장음표시 사용
691쪽
didicit casu. Ad provincialium residuorum exem- ου PIum etiam Epirotae acturos libi gratias a praefecto mittere compulli legatos, Iphiclem quemdam phi- Io pliuin, spectatum robore pectoris hominem, adegere nou spou te propria pergere ad id munus implendum. Qui cum Imperatorem vidisset, agni- stus adventusque sui causam interrogatus, Graecere pondit: atque ut philosophus veritatis professor, quaere ute curatius Principe, si hi, qui mi Iere, ex animo bene sentiunt de praefecto; gementes, inquit, et inviti. Quo ille verbo tamquam telo perin roculsus, actus eius ut sagax bestia rimabatur, genuino Percuuctando sermone, quos noscitabat: ubinam ille esset verbi gratia honore ante suos excel-Iens et nomine , vel ille dives, aut alius ordiuis Primus. Cumque disceret perisse aliquem laqueo, abisse alium trans mare, conscivisse libi alium mortem, aut plumbo vita erepta exsti iactum: in imulensum excauduit, urente irarum nutrimenta tunc omi-
Ciorum magistro Leone, pro nefast ipso quoque Praefecturam, ut e Celsiore scopulo caderet, adsectante : quam si adeptus rexisset, prae his, quae erat ausurus, administratio Probi ferebatur in
Agens itaque apud Carnuntum Imperator, perat Outiuuos tres menses aestivos arma parabat et alimenta, si qua sors secundasset, pervasurua opportune Quados, tumultus atrocis auctores: in quo
oppido Faustinus, filius sororis Iuventii praesecti
praetorio, notarius militans, Probo spectante uegotium, carnificis manu peremptus est post tormeu-la: vocatus in erimen, quod asinum occidi lle dicebatur ad usum artium secretaria hi, ut adserebant quidam urgentes : ut sautcm aiebat ille, ad imbecillitatem sit mandam siuentium J capillorum. Alio ia
692쪽
ISI AMMIANI MARCELLINI IIX, 5.
quoque in eum pernicioso composito, quod petente per iocu in quodam Nigrino, ut eum notariu in saceret, exclamavit ille hominem ridens, Fac mes misporatorem , δε id νOLUris impetrare. Hocque ludibrio inique interpretato, et Faustinus ipse, et Nigrinus, et alii sunt interfecti. 15 ΡraemitIo igitur Merobaude cum militari peditum inanu, quam regebat, ad vastandos cremando
que barbaricos pagos, coulite adiuncto q) Sebastiano, Valentinianus Acincum propere castra Commovit : navigiisque ad ropentinum casum coniunctis, et contabulato celeri studio ponte, per partem aliam transiit in Quados, speculantes quidem ex diruptis montibus eius adventum, quo Plerique ancipites incertique accidentium eum suis caritatibus socesserunt: sed stupore defixos, cum in regionibus suis, contra quam opinabantur, augusta cernerent 14 ligna. Progressus ergo coacto gradu, in quantum res tulit, iugulataque aetate promiscua, quam etiam turn palantem iubitus occupavit ox ursus, et tectis combustis, rediit cum incolumibus euuctis, quos duxerat secum: itidemque apud Acincum moratus autumno Praecipiti, Per tractus conglaciari frigoribus adsuetos commoda quaerebat hiberna:
nullaque sedes idonea reperiri praeter Sabaria Poterat, quamvis eo invalidam tempore adsiduisque is malis adflictam. Unde hoc, etiamsi magni intereis rat, paullis per sequestrato, impigre motus, Peragrata numinis ripa, castrisque praesidio comi etenti munitis atque castellis, Bregitionem perve*t: ibi- quo diu compositum ad quietem Ρrincipis satum sortem denuntiabat ei supremam prodigiis iugeren-iglibus multis. Namque cliebus anto paucistimis ruinas fortunarum iudicantia celsarum, arsere crinita sidera scoriactarumJ, quorum originem Iupra docui-
693쪽
mus. Ante apud Sirmium' repentino fragore nubium fulmen excussum, palatii et curiae partem iu-eetidit et sori: et apud Sabariam eodem adhuc eonstituto, bubo culminibus regii lavacri ') insidetis,
occentansqne sunebria, nulla iacientium sagittas et lapides contemplabili dextera Cadere I Otuit, cert lini licet ardenti studio petebatur. Item ciam ab I Turba praedicta tenderet ad procinctum, Por Portam voluit, unde introivit, exire, ut omen colligeret, quod cito remeabit ad Gallias. Cumque Iocus adgestis ruderibus neglectus purgatur, lapsam sorem
ferratam, quae exitum ObseraVit, multitudo removere non potuit viribus magnis euisa : et dum frustra tereret diem, Coactus per aliam egressus est portam. Nocteque, quam lux ereptura eum Vita sequia a est, 18
ut per quietem solet, videbat coniugem tuam ab sentem sedere, passis capillis, amictu squalenti contectam : quam acstirnari dabatur Fortunam eius este, eum taetro habitu iam discessuram. Progressiis issdeinde matutinus contractiore vultu subtristis, cum eum oblatus non susciperet equus, anteriores pedes in praetcr stratorem erigens in sublime: innata seri tate concitus, ut erat immanis, dexteram stratoris
militis iussit abscidi, quae eum insilientem iumento pulserat conlueto: perissetque cruciabiliter innocens iuvenis, ni tribunus stabuli Cerealis dirum ne seum sui periculo distulisset. VI. Post haec Quadorum Venere legati, pacem aeum praeteritorum Oblitteratione suppliciter oblectantes: quam ut adipisci sine obstaculo posIctit, et tirocinium et quaedam utilia rei Romanae pollicebantur. Ouos quoniam Iuscipi placuit , et redire a iudutiis, quae poscebantur, indultis quippe eos vexari diutius Dec ciborum inopia, nec alienum
694쪽
554 AMMIANI MARCELLINI XXX, G.
tempus anni patiebamur in consistorium Equitio
vadente sunt tu tromissi. Cumque membris iucurvatis 1iarent metu debiles et praestricti, doeere iussi, quae sero hant, usitatas illas causationum species iurandi 1ideia addendo firmabant: . nihil ex communi mente procerum gemis delictum adsevera mesin nostros, sed per extimos quosdam latrones aruulisque Coufines evcuisse, quae inciviliter gesta sunt: etiam id. quoque addendo, ut Iussiciens ad tacta pumgauda firmantes, quod munimentum exstrui coeli tum uec iuste nec opportu ue, ad serociam animos S agrestes accendit. Ad haec Imperator ira vehementi perculius, et inter exordia rei pondendi tumidior, increpabat obiurgatorio lonu nationem
omnem, ut beneficiorum immemorem et ingratam.
Paullatimque lenitus tet ad mollioraJ propensior, tamquam 'ὶ ictus e caelo, vitalique Via voceque simili obstricta, Iusseeius igneo lumine cernebatur: ) erumpente subito sanguine, Ietali sudore pers / sus, ne laboretur spectantibus ' et vilibus, concursu ministrorum vitae secretioris ad conclave ductus est 4 intimum. Ubi locatus in lecto, exiguas Iphi us reliquias trahens, nocitum intelligendi minuto vigore, cunctos aguoscebat adstantes, quos cubicularii, ne quis eum necatum suspicaretur, celeritate maxuma Corrogarant. Et quoniam viscerum flagrante Ompage laxanda erat necessario vena, nullus iuveniri potuit medicus hausi ob causam, quod eos per varia sparierat, curaturos militem pestilentiae ino
Sbo te utatum. Unus tamen repertus, Venam eiusit iram saepiusque pungendo, ne guttam quidem cruoris elicere potuit, interuis nimietate calorum ambustis: vel, ut quidam existimabant, arefactis ideo membris, quod meatus pliqui, quos haemor-
Q ΜL Equitia in Consistorio vadente sunt. 2ὶ M. Ictus tela vitalia voceque. B Mi. egro pune cubito. 4 al. es vilibus.
695쪽
ALENT. VAL. ET GRATIAN. 575. 556rhoidas nunc adpellamus, obserati sunt gelidis frigoribus concrustati. Sentit inimenta vi quadam ur-Ggente morborum, ultimae necessitatis adeste praescripta: dicere sue conatus aliqua Vel mandare, ut singultus ilia crebrius pulΙans, stridorque dentium et tirachiorum motus velut caestibus dimicantium iudicabat, iam superatus liventibusque maculis inter susus, animam diu colluctatam e litavit, aetatis quinquagesimo anno et quinto, imperii, minus co tum dies, secundo et decimo. VII. Replicare nunc est opportunum, ut aliquO- xlies secimus, et ab ortu primigenio patris huiusce Principis adusque ip1ius obitum actus eius discurrere per epilogos breves, nec vitiorum praetermillo discrimine vel honornm, quae potestatis amplitudo monstravit, nudare solita semper animorum interna.
aius apud Cibalas Ρannoniae oppidum Gratianus a maior ignobili stirpe, cognominatus est a pueritia
I rima Funarius, ea re., quod nondum adultus venalem Circumferens funem, quinque militibus eum vapore studio magno conatis nequaquam cessit: acinmutatus Crotoniatem Milonem, cui mola saepe cohaerenter laeva mauu rctiuenti vel dextra, nulla ,
linquam virium sortitudo abstraxit. Ob ergo validi ICOrporis robur, et Peritiam militum more luctandi notior multis, post dignitatem protectoris atque tribuni, Comes pracsuit rei castrensi per Africam: Unde surtorum suspicione contactus, digressusque, inulto postea pari potestate Brita unum rexit exorciis tum, tandemque honeste sacramento solutus, rein vertit ad larem: et agens procul a strepitu, multatione bonorum adflictus esi a Constantio hoc nomine, quod civili flagrante discordia, hospitio dice- .hatur suscepissh Magnentium, per agrum Iuum adiit oposita lastinantem. Cuius meritis Valentinianus ab ineunte adule-41 dentia commendabilis, Contextu litarum quoque
696쪽
suffragante virtutum, indutibus imperatoriae maiestatis apud Nicaeam ornatus, in Augustum Collegium fratrem Valentem adscivit, ut ') germanitate, ita concordia sibi iunctissimum, inter probra medium et praecipua, quae loco docebimus Compes tenti. Igitur Valenti uianus, post periculorum in inlestias plures, dum esset privatus, emensas, imp vitare 'ὶ exorsus, arces prope Rumina sitas et urbes, . et Gallias petiit Alamannicis patentes excursibus, reviviscentibus erectius cognito Principis Iuliani interitu, quem post Constantem soluin omnium so s midabant. Ideo autem etiam Valentinianus merito timebatur, quod auxit et exercitus valido supplemento, et utrobique Rhenum cellioribus castris munivit atque castellis, ne latere usquam hostis ad
Utque multa praetereamus, quae egit moderat ris auctoritate suo dati, quaeque per se vel duces
correxit industrios: post Gratianum filium in societatein suae potestatis adsumptum, Vithigabium regem Alamannorum vadomario genitum, adulesce tein in fore primo genarum nationes ad tumultus eientem et bella, clam, quia non Potuit aperte, eousodit: et Alamannis congressus prope Solicinium locum, ubi insidiis paene Perierat Circumventus, ad exilium ultimum delere potuit universos, ni paucos velox effugium tenebris amandasset. 8 Inter haec tamen caute gesta, iam conve os ad metuendam rabiem Saxonas, semper quolibet inexplorato ruentes, delatosque tunc ad terrestres trais eius, quorum spoliis Paene redierant locupletes,
malefido quidem, sed utili commento Peremit,
praeda raptoribus vi fractis excussa.s Itidemque Britannos, catervas supersu rum hostium non serentes, spe meliorum adsumpta, iu
r) ΜL ge martitatu ita concordia. a Ms exorsus ut arces.
697쪽
libertatem et quietem restituit placidam, nullo paene redire permissis grassatorum ad sua. Effieacia pari Valentinum quoque Ρaunonium 1 oexsulem, per has provineias molientem Otium tur bare commune, antequam negotium effervesceret,
Asricam deinde malo repentino perturbatam discriminibus magnis exemit: cum voraces militarium fastus ferre nequiens Firmus, ad omnes dissensionum motus peritabiles gentes Μauricas concitasset.
Similique sortitudine clades ingemiscendas IlIDrici vindicasset, ni morte praeventus reliquisset rem seriam imperfectam. Ac licet opera praestabilium ducum haec, quae arretulimus, consummata sunt: tamen ipsum quoque satis constat, ut erat expeditae mentis usuque castrentis negotii diuturno firmatus, egisse complura: inter quae illud elucere clarius potuit, si Μacrianum regem ea tempestate terribilem, Vivum capero potui 1set, ut industria magna tentarat, Postquam eum evasisse 'in Burgundios, quos ipse admoverat Alamannis, maerens didicisset et tristis. VIII. Haec supeν actibus Ρrincipis brevi sunt ttextu percursa: nunc confisi, quod nec metu nec adulandi foeditate constricta polteritas, incorrupta praetetitorum solet esse spectatrix, summatim eius Numerabimus vitia, post et ') praccipua narraturi. Adlimulavit nonnumquam clementiae speciem, Cum a esset in acerbitatem naturae calore propensior: oblitus profecto, quod regenti imperium omnia nimia velut proceri scopuli sunt devitanda. Nec enim Susquam reperitur miti coercitione contentus, sed aliquoties quaestiones multiplicari iussisse cruentas,
ad . . a s . . . . bit nonnumquAm.
698쪽
postrinterrogationes funestas nonnullis adusque dis erimina vitast vexatis : et ita erat effusior ad nocendum, ut nullum aliquando damnatorum capitis eriperet morte subscriptionis elogio leni, eum id etiam 4 Principes interdum fecere saevistimi. Atqui potuit
exempla multa contueri maiorum, et imitari pere- urina atque interna humanitatis et pietatis, quas sapientes consanguineas ') virtutum esse definiunt bonas: o quibus haec suificiet poni. Artaxerxes Periarum ille rex potentissimus, quem Macrochira membri unius longitudo commemoravit, suppliciorum varietates, quas natio semper exercuit cruda, lenitate genuina Castigans, tiaras ad vicem capitum quibusdam noxiis amputabat: et ne se aret aures
mores rogio pro delictis, ex galeris fila pendentia
praecidebat: quae temperantia morum ita tolerabi Iem eum serit et V recuudum, ut adnitentibus cunctis multos et mirabiles actus impleret Graeeis seri
5 ptoribus celebratos. Praenestino Praetore, qui bello quodam Samnitico properare iussus ad praemdium venorat segnius, ad crimen diluendum exhibito, Ρapirius Cursor ea tempestato dictator secti rem per lictorem expediri, homi ueque abiecta pux-gandi so fiducia stupefacto, visum propo fruticem iussit abscidi: hocque ioci genere castigatum euina biolvit, Don ideo 'ὶ cou temptus, ut qui bella di turna per se superavit et gravia, solus ad refinen dum aptus Alexaudro Magno, si calcasset Italiam, 6 aestimatus. Haec sorsitan Valentinianus ignorans, minimoque reputans adflicti solatia status feni poeesso lenitudinem Principum, Poenas per ignes augebat et gladios: quod ultimum in adversis rebus reniodiuit, Pietas reperit maiorum, ut Isocratis me morai Achritudo: cuius VOX est perpetua docentis,
699쪽
UALENT . v a L. ET GRAT N. 575. 559
ignosci debere interdnm armis superato rectori, quam, i ultum quid sit, ignoranti. Unde motum Texi It imo Tullium praeclaro pronuntiasse, eum defenderet Oppium: Etenim multum posses aes sim sem alterius, honori mitis ; piarum potuisse cies exitium, Probra nemini umquamsit.
Aviditas plus habendi sine honesti praeique dis-8
ferentia, et indagandi quaestus varios per alienae vitae naufragia, exundavit in hoc Principe flagrantius adulescens. Quam quidam praetendentes Im- Peratorem Aurelianum, purgare tentabant, id adfirmando, quod, ut ille post Gallienum et lamen. tabiles rei publicae casus exinanito aerario, torrentis ritu serebatur in divites: ita hic quoque post Procinctus Parthici clades magnitudine indigens impensarum, ut militi suppletuenta suppeterent et , impendium, erudelitati cupiditatem opes nimias congerendi miscebat: dissimulans scire, quod sunt aliqua, quae fieri non oportet, etiamsi licet; Themistoclis illius veteris ') dissimilis: qui cum post
pugnam agminaque deleta Persarum licenter obam. hulans, armillas aureas vidisset humi proiectas et torquem: Tol , inquit, Mec, ad comitum quemdam prope adstantem, pere quia Thomi Ομε non e quodlibet spernens in duce magnanimo εὶ lu-Crum. Huius exompla continentiae similia plurima gin Romanis exuberalit ducibus: quibus omissis, quoniam non sunt perfectae virtutis indicia snec enim aliena 'non rapere laudis est) unum ex multis constans innocentiae vulgi veteris specimen ponam. Cum proscriptorum locupletes domus diripiendas Romanae plebi Marius dedillet et Cinna, vulgi rudes animi, sed humana soliti respectare, alienis
Iaboribus pepercerunt: ut nullus egeus reperiretur aut infimus, qui de civili Iuctu fructum coutrectare pateretur sibi concessum.
700쪽
56O AMMIANI MARCELLI NI XXX, 8. 9.ro Invidia praeter hacc antedictus medullitus urebatur : et sciens pleraque vitiorum imitari solere virtutes; memorabat adsidue, q) severitatem rectae potestatis esse individuam sociam. Utque sunt dignitatum apices maximi licere sibi cuncta exis timati tes, et ad ') s upplicandum contrarios exturbando que meliores pronius inclinati, bene vesticos odorat et eruditos, et opulentos, et nobiles: et fortibus detrahebat, ut solus videretur bonis artibus emicie. re: quo vitio exarsisse Principem legimus Hadri
xi Arguebat hic idem Princeps timidos saepius,
maculosos tales adpellans et sordidos, et intra se tem humilem amaudandos: ad pavores irritos aliquoties abiectius pallens, et quod nu,quam erat Ia 'j ima mente sormidans. Quo intellecto magister officiorum Remigius, cum eum ex incidentibus ira ferverb sentiret, fieri motus quosdam barbaricos inter alia subserebat: hocque ille audito, quia timore mox frangebatur, ut Auto uinus Pius erat sermi S uus et clemens. Iudices numquam consulto malignos elegit: sed si semel promotos agere didicit immaniter, Lycurgos invenisse se praedicabat ei Cassios, columina Iustitiae prisca: scribensque hori batur adsidue, ut noxas veΙ Ieves acerbius vindica-r4 rotii. Nec adflictis, si sors ingruisset inferior, erat ullum in Principis beniguitate perfugium : quod
seni per ut agitato mari iactatis, portus patuit e optatus. Finis enim iusii imporii, ut sapientes docent , utilitas obeuientium aes imatur et Ialus. IX. Conseutaneum est venire post haec ad eius actus sequendos recte sentientibus et probandos: eum quibus si reliqua temperasset, vixerat ut Tr