장음표시 사용
11쪽
scelere recruduisse, velut unam plagam uniuersum Reipu- blica corpus factum esse Virtutis,ingenijque cultus ludibrio erat, boni doctique odio Sic ipsis malorum remedij amotis., audacissima quaeque facinora impunitatem atque adeo praemisi inueniebant Imperium crudele, impium, intolerandum: am bitio, auaritia, demum libido, pro lege ius Tas pro ludo sis .m:&iam post arma saeuior pax erat. Sed caetera dominantium vitia populus, tot malis subactus, tolerare utcunque potuit; cum
libido accessit, uniuersus urbis status,velut graui procella, concussus est Venus ipsa, surore armata, saeuiebat: ad obscoenam foedamque usuram stupri palam matronae virginesque posceba- tur, e patricijs,4 e plebes: si recusarent,per vim rapi. Sic,quod cxtremum in tyrannide, sanctissima thori iura violenta libidine corrupta ac deleta sunt nec in ipsis priuatorum aedibus I ribusque ultima libertatis umbra remansit Trucemvi atrocem istam rerum scenam cum intueri bonus quisque nequiret,in reprehendere capitale esset alij,ut quam domi Rempub. lege nolicebat,soris serro vindicarent, spolὸ exilium amplexi;esu, qui liberius aut serocius se gererent, per Iustitiae speciem pulsi Mahir..,. .
proscripti. ita neque graue cuiquam exilium, afflicta ciuitate; - &frequens erat, sim surore quodam minimae quaeque culpae tanquam maximae plecterentur. Flos sere iuuentutis ac nobili- tatis erat hos Medicatus excipere, fouere, in armis habere: ac Latidie exi.
iam breui temporis spatio robustam satis manum conflauerat, : . . .'
ad res Gallorum infestandas. Hic publicus terror sed in v si-. v Mi adhibus occulta ciuium consilia ad rebellionem Auctor stimu V., .. I 'r lusque HIERONYMvs MORO Numerat,&nobilium ani- ηεἰ mos continuis litteris sollicitabat, vir prudens, per id te pus Τridenti agens ut Callis obesset, Franciscori fortia Maxinti risum liani fratri impense addictus Franciscum, qui in Belgis apud ,αιψi.,i, Caesarem erat, proni quisque votis exoptabat: Fratre metiarem esse, iniure in otiqvafrtunae fastigium eueli, ex quo ille turpissimam titione excidisset em amplecterentu Principem, imo nomine moturi
sicere 'ruisse amittere prouinciam, i ad inertiam se reciperet nonperdere,cum verus Ubrtia seuperessit, heres exul, Princeps primus, cuius probitas cir calamitas imperium mererentur. Cur igitur alienum adhue potentia iugumsustinerent cur legius moribusque nrior hostis, nuncgrauius domrm terentu es Non Regis hoc imperium,st entis es; omnium dominatu libertatem imminui; cplures propemodumperturbato luc,
rumpatu regere quam regi Aci summam , sciscendum es Princi-'m, qui natalibus inpuberesset, assectu Pater, tute praesens; cuius indo
12쪽
Iesin Moribus pluvisset. Cum vero omnium arderent anunt, ima primis exules prompti paratique pro Ssortia suere, partim odio in Gallos, partim spe recuperandae Ciuitatis. Interea Meiaditaeus, rem aeterna dignam fama ausus est,& ut consilia Moroni promoueret, fortis videri voluit. Quatuor itineris comiti bus assumptis, Mediolanum perrexit: urbemque ingressus sub meridiem coniurationis tesseram amicis detulit. Inde rediens in tabellarium Gallum epistolarum sarcina onustum incidit, fortuna velut ad nouum facinus inuitantes Digna discriminbpraeda visa arcana hostium penetrare. Ergo ut sarcinam raperet, Gallum confodit, hoc quasi cruoris libamento oppresssPenatibus vindictam libertatis coram pollicitus. Nouum victoriae genus,&pulchrum quia fugere licuit Epistolae velut manubia erant,tanquam ab uniuersa gente captae quibita mox lusit laesitque dolose hostem, iliscentem coniurationem valide animauit Maturuerant Insubrum vota ad defectioneni,&recusabant omnes sub alieno deinceps dominio miseri esse; Summa consilii erat, statuto die per prouinciam uniuersam a m capere, Pro Sfortia pugnare,eijcere Gallos,& quantum sique malorum passii, summis viribus ulcisci. Itaque ad matutarandum facinus Moronus cum paucis Tridento in Italiam pro secius est, Se via una Medicaeum duxit. Neque celari tamen hoc iter potuit, aut suspicione magni molimini carere. Pr perantibus Rhegium Lepidi,quo frequentes iam exules conuenerant, Sfortia addicti,insidia a Fusio Praefecto Regio structae, aegerrime vitatae sunt. Infelicior etiam exitus aliorum alibi pro patria conatum prodidit ac repressit Comum, exiguo Gaulorum praesidio munitum Palavicinus i itius dolo tentarunt, collectis Cermanorum Italorumque auxilijs Sed casu, an culpa proditi, cum circa moenia haererent, noctu a Gallis oppugnati, Scum terrestri itinere fugerent, faucibus montium intercepti, in potestatem hostium venere Palavicinus Medio lanum perductus, postquam detexit coniurationem, securi percussus est Mattius Comi hostium ludibrio traditus, inter cruciatus exspirauit, vir seroci ingenio, apud Insubres omnes bellandi audacia clarus quem ita Medicae us luxit, ut armis affectum testatus sit, parum amicus, nisi xvindex exstaret Sero cognitum,maiorem iam Gallorum potentiam esse, quam ut domesticis posset armis exscindi: ubique in coniuratos saeuitum
Noppressa libertate, sub grauiori iugo prouincia gemuit, ut Leo Pontifex, ct ipse Caesar bellarent. Iustis uterque cauisssimulatus,serre diutius in Italia Gallos non potuit. Itaque percus scedere, ingentibus copijs Franciscum Ssortiam perduces
13쪽
HIs T. CIs ALFINAE L . I. IntCes manu reducebant. Per Prosperum Colun inam,in Perdis. Hi ςN PInandum Piscarium Caesar per Frederi cum Gon1agam Ponti, o I ista sex. Ssortia rerum summam Hieronymo Morono commise rat, paullisperspectator belli. Igitur iunctis copijs viribusque, etiam sub libertatis signis agmen exulum se mouebat, Francisco Morono duce Hieronymi fratre, viro perquam strenuo, militari prudentia insgni Huic carus imprimis assiduusque η ινι--is Medicarus, ob praefractum animi corporisque robur; Me tota exulum turba ad ardua patranda, veluti ii exemplum, saepius assumptus . Nam quasi iustis in armis virtus robustior esset, euasera-. iam pro patria nihil formidabat: sic, ne solus in periculum B iret, multi amore& simul aemulatione sequi .Qua facta, imo miracula pro fabulis sint, nisi publica oculata fide obsignata
durent. Neque tamen Medicaeus in suam famam gestis exul E simia ista iatare: ad Moronum velut auctorem diducem, ut miles minister que sortunam referebat ita virtute iri obsequendo, verecundia in praedicando,extra inuidiam, nec extra gloriam erat Gai s G, ' L.
li interim minime segnes aut trepidi sed ad repentinum belli ' Vnimbum excipiendum, Lautre cum sequebantur . Primum cer
tamen Abdua dedit, primumque sanguinem rati sit, toti pro uinciae propinaret Cis flumen Lautrecus exercitum retraxerat, cunctisque ad citeriorem ripam subductis nauibus hanc vi ri,ais, Cras aggeribusque muniuit Caesariani ad flumen usque secuti, per alueum vada frustra tentarunt. Tum Franciscus Moronus, transsatis E Brembo vicino amne duabus scaphis navique olim ratia iuxta ripam reperta, quam sub virgulta frondesque piscatores abstruserant, transvehere suos noctis silentio statuit, vallumque aggredi Factum: insiliunt, in prope pagum Vaprium evadunt. Contra Galli strepitu excitati, ad ri Phin procurrunt. Primus in terram hostesque se Medicarus effuderat, quasi soliis 3tidici. aQ. pugnaturus; paene temerario conatu, nisi plus fiduciae iii viri in lius, quam numero habuisset. Atque hoc ipso audacia miraculo obstupefactos omnes tenuit, liberio renaque commilitOm- Ditis exsultum fecit Actior deinde pugna, excitis clamore, riculoque auxilijs hostium: cumque maior vis ingrueret, tumultuario consilio Medicarus fugam cuni suis simulans, proximana in ripa domum occupauit ergo dum eodeni vim hostilem trahit. virtute pertinaciam lacessit, iam traiectum nauiculae item ι-iscis. rant,ac subsidi una submisium est.Tandem Helvetiorum, Mi
spanorum copij traductis,domum, vallumque ipsum fugato
sies deseruere Nox dc caligo terrorem auxerant. Itaque Lau Go tb ai, i,
trecu S mutato repente belli consilio, exercitum Mediolanum I O: 'durat sue ut proelium declinaret, siue ut armoruna piaesentia nutantos
14쪽
rantes eluium animos in fide teneret. Sic sero intellexit, itatum AJUες Maria iniurist populum cupid tale hbertatis incendi. Sed Caesariani, quali fugientes Gallos sequerentur, ad urbem pariter advolant, ratisi is . . .. ciuium auxilio expugnari posse . Primam aciem Piscarius du- η cebat,4 ex ipso itinere mox in moenia direxit,tanquam in Urbe Primi is μου, quieturus Exules , qui diutius ferre desiderium patriae noni 'V poterant, ante reliquos festini, per vallum, recenti xinterrupto opere hiantem,irrumpunt ictus miscent, vi praesidium pellunt, sternuntque. Sic in urbem ipsam illatum proelium, dum pugnando hostes cedunt; , quod victoriae omen erat, Triuul- -liis eis i. tius, exercitus Veneti praefectus, capitur Medicatus inter pri- mos fortissime dimicans , in conspectu Larium Penatiumque Itot annorum exilium hostili sanguine expiabat. Ad armorum
c Lao . surorem ciues quoque prosiluerant; sed, dubio etiam Marte, sit - m dubij ipsi anxijque, viri se parti iungerent. Qui fortuna rem
daret vires inclinare, mali exempli erat rac tametsi excuteremi rapis. in Gallicum iugum gestiebant, in ipsa occasione trepidare. Dux
auctorque libertatis deerat r&scin caulla publica priuatum quisque discrimen pensitabat hinc memoriam iniuriarum,
Visimis s. ia cistinc metum. Militem utrumque esse: π MIentiorem, auidiore que nouum. Hassienus si quid passi, non Regis culpa, sed Praefeciρrμ vitio astum, qui natura auidi, Remp. tanquam praedam labem illum,iracimtininis benignum opumque esse; hos, Prannos, auaritiat Iuperbiasaeuos penes
ν,..ibo inti Mumseummam imperi, esse; hos moueri s. Cunctationem ciuium i, Medicaeus non ferens, alios rogat, alios increpat, &, ut sui pectos hostibus reddat, nondum sopitae monet coniurationis. Itane, inquit, libertatis oblitos aesti, aeterni facinoris specitatores vos Patria habet quis metus obsedit animos, quis torpor artus manum,quam in auxit fidem nuper porrexistis, nune arma poscunt. Coniurare honestum sit,sigloriosum nunc putabitis,aut necessariumpugnare. Vobι Τυι- dem hoc belrumgeritur, lasanguis fund tur: cir nonne esse s totum hoc agmen ex urbe vestra, .sente est per vim ν crudelitatem excisium ciremissum. Recipite ciues vestros Gamguinem vestrum: ahusfratrem, aliusfium, aliuspatrem, quisque ciuem e dem via iungite. Ei, illi holies DI2nt, quos inpenetralibus Muifiis: in has suti armus, quι IιIorum omnium tormentis infortunas, coniuges, iberosque vestros semierunt. Nobis quidem haeepatria est, in hae nati altique Amus in hac si vivere nonicebit, mori saltem licebit. Qida oui vivamus an morIamur, ατ fra manu sed vita libertatem ipsam, alutemque vrbIs mors,seruitutem,
exitiumque una trasit. Expedite segne ferrum, st communes honern I, JHisu, Aemplo meorrite. Haec e status, magno impetu in aduersos fertur Ardore iuuenis correpti ciues, cum nullo imperio tenerer
tur, pariter in Gallos magno fragore detonuere. Sic Medicaei auspi-
15쪽
auspicio, ciuium auxili capta ciuitas, non sine nausea senti IELI
nam tot calamitatum effudit. Sed per prouinciam maior iam aestus belli, pertinax armorum tempestas Ssortiar incubuit is μνtia iis, ini.
in urbem, imperiumque accitus, magna pietate subditus tan odi
quam pater complexus est clemens, sollicitus, liberalis;quibus virtutibus potentiam auxit . Tanquam arma non impedirent, Rempubl.ordinare coepit, corrupta corrigere, inueterata mala rivi re sensim tollere, bonos sortesque laude ac praemio fouere. Hac ' L , occasione etiam Medicae virtutem notius excepithonoris eue I: z . . xit, fauente Morono;qui velut innata solertia sortium virorum s. dati .vierit, istimabat facinora,vtingenia occuparet;ad splendidum otium neminem nisi ignauum traducere solitus, ct cuius ad pompam duntaxat nomen aut potentia valeret Trahebantur vero,ut dixi, graues adhuc belli reliquiae, cum his calamitates Uicti G . b. Galli,grauius iam nocebant, quia per prouinciam sparsi in qui ' a iis . Σ.- prcelijs non suiscerent, latrocinia ex ei cebant, opidis passim ar μ' u cibusque adhuc tuti Lacum praecipuὸ Larium cruentus par Cire iacumtium furor agitabat: his aquis velut refocillata lassitudo hostium, melioris aliquam fortuna fiduciam admisit. Valida manu Guel fiorum factio grassabatur litora omnia infesta classe do-1nita Mussum riuultiani, Leucum Galli, Minacium exules transfugae tenebant: qui omnes locorum situ seroces, faci-
Cius viribus usi sunt, dc pronis in Regem Rhaetis, Heluetijsque, crudelia ubique ausi Medic aeus igitur in Matti suffectu suo vis vir H. a.
cum,a Gallis paullo ante ignominiose necati, Praefecturam la--Mι--ιcus accepit; munus egregium, . occasione belli aestimatum ' 'quod cum plures ambirent, nemo tamen capes enti inuidit ita illum fauor publicus odio aut aemulationi exemerat: parem αι νεμfari que iam honoribus maximis fecerat fanaa. Non potest insignis, ivirtus auctorem absconderes; praenna trahit, tu aut pollicitatione inter labores blanditur. Sed non omnibus extra nubem fortuna ridet multum consecutus est, qui egregia facinora ad gloriam sine inuidiae obstaculo promouit. Estimabat prouin-I ciam suam Medicaeus, primum, quia non adquietem aut deli Dcias, sed ad discrimina vocatus deinde, quia ad munus amici si ' ut successor simul vltor esset postremo, quia ad loca quae amabat. Ivit igitur, selecta itipatus amicorum manu, cum nullam in praesectura pompam assectaret, laborum omnibus Q 'N' ' η-cuis elle coepit praecipere lingulis, Siple extequi in nollem milites ducere, Ina pugnare: rapere pes aedam, S diuidere. Initium muneris vindicta Matti nobilitauit, non sine crudeli r si- Q. late sumpta ita amiciis successoris animum inulti adhuc ma l
nisu imulaba it , Squam nostes exercuerant armorum trucu- D lentiam,
16쪽
sent, puniti sunt; Scauctores atque consertes criminis visn
m Principem aMctus, acriorem quoque pertinacia hosti m
fortuna let indulgere. Medicarus, ut in solum hostem saeuus
et ut Te-ibo complexus est, latu ',
Iuc affectus praestitit:mortem Matiij scire poterant dii no: u
ctur est,benefacere,cum possis omittere; amare,cum fructum
nullum speres.Erga viventes plerique beniani sunt z h 6 tuos rari omnino istunt. In coniuge liberi;.atoueid Info
pinquis amicus uiuit,etiam cum desjt: in his ani us ne tem pori potius, quam virtuti affectus 1 eruiat Medi u em
, istis. i. pQ 'Mussi no consistebat huc noctu Medicinus eummata manu venit clam nenetrat, ignem nauibus i e , ii
f. - .is .is. tiamnus velut obses,arma corripiunt inhris --mn
mationem,pro portu opido diuisa epat opera, utrobique
nates denebant, quos tutari non poterant: selices etiam,sia te
17쪽
λςRire olet, consilio fluctuans, cum instare hostilem fri
que gloria hostis quani dedecore suorum stimulatus,in psaIae
gΠ- nauibus,quas vicissent. Sic paulatim ad vires Lautinus ' ' β'
18쪽
Comum statuit. Itaque Turnum copiae ductae, quo Op Iuu,to romontorio munitum 3 opportuno stu bonum'
Demodum in conspcctu Hermetis clastis hostilis stabat
u F abiicis iue valeret. Bis mille circiter pedite 'ςς. '' in dueebat: sed peruerso consilio moram rebus imi ci β, Ilendum hostem censeret Med:caeus temeritati Diuit cohortes committere; & tanquam opido parceret e pessi- Iem uasit. Sie honesto velo malignitas tecta qua tu μμ' oue libi Praefectus studuit,& obfuit militum voti S,S 'ΠΠCipem
auit. Nam rem trahere, quo diutius impex xς dςst: C
Derati Zc vicinum habere hostem, utile arbitratus, ut armatus
ebrisid et bem si liberasset metu, superuacuum munus
Resus nec ellere Gallos poterat,nisi ut Collegae potentiam
agre,ne otiosum munus haberet; ut Gezret suis viribus et redi Turnum decreuit . Ol B Lmaqualisto militum numero,quos Ddeiiderium praeis, Isortuna Ducis promptos serocesque reddebant,&quantolisbet ne culo pares, recta ad hostes aduolat quo nuncio ad O-
. si vincerent Ssortiani,in partem, leuat oi si vincirentur, culpam remoueb x, ς ψ Ita prout res euentum daret, aut velut auxiliato ac- alta cedebat, ut temeritatem Medicae corrigeret aut velut pugnae
, :Σ uabi, i in judem moram verteret , tanquam conlilio adoc rsionem vis. Iam ecce opido Medicaeus m ' '
M-ν ,.νέ- auilliani adessent crederes ex compacto conlii; t . . ν ' hostem facili is terrendum, opidumque expugnandam a lina divisa. Tanto impctu irruperunt,cum&simul vince Gab S
19쪽
HIs T. CIs L p IN LIB. I. 7 praeucrti utrique suos conarentur, ut nulla vis irruentium a dorem sustineret . Caede S sanguine cuncta impleta sunt: durauit accensa rabies, donec Messent qui occiderentur, cincineres tecta concidissent Magna pars tamen primo statim tumultu ad portum effusi,& in naues recepti,dum miserabile opidi spectant satum, in tutum euaserunt. Praeda inter militem sammamque diuisa: quicquid rapi non potuit, incendium hausit. Atque ad hunc modum Turnenses, Principi suo insensit, dum siue contumacius, siue constantius rebus Galliae studelit, extremam belli calamitatem exceperunt. Sed Medicaeus, dimissis sine mora manipulis,quos post praedam alere graue erat, una cum satellitio familiari Herbam profectus est, ubi stationem suam eo tempore habebat. Non longo, sed clivoso itinere lassus, ad opidum, S ad nouam pugnam venit: sic iam ardore vehementior, quia copias non duceret, hostem praeter Opinionem inuenisset. In ipso introitu anus occurrit, immodico doloris gestu querelas exulcerat pectoris exonerans Taquam turpissimam suo ipsa corpore iniuriam accepisset unicam deflebat filiam, promiscua libidine a praedonibus constupratam Intellexit Medicaeus totam in opidum cohortem, cum opima praeda venisse, tanquam consessuram. Itaqueis querela motus mulieris, xmagis audacia latronum incensus, qui contuber-
Ciij sui penates violarent, signo potitis quam sermone pugnam
comitibus commendauit, sed suopte ingenio promptis. Irruere simul omnes, non sine clamoris auspicio ac tanta vehementia primos aliquot partim sternunt, partim vulnerant, rapto quoque vexillo, ut ingens omnes pavor oppresserit. Quia Medicae nomen audiebatur, laetum opidanis, di in aduentum Praefecti effusis, tota illa latronum manus, armentis omnique praeda relicta, diffugit. Insubres erant,sed pugnae rudes,& bla petu lantia strenui; quia in tam confuso reium statu latrocinia militia nomine vigebant, ad scelus sacramento, ad rapinas armis usi. Haec in lacu,& circa lacum a Medicato gesta; sed pulsi Tu Dio Galli, mox Bilacij animos viresque instaurarunt. Maiori classe aquae vindicatae, infestam Ssortianis nauigationem reddidere. Omnino alere militiae reliquias vel in his latebris ne-, cessum erat, ut in fide praesidia tenerentur ac iam prouinciae fi ines grauius atrociusque quam bello cruciabantur. Dispersi per litora rupesque hostes, ingeniunt magis effunderevi lasciuire, promiscua rabie nunc spoliare quoscunque xast ligere, nunc vi S stupris militiam polluere: in omne fas nefasque auidi, hostile censebant, quicquid alienum erat. Interea Lautrecus, ut
noua curaret rei gerendae praesidia, per Helvetios in Gallia in
20쪽
zr, uer . . in dissicilem tandem, &ime spe victoriar moram
ιν iatri Cremonae traheret, ad conditiones induciarum descendio ar- P, paucissimis exceptis, captiuosque S fortiae reddidit. Ru temporum necessitate,& Leuco,& reliquis lacus Lariscastellis, usum Gail opidisque Galli excessere Musium a Tri uultianis retentum,
- - Ο Guel fiae saetionis reliquijs, exulibusque Comensibu patuit:
E scino vim qui ad omnem mox violetiam producto scelere, plus iam quam, τύ . i. Galli nocuerant, in lacu audebant Saepius vi sun ima a Medi- M, t m -- caeo reiecti xtandem in latebras suas pulsi , furtiuas tantum agebant praedas, cum xsitu, de portu tutissimo uterentur . Conflata igitur peditum trecentorum manu, inlidijs experiri beni Bgnitatem fortunae statuit, quia Christi Natalem Bruma reduceret, ea ipsa nocte qua inopidum templumque sacrorum caussa venturi erant, hostes opprimere. Sed non tam felix hic quam audax Medicarus, ut funesta compleret vota ; quia Deum neglexit,& meliorem militia noctem occisioni destinauit, bono Nauar etiam is successit indi nus fuit. Sic&latronibus impietas prosuit: cum-H-- que pro ingenio profani essent,&annuam Dei ui terris nati memoriam negligerent, casu discrimen euitarunt.Paucillimi enim. ad sanum descenderant: ab his, ne sacra turbaret Medicarus, M.Ae.., liliis, Vim cohibuit Pari iam virtute, ne ad praedam quidem dilabi
31usa partit, militem passus, cum inuecta rerum omnium copia opidum in Cri,isi structum eiiet: non caedi,aut capi quemquam ut parcere colis, petere latrones videretur. Mirari plerique consilium Prae-.fecti, sed imperium veriti, auiditatem suppressere quisque Ducis quasi affectum induens qua cupidine venerat, abstinentias Vis regi ri recessit. Sed ille obsequio suorum laudato, ad verum decus Om-
rivi t. rum animo confirmauit: Fertiter agerent, element famam opibus
anteponerent: nonpraeda onustos se lo=ia incedere: plus esseseruare opidum, quam diripere; imo direptum non se ad expugnandam quandoque arcem aliturum. Et, Cur, inquit, proagae mentis arcanapremes Hilares Vipenates aliquando militiae nostrae erunt: his tuta praesiidys trius , adpotentiam exsurget Latrones temte,nisil hic hostile. Siquid peccanti epidani,pariuntur: casteliam velut meum habent, tristissima forte ML Bosorum somnum imperiumsignent, non obsequioprompti Iedfruttio oppressi. Extra vim iniuriamque luendum esse locum censeo, quem mi- D, P uis id ntur fata destinas. Itaque negaui opes, quae rapi non poterant, nisi 'tperirent: quicquidrelictum esset uastis, s in nostra hoe torumpotestareputo, quia potuimus occupare. Iam, quorsim saec arma sumpta in quos iactu meo iuifiis multianos, sed latrones arces Himi clausis , t ignauia sua munitos. Sed nostra haec consilia quia euentu caruerunt, animi modera tione Umιnd. sunt, ut laudem timque