Theophili presbyteri et monachi libri III : seu, Diversarum artium schedula

301쪽

CAPUT LXV.

Cumque canduerint, tolle calaminam, de qua supra dixi, cum carbonibus minutissime tritam, et in singulis vasculis quasi ad sextam Partem Pone, et eam Penitus cupro supradicto imple et carbonibus operi. Interdum etiam cum ligno gracili et recurvo foramina inserius inpinge, ne sorte obstruantur, ut et favilla exeant ventusque magis ingrediatur. Cum vero cuprum omnino liquefactum fuerit, tolle serrum gracile, longum et curvum, ligneoque manubrio infixum, et diligenter commove, ut calamina cupro commisceatur. Deinde sorcipe longo vascula singula modicum eleva et a locis suis paululum remove, ne sorte lari adhaereant, rursumque in omnibus ut Prius calaminam pone. tru pro reple atque carbonibus operi. Cumque denuo penitus liquefactum fuerit, rursumque diligentissime commove, et cum sorcipe vas unum eiciens, sulcis in terra fossis totum essunde,

302쪽

vasque in suo loco hepono. Et mox cala minam ut prius impone, cuprumque quod ei sudisti, quantum capere possit superpone. Eoque ut prius liquefacto eo in move et calaminaria repone, atque effuso cupro reple et sine liquefieri. Sic singulis vasis facito. Cumque per omnia penitus fuerit liquefactum at tuo diutissime commotum, effunde ut Ρrius, et serva donec opus habueris. Haec commixtio vocatur aes, unde caldaria, lebetes et pelves sunduntur, sed non potest deaurari, quando ante commixtionem cuprum non fuit penitus a plumbo purgatum. Deinde facturiis auricalciam, quod possit deaurari, sic incipe.

CAPUT LXVI.

Tolle patellam ferream cuius magnitudinis volueris, et lini

datis des sillons ereusis en terre, et remetio te vase a sci place. Aussitot metiri de la calamine comme aia P ravant, placea dessus 3e cuivre quevous avra versἡ en aussi grande quanti iἡ que te vage en piaurea tertiri Elatite anime la promidre Ais liqugsή, re-mueZ, rem ito de la calamine; arant verssi te cuivis , remplissis, lai sinet

303쪽

ram interius et exterius argilla sortito macerata et mixta, et diligenter exsicca. Deinde Pone eam ante sornacem serrarii super carbones, ita ut cum solles flaverint, ventus Partim intus partim superius procedat et non inserius. Et circumpositis minutis cambonibus, a qualiter imporie cuprum, Et SVPeraddo carbonum congeriem. Quod cum diu sumando suerit liquefactum, discooperi et mox minutam carbonum favillam Super illud proice, et cum gracili ligno et sicco quasi miscendo commove, Vidotiisque statim plumbum combustum ipsi savillae quasi gluten adhaerere. Quo ejecto iterum carbones superpone, et ut primo diu sumans, rumsumque discooperi', et tunc fac ut ante secisti. Quod tam ditis acies donec plumbum omnino excoquendo eicias. Deinde infunde super infusorium, quod ad hoc aptaveris, et sic probabis si hene purum sit. Tene illud cum forcipe prius quam refrigeretur, sed ita candens, et percute grandi malleo super incudem sortiter, et si frangitur aut finditur, denuo oportebit te illud liquo fieri sicut

lant, et votis verreE bieniat te pionib

304쪽

Prius. Si vero Ranum permanserit, refrigera his in aqua, et aliud Eodem modo coques. Hoc cuprum voratur torridum. Ex hoc cupro quicquid facere volueris ductili opere, in imaginibus, bestiis et avibus, in thuribulis et divorsis vasis, in limbis tabularum, in filis et catenis, ad deaurandum operari Poteris. Ex hoc cupro perfice aurical cum cum adjectione calainime, eodem modo quo superius aes caldariorum Composuisti. Quod cum quater aut quinquies recoxeris in vaseulis surno impositis, quicquid exinde in diversorum operum varietate fuderis, optime deaurare poteris.

Deauraturus igitur thuribulum ex auri calco, fac eodem modo sicut superius deaurasti auriculas argentei calicis, sed cum majori

305쪽

cautela, quia argentum et simplex cuprum tacilius deaurari po sunt quam auri lcum. Dehet enim morosius et diligentius invivari et spissius deaurari, et frequentius lavari, et diutius siccari. Quod cum coeperit croceum colorem trahere, si videris albas maculas inde exire, ut nolit aequaliter siccari, lipeo est culpa calaminae, quod non fuit aequaliter commixta, sive plumbi, quod cuprum non suit Purgatum et excoctum, quod sic emendabis. Τolle smigma et pone in vasculum mundum, et insunde ei aquam, et digitis tuis quasi lavando commisce diligenter, donec sat quasi sex cerevisiae, atque cum setis porci linies illud aequaliter per omnia super deauratum thuribulum. Deinde pone super carbones, et tam diu calefac, donec consectio illa incipiat nigrescere, et sic elevans cum forcipe per omnia diligenter aspem ges ' aqua, sicque lavabis, et cum filis ex auri calco, si ut supra dictum est, Polles. Quo sacto rursum circum Dicabis cum consectione vinei lapidis, et vivo argento, et denuo deaura his

de pricaution, parce que rament et lecuivre simple petivent plus iacilementse dorer que t 'auricatque. It d it en esset ἴtre ravivέ aure plus d'exactitude et de initi, dore plus ἡpais, lavε plus s quom metit, s. chἡ plus long temps. Lors tu'il aura e mmenes 1 prendreune couleur jaune, si l 'appariti is delaches hiatiches motitre qu'il ne vetit pas se sἡcher uniformi merit, Cela proin

d auricatque mirae ii a . ia dii plus haut, uous p lir E. Cela Dit. vous hoυ terra dereches avec la composition de pierre de viii et dia viLargent; votis

306쪽

propter calorem carbonum, qui saepius in illud mittuntur, ne sorte, si tenue deauratum fuerit, ipsum aurum comburatur, si que iterum polies eum filis, ac denuo super carbones ponens diutius calefacies, donec rubetam Colorem trahat, et mox refrigera his in aqua, et cum serris aequalibus et ad hoe aptis polies, sicque rum atramento combusto incolora his, ut praediximus.

Quod si aliquando vasa cuprea seu argentea deaurata fregeris, vel aliud quodlibet opus, hoc ordine adquirere poteris. Τollo ossa cujuscumque animalis, quae per Plateam inveneris, et con-hure, quae refrigerata minutatim tere, et tertiam Partem cinerum ex phago commisce, et sae testas sicut in purificando argento superius diximus; quas igne sive sole siccabis. Deinde aurum a

et nites des vases comme notis avons

307쪽

cupro diligenter abrades, et ipsam rasuram complicabis in plumbo tenue Percusso, atque una ex testis illis coram fornace prunis imposita, iam calefactam ipsam complicaturam plumbi cum rasura impones, et superjectis carbonibus constabis. Cumque liqum factum fuerit, eo modo quo Solet argentum purificari, interdum prunas amovendo et plumbum addendo, interdum retegendo et morose sando combures, donec cupro Penitus absumpto, purum

aurum a PPareat.

CAPUT LXIX.

Cum raseris aurum de argento, imponas ipsam rursum rasuram in vasculum, in Iuo Solet aurum et argentum liquefieri, et superinprime panniculum lineum, ne sorte quid inde Eiciatur

308쪽

vento sollis, atque coram fornace ponens liquefac, et mox fragmina sulphuris impone, Secundum quantitatem ipsius rasurae, et cum carbone gracili diligenter commove, donec sumus ejus esset ; statim infunde in serrum insu sorium. Deinde super incudem leviter Percute, ne sorte quid inde resiliat illius nigri, quod sulphur combussit, quia ipsum est argentum. Non enim sulphur auri quicquam Consumit, sed solum argentum, quod taliter ab auro separat, quodque diligenter servabis. Rursumqtie in eodem vasculo sicut prius liquefac ipsum aurum Et adices sul Phur. Quo commoto atque ossuso, quod nigrum fuerit frange et serva, si que facies donec aurum Purum appareat. Deinde omne illud nigrum, quod servasti diligenter, compone SupPrtestam compositam ex osse et cinere, et adice plumbum, sicque ombure, ut recipias argentum tuum. Quod si ad usum nigelli servare voltieris, prius quam combures, adde ei cuprum et plumbum secundum mensuriam superius memoratam , et constandecum sul Phure.

levetit du Aoumet; desvant te sotirneauso dea, ad uter des more ux de fou-De en proportion de Ia quantita de raelure ; aveo uti petit eharhon remum attentivenient, iuriu'1 ee que Aa sis.

309쪽

De cupro supradicto, quod rubeum dicitur, fac tibi laminas attenuari, quantae longitudinis et latitudinis votis. Quas cum incideris et aptaveris operi tuo, pertrahe in illis flosculos, sive hestiolas, aut aliud quod' volucris, et de cum gracili sermsossorio. Deinde tolle oleum, quod fit de semine lini, et cum

digito superlinies per omnia tenue, atque cum Penna anSeris aequa his, et tenens cum forcipe Pones Super Prunas ardentes. Cumque modicum incaluerit, et oleum liquefactum fuerit, denuo cum penna aequabis rumumque impones prunis, sicque facies donec exsiccetur. Quod si videris per omnia iequaliteresse, mitte super Carbones valde ignitos, et tam diu jaceat, donec omnino cesset sumare. Et si satis nigrum suerit, bene ; sin autem, valde parum olei cum penna super calidum ita linios, aequatum-

t quod omiti. N.

Phenes de l'huile qui se sciit de graine

310쪽

que denuo conflatis carbonibus superpone, iaciens sicut prius. Cumque refrigeratum suerit, non in aqua sed per se, cum serris rasoriis valde acutis rade diligenter flosculos, ita ut campi remaneant nigri. Si vero litterae fuerint, in tuo sit arbitratu, utrum ens Volueris esse nigras an deauratas. Cum vero lamina diligenterrasa suerit, statim invivabis eam cum consectione vinicii lapidis et Vi Vo argento, et mox deaura his, deauratamque non exstingum in aqua, sed Per se refrigerabitur, poliesque sicut supra dictum est, et eodem modo colorabis.

Attenuato' tibi laminas ex eode in eu Pro sicut superius, sed spi sius , quas Pertractas quocumque Volueris opere dies, ut supra.

N. Attenua.