장음표시 사용
571쪽
minorἰbus.conclusione 3 .nu. 38. tenti. si quis sina pliciter. ff. deve viniculo secundo sublimita, di- borum obligat.& quod subdant, cens, quod in iuramentis volun- quod si detuli,ut iurare, per Deutariis non reser an iuretur tactis Patrem, Sc iurasti per Filium, ta- scripturis, vel sine earum tactu , meu valeret iuramentum , quia ut docuit Iason in Authen.sacra- Filius & Pater idem est Deus in
menta puberum, colum. 3. C. si aduersus vendit. quem sequitur Cataneus in Consi. .colum. n. nu. Is .citans ad hoc probandum. Guid. Pap. in consilio II .cOL7.disequenti.
Limita & secundo singulariter allata in dicta sublimitatione secundae dicendo illa λre intellisenda vera, stilicet quod formaturam enti praescripta a parte parti sit seruanda, ita quod alias vis
iura meti corrueret, sano modo,
scilicet quando a parte parti Pri6o scriberetur .rma iuramenti, cui addita non suisset aliqua execratio, veI aliquod non solitum:quia si hoc fieret, tunc pars illa taliter requisita omnino a tali iuramento deberet abstinere. Na vi pe optinae docuit Alciatus in rubri ext. de iureiur nu. a.in fine. hoc ipsum probatur per argumentuin l. 3.& sequentibus. fide iureiuran. hoc ipsum docuerunt Salii Doctores in dicta l. 3.L fi.elicientes inde requIam, & dicentes, inrma praescripta a parte parti sit seruanda, alias iuramentum es.set nullum: inter quos est Alexan. in dicto g. fin. referens idem tenuisse Gui. de Cun. Alber.de Ro-sat. S Bal. in dicto F. finali, in lectura antiqua . Et ratio secundum eos est, quia responsio noniuit consona interrogationi, seu
postulationi, de quod ad hoc ci- substantia , ut in Epistola inter claras, Ec sequenti. C. delumma Trinit. 6c fide CathoI.Idipsum nituntur probare ipsi Doct. per a
trinsecus. in s. fide verbor. obligat. idem docuit Pau. de Cast. indicto F.fin. Limita & tertio allata in di sublimitatione secunda. Dice do , quod quando desertur iura 6 I mentum a parte parti t ex necessitate. Vel quod a iure praecipitur,vt.in testimonio serendo, vel calumniae iuramento, tunc iur turus debet iurare ad Sancta Dei Euangelia, sicut dicimus in aliis iuramentis necessarijs, ut in capitulo snali, extra de iuramento calumniat, prout specialiter,&expressὰ docuerunt instasicripti Doctores,videlicet InnocentIus,HOstiensis, Abbas, S reliqui Cano nistae in c. etsi Christus.ext.de iureiuran. Nam ibi dixerunt, quod quando simpliciter desertur iu-62 ramentum,t videtur deseret per Sancta Dei Euangelia: prour est Drma iurandi de iure, ut in dicto c. fi. quos Doctores sequutus recensuit Alex. in l. 3. s.fin. nu. 3. versic. addit etiam Pau. circa finem. Addens, quod Bar. in I.qui salutem. E de iureiuran. tenuit per ipsum textum, qu6d tunc videatur iuramentum latum Pcr
572쪽
neque, F. 2. ff. de iureiuran. in veris
sic. neque poterat procedere secundum illa iura digestorum . Idem docuit Glo. singui. in cia ut circa. ver sic. praestito. de eieci. in sexto, quam ibi sequuntur Archidiaconus, & Petrus de Ancharia Limita I secundo singulariter allata in praecedenti conclusione tertia, dicendo illam non habere locum in Episcopis, Ec Clericis,
63 quoniam ipsi Episcopit coram se stantibus Sanctis Euangelijs,
etsi ipsa non tangant in duobus asibus, nempe ira telli monio serendo, Scin iuraemeto calumn Iar: in reliquis vero negotijs debent iurare sicut Sceteri. Haec limitatio probatur duplici medio. Primo enim pertext. in c. fin. ext. de iuramento. calain. Vbi Gregorius Undecimus his precisis verebis usus fuisse loquendo de iur mento pr lando ab Episcopo, tanquam a principali aut teli videlicet. Γ, pen te ipsum propositis tantum, sed non tactis Euangelijs sicut in.dicendo testimo. nio a tu videriit huiusnodi ii ramentum exhibe lum-J hec ibin Vbi comuniter per Doct substri' bitur prssenti noliret limitationi verillimet . Idem peroptime proba Purper tex. in Ruthen Ad Iudex. aliis si Iudex. C.de Episcopi . &Cler. t Vbi Imperator precepidiudicibus, P in exactione iura meriram ab Episcopis, u a clericis no Per coru tactu Si per scripturas ,
sed s,lum propositis sacrosanctiου Euani gelijs secundum q, decet ipsos Sacerdote S: Vbi glo. lingula ris idiplum apertius doeuit illi dicant quod nouerint, non triiurant. Jhaec ibi. s. per stripturarii illarum tactum, prout ibide Doctores exponunt. Idem rursus habetur in Authen. de Sanctissimis Epistopis. f. nulli. & ibi communiter per glo.& Doct. Ide docti it
Nec prssenti nostrat limitationi
obstare poterit text. in c.quoties. et prini O,I .q. 7. ubi resertur su isse delatum Episcopo hametico iuramentum per tactum Sanctoria Euangeliorumcum ibi habeantur hec praecisa verba, videlicet. ΓVniurans dico per Deum Omnipotentem S hec Sancta qua itu ovEuangulia, quae inanibus incis ta
singularis in c. ut circa. in versi C. corporali. in fi: de elect. in sexto,. Addens, θ probetur, ut in aliis Episcopus taneatur iurare tactis Sactis Euange ijs pen d. text. in C.
quotiens. , in c. ego Inc uoti l S. . Porro .im princ. N infixext. de purgat canon.& in c. venerabili .ext.de sciat. excom. Id ipsum docuit Speculi in lib. 2. tit. dc iurameto. calum. Amune dicam 'qualiter. nu. q. versitetna nota, Pcundi Episcopus dicens, ut in ferendo iuramento ςamnis. vel de veritate non tangit Episcopus San, cta Euangelia, sed inspicit ea, ut
in d .c. fin. tamen quandoque taugit T. cum reuertitur a seisima tu, vcl taetres, ut in c. quotiens. et primo, I.q. PSquabsoluitur ab ex communicatione, vel susposione. ut ita c. vencrabili. exr. de seia teria
573쪽
oeommunicationis. Ide docuit Prεpositus in c. Episcopus no sagitetur ι M.q. . seques citatas sententias glosae in d.vers.corporalia .& Specul. ubi supra. Addes,quod tunc expansis mani uper Euan gelia iurat, prout ibidem retuliast ex utuna fuisse Bart. Brix. in causa Patriarchae Grand ..& Epi
Sublimita singulariteo allata in limitatione secti a dice do, metsi de iure communi in illis cassibus supra enarratis requivatur, praeben. Nec mirum,s hodie sinstandum tali consuetudini, cum sit rationabilis, S iam permultorum annorum curricula praescrιpta, eo quod talis consuetudo. pretiudicet iuri positivo, ut in capitulo finali , extra de consuetudine, Ic ibi communiter per DO-
i Amplia singulariter allata indicta subi imitatione unica, dicedo ipsam habere et locum rone di-cts consuetudinis, in Monachi S,.seu regularib.& in aliis clericis Episcopus tangat Sanida Euangst 6 secularib. t ut docuerut infrascrilia, dum iurati Modie tamen peti mi Doct. svltra citatos in dictae
contraria micosuetudinem intro-
duetum est,quod sulticiae Episco S 4 pisset S superioribus Praelatis, ac Presbyteris in detiatione iuram, menti tangore suapnopria PF
xa, & hqic sublimis eisni se sub-Rsipse ut iustastcipii Doctores, ridelicet Praepositus in c. Episcopus non flagitetur. in fim . q. I . Idem docuit Pati de Cast in Au the n. sed Itidex. C. cis EpiscopisisS cIcr. Panormitanu inic, tuis, exi de testibus quem gitat, disequitur Siluestex is sua. Summa
in versiculo testis. L sexto quaeri- ω particula tertia. Idem Alcia, tus in rubn, ex . de iureiur.BuH a
cip. Licet de iure.nu. 2.que citat, . Sisquitur Cartharius nouis in iv
Doctor quIi adhuc vivit in sita singulaxi practica interrogadorum,
iurant, qui quamuis citet adhoa ipsum probandum Capellam Tolosanam,q. I 6 i .Tamen nescim quomodo eam io hoc citati crid: cum laPerpissimo potius contra riuin docuerit . eo θ ibi his pro in
rumi, de non suppa sacra . Post,
574쪽
quod potant restituir quia illud eorum errando aliquem Gloria Sacramentum impedit restitutionem, quando in praestando,Sacra
tanguntur , di non aliter, t notat Cyn. dc Bari indicta Authen. dc glo. in corpore, unde illa su mitur. Ioannes And. in c. etsi Christus. de iureiur. Archid. in civi circa: in versic.praestita. de elect in sexto , dc rursus Ioannes Anci in Clem. r. in sua glo. super versi.tacta. de haeretic. facit t. l .C. de iuramento calum.& Collectaneus in capit. constiturus. extra de in
integrum restitu.J haec sunt praecisa verba dictae Capellae Tot sani . ex quibus videtur cliciendum contrarium t nisi dicamus, quod regulariter sit verum quod eis susticiati tirare solum tacto pectore: non autem in venditionis contractu. de qua tamen quaestione alias latius Deo optimo . Maximo duce dicetur. Ex his omnibus allatis in hoc secundo praemissio, quam facilli.
seu pactum initum inter dictos
aleatores, & vallatum vere PΟ-stea a debitore iuramenti vinc Iosuisse. ιPraemittimus de tertio ad maiorem intelligentiam obligationis, quam quis incurrit ex factis
Pactis, cum aliquot ut deniq; cognoscere apertissime possimus veritatem sundamentorum e micae conelusionis afferedae ad veram
decisionem pret sentis propositae quaestionis quotidianae disticilisti digne scitu tam ab aduocatis, Procuratoribus, Iudicibus, qua ab ipsis consessioribus, ne clauis uendum ab onere restituendi,
. Sciendum, dc memorii tena cillime imprimendum igitur e rit . de tertio loco, quod initio
creaturet humans homines vive bant, sine legibus scriptis atra meto, aut aliquo alio instrumen to extrinseco, de sine Regibus: &omnia erant comunia, nec dum erant inuenta, seu cognita dominia rerum, nec pecul lares possiesisiones 3c consequenter, nec contractus, nec comerciar in i IIa e
go aetate vigebant sola illa principia naturaliter ab omnibus, no quidem per inquisitionem con-eessa, sed quasi ex instinctu naturali, seu ex inclinatione quadam ad ipsum verum & bonum: Ideo quicquid illa late seruabatur,s si Doctores appellant ius naturale, quia scilicet, anima rationa Iiς ex vi naturi sits simpliciter, &absque alia inquisitione , vel ratiocinatione determinatur ad ea vel secundum nonnullos vocaturius gentium primaevum: quia sicut in speculabilibus, quaedam sunt prima principia, quae cometator dicit in tertio de anima ense naturaliter innata , seu cognita , non quia a principio nostrae creationis, sed quia sine sipeci Ii inquisitione , cc ratiocinati
ne. Imo vero tantum ex sola naturali inclinatione intellectus ad
eligibile, illa prima principia sta
tim comprehendimus, ct conce dimus quando nobis Occurrunt.
575쪽
ita etia in operationibus t quan- inciri ut in I. ut vim. in fine. ff. de tum ad praeticum intel Iectum ius i. S iure. O per cosequens erit quaedam. sunt prima naturae incliniamenta, seu ut ita I uamor inpotentiae & appetitus sensitivi, primaeue directiones, aut igniculi quidam, quos ex ipsa natura Sestis ob lectibus facile tenendos primae iIty sentium aeta& concindebat: & hoc est quod voluit dicere Bal. in Rubr. I.de verb. I gat. colam. a. in fine. & sequitur
ibi Socinus col. r. dum dicunt , dicendum, quod obligatio, quae ligat nos ad fidem seruandam , ne decipiamus. ei, cui aliquid promisimus , descedit de mente di tar l. ut vim, cum ibi dicatur esse de iure naturae prohibitum hominem homini insidiari, ideo etiam hoc eodem iure subitatui a pactorum erat. & licet forte illo
iure nondum esset intenta materia pactorum thaec succincte di quod ex illo instinctu procede- cta de pactorum obseruandorumbant aliquae conciti siones ti obit. origine proficiscente a i tite natudo g tiones t ergoque ex illo iure procedebant iund in multiplici differentia. Nam quaedam ex iis.
Procedebant ex virtute sotius POtentiae sensitiuaereurus modi sunt maris de seminae eoniunctio, illa tet violentis repulsi a cettera id genus:qii dam rem obligationes pmducebantur ex virtute porali siusticiant, cum adfatietatem fere dixerimus de eadem materia in tract. nostro inscripto scrutinium iuris iaΙdipsum fuisse praeceptumi de iure gentium secundario statim
bimus, pro cuius tamen maiori intelligentiae erit animaduertententiae sensitiset directe ad obe- 67 dum, qtiod sicut in rebus spediendum rationi: ut illa , quod eulabilibus, quae non sine inqui-
maioribus pareamus,benefacienti benefaciam . fuisti, promisi sumque sevuemus , S c tera id genu S: quod autem ea obligatio, ut maioribus, pateamus defi endat ex hoc iure, pr ad Regisippi libro quinto Eexcidio Hye
ro limitan capiat s. lax nempet inquit naturet eadem nobis ho-ιnutibus, volatibus, in is, bestiis infusa M ut via. utique cedat PO tentiori Taurus Leoni Ceruus Vrso,d sic dς: singμlisa det apprin
m proinita eth Gem fallere klro mi uique insidiari r quodi a . iuvenaturali priu uo vetitum. Lxpra
sitione , Sc ratiocinatIORQ conceduntur 2 cisi tari uentur a prismis principijs per status. , dcconclusiones x sic in operationibus an ima rationalis ex vi su et naturae ad quaedam per ratiocin tionem,& inquisitionem incce pit determinari:& illa expui mix iticipiis deducere r& hoc ideo quia potentia sensitiva, qtiae est aptae natae adue sari, dc obedire nationi , in quibusdam homini-hus incepit magis aduersari, Stin quibusdam magis obedire rationi : prout docuit Plutarchus in lib. de vittit re morum, Pagin3 7. Dicens cum animalibus ratione praedi-
576쪽
pr ditis fiamra dederit omnibus ctum fuit Deo optimo Maxi-
in rebus ratrone uti, Sabea gu- mo sic disponente ius Citulet.&bernari. nos illam 'pe violetiori ratio secundum Doctores illa via alio impetu reiicimus.Huiusmo- o'cletiti potnsmat de quo latius dicemus in supra citato uos rotract. instripto Scrutinium iuris)stilicet, cuin auctus fuisset Pop Ius Romanus , adeo , ut omnia
manu resia no possent expediri. nee euarinni fuit .i quod Princia pes de populi statuerent certos magistratus, qui iura redderente S tune iudiciorum solemnia fiamul, Eoaetionum formulae inuen
re sunt iniquis dicti magistratos colicites iure reddendo p 'di esset, oportuit illos decernere Ie Smam ex quo non potest Princeps per omnem vitam ad singulos circumspicere , sedulusque allidere cuique & cuiusq; como ditati consulere mecessarium fuit ut constitueret plurimas leges ecum plus esset in potentia, respe- materie iuris, S in habitu respectu sorius iuris, quam possent
deducere tu factumaeo quod te mTI pus Sc quantitas et accidentium inper lint in maiori potentia dcbabirii iurit, quam in actu. ideo necesse fu it constitui leges nouas
succellitie respectu contingetium
futurorum . ad quae ius naturale vel gentrum Do poten attingere,
vel in quibus len domini im': Sehas leges ire corpore iuris inser
tas habemus et praesemira eam;
qiiς iubet neminenti sine actione experiri,ut in Ita pupilli.F. videamus.is de nego gestis. quapropter licet mis haberet aliquem naturaliter obligamini: si tamen tui ciuilemon allisletet illi obliugationidi autem Ilatus Ze conclusiones
Philosophi appellant ius gelium
simpliciter, nos autem legistae appellamus ius gentium secunda rium , ad differentiam iuris naturalis,quod a Iurisperitis appelo laturius gentium pri metuum . dc ex hoc iurecepit esse in usu meu,& tuu s & merito , ut latillimo probauimus in dicto nostro tracta. 'inscripto Scrutinium iuris, ubi agitur de iure gentium . )S sic dominia rerum inde suerunt distincta propter illud Deuter. c.
I I versi. 2 q. omnis locus, quem calcauerit pes vester, vester eritJDuapi ter inde ortu habuerunt
false arbitrati fuerunt, sed causative S occasionaliter: quia ius gentium non statuit bella: sed ex quo dillineta fuerunt dominia
rerum, insurreκ erunt ut iam bellat ut omnes Doctores uno ore Esseii erant ex hoc iure, ut communiter docent omnes, ut cessenthella quae ob violata pacta quams pillitate gerunti Merito per ipsum ius Gentium introducta pa 6stria si secerunt.tam res iurinaturali consona, Sc aptat ad sese dandas lites, ac rissensiones nata Sc oriundas, ex quo etiam i re indulgetur nobis actio ex pactis etiam nudis: cum hoc dependeat a iure naturali. r etsi non in
loro ciuili, sed solium Pontificio. ut paulo post dicetur ut
577쪽
Decisio. De aequis per ludum asst
gationi Aato etiam, quod illi no soleant homines esse largillimos resisteret. nihilominus ex illa OA promissores, suasque vires facun a bligationet quis no posset expe- tatum excedentes & hac rationeriri in iudicio,vt declarauit Bah motus Riccandus de Media villa in Rubrist.de verb.oblig. colunt. an4.sendidit H8.art. 3. q. 3. dixit, 3. infin. si autem aliqua de causa quod multo etiam ex deliber iiis ciuile alsisteret, tunc ex illa tione aliqua bona dicunt se factuallistentia tu duceretur obligatio ros, qui hoc non dicerent, si cre- ciuilis, ut declarauit Bal. ini. si v derent per hoc esse obligatos adnus =.pactus ne Peteret. col. 3.is. id faciendum tauquam necessa
de pactis.& ex ipsa ciuili obliga- rium ad salutem ad quod facittione oritur actio, ut italaicet ea tex. in cαonuenissent. extra de in
obligatio. st.de procurat.& inda huius obligationis virtute quis poterit in iudicio experiri. hince quod licet de iure gentium secundario posset quis implorare manum vegiam ad simpIicis pro- 3. millionis obseruantiam ri tamen quia huic naturali obligationi ciuilis lex non asilait: ideo talia promissio dicetur nuda, id est νnullo iuris ciuiusmunimento vestita, seu mentata.&haec est ra tio quare quotidie dicamus ta lem promi ilionem esse. pactum nudum : cum pactum sit duorum , pluriumve in idem placidus consensus. ut in l. pactum. Ede pactis. S pactum dicitur 1 pace, qtia si pacis actu. & pactio est actuipaciscendi .Sud sciendum, quod non sine ratione ius ciuile vinoluit allistem ybligationi naturali, quae sultat ex pacto nudido. na animaduori tes iuris ciuilis conditorus, quod inde ma ximum detrimentum produceret urbono cψIm,ni, prox o quod
quamplurimi, ut se ollendurent liberal qs, ct g o S a. indeliber metiani non requisit, nullia pro mittunt et cum in solis vectis ase
stitia. per quem communiter scribentes Olent dicere: quod si ego dico tibi: vis mihi dare talem rem p & tu respondeas,non solum istam rem,sed quqcunque habeos
quod ex litis verbis sennalibus
non uastavur obligatio quod dictuin singulare retulit , ct sequutus fuit Fraenc. de Curte in I. ea,
qua comendandi. ff. de contra hen .cmpi uapropter murita ius elui Ie non putauit aequum csse,
quod sis astringatur huiusmodi
pro inlisionibus, prout etiam pe
optimis rationibus aliis id ipsiundocuit Salic. int .legem. Colum. s. in fi. versic.si tamen. C. se pacti S. Ex his ergo omnibus hic allatis, quamuis eliciatur verillima cO
ciusio,in qua dicimus quod de iura ciuili pactum nudum non produc at actionem contra pacisentem, S in fauorem rccipientis ta te pactum sibi factu-vt probant infrascripta iura Sc Doctor. communiter. Nam hoc ipsum docuit apentissimulex in i .iubiugetium. g. igitur nuda pactio. ct in h. Simneraliter. ff. de pact. ubi haec ad immum habentur, videlicet: figiatunnuda pactio obligat ionis n
578쪽
parit. sed par it exceptionem. J legem .num .5. C. de pactis. Alciaia haec ibi, ubi glo. in versic. igitnr.
addit, quod ii .ec regula patiatur nonnulla v fallentias iuxta decisionem non ullarum legum, quasibi dicta glo .recensuit. vide ergo
ibi. idem habetur in dicto f. S generaliter: ubi dicitur & generaliter quoties pactum a iure comuni remotum est , seruari hoc non oportet. J Idem clicitur ex arg. in l. elegater. .seruus pactio nis .ff. de dolo malo: dum ibi tex. 6 ait, nullam actionem tesse, quae cxceptione repellatur. JDiximus hoc elici ex argumeto, quoniam etsi ibi text. non loquatur de pacto nudo, tamen, cum ibi fiat serino de actione ex dolo insurgen-77 te, dicitur, ν ex dolo, licet i non
competat actio , tamen competit exccptio , subdens regulam , tus in l. in bonae fidei. nume. 17. C. de pactis . Hipp. de Marii l. in repet. rubr. it. de fideiussi nu. y37. vers. nam licet ex facto. Id ipsum elegantius docuit Marianus So
qua lo & tertio. dicens, quod aliquando ius Ciuile nec approbat, nec reprobat aliquid, seu ut dicitur non allistit, neque resistit, ut
contingit in pactis nudis: nam ipso iure Civili non approbantur ipsa pacta, ut sic actionem producant, nec etiam improbantur, ut
eis ius Ciuile dicatur resistere,&ideo licet non producant actio 79 ne na, i tamen non sunt omnino nulla, cium eis oriatur obligationaturalis ex consensu propter aequitatem fidei seruandae,quae na-
quod ubi competat exceptio, ibi Soturalis obligatio 1 eli multipli- signum sit quod non competat actio. cum ergo in dicto F. igitur. nuda pactio dicatur, quod virtute nudi pacti , nulli competat actio, sed solum exceptio : inde sequitur textum in dictos. seruus pactionis. id ipsum voluisse tacite confirmare, dicendo, quod nulla sit actio illa , quae exceptione repellatur. Scinfir per , quod pa- 8 ctum nudum' de iure ciuili nullam paria actione , apertissimus tex. in I. legem. C. de pactis. docuit , & ibidem Doctores idipsum docuerunt, S subsequentes alij Doctores in dicto F. igitur nuda pactio. & m aliis supra citatis
iuribus communiter:& vltra eos inseascripti Doctores expresse docuerunt , videlicet Decius in I. cis effectus: Impedit enim soluti
repetitionem, ut in I. naturales .is.
de act. ct oblig. Se in l. fideiussor obligari. M. fideiussor. in fi .is de fi . deiuss. Ide deduci poteli in compensationem, etsi talia pacta tendant ad liberandum suggerente aequ ita te producunt exceptione, ut in I. iuri entium . F. igitur nuda. ff. de pact. Id ipsum docuit Andreas ab Exea in sua solemni repetitione rubr. de pactis. in tertia
sime subsequenter ibidcm subnectit nonnullas ampliationes dictae conclusionis, seu regulae, in
ua diximus pacta nuda non proucere actionem ciuilem, sed solum naturalem , quas tamen hic referre negleximus, cum nihil ad
579쪽
Deci o. D de aequis per ludum a Mo
propositum prεsentis nostre con- abolere penitus vim huiusn odisultationis sacere videatur. idem nudorum pactorum, quae ex iure docuit Amictus in decisione in o. gentium processerat, ipsam relinnum. I. versic. quia verbum pro- quentes in sua propria natura;s amitto. dinume. 3.Versic. igitur ex tuentes, ut solum sint contenti
dicto pacto. dicens, suod ex pa- parere naturalem obligationem, gi cto nudo oriatur obligatio Τ na- prout ante ipsum ius Ciuile proturalis tantum, regulariter. id ip- ducebant hinc simpliciter Pretiorsum docuit Salic. indicta l. lege. ut in l. iuris genti ii. Spretior. mdenu. 7. de his ergo pactis nudis a pactis. aedicto suo se pactasia seriure gentium approbatis, ex qui- 83 uaturus pollice tu riseruat lenim, bus oritur obligatio solium natu- qui rem uti est, non sinit extin-ralis,& non ciuilis, loquens mo- gui, etiam si eam non augeat :re solito Alciatus in l. I. nume. q. cum h sit germana significatio
S sequen .versi c. haec pacta. C. de seruare, nisi aliud ex subiectam a pactis, dixit, quod haec pacta iu- teria, velaltera disiunctiva partere gentium obligationem pro- appareat. pro euius rei maiori in pter consensum producebane , telligentia stiendum,quod natu quae obligatio naturalis dicitur . 8 ralis obligatio, i scut ius gen-
elicitur ex text. in I. cum am- eium dupliciter consideratur : naplius.Lis natura. si de tegm iuri obligatio naturalis primo eonsi-vbi dicitur. f is natura debet, derari poterit pro ea,quae oritur quem iure gelium dare oportet: ex consensu & squitate naturalia cuius fidem sequuti sumus, ubi quae suadet promi ssa seruari, degio. dixit, quod quis naturaliter haec contrahitur etiam cum sese
tenetur de iure gentium nudo uis , S inter patrem, S filium pacio, eo quod , scilicet aequum Secundo potem considerari pro
erat seruare talem fidem: unde naturali instinctu , quo mone-
8 ι ct nomen fides t sumpsit, si Ci- mur, vi benefacienti benefaciceroni credem tis: quia quod di . mus t & hare contrahitur intecctum est fiat. mandari autem hu- quoscunque, etsi varia fuerit Dolus modi promissa executioni ali ctorum sententia circa species ipqua actione non poterant ς quia 81 sus naturalis obligationis, it
nullae e X iure erant actiones ιω- men eommuniter dicitur duei, tum ergo. ad retentionem quae em esse spe naturalis obligati delensi uis eli species, susticiebati nis: nam alia est, quae oritur ex
etsi aliquando his, qui recepe- ratione naturali, solis homini-rant huinis odi pacta nuda ali- bus competenti , eum bruta ra- quaado soliti sui tu incipes fa- tione caream, & ista consistantuere . cogentes huiusmodi pro- in obseruantia promitarum ivn-midores ad satisfaciendum pro- de in Li.fide pactis. Sur quis al- mi:lis: successit inde ins Ciuile, 1 teti ne saeiat, quod sibi nollet fie- quo Legisiatoribus visum fuit no ri. dc huiusmodi, quae ratio nari
580쪽
talis suadeat; & ista est de iure
gentium: ut elicitur ex l. cum amplius A. is natura. E. de regu. tur.
ubi haec habentur, videlicet: is
natura debet, quem iure gelium dare oportet, cuius fidem sequu
cuerut Decius, Cagnotus,& alia. alia est obligatio naturalis, quae oritur ex in itinctu naturae, qui etiam brutis communis est, ut benefac ictibuS benefaciamus: nam S bruta hoc faciunt, ut experien tia ipsa nos docet.& ius gentium
86 t est duplex , scilicet primaevum& secundarium . prim euum idem est, quod naturale , cum habeat
rati : ex quo oritur illa itaturalis obligatio, nos mouens ad bene. faciendum benefacientibus , eo quod ipsum fuit introductum naturali ratione absq; constitutione aliqua, ex quo gentes e si e coeperunt, ut est fide seruare. Secundarium ius gentium dicitur illud, quo olrines gente S utuntur, quodque sibi. gentes constitue runt non secundum rationem naturalem, sed quodam modo contra ipsum, ut sunt bella, captiuitates , seruitutes ; Sc dominiorum diuisiones: Ex his crgo con cluditur , quod ius gentium pri-imaeuum nihil aliud sit, quam naturalis ratio insita hominibus, Sse est pallio animae, ex quo iure Oritur aequitas, quae suggerit fidem seruare in omnibus contractibus . Secundarium vero est ,
quod continetur in hominum introductis colli tutionibus, ad qd87 viuudum : & quod naturalis lo-
bligatio, de iure cIulli non producat actioncini& infrascriptiali j Doctores docuerunt, videli-
licet Iason in inlli tu .lit. de actio innibus .superos . num. Io. qui Iason in l. si quis maior .C. de transact. S moderni in Rubri . ff. deverb. oblig. Maranta in suo speculo. in 6.par. 2. par. super factu. Nume. 2q. Berengarius Ferand .in repeta .pacta conuenta .sside contrahen .empl. nume. 3 o. cum alijs
seque n. In prima lect. idem docuit Salic. in l. legem. colum. 6. in principio. C. de pactis . dicens , quod ideo hoc decreuerit ius Ciuile , ut occurreret simplicitati imprudentium, qui nulla praehabita consideratione, promiserit sua in eorum graue praeiudiciu e& insimul ad compensandam &an nihil andam malitiam eorum,
qui suis blanditiis spoliant sim .pliciores rebus suis. Idem docuit Straccha in tract. mercatur . LI.ῖ .nume. I. versic. illud in primis. Attamen diceret qui s.quare
ergo dicunt iura & Doctores comuniter, quod ex simplici nudo pacto non oriatur de iure Civili actio Ciuilis, sed soli)m naturalis obligatio p ad hoc respondendum erit cum Aret. in institu.ti tu .de exceptionibus. f. praeterea.
nume. I; .qnod cum in pactis ni dis versetur solum factum nudum sine aliqua iuris solemnitate rideo ius statuit, ut Ciuilis actio S obligatio squae ori trir ex con cursu solemnitatum ) non nascatur, sed solum naturalis obligatio : cum ipsa non dependeat ab aliqua extrinseca solemnitate ,