장음표시 사용
4쪽
ILO M AE, Apud Haeredes Aritoni, Bladii pressorei camerales.. o. H. D. LXXIII. .
5쪽
Legatione Epigramma. Romanis quantum placuit legatio Regis Nauaris, facile hinc discere quisque potest . Relligio puerum rapuit quem perfida regem, Liber is ad Petri limina sacra redite Qui mandata tulit magno Durassiis holine,
Clementis quinti stemmate claru S erat. At pius orator non miscens sacra profanis ,
Pontifici placuit principibusque viris Haec tria cum per se fuerint gratissima, nonne Roma ipgrata fores, ni tibi grata sient ἡM. D. M. faciebat.
6쪽
Ad Gregorium XI II. Pont. Max.
I quantum laetitiς bonis omnibus sit allaturum B . P. quod de iusto, & pio Regis Nauarrae in obedientia praestanda ollicio sum dicturus euangelium, tantum mihi facultatis ad dicendum inesset, possem quidem facile gaudium non hominibus solum, sed & angelis commune verbis aperire: tanti verb gaudii causas vel omnes explicare, Vel animoru sensibus oratione adςquare, esset dissi-eillimum. Sed imitabor in hac parte Timanthe pictorem egregium, qui in depingenda Iphigeniae immolatione, cum paterni moeroris acerbitate Canis salis non possct exprimere affectibus, velavit eius caput, & suo cuiq; animo reliquit stimandum. Quis enim pro dignitate posset dicen do consequi, quam Optatb his maxime temporibus aduenerit, & quanta animorum gratulatione expectatus clarissimus hic & nobilissimus legatus qui Henrici Regis, & Margaretae Reginae Nauarrς nomine, genibus tuae Sanctitatis aduolutus, non solum fausta omnia & talicia huic sanctet sedi, & augustissimo Cardinalium collegio precetur, sed eam nunc tibi deserat obedientiam, quae vero Christi vicario, certissimo Petri apost lorum principis succei lori, communi no vnius urbis, sed totius orbis pastori a Rege vere christiano solet & debet exhibe. Quam cum ipsi coram, ut votis omnibus exoptassent, pr stare non potuerint, ill usti emtorquatae cohortis equitem Duratium mittendum censuerunt, cuius fides tanto certior, & praesentia iucundior esset, quo gentilitio Clementis Quinti Pontificis nomine est commendatus,& propinquitatis vinculo Illustrissimo Cardinali Senonensi conluctus. Huius ego mandato Re-gῖς olun talis hodierno die constitutus interpres, coram excelso Pontificiae maiestatis throno ita asscior, ut haec splendidissima corona sit velut nouacula & gladius tonsorius verborum meorum. Sed cum ea tantasm dicturus, quς vel nouitate attentam, vel breuitate clementem S L neuolam reddere posIunt, etiam si illius me terreat magnitudo, inuitattamen humanita s, quς non minorem bonae voluntatis, quam culti se nionis habitura est rationem. Gratulamur igitur tu Sanctitati tuae B. P.
7쪽
emn lineliat', vel rectius seruersae RespublIdae Christiane, que priarna
suum l plendorem magno omnium incerore obsolescentem, te duce Mauspice sibi in integrum restituendum praesentiens, Eucharisti as laudeaD o optimo offerre no cessa qui patribus In libro vitae conscriptis hanc mentem dederit, ut nulla cotentione, & ambitiosa coitione quonim ob id seni per honos, nomenq;,laudesq; manebuntὶ nulla interiecta mora, nescit enim tarda molimina Spiritus 'sanctus in communibus votis Msustragijs quod manifestum bonitatis indicium esse assirmat, Gregori huius nominis pares te unum designarint', & idoneum decreuerint, qui bonItate vclles, sapietia scires,auctoritate posses tatἰς in fluctibus latoq; rerum motu magni huius gubernaculi pondus sustinere: Vt quod olim
Caesar magno cum applausu proclamaret, ven vidi, vici,idem cum magna omnium admiratione, & singulari nominis commendatione possis asserere, veni in conclave, vidi patres uixdum certa statione collocatos, α vici meam de me opinionem. Non possum equide ratione consequiquam leta,& hilari fronte apud omnes fuerit exceptus primus de tam diuina ad Pontificatum vocatione Nuntius , quanta laetitia dc exultatione omniunt animos perfuderit. Sed cum te Gregorium diuina prouidelia decimu tertium nominari auditum cst, dici non potest quanta fuerit --
munis iubilationis facta accesso, quam multiplex boni ominis de nomine illo significatio. Alii enim ex ethymo vocabuli, quod vigilantem P storem,& in ossicio exequendo sedulum denotat, diuinum quoddam rebus humanis lumen oriciarum, & angelicum breui affuturum praesidiucolligebant,quod pastoribus super gregem vigilantibus lux diu na affulserit, eisque euangelium pacis annuntiatum. Nonnulli Draconis insignia interserebant, de caput Draconis tamqlia trophetiam,& spoliu magnae alicuius victoriae portendi ominabantur, qua serpentem illum antiquum sinuosis haereseon salacijs ecclesiae insidiantem,& virus reter I mum ore suo conspurcato ubiq; spargentem, prudeli tua vigilantia esles conculcaturus. Quemadmodum enim in veteti lege serpens ut certissumuin salutis signum erigebatur, sic in lege grati et velut prudentiae symbolum proponitur. At qui ex antecedentibus rerum consequentias vidεt, de penitus rimantur, audita tam admirab: li, de subita electione, intellecta is lici,& semper ecclesiet ausipicata Gregorij nomenclatura statim magnum aliquid, de singulare in ecclesia portendi vaticinati sunt. Nam ex veterum historijs tam i cetiis augurijs colligebant nullum Gregorij nomine Pontificem scriptis mandari, quo gubernante Deus mirabiles inqpotentiς enectus non ostendesit. Aut enim insigves regnorum,& pro uinciartim ad fidem conuersones, aut hercse, omnino explosae dc expu-.oncatae, ichil mala sedata dc conciliata, insensissili huius sedis, de eccleti qm hostes
8쪽
tiostes debellain sub Grego tali spontis cibus crinemorantur. Eienis
xa capite exordiar, Gisgotio primo Pontifice, Edilbertus Anglorum, tas butus Arianoruin in H spania Reges, una cum populo ab hqresi et infidelitate conuertuntui: Germania Interior, vestphalia, & Frisia sedeate Gregorio secundo Christi nomen recipit : Alphon sus Rex Galliciae. Arianam heresim In Hispania repullulantem extirpat e cui ob id de eius posteris a Gregotio tertio Regis Catholici nonae donatum est: quo temPore Saracenorum nomen funditus e Francia deletum. Rex Danorucum coniuge, & toto regno Sueuiae in Potiscatu Gregorij quarti Christianam fide profitetur. Tempore quinti Olodomirus Dux Rulliae opsera uxoris Catholicae Christo nomen dat. Sub sexto Vngaria Paganismsi abijcit: Henricus Imperator veniam a Gregorio septimo petit, & impatrat, sed tanta cum animi submissione quata nusqua legatur insigniore quo ferme tempore Berengarius quintam, & vltimam suae ii reseos palinodia cecin t . Gregorius Octauus, foedus inter omnes Principes Cni stianos quadam indissolubili iocietate cotra Turcas iniri procurauerat. Albigenses h retici ultimo bello victi oppugnantur & expugnantur tandem Gregorio nono Pontifice. Sub decimo, grecet de latinae ecclesiet Vnio decimatertia conciliaturon qua Balduinus imperator G ricos restactarios ad Romans Ecclesiae obedientiam compulit. Temporibus undecimi, Lithuani ultimi in Europa populi fidem amplectuntur, de Roma Proprium pastore per 7 . annos absente recipit. Sub duodecimo, Iosue minimus filiorum Bagazetis impiam Mahumetis legem detestatur, &Christianc religioni initiatur. At Gregorij decimi tertij nedu magni sed
maximi Pontificatu, cunctatam grauia, tam acerba, &luctuosa, qui Gallia impia haereticorum tyrannide vexabatur, quibus Nauarra penitus desperata succubebat, quibus Flandria misere opprimebatur, quia bus denique uniuersus orbis languebat, velut salubri quodam exorto rebus humanis sydere repressa, & sedata ipsi vidimus, alij audieruti Signabitur hoc praecipue titulo Pontificatus tui annus primus qui utinam annos Petti videat, de procul excedat ut si quis quondam non expresse nomine Gregorium Decimumtertium intelligi velit, eum Pontificem diacat, cuius Pontificatus anno primo, Gallia excusso impii tyrannidis ii
go de illis perduellibus triumphauit, qui plus qua Gigant a audacia Regem regno, regnum religione spoliare flamma, & serro tentarunt: Sed addetur decus hoc singulare annalibus tuis B. P. quod te Pontifice Hcnricus Rex Nauanae,cum pro temporum infelicitate potiusquam voluntatis peruersitate,in eos homines puer incidisset,qui fraudi suae nomε Eoangelii praetexentes, peregrinis docti inis suam adhuc teneram, dc nodum cofirmatam etiatem no solum imbuere,sed varijs, licet van Is arti . ab ecclesia
9쪽
tib ecclesia, de huius sedis unlute allenare tentabant, pro ea quassonatus est naturae bonitatricum ad maturiorem aetatem peruenit, etiam si in ultae. magnae amplificandi Regni darentur occasiones, vissis instar obtura tis cera prudentiae auri bus, spretis & abiuratis eorum praestigijs, nihil illiud sibi studio habuit', nihil antiquius duxit, quam iure quoda p ostlia,
mInij ad ecclesiam communem omnium matrem recurrere, fidem ma-Iorum suorum obuijs, quod aiunt, vinis amplecti constanter retinere,&insgni aliqua accestione cumulare: Atque eo creuit magnitudo pietatis suae, ut numquam sculix, & aus p catum regnandi principium existimarit, nisi te in primitijs regni sui nouum creatum Pontificem recognoscaret, debitum gratulationis munus praestaret,& apostolico Throno humilem obedientiam, & deuotum obsequiu quanta posset veneratione exhiberet. Quam ad rem licet ipse per senaturali quodam animi impetu ferretur, tamen ut non parui solent esse ad virtutem retinendam stimuli, paerentum & maiorum pro fidei defensione heroica facta, hoc semper haereditariu Regibus Nauarrae,& Liliati sanguinis Principib' peculiare intellexit,opes & magnitudinem suam non ad ambitum aliquem prἰuatuconuertere, sed In quavis rerum acerbitate fidem potius, quam regni ditionem amplificare, religionis defensioni omnia alia rost habere, illiusque propagationem primam sibi omnium rerum putare. Hic si per longam maiorum suorum seriem orationis vela pandere,& quasi aperto mari inuectus, illorum stemmata decurrere vellem,& numero, & magnitudine potius obruerere cum praesertim Regibus Galliae in propugnan i a religione principem locum facile obtinentibus, & consanguinitatis, Scamnitatis vinculo sere semper coniumni te antur, atque nac perpetua laudis, de generis societate glorientur. Quis cnim usque adeo in temporum historijs peregrinus & hospes, qui non certo sciat Regem, & Reginam Nauar ex sancta illa D. Ludovici stirpe origine ducere Z Quis inficias ibit Ludovicu Regem Nauarne Philippi animosi Regis Galli rum filium suill &ab ipso nunquam interrupto succellionis ordine Reni haereditatem ad Henricum peruenille Quis tam parum in annalius nostris uersatus, cui non constet Ioannam Reginam Nauarrae ianicam Regis Henrich& Capaniae comitis filiam, Philippo pulchro Gaulorum Regi in matrimonium fuisse collocatam Z Cuius pleratis insign extat monumentum, & toto orbe celebratum Parisiense illud Nauartae collegium, omnis literaturi emporium, scilla principum: quod qua diu literarum decus vigehi virtutem Nauar orum immortali Pr conio commendabit. At ex tam Mici coniugio tres Francorum Reges, Lud uicus Hutinus, Philippus Longus, & Carolus cognomine Pulcher, cuIsabella Eduardi Anplorum Regis uxore , tamquam ex quodam RVξia sentinario
10쪽
repetere liceat, in uno Guastone decimo serito Foxensi Comite tanta Re illae sobolis tacunditas propagata est,ut ex nouem quos procreaverat li- .eris,tres Viennς,& Narbonet Principes, cum vno Cardinali Foxensi numerentur, atque quatuor ex quinque filiabus potentissimoru quatuor Regnorum, Gallici Arragonici Nauarrae Boem1ς, Reginae celebrentur: ut non sine diuiua dispensatione, ouae nobilitatis amplitudo uno non poterat arctari angulo, per omnes orbis partes extenderetur. Sed non sine
sagitio praetermiseram Theobaldum, Campanic Comitem, Franciae Patritium, & Regno Nauarrae Praesectum, qui ex Blanda filia Regis materno iure Regni hqreditatem adeptus, & cum D. Ludovico ad lacrum bellum in Asricam prosectus, nullam bonorum iacturam, nullam dis cultatem pertimuit, nullamque refugit dimicationem, ut Christiani nominis fines propagaret. Eodem quoq; iure Regni, & virtutis heres Rex Henricus eodem etiam animo per haec vestigia gradietur, non solum vise, populumque suum in vero Dei cultu contineat, sed ut tot sectae tam inter se dissecte, & religioni nostret inimicς extirpentur,sedisque apostolicae, & ecclesiastici ordinis authoritas sarta tectaque conseruetur. Cinnenim cathenulas & smaragdum, honoraria Regni sui insignia, contemplatur, recordatur facile gemmam in diademate Regio preciosiorem nullam elucere fidei & religionis integritate. Sed quid externis immoror e Nouissimis Galliarum tumultibus, cum iam palam perduelles haeretici arma,& bellum atrocissimum intentarent, multasque urbes,& munitissima Regis oppida in sua haberent potestate, Antonius Rex Nauarrae Regia propinquitate,&generositate illustris, huius Henrici pater, ut sueterga Deum,& Regem fidelitatis arrham Posteris relinquere in Rhot magi Normaniet Metropolis obsidione sortiter dimicans , non dubit uit capitis sui periculo prouidere: qui magno sui apud omnes bonos r licto desideris Procumbens contra ecclesis patrisq; rebelles, no potuic
fato nobiliore mori. Si ergo radix tam sancta, quomodo rami in tam ctitate arescerenti quomodo sem per vernantia liliorum solia defluerentrHcc Ideo paulo longius commemoraui B. P. non ut laudum prςconem potiusquam voluntatum interpretem agerem,sed ut omnibus palams cerem, tantam semper inter Reges Gallici & Nauarret intercessisse de animorum, & corporum necessitudinem, ut nemini mirum esse debeat, si
Carolus Rex Christianissimus dignitalis Nauarricet id est sanguinis sui
asset torem siri & vindicem profiteatur. Cum praesertim Margaretam si rorem suam, Franci getieris vere pretiosiam Margaritam, glorioso, & tua intercedente auctoritate B. P. contracto matrimonio, Henrico Regi in
uxorem dederit: quod nisi talix, & ecclesiae auspicatum credidistet, &vberior a