res melioratas in duplum Actum castro uiterbii, mense et indictione suprascripta Signum o manusinguli uiri honesti et uenditoris, qui hanc cartulam fieri rogauit ei Ego eudualdus manu mea Signum manus petronis de uico quintiano testis. Φ Ego antipertus manu mea. Ig gualipertus manu mea Signum o manus agiprandi filii cuiusdam teusprandi testis Ego liminosus clericus et notarius complevi et dedi.
N NOMINE DOMiNI. Imperante domno nostro piissimo et a deo coronato Icarolo magno imperatore , anno imperii eius in dei nomine . Seu domno nostro leone summo pontifice et uniuersali papa in sacratissima beati petri apostolorum principi sede anno X., mense septembris, indictione xiiij. Placuit atque conuenit inter donnum praepositum monasterii Sanctae MARIAE, et intiOlum filium cuiusdam minioli de quintiano, ut commutassent inter Se a Sa cum hortis et curtibus uel terrulis sudis. Ibi prope ipsam casam dedi ego donnus PraepOSitUS Una per consensum et uoluntatem omni benedicti uiri uenerabilisabbatis casam cum curte et horto et terrula suda tibi intiolo, quae est posita in
175쪽
quintiano, quae nobis in monaSterio Sanctae MARIAE a leone silio cuiusdam auperti per donationem euenit, et est mensurata tota in circuitu perticarum X. Et sines eius, ab una parte uia publica, ab alia parte casa languli, a tertio latere terra Sancti laurentii, a quarta uero parte terra orduli, Una cum lignamine atque pomiferis arboribus et accessione sua in integrum dedi in commutationis titulo. Si militer ego supra scriptus intiolus dedi tibi praedicto donno praeposito ad partem Suprascripti monasterii sanctae MARIAE sit in acutiano ubi domnus benedictus abbas e SS Uidetur, casam meam cum Urte et horto et terrula bda, quae est posita in supraScripto quintiano et est mensurata tota in circuitu perticarum x pedum xij legitimorum, cuius sinis est ab una parte terra runingi, ab alia parte terra con- telmi, a tertio latere terra racinaldi germani mei, a quarta parte Vinea mea. Et ipgam UpraScriptam casam Um horto, tenentem caput in Via Ublica, una cum lignamine seu pomiferis arboribus, et aquis, et adiacentiis suis, et accessione sua in
integrum dedi tibi in commutationis titulo infra ipsa designata loca, michi nichil
reseruaui. Sed quicquid de rebus nostrae commutationis facere uolueritis, ut uerae proprietatis omni in omnibus habeatis potestatem, et sine aliqua molestatione habere et possidere ualeatis ab omni homine dessensa. Et si causare prae
sumpserimus aut defendere non potuerimUs, componamUS OStram commUtationem in duplum qualiter dedimus et in quantum postmodum meliorata fuerit subestimatione. Uam uero artulam commutationi S nostrae pari tenore conscriptam et a testibus roboratam nobis inuicem tradidimus. Actum uiterbio, mense et in
dictione supra scripta Signum manus intioli commutoris, qui hanc cartulam seri rogauit. Signum si manus magonis gualdimanni de uiterbio uiri deuot testis. Signum o manus agi fredi de uenula uiri deuoti testis o Ego achipertus primicerius me testem subscripsi. O Ego Vnualdus me testem subscripsi Signum manus gisiperti de uico flauiano uiri deuot testis i). Ego occinius presbiter et notarius hanc artulam scripsi, complevi et dedi.
I NOM NE DOMiNi. Imperante Omn nostro piissimo, perpetuo a deo coronato
Karolo magno imperatore anno imperii eius ij. Seu domno nostro leone summo pontifice et uniuersali papa, in sacratissima beati petri apostolorum principis sede vis.', mense februarii, indictione x. Constat me uallaedum nec non et agi pertiam germanos seu et pertonem filium cuiusdam nustiolae et habitatores uiciantoniani, libera potestate uendidisse tibi donnoni praeposito sancti ualentini, idest totam portionem nostram de cesabus nostris sodis quas habere uisi sumus in sinibus uel territoriis iterhensibus, una cum pomiferis et repalibus et arboribus suis fructuosis uel infructuosis et accessione sua in integrum. Et nobis uenditoribus de suprascriptis terris sudis nichil reseruauimus, sed tibi emptori nostro in integrum uendidimus. Vnde profitemur nos Venditores suscepisse a te emptore OStro, idest solidos, sinito pretio, sicut inter nos bono animo conuenit. Quatinus Sta suprascripta uenditio quam textus iste continet, in tua cuius supra emptoris uel SUCCeSSOrum tuorum qui in ipsa cella pro tempore fuerint, si potestate faciendi et iudicandi quicquid aut qualiter uoliterint, liberam in omnibus habeatis potestatem. Et si nos ipsi uenditores, aut aliquis haeredum nostrorum, per OS Ut per a nobiS submissam personam contra te uel posteros tuos de ista suprascripta uenditione quam textus iste continet in aliquo molestare praesumpserimus et si ab omni homine
Gualfredo, Agiperto Pertone fratelli ven- dono a Donnone pre- post di S. Valentinoia loro porgione di al- cuni beni posti et territorio di iterbo pel preago di inque soldi.
1 I Codice ha per tre volt ust
176쪽
dessendere non potuerimus, UObi quibus infert a molestia, componamus penae nomine ipsam suprascriptam terram in duplum sub iusta aestimatione Actum uiter
bio Signum manuum gUallaedi, agiperti et pertonis germanorum et uendito rum qui hanc artulam fieri rogauerunt. Ο Ego allicauso manu mea. Signum manus hildiprandi testis Signum o manus nordonis testis Q Ego gullarius manu mea Signum manus petronis silii cuiusdam Didonis testis Q Ego herminfridus notarius huius artulae scriptor complevi et dedi.
NOMINE PATRIS ET FILII ET PIRITUS ANCΤI. Ab incarnatione domini nostri hesu
christi anno dcccvj. Et auXiliante domino, anno vj. imperii aroli a deo coronati magni et pacifici romanum gubernantis imperium, atque per misericordiam dei regis francorum et langobardorum, anno regni eius in rancia deo propitio xxxvij. et in hilalia xxxiij. Seu et regnante domno pipino filio eius, anno in dei nomine XXV., mensis martii, die xiiij. per indictionem xiiij. Ego mellitus silius cuiusdam aliperti,
Sana mente et integro consilio Ono trado, atque concedo in aeterna traditione pro remedio animae meae in monasterio sanctae dei genitricis semperque uirginis MARIAE sit in acutiano, territorii sabinensis, ubi et uir uenerabilis benedictus abbas prae-Sens esse Uidetur, omnem portionem meam substantiae quam habeo in iliano. Seu et in massa narnatina. Et casam nostram intra ciuitatem. Seu terram suptUS muros ciuitatis reatinae quam habuimus suptus prata, et pratum nostrum in fraganiano. N ALIA CARTULA. Similiter et ego iuprandus filius cuiusdam aliperti concedo in ipso suprascripto sancto monasterio omnem Ortionem substantiae meae quam habeo in ipsis praedictis locis et uocabulis Idest in giliano et in massa nar-natina Seu pratum in fraganiano. Et casam intro ciuitatem reatinam cum terra Vacua suptias muros ciuitatis. IN ALIA CARTULA. Et nos ohannes et haistolfus germani filii suprascripti aliperti, bona uoluntate nostra offerentes nos ipsos in eodem sancto coenobio concedimus omnem substantiam nostram, quam habemus in ipsis suprascriptis locis, dest in iliano. Et in narnatina, Insuper et in ample Seu casam nostram intro ciuitatem et pratum in fraganiano uel ubicumque aliquid possiderem US. CaSaS, ineaS, terras, Siluas, prata, pascua, culta et inculta, Omnia in omnibus nostrarum substantiarum in integrum a die praesenti in ipso sancto monasterio tradimus possidenda. uatenus ab hac die firmum et stabile sit in ipso sancto monasteri donum nostrum Et neque a nobis neque ab ullo homine aliquando contradicatur, sed omni tempore stabile permaneat. Et nullo unquam tempore aliquando nos liceat nosse quod semel uoluimus. Sed in perpetuis temporibus stabile permaneat in ipso sancto monasterio Actum in reate, mense et indictione
suprascripta. Signum i is manuum melliti et iuprandi, atque iohannis ethaistulsi filiorum aliperti, qui has artulas fieri rogauerunt. Ο Ego captolis manu mea si Ego constantinus manu mea. T Ego halaricus manu mea. O Ego anse-fridus manu mea. Ego riso manu mea. O Ego Opteramus notarius scriptor harum trium artularum quas post testium roborationem complevi et dedi.
N NOMINE PATRI ET FILII ET SPIRITU sANCTI Ab incarnatione domini nostri hesu
christi anno cccvj. et auxiliante domino, anno vj imperii aroli a deo coronati magni et pacifici romanum gubernantis imperium, atque per misericordiam dei regi francorum et langobardorum, anno regni eius in rancia deo propitio xxvij.
177쪽
Et in hi talia xxxiij. Seu et regnante domno pipino silio eius anno in dei nomine XXV., mense aprilis, per indictionem xiiij. Ego mellitus silius cuiusdam aliperti peti tibi
domno Benedicto uiro uenerabili abbati monasterii sanctae dei genitricis semperque uirginis MARIA siti sabinis in loco qui dicitur acutianus, ut ipsas res quae fuerunt cuiusdam acerisini et Zaronis ad sanctum gregorium in itiliano et in manciano et in uniano, Vineas, domos cultiles in Oc qui dicitur pastina haberemus ego et coniux mea adiperga diebus uitae nostrae ad usum fructuarium colendi, meliorandi in nostra potestate. Nam non uendendi, nec donandi, nec in alterius potestatem per quodlibet ingenium subiciendi. Quas ita concessisti nobis, in tali uidelicet ratione ut omni anno in missa sanctae dei genitricis MARIAE, quae eueni xviii. kalendas Septembri S, persoluamus uobis, seu successoribus et posteris uestris, pensionis nomine denarios vi. Et si de ipsis rebus aliquid alienare aut negligere uoluerimus, componamVS
uobis solidos mancosos in auro xx. Et ipsae res reuertantur in uestram poteStatem. Et si omnia suprascripta obseruauerimus diebus uitae nostrae in nostra habeamus potestate sufruendi. Et post nostrum discessum Omnia suprascripta, absque contradictione seu expectata traditione habeatis potestatem recipiendi. Actum in reate,
mense et indictione suprascripta Signum e manus melliti, qui hanc artulam fieri rogauit. Ego iliodorus manu mea. O g ursus manu mea. Q Ego Uarfardus manu mea. Q Ego gaiderisius manu mea. Q opteramus notarius pOS OmneScomplevi et dedi.cXcVllll. I NOMINE PATRIS ET Fis N ET SPIRITUS SANCTI. Ab incarnatione domini nostri hesu christi anno dcccvj., et auxiliante domino, anno imperii vj. domni Karoli a deo coronati magni et pacifici romanum gubernantis imperium, atque per misericordiam de regnantis in francia deo propitio anno xxxvii. et in hilalia xxxiii Seu et regni domni pipini silii, anno in dei nomine xxv. mensis aprilis, die . per indictionem xiiij. Ego racoruda filia cuiusdam ainardi una cum uiro meo iutprando, sana
mente et integro consilio, nemine me cogente neque uim faciente nisi bona et spontanea nostra Oluntate, donamus atque concedimus in aeterna traditione pro remedio animae nostrae in monasterio sanctae de genitricis semperque uirginis ARIAE sit in acutiano territorii sabinensis, ubi et uir uenerabilis domnus benedictus abbas praeSens esse UidetUr, Omnem nostram substantiam quam habemus in bagiano, quae nobis a fratribus in dotem uenit, casas, ineas, terraS, prata arboreS, Oma, Ult Umuel incultum, omnia et in omnibus quanta ibidem michi a fratribus meis uenit in integrum, a die praesenti in ipso sancto monasterio tradimus possidenda. Seu et in eciculis loco qui dicitur galianus, casas, domus cultiles, cum vineis et terris, siluis, cultis uel incultis, et omnia in omnibus, quanta ibidem habemus in galiano, domos cultiles et colonaticas. uatinus ab hac die firmum et stabile sit in ipso sancto loco donum nostrum, et neque a nobis neque ab ullo homine aliquando contradicatur, sed omni tempore stabile permaneat donum nostrum in ipso sancto et pio loco. Et a nullo unquam tempore liceat nobis nosse quod semel uolumus, sed in perpetUis temporibus Stabile permaneat. Actum in reate, mense et indictione supraScripta. Signum o manus racorudae et liuiprandi uiri eius qui hanc cartulam fieri rogauerunt. Ego iliodorus manu mea. θ Ego ursus manu mea. fg guarifardus manu mea. Ego gaiderisius manu mea. Q Ego opteramus notariu post omne complevi et dedi.
coniugi acorudae Liuiprando donano a Monastero 'oro beniposti ei luoghi detii Bagiano e Gallano.
178쪽
DocUMENT I83. An. 8o6. Giudicato di Romano Duca in una causa issai Monastero e i tutori
de sanctullo Leone peri' eredita et adre dilui Ragefredo.
N NOM1NE DOM1NI. Dum eniSSet domnu romanus gloriosus dux situm castrum uiterbi singulas audiendum uel deliberandum causas, et adesset cum eo bru- ningus cuidaliis, Odipertus cuidais raSimundus, toto, carolus de balneo regis gregorius, utepertUS, OCeriUS, ciamarUS, Seu hermulus iso germani, adet pertus, hildeprandus, hildepertUS, OnnUS, UalariUS, hermenfridus seu alii plures, sic caeperunt in eorum presentia altercari. IdeS donnus praepositus una cum agi-fredo filio arnensredi aduersus leonem una cum allecaus sculdaliis et ordo germanis, tutoribus ipsius leonis silii Uiusdam agefredi, Dicentes Ipse Onnus et a gis redus, qui causam ecclesiae uel monasterii sanctae MARIA de sabinis ubi cognominatur acutianus peragebant Nos debemus habere res cuiusdam agefredi ad partem suprascriptae aecclesiae Sanctae MARIAE, eo quod ille benemorius ragefredus perscripti iudicatum tradidit uel concessit pro anima sua omnes res suas ad ipsum uenerabile in locum. Responderunt ipsi tutores eiusdem infantis nobis dedisti uadiam ipsa scripta adducere, ita et ostende nobis. Tunc ostenderunt iudicatum ubi emi serat Omnes res sua in ipso sancto monasterio, mobile uel immobile, et posuerat ibi asellam unam cum terrula et uinea, quantum lepertus cum germanis suis libertinis nostris ad suam habuerunt manum. Post haec responderunt dicentes alter-
causus et nordo a parte infantis ipsius leoni. Aliud iudicatum fecit, ipsum adducite, tunc postea habemus quid dicamus et ad nostrum iudicatum dicemus. Ille fecit de suis rebus omnibus, sed istum infantulum filium suum non potuit exhaeredare. Ad haec responderunt donno et ragefredus mos non quaerimus eum exheredare, eo quod suas res ad ipsum infantulum pertinentes nec nobis dedit nec contendimus, nisi suas dedit in integrum sicut in hoc scripto legitur. Dixerunt allecasus et nordo: Illud aliud iudicatum ueniat ante. Tunc et illud aliud iudicatum quod ante emiserat relegi fecerunt, ubi legebatur quod res suas immobiles in integrum donasset ad suprascriptum monasterium, quantum a siliis suis habere uidebatur, et mobilia reseruasset in sua potestate. Seruos uel ancillas, aldios uel aldias ad liberos dimittendum. Et de mobilibus pro anima sua dandum in sua reseruauerat potestate. Dum relectum fuisset, ita dixerunt allecausus et nordo: Istum iudicatum uolumus permanere sicut legitur, quia mobilia non dedit, nec cruos uel ancillas, idio uelaidias liberos fecit nec dimisit, sed debent esse istius infantis filii sui. Ita responderunt donno et agilaedui Dum ipse age redus fecisset istud iudicatum et relectum fuisset ab ipso abbate nostro uel a sancta congregatione monachorum, sic ad eum dixerunt ut confirmationem de suis rebus meliorem faceret pro anima sua in ipso sancto monasterio, ut securius et uiriliter pro anima sua deum ex toto corde re carentur. Ita ille magnum responsum eis dedit Certe quanto plus melius facere possum, ita ex toto corde facio. Et sic postea rogauit facere istud iudicatum de omnibus rebus suis, et mobilia et immobilia essent uel deuenirent pro anima sua in ipso sancto ac Venerabile monasterio. Tunc ipse dux praecepit ad Omnes iudices hanc causam iudicare per legem. Sic nos, qui supra iudices, dum ipsa iudicata relegi audissemus, ut sicut ipse agelaedus donauerat Uel conceSSerat omne Sua res mobiles uel immobiles et sicut sua ordinatio uel donatio facta erat ad ipsum monasterium cum ipso leone filio ipsius agefredi diuiderent et ut ille haberet res suas et ipsum monasterium haberet res ipsius agelaedi. Ita inter eos iudicauimus et guadiam dare fecimus, ut res ipsas omnes diuiderent per medietatem secundum suum iudicatum, et semper haberet ipsum sanctum monasterium eiusque defensores
sicuti edicti paginam capitulationum omni haistulphi regis continet. Vt si quis langobardus in sanitate uel in egritudine per artulares suos ordinauerit et dixerit eas
179쪽
habere loca uenerabilia, sic permanerent. Et nos Sic iudicauimus, ut sicut per cartulam fecerat, sic haberet ipsum monasterium. Et diuiderent res ipsas mobiles et immobiles per medietatem, et quae fuerunt rage laedi, haberct ipsum monasterium. Et medietatem mobilium et immobilium quae fuerunt partis filii haberet ipse ilius eius. Et qualiter haec iudicauimus, uitalem notarium scribere admonuimus, ut Omniteta, pore in eadem deliberatione debeant permanere Actum temporibus aroli domni nostri piissimi perpetui augusti, a de coronati, magni imperatoris, anno, de propitio imperii, eius vj., atque domni nostri leonis summi pontificis et uniuersalis papae in sacratissima sede beati petri apostoli, anno xj. in mense mali, per indictionem xiiij. Signum manus bruningi sculdaliis qui interfui et iudicium dedi Signum cia chimundi qui interfui et iudicium dedi Signum e totoni qui interfui et iudicaui. Signum ciamari qui interfui. Ego rudepertus sculdaliis interfui. U Ego autipertus locipositus interfui. O Ego gregorius interfui. Ego arolus interfui et
iudicaui. Scripsi ego uitalis notarius hoc iudicatum per admonitionem suprascriptOrum iudicum et post Oborationem omnium complevi et dedi.
Karoli imperatoris uel omni regis pipini perexissemus nos ardemannus et gai- dualdus missi domnorum nostrorum hic in ciuitatem reatinam, et residentibus nobis in casa leonis sculdaliis, una cum hisemundo aepiscopo sanctae reatinae aecclesiae, et utone gastaldio leone et teudiperto cuidaliis, captolso et Spentone, statio et totone germanis, et leutherio seu audOlfo mango de balba et aliis plurimis iudi cibus, ad singulorum hominum decidendam uel deliberandam intentionem. Ibique uenerunt in nostra praesentia uelantus monachus monasterii sanctae dei genitricis311R1ΑΕ territorii sabinensis, Una cum captolfo aduocato ipsius monasterii, altercationem habentes cum gaidone presbiter et pleram notario, atque hilderico ger manis, filiis cuiusdam magnois, de substantia cuiusdam palumbi barbani eorum. Et dicebat iam dictus captollas aduocatus: Quia palumbus barbanus uester tradidit omnem substantiam suam in manibus Uelanti et ratelli monachorum pro anima sua in monasterio Sanctae MARIAE, et os in ipsam substantiam contra legem introistis, nosque exinde disuestistis. Ad haec respondebat gaido presbiter et opteramus seu hildericus Absit ut ipse palumbus suam substantiam uobis dedisset, aut tradidisset. Et replicabat ipse captolis aduocatus Sic OSSUmus OnSignctre, quo modo idem palumbus barbanus uester tradidit omnem substantiam suam, et mobilia in manibus uelanti et fratelli monachorum pro anima sua in suprascripto monasteri sanctae MARIAE. Et ecce testimonia in praesentia Idest constantinus, probatus et uadipertus qui a iudicibus interrogati, qualiter exinde scirent, Uno ore ipsum testimonium dixerunt cibi fuimus et uidimus ipsum palumbum tradere ipsam casam suam intro ciuitatem cum omni mobile et substantia sua in manibus guelanti et fratelli monachorum pro anima sua et in monasterio sanctae MARIAE territorii sabinensis. Sic ipsi iudices fecerunt iurare in sua praesentia constantinum et udipertum et probatum, et dixerunt quia qualiter testimonium reddidimus, sic est uerum. Et ipsi suprascripti germani donauerunt ipsum sacramentum scaptOlfo aduocato et pro ipso Sacramento receperunt ab ipso launa macioni parium Unum.
Et sic nos qui supra iudices et auditores ipsa hora fecimus de ipsa substantia et mobilibus reinvestire ipsum captolfum aduocatum et Uelantum monachum, Ut amodo et semper in ea deliberatione permaneat, et ipse gaid presbiter et opteramus et hildericus sibi de hac causa quiescerent. Et finitum est inter Os uam uero
DOCUMENTO 84. An. OT. Giudicato di Arde- mann e Gaidualdo messi regi in una causatra it Monastero e fratelli Gaidone, Opte- ramo e lderico per heni di atombo loro
180쪽
notitiam iudicati ex dictato suprascripti ardemanni et gaidualdi missorum domni regis scripsi ego hisimundus notarius in xxij. die mensi februarii, per indictionem xv. Signum manus ardem anni missi omni regis, qui hic Signum sancta fecit.
Ego gaidoald his actis interfuj. Ego eudipertus cuidaliis his actis interfui. Ego pento his actis interfui. Ego statius his actis interfuj.
si perto vende a Monastero un oncia emeZZa 'una sua terra post ne casale Sere
pito pel preago di venti soldi 'argento.
N NOM1NE DOMINI. Imperante domno nostro piissimo perpetuo et a deo coronato Karolo magno imperatore, anno imperii eius in dei nomine vij. Seu domino nostro leone summo pontifice et Uniuersali papa, in sacratissima beati petri apostolorum principi Sede anno xij. mense aprilis, indictione XV. Constat me homulum silium cuiusdam causiperti, Ut sum habitator ciuitatis tuscanensis, uirum honestum si uenditorem, libera potestate Uendidisse tibi domno benedicto uiro uenerabili abbati monasterii sanctae ARiΑ Siti in acutiano, territorii sabinensis, hoc est terram iuris mei unciam Unam et mediam, in casale qui uocatur serepitus, qui reiacere uidetur ad sine casalis ueroniani. Et de alio latere casalis mortianelli, tertia uero pars casalis Ut dicitur agella. Et quarta pars tenet caput in uia publica quae descendit ad minionem, Una cum cetinis se arboribus fructuosis et in fructuosis, atque pascui Suis et accessione sua in integrum, cum aquis et adiacentiis suis. Vnde profiteor me, qui Upra, Venditorem recepiSSe a te emptore meo pro ipsa uncia et media pretium argenti solidorum, finito pretio, sicut inter nos bono animo conuenit. Quatinus ab hac die in tua et posterorum tuorum maneat O- testate fruendi et defensandi, qualiter uolueritis, liberam exinde habentes in omnibus potestatem. Et si ego ipse Venditor, aut aliquis de meis haeredibus et prohaeredibus, per nos aut per a nobi submissam perSOnam, te supraScriptum emptorem, Vel posteros, successoresque tuos de iam dicta uenditione, quam textus iste loquitur in aliquo molestare uel contra agere aut CRUS are preSUmpserimUs et a quocumqUe homine defendere non potuerimus, componamus Obis, quibus exinde infertur molestia, paenae nomine ipsam suprascriptam unciam et mediam in duplum et in quantum apud uos meliorata fuerit sub aestimatione. Uam uenditionis meae cartulam, occinium presbiterum et notarium scribere rogaui et testes a me rogatos optuli roborandam. Actum ad casalem in curte suprascripti monasterii mense et indictione
suprascripta Signum manus homuli uenditoris qui hanc cartalamieri rogauit. Signum o manus icconis de prato albiani testis Signum si manus prandonis debruenula Signum manus lamperti filii cuiusdam grunonis testis Signum manus cellae germani suprascripti lamperti testis. Φ Ego rico manu mea. Signum manus idonis de prato albiani testis Q Ego occinius presbiter et notarius post Omnes complevi et dedi.
Alarico dona a Mona stero a meta de sualdo delia Corte diri. Ste- fano e 'inlier chiesadi N. Stesatio.
DEI NOMINE. Notitia breuis, ante quorum presentiam tradidit et inuestiuit a praesenti die rodopertus filius cuiusdam alarici pro redemptione animae suae domnum benedictum abbatem monasterii sanctae de genitricis MARIA siti in acutiano, territorii sabinensis, omnem medietatem de ualdo et curte quam habuit sanctum tephanum, et tradidit ei ipsam ecclesiam sancti stephani a praesenticum dote, quantum ad ipsam ecclesiam per singula loca uel uocabula pertinet.