De jure dormientium

발행: 1726년

분량: 26페이지

출처: archive.org

분류:

2쪽

ii .

Onstitutum est nobis: hac Dis ' sectatione . quod hirca Dor mientes justum est, ad usum

Exercitii Academici pertractare. Quem in finem v ria , uti vides, excerpsimus, q- ad nostrum propositum facere videbam tur. Quoniam vero, quantum nobis quidem

constat, nemo hactenus Dormientes consid ravit, eOSque inspiciendos exhibuit, etsi mallem ab Exercitato praeveniri, ut semitam iu-Lenirem caleatam, ideoque permulta nobis mitterid , multa non ampliuS quam tanenda erunt: hoc tamen ut feliciter succedat,ietam T. O. M. suppliciter veneror, Ut sapienae in m accendere , meque in Veritatis & Iuliae semita ducere clementer velit. Tu L. B. iECS Hobis apprecabere viales, atque si homo in viri hae invia errare humanum esse, cogi,

3쪽

CAPUT I.

Somno & Vigilia.

D. I. Dormientii, ut a vocabulo exordiamur, termino complex denotam suppositum quoddam in statu somni constituistum; ita ut duo iimul dicantur,subjectum somni capax, &somnus ipse tanquam forma accidentalis, quae de supposito

praedicatur, eique denominationem; tribuit. Logici dice. rent concretum, sive, Terminum notativum. seuoniam igitur Smnas appellationem suo subjecto faeneratur, operae pretium erit, pauca de eo, quantum ad scopum suffcit, proferre. Th. t. Ponemus autem eum se praedicamento siualitatin sic, ut cum vigilia tanquam habitu suo reciprocetur; quae duo contraria commune requirunt theatrum in quo se exereeant, h. e. subjectum ex quo se mutuo expellant; ut vero dicamus, alterurum trum natura inesse, vix admittit conditio rerum,ad vicissitudinem

inclinans. . t

Th. g. subjectum ante dare non possumus, quam de ciuissa Effciente viderimus: quam tamen proprie talem dissiculter inveneris, quia somnus privatio quaedam&absentia est, non Entis autem nulla sunt praedicata, di ex effectu judicare possumus de sua causa. Dixerim tamen Causam Esscientem somni remotam, esse ipsum Motus&quietis principium primum. Naturam, cui teste

Ecclesiast, cap. s v. . placuit, duo duobus, unum uni opponere. Th. g. Dantur autem di Causa Propinqua Promotrices a que occasiones ad somnum deducentes, partim naturales, partim supernaturales; atque ille quidem alte lentae,aliae violentae; seu laenaturales in specie, spontaneae di intrinsecae, aliae factitiae di extrinsecae. Th. Lente et porxime, somnum causantur vapores eventriculo ascendentes in cerebrum, atque ibi resoluti roris instar

4쪽

DE JURE DORMIENTIUM,

flatilestillantes; cantus suavis cui attenti auscultamus, mollis stitiae; lassitudo di defatigatio; solitudo, curae atque tenebrae imis modicum frigus aut calor di sim . quae quidem vehementia di existrinseca itidem videntur, intuitu tamen eorum quae nos ita vocabimus, spontanea, naturalia, lenta di intrinseca longe rectius dicentur,

Th. 6. Remote atque Violenter somno tradimur atque sopi- mur medicamenti Harmerii, papavere aut similibus; idque duplici fine; nam aut limpliciter insomnes sumus, atque longis excrum ciamur vigiliis, Germanus vocat man sepous der Piube somnuli, quod requiem quis intempestive turbaverit, di hoc solum intenditur, ut dormiendi facultas reconcilietur:-praeter somni restiis tutionem hoc agitur, ut profundius sopitus non persentiscat cruciatus medicamenti violentioris adhibendi, sectionis aut abscissionis membri: utrobique cavendum ne penitus consopiamus eum, somnoque tradamus sempiterno,sitque medicina vehemen

tior ipso morbo; . . -

Th. T. Praeter naturam invitant ad somnum cause tum di-- , stuporem vel ecstasin producentes, quae non solum in se sunt extraordinariae, verum effectum quoque gignunt irregularem, ut dissiculter expergiscantur: quali somno putamus asserium Adamum, quando Gen. a. Pers an adeo profunde obdormivit, ut cocta pro uxore formanda citra sensum di passionem eximi potuerit:

quo pertinent ecstases D. Pauli a. Cor. c. iri D. Petri. Actor. X. I

vid. Hieroym. Prooem. in Daniel. Nec non fabula de Clemente, Petri discipulo di succetare, ap. Petr. Greg. Tholos L. u. e. 28. Ae Rep. n ta. de Epimenidis somno in annos septem supra quinquaginta producto, videri potest Laert. in ejus vita m. i. et . de in vulgus notis septem dormientibus,denen Eieben, Etlasesern, quorum memoria die et . Junii quotannis recurrit, legi potest PataIus warnefridus& Volaterranus L.q. add. Crangius L ἔ, . Th. g. Tum Diabolica, quando Diabolus Sagis & Ueneficas mis partim illudit per somnum, cui immersi videntur sibi ad anniversarias atque solennes suas choreas per aerem vehi, vel facinora plura patrare, revera autem consopiti atque in ecstasi

5쪽

d TRACTATIO IURIDICA,

prostrati iacent; quale Exemplum Burdigare in Gallia it leto illtigissetellis autopiis Bodino recremit, quod tracta tot de Daemon. L. a. e. i. inseruit, cui add. Olaus Magnas in Hist. de Gent. septent.& Tholosan. de Rep. d. l. v c. at. n. . Partim Arctiori sbmno sensu in torturae subfuratur, ut perdormiscentes nihil passat, nihilque confessie pussim legantur, referanturque. Bodin. de Mag. Daem.

Th. v. Subjecium quod somno fruitur, sunt Corpora animantia; nam quae vita carent, neque vigiliae neque somni capacia sunt. Subjectum quo mediante dormitur, anima est et non quidem vegetatilia, cujus officium non est cessare dc quiescere, sed nutrite augere, vitam ipsam largiri, quod munus consopitis nobis magis quam vigilantibus exercet. vid. Coel Rhodi g. L.F.antiq. les . Cami dicamus, plantas hiberno tempore,quando spiritum vitalem ad radices contrahunt, dormire, di verno tempore resuscitari, quod Naturae Sacerdotibus relinquimus. Neque tamen &ratione, lis anima cum materia & alteratione qUidquam habet commune, ossicium etiam ab his operationibus,alienum; Uij de Cicero alicubi dicit: etiam sopito corpore animus vigilat; & Clemens Alexandrinus secundo Padagogo. cap. q. f Non anima est, inquit, quae somno indiget: ipsa enim semper est mobilis: sed Corpus quod quieti traditur, resolvitur, dum anima non amplius corpo- taliter operatur, sed per se ipsa operatur di cogitat. cons Aristot. i. Ethic.is. Remanebit igitur ad animam semitivam hoc pertine. te: atque tanto firmius hoc credimias, quanto constat curtius,cum summa dulcedine conjunctum esse somnum, teste Ovidio: i,

Somne quies rerum, placidissime somne Deorum r Pax animi quem cura fugit, qui corpora duris . filia ministeriis mulces, reparbsque labori.

Th. io. Ad quem vero Pusuum proxime Pectet, videamus, Equidem plera pue animalia clausis dorminant oculis, si leporem excipias, (de quo tamen dubitare lieet atque si cui palpebraeab.

tam latitur, vigillis exhaurietur atque enecabitur ii d cum neque sola oculorum occlusione ad scininum perveniatur, neque somnusui eo consistat, cum non dormitet confestim quisque ut oculos

habet

6쪽

DE IURE DORMIENTIUM. r .

habet clausos. Qnemadmodum Calbas Romanus, cum Maece natem nutibus videret ad uxorem suam alludere,fensirin capite inclinato clausisque oculis somnum simulavit. Cum autem interim servorum quidam ad mensam accessisset vinum suffuraturus, apertis oculis, perdite, inquit, an nescis me soli dormire. Maecena istis Plutarch. in Amatorio. p. ptio. Unde provLrbium Non omnibus dormio ap. Festum ciceron. Igitur soli sensui visus somnum hand attribuimus: nam ligantur di aures dormientibus nobis, solitamen auditui somnum neutiquam adscripseris. Idem degustii atque odoratu statuimus. Remanebit, maxime Taetum assicere:

idque est quod supra diximus, molli frictione, suavi aurium per

musicam verberatione&c. somnum procurari.

Th. ii. Formam Somni fructra quaesiveris, cum ipse potius sui subjecti forma quaedam sit accidentalis, seu magis privatio Acsuppressio formae oppositae vigiliarum, jam vero non entis nulla sunt praedicata. Habeat tam eu aliquid quod rationem formalem subit, somnum que in esse suo constituit, quod est ligatio sere m omnium; nictat enim caput, rigent oculi, torpent membra reliqua, fitque dormiens ineptus ad actiones vigilantium, defensio- Inem sui, offensionem aliorum &c, quam diu 'igitur durat haec lii gatio tanquam forma, tam diuti somnus tanquam formatum, ut, ita Somnus sit qualitas quaedam assiciens suppositum illius capax, . diuersi Mans illud ab oppositis vigilantibus, eisque certum assignans statum, ut dormientes dicantur. Ita ut vigilantes & dormientes relative in vicessa opponantur. Th. ia. Ad formam jungemus Adjuncta Loci & Temporis. Tempus dormiendi, propter certas causas, pro Gentium varietate, contingit variare, In nostris Regionibus tamen plerum. que est tempus nocturnum. Idem in Taprobane Insula, unde . quoque in proverbium fere abiit, quod ibidem nemini sit servus; nec in diem aut interdiu somnus, teste Plinio L δ. Nan hist. c. aa. cujus contrarium de Moscovitis refert Adamus olearius in I .d mco Ruthens - Per Ao. Alii de Aliis aliter. Locus. nihil aliud est, quam spatium corporis, rem sibi impositam recipientis, &hic quoque variat, videndum tamen ut congruus is di securus, ne, si, quis

7쪽

t TRACTATIO IURIDICA,

quis contrarium faciens damnum incurrat, ipse sibi attraxisse

dicatur.

Th. i3. Minus possibile est, Materiam somni, tanquam privationis invenire. Sed objectum ejus sunt sensus ligandi, de vigilantibus consuetae corporis actiones impediendae. Causa natis, est corporis per actiones diurnas defatigati refocillatio, quae obtingit nobis per quietem, qua continuum illud actionum in terrumpitur,dc pristinae vires restituuntur, conseq. corpus duratione quadam potitur: di bene quidem, nam

Ouod caret alterna requie durabile non est.' : Th. I . Essectus alius a parte corporis est, consecutio videlicet eorum de quibus diximus; alius a parte animae ; sicuti enim supra commemoravimus, vegetativa etiam nobis dormientihus operatur. di quidem longe fortius, quia liberius. Idem de anima rationali aessirmat Scaliger se. aD. quod Somnus a Deo factus sit non solum ad corporis recreationem, sed etiam ad animae libertatem: Nimirum non impeditur objectis sensuum, aliispue intervenientibus, ejus operationes turbantibus; unde est, quod pet somnum videmur nobis libros evolvere, legere, meditari, subtilissima facillime assequi & intelligere, quomm tamen ex pergefacti non recordamur. Et hoc inde esse credo, quia comi tem non habet animam sensitivam ; quorsum pertinebit quod di, citui: nihil esse in Intellectu, quod non prius fuerit in sensu. Th. is. Oppositum somni tanquam privationis, Iunt vigilia tanquam habitus, & status animantium ordinarium Nisi enim quis oppido somnolentus, minimum diurnum tempus; Alii quoque magnam noctis partem vigiliis transigere, licet fine diverso, di ex diversis causis solent; quosdam enim cura divitiarum haud sinit dormire, sunt alii heluones librorum. alios ex pacto & visuscepti ossicii excubias agere oportet. Unde pigilias dividimus

in ordinarias, st. diurnas, es extraordinarias, st. nocturnas; vel in spontaneas & necessarias ii vel in naturales & conventionales rhas qui violat & transgreditur, intempestive dormiendo reatum incurrit; ut infra patebit.

CAPUT

8쪽

Iure quod Dormientibus debent

Vigilantes,

IIIa praelibatis, applicationem ad Jus facturi sumul, ubi statim

sub initio sese offert, miseratione dignus dormientium statius, quo mortuis sunt simillimi, neque seipsos defendere possunt sed ipso quasi facto Vigilantium provideuriam, cura m,protectionem & securitatem implorant: sed quia corrupta post lapsumPro. toplastorum natura raro gratis boni sumus, bona plura non euoramus, mala accersimus, tantam abest, ut a vertam us; ideo ad M aistratus osticium delapsa est inspectio di dispositio, ne quid Do mientes patiantur mali. aut si quid temere fuit illarum, tanto vim dicetur acerbius, quanto major est malitia: laedere innoxios, inermes indefensos di nesci' ' . L. Th. r. Duo igitur laut quibus ossicium Principis errea Dor Munies absolvitura Avertere futura, Corrigere praeterita et Illud Constitutionibus & Institutis,h e. tum salutaribus legibus ordi-haei, tum providis institutis obtineri potest. Ad. Leges pertinent statuta ad ordinationes in gratiam dormientium sancitae: ao Inis stituta vero ipsa applicatio di legum exsecutio. per actualem in mores hominum introductionem ejus, quod lege constitutum fuit. Utrumque reperimu --. Remamum, ubi nocturni ex- rebitores per singulas urbis regiones erant disipositi, qui rapinas Et incendia averterenti ut prolixe Paulus JCtus libro singulatissio iei. 'aefeciti Virtam tradit, idque institutum D. Augusto alitiis huit: quod confirmant etiam Dis Cassi Lib., & Suetonius iv libo cap. F. Sed brevius. i . . 'Tho Idem Institutum hodiemm per pravimias di ististi

9쪽

passim observatur,dc si gloriari velim usaura elaboratioti, di addi. tamentis novis . Neque enim Vigiles di nocturni excubitores per vicos es plateas cum hamis & dolabris, de quibus vid Illustris Dn Strauch. Ditis XX th. I . calceati dc armati oberrare, turba; se lare, incendia explorare atque indicare, temporum quoque momenta observare di denunciaresolum jussi sunt, imis 'n die Et unden rubun: adeo ut alicubi interrogati, quota sit horai dubie vel nullate nus respondentes, mulctentur. tanquam de somno convicti. m. rum in turribus excet is aluntur, qui nocte dieque circum, spicereti incendia campanae pulsu signincare di locum vexillo suspenso. vel si de nocte fiat, laterna exterius suspensa ostendere, di in signum vigilantiae suae fingulas horas earumque quadrantes inflatione cornu vel sistulae indicare tenentur.

Th. g. Specitatim, ubi majus atque disti vctius certiusque imuminet periculum, studiosius quoque Et cum solicitudine majori vigiliae & excubiae ordinan rur ac exiguntur. In millia excubiae diurnae de vigiliae nocturnae disponuntur, non solitariae modo, est illimat ten, verum dc per universitates, Stharmoth ten, Gallis Coras de garde, denique proxime versus hostem extremi ac despe. rati vigiles, virlolirne Ethildaeac telL Navigatio insuper accura . tam requiret excubiarum observantiam, de qua consul Ci vitat. Hanseat. Ord naurrit. . arn ii. perb.es sollin die Ediisllindre

ae tardiiung des Ediisfers d seqq. ada. d. art. a. di is. Th.s, Quicquid igitur Dormientium si x e bonis sive personis sinistri accidit, per eos qui vigilant, vel certe vigilare debebant ,

hoc non resarciendum modo, verum di reatum inducit tanto ma. Prem, quanto nequior est malitia, inermes relinquere indefensos, offendere vel aliis, prodere. Bonii dormientium insidiamur. conres nocturni, quos ea Propter impune licet occidere, dum incla. mari modo fuerint. vid. L . S. ae L. Aquita. q. f. de sicari fMaagnis Dn. Struv. inde Uind. pris. ea . s. Io. Bachov. ad Treuit.

nocturae

10쪽

nocturni,qui furandi causa parietes noctu per iurant,quorum paena est arbitraria vid. l. t. s. f. de Crast Oct Huc pertinent, em in dormientis silva vites, arbores, ligna caedunt, sata depascunt, semctus laedunt, velplan causerunt, de quibus agitur in tit. Si de Arb. fari. cc. & P. D. ID. (H Piscatores nocturni quorum

tas tilibetrogen merden re. Puniuntur eadem poena qua fures .

Th. s. uuieti dormientium obiiciunt sil Grassatores & so, mni turbati res, istasti, und dassen Echaearmet,qui adversus innoxios saeviunt lapides, horridoque hoatu vel mortuos resuscitare possent: item qui bombardas explodunt,tumultus di tragoedias excitare non erubescuut, quibus omnibus Carolum U. . poenam gravissimam proposuisse legimus. Coelestin. res histor. comitior Anna. im ira. Bernhard. Bertram. G omit. IN. Rom. German. . membr. i. th. cy. Adversus quos varia locorum sunt statura de instituta. In comitiis Francos. Anno IcIE. Potentissimus Saxo Eis lector, una cum Sapientissimo Vrbis Senatu sequentia sanxit: Eg

SEARCH

MENU NAVIGATION