Institutiones linguae pracriticae scripsit Christianus Lassen

41쪽

significant verba mim, ΠΗ, alia supra laudata oritur quaestio, quonam iure hoc sit factum. Atque id statim apparet, recte asseri a grammati Cis,

omnes lias linguas a Sanserita derivatas esse; nam tum formae grammaticae, tum Vocabula, PerPaucis tantum exceptis, Sanscriticae sunt originis; tota Structura, totumque syntaxis genus Sanscri- tam linguam reserunt. Etiam in hoc antiquiores grammatici veram assecuti sunt rationem; nam

seriores, qui linguas meridionales, Karnuticam, alias, introducunt, salsi sucit, quum in hisce linguis vocabula, quae sint Sanscriticae originis, iuxta regulas quasdam deduci sane possint, formas contra grammaticas et primaria vocabula a Sanserita nulla machina liceat derivare. Vide quae de linguis Dekhanicis ita Excursu ΙΙ. disserui. Alia

autem ea est quaestio, quo Sensu unam ab altera

repetant grammatici linguam. Formialem dixerim originationem, si id egerint grammatici, ut eam linguam priori loco posueritat, cuius sermae ad Sanscriticam propius accedant; quemadmodum distribuere possis Romanicas linguas. Historicam appellarim originationem, si id sigcii sicatum voluerint dispositione sua, eam linguam, quae alte- Tam Ordine excipiat, re vera huius esse filiam, utut hodierna nostra lingua Theotisca repetitura media superioris Germaniae loquela, haec ab antiqua, qua usus est Oilii edus, quamque vel aetate antecellit Gothica. Formalem esse ab Indis constitutam derivationem, inde colligo, quod ne que constent sibi grammatici, Caurasenicam e .

42쪽

gr. modo a PruIritica praecipua, modo a Sanscri-lica repetentes, neque ullum vestigium est, unam harum dialectorum suisse alia antiquiorem. Di posuere itaque grammatici iuxta puritatis et asti ni tatis cum Sanscrita discrimina. Eandem rationem sequuti esse videntur poetae in accommodaudis ad scenicos usus hisce linguis. Pro dignitatis enim gradu, quem teneat pars quacdam sabulae. utitur lingua vel puriore vel magis impura. Quam

rem Si eruere volumus, consulendi sunt scriptores rei oratoriae. Tertium est hoc sontium genus,

ex quo hauriri potest scenicarum linguarum notitia. CAPUT SECUNDUM. Technicorum de dialectis scenicis loci. 18. Laudavit Colebrookius in dissertationade linguis Satiscrita et Pracrita Αs. Res. VII. i99. seqq. duos locos ex opusculo quodam rhetori EO, quod in usum Mani achandrae, regis Tirabhuc-lensis Concinnatum tradit. Alterius loci sontem indicare possum, siquidem codices quosdam Parisinos perlegenti ita eum incidere mihi contigit. Legitur nimirum in libro de arte poetica, K rmchandrika, cap. II. Cod. Par. cat. Ham. XCII.

43쪽

et componstridus est cum alio. in lihro eiusdem

argumenti, K. Fadarsa Cod. Par. CXI.Ι V. obvio. Prioris a Colebrookio laudati loci vestigia indagare non contigit; apponam itaque Latine ex Anglica

dissertatione conversum: 'Sans ilia, Pria ita,

Puioacti ac Magadhi quatuor nuncupantur poeSistramites. Divi hisque similes Sanscritico sermone utuntur; semidei benevoli ab Indis Iaaeae dicunturi Prahritico; malevoli Iluxa sae) Pulsachico;

homines inferiorum ordinum et ceteri Magadhico. Sapientes autem Sanscritam declarant praestantissimam quatuor harum linguarum; usurpatur ea quidem triplici modo, in prosaria oratione, in poesi atque in genere ex utraque mixto. αUltima haec non linguarum discrepantiam speetant, Sed varium earum usum. Nil igitur attinet amplius de eis verba sacere ). Cetera ut a lingam, nimis breviter ea sunt dicta. Suppleri autem poterunt ex aliorum Scriptorum locis, quibus edocemur, Praeter deos regibus, Sacerdotibus, aliis tribui Sanscriticum sermonem. Pra Irita

haud dubie intelligenda est praecipua; sed vclhaec praeter semideos quibusdam hominum generibus assignatur. Id miror, Magadhicam positam eSse, omissam Cau Senicam, quam dignitate

44쪽

minime posthabendam esse illi scimus. Aut ulraque laudari debuerat, aut neutra, comprehendendo eas sub generali Pracriticae nomino. Ρai chica loquela in universum dicta est pro sermone hominum infimorum, nullo facto discrimine, Apabbransa

mis tr fi DP a Scholiastes addit:

ySciendum est, si quod ad sermonem attinet quaeris, eius eme qua tuor genera, aut Sanscri ti- cum aut Pracriticum aut Apabhransicum aut mi tum. Sanscritica numinum loquela a Rapientum coryphaeis declaratur, Pracriticam multiplicem agnoscunt, nimirum provincialem aut inde oditam aut ex Parem. RSchol. Inde ortum, i. e. ex Sanscrito, veluti

Nm Sasc.: et similia vocabula; et par, i. e. in Satiscritica et Ρrahritica idem, veluti renitet similia l. pro rim); provinciale, veluti Mali arasti trica, et ceterae dialecti provincialeo; Ap bhrano est lingua Abhirorum aliorumque; mi tum , i. c. sabulae scenicae, aliaque poemata. κCum hoc loco prorsus consentit Dandi, ex cuius Κavyadarca duos versus Excitavit glossator Sa n Isti l ptasarae:

45쪽

i Quadri parti tum docti dicunt sermonem ;Sans uicum, Priakriticum. APiabhrausicum, mixtum. Sanscritieus deorum est loquela nuncupata a magnis sapientibus, inde Ortus, ei similis, Pro vincialis, sic multiplex est Pruvriticus ordo. Maharasti tricae innitentem dialectum vocant Pra Iriticam praecipuam cuia rasent, Nati i), Gauri et quae praeterea eiusdem sit generis, sequitur in partibus huic illi ve provinciae propriis ordinem POLriticum; loquela Ahhirorum, hisque similium aliorum in poematis Apa libratica dicitur; sic est constitutum. In libris technicis Lexica dicit scholiastec Apabbraticae nomine appellatur quodque a Satiscrita diversum est. αExplicatur in hisco locis Pruvrita per provincialis, at sumitur tamen Prahrita pro sermone non Satiscritico ita universum, quo Sensu dCG, provincialis, dictum non reperitur, ita ut provincialis lingua tum denique pro Prah Pitica accipi videatur, quum ad scenicos usus accommodetur. Non

Qui sequitur versus , corruptior est, quam 'Mi Latine possit converti. J Quod nomen iam n Ramatavknvnspi laudatum vidi mus. Vid. Excut A.

46쪽

ponunt rhetorici Prukrita pro infimis dialectis scenicis. Has aut Ρaicacilicas aut Apabhran ςicas appellant, idem iacientes discrimen; nam propriae Abhirorum aliarumque gentium harbararum sunt extra sCenam linguae, ita scena .autem Pat- cachicae aut Apabhron sicae. Mixtum genus ut taceam, triplex igitur est ordo sermonis: San scri licus, Pra kriticus, Apabhraci cicus sive Pui cachicus; nam eodem dignitatis loco uterque a rhetoricis habetur; unus pro altero positus est in locis mox excitatis. Magadhicam Cum Apabhran Ca CO mPO-nere, uti iacit Colebrookius As. Res. VII. IOD. om

nitio caret ratione.

Io. Triplex hoc sermonis genus iuxta Cosm graphiam suam videntur etiam distribuisse Indi. talibus argutiis summopere dediti. Deis enim quum Sanscrita tribuatur, semideis Prukrita, Lamvis et daemonibus Apabhransa et Palcachi, divisio est ex mythologia, non ex scena petita. Simile distributionis genus sub eo latet, quod Ramata rhavaglςas Apabhran ςicum Sermonem Serpentibus adscribit. Componi hoc potest quodammodo Cum SCeni CO usu, qui in universum linguas ita distinguit, ut Sanscrita sacerdotibus et regibus, Pravritica praecipua, et dialecti huic simillimae CaurasEnica necnon Magadhica, iunioribus et inferioribus hominibus, atque mulieribus, Palcu-chicus et Apabhran ςicus sermo autem infimis hominibus, ha Pharisque assignetur. Nequil ab hoc

discrepant grammatici, qui eiusmodi divisiones

47쪽

Ii. De partibus, quae cuivis dialecto inscetia propria sit, Iocus est instar omnium Sahiat adamaniae, artis Poeticae, quam conscripsit V*oandtha - Ras trajas. Recentioris suit is aevi , origine Bengatus; nil igitur mirum, si eum in numero dialectorum proxime ad Ramatarhavaglςam accedere videas. Iam supra dictum est tantum numerum ita nullo dramate inveniri. Descripseram prius locum e codice Londinensi p. 255. Editus est liber Calcuttae A. I 828. Ex utro Irae tex

48쪽

t ; Magadhica dialectus propria declaratur hominibus, qui intimum regis palatium colunt; Ardham adhica ministris, filiis principis, negotiatoribus primariis; Pr ba Orientalis. Benga-lica sive Gauri secundum schol. sannionibus, similibusque personis; Aoantica dialecto urbis Ui-jayini utantur improbi lusores schol. ; D incl-tra meridionali i. e. Vid artihica, schol. autem bellatores, oppidani, lusores; Cckkari tribuatur kkaris, his, aliisque barbaris; Mhlicarum

49쪽

dialectus divinis'; DMυγί Draviris, aliisqua eius generis hominibus; Abhωί bubulcis qui nome citrabunt a gente Abhirorum); mandali hominibus ordinis repudiati Ρarias nos dicere solemus ;Abhωί aut Ciabari lignicidis; mimisi sit carbonariorum ; lingua Pisacharum tribuatur etiam ancillis, at praestantioribus tameta C r enim, quae etiam pueris, spadonibus et inferioribus astrologis assignetur; eadem furibundis atque aegrotis, quibus interdum Sanscrita datur: hominis dominatione in saluati vel pauperie obruti, mendicantium etiam et captivorum partibus attribuas P kritarn aut praecipuam sive Maharasit tricam aut scenicam dialectum quamlibet. schol.); Sa scrita tribuitur etiam ascetriis optimis. Cui Provinciae proprium sit humile quoddam negotium, ab ea petatur sermo ei accommodandus.

Etiam in optimis personis iaciunda est mutatio Ioquelae secundum partes eis sustinendas; mulieribus, amica bus, pueris, hetaeris, lusoribus, nymphis coelestibus danda est iciterdum Sanscritica, in te dum quaedam aliarum linguarum, ad siguificaudam urbanitatem. u in B. Rea idem est ac Bahlen, de qua voce sustus egi in Illiolio de Pentap. Indic. p. 21. At distinctio,

quum Proposui, nulla est: nomon est veluti tantidhar Populo et Pentapolumico et Bactriano: de Bactrianis uutem in nostro loco cum Colebrookio cogitare noli. Vid. As. Bes. X. p. 395. disma, divinis , mendum esse suspicor; scriptura codicis L. Hi a vox est nihili et silet scholiastes.. Diuitig oste

50쪽

II. Extant haud dubio etiam in aliis libris technicis similia de linguarum in sabulis usu

praecepta; alia tumen, quae uberius rem explica vent. Congerere mihi non contigit. Petita esse haec praecepta e COuSuetudine Scenicorum poetarum non est quod dubitemus, licet, quod recte moti vii IMAO Hind. th. iatrod. I. p. LXIV. ed. ult. , exempla tot linguarum ita sabulis adhuc superstitibus non iacile inveniantur. Deque infitiasiverim, potuisse grammaticos et rhetoricos, quae sit propensio Indorum, iusto minutiora sectat fuisse discrimina. Verum enim vero reputandum ex altera parte est, mugnam nos iu hoc litterarum Indicarum genero secisse iacturam; neque locum esse tu eadem sabula omnibus sermonis generibus, quandoquidem ita nulla sabula omnium, quas scena Indica unquam exhibuerit, personarum Partes congregatae inveniantur. Annotavi supra,

praeter praecipuam Prukriticam, Magadhicam et s aurasenicam exempla tantum quaedam Palcuchici et Apabhra ςici sermonis satis rara in sabulis a nobis posse indagari. At huius rei pars quaedam Iibrariorum culpa facta est; qui, vix praecipuae

Prukriticae satis gnari, aliarum dialectorum formas inscitissime inter se consucidendo et permutando corrumpunt. Si igitur recordaris, leviora saepenumero esse dialectorum, ita primis insimarum, discrimina, mecum, credo, ita eam potius discedes sententiam, iusto argutius discriminasse seri res grammaticos . at iusto inscitius consudisse linguarum scenicarii in rationes et librarios et