장음표시 사용
3쪽
Scholiis Ioannis Matthaei Phribsimis
omnia accuratius quam antehae suo loco remtuta. '
4쪽
Epitaphium Rodolph i Agricolae
clauserunt hoc marmore fata Rodolphum Agricolam Phrisii stemque decusiquefoli. Scilicet hoc rituo meruit Germania laudis auicquid habet Latium, raecia quicquid habet.
5쪽
Humanissimo ac integerrimo viro
DOMINO MATTHIAE V Grner,aedis D. eAntonij apud Coloniam in nam praeceptori dignissimo oannes, Matthaeus Phrissemius.
. Entio non defuturos mihi, vir humanissime, qui quod dici a Graecis olet, nihil r
ferresis ne plane inimicus an importunes nevolus,id in neminem perinde atque in me
hoc tempore ce Uant dici posse: neque fomtuo immerito. Impulit enim huc me amor erga te meus, impulissingularis quaedam tui beneuolentia ut quae Scholia per aestate hancjuccisiuis ut aiῶ0 operis notam scripsi,qui studi in Dialectica Rodo hi Agricolae,ea dedicarem tibi, siue tuo nomine, si quam forsan ea re utilitatem diosis asset repossem sinerem in vulgumprodire. Sed
enim quis non videat, quam hic importunus sit amorquam non apta tempori leneuolentia ' Solent alij ,sicuisῖas vigialias nuncupant, ea id facere de causa, ut illius, cui eas inseriabunt, nomen reddant istu risis,postera que commerint. Ego, tantum abest ut stiendosem alique accessurum hinc credam nomini tuo, dii verear etiam ne quid existimationi decedat, neue minore alijposthac tui admiratione teneantur,quod nomagis te se exerim ego, quam vitam vile hoc munusiu- Ium vel inuito οἶtruderem: haud secus, atque rustici quidam ineptiores sient, qui cὐm egregie a se honoratum ν
6쪽
Dut hespite aliquem,ita sitam licet inuitum deprecatemque. uris,malis,alirique idgenus nugis a se oneratum dimittunt, ut nec ponderi ferenda volo modo sit par,stomnino non habere hostilem ruri malit, quam eiusmodi subinde xeniis honorari. Upraestabat id quidem. βuan ιam O in accipiendo liberalitatem quandam inesse aiunzeultatque non minuι regium esse,parua interim ab amicis tenuioribus, exporrecta hilar que ronte cum ossieruntur accipere, quam vel maxima dare. Ita laudari olet magnus iste Persarum rex eArtaxerxes, cognomento Memor: qui cum rusticus ei,vesio quis, aquam utraque manu e proximo hausta lumine obtulisset, benigno istam iucundoque vultu accepit: de rustico altero , ingens sibi malum porrigenti, Persolem inquit hic viris mihi esse videtur, qui ex parua etiam urbe magnam possitos cerer mimum , delicet eius a quo dabatur magis ste diandum ratus,quam quod osserentur munus. βuod ego diti adiurum nunc erem, tua isthaec toties iam cognita mihi stem facit humanitas: cui uni asignes licet, quicquid a me peccatum hic est quido sela ea hos nobis animos fecit, ut quo assidius vocabat, quo inclinabat voluntas, ab eo ne nos pu-rir aliquis reuocaret. Hoc si inte exero nonfuisse viaquequaque ingratum tib causa erisprosedio, quamobrem ipse mihi
debeam non immerito gratulari: ut cui tanto ea res futura sit gratior,tanto maius gaudium astatum,quanto minus,ubiis meis in te meritis datum id erit. Neque abs te periturusium aliud praeterea quicquam, nisi ut aliis per hoc commendatiora esse haec lavi r quὲd nosint exclusa a te, ,gratio tibi, si quis forsan existet e multis unus, quino omnem plane operam his legendis perdidissi se arbitretur. Nampatrocinio
7쪽
ouit quam vel ob id mihi credo no ore opus,quod haec mihi
eti ipsi humiliora videntur , quam aduersus quae viressisas experiri u lit aliquis ex albo eruditorum . a uocis satis tdixi erissub tedium recipistis erit,munus hoc leuidense non excludi a te. Et ouald fronte excludas, pro quo etiam est cur habeas gratia quoquo tandem tu id animo complectare Placebit enim,eo jse gratia habenda erit quod placeat. Non placebit, nihilominus erit quiobrem mihi habeas gratia tu, cui semel ego documento futurus sim importunitate hac mea,obesse etiamsolere nonnunquam humanitatem nimiam: atque proinde ita esse hanc temperanda inposterum, ut ne aliis quoque idoneus videare, quem si meum exemplumsecuti, eiusmodi xeniolis non tam honorent quam onerent. Hale Coloniae, nno is a 3. Nonis Augusti.
REliquum est,ut de ar umeto operis pauea dicamus. Nam de utilitate vel ob hoe
mihi nihil diruedum est in praesentia,quod certum illud esse sciam apud studiosos omnes,non polle illud no utilissimum esse, a quo isti bona ingenia tantopere studeant auocare. Fiet autem id non incommode, si quaedam paulo altius repetedo i vulgatissima illa artium diuisione incipiamus. Attium igitur inquiunt tria in uniuersum sent genera. siquide aliae earsi ad cogno Artium truscendas rerum naturas,aliae ad vitam forma dam,aliae ad artificium orationis dicendus genera. regulas pertinet. Primi generis quae sunt,eae a Graecis physicae, a Latinis naturales di- tur. Quae tecundi,has illi ethicas,nos morales vocamus. Quae tertii, eas λαγῶς illi quod circa orationis artificiu versentur, appellat ex nostris sunt qui voceri rationales Iam in omni oratione uae modo digna lit legi,tria hare exiguntur,ut sit emendata. Tria in or ut elegas,ut prob. bilis. Quocirca tres etiam aries circa huius curam versantur. Gram tionst quaquamatica, Dialectica, Rhetorica.quarum prima, quo modo eme date loquamur docet. igi altera.quo modo probabiliter. tertia,quo modo politer atque ornate seu eleeanter
Claret ergo ex iis, Dialecticen esse artem probabiliter de unaquauit redisseredi Dial in quatenus natura eiu rei qua de agitur probabilitatis est evis. 'quid.
8쪽
Duo neeessis Quisquis autem probabili uti vult oratione de re aliqua,ei duo eum primis necessaria differenti. ria sunt calterum, ut inueniat ea Quibus res proposita in hanc aut illam partem probati queat alterum,ut inuenta illa velut indice quodam probet, eonueniant ne instituto suo an non conueniant. ne qua fraus aut deceptio inter dicendum suboriatur. Dialecti eae Hine fit, uti tota haec disserendi facultatiquam Dialecticen dicimus, in duas didu- partes duae. catur partes, Vna inueniendi, alteram iudicandi. Inueni edi pars ea est, quae certos quondam ostendit locos,e quibus velut thesauris quibusdam, in rem quan uis cosirmandam refellendamue argumeta ducantur. Iudicandi, quae formulas ae prae epta qu uda are mentadi tradit, quibus ceu perpendiculis atq; normis quibusγυn facile explores. id nea sint argum et a quae inueneris instituto tuo an non prosint an officiant magis, apta sint an inepta. Neque enim ut quaerenti quicqua pwnum occurret, ita & commodissimum erit in causam eam, de quaeri y dicendum nobis: no magis, quam aut lapis quiuis temerὰ oblatus, ad unam quanuis xdificii partem sulciendam est aptus: aut uni. uersis morborum generibus, v na aliqua in lubris est medicina. E go quemadmodu sobri, nihil nisi exanimatum exploratumq; priu .Pperi suo solet interere. ita ne nos qui- de . temere unum quiduis operi nostro. hoc est orationi qua sdem facere volumus, i
fulcire debemus: ded velut delectu quod ni inspicienda omnia, ptima eligenda. Quam Di Jς Hirum partiu quemadmodum prior, ita di difficilior ea eli, qua docetur muctio. cti cx pa xς M. Quocirea etiam hine sibi initio explieandam cxistimauit Rodolphus: deinde tradit tradat Rod imitterim si vita longior contigisset. phra . Porro inuentione continent loci quidam .V t enim piscator, Venator,auceps eertos Urim libro quosdam definitosque locos habere solent.in quibus etsi non sempe tamen pleruque quido idmod quaerunt inueniant: ita de Dialecticus certos quosdam habeat locos oportet. δquibus ceu latebris quibusdam argamenta in rem omne ducantur. Atque hos locos primo libro copiosissime destribit Rodolphusi singulos ita explicans ac diducens, ut sae lime quid ex quoque duci in rem quan uis possit dispiciatur. O-ce a do Sed enim tanquam militi parum pro sutura sint quamlibet bona arma, qui quem adia' modii utendum iis sit armis ignoretata ne loci quidem utilitatem aliquam afferent ii bis, nisi qua via, quoq; modo, iis copia dicessi sit paranda sciamus. Hse causa fuit, cur secundum librum adiecerit de locorum usu. Etiam si in eodem libro traduntur de
alia multa, quemadmodum cum ad eum locum ventum erit,dicemus.
Quae tertio. Fit aute hoe se penumero .uti parum admodum prosuerit causa in docui Te, nisi pret-terea & afferub' moueatur auditor, de voluptate quada demulceatur. ac ne doceri quidem causa commode queat, nisi quae inuenta a nobis sunt,ea sic disponatur, ut sint ad fide facienda idonea.Proinde accessit his liber tertius, quo de his tris' ita disserit RG dolphus,ut nec eruditius nee elegantius ita de rebus disteri pol sit. Estque res plane di-ena .cuius cum primis ratio habeatur ab eo, qui cu laude aliqua vel dicere vel sicribere velit, Se quod cupiat dic edo efficere. Quid enim admirabilius,quid potetius, quid e Neacius, quim Τc in spem cu libet oratione erigere ho mines, & in metum deiicere.& laetitia iptios sibi auferre,& dolore lac brymasque vel inuitis exprimeret denique dicedo consequi illud, ut non ca velint ipsi,sed cum tibi libeat .misereantur, indignetur. inuideant, faueat, irascatur ρQuid dulcius,quid luci dius, quam honesta quadam volupta te ita afficere animos hominum,ut quamobrem ita afficiantur ipsi nesciant, & tame uia ficiatur: itaque extra se positi sint,ut cum nulla sit manendi necessitas, ame perinde .lsi eateni illa Herculis Gallici alligati sint, discedere a dicet e non queant f Quid orna tius, quid decentius,quam quae logo labore mucia sunt, ea sic collocare, ut pulcherrimo omnia ordine tanquam in domo dilige: tis patri familiae disposita videantur At ιhaee sunt quae cum aliis quibusdam no copiose minu , quam erudite tertio libro doeet Rodolphus: ne quis rerum ipnarus, ea modo do causa minoris putet iacteda haec quod non habeat eadem Petrus Hispanus.
9쪽
SUO S. P. D. I tui ridem libros,quos de inuetione Dia Milectica tuo suasi rogatus aggres*sumseribere. Scis tu quidem eos partim parati iter, partim in itinere,excidisse mihi verius,qua scriptos esse. Sunt , uni tibi ripti, cuis a-ti scient,defuncti erunt muneresiuo. Non addo huc si no tisfacient.quippe cum tibi beneuolentia nostra, omnes etiam nugas meas approbare positi. Euanquam autem uni tibi δε- sinauerim eos, ut qui populi os iudiciumque in repraesertim laserupulosa reformidemememor tamen eius quod dici siet,
oratorem nulla alia re tam excitari ad dicendum, quam au
dientium corona siri eos tanquam populum mihi lectorem adhibiturus, quo maiore is mihi diligentia Picitudinems operis circundarem,min; ue indulgerem desidiae causis,
conarer si qua possim 'o lum iudicitibi fidere,sed in causa stem aliquam habere. auodsi quemadmodum Lucilius
dicebat, Consentiati Tarausinisse siribere ,sic ego popem dicere, selis me Phrasiis meis stasiri iste, minus est verendum fortasse,utpopulum admitteremus. Nunc quandosu-diorum partem,mentisve potius quam usu pervulgatam,tractauimus more minime peruulgato, m contra veterem vulgat spersuasione ausim nonunquiseum libere proferre,quid mihi videretur: multori ortassisibeunda nobis est cesura.
auod si quis eos in manus sumpserit,uel Philosephus, vel ex magnisprofessoribus his patroni ue linguae latinae: quid ni
10쪽
nonne tibi protinus videris audire. auis nouus hie nostri uo
ce sedibus hostes'Ergo 't initio dixi tibi risinati,tibi δε
diti unt.Haec opera tibi est impens 'Et quemadmodum se- eundum iurisionsilios filius qui in adoptionem datur,omnia
sanguinisgentirique exuit iura, in altera lis transiit nomene alius in eum vitae nec seque accipitpotes. . e sic ego istos manu mea emissos, tuo posthac permitto arbitrio. Ego omnem pro ei Picitudinem depono. lusi voles,emittes. uodsi bene cesserit, nec laudem putabo meam. nec dedecus Ucuse tuum in utranquepartem aectimabitur consillium . ego dicar Obmum
tus tibi,dicar praestitisse quod potuerimeturimum certesipotuissempraestaturus. terum in hoc opere,praeterquam quod Dium exercui,plane videor mihi opera perdidisie. Nam nisi quis meliores literas attigeris,no'ideo magnopere quid possit prodesse ei propter multitudinem exemplorum,que ab re ditioribuscriptoribus erant eruenda, idcirco negligetur ab eis,ut qui balbipraeter balba nihil intelligant. Contra, eorum qui eruditi unt,vel videri volvt,quot qui ue usta artispraecepta attingit' aut si attingat, nonne tibi videris ad primum protinus cons es tum audire, unde nobis ex ultima barbarie nouus dAnacharsis iste,qui pose α Arsor Aes,Cicerones, Euiutilianos, aliquid inuenturum se credat ' Euemadmodum apudpoetam tame riptum est, Vicituringenium debet habere libere Ita multos libros hoc si credo vivere, quia gentia habeant. βus nobissit,uiuemus etiamsin minus feram .equo animo interitum eius, quem tot tamquepraeclara Fubi runt ingenia. quibus ut laborem eruditionis diligentiasssae impartirent, mortalium ignaui uis indigna. Hale.