장음표시 사용
11쪽
Ut fidem nobis habeant homines, rursus iustitia maxime permoventur, si ea non plane earet prudentia Nam cum iustitia nulla Sit Sine fide et probitate, ei, qui iustus putatur et a quo omnis iniuriae et fraudis Suspicio abest, libenter Se Suaque conamittunt, maximeque si eundem plus quam semetipsos intelligere ac sapere et in rebus dubiis sibi aliisque recta consilia apere putant. Contra ea prudentia vel potius calliditas, quae caret iustitia, tantum abest ut fidem faciat, ut inuanto quisque callidior Sit et venutior, tanto magis Sit SuSpectus et invisus. Denique etiam admiratio hominum, qui tertius ilicus nobis propositus est, aut nulla eritati nostris ratimiibus minime utilis nisi iustitiae opinione et fama adiuncta. Nam admiranturh0mines conanumiter quidem omnia, quae magna et praeter opinionem animadvertunt, Sed non omnia, quae admirantur, probant et laudibus efferunt, et qui in rebus inh0nestis necopinatam aliquam et magnani sollertiam exhibent, eos honore dignos non putant. Atque ut prudentia nulla probatur sine iustitia, ita ceterae virtutes non tanti aeStimantur, quanti iustitia, nec tantii ut valent ad luminum admirationem et gratiam excitandam. Nam tuae fortiter et magno anilii geruntur, nun contemnuntur ea quidem, neque despiciuntur ii, a quibus geruntur, sed laudatur ea potisSimum Drtitudo ac rerum humanarum deSpicientia, quae pr0pugnat pro aequitate et iustitia, neque aut voluptatum blanditiis aut peeuniae illecebris aut dolorum facibus aut mortis metu a virtute utor luetur. Quare mirandum non est, quod e0s, qui iustitia et fide ac probitate excellunt, praeter eteros sibonos viros appellare Solemus, eosque maxime diligimus, iis fidem habemus, eos admiramur. His igitur virtutibus' tamquam brevissima et c0mpendiaria via ad gloriani nitimur. Ac n in solum ii, qui in luce et in conspectu civium versantur et cum multis negotia c0ntrahunt Ianiliorumque Studiis atque adiumentis indigent, set etiau itifimi homines et sulitarii atque in agro vitum agenteS non possunt Sine ulla iustitiae fama citi ni uniti es: et tuti ab iniuriis. An vero a latronibus ii, qui adversus socios iniusti a perfidi Suut, interficiuntur aut relinquuntur in civitate legibus ac iudiciis temperata magnae opes et in cives auctoritas Sine ulla iustitiae opinio ite acquiri et retineri poterunt Et cum Viriathus Lusitanus propter aequabilem praedae partitionem inter praedoneStanta opes adeptus sit, ut eum exercitibus Romanis conflixerit et vix Laelii Sapientis opera ferocitas eiu repressa sit in constituta republica et in honesta civium Societate nou multo etiam magis opes nostras firmabimus atque augebimus iustitia Qu0d Herodotus narrat, aliud Medos Dei ocem propter singularem iustitiae opinionem regem esse creatum, id latius patet et ab aliarum gentium maiorumque nostrorum consuetudine non abhorret. Nam regiunt inalterium non alium in finem constitutum est, quam ut is, qui ceteros anteire iustitia putaretur, multitudinem tenuiorum ab iniuriis potentium defenderet et inues aequabilitate iuris contineret. Cuiu 90testas cum paullatim in licentiam et libidinem degenerasset leges inventae Sunt, quibus tamquam vinculis Strictili, qui clavum reipublicae tenerent, a iustitia minus declinarent et summ0s eum infimis pari iure retinerent. Nam iustitiam omnes et privatim et publice maxime probant, et quoruni de iustitia magna est opinio multitudinis, eos mirifice diligunt et admirantur, et si iustitiae eorum aliqua etiam prudentia adiuncta est his Suam salutem et libero fortunasque suas libenter cummittunt, et nihil se non posse c0nsequi horum praesidio arbitrantur.
Veram igitur gloriam qui assequi vult, is non modo speciem boni viri prae se erat, Sed his ipsis, quas dixi, virtutibus et maxime iustitia sit praeditus. Nam ea gloria, quae Simulatione et inani Stentatione quaesita est, cito marcescit et decidit, neque aut Ductus reddit aut radices agit et propagatur. Qui autem ipsam virtutem sequitur, is etiamsi speciem virtutis non negligitet, qualis Sit, talem Se haberi cupit, tamen non est reprehendendus. Quod quidem facillime iis contingit, qui aut nobilitate generis aut aliquo casu atque fortuna ab initio aetatis eo ossi constituti Sunt, ut omnium oculo in se convertant et omnia eorum dicta et facta in hominum ore ac Sermone VerSentur. Qui autem iuvenes non tantam celebritatem nominis sunt adepti, eos portet maiore contentione et firmiore animo aliquod vitae et studiorum genus eligere et persequi, quo in optimam partem a civibus c0gnoScantur. Nam multi quidem ea aetate, qua minima invidia virtuti obstat, modeStia, quae prima laus est iuventutis, dein pietate in parentes et in Su0s benevolentia maxime Se eommendaverunt, Sed iropter humilitatem et obscuritatem non multitudinem testem et praeconem recte factorum Su0rum et propterea ne gloriam quidem invenerunt. Apud maiores noStr0S, qui perpetua bella magna cum gl0ria gererent, in bellicis rebus prima erat commendatio iuventutis ad gloriam nunc cum honeSta causa adversa fortuna conflictetur, et inhoneStam equi pudeat, vix ultu bellicae laudi locus est relictus. Etiam ii iuvenes valde commendantur et tamquam alienae laudis aliquam partem honestissime in se convertunt, qui ad magnum aliquem Virum se conferunt eiusque consuetudine et familiaritate opinionem asserunt populo, Se magna Spectare et huius viri consilium atque eloquentiam in regenda ac gubernanda republica aemulari. Nam etai L. CraSSus sui viribus et nulla ali 0rum commendatione effecit, ut, qua aetate Demosthene etiam meditari oratione Soleret, eadem iam perfectus orator exstiterit, tamen utilium P. Mucii d0mu adeo commendavit, ut cum in publicum prodire coepisset, etiam multitudinis studiis adiutus gloriam dicendo sibi pepererit. Non solum ea oratione, quae cum contentione habetur in multitudine, sed etiam Sermonis comitate et affabilitate iuvenes hominum animos mirum quantum conciliare et ad benevolentiam allicere possunt, qui si iidem in orationibus mixtam modestiae raritatem praese ferunt, dici vix potest, quanta eos nonnumquam admiratio hominum et gloria Sequatur. Nullum autem genus rationis magis populo probatur, quam defensiones eorum, qui iniuria identur accusati atque adeo a potentiore aliquo oppressi, id quod ipsi in S. Roscii patrocinio experti Sumus. At Ver accusatio non saepe suscipienda est, nisi sorte celeratos homines accuSando iniuria aut reipublicae aut singulis civibus illatas ulciscimur, ut nos quondam cum magna gratia Verrem accu- SmimuS. Et quoniam accusatoris nomen in vulgus invisum est et ad famam Sordidum, grata autem desenSio, non modo ii communi odio afficiuntur, qui innocentibus capitis periculum inserunt, Sed ne nocentem quidem defendere, modo ne plane nefarius sit cum a pleriSque tum a graViSSimo
Stoicorum anaetio religioni habetur Magna quidem etiam admiratio apud populum et apud Senatum copiose sapienterque dicendo excitatur, sed tamen illud iudiciale dicendi genus iuvenili aetati magis conVenit. Cum iis, quas diximus, rebus praecipue iuvenes gloriam et benevolentiam hominum sibi 2
12쪽
comparare possint, beneficentia ac liberalitas de qua deinceps disputandum St, magis ad
eos pertinet, qui provecti iam aetate sua re et Satis amplas ad largiendum p0ssident. Est anu lietiam qwiddam inus liberalitatis, fluod non ex area. Fed e virtute depromitur, neque pecunia et largitione, sed opera et induStria i Xereetur, idque Elonge et honestissimum est et iis qui recte beneficia aestimant, gratiSSimum. Cunulue largitio, ut niunt, fundunt non iubeat et opes ad largiendum exhauriat, is, qui opera alios adiuvat et ilis consuetudine fit exercitatior et I aratior ad benigne faciendum et e0S. quo beneficiis obstrictos tenet, adiutores beneficentiae Sibi adiungit. Recte igitur Alexiiii drum filium Philippus cum laudaret, qu0d oratii, ne benigna milit uni animo ad benevolentiam alliceret, vehementer vituperavit qu0d hirgitione eos corrumper 3t nori enim fidelioreSeos laturos, Sed deteri0re et a rege tamquam a ministro et praebitore u indies lilii racli 3StultiturOS. Accedit quod multi, cum dando egere coepuiunt, aliis per iniuriam adimere coguntur et ita non tantam gratiam eorum, qui biis dedreunt, ituantam invidiam eorum, quibus ademeriunt, in e contrahunt. Hunesta liberalita a prosus hiagitione facile discernitur. H0nuStum enim est n0n Si oliantem se patrimonio aliorum necessitatibus subveuire ut si quis captivos suis facultatibus relli mi aut aeSalienum amicorum SuScipit, praesertim si is, cui tribuitur, lignus est beneficio prodigi autem Stin magnificentiam et apparationem p0pularium munerum et reliqua, quae sunt ad multitudinem deleniendam plus quam res familiaris patitur, pecuniae impendere. Haec enim et talia, quae brevem et exigitam voluptatem hominibus asseruiit et breviorem etiam memoriam relinquunt, n0n Sunt gravium huminum et omnia certo iudicio ponderantium, sed potius a SSentatorum p0puli et levissimi cuiuSque gratiam captantium Possunt tamen aliquando aut necessitati aut reipublicae tribui, ut nil per Milo servos coeulptos alliit, per quos P. Clodii sum re comprimeret et in me consul, rempublicum tueretur. Etiam illiberalitatis et Iavaritiae suspicio vitanda est uuare m0dicu SumptuSaedilitatis inveterato iam more et bonorum virorum conSenSu probatur. Et quoniam pauci id, quod ni bis gloriari licet, Se sine ullo munere vel certe exiguo Sumptu aedilitatis amplissim0 h in0res adeptos SSe, 0 est c0mmittendum, ut praetermissio aedilitatis consulatus repulsam asserat. Sed quamquam nou omni munerum largitio, praesertini Si ad sua cuiusque facultates accommodatur, vitiosa est, tamen eorum liberalitas, qui miseris et indigentibus subveniunt, multo et honestior Stet Propter gratam memoriam e0rum qu acceperunt, et omnium filiorum interest, ut aliqu0dmiseris perfugium sit, plerumque utilior. Oportet etiam in omni re contrahenda aequum esse et lacilem, ac nonnumquam de Suo iure decedere, Si minus inde incommodi tibi profici,citur, quari acerbitate exigendi insertur alteri. Recte etiam hospitalitas iudatur, et Cimoni liuidem theniensi valde profuit, quod omnes curiales suos, cum in villam Suam devertissent, adm0dum benigne excipiebat Multa sunt alia beneficiorum genera, quae opera, non largitione aut in Singulo aut in univerSam rempublicam conferuntur. In his iuris civili cognitio antea utilissima erat ad bene de multis promerendum; nunc, postquam Flavius Scriba fasto vulgavit, non idem est Splendor neque eadem gratia huius artis. Quare principatus debetur eloquentiae, quod eorum industria, qui gratuit et non gravate aliorum patrocinia suscipiunt, permultum valet ad hominum animos beneficiis
obstringendos. Qui autem n0n 90SSunt aut iuris periti Sse aut diserti eorum tamen pers in petendis eueficiis in commendo ridis reis, omnino in vigilando pro re alterius etiam apud magi Stratus et iudices late patet Sed haec Singullatim ierSequi longum est. In omni autem beneficentia caVendum est, ne quem adiuvante alios offendanaus. Quod Si quando vitari non poterit, ni ceSSitate XeuSandum ceterisque officiis, quod inique in ali luem feceriS, c0mpensandum est. Illiud quosque iam tritum Sermone proverbium est, tu belleficiis collocandis non fortunam, Sed 0re hominum Sequendo eSSe Ac r,rofecto n0 modo honestum Sed etiam utile est qui maxime indigeat, ei plurilium tribuere. Xani locupletes et hi uorati homineS, quia Summum dedecus putant alterius patrocinio uti, bdnescii accepti non recordantur nisi inviti; immo ipsi sibi beneficium videntur de USSe, cum ab aliis acceperint atque eos, a quibu adiuti sint, non benevidentia, Sed futurae remunerationis et largissimae mercedis spe ductos esse lacile sibi persuadent. At vero illi tenueri qui nun fortituam suam sed semel ips0s beneficio affectos putant ut ipsi rec0rdantur beneficii, et reliqui iluorum interest, ne deterreatur liberalita et praesidium omnibus uiatilibus paratum tollatur noli fastile admittunt, ut illis ingratis esse liceat. Om-hino elluabilitate in omne utendum neque soluit ei me faciendum est, a quo celerior et ei Peditior remuneratio fore videbitur, Sed magis setiam ei, qui lignus eiit et gratiam in p0Sterum ha
In iis en 'ficiis quae non ad Singulos L ad universam rempublicam Spectant, alia magis Singulis, alia magi universi prosunt. Et quantiluam illa mitiora sunt tamen inh0neStum Stideoque ne utile quidem, Si utrisque non p0SSis, Singulis cum damno reipublicae con Sulere. Ut Dumentariae largitione momeae quidem noli numquam neceSSitate excuSantur, C. ut m GracchuS,
quod aerarium xhausit et parti civium ademit, quod aliis largiretur, iure reprehenditur Philippus in lege agraria serenda ea dixit quae ad aequatiotiem bonorum spectarent qua nihil civitati poteSteSSe perniciosius Sed luasi ipsum orati0nis puderet cum magna m0destia ipse suam legem antiquari liassus est. L. Aentilius Paullus, quod Macedonica praeda finem attulit tributorum, praeclarum exemplum edidit et reilniblicae salutare. Haec autem in gubernanda republica prima lex eSto, ut omni turpi lucro abstineatur et avaritiae vel minima liellatur Suspicio. Hac laude veteres illi praeclari viri floruerunt, nos autem iam pridem rempublicam quaestui habere didicimus. Cumque olim C. Pontius Samnis nostros imperatores invictos esse doluerit, quod dona accipere nossent, nunc in expilaudis diripiendisque sociis tanta avaritia exhiberi solet, ut iam non noStra Virtute, sed hostium imbecillitate rempublicam tueamur. Neque tamen ita portet liberalem PSSe, ut de bonis privatorum reipublicae causa deminuti fiat, nec contra ita, ut singuli cives cum ali 0rum Vel cum reipublicae damno locupletentur. Multi autem, qui se populares esse volunt, legibus agraritSet novis tabulis undamenta reipublicae labefactare studuerunt. Qui cum agros multi anni aut etiam seculi ante p0SSeSSOS in alios tranSserrent, vel pecunias creditas debitoribus condonarent, et aequitatem et conc0rdiam crvium landitus sustulerunt. Et in tanta pernicie reipublicae ne se quidem ab iniuria civium tueri potuerunt am quod qui per iniuriam accepit, id quamvis gaudeat se accepisse,
13쪽
tamen quam maxilue dissimulat gaudium et gratiam Iion refert, ne particeps iniuriae Videatur quibus autem adeuiptuni est ii acceptam iniuriam praerae serentes et crebris sermonibus SurpanteS etiamsi pauci sunt maximam invidiam hominum excitant Clarissima olim civitas Lacedaemoniorum, postquam Agis rex agrariam rem tentavit, tantis diScordiis laborare coepit, ut non modo ipsa dilaberetur, sed contagione mali etiam reliquam Graeciam pessumdaret. Similiter apud nos Ti. et C. Gracchi agrariis contentionibus Seque remque publicam perdiderunt. Recte igitur Apollo Pythius oraculo p edixit, Spartam nulla re alia nisi avaritia perituram, idque in aliis quoque potentibus populis latissime patet. At vero Aratus Sicyonius optime de patria meritu est. Quam cum a tyrannis liberavisse etiam eam, quae in bonis et possessionibus erat, difficultatem consilio et sapientia Superavit. Nam cum multi Sua biana a tyrannis erepta eaque saepe ad ali0 Sine iniuria translata essent, a Ptolemaeo Aegyptiorum rege, cum quo hospitio et familiaritate erat coniunctus, impetravit, ut grandi pecunia adiuvaretur, eaque iis qui aut aliena reddiderant aut amissa per iniuriam non receperant, quod tanti esset numeran utrisque satisfecit. Hoc igitur maxime providendum est, ne divelliuntur civiuin commoda neve aut tenuioribus liceat locupletium boni manus inserre, aut locupletibus, quominus sua retineant vel recuperent, invidia populi obstet.
15쪽
ΓGe Schichte und Geographie, SL)s Geschichte de Mittelalters. feographie on
16쪽
aulinis splendidissimisque ingeniis plorumque exsistunt hon0ris, imperii. Otontiae, gloriae cupiditates. - MNulla unquani respublica nec major nec Sanctior nec bonis exemplis ditior fuit, quam Romana. - 4 Ciceronis vita inconstantiao rorum ninium ostis et inrasto. - δὶ . uamvis liemistocios jure laudetur et sit ejus nomen tiuam Solonis illustrius non minus praeclarum lio quam illud judicandum est. - Populi Romani res propria libertas T Critonis Platonici arguntonium. - Romanarum Prunt historia quas in partes recte dividatur Ostenditur 9 Quibus robus factum si ut a prisca moriam sanctitato turpissime degenerarent Romani Hi irati de ni diocritato sententia illustratur.
17쪽
Untei-Pri Ina. a Iin Late tui schen Abthoiluit A. 1 Bellorum uult 0ruii causa et eventus 2 Quomodo Cieero probo helli Mithridatici genus suisse ita necossvium, ut ossot gorolidum. . si Alexander Magnus quibus rebus gloriam belli inquinaverit. - 4 De Cn. Pompei aria sortima. -- ii Appius Claudius Oocus quibus rebus clarus actus sit. Extemporale . - uiuio iiserit similitudo inter homistoclis et Coriolani
18쪽
IV. A. IV. B. V. A. V. B. VI. A. VI. B. Humm.
, Mathem. 3 Mathem. 3 Mathem. 3 Math.
19쪽
Late inis cher Aussat 2 a Populi Lomalii res propria libertas. - ' Quibus consiliis et rati0nibus Theniistocles ad augendas Athenarum ope uSus it.