장음표시 사용
11쪽
inius uxinus cum Bosporis duobus, Cimmerio et Thracio, duobusque, ex quibus per ea relain Pontum navigatur, maribus minoribus, Maeotide et ropontide, quibus adiungendae denique Heli sponti sunt fauces, ii positus naturaque et celi et sol eonstitutus ac temperatus est, ut gentibus litora ea accolentibus plurimas maximasque ipsa loci natura praebeat commoditates , quibus pulentia populorum Prosperitasque civitatum eontinetur. Commodorum antem, quibus si Pontum natura i struxit, duplex in universum est genus, duplexque via, qua ad ea pereeniatur: unum genu eontinet mmmoda, quae eum Pontica navigatione coniuncta sunt alteram ea, quae dat litorum poSSessio. Sed horum utrique commodorum generi oppositae sunt quaedam difficultates, quibus nisi vitalis, nee maris nee litorum onti usus insignibus onspicuus unquam erat utilitatibus. Nam nec navigatio Ponti maritimarumque rerum usus omnibus aret impedimentis, et litorum possessio admodum Mincerta infestaque propter erebras gentium vastationes incultarum, quae ex intimis saepe Asiae uropaeque regionibus excitae maria ontica quasi naturalem quendam ulterius evagandi attingere finem Solent. Jam vero e duobus his, quae quam brevissime modo indicata sunt, et incommodorum et opportunitatum generibus, quibus naturalis fert rerum eonditio ut nune augeantur res onti atque emor eant, nunc imminuantur aut frangantur ae praecipites eant, paulo uberius ac IucuIentius nobis disserendum videtur. NAVIGATI Ρ0NTICA. Dissicultates a perieula, quibnsionii navigatio obnoxia esset, notum est quantopere multi veterum decantaverint ui qui sola veterum poetarum ac mythographorum te sone edoctus sit, nihil Ponto periculosius, nihil immanius habeat. 3 Verumtamen veteres, qui ita tradidere, ignoratione Oeorum, aut quia antiquioribus, qui vera solii salsis miscere, quo quid esset tempore aut loco remotius, eo magis id exornare fabulis consueverant, nimium haberent fidei, nil nisi sabulosa aut nautarum, qui in longinquis ursibus mala quandoque tempeState Ssent uSi, narra tiones retulisse, id nemini dubium videbitur, qui noverit, quanta faeilitate nunc vulgo per Pontum navigetur. y loterat quidem Pontica navigatio ab initio apud veteres valde periculosa existimari propier
12쪽
erebra, quibus insignis esset, naufragia vertim haud at o illud iuro, quam si quis nunc eam perie
Iosam iudieare Nam naufragia in omni mari usu veniunt; et quo plus navigatur, eo plura navigia solent naufragio perire. Atque in Ponto vel hoc tempore non pauca quovis anno accidunt naufragia, reicarum maxime navium. Naves autem pereunt non tam propter maris naturam iam iugulariter periculosam, quam propter navigantium imperitiam aut imprudentiam, qui vel proeellosis empestatibus praetercurrentes litora veniis necessario in saxa aui vada oniiciuntur, ureis rei nautici haud
admodum expertis ac sine tabulis topographicis temere aere atque Inconsulim solisis mari 'ess
Nulla in Ponto saxa alio eminentia periculo sunt navigantibus. omnibus in oris Omplures inveάiuntur portus ac stationes navales. amnes multi in tantum influunt; ex quibus quinque magnitudine sua cursusque longinquitate usui sunt insigniori, ex uropa illi quidem omnes delati, an
volaribus pro iermino Europae et Asiae habebatur. ab Asia propter montium iuga prope imminentia litoribus non magna possunt simiana in Onium venire; haud parvas tamen etiam minores nec ita lango spatio navigabilis Asiae amnes utilitates habent, imprimis Ρhasii Rionyin Colchiis, Halys iasil-rimis in Cappadocia Maiora numina, quae multas aquas, magnoque impetu, in Ponium infundunt, quasdam rapidiores maris fluxiones emetunt, quibus ut dimelle est adverso eursu navigare, ita qui iuram earum ae vias tenent, commod uti iis possunt ad cursus celerandos. ii quoniam fluminibus aut imbribus intonium illatae quie, nisi quae pars earum tu aerem Soluta auollitur, uno omnes ostio Bosporo Thracio, ex Ponto emuunt, ac deinde per Hellespontum Aegaeo mari immiscentur, in his quoquo partibus necesse est certas fieri fluxiones, quibus similiter possunt navigantes uii. Eademissa magna et e longinquo veniensia numina eum aquis emuerant immensam Vim arenarum, quae persitorum recessus vel longe ab osius numinum remotos dispersae aliquot locis vada e syriis gignunt, ventis ex imo arenas attollentibus et in unum Ompellentibus unde praeter litora navigatio, nonnullis Ioela etiam aecessus ad oppida ac portus, periculosior ni ianioque maior, ne in vada incurrant, navigiis onustiis adhibenda est auito, quia syrtes saepe loeum mutant. Ad ossa siri, maximi omnium a rapidissimi numinum Ponticorum, illud praeterea memorabile nautisque notandum magnopere evenit, ut, quanio malore impetu aquae numims, praesertim imbribus auelio, in mare solent incurrere, eo Iasius directo cursu limus et arenae et quae alia terrena a lapidosa amnis concitatus seeum volvit, serantur, aquis aequoris numinis vi submotis, ae longo demum a terra spatio Onsidere ineipiant unde
si, ut per proxima quidem saueibus Isi quieto mari liberum navigantes habeant ursum maiori vero ab saueibus intervallo vadosa constiterint, magnae insulae iam specie ex alio eminentia. λ. tera tamen paulum remolim ab ora maris partibus Irorsus rubor navigati est ab eo aenera perieuli, medio mari satis alio ubivis ac iam bene cavato, ut nusquam sabula in eam altitudinem
SITUS LIT0RUM. Litora Ponti plurimam partem ardua sunt a praerupis, Supra coniecta bono solo nigro, quibusdam Ioeis lapidoso frugum cultui tamen sere ubiquo convenientissimo Ar nos in litoribus nihil est nisi rea ostia numinum, arenis, quas amnes non in mare tantum invehuni. sed ripas gressi etiam per eampestri orae maritimae late dissipant, Helaiis ex inis
oribus terris. In omnibus Ponti partibus iam diximus bonos inveniri pori duae rium res sit maxime neeessaria urbibus maritimis, ut mari satis ample sese in terram insinuante, stationem navigia habeant tutam a vehementiorum procellarum impetu ium aliae intonueis litoribus res sunt, quae primos per Pontum navigantes populos caeliores ut urbibus circa omnem eius maris oram eondendis mentes adverterent allexisse videntur. Etenim multis locis in mare excurrenies montium rami paeni sulas ereant, circa quarum isthmos, mari in depressiora sese infundente, utrimque portus existunt,
quibus, qui isthmum munierint intraque munitiones omitiuerint oppida, uti simul ambobus possint ad navigandum, a simul tuto omnem olere terram, quaeeunque isthmo eontinetur. Sic loci natura muniit Chersonesitae universi, tam qui ad Hellespontum quam qui apud Tauros' oppida ondiderant medioeribus admodum opus habebant munitionibus terrestribus ne ita multis praesidiis ad basebarorum quidem, qui ea loca accolebant, terra modo valentium incursiones prohibendas. adem loci opportunitate fruebantur in Proponitde Cyziceni et Perinthii similiter conditae ad ontum erant nobilissimae urbes, Amastris et Sinope in Paphlagonia Apollonia et Mesembria in Thraei a prae eteris Chersonensium oppidis Chersonesus Heraclea in Taurica, famosissimum uno imperii marium Russorum receptaculum. )Aliam situs utilitatem praebent numina in propinquo se exonerantia Sio Istri fluminis navigatione potiebantur Istriani Tyrae Tyritae, Hypanis simul ac Borysthenis ibi opolitani s militer hasidi amni apposita hasis urbs negotia eum Colchis amne quoque aciebat longinqua et mestuosissima navigabatur enim Phasis quamlibet magnis navigiis xxxvit M. D passuum indaminoribus longo spatio ' Tertia egregie opportuni situs species est, si loeus iis est positus, ut navibus proxime eum praetervehi aut appelli atque invehi in portum necesse sit. Sic opportune ii erant oppida Hellesponsa, in Thracia ad litus Europae laeus Madytus, Sestus, in Asia Abydus et Lampsaeus; ad Ρropontidem in Asia Parium, in Europa Callipolis ad Bosporum Thracium Byzantium et, si quis Bygantium vitare vellet, Chale edon ad Bosperum Cimmerium, qui ex Maeotide veniebant, similiter aut hanagoriam in Iliore Asiae positam, aut anti ea paeum in Taurie eursum di
duaria aeredi species praestaniis situs maritimi oriuum eorum, qui in regionibus Innim agrorum sertilitato praestantibus conditi sunt, et ad quos, quae in medirerraneis nascuntur, quo transvehantur in ullariora, neeessario sunt Omportanda duae loci opponuntas augetur, si vicinio sunt magnae et copiosa civitates mediterraneae, quae aritimarum illarum urbium ponubus ad res suas importandas exporiandasque uti omni . ique huic generi urbium amrumeranda in Propontide est Myrtea sive Apamea, euius ori uti solebant Prusenses ad Impum, et eius in extremo sinu Ciano, ad quem Mea enses ab Iam Ascanio res suas deporiabant, tum Astaeus et posia regibus Bithyniae in opposito Eiore sinus Astacini eondita leo media, maxima et ipsa Bithynorum emporia in Ponto anis Amastam orae Iea, florentissimum emporium Paphlagonum, in
13쪽
i Cappadocia Amisus et Cerasus ei, unde in Armeniam et Persiam Seenditur, rape Eus, in Col-ehide praeter hasim Dioscurias sive Sebasto polia, in Taurie Chersoneso eracleam interet anticapaeum Theodosia, unde summa vis frumenti exportabatur ); et alias haud paucas numero civitates, quae nondum hi memoratae sunt, nisi sorte alio quodam conspicuae quondam fuisse noscantur naturae ornamento, hoc Saltem bono ommendari, ut commerciis factitandis piissime positae videantur, id vel eo perspicuum est, quod etiam nunc isdem locis urbes Stant mercatura florentes; ex quibus ama celebratiores commemorandae praecipue in Thracia ad Propontidem Selymbris, nune Selluri dicia, ad Pontuin Sogopolis, nune Sigebol, dea Sus, nunc ama Tomi, nune
Kostendsche. Iam patet quam ab omnibus fere partibus piissimus ad navigandum sit maritimus Ponticorum litorum Silus, quantaSque eommoditate natura creaverit iis, qui navibus valentes ad mercatum Ρonticum animos convertant. os maritimum itum nunc terrestris litorum circuitus aliquanto a curatius consideraIidus nobis est, ut noSeatur quoque, quas ab hac parte onio utilitates, quaeve in-eommoda natura paraverit.
MERCES 0NTICE Ae dicium quidem est in universum admodum fertilia esse litora Pontica tum frumenti tum aliarum rerum ad vitam hominum necessariarum duare nune videamus, quas rerum species aut univerRus onius tanta Opia serat, ut multa pars earum possit in alias terras exportari, aut quae in una atque altera litorum parta res insigni bonitate nascantur Commune fere omnibus Ponti partibus mercium species Sunt pisces, frumenta, ligna aliaque materie navalis P eudes et quae ex pecore efficiuntur, oria, lana, Sebum, etiam mel atque cerat praeterea magna in fama antiquitus erant robusta hominum torpora ad serviendum et ad militiam idonea. Atque haec quidem omnia tam large tantaque bonitate in oni proveniunt, ut antiqua memori et proventus earum rerum longe exsuperarit incolentium uecessitates, ne Graeci quidem ullis aliis in regionibus eas res ampliore largitatae aut natura pra Stantiore invenerint. Contra indigent ontiei rebus quae in australibus regionibus gignuntur, maxime vino, leo, fructibus Siccatis, et multis ex iis rebus quas homine manu atque arte ad necessarios vitae usus vel ad lautiorem victum cultuaque luxuriem sa-bricantur. Longe tamen reii non minus quam londeris magnitudine exsuperant res, quae exporiantur quotannis ex Ponis, multitudinem rerum, quibus aut propter coeli temperiem Solique naturam, aut quia incolentium hauddum ita proveeta est sedulitas, caret onius. ' Nunc ad singula animo converso, quibus aliae Ponti regione prae aliis floruisse olim vel hodieque praestare ac praecipua apud mercatores dignitate me noscantur, denuo euneta Ponti litora per-Iustremus et ea, quae apta ad univerSalem hane rerum complexionem videtur, brevitate de unoquoque orae tractu pauca quaedam reseramus, quibus id, quod monstrandum hoc loco est, potissimum contineri arbitramur. Ac primum quidem Chersonesus Thraciae sese offert, praeclara illa Atheuiensium posse io, cuius salis constat insigni soli ubertate non minus quam maritimis locorum opportunitatibus Graeeos, quum primum rebus nauticis animum adversissent, commotos esse ad complura ibi oppida ondenda colonisque frequentanda in Asia ad Hellespontum periinentis regionis praecipua natiu a vel ex eo lueet, quod Lampsacenorum ager vinum, quo reliqualonii caruisse modo diximus,
plurimum quondam et magni aestimatum serebat ); et metalla quoque in montibus eiusdem iraetus olim fodiebantur 3 3 Mysia atque universa Bithynia nulli terrae cedunt fertilitate, ire Bosporum Thracium captura piscium quaestuosissima ad Ponti litora Thracia pertinent montium iuga silvis obtecta in Mythiae Pontica iis partibus, quae nunc Bessarabia et Chersone , provinciis Rusticisci Husae sunt, longe plurimis annis multo maior nascitur frumenti mpia, quam qua incolentibus ad vi tum opus est, ut id ceteris uropae partibus tanquam forum quoddam frumentarium paratum sit, unde, quantum illis desit frumenti, acili vectura suppleatur praeterea Tauricae Chersonesi aliarum quoque rerum abundantia summaque elicua est notissima terra coletaea, ut sabulosa eius velIera aurea praetermittamus, pernobilis quondam ob lini culturam ); in Cappadocia hoc tempore peraeque, atque antiqua memoria laetum constat, cupri metalla oluntur ditissima. COMMERCs Ρ0NTICA. His breviter dictis de rebus, quae gignuntur in Ponto, manifestum,
puto est, situm onti hane etiam ob causam selieisSinin eme. Et sic quidem duas res, propter quas commercia solent maximopere efflorescere et florentibus ommerciis civitates facultatibus potentiaque augeri, vidimus coniuneta esse in onio, Summam narigandi facilitatem, insignem terrarum ubertatem. Quibus tertium accedit commodorum genus, quod litora Pontica non solum ad naaritimum memeatum opportunissime alia unt, sed etiam terra OSSunt e Ponto eum longe remotis Europae Asiaeque partibus insigni facilitate quaestuosissima ommercia i iiivi. Sic res exinungaria et Germania in Pontum invehuntur per Danubium, insuetum quidem longo tempore fluvium navigia ex at perioribus locis per fines Turcarum serre nunc tamen usu compertum est, non multis remotis dimessitatibus naves vapore actas posSe per Danubium ex intima Germania Sque ad Sualontica navigare, adverso pariter ac secundo numine. Cum Septentrionalibus Europae partibus plurimum commercii fit per
Borysthenem navigatur etiam in Tyra, Hypani Tanai, quibus uviis omnibus ex ingenii terrarum
spatio merces in Pontum comportantur, praecipua copia esses quae magno eum uero onticis mercibus commutantur. Summas Ver utilitate ex eo genere eommercii, quod rebus transportandis in diversas terras continetur, Ponius habet ab Indica aetersica mercatura. tenim ex India quum diversae viae sint, quibus res in Europam oleant transportari, una, quae omnis maritima est, per mare A
Ianticum, altera per Aegyptum et mare Arabicum, tertia per mediam Asiam diversis itineribus haec tertia via, qua praeter Indicas res etiam erSic merem exportantur, plures habet in ontum exitus. Nam qui igri fluvio ex erside aut qui ex Media in Armeniam Scendunt, superatis urbibus Erserum aut Tissis deveniunt ad orientalia onti litora, navigatione ontica usuri ad reliquam rerum uarum transvectionem; et ab merum quidem descendunt ad Trapezuntem, nunc ditionis ureteae, a Tillis ad portus Colchicos, quorum nunc maximus ac celeberrimus est ReduGKale Diversa via ad eadem Colchica loca venitur ab us, qui ex septentrionalibus partibus imperii emici cho numine Telen in mare Caspium delati, mari deinde ad isthmum Caucasium vecti, Superant Caucasum montem, navigantes in hoc assimo a Caspio mari Cyrum amnem adverso, post Phasim secundo flumine 'L Tertia denique mereatus Indici, qui per mediam fiam sit, via omnium illa maxime terreStris est ea, qua agmina mercantium ex Bactriana atque Sogdiana, quae terra hodie vocatur Bueharia, magno nexu paludem Aria et mare Caspium ad sinistram habentia, superato Volga amne
14쪽
aut in mediam Rum iam ire pergunt, aut flexo ad sinistram itinere ad Pontum per caueasiam errani
ri,ininsiretis ae lacultatibus Onu situm litorum terrestri circuitu patentem. I vero aperius inrum
hiuch,bis ineommodi quam utilitatis. Nam sicut tam insigni quam de Ponto T. I , utilitati vivis terrae est, finitimam eam terram esse bene ulli regionibus aut naza D. iis quidam νε εο transiius sit hominum atque rerum ex remotioribus lase
r T . .is. zzz huii., i hominibu frequentes terras, ita non minoribus perieulis T . I d. i. nituram aperiam indefensamque obnoxia est, si Vicinae
tu, hi cidii oeeup, i possunt ineuius vita, moribus bellicosis. Iia Vero Indesens Suesita: udi, ita talibus iis, quas paeninsulis imposita maria paene Irc-I. Aphetas sutentriones, qui ex longis Europae Asiaeque recessibus saepe ad per mem'iudvmi '' i. s. soth. um sasmatarum, Hunnorum Mogolum ες μ' tr T. πα V. . elisu p.riae, Parthi, Tureae saepenumero Pontica litora deVaSisVere;
πά2 h. in i ' hi quibus risire ineursitantium hostium impetus possint m. u. his es ta otii itiora eupiunt superiores fieri, eos portet pedestri '' 'rta iuri nobi isto ob ipsam loci naturam firmum ae stabit in
tu, posse nisi ab iis, m ' ' ' in. ..iorum privatis usibus Suppeianir
antiquiore rege Bospori, Ponticus Mithridaic Lupator, . u. eonabantur quidem unquam coniunctis viribus unum in onio imperium condere, neque ulla earum terrestribus parandis copiis intenta admodum erat, aut lanium unquam terra pollens, ut magnas aebellicosas gentes, quarum in finibus ipsorum condita oppida erant, bello a Graeci superari aut in fide diu contineri possent ' ; quamquam maritimis opibus sedem Graecorum civitates diversis in partibus ovi aliae post alias validae a conspicuae sunt laciae primo ex patriis urbibus Milesii, mox aliam Megarenses, tum ex ipsis Onticis Sinopenses, Heracleotae, Byzantii, Cyziceni, alii Romanorum mulio infirmius semper onticum imperium manebat eam ob causam, quod non multum illis operae unquam, ex quo maris quoque domitii laeti erant, in re navali collocandum videbatur te restri vero toto potiundi onti circuitu ne cupidi quidem videntur suisse, satis habentes ab occasulisitem imperii munitum esse Istro ni i me, in oriente fines imperii a munimenta ad gentes Colchorum atque Heniochorum prolata, quae loea nunc gentes Caucasiae, ingres et Ab hasi, tenent λ). x Bosporanis Regibus primum posteritati proditum accepimus Eumelum, qui regnavit quinquennio 309 305 a Chr. n. imperiumlonticum ita, ut omnem Pontum in fidem suam a potestatem redigeret, animo praecepisse Verum conatui successus desuit propter maturam Regis mortem Mithridates, Ponti Rex, cui cognomen est Eupatori et Magno, pedestribus exercitibus seque ac navibus instructissimus, assecutus haud dubie esset, quod ingens inceperat regnum Ponticum sibi parare feris Pontinationibus bello domandis, cultioribus Graecis civitatibus in fidem recipiendis voluntariamque dediti nem, quam plurimae earum iam libentius quam populi Romani amicitiam amplectetantur, nisi Romani, periculum verili, quod untiis Ponti viribus rebus occidentis immineret, universis suis opiis pedestribus maritimisque, duce belli constituto felicissimo, obviam illi ivissent. Sic antiqua memoriaeceptum quidem aliquoties imperium onticum institui, quo unius Principis vel eivitatis in usum eunctae onticae uillitates converterentur, a nemine tamen valide aut constanter salis onstitutum esti Nec posteriora saecula viderunt illud duod vero antehac non actum in onto, poterit illud saetum videre posteritas. Atque in omnium nunc eo pectu Si quantopere omnibus Europaeis rincipibus populisque hae iam tempestate prohibendum Si visum, quominus magnum istud incremenium accrescat rebus Russicis
DPrius eiusdem ommentationis Ponticas specimen inos 1 Iibro, quem a. 83s edidimus sub titulo C. MennmIetematum Historicorum pecimen duplex. I. De Alexandri Expeditionibu ozania. IL Propontiaca Additae une duae tabulae geographicae, parti occidentalia mediae Asiae et Propontidis. Proatae Bonnae apud Ed Neber. Novam iusdem libri editiovem curandem suscepit bibliopola Novesiensis, ulus prelis at haecco iamiam excuduntur, L. Schwann. Quo quidem libro ex Ponticis nostris post brivem opera illisco rebus a nobis pridem navata descriptionem singulorumque commentariorum argumsuta in medium prolata est historia duarum a Graecis ad Propontidem conditarum urbium Apameas, quae et Myrtea dicebatur, posita ad sinum cianum nune Mudania vocatur , et Porinthi, urbis celebsrrima in ora Propontidis Europaea. - Α studia autem ista nostra suportorum temporum, a tantae quidem vetustatis iam enim prope vicennium exactum est, ex quo commentarios illos de rebus Ponticis composuimus ut nunc rediremus iterumque ex iisdem sumeremus aliquid, quod immutatum paene ederetur nec ullis sero maloris o menti rebus Iocupletatum, haudquaquam id eo lactum est, quod tantum ipsi Ponticis nostris tribuendum opinemur, ut
15쪽
non in ps sinum clausa uncta in scrinil Ileeat laeero: - nam et melius multo isdem de rebus posse scribi, partes iam aliquas ab aliis Iong doctius a Iuculentius esse pertractatas, animo quidem pronteo libentissimo' immo argument potius praecipua dignitas locorumque, de quibus illi studio saltem acerrimo egimus, natura Insignis Ingraves-eensque in dies propter res, quae hoc ipso tempore bl geruntur, ceIebritas incitamento nobis erat ad antiquas stas o Propemodum abiectas Iucubrationes recolendas. - ceterum haud indignum superius istud historicorum nostrorum mel6tematum specimen esse visum, quod Iegerotur a doctioribu8, locupleti, et quo vix certius impertiri ullum poterit testimonio nobis esse debebat, quod summus hoe tempore atque omnium consensu eminentissimus iudicatus doctorum, Alexander abis umboldi, in cosmo suo citavit quaedam ex libro illo ad probandum aliquid eorum, quae pso disseruit. UOM. mos Tmlci 425 annot 82. Quam ob sm haud admodum recusandum arbitrabar, quin eiusdem generIs nunc IIa quaedam, perpauca quidem atque iterum quas prolusoria, nec ita alta aut densa indagine, et quae ipse quoque aliquanto persectius vellem elaborata, 1 Iucem proferrentur non adolescentibus tantnm legenda ac studiosis iterarum, sed tiam, quae nune sors est huiusce generis scriptionum scholasticarum, viris doctissimis univorsae Germaniae. I Si cie ero riseul. I. 20 Argonauticorum saeta mentione Inter res maximopere mirandas refert, si quis ostium Ponti viderit het eas angustias per quas penetravit ea, quae est nominata Argo, quia Argivi in ea delecti viri, Vecti petebant pellem inauratam arietis. 'Nee mitius Horatii postas is Ponti navigatione iudicium, euius sunt notissima illa. Navita Bosporum Poenus Perhorrescit H. 13. et 4Visam εmentis litora Bospori II. 20. 14 et Insanientem navita Bosporum tentabo' III. 4. 29) Aliis simul atrox maris natura, simul accolarum seritas incusanda visa est inter quos Ov Id Ius Trist. IV. 4, 1 seqq.: Frigida, eohib0nt Euxini litora Pontis mictus ab antiquis Axenus 1llo suit. Nam nequo laetantur moderatis aequora ventis, Nec Plaeidos ortus hospita navis adit Sunt circa gentes, quae praedam sanguine quaerant; Nec minus unda terra timetur aqua; et Pomponius Mula de Sit orbi I. 18: Hic Iam se ingens Pontus aperit, nisi qua promontoria sunt, huc atquis illuc longo rectoque limit extentus, iuuatus cetera, atrox, nebulosus, raris stationibus, non molli neque arenoso eireumdatus litore, vicinus aquilonibus, et quia non prosundus est, uetuosus atque servens; olim ex incolentium saevo admodum ingenio Axenus, post commercio aliarum geutium mollitis aliquantum moribus, dictus Euxinus; et Plinius Natur Ust. IV. 12 24 et VI a: Pontus Euxinus ab inhospital seritate Axenos appellatus. 2 Seite ut apposita ad postfriora quoque tempora Polybius iSt. V. 40. του ro γαρ ἴδιόν ἐστι τῶν νυν
3 Vid. vage de Ia Propontide et u Pont-Euxin a J. B. Lecheralter Paris I 800 p. 385. Quo ex
libro sumpsi etiam plurimam partem ceterorum, quae de Ponti navigatione dicam. 4 Polyb. IV. 41 του δὲ λ παε αυτην συνίστασγαι τὴν au ἐπι το πολε προωθεισθαι τον τού ν, ταύτην νομστεον Γιναι τὴν αἰrων. Ἀσον με γαρ αἰ ἐυσε- ῶν ποταμῶν δια τὴν βίαν τῆς φορας πικρα-ουσι και διωθουνra τὴν θάλατταν επὶ τοσοῖτο και τὴν γῆν και παντα τα φερόμενα τοῖς ρεύμασιν νάγκη προωθεισθαι, καὶ ur. Σου
b Chersonesus Thracias, paeninsula duodecim oppidis olim ornata, tot enim enumerat Scylax car-Υand Perip in Geogr. Minor ed. Hudson T. I. p. 28 - et longis muris, a Melane sinu ad Propontidem ductis, munita cuius aditum quondam lausum tenebat civitas cardianorum; de qua loci natura sic Demosthenes in Aristocr. P. 68I' ἄσπερ αλκις τω τοπω τῆς Εὐβοίας πρό τῆς Βοιωτίας κόμαι, υτ πιῆρονἐσου κειται πρ τῆς Θρακος ἡ καρδιανῶν πόλις Postea in radice paeninsulae condita LTsimachia de cuius sit vid. romp. MAEI II, 2 et Plinius Natini8t. IV. II, 18: Lysimachia iam in Chersoneso. Alius namque ibi Isthmos . lustrant duae urbes utrinque litora, Pactγe a Propontide, Cardia a Melane sinu, utraeque comprehensae postea LΥsimachia quinque mill passo Longis muris. 6 Chersonesus Taurica sive immeria, nune pars celebratissima imperi Russici, dicta rim in qua Graeci olim complura oppida incolebant Scylax Caryand Peripi P. 29 εν δὲ τῆ αυρικὴ ἰκοῖσιν Ei νες ortae. πιο ὀνοσο εμπόριον M. . MDωπον ἀκρωτίγριον τος αυρικῆς μετὰ δε ταυr εισι Σκυθαι πόλιν, πόλεις δὲ Ἐλχονίδες Hῖδε Θευδώσω κλαια, και νυμφαια, Παντικάπαιον, μυρυίγκιον. Ex quibus nobilissimais Chersonesus Heraclea, nunc S6hastopol, Theodosia, nune eodosia sive Cassa, Panticapaeum nunc eruch. In isthmo nunc positum oppidum munitum
Perseop olim fuere Taphrae, vel nomine indicante fossis ductis fossam nim, τάφρον, Ioni pronuntiabant τάφρον isthmum fuisso defensum paeninsulamque a ontinent diremtam. - De natura Isthmi Strab. VII P. 308 ed. Cas. - ἰσθμος ο διείργων τὴν Σαπρῶν λεγομένς λίμνον ἀπο τῆς Hάττος σταδίων τεσσαρακοντα και ouis τὴν rive se καὶ Σκυθικον λεγομενον περμνοσον. o δε τριακοσιον 3 ε -οντα τὰ πλάθος του ἰσθμου φασιν. ela II. IrMSubit ripam mare et, donee quinque millia passuum absit a Maeotide, refugientia usque subsequens litora, quoad Satarchas et Taurici, paeninsulam reddit. . Quod inter paludem et sinum est, Taphrae nominatur ' Sinus areinites . Plinius Nat. Dist. IV. 12 26 85 : sic careinllo Tauriea incipit, quondam mari ircumfusa et ipsa, quaqua nune lacent campi deinde vastis attollitur iugis., In ora a Carcinit oppida Taphrae, in ipsis angustiis paeninsulae, Mox Horael ea. - 87 Per maeotim ab extremorasthmo, ut Iocus Taphra voeatur, ad os BosportccLXm pass. longitudo colligitur Taphris per eontinentem introrsus tenent Aucheta se a per oram ad Tanaim usque Maeotae. Isthmum quondam stiam longis muris ac turribus munitum fuisse ad prohibendas Scytharum incursiones, narrat Strabo p. 31 his verbis καθάπερ Ἀσανδρον - Asander 1IIo regnavit in Bosporo postmithridatem Eupatorem, pulso Pharnae Mithridatis stlio eons Appian Mithrid. 120 Strab. XIII p. 625 - ποιοσα φοσιν Y φαράτος, ἀποτειχίοαντα τον σθμιον της περρονοσο τῶν προς τῆ Μαιωτιδι - ἐπιπιμακτα πυργους καθ' ἔκαστον στάδιον 3νδεκα.
7 Est illud Sebastopol. Antiqui oppidi sitnm ita describit Strabo Geogr. VII. p. 30 C. 47 A. T. I. p.
τρεις. PII n. at Liat. IV. 12 26 86ὶ: Heraclea Charronesos libertat a Romanis donatum Megarice vocabatur ante praecipui nitoris in toto eo tractu, custoditis Graeciae moribus, quinque millia pass. ambiente muro. adem etiam temporibus Imperatorum Byzantinorum maxima erat ac florentissima urbs auricae, Oeente imprimis constantino orphyro g. De Administr. Imp. quo in libro permultis locis eius urbis sit mentio, et cap. 3 toto sed Ven. 729 P. III 126 historia chersonis enarratur.
eον μερσις δεταρσι δι' ἄμα ιτου. πίκειται δε πω Φάσιδι μώνυμος πολις, ἐμπόριον τῶν λχων τῆ μεν eoβεβλημενοτόν ποταμον, ii δε ἰυνον, τῆ δε τὴν θάa-ταν Se y Iax Caryand Peripi in Geogr. in ed. Huds T. l. P. 32:ψωσι ποταμός και Φάσις πόλις 'Eλλονις, καὶ ἀνάπλους ἀνά τόν ποταμον μαδων φοις Oaιν πιά iv Voss. Se μυ- ταιαν μεγάλον βάρβαρον, 'εν ο πιδεια ον Nunc eodem loco stat oppidum munitissimum Poti.s Strab. VII p. II. c. 479 A. T. l. p. 40 d. r. : κτευθεν ον τά σιτοπομπεια τοις maοσι. - ει - κωνα δε φασιν κ τῆς Θεοδοσιας 'νναίοις περιου α μυριάδας μεδίμνων διακοσίας καὶ δεκα. Theodosiae huic in eodem tractu successisse Cassam, emporium hodieque celebre mercatura, maxima frumentaria, tralaticium es Cons. r. A Wolfad Demost h. Leptin. e. 27 P. 467. 10 De mercibus Ponticis ex antiquis scriptoribus videndus imprimis o lybius Histor. IV. 38, ubi de rebus, qua universo ex Ponto a Graecis evehi et rursus cunctas in Ponti partes a Graeela importari solebant, summatim fere quemadmodum a nobis Supra relatum est, scriptum reperies. Nostra memoria quas rerum species importar vulgo in Pontum, quae indoexportari soleant, notum omnibus est ex iis quae Ieguntur in ephemeridibus tam puliticis quam mercatoriis et in Ompendiis geographicis. Consultius eam rem tractatam invenimus pn Laehe vallo I. I. p. 388, M. Guthri A murthrouy the Taurida Lond. 1802 p. 282 - 305, b diligentissimo dictum est tum de univsrsis mercibus Ponticis, tum de singulis rerum generibus, quae ex singulis portubus solent exportari et inclibello Notes tatistiques ur e littora de am notre relative a a geographie, Ma population et Ga navigation et a commerce, par e te L. S. Sem-stori Vienne 1837. Da piscibus Ponticis aera negotiatione piscatoria sisrum docto nuper dissemit Oh Ier in libro ριχος inscripto, ou vr histoire et Iea antiquit a dea Echeries de a Russi meridionale Peterεbour 1832.
Ex iis, quos post haec eandem rem scriptis complexos esse novi, addam unum, quem talium rerum onstat fuisse Peritissimum Hii II mann Nandelageachichte de Grieehen Bonn 839 p. 44 Ib4. II Scriptores veteres, quotquot de Chersoneso hac memoravere, omnes Ien sunt Iandum eius terrae. ET Plu rimis igitur εstimoniis suffecerit unum notasse Thue yd. I. II arguit ipsis heroicis temporibus Graecos iam colendis Chersones agris incubuisse quippe Troiam obsidentes plurimam commeatuum partem sibi paravissi non depraedandis s0Ium Iocis vicinis, sud otiam colendis agris Chersonesi, eo γεωργίαν τῆς περσονοσου τραπόμενοι. 12 Thue yd I a 38 memorans, quae res nota omnibus est, Themistocli urbem Lampsacenorum ab Arinxem
16쪽
rege Persarum dono datam uoleti me, ait, roa-ινο--ον τῶν ore εἶναι. Diodor Sio. IX. 7 eandem rem enarrans,
Io In paeninsula, quam nune Tama vocant, olim Phanagoria dicta, etiam copiosas serri structuras nuper Invenerunt. Vid. Heuδε Maat eituns, Is Febr. 1835 scr. Petrop. II. Febr. Ne dubium est qui in multis aliis Ponti partibus Iarga nunc Iateant meta II a. Velut nuc praecipue memorabiles a navigantibus magnopere expetita venae sunt carbonum fossi Ilum, Patefactae nuper in agro Heracliensi, tanta ubertate, ut plurimae parti navium vaporum impulsu sese moventium, quas tu Ponto hac tempestate navigant quamplurima a vastissimae, uincientem praebere possint matertem Salinas ac salsamenta Taurica sive Maeotica in antiquitato quaestuosissima a quaesitissima fuisse, cognoveris ex Demost h. adv. Lacru P. 933,934 Strab. XI. p. 493 VII. p. 3I2 Athenae Deipnogoph. IX. I. III 85.15 Strab. XI. P. 4s c. γαθὴ δεστιν ἡ χωρα κά καρποῖς - καὶ τοῖς eo ναυπηγίαν πασι. ἡ δε -
16 Haud alienum videtur addere his pauca ex iis, quas da navium in Ponto aedification doctissimus quondam anta 15 ser annos observavit peregrinator Our ne fori vage du evant, Letire 16 ,, Lea cote de a mo ire Durnissent abondammene eoue e qu'i faue Our rempli lea arδenauae, e maga8ina et ea porta dumran Selynevr. Comme elles one ouverte de foret et de villastra, ea habitans One Obliges de super ea bois our amarine et de Ies cieri quelque3-una ravaillene aurici oua, ea uires aux olla8, auae corde et agret nesce8saires. O me des aniεsaires qui ne inspectio aur ea Ouvriera, et ilis a de commiδδairea Our ever ea quipageri Uese de Id que ea ultans ne ire eura plus ui88antea Dites dana Ie temps de eura conqueses, et te ne erate plus aiε que de re tabli leur marine. Le πε ε eaecellent i abonde en iures, Omme Ied riz, viande, eurre, stomage et Ies gens y vivent treε obrement. 17 Da viis, quibus a Ponto in Armeniam mercatorum catervae opiaeque armatorum prostelsci nune solent, Vid. Bea uJour vage militatre dana Empire Othoman Paris 1829 Vol. II. p. 194 sqq. Livre I, c. 10. Des outes qui traversent Agie mineure et Iea lignes de Euphrate et u Tigre. Mercatoribus Galileis a duplici sta commerciorum Ponticorum via egregie praeceptum id instructione ministeriali, quam vocant, inserta diario publico Moniteurriniverae d. 14. Dec. 1833. 18 De amulum Caucasiorum, Phasidis et Cyri, navigatione testimonia veterum, SeΥlacis, Strabonis, Plinii, lam supra n. 8 retulimus. De consiliis recentior memoria agitatis Phasidis iungendi cum Iro id docte disserentem Rottier Itineratre de istic Constantinopis Bruxalles 1829 p. 7. Monet illa Cyri amnis naturam non sinere navibus eo vehi supra confluentem cum eo Araxem immensis tamen operibus, quae iam fuerint instituta, er Posse, ut 100 versiis ultra possit navigari. Quod Plinius H. N. I. II 3IJ a claudio caesar proditum memorat, Nicatorem SeleucumeontasSe Perfodere quantum navibus non pervium spatium est inter Caspium mare atque Euxinum, id negat ille pertinera ad coniunctionem numinum Fri et Phasidis. ,Si ea ue de ce grandisonarque, ait, ne te tant Oit eu G chie Ite 8e eront portesea, omme elle 'un prince moderne non moin illu8tre, ur e Don et e Volga. Patrum I. Imp. Russ. a. 1696 opus illud instituendum commisisso architecto Germano reckeu quo operam deserente, curam operis mandatam esse Britano Joanni Per rem vero bellorum causa esse dilatauia19 De veterum Indicis eommerciis per Pontum saetis plura quidem, quam hic a nobis relata sunt, veteres scriptores prodidere, sed plurimam partem incerta vel manca partim auctores ipsi a se dissentiunt. Quo ex genera sunt, quae prodit Strabo Geogr. II. p. 73 Cas. υξον δε o Oeιζοντα γε Βακτριανο απο τῆ Σογδιανῆς υτι φασιν υπλουν
μεχρι του INOO δια των ποταμῶν. Quod dubium est utrum de Oxo flumine, quod uno in paludemora innuit Amu), et ussieis amnibus Volga et o dictum sit, an de Ochi Tedden vo eiusdem illius xl, uno stlo antiquitus in mare Caspium perstuentis, et Cyri atque Phasidis navigatione. Utut est, monstrant tamen assatim, quae hic a Strabone relata sunt, navigabilem quondam patuisse mercibus Indicis in Pontum viam, haud ita multo interiecto terrestri itinere. - recentioribus omnium acutissimo uno locum tractasse mihi videtur Mali 0-Bru Praecis de ausistraphie univer8elle . d. T. I. P. 209.20 Luculentum iust itatis eius, qua Graeca civitates adversus barbaras nationes accolentes laborabant, exemplum monstrat Pol Τbius IV. 45 memorans de Bygantiorum, mari tum validissimae civitatis, eontinuis bellis cum vieinis
2I Ultima Romanorum in orientia Ponticlitore eastella erant Sebastopolis, in sinibus colchorum haud proeMab eo Ioco eondita, ubi prius steterat lo se urtas, ex Graecis in colchido urbibus norentissima quondam et frequentissimum coIehorum emporium; et ultra Sebastopolin duorum dierum Itinere ae it Ius, in finibus Henloctorum ius Achaeorum, nune ligunda dicta. I. Da situ Sebastopolis, Strab. XI. p. 497 Aιοσκουριας - μυχός τε του Eυξείνου λεγεται και σχατος
ἰα εὐθείας ει τον μυχον. quo ultimo in maris angulo est Dioscuriasi λδ αυτο σιοσκουριας ἐστι - καὶ ἐμποριον τῶν υπεροειμενων και συνεγγυς ἐθνιον κοινον. Id. , 499. e. περ δε τον σιομο ιαδα χει - παρος ποταμος Plin. M. H. VI. 4 14 : Castallum Sebastopolis a Phasido centum M passuum. 15): ReIiqua litora feras nationes tenent, urbe Colchorum Dioscuriade luxta fluvium Anthemunt nunc deserta, quondam adeo Iara, ut Timosthenes in eam ccc nationes dissimilibus linguis descender prodiderit; et postea a nostris CXXX interpretibus negotia ibi gesta. Diversa ultur antiqua Dioseurias a Sebastopoli, castuli Romano non tamen magno distabant lutervallo, ut apparebit, si numeros ex Strabone et Plinio relatos omputaveris Strabo enim quum seripserit Dioscuriadem a Phaside sexcenta stadia abessoreeta navigatione, tentam fere partem l. e. alia ducenta stadia, addas oportebit, ratione habita anfractuum las terrestris; et eouVenient prope ex utraque computatione intervallar centum enim M. Passuum, quibus Plinius Sebastopolim eastelInma Phaside abesse distit, ipsa sunt elingenta stadia condita autem Sebastopolis, quum Strabo eius nullam fecerit mentionem, deserta interim Dioscuriade, post Strabonis aetatem, . . post Oetarianum Augustum, ante Plinii tempora, a quo
tamen Augusto, incertum Traianus Imp. qui limites imperii usque quaque Protulit ac strinavit, Sthastopolim quoquo resuscitavit, antiquo simul Dioscuriadis nomine restituto, teste Arriano in Periplo Ponti Euxini p. II., qui oestidem, eum tunc stnem imperii Romani fuisse p. 18 Ptolomaeus Getar. V. 20. in Iocis colchicis maritimis omnium maxime Versus Septentriones positam refert Dios euriam, quas et Sebastopo Iris I 10 Iong. 46 45 Iat Phasis civitas ib. conoeatur 2 30 Iong. 44 45 Iat. st Phasis'. ostia 2 30 Iong. 4b lat. claritatem urbis tempore Hadriani testatur inscriptio apidis ad statuam Hadriant Imp. partinentis, quam Sebastopolitae ex Ponto Athsnis in Olympiso eollocandam curavere per legatos Capitonem, Scipionem et C. Postumium Repertus est titulus Athenis ad Impleum in bas magna, ed. Murator T. II. p. 1800. I, et Bose k C. Inscr. V. I. n. 342. Sunt vero ut putenti deeretum non olchicorum esse Sebastopolitarum, inscripta sunt verba Σεβαστοπολειτιών των ἐν rei arare o ο βουλὴ καὶ Ῥῆμος - , sed Sebastopolis mediterraneae Pont et vltatis: inter quos etiam Eckhe Doetr. Num T. II. p. 357; verum haud satis eortis usi illi argumentis Ad Sebastopolin usqua etiam viam quondam a Romanis stratam fuisse Pontieam, ostendit Tabula Theodosiana, in qua praeterea vestigia quaedam apparent itineris eius, quo olim a Sebastopoli ut o Colchis in Iberiam et Armeniam prosteiscebantur b. evtiny.r Sebastopoli 15 M. P. Ex ad sontem felicem; 45m. ad Mercurium; b Caspiae l. pyla s. portae. Indo a Caspiis ad Artaxata sex notantur Stationes. De hac parte Tabula Theod. observavit quaedam alvena r Memoire aureses denominations de Portes civienne' Caucasiennes, Sarmatiennes e Albaniennes, appliquese ava desilea de Ia ehaine u Caucase, in Mem de Aead. v. de Inscr. T. VII. 1824. Pag. 219, 228. ceterum Sebastopolis ad Justiniant tempora defensa memoratur Praesidiis Romanis, Iustin lan. NoveII. On8tit. 28, Pro eo p. de Bello Gotth. IV. Notitia utraque ignitatum, scripta circa a. 450 c. 150 sub duce Armeniae, et sub Praesectura legionis primas Ponticas Trapezunte, memorat Sebastopoli positam cohortem primam Claudiam Equitatam. Et medio aevo, quum Itali litora Pontie eonin1erelorum ausa frequentarent, celeberrimum huius itoris em- Porium Vetusta Italorum tabula maritimas ommemorant a vasto poli cons. Potocli Me moire urun nouueau PGripte u Pont-Euxin ed. 1795 it. d. Iaproth in Poto elit vage dans ea teγε 'Aεtraehan etc. Paris, 1829 Vox II. I hodieque ibi Iocus est, quem appellant Iskuria, nomine signisseante, memoriam urbis antiquissimae nullo temporo Prorsus suisse omissam. Eodem loco vel paulo inda rhmotum, ubi olim Sebastopolis et Dioscurias fuere, nunc est castel-ὶum cum leo nomina Suhum-Κa Is cons Ia proth ablea d Cauca8e Paris I 827, p. s. Beau our V yage militatre dana E . Oth. T. II. p. II props leum Sukum-Κa Io, ad ostia numinis Parvi lacer reser reliquias urbis antiquas, quam vulgo existiment ut ustam esse Dioscurladem is moin que ron 'aime teu placer cette ille Gutour 'une vieille neeinte abandonne , que ron trouve a sommee,'une montagne εcaryde, entre SOukoum- tenet te villast de Saouk-Sou, et qui dote avoir est fures-solidementisonstruite, uisque te muraille en exiδtent eneore. Do itu aliquae Sebastopolis pluribus agit Gai Adnot. in Arrian. Peripi p. 101 et ipse collocat eam tu in sed Suk--Κιde, ad septentrionem promontori Iskuria. a. st sit Pityuntis Strabo M. p. 496 c. ex Artemidoro reserens intervalla locorum, a Bosp0ro imm/ri'
17쪽
QUAESTIO AETYMOLOGIC, DE NOMINIBUS THERSONESI ET BOSPORI. Expositis quae dici necesse nobis visum est de consilio huius scriptionis ei de rationsae via, quam sequendam in geographim eiu Parte ducimus eonvertamus nos ad deseriptionem Chersonesi Verum sicut omnis generis quaeStio inde debet initium Sumere, ut, nisi pateat ac eo stet omnibus, plane exponatur, quid nomine rei, de qua agitur, Signineetur, si nos quoque descriptionem nostram auspicabimur ab explicatione nominis Chersonesi Constat quidem notumque est omnibus, Chersones nomine Graeco appellare paeninsulam, nomine OmpoSit ex voeabulis νῆσος et χέοσος sive ἐρρος, quorum illud ex nandi verbo, νεῖν, ductum inSulam, quaSi nantem quandam terram, alterum simpliciter terram, nulla SSumta alterius rei notione, Significat; proprie igitur Chersonesum Raeciusulam terrae iunctam, sive terram maiori suo circuitu formam insulae habentem. atque haec sufficeret nominis explicatio, aut potius a Vix opus suiSSet, ne dicam inter doctos, no apud medioeriter erudito quidem, Si de utriusque Simplicium Verborum, unde compositum est Chersones nomen, origine ac natura aeque nobis tonStaret ac de compoSitione nominis Nempe primitivum illud χέρσος quaeri potest num ab Origine vox suerit propria linguae Graecorum, nata quodammodo cum ipsa gentis mente adolescente, quum homine μεροπε Se atque Sensibus animisque impressa et Ogitata articulatim eloqui ceperint atque conSueVerint. Alia enim et longe usitatior appellatio terrae est γῆ quae vox et γαῖα et αἰα, levi Soni ianium discrimine, pronuntiatur; sive terram ut firmam materiem acri Opponis, Sive aquae a mari; nec eidem significandae rei principiis quidem linguarum plum uno Solet vocabulo inservire; miSi sorte una res plures habet specie sive notiones, ea quae plurium oppositarum rerum reSpeeiu, quo rectius diversae eiusdem rei assectiones percipiantur ac dignoscantur inter Se pluribus vocibus Significandae videntur; velut terram Graeci, quam modo, acrem vel aquam vel mare Si opposita terrae respexeris, promiScue dici γῆ monuimus, eandem ratione habita eorum, quae Subter terra, item eorum, quae Supra in celo Sunt, χθονα appellant item si terram Significare velint patentem, loea terrae aperta, oppoSita oppidis seu Iocis ei eumclusis atque habitatis, vulgo dicunt χω iari Quare, Si genuina Graeca vox ε imo habenda videatur, necesse est certum aliquod discrimen intereSSe inter hanc et unam alteramque aliarum vocum, quibus inter ipsa primordia linguae Graecos terram Significasse eonStat; ut genere quidem idem se omnes ab initio significaverint, specie autem diversa. duo quidem si probari posse videretur et ad grammaticam distinctionem omnis quaestio recurreret, mallemus eam omittere et dubitationem hanc penitus diiudicandam relinquere grammaticies, quam alitus repeiere res, quae nos a proposito longius abducunt At vero Et illud non datur, me si probabilius videbitur, vocem χερσος non habendam esse genuinam aut ab origine domesticam apud Graecos, Sed aliunde derivatam et usu demum saetam esse domesticam tum quaesito haec etymologica non ad grammaticam solum, sed etiam ad historiam pertinet et mulium habet cum nostro proposito coniunctionis Repetendum enim lomen erit a peregrina aliqua gente; quam, ubi rigo nominis potuerit demonstrari, hac ipsa re, quod nomen ab ea regioni inditum, sedes ibi quondam habuisse iudicemus oportebit Atque eo iucundius fructuosiusque tum uerit, in ipso introitu paulisper etiam nunc haesitasse, quod simul perspicuum ac luculentum, si modo contigerit nobis rem plane monstrare, fuerit illud exemplum et quasi novumqu0ddam documentum, quo possit ostendi quanta sit omnium doctinarum inter se coniunctio, seque una non possit stare sine aliis. Nam grammatica et etymologia hic viam nobis monstrabunt ad memoriam rerum patefaciendam obscuraque hominum c fabulis involuta fata temporum primordi-
18쪽
iiii anarienda Nec tamen asibus in rebus emere ensco Versandum esse, nee quo quaelibet soni: πα-umducus aperius eo ensus duxerit, e continuo sequendum, aut, in plura οὐ Visi eo εTtaquam renuntiandum duamobcausam non pergerem insistere huic quaestioni, ζζ Vta Λ omparanti unius ex linguis gentium illarum, quibuscum Graecis Summa eiu- tam fu ommeret notum est, in mentem venit de origine nominis, de quo quaerimus,
ii anti uisima geniis Graecae aetate tritam in vulgarem quoque Sermonem esse receptam Cana
ria, Gohum pars ani Phaeniere, terram appellausibus Inb: et praeposito articulo Tm a neS
A , Iimma recenievin pressioribus saucibus , ΝΠ, quo sono literae hera sive hera exprimun-n 'di rabiem non repugnare vie Louieeiurae videntur; siquidem notisSimum St, Graecosta, bras Inomina, imprimis geographica in sermonem suum recepiSSe et magm Saepe ο -- tadiis Ita ibus, ita tamen semper, ut nova voeabula specie, Sive ad stirpem sive ad deel rum facii 2ψ 'R 'μ' . .d.rahi; ἡγε in hoo transformationum genere 'νη ψηφ
detineatam ullo modi, unde novae voces, sic in civitatem quasi apud Se receptae, riginem habri Num prae historicis legibus coniectura nostra aeque queat stare vique ab analogiae tymO
orein ni rationibus non alienam arbitramur, Iam Videamus.
tamen ἡ propriTreanum appelζtio ad eiusmodi loca pertinet, ubi Phaenices aut mi' eo .et
rius ii et poribus olonias habuisse, aut non improbabili coniectura verisimile fit commercio- Σ'ru uondam Oeeupassa. Maxime insignes regiones, quibus ChersoneSI I uliaris, et ui τοῦ maiie propriam dieer eonsuevimus, sui appellatio, paeninsulae Sunt a Caria, am. . 'utis et mara ineorrentes oppida eodem nomine Stephanus Byzantius voce χερρον o memoralis urbes in tribus illis p nὼsulis sitas, duo addit posita in insula Creta, aliud Libyae, Iurorup Corinthum etiam esse piamontorium Chersonesum in Lycia. Notum est autem 'hoenis et in efforini: ierris a sibi loea maritima solitos eligere urbibus condendis, quae aliquantum pro re sit, a Tnsnez mari pleraque eorrum circumfluente et plures formanis Sinus, tum ad defendendum 'eliora Σ'nt, tum p oriunius sita ad navigationem. Ae de Siculis quidem 'hae umuibus rastissimis illis, quae anis Carthaginienses et multo ante Graecorum in illam adventum
Dditae fuerant a lon res tempore noruerant, Ritum novi eadem loca, devietis atque expulsis es
fΣ , epis Puniem ineolis, Oeeup:vere coloniae Graecorum, Chalcidenses prima , plurimae toties n6α heius hi euius fidem vel hae in re nemo in dubitationem vocaverit, eviis e Thuevdid enim eapiis seeundo libri sexii cineolebant vero, inquit, et Phoenices per totam
beri o in Asitae erant, insulis mitioribus. ἀπελάμβανον aulam l. e. occupabant promonioriasis ni illas ductis per isthmos lassis aut muris Silus naturalis plurimam urbium, quassertos muta licenteibur se eonditas, certissimo est eius rei documenio. Mn quum. Pli uiribu
contaniis fuisse moris perennisque consilii noscatur, paeninsulas potissimum sedibus ut eligere et firma possessione obtinere, perquam probabile videri potest, his ipsi in regi0Dibu 're' 'miret rram oloni appellabant, in usum venisse apud indigenas et lingua semel receptant mansisSem usu etiam post expulsos Phoenices aut confusos cum novis coloni o Graecia venientibus. suo fere simili ratione acet sit ei vocabulo, quo urbs lingua Phoenicum significatur Cartha enim, quae pud ces communis erat urbium appellatio Hebraei pronuntiabant Ii ), plurium urbiimi iuueariam
proprium nomen ei apud incolas et apud exiero exviii. Min gini pη', ' et .
otentissimae inter colonias Phoenicum, qui nescit nomen a conditoribus inditum Urbis novae,
qm R P, mansisse in omnem posteritatem, receptum a Romanis, ei a Graeci leviter modo deflexum in Καρχηδονα Ε Cirta Numidiae, et Tigranocerta Armeniae, urbes olim nobilissimae, quibus addi aliae poterunt haud paucae, ex eadem stirpe ducto nomine id, quod modo de urbium appellatione diximus, salis Superque eonvincunt. Atque simili ratione nomina prisca et a colonis peregrinis prosecta etiam aliis loci ac totis regionibus imposita esse ac multo etiam post quam expulsi essent nominum inventores, Servata re hominum ac tabularum librorumque fide, quis negaverit Attamen probe intelligo multa adhuc deesse ad eam, quam de Cherso nomine dedi coniecturam, penitus omnibus probandam. Alii alia sorsitan desiderent. Nobis uterim, ut maior illi fides comparetur, pus imprimis SSe Videtur aliis exemplis vocabulorum, simili ratione o hoenicum in Graecorum linguam translatorum. Cuius generis quum plura mihi animo obversentur, duo, quae quidem videntur rei, de qua agimus, eonvenientiSSima, addam documenta, unum notum omnibus, alterum, quod coniectura equidem SSecutus esse mihi videor. Notam rem prius proponam. Ecquis Byrsam non novit, arcem Carthaginis, quam Τyrii oloni, utar verbis poetae Aeneidos libridi v. 367,
Μarcati solum, laeti de nomine Byrsam, Taurino quantum possent circumdare tergo,
oondiderunt Bella edepol fabula. At nemo nunc nescit, eam fabulam non a Carthaginiensibus prosectam, sed inventam exornatamque a Graecis, ut qui sono voci sallente crederent, nomine loci, quod incolarum lingua birta vel hos ra putatur Sonasse nn 2 etiam lingua Hebraica est castellum sive arx munita rem significari eandem, quae ipsorum lingua diceretur βυρσα, i. e. corium. Hinc apud gentem credulam lacile nota et recepta opinio de tergore taurino in lora dissecto et omne spatium, in quo arx collocaretur, complexo argument fabulae ex Significatione Graecae vocis petito duam rem poS alios, ut recentiore praeteream, qui uno omne ore in eandem ierunt Sententiam, ad amussim illustravit Heynius in commentario ad dicto Virgilii versus. - Noto huic subiungam aliquid novi. Scilicet de origine nomini Bospori, freti, quo ropontis Ponto Euxino iungitur, quodque nomen aeque ad plura tranStatum est freta, a CherSoneSi ad paeninsulas, simile quid eius in mentem mihi venit, quod modo relatum est de ByrSae Carthaginiensium mira ac sabulosa in auribues atque ore Graecoriam ransfiguratione in sabulis atque vel in historiis veterrum est, Bosporo nomen laetum a bovis traiectu, 'oo πόο la, postquam lonem, inacti regis filiam, in bovem mutatam fretum illud, ex Europa in Asiam fugientem, nando transisse carminibus celebrari sepium Sset quae quidem sabula plurimum et auctoritatis et perennitatis acceptas videtur illis, quae Eschylus poeta vinctum suum in Caucaso rometheum eadem de re colloquentem inducit eum lono, hisce versibus mythoantiquiore comprehenso et quasi fixo iESchyl. rom. 731 seqq): εσται δε θνητοῖς εἰσαεὶ λάγος μέγας τῆς σῆς ποθεέας, Βοσπορος 'ἐπώνυμος κεκλησεται. Nec nisi qua sorte recondita alicubi lateat concinnior rei interpretatio, quidquam aliud Graeci commenti sunt ad originem nominis explicandam neque apud Romanos aut recentiori memoria invenio uspiam Graecum nominis, quem Graeci ipsi prodiderant, ortum in dubitationem SSe Oeatum. Quamquam, si analogiam modo grammaticam paulo accuratius consideraveris, haud multum bubulae isti derivationi, licet omnes eam Graeci et mythographi et historici suae nationi vindieaverint, tribuendum videbitur. Cetera enim omnia ex bove βους, βοος βοες derivata vocabula Vere Graeca aut, si prima alterius oeis, cui βους iungitur. 1ilara est vocalis, primam Syllabam habent tyo, Velut βο-ζλασέα βο-ανθρωπος, βο-ωπις, βο-ωνλοῦς, aut, si consonans illa est, modo diphthongus Servatur, modo diducitur in duas simplices vocaIes, dorica denique dialecto mutatur in , velut βω- κολος, βου-κολος, βου-λυτος, βου-νομος, βου-βοτος,
19쪽
de aquis effusis, cui synonymon est Ita, unde m inundatio et imbres egusi ei alterum' nmunpere, dissipare, irrumpere, unde I rupium, eruptio, etiam de aquis diffusis dictum l. Mn.
5, 20 duibus duobus e voeabulis te tum potera compositione formari, naturam eventus, quo a ium est resum, pleno exprimens )' rata . ... h. iupi, xyo,ulmu, initon originεm nonuni Bospori ad eumque rium reserentη s u