Epistolarum legalium, in quibus varii iuris articuli continentur, libri tres. A Ioanne Raymundo Tolosate è corpore iuris collectae. Scholijs, in gratiam iuuenum singulas epistolas illustrantibus, adiectis

101쪽

S C H O L I O N. Non tantum raptus crimen lege Iuliapunitur, Autore Martiano, sis ait: Qui uagatem mulierem rapuerit, uel nupta, ultimo supplicio punitur. Sed etiam hoc diui Pis rescripto. Quo eum puniendum, qui fuerum ingenuum rapuit, DGι Pi fulsenteri ut Vlpianus hac episeola interpretatur.

Marcus Creditoribus S.

OPrimum est, ut si quas te putas ha

bere petitiones, actionibus eXp riaris, interim ille in possessionem debet morari, tu petitor esse. Vale.

SCHOLION. Hoc rescripto,quod sit creditorum of

cium in exigendo debito, arcus docet. Ad hocputat Callisi ratuε referri hanc FL stola dices: Creditores si aduersus debito

102쪽

tores suos agant, per Iudicem id quo deberi sibi putat reposcere debet. Alioquin si in rem debitoris sui intrauerint, id nullo concedente, Diuus Marcus d creuit, ius crediti hos non habere. Putat tamen Accursius subintelligendum esse, ius crediti eos non babere,in re scilicet, quam a ceperunt. De quo inter Docto.magna contro

uersa est.

Imperatores Seuerusin Antoninus, Cocceio Camano S.

1 Estamentum secundo loco factum,

licet in eo certarum rerum haeresstriptus sit,perinde iure ualere, aesi r rum mentio facta non esset, sed ten ri haeredem striptum, ut contentus rebus sibi datis, aut suppleta quarta ex lege falcidia, haereditatem restituat iis, qui priore testamento seripti suerant, propter incerta fideicommissi uerba, quibus ut ualeret prius testamentum,

expres

103쪽

expressum est: dubitari non oportere. Et hoc ita intelligendum est, si non aliquid specialiter contrarium in secundo testamento fuerit scriptum. Vale.

ΗAc episeola motus fuit Martianus haec

conj fituere. Si quis priore facto testamento, posterius fecerit testamentur etiam si ex certis rebus in posterioribus tabulis haeredes instituit, superius tametestamentum sublatum est. Hinc Doctores,licet barbare, docte tamen,o subtiliter, colligunt. Si confirmatum non potest confomari, a tur ex confirmante, non ex confimmato. Non me carpas, optime lector, si nihil prosta immutem Nam ea praecipue uit consilis mei ratio, ut tantum colligerem, o sue in diuersis locis erant posita, in unum Deum, velut fenum collocarentur quὸfacilius uri, erfrui illisposses.Non enim hic aut interpretis officio,aut eius,qui alis id laquant nouum: in

104쪽

in lucem edit fungor. Quamobrem anxiep to,contendoq; omnia bom,aequiq; cosetis: quo fauor tuus animos Mostros ad maiora, quae a laboribus magnis te liberares int incendat. . TitiusCornelio baer suo S.

. . . .

A Tepeto Corneli, quoniam ad te

ex deuoluta est pars matris mear, ite pars Sempronii curatoris quonda mei, contraria fortuna usi, b per hoc totusas meus, apud te esse speratur, uti reddas,restituas Cato Seio uncias quatuor. Vale.

. . .

QVinsitu uit: Cum Sempronius in in

tegrum restitutus sit ab ιγ cratore, a quo fuerat deportatus,s adierit ba reditaterius,qui rogauerat: an is quoque rogatus sit, ut ex sua portione reRituat haereditatem

Scaevola huic qua silom ita satisfacin Sem- pro

105쪽

pronium quidem non proponi rogatu Cornelium aute haeredem debere prorata portione maternarum defuncti re rum, restitutionem Seio facere. Hυ Bam toltis,ut illi moris est n compendium tale reducit,utinam positrio eleganter. Desectus, inquit, caussae de futuro facit legatu deficere.Non abs re,optime lictor d a me in multis epiRolis obseruatum est, quod i ins Bam toti argumenta e verbo ad verbu bla transiripserim,volo enim te admonitum esse, non tam detractandum esse in Bariolum,o alios vel . res iuris interpretes, ut quotidie solent hodie pleraque clamitare.Nam etsi in oratione muLrem, Ff me fallantur, vides tamen imgemi acumen.Non baec dico,ut viros DoRos,

procliues in carpendis autoribus reprehendam sed ne motus illorum tantum voce,

mox in illos clamites, edi fluum bonorem illis detrahas.Videtoprius quamobremo qualiter a Docliscarpantur.

106쪽

oei filium emancipatum habebat,

*raeterito eo patrem suum, , extraneum haeredem instituit,& patri legatum dedit: filius contra tabulas bonorum.petit.Quaero, si aut uterque haereditate adiisset, aut alter ex his, aut neuter,an, & quantum legatorum nomine patri debeatur Vale. IulianusSaluio S. SAepe nimaduerti hanc partem edicti, qua emancipatus accepta contra tabulas bonorum possessione, liberis &parentibus legata praestare iubetur, habere nullam reprehensione. Nam si dodrans legatus sit, plus habiturus est is, cui legatum erit, quam emacipatUS. D ercto itaque ista temperari debebunt,ut haereditatis partem emancipatus praestet: ita, ne scriptus haeres amplius habeat, quam emancipatus:& legatorum modus temperetur, ut nihil plus ex legatis

107쪽

gatis ad aliquem perueniat: quam apud emancipatum bonoru possessionis nomine remansurum sit. Vale.

s C H O L IO N. RAtionem adfert elegantissimum Tripia

ninus bis verbis: Nam, ιnquat, secundum constitutionem Diui Pii ad Tuscium fustianum Numidiae legatu, placuit parentes,& liberos haeredes quoque

institutos tueri,usque ad paricin uirile, exemplo legatorum: ne plus haberet ex institutione tales personae. quam ad euperuenturum esset, qui contra tabulas bonorum posscssionem accepisset. Hic quaeri potest: virilis portio, quemadmodum accipienda sit: Cru Vlpianus exemplissatisfacit.Pone,rnPrt, duos esse qui contra tabulas bonorum possessionem accipiat: unum esse ex liberis parentibusq; uirilis tertia erit portio. Sed s tres snt, qui contra tabulas bonorum possessionem,

acce

108쪽

aeceperunt quarta erit, uirilis. Ad hune locu referre quae scripta sentin ἱέtrilis.Dii de verbosignifica. Virilis, inquit, appellation interdum etiam totam haeredit rem contineri, dicendum est. Item ref ras buc.3.- autem.Lunca.Cia cadu.tolle.

Sempronius festo Literio S. Os merita tua, fidemq; tuam, quam

mihi semper exhibuisti, concedo tibi liberam testamenti factione. Vale.

Vaesitum est: Cum Sempronius filius M a n isoni Zoili tulem epinota misisset: an patroni filio,nita relinquere debean Pamlus restondit: in libertum,de quo quaeritur,

liberam reuelamenti factionem c ecutum non rideri Cui restonso e diametro pugnare videtur Imperatoris conseitutioposita in ima C. bonis libertorum. Quam antinomla va-

109쪽

rij varie conciliante. Quae tamen magis literae congruit,a mesti erprobata es vera. Alexander Augustus,Iulio Marisio S.

SI libello dato, aduersarius tuus uerL. talem in precibus ab eo datis non adiecit , subscriptione uti non potest imo si accusatus suerit, etiam poenam sufferre debet. Vale.

Hoc rescripto,ut autor es Modestinus, obrepto Iuniutur, tanquamsi rij. Ait enim: Si quis obrepserit praesidi pro- Uinciae,iam per acta,quam per libelli in jterpellationem,nihil agit imo si accusatus fuerit, poenam temeratoris luit: pem inde enim punitur,at 3 si falsum fecerit. Sunt enimplerasse de ea re siripta, inter qua est ιRud Alexandri.

Diuus

110쪽

Diuus Piu Claudio S.

PRO mensiira cuiusque delicti consti

tuendum est, in eos qui apud iudices instrumenta protulerunt, quae uera probare non polsint:aut si plus eos m ruisse uideatur, quam ex sorma iurisdictionis pati possiant, ut Imperatori d stribatur gemmatio, quatenus coerceri debeat. Vale. s CHOLION. φ

DIMus Marcus,cum Diuoratre 2o,proflua humanitate banc rem temperauit: ut quod plerinque euerit,per errorem -- iustiodi in rumentur erantur, ignoscatur

est,su tale quid protulerint facit Imaiorem. O lex,si falses. C. vid legem Corneliam de falsis,