Bibliotheca botanica Tempora ante Tournefortium

21쪽

Iis ergo temporibus, quibus liomines Numalem victum sibi nondum didicerant imparare , aut certe parcissime, superest ut terrae tactibiis vitam sultentaveritu , ii os sponte profert optima. Quale faciae pagitia eadem hiedocendi, quae ex ipsa rerum iraturari uulitur in regiones tempe mittit in celo iacentes primos morialas ex Casamari manu emisses in docenti et Leitim sub 33 gradu, Mi ius porro ad austrum multoties major, quam nobis, arborum copia&diversitas ct inter ea arbore muli major earum num rus, quae fructuri edulem perficitant i . Radicum etiam cibo aptarum benigiis iisdem in regio iubus copia esl, Sc lenique terna, hibernae nuditatis ignara, toto sere atino frondibus herbitaque Moleribus coronatur. PalmasMesopotamiae, Musasque Syriae & Palestinae, tum Cucurbitaceas plantas iis in ruionibus fa- nullares, eo aevo crudas, putes eam humani generis aetatem aluisse, quae vasa igni regendo apta nondum invenerat. Nam 8 solliem 1 lm:e, etiam nostro at o Persis australibus I vitam, o ad deluplosam vitani, ut iciuiit; Europaei, qui naufragi in terras tropicis vicinas enatarint, nudi, inermes.solis Florae donis saepe vitam suam per integros menses sulti,ntarunt. Sed etian prisca illa ante Phaenicu i adventum Graecia glaiulibus victi vit, aeroico

Non potuerunt adeo arborum vivo aut mesonum mit radicia, aut

olerum, hominibus non cognita suile quibus quotidie. solis, viverenti quae ipsis in natali solo sponte nascentia exquirore necessitas iniseraret Et faciem ergo beneficarim stirpium quantum ad eas adgnoscendas siniceret, in memorii sua primi generis humani parentes retinuerunt Et nomina imposuerunt, ut de iis legendis cum suis liberis colloqui, filii patrem intelligere possent, a quo ad penum cujusque diei procurandam emitterentur: ita prima botanica nata est. Neque sola ex facie stirpes ii mortales dignoscebant: nam sapores. odores eum habitu conjunctos memoriae impresserunt. Neque diu potuerunt quotidianum ex suis plantis victum repetere , quin etiam experirentur, quae refrigenirent, quae calenserent , quae stomacho coctu faciliores essent; quae difficiles, quae alvum laxam redderent i lux statubus excitatis molestae forent rIta etiam j minac ualitates, cum prunis coniurietae, nudan Illam prim levam

herbarum disciplinam ditaverunt. Dudum riuomuus sensit i , antiquos nomina plantis impol uille, liliinis earum pri cipuae qualitiges exprimantur.

' Denique non potuit fieri, in tanta similitudine diversarum stirpium, ne dum Minnae cognitis discriminis signis, quin primi mortales alias inutile

mali saporis, ad alimenta ineptas, etiam noxias, soporiseras aut arborum progenies, aut ex terra nascentes herbas decerperenti, Dan etiam plantata

quae ad vitam sustentalidam non idone et . pulsimudin tamen stolidis , aux

22쪽

selli, aut ad alendum Deum aptitudine, aut ad baculos, tueturiorum suste iboeula ad vinculti, ad varias nidis seculi aries utilitate mari commendarent./iictiis adeo stirpium mortalibus cognitarum cen Ius eli. Dii citionem animali uni a vires medicas a bestiis homillibus revelatas vetustas multis exemplis laudavit Liceat autem de illis vi triciis brutorum animalium i)hactenu i dubi se a). Id vero potuit omnino evenisse, ut necessitiitc. vel casu, i aegrotis mortalibus u ulum receptae herbae insignes flectus aliquos ederent, qui in fastos memoriae hominum inscriptos me tentur recipi, qui idem primi teleherrimorum medicamentorii beneficas vires revelarunt. asotum est , febricitati te inrandum de lacu bibula L . cuius amarissimam

aquam intus, tinperiante sit admisisti Eum Indum febre si intermittentee eo potu liberatum suil se eo modo corticis perimiani virtutem pri naum liuiotuisse, cum arbores Cincholiae nunc nomine notas in eum lacum deripias,

S saporem aquis amarum vim fetussietam impertivisse constareti cum puer sitiens non alium potum reperisset, innotuit acetum ad aspidis ictum valese i iis eum leprosus homo mustiun casu bibisset, in cujus cassiim

a vipera a Cons. Lu T. quas nati . L . 1 Draco vernam nauseam silvestris lactucae succo abstergit panthera laucibus, ae niti lycinoni veneno clausis, stercore humano medetur ci N. L. Vlli. e. et . Dictamni vires vulnerarias cervae ni Mistrarunt, xv. n. i. Tu corna Asri L. in . LAELra N. r. in L. l. c. ro. cico nas I mr ii seseli eadem cervae vir m. flavi A M. L. Mu. c. o. sive partem ligneam alvum ducere a simila homines dicto

cerunt FALLO . purgaul. ινrplicias. Nungos radicem ΚαMννε a Mot fata ut talo. animalculum de viverra genere devorato tutum cum serpente pugnat Auctar heis. amb., 37. 3. . ab ORTA L. l. c. 44. 'OCHNva in scipr. lili ut esulem I die in maligno morbo usus est. unco oculos suffusos capream conpungere, capram rubo Gropo L 8. e. 8. Li N. L. IlI. c. o. eLr AN L H. c. 4. Lauro

sibi cervum mederi quando chamaeleone comesto sibi nocuit GN. Lolli Elephantum inestro ib. l. c a . Testudinem eontra serpentis morsinn iis no πω nire mauus -- L L Q ii. Am ursum intestim sibi per hiemem relineonnata vere illaetare iox, L. I. . eumdem mandragora venenatum fornucoiamhere L IN. Lolli. c. r. annua fastutia tabulos, perdices merulas lauri liis expurgare piri N. L. VI l c. 7. Columbas turturesis gallos hel xine anseres, anates sideriti de eo fine uti in accipitres hiriaci sirum oculis mederi liLIAM. anim H. c. I. Serrentem senectam de octilis dejieere, Deniculo a in to Ilia L.IX. e. 6. Perdices , ciconicis, palumbos riganum vulneri imponere In L. V. c. 46. Acanibus herbam edenti huli, ut alvum sibi ducant, inem pure indae alvi opum did cisse Io ibid. arte alia vires ad calculum stans navi strande a me a re didi cisse occosa canis, cui dati occuli, sonis quaeibit, ut venenum ex reret a Maccis aquai. p. o. contruerat usis ab ove ob si V digna homines dudicisti quae ea radice vescatur Galeri di mino. I. p. s. ellebori vim purganismansi aurus a capris dicitur habuisse. cervi a phalangi percussa cancri edunt MN. L. VIII c 27. A L A M. a stet L. ill riuo collam id vis anax

23쪽

vipera illapsa viset ejusque totam cutem vis medicamenti mutasset , moriabumque suibiliuet, eo remedio mortales uti didicerunt o vim stri adverusus serpentum morsus casu in Egnato innotuiae ATREN Luco . ei iuri unem educens mirifieo etiam ex calua notulis dicitur G. jusmodi vari: aceta potuerunt, debuerunt, in mortali hus adnotari, eaque Drima st nurui medionae accessione aliqua auxerunt priscos enim Qtentos Uiem

Tu RI coli templatores praecocia astronomiae biitia os et idunt cum valde rudi,

bus temporibus tellarum exercitus in signa sua dispositiis, di nomini εdistinctus, annusque iv,m i Minilinius constitui inti sed etiam in plantis dignos uiis pris hoc riosos sitisse vel ex antiquiade Egypto de China motui inentis, Vel ex aliarum gentium barbararum exempli, adparet, quae nostiis etiam temporibus primaeviri mortales reptaesentant. 4rtium pariter ignarae, mitterarium Inter Celtas DRUIDAE , viscum vener hantur, utebantur selagine, vivebant ili sylvis. Nigritae Sis elises 3 virea plantarum recte remm , desides mortalas' rudes. Conon vulsio stiria pium virtutes callent, iisque suis morbis medentur. Sic Beninenses Iu inea sacerdotes Virginiae o plantis morbos curant, earumque estica elam Q optime tenent, hamnus etiam antiquae Graeciae medicis parest. quod vehementissimis plumnaeus utantur, lithi malisque alvum emoveant f. Vicini qui dicuntur Irokii 8 . quinque pagatu aliive septentrionalis Americae populi & plantis suis in medicina sua utuntur, & eas in arcanis habent i). solisque sere herbis indigenae Catiadae a suis malis prospiciunt. Adademiud in Hudsonis 3 , in stimis iere mundi finibus, plantarum satis gnaros medicos reperiri nuperiis testis exstat. In altera Americae parte Brasiliae Gineolae plantas suas in numerato habent, earumque vires tenent. Mericani. gens nuper ex ignoto orbe advena, ferri ignara, moribusque barbariemi iudaevi exprimens, stirpes tamen plurimas suis nominibus insi verant quae ubertini FRANcIscus FILRNANDEZ repetiit. Viros ibi & emnas perite planiis uti testis est T. GAog. In India orientali magnam stirpi s apud indies.s Benjanos eritiam risi, dudum Bo Tius o annovit, res ipsi demon.

24쪽

suae. Nam horti Malabarici 8 Tabulae supra inlle stirpium figuras continent. omnes nominis Indicis dillinctas, Cominindesiae medicis multo majorein in re herbaria diligentiam inesso, demonitrant, quam vel in Graecis fuerit, vesta n a aue CLUSIUM NESNBRuri in Europaeis. Exstat inter mea sicca um stirpium volumina non mediocris fasciculus ni rorum graminum, quae suis cum alabaricis nominibus meisici bis regi iniuindi a Danieis verti divini Praeconibus hi ILL olim ARCHIATRO JOΗ Η-m ususTo de IIuo miserunt, ille pro suo, quo me prosequebatur lavor nil Ginavit Plurima sunt, perelegantui, numero suo immensum sup runt, quidquid imminibus veteres Maelis Latini relliquerunt. OlimSTRAso, medicos uidicos cibandi mitione, unctione .cataplasmatibus ut omnino ut Enresin. Z esse incolae suis plantis morbos tuos sanant, M M aliaque remedia i irare noriint ελ CRINENfEs laniarum studiosisia οὐ ro , ad I OLI Gm 19 tertium gentas ara OH conditae Imperatorem,m cae artis inventionem, , stirpium nobilissimarum vires reserunt O , Mopsr: horanie ptu sident plenissima. Unicum describit I. ApTisT D HALDE. i titulus Pen Sao A ieculo decimo sexto medico LiTscREsiNacompilatum, ει Mino ne is97 a sim, te filio editum O. Longe supr

mille plantas continet, quarum as i aromatica sunt a plantίis Chinenses insitas classes dividunt, neque conum artuaclum Ignomini. En etiam inter

meos fibros Compendium boninicum Chutensi lingua editum, non pars primetis, quod citavi operis, cum ex omnibus classibus plant is aliquas contineat, arbores, cerealia, cucurbitaceas, amaranthos, i aura. In eo opere eluum quinque icones numeravi rudes equidem ejus semesa G, qui est in phantis a ScΗoIFFERO lepietis. vlto tamen meliores sunt, quam Diosco- RIDER illae, ouarum aliquas DODONAEUS edidit quas nemo adgnoscat. Nostrae Chinenses ad nituram delinem facile ad iras plantas reducuntur, ut

C reiilihl l . .ilri raranthis expertiis sum : neque absque suo sunt artificio Sum etinn, H quibus iin os albos in nigro folio sculptor accurate e

pressit, neque sino difficultate catalla uni me memoraim si Mium, Muia medicis si iliarium . quorum longe maior pars est ex vegetabili regno, CLEY Rus edidit G. Chinensium stirpium descriptiones, ut ex I BAPTISTI Du HALDE opere video , a coloribus aliisque lignis sponte oculos seriensibiis stamnitur, non sine hyperii ila virium longa adest munieratio, o supra verum.

25쪽

se quod commune antlit ut mi iri vitium fuit. NIPONII lneolae quos vulgo Inmis

xenses vocant, florum Marborum valde studiosi, plurimas plantas aut utilitare sua nobiles aut pulchritudine . notas habent, ut sua ipsis nomina imposite rint suisque h. inacterilut insignivcrint species 4 6. RΜPFERus recenset, qui numerus in brevi, multis catenis quasi ad lauta peregrinationi, laetarum utique magnus est. minenses ex Egypto in Orientem advenisse nuper in probabile sinum est, aut certe artes suas ex Egypto .ibuisse : Characteres i enim Chinen sum in sua elementa res'luti, cum Aegyptiis nominibus conveniunt multa etitim utraque gens similia habet, in morimis, inque mitiis a bello adversa politia. In Egypto primum artes ad aliquam perfectionem pervenerunt, ipsa etiam astronomia, cui serenissimum caelum faveret tum geometria It , medicina ca), ne Grecis quidem medicorum gyptiorum peritiam a)tentibus, denique hemia D. Sed multas artesis opificia Egyptiis ita miliaria in plantis occupata fuisse constat exemplo textoriae artis, ex linoin exmssypio suam materiem recipientis pupiri, a i scribendi usum antiquisIun. ex cui arundinaeea folia requens in Nilo planta prima suppeditavit. Navigii d ex eadem papiro fabricarunt, non alteri genti ob Nili frequentissima brachia magis necessaria. Denisue mihin e aegypto debetur, vitiin parciori,

trio nostro tempore in eadem ruisne paratur D

verum etiam victum suum Egyptiis sere unice ex plantis D repetierunt, elim animalibus iugulandis religione vincti abstinerent. Qisare plurimas stirpes eos ad usus adhibuerunt. Ipso gramine hic dulci, hominibusque pecoribus alendis apto, primum usi sunt n). Inde ad cerealium cognitionem proxima via ducebat. UsIRI Di co terte feras IDI l frumenti inventio trihuitur. Nymphaeam o, sibi propriam , quam eamdem Lotum S. fabam MFptiam,

distertationes.

26쪽

ei num in dixerunt . semina ad patrificia n adhibuerunt, cum

Sed etiam medicas plantarum vires dudum perspexerunt. Non dubium videtur . succum papaveris , qui in Thebaide o optimus stilut . ipsum ii penthes suisse, quod Helenae Thebis aegyptiis ad sopiendum maerorem propitiatum fuisse. HOMERus id canit olea vina ex urtica x . raphanoris . glande ui montaria c. , cypro al, ici b parabant, cum imprimis inime

Non disputo nunc, num is hac Myptiorum sapientia multum vanitatis fuerit f . numve mali fiterint medici, si nobiscum comparaveris. Id volo.

plantas suas ob rem cibariam, ob medictarun, obitu uia an AEgyptio praecociis cogniti latiae. Do vi artes suo a messici in ab AEgyprus inanimuit Plantas iidem

minime neglexerunt quorum sapientissimus princeps omnes a Cedro , Libani excelsa arbores ad humillinium murorum hyssopum, stirpes, earumque Virtutes cognitas habuerit. vitae etiam in suris Dei mnis, omisium librorum antiquissimis , plantae nominantur a non ideo certe recensae, ut Nitanicen inde disceremus, parcisque noua aut nullis desisnatae. Ita fit, ut plurimorum n ' minum Mor indemia sit , eum, unico sies tota singua contineatur, S: Rabbini qui unici per tot secula sere linguae antiquae doctores fuerunt, cum res ipsa ignorarent nomina Diterpretari omino non potuetuit. Olla d iniim sere aevo inceptum est ex dissi,na linguarum Arabis a res e uidiaque adfini sensus vocum ebrii ichraim hielirio meruere a neque id inutile oonsidium sucrit, dum modo Aristaea nonuita, ex quibus Hebraica explicam

ipsa vi cibori seri Nyptia Diopo ibid. in L . aliqu- η - μη

27쪽

Ipsi ad suas plantas reducere facile foret. Ite gnarorum virorum , linisseentia Regis Daniae sustentatum, multam hic lucem spinulebat; neque desperamin, ut plerique hi sidustrii peregrinatores praematuro si miti neniit

ex eorum tam ela crin serviliis ti essiiuris rem herbari in Orimitii lem x potiatriis eum sacrarum tirpium Oguuiollem, Incrementa captinum.

Uel ideo tamen Judaeorum memini, quod hortos cum studio coluerint. magnum enim id ad cognitionem stirpium promovendam ali xilium fuit Pluri. Ias enim per eam euram plantas in exiguo spatio suo sub imperio habere

licet, quas alioquin vix millesimus more lium per avia montium , inqii reni ,-tis regionibus venaretur deinde totam plantae vitam, per sui gula incrementi

sui stadia, persequi, pediesque mi vicinas cominus oppositas intueri, infiniat.ini uim ad veram dennitionem specierum habet. Adde quod multi mortalis ui uno horto erudiri possuit: aod rei ipsius amoenitas, splendor divu

tenduntque quasi subditorum numerum eros t. Caeterum alite regiones aliis in hortorum amore prestiterimi. inireto ce horti, quos HOMERus describit, praeter frugiteras aliquas urbores, xvires, vix quidquam videntur habuisse , quod ita vocannis, euri tatis milio peritiores Moxicani, quorum rex MOTEZuri la Histi imperii pulcherrimas medicatas plantas in horto suo eo fine collegit, ut non aliunde medici MN pes legerent, quibus urins domnia civibus, ederentur H Arborum Pis di s PERsa colebant, quas CYRus minor sua manu phirimis plantavit. Ipse serus ille Cardavsε Persicani in AEgyptii adtulit, cua ex linitis en

Ut inter Americae septentrionalis venatores unus ille stirpium amator peritia sua eminet, ita etiam in aegypto, in Griecta pallim iactum est, ut alius alio plantinum curiositate magis tenemur. I i pruni fuerunt me ilici. Apis in remedii incidentia . Vel primus invenisse dicitur : alter Gra eos uillo in Thessalus, paulo ante Trojana tempora, medica laude inelarint. Astronomiae idem adeo peritus suit, ut sphaerae inventiam, recensum per signa itellarum immensum exercitum NEWTONus ei viro tribueriti merbarum vires

28쪽

em i scietitiam accepetit. Ob ea merita Magnetes priniiti: helharii CHIRON cq offerebatit, quas iiivenisset Amara fuit radix, quam edoctiis ab acuit. LE PATRO U GRomulo vulneri inposuit. CrRc radicum 'ertimini vires notas halnius dieitur o se inmaA. Di Oscua herbas invenerim: MEL Μpus vel coaevus CHIRONI suit, vel multo antiquior, coaevnis fiIpHICLO Do non inutile consilium dedit, qui sui inter Are lautas multo antiquior, si RoET delirantes filias Helleboro, balneis utavit, antiqui Regis, item tueris ATREU multi Argis Reges imperarimi M. Sed etiam HER cu LS ab anti reo aliquo cive helleboro sanatus est, cum furore laboraret γ . OR putus inter Argonautas de cibis dicitur scriptae, curiosa aliqua. rua mitiori voce superititiosa vult LIN1usci quod committe antiquitatis, cre ignararum gentium, vitium fuit Q. CHIRONIS tanicam peritiam AEscULAPIus non totam deseruit, si vero aliquis fuit ejus iii initiis Graecus esilaum γλφου c. γ' certe a nomo sesepiadela data esse leonius, quibus laborantibus mortalibus mederentur, neque male monuit ScRIBONIus, priscogmortales , ii tanta chirurgorum imperitia , ferro se minus faciles pnaebuisse ut Irior usiis fuerit medicamnitorum ι . Potiones medicatas EsCULA PHPlNDARus cum aliis ejus DEi remediis conjungit d . Creticis herbis Androgeonem restituisse PROPERTius Herbas, quae humidis, siccis, Car- delitibus ineribus conveniant , es artem miscendonim medicantentorum suos euin

. . .

29쪽

docuisse PHILOITR TU PROTI Us σ3. Non dissam 'o dubitari posse, mi onmino Graecus aliquis medicus suerit, cui i , moi silerit EscuL1

pius. Nam .PAUIANI A reliquit acrem e lesi lii EX LULA Pius vocetur ig): Milonici totum orientale est, chirurgo aptiuisnuni neque ullum aptum

sensum in graeco seriti me ubeti ix

Mihi vero omnino certum videtur, Taecos, agrestes homines, diutius longe, iiam Orientales gentes , primccvain barbariam retinuisse Literas a Cxorio fi habent, Reges ex AEGYPro D, seget CERER Ein Sicula. BAccuo ii vites ante hos, exteros homines glandibus contenti sylax rumque tutamine, urbes sero coluerunt, arrianis etiam tein portinis multarum artium Q Mari, inquietae istinum vitae dediti , latrociniis nulla commercia intercipientibus, tranquillioribus studiis nondum se dedenuit. illium limi nullum vestigium ostendunt. Medicina, ii:im Hori Elius describit trecentis annis p Trojanis temporibus minor, tamen rudusinia fuit. Exsus bant vulnera, abstergebant, radicem imponebant , deinde large heroi vinum cum deraso q) .iseu propinabant, quo misi poterat cogitari alienius. Si morbus aliquis vulgo ii vesceret, ne rem an quidem mederi r omissis omnibus veris auxiliis iram moRuri sacrificiis Metistationibus placare adnitebantur. Quare Graecos sensim lemum, a coloniis Orientalibus expoliatos in aliquos in medendo inque plantarum notitia progressus fecisse putes. Omnes certe eorum philosophi in TDptum . adque Persas Indos peregrinationes susceperunt, ut ex moratiorum gentium inventis lucem conciperent. Huc OA pM mi MELAMPUs o ipse, PIMEM DES i huc PYTHAGORAE IisALETis 3 nrathemata, DEMOCRITI α . chemica peritia &

ni dem fuisse videtur, qui sola, Mutius uterque vini inventor, Maerae.

30쪽

DAEDAL machinae a . Ita etiam sectum est ii ad gypti exemplum, incisicunc ecorum sere ui heians sitiliteret Q. Antimii ethim ii herbas amoris signum maiiifestum est , quod maximi qui-oue hominum alicujus plantae invetuo inclaruerint , quam poster ejus nomini dedicarent. Maio c)- Accia hedera sacra suit, quae noluerit ultrix Nyssam germinare, tum ferula 00 HER 'ET mercurialis e , EpTuNo pucea D. Ita I Rcutis nonune multae stirpes fons nita superiunt, MELΑΜpi nomen in Melampodio byhaesit, MiaoNis in utroque Centam rio 0, Ac HILLI in Achillea H, a cis in Huic in tho l . EucRI in Teucrio in , Miri inis iii Scilla O , AoxANDiri in Rusco Q. ARINAE si cultum ola tribuivit n. Et ne in quidem absque suis stirpibus Rerunt Artenusia minae naincupata fuit ν λ PALLADI olei s , qu .ii sponte natam colere εκ uis set, Helenium sermosa TYNDARivi RER laus culti rumenti tribuutur, quod sim sponte provenisset sed etiam pol erioribus temporibus Reges liliatas silo nomine insigniri passi sitiat, si e eas invenisent . ut Gentia iam GENTIUS M, Lysimachiam Lusiri Actius in), sive ab aliis imponi miterentur, ut Eupatorium MITHRIDATI, ut Polemuiua, tum ari milia torte x , etiam Roniae Fulviali 0 .

chironium C. .