장음표시 사용
71쪽
quales ipsi alii esse videntur. Nec alium castum facile concipiet impurus, nec fur iustum,nec liberalem avarus, nec sobrium ebriolus. Velum dum perrimam curiosi introspiciunt, vident sanguinoleirium duris ictibus tergum, pluribus aliis fortis. si me oppugnari, confusique didice, runt quantum inter homines de homines intersit, quotum cum plerique carnem suam perniciose so-veant. nonnulli eandem s.lubriter oderunt. Postea in Pana una Putosa
leuca romota tu neque ipsum Poro osium auri venis superante praedicavit inter tam propinqua avaritiae
irritamenta ipse pauperrimus, ac proinde beam quὼdpou aurum non abi ructi. xit nec si ravis in pecania thesauru. a Ditis limus tamen aurea charitat: in ipsas provolavit tabernas, cum ut a potandi eos consuetudine alienaret, tum ut haberet quos erudiret. Deinde Cuzcum revocatus primum Supprioris, exinde aditui Sacri officium agere iussus est, P. loan. ne det Canto, cujus alibi vitam dabimus, usus familiarissime. Foemina. rum consortium plane vitavit: si charitas, ut illis loqueretur, imperaret , fecit hoc defixis in terram aut alio translatis oculis, solitus dicere, satis esse ad animae ruinam si dumtaxat audirentur. Et ut videas manifeste quam nihil ad martyrii agonem naturalis prosit audacia , ad quod sola divini auxilii potentia infumitas roboratur humana ,- non Iantum Deum offendere anxie ti-
inuis, sed res quotidie de innoxie
' obvias, ut strepitiam, ipsa meti. in umbram. Ornando tamen templo
studiosissimὸ se impendit, nequc
potuisset ullum ejus ingenio aptius elle exercitium. Vetum insidebat alte animo prosectionem in Peru-
viam a se susceptam fuisse non ut intempli aut monasterii ministeriis occuparetur , quod in Hispania. multo poterat commodissis, sed ut infidelium conversonem sua praedicatione sollicitaret promoveretque. His eogitationibus occupatum vehemens invasit morbus.
Tunc serio, consentiente praelato. vovit praedicaturum se infidelibus, atque inter illos moriturum. Praestitit id, postquam convaluerat, prim5 apud barbaros Vros Capi ms sub vicatio P. Rodericio de vera anno
M. D. LXVI. Et quia igneus ejus
zelus quietis erat impatiens, anno proxime insequenti lint ursus Ioara M 3 7 chenm invisit, ingratior genri, quam praecedensetus sollicitudo merebatur, tandemq; ab ea lapidibus,proutantia narravimus, sc) ejectus Cuz-
cum, novam evangelizandi occasionem quaesiturus, revertitur. Nata haec paulo post P. Marco ob ingen-
ies fidei in Vita ba successsus copias auxiliares petente, qua ad Opus
istud Euangelicum deputantur P. Ioannes det Canto & P. Didacus
Ruia Orti Σ μὶ solus,felicitate suc- P0 p. . cessuum turbata. profectus est P. R- Didacus maximo P. Ioannis dolore, quem cognito Sodalis martyrio
quadrapinia postea anni extingue
re non potucrunt,quibus vixit nunquam immemor se a purpurea ista, quam tam exiguo erat P. Didacus
tempore consecutus,corona exclusum,sorte non absimili in sacris litetis de Sanctissimis Apostolis lacobo
de Ioanne, uti nominibus non abscedunt, expressa, ubi lacobus mar tyrio, crudelitate Herodis, coiis uismitur, ἰoanne ad decrepitam usque aetatem permanere lusio, de inter discipulorum manus naturali inor te interire. Constat certe P. Ioannem det Canto contum de decem annos, dum excessit uperasse.
6. P.Didacus vero Lupo Garesa de Castro nomine Regum Castellae
Peruviam gubernante,& P.M. loam
ne de Sancto Petro Provinciam Augustinianam in micabaniam non minoribus quam antea P. Marcus, se laboribus atque ex iisdem causis na- tis penetravit, P. Marco,qui hactenus omnia incommoda taediaque solus devoraverat, solatium, Ingae eor- dolium futurus. Laetitiam tamen inga ex adventu ejus simulabat aut etiam veram gerebat, quod a bitraretur P. Marcum molestiis fatigatum
72쪽
tigatum Cuacum rediturumi nihil autem P. Dida cum , ne offenderet novus advena, asperu in reprehendendo contra se ausurum. Forte etiam ut hac adfectus erga P. Dida. cum professione, P. Marcum ad aemulationem & invidiam provocaret. Quapropter dies, quibus a P. Dida co vilitabatur, velut festivo5 agebar, saepe eundem ad mensam adhibebat , mittebatque fercula lautiora , qui causa fuerat ut P. Marcus extremae necessitatis telo pene extingueretur. Sed non erant haec ad gustum parvo vivere ansueti nihilque praeter animas amantis. Haec tamen benevolentiae barbaret testimonia dirigere ad sanctiores fines sategit. Veniam praedicandi verum Euangelium alterumque sacellum erigendi petivit & obtinuit. Huic exstruedo municipium arancasia habitatoribus freqtiens,
aliisque pagis, in quos non difficulter ex eo praedicatio fidei derivati posset.commodE cinctum, ac trium fere dierum itinere a PMutura, ubi P. Marcus persistebat, recedens. Ibi P. Didacus insolita diligentia de Ecclesiam de suae habitationi tuguriolum, & pauperibus aegrisque Indis nos comium brevi tempore . quia-sidebar. Has P. Marcus nec serre religios E poterat, nec fructuos ὀ r
hi ebendere. Ferret radicem tolerabat omnium malorum. Reprehendereti certa erat Ingae Magnatumque olfensa. Hanc tamen incurrere maluit , quam permitte te ut tam immanibus quotidie criminibus Deus exacerbaretur. Quaro veneno , cujus occultissimus est iacorpus impetus , eum tollere statuunt. sed a Catholico , propter metum quidem Ingae occulto ideoque concepti criminis conscio, monitus, diuque, quid sibi potissimum agendum esset, perplexus, decrevit tandem consilio Christi jubentis, discipulos , cum in una se civitate persecutionem pati sentirent, fugere in aliam, μὰ & pulverem etiam pedum contra obsistentes populos excutere, bὶ uti, Cuz cumque proficisci. Consilii sui certiorem P. Di. dacum reddidit, Ecclesiae ornamenta ejus sollicitudini commendans. Exequendi autem propositi hanc apud se inibat rationem: simularet alio se iter instituere , paulatimque inter montes εc valles declinando versus Cuzcum se convertere, jm-rεdendo quatriduum quinti duumve itineri, quod alias sesquidio ab sal Maiihi
humili structura; absolvit, erectis solvisset. Hoc modo aggressus fupassim in montibus compitisque sa- gam est pro omni commeatu secuniiutiferae Crucis trophaeis. Fremebat ista videntes venefici, aeteri veto
P. Didacum venetabantur, virtutibus viri insolitis pellecti, magis continuis ejus in illos benesciis: vestiebat nudos , curabat aegros, omne, erudiebat , quare in dies plurimi utriusque sexus omnisque aetatis ad sacrum sontem salubriter abluendi
7. Ita quidem P. Didacus amabatur, proficiebatque: P. Marcus verb in Puquiura cum impudentissimoseelere dc obstinatis animis luctabatur. inga ethnicos ritus non omittebat, aut abstinebat a multitudine
uxorum, magnates autem compotationibus exercebantur a su perstitione non immunibus & quibus n5-
raro daemon ipse visibili specie praeportans bisncocti panis duas crustas. Non latuit diu Ingam stiga , ejus indicium, ut creditum est, dante illo, cui servandam commiserat Eccle-sae supellectilem, non animo qui
dem maligno aut inimicis, quippe qui periculum , in quo p. Marcus versabatur, ignoraret, sed studio retinendi eum, quem ipse plebsque tenerrimo adsectu piosequebantur Missis itaque Inga Centurionibus quinque reduci fugientem jussit. oriurgavitq: impotentet reductum quod se inscio e2 subjecta sibi Proin vincia abj ederet. Ad quem humiliter P. Marcus, me, inquit, Rex, ne
que inanu, nisi admodum fastir, abitus mei ejus fuit. Non mon non recipiunt hi Indisi em, quampradico, sed eam pamiam Absannant se execramur cum ma
73쪽
xima Creatoris Dei se Saltato u Iesiuc isti injuria etiam hi, qιi eandem s. sevio baptismo professῖ fuerunt. Evam
si constanterservarent, nulti me ab iumors di derra. Aula vestra terror, uin me forant, omnes percessit, neque quisquam aut ad doctrinae Christiana rudi. menta aut ad baptismum accedit , nisi Curao adventitii , quos ibi erudire opportunitas . .ego Confratre s poterimus.
Nihil quidem ad haec inga respondit, redire tamen ad Ecclesiam P. Marςum jussit.
S. Advolavit Guarancata P. Dida. cus aut Ecclesiae supellectilem, si 'Marcus abesset , sumpturus , aut eum, si reperisset, retardaturus, donec alius pro eo Religiosus Curco advenisset. Repertu Pu uiura complexus magnum illi gaudium attulit, Sc mutuo complexu accepit. Deinde invicem exhortati ad constan . tiam praedicationis statuerunt nul Iam pro ea molestia declinare. Hoc animo Ingam salutatum iverunt captaturi occasionem ad fidei Caatholicae professionem eum denuo animandi, aut sumpturi nova apostasiae experimenta. Ille vultu ad
mediocritatem copo sto advenientes excipiens, ad municipium,au,ri ob bam non invenuctum es nunquam bacIenus a vobis visum vos ducere animus mihi est, ibit retia mensa es h
vitare recreare. vilis apostata de irrisor pretconum fidei, quam altero e
rum docente didicisti cujusque si
gnaculum geris ex animo nunquam delendum, istane simulatione opus erat, ut cinctus exercitibus tuis saevires in duos plane inermes,patique magis quam nocere paratos 9. Neque ultra sequentem diem
dilata profectio fuit: ipse sublimis
nobilium humeris, uti Ingae solent, aurea eburneave sede gestabatur. Cum ue ad locum Ungaracha pervenissem, festi vi tatis, scilicet, quam cogitarat exordium sumpsit: vallem omnem incitis fluminu ripis repleti aquis iussit, perque eas Religioses per duarum leucarum spatium summo uigore umbelico tenus ac propterea instabilibus lapsantib que
saepe vestigiis transire, barbaris adspectaculum egregiumque comentum aperto splene cachinnantibus, deindeque Patribus nuntiari, non patere aliam in Vistabaniam viam, ut
molestiae tam insignis ob ectu des-derium in Vistabania praedicandi e
stingueret, ejiceretque e Provincia. verum ardentior eorum erat cha'ritas quam ut flumine obrui posset, imitabaturque Asbeston Arcadiae lapidem qui accensus semel, extin
gui nequit. saὶ Verum hie fuit quod
alia occasione cecinit Poeta, b ei liri i lii unda flammas , quosi prohibe. Dpi ς Magis ardet ignis , t a praesidia ec--s.
Alacres nimirum gaudentesque in mediis undis laudes Altissimo decantabam , dc vix egressi ac etiam-ntina madidi lutoque sordide conspersi praedicationem exorsi sunt de prosecuti tres septimanas, majori certὸ fructu , quam alias multis me usibus csi sequeremur. Ips nempe in praecones fidei discipulosquα Christi motae persecutiones foecundiores ad convertendum infideles semper fuerunt, seu divina ordinatatione seu patientium constanxia altius in prςcordia aliorum penet tante. Ingae autem magnatesque superstitioiis compotationibus & ritibus idola venerabamur veneficorum gregibus permixti.' Quae ut Religiosos Augustinianos laterent, exintra municipium eos hospitari voluerunt. Sed est audita nimis perspicaxque Charitas et in ipsas provola. verum tabernas, libereque barbarum ac sacrilegum morem sunt detestati. Ipsi hac audacia in furorem versi vix a tumultuaria nostrorum caede,temperaverunt. Sed major tam egregiis athletis corona caelitus parabatur. Veneficos consul sit quo modci obmutescere faciant atque abigant peregrinos hos ac tam sibi importunos homines. Io. Die una ad deliberandum, petita ac concessa cum idolis veris d monibus cosilia serio conserunt.
74쪽
qui deliciis divitiisque emolliri vincique non potuissent, libidine,
quae cupiditatum omnium est maxime violenta, tentarei rur. Quaeruntur undique formosi istimae Indς, quae spe praemii ab Inga animatae Nad omnem lasciviam ab infernalibus magistris edoctae rigidam advenarum castitatem oppugnarent. Reiectae sunt explolaeque. Resumunt illae daemonum veneficorumque iussu insultum, non tam aperto Mart ς, sed velut per cuniculos: v stiuntur duae cappis nigris de velut ad solamen adflictis submittuntur; non nisi convitia rctu runt: mox aliae duae albo habitu indutae succedunt penetrantque m ipsu in Augustinianorum cubiculum , nulla nimirum sera aut pessulo,more Pettianorum, obfirmatum. Repelluntur multo, quam priores, ignomi molius. Sed nec quidem sic devictae desistunt : occurrunt per municipium aut campos transeuntibus, &lascivissimis motibus ingenitum in membris ignem nullisque unquam victoriis satis extinctum provocare nituntur. Omnis in vanum contra eos, quos Spiritus Sanctus solidaverat, conatus fuit. I. AEgre interea Nostros habebat esse sine sacrificiis Ecclesias suas Puquiurensim N Guaramal siem, quo insuper suorum precibus revocabantur quare exorata ab Inga dincedendi venia animatisque ad constantiam,quos in Vilcaban ba sacro fonte abluerant, per eandem, qua venerant,viam easdemque molestias
regressi sunt, nisi quod a neophytis suis,. qui magistris adhaerebant seria viebantque, expedire se non possent. Dixisses Ingam ipsum die ad pompam destinato procedere, adeo
cus & P. Di lacus Pu qui ura ejiciunt.
dos exercebat, imperium supra ca) notavimus.
ulentius, quam cum l)P. Marcus S Dida cus abfuerunt. Hi familiam suam esus sutoro laesam ac imminutam, alii pecudum greges querebantur infestos, timebant vero eum omnes. Quare summis votis expetiti redierunt. Primae , , post reditum preces baptizatorum is fuerunt, ut, quandoquidem Deum γνα Iesum Christum praedicarent omnipotentem, ipsi autem Sacer dotes appellarentur miti paranti id 'est, Dei vicarii, saevum hoc daemo- is nium procul a suis finibus ablega - , ,rent, modumque ponerent tot ν Christianorum malis. Quod ii non, facerent, non mirarentur Indos Vnondum satis contra novos furio- 'sosque hos insultus roboratos, deser- ia Ecclesia doctrinaque Christiana, is ad saetificia recurrere potentis il- istius idoli, quod se Solem dicebat Omniumque rerum patrem, legem autem Christi meras esse nugas, e- 'jusque Sacerdotes mendacissimos 'impostores. Da. Alte hae supplicantium preces
in praeconum animum non magis rogantium sollicitudine, damnis, lacrymis, quam rationum pondere penetraverunt, animadverterunt siquidem divina potentiam in com- Parationem cum diabolica vocari,
de periculum esse ne huic illa , nisi celeriter
75쪽
celeriter occurreretur, ab ignaro
caelestium dispositionum ac udi adhuc populo post haberetur. Qua-
a s r a.is re spiritu orationeq: Eliae a ad Do minum confugerunt. Ostende, inquiunt , Domine Deus hodie quia tu es
D tis Urael or Chraitianorem , o nossermi tui. o juxta praeceptum tuum feci.
mus omnia erba haec. Exaudi nos Domine, exaudi nos,ut discat populus iste quia
tum Dominus Deus es tu convertisti creeorum iterum. Tum voce praeconis ad
constitutum diem adesse in Ecclesia
areaque vicina iusserunt incolas advenasque, viros ac mulieres omnis aetatis , atque unumquemque lignum adferre,ituros se pariter & cte. maturos cruentum illud daemonium, a quo decipiebantur & adfligebantur. Adfuit ad signatum diem
ingens multitudo , sed non eodem. Omnes animo. Damnum passi ad vindictam de illatis injuriis sumendam: Dubii in s de nutantesque, rei eventum visuti i stabiles Catholici spectaturi infamis daemonis castigationem electionemque i venefici certam , ut ipsi quidem arbitrabantur, victoriam de devicto adversario pro suo idolo omnium in illis partibus potentissimo conclamaturi. Acceptam deinde Crucem Religiosi fiducia adfuturi caelitus auxilii hilares omnibus praetulerunt, locum potentis illius Daemonis cultu celebrem , cum ad eum pervenissent, constitutis ab Ecclesia precationi. bus exorcizarunt, factaque a le&omni multitudine ad Deum oratione cinxerunt undique allatis oratorium lignis. Nunc, inquientes, ociati
vestris perspicietis quam impudens δε- mo istic residens fuerit impossor, o quam
vanae ejus contra Christianos in Deo suo es Iesu Chrasso, quem nospraedicamus, ct praeter quem non es alius Deus,considentes, ira mina . Tum subjecto in pyras igne, abscede, ad Daemonem cla- man t, infamis creatura, ct dilinam in alio potentiam venerare, qua te olimsι- perbιensem e caelo deturbavit, addixis
nunquam in remorituris tormentis. De
sine θω tibi honores a cribere, qui tum unquam admisit admistrave ει
lim. Sat diu tolerata Urannis tua, qua hjur infideles imperium adfectasti, credo. 1ιbus Librium facta. Desere sedes has
fraudibus occupatas, nec eas. nisi alterum ames incendium, in posterum revisee. Cede eas Creatori ιυ Domino Dum his daemonem vituperiis aggrediuntur Augustiniani, celeri fuga quam magno rugitu & montis concusson:
iniit, ille cotessus est imbecillitatem suam, dum ab illis, qui vera fide ar
mantur,invaditur. Domus tota, rem
plumque , ac petra in favillas reda cta , laetum omni populo spectaculum dedit. Qui effusa mox voce identidem pro nutiarunt, Deus Chrisianarum i es Deus, idola autem inania pessimorum aemulorum, daemonum simulacra. Soli rediere venefici pudore confiisi. 3. Fama admirabilis de stupendie vetus omnem mox regionem pe
vasit, pertraxitque ad Dei veri cul-
autem ac Coyam sita primariam Ingarum uxorem appellari alibi diximus cain magna tesq; gloria Christianorum , veneficorum lamentis, P ac tam solemni idoli sui infamia tantum non in rabiem actos properaro quiuram fecit, omneque furori nimis leve tormetum, quo Religiosos celebris incendii autores cruciarent, videbatur. Factum tamen seu ordinatione divina, seu Catholi eorum ipsis etiam Magnatibus occulto permixtorum consilio, seu concepto ex Hispanorum vicinitate ac Indorum conversorum numero timore, ut nihil tunc acerbius constitueretur, quam ut P. Didacus ad Ecclesiam suam GarancaLensim H remit - ιὶ δες--tzretur , P. Marcus vero perpetuo -- mulctaretur exilio, adjecta mortis, si rediret, comminatione.
q. Tristem maxime sententiam reddiderunt necessitas ploratusque novellorum Christianorum; qui Apostolis suis, antequam separaretur, insignem auri massam , &quae term ille pesis aestimabatur, attulerunt, quae ab his, quippe qui constantissi-mὸ divitias aspernabatur, n5 alia ratione voluntat ;suit admissa, quam
76쪽
ut ex ea calices aliaeque hierothecae ipsis adhuc Indis, ut sperabant, se viturae pararentur. Totam secum P. Marcus sumpsit. Cuicum prosecti rus, ibique res, quas ex illis disposuerant, curaturus. Discedetem in-. gae Centuriones insolenti planε ac molesto comitatu ad terminos Pro--vinciae deduxerui. Ipse autem Cuz. Cum perveniens nuntius fuit ocula--tus indubitatusque eventuum in
Viloabania tam diversorum, ac tradito Praelatis, quod adferebat, auro, sategit quidem ut sacra vasa pararentur, semper tam e tristis lacrymansque , quod a tam propinqua, de quam digito jam tangere videbatur , passionis occasione repelleretur. Reliquum ejus vitae postea
s. Nunc autem p. Dida cum per acerbissima tormenta sequemur ad gloriosissimam mortem. Cum ille, post P. Marci abscὶs Iu pararet se ut arancaltam, prout sussus erat aulae decreto, abiret, placuit prius Ingam salutare, ne husus officii neglectus novae persecutioni causa obtenderetur. Accedentem Inga humaniter suscepit , detinuitque ne discederet, addens, parentis se eum loco habiturum , velle ut constanter sibi adsit; depulsam P. Marci exilio iram; hujus non aliam fuisse causesam quam quod Indorum pueros castigasset. Ita vilis apostata vanas furori suo subditorumque causas
praetexebat, cum nondum aut vellet aut auderet patefacere veras.
Tan tum in tercile putavit, quam ob causam irasci crederetur. 6. His amoris indiciis occultati posse apostatam animum Inga reputabat, nihilo a vitiis emendatior, quae in ipso P. Marcus reprehende. rat , quaeque P. Dida cus, cum ea advertet ac nanciscetur tempus reprehensioni opportunum , non feret. Interea totum se charitatis obsequiis impendit, invigilans nomanimarum tantum saluti, sed de curandae corporum lanitati. Charita
tem hanc apud omnes , praecipue apud advenas voluit esse illustrem.
Et quando hie peregrini deessent
Ingam suum venera turi, ut est natio illa in galli cultui immo dieE addicta,und que accurrebat: alios ad aulam negotia quae nunquam desunt, alios solveda rigorose tributa trahebant, quorum plurimi , cam longo centum ducentarumque leucarum itinere partim per algentes frigore,
partim per aestuantes calore terras accederent, non modicis in-eommodis de dissicilibus morbis reddebantur obnoxii. In hos omnia charitatis Ossicia alacer e plicabat, eorum saepe medicus , coquus, de apud Ingam advocatus. Altius tamen h2c servitia.& ad salutem animarum dirigebat , ut per illa scilicet suaviter Indorum animis fides illaberetur. Interea certe dum cibos coque ret , ddm lectulos componeret. dum medicinas adferret, tristesque consolaretur, tam industri Erudi intenta Christianitatis idolorumque abominationes instillabat, ut non pauci facta limpha abluerent ut , omnes etiam nondum pland conversi, postquam ad propria revertissent . praecones fierent de inusitatarum virtutum quas in P. Didaco observassent , de doctrinae , quam ex illo Midivissenti eveniebatque u i de ipsi 5c eorum auditores si nondum vitia plenE detestarentur , certὸ minus amarent.
His sisnetis occupationibus amplius
annum exegerat ad utramque indefesse Ecclesiam currens recurrensque.
7. V erum qiuae paulo ant E p. Marcum cura adflixetat, eadem morido P. Didaeum sollicitum habet. Pluralitas uxorum , quas Inga. alebat fruebaturque 1 & profusae atque sit perstitiosae daemonis praesentia Cazi quorum seu Magna
tum potationes. Vtrumque crimen , cum inter baptizatos tolerari nullatenus pollet , Christi alia libertate P. Didacus reprehendit , neque gratia Ingae timens excidere , neque tetritus recentibus , quorum ipse, k sueraς
77쪽
luetat spectator, exemplis furoris, quem tanto in se crudeliorem sor. midare potuisset, quanto ille si solet esse efflenior iteratis thimulis concitatus,m si omnem planς timorem zelo honoris Dei antea exuisset. Ac Cora Angelura qua dem libertate de constantia monitoris irritata
odium concepit , Postea paritura. Inga autem de Cari qui detecta si
mulatione &omni reverentia abiecta palam pers qui Christianos e
perunt, cogentςS,ut abjurata quam
susceperant, fide, ad idolorum quitum ud rcnt: dc urgentes bos,.qui fidem negaraire, ut baptizatos parvulos idolis immolarent, beneficio
quidem parvulorum maximoi, . cuique 'aequale ab amico inga sperare nunquam potuit ent , sed immanitate , quam ipsi etiam harbat, horruissent. I. Nec segnior in animandis adferenda ipro Regis sui de sal toris gloria supplicia Christianis P. Di
dacus erat, advolans ad quoscum- .
que potaxat adflictos. Accidit interea nova sed insignis exercendae charitatis occasio. Hispanus quidam Romero distus effodiedotum metallorum auri de argenti egrega peritus in Vistabaniam, intemeratam adhuc Europaeolii cupiditate Pro. vinciam, venit . quaerendique metalli ab inga licentiam petivit de obtinuit. lnvenitque paucis diebus
auri venas non . contemnendas.
Quod cum ad Ingam spe impetrandae diuturnioris ampliorisque licentiae t ulisse t, hic veritus, ne, publicata auri fodinarum fama, omnis cupidorum exercitus in suas ditiones converteretur, occidi Romeria iussit. Qui cum contra praecipitem inmconsultamque sententiam iure se defendere pararet, rumore vulgato P. Didacus accurrit supplicatione sua in sortunatum Romerum supplicio extremo erepturus, aut certo iuranta necessitate constentis peccata auditurus. Cum Ingae nuntiaretur properare ad aula P. Didacum, ille suspicatus quod res erat,acpraescindere voles preces rogaturi, mi L
ta repente nuntio vetuit ne propios accederet, sed ad Ecclesiam suam rediret; fore, ni faceret,cum ipso simul Rometo necandum. Atque ita
quidem Romerus capite plexus poenas dedit seu immodicae leu imprudentis cupiditatis r. Inga autem non tantum anjustitia sententiae, sed negaro insuper ad sepulturam corporure, barbarae reliquit crudelitatis exemplum. Nam cum interfecti cada. vel P. Didacus deposceret more Christiano humandum, tantum abfuit ut conced ret, ut etiam sub indignationis suae comminatione pro .hibuerit 1 loco, in quo Iacebat, moveri: voluntatis suae esse testatus ut vel a voluctibus vel feris v rar aut. Postea tamen in flumen prolectum fuit. Hic P. Dieacus Tobiae, i mortuis atque occisiis sepulturam si
tiritus exhibebat sa) μ- timens Deum Tobiaeq-am Regem M oiscium α animum p .a sumpsit, contempti ite togae minis quae redo corpori quatuor ad ripam ' fluminis discurrens noctes impedit.'. Placuit praeterea larvato specie singularioris adtectus commento constantiam P. Didaci experiri, eumque ebrietatum suarum reddera pati icipem aut spectatorem: non de tuturas hac occasione seu ea villandi seu saeviendi causas. Epulum Caeti quis suis Centurionibusque Inga instruit, α ad illud vocati P.
Dida cum curat. Rogatus pluries varusque rationibus inflexibilitet se excusat,nunc Sacri necessario di- crudi, nunc aliarum occupationum reponens impedimenta. Quod Ingae caeterisque , ac maxime Martino I'ando Secretario Regio, uti praeter opinionem . ita accidit acerbissimum. Exacerbatos omnium animos magis accendit potus intemperantior , ut intor delicias convivantium mors P. Didaci ab omnibus juraretur, Coya Angeluia Polanqui- laco conceptu antea odium parturire gestiente, ideoque calentes aliorum animos si iis orationibus in furorc praecipitante. Adeo ut nec his epulis sua defuerit Herodias illiciti reprehensione concubitus cocitata.
78쪽
Quinto ab hinc die Inga ad consilia saepe sana admittere , quae luxus sanita': ia ridentior fortuna
patris sui Manco Majorumque suo. rum sepulcrum concessit, copiosis illud lacrymis ethnicorum ritu perfundens. isto in manes parentis officio perfunctus, diei reliquum a t. mi ludio, quod ad imitationem Hispanorum didicerae, cum Martino Pando, ex Hispanicum Inda concubitu nato , exegit. Corporis autem , quod crassiim habebat, mole, motusque vehementia cum immodice aestuaret , neglecta calentis corporis cura , id unum egit quod largissimo se potu proluerit, inebriaveritque, inde in supremam aegritudinem prolapsus.
Infelix Ingae mors, &P. Didaci gloriosum per multa to mentorum genera martyrium.
que in ebrius inciderat, Inga experrectus, latera dolore premi, rete pleri inflata inusitate lingua os sensit 3 cumque gravatum praecedetis potus excessu stomachum exonerare vellet, evomuit simul sanguinem: qui cum copiosiores Iet, quam ut per angusta' oris, quod crassior solito lingua occupabat, latera tras mitti pollet, per nares sibi exitum quaesivit. Periculo in gae publicato adest mox P. Dida-cus, immemor sui, quod ex recenti Magnatum offensa imminebat. Scopus accurrentis erat, ut si pollet, Ingam ad Catholicae fidei professio
nem, quam deseruerat, revocaret.
Solent scilicet mortis propinquitas
de aeternorum cruciatuum timor Tom. II.
explosissent. ista ergd serio Ingae P.
Didacus inculcat, nihil promturus, scelerum consuetudine mentem illius obcaecante. Nocte exacta cum dolor augeretur de alias insuper corporis partes invaderet, nec cessi, rei sanguinis ejectio . malo Regis costernati aulici, maximeque Martinus Pando & Gaspar Sulca yana, qui praecipua apud Regem gratia
pollebat, confectan; barbaro more, ex album ine ovi & sulphure medicinam aegrotanti obtulerunt, sistendo sanguini,ut arbitrabatur, oppido opportunam. Oblatam ab amicissi mis, omnia jam, ut solent tyranni, timens, primo recusavit, increpuitque acerbius offerentes, quasi pro remedio venenum fuissen i praebituri. Postea vero resumpto ad gliscentem, aegritudinem animo conversus ad Murtinum Pando reserri, quod recusaverat, poculum iussit hausitque intrepide, amo, inquiens, Martine
a averim amem , nulti unquam, quam
nune, manifestiora discere documento po-iuisi, qui salutem meam haussu medicina in arbitrium tuum transmisi. certinnihil a Te mihi, quod noceat, propinandum. Crevit si ibito seu natura sua seu potionis virtute malum & intra spatium horarum viginti qtia tuor accepto laterii dolore Inga Apostata Patrisque Didaci pertinaciter monitis obluctantem infortunatissima morte extinxit. Atque haec veriora sunt pluribusque ac dignioribus testimoniis roborata, quam quae post annos viginti novem duae mulieres asseverarunt, audivisse se ex Ioanna Guerrero Martini Pando uxore, non adfuisse scilicet Ingae jam morituro aut P. Di iacum aut Martinum Pando , neque ab hoc sumpsisse poculum , quod ultimum, hausit. a. Mortuo in hunc modum Philippo Cusitito, mox frater ejus na
tu minimus, nomine Tubae amare, .
qui in pago Marcana 3 ad tertium Vetere . Vilcasoba , ad decimum.
79쪽
dissito degebat, Inga salutatus est,
saltib . tradito,quale ibi in usu erat, sal ei P RV 3' regni diademate. Verum alius P. Dida co diadema paratur , colore purpureo quidem alteri non absimile . gloria verb multo excellen tius , ad quod tingendum totum ille sanguinem impendit. Coya etenim Angelina impotentis animi mulier cupidaque vindictae, morte mariti impatiens reddita, & simul ab eius libera jugo , ingens, quod pridem conceperat, odium unico velut partu in praeconem , a quo pluries a fuerat reprehensa, effudit. Adesse
sibi jubet ex Magnatibus quinque, quos in mortem Religiosi aurasse
sciebat; Horum nomina erant Curi paucar exercitus Indici Legatus, an ops, Canarco, Tumi de Aior. Hostumultuata a irataq; oratione compellat. Vt quid Vobis viventibus pere-c minus iste Lector etiam-num vivit quem e medio Ablatum jam dudum oportuiti Segnes nimium virorum iras ese non semel experia , sentio ex tarditate vestra
incremenIum humere tram nostram. Ite,
capite hune advenam, oros pote tis, tina cum LMartino Pando eiu dem fere geniis uel elat ex homine cb) discerpite, Cum irent ut iis uiuisit C0yV m n datum exequerentur, alii in crudelis societatem sceleris
sese adjunxerunt, Macora, Solis,Mana. coiana, Paucar Inga, Paloe. Cegne, Gualo parscra, Rimache, Tupa.dc, qui caerCro rum dux erat, Martinus Pando, solus
inter hos posteriores baptizatus, sed eo detestabilius crudelis, qudd post plurima eaque ingentia beneficia in Praecepto tem suum nulla causa saevierit. Hic dux furentis quindecim carnificum cohortis factus gloriae est P. Didaci suffragatus. Nam chm illo ductore, qui ultimum in-gae poculum propinarat, ab improbis ad necem quaereretur, omnis ab
illo abstersa fuit suspicio parricidii
veneno in ingam attentati , cujus impietas malevolorum cum reum
facete i frequentes hae ethnicorum technae fuerunt1 potuisset. Quare si crimen aliquo sin morte Ingae intervenisset, fuisset id non P. Didaci,
sed Mattini Pando de Gaspatis sul-
cayana. verum dc hos absolvit remedii , quod tunc ab illis datum fuit, usus in India ad istius generis
aegritudinem maxime consuetus. 3. verae igitur tam immanium supra omnem fidem cruciatuum, ad quos historia nos trahit, causae fuerunt odium veritatis, qua non semel Ingam, Coyam, Magnate I qu castigarat, de incensum in Chtiqui- palpa se) idolum. Observavit stu. M p. .
dios E pieque gravis Scriptor P. M. Antonius de la Calancha si quan- in lib. .
ta similitudine hujus in Peruvia Chri mei Proto- martyris tormenta passionem Christi imitentur. Quod hias eis et notare placuit, atque lectorem ad dicti Autoris opus verbo evocare. Nos hujus rei eventum absque aliarum permixtione commentario scribimus. q. Furens turba noctu egressa ac ducem suum secuta P. Dida cum in templo invenit fervidae orationi
intentum. Caeleste an vocabat auxi- lium contra tempestatem , qua turgidam notarat aulam, erupturam. Non eos detinuit loci reverentia, non orantis modestia, non naturae lex neminem damnans puniensvo inauditu: non ipsum denique Martinu deterruit venerandu bacerdo tium. Omnes certatim convitiis primum, ac mox verberibus innoxium adorsi sunt, pro armis habentes, quidquid vel ipsa humanae naturae compositio, vel aliunde furor ministraret, pedes, alapas, pugnos, baculos, lanceas, tela. Postea prehensis, quos in capite coronae in modum Religiosi gestant, pilis derrahunt in terram, pedibusque pectus,
ventrem, scapulas, o miliaque omnino membra conculcant, convitia
proditoris, impostoris a daemonio posseisi , falsae doctrinae autoris ' .ac deorum suorum inimici identidem ingerentes. Finem verberandi lassitudo fecit non miseratio, quam non facile timida pectora, qualia plerumque Perilani gerunt, mittunt; tantoque unusquisque, si rerum potiatur, immitior esse solet, quanto est imbellior: generosus
80쪽
animus, nisi impulsus, non nocet; mo que ubi vitae,famae, bonorum
de defensioni se satisfecisse arbitratur, ignoscit.
s. illi quamquam singuli vires
obi reparandas sui et e sentirent, hanc tamen a misello, qui omnium sustinuerat impetum , abesse voluerunt. lnjecto in collum ejus Sc brachia fune, qui, quod ex acutis aris horum ramusculis se contextus, velut culter penetratin haec post tergum religant, detractisque, praeterquam quibus partes, quas natura. esse secretas voluit, velarentur, vestibus, sub dio, ubi calens ex praeteritis agitationibus lividumque corpus frigore constringeretur, constituunt. Tunc ad illum, Impactor dissiis Regis nostri rauru complex nonoisti. Misi ille fatosuo interiis, eundem ex
mortis imperio revoca ad vitam, quam
ChrisIo tuo potestatem tam jactabundis sermonibus adpribis. Nisifaxis, Uiam tibi, ne impuneprofuisse mendacia puteris , inusit iis eripiemus cruciatibus. Ad quae humiliter mansueteque ipsci. uid enim mali vobis feci , quem tam se mulctatis ρ Sint haec ad honorem
Dei,quae patior. Si etiamnum Inga vester superere, communis nobiscum vina vescitur, incruenit oblationesacris ii jub aveo meo sanitatem postulabo. Si excessit,
eandem pro animae ejus saltite victimam
immolabo. Vt autem revocetur ad vitam, quu vobis promittat i Vt ego non audeam. mea me peccata detinent. Constanter tamen o saepe es mugies assevero,
Deum meam Christumi meum omnium es mortuorum Dominum, potentem , quos volit,resi citare. Quo responso, quod sua modestia furentes animos mitigare potuisset, magis irritati,
cade, qua antea, seu verberandi seu convitiandi insolentia innocentem invaserunt, isto certὰ crudeliores,
quod jam non in integrum sed ex praecedentibus ictibus imbecilloecorpus fuerint debacchati, quodque immitibus innis tractibus carnem conciderint dimoverintque suis locis brachia. His permixtim, inconditis clamoribus vociferabantur. Legem nostrum mortuum resuscita, qri praedicas Deum, quem adoras, omnipotentem. 9mnipotentateor, reddebat ille, quem colo es praedico, Deus e Z. sed ego magnus peccator sum. Sint ad honorem Dei quae patior. Talia dicen rem pluriesque ad easdem ab illis repetitas blasphemias eadem respondentem continuis fustigationibus impetebant ad mediam usque
c. Tunc cum duobus tribu suo Christianis terant hi, quosque su-stcntabat S vestiebat, plurimi, sed quos metus ad latebras, indefenso magistro & nutritore suo,coegerat)ingressus est Ioannes Quisque inter
Indos inclytus, & Regi, dum viveret, charus. Hos carnifices conspicatis, veritique ne caeterorum Christianorum nomine' ad defensionem Sacerdotis sui properarent,fingunt has illi a se poenas, quod Ingam o ciderat, infligi; larvam hanc, mox ut
viderint, quo animo Ioannes advenerit, posituri. Cum enim ille ingratus apostata seu verbis seu ictibus insolentius caeteris saeviret, alii ab-aecto metu omissaque parricidii calumnia , veram furoris causam intrepide effantur, clamantcque, ut aut
Ingam resuscitet aut fateatur Christum suum id facere impotentem. Non est, ait ipse , impetres ad ista Christus meus , sed ego miserrimus peccator sum. Sed de Coya atroces artificum
animos repetitis identidem nuntiis magis magis quo incendebat, ut jam inter crimina haberetur, minus saeviisse. Quare nihil, quod ad incrementum dolorum facere polle videretur, omittunt. Frigidam funinodisque infundunt, ut ea inflati
arctius carnes constringerent, de innata ejus qualitate corpus congelaretur , utraque autem causa dolor redderetur vehementior. Sed duriora omnibus improperia erant. Effusae undique voces resonabant,
Nunc bbertati. qua Deos nostros , humma injuria, exsibilam, qua nos, nulta reve- reuita, castigasti, merces redditur. Die Chrius tua ui Regem nostrum res citet, or te cruciatibus his eripiat: na,quos hactenui pulsus es, lusim sunt'xturis com-