장음표시 사용
2쪽
ae in occidentem et demum ad aquilonem. 1οικα,
3쪽
aesti bi Sili sium Ab Archamo Careualensi tales Ecce tuo auspicio fimis liber iste latinus
1 rodit. ut hunc omnis lingua latina leoat Auspicio Ias ede tuo mirabitur omnis 'l kr nostrum huc orbem: quod nouus orbis m. mactenus ignotas gentestignota locorum Ionatha:das nostris conspicienda oculis. inhilae in oceano uaria':quas torrida semper Zona premit. quarim mentio nulla prius:
'urios populos linguas: resq uirorum: ltra q quisci crederepossit. habent.
Ged tu:quo pauci melius penetralia mundi Norunt:quo terrae nemo marisve seum: Hoc heri non posse negas: Dubitabile tanto Asteriore operis credimus cile inhil. x
4쪽
: Magni eo Domino Issedo haroli .LV.colulio Delphinatus pra si die ac Mediolai uicteacellario:uiro eruditissimo:Archangelus Madrignanus Careualensis:ordinis cistercinis.S.D. P. i 't Emini Iaphiae Iastiae praeta clarissimae: in eoroa docto' uitro' crebro audit ab eruditi b':eu te re de quo mae aetatis muta plurimu sibi polliceri possent: utpote qui unus totus II litteras addictus honori Nemolumento:nam ut reliqua sciens praeteream: quae sunt abs te prieclare gesta: ne surgat epistola in illi a magna:de colmographia tantu sermo seticuius cum fueris tu illustrator et non iniuria quicquid luminis ec decoris ab annis uiginti suscepit:id t, it tibi rescit acceptum. uandoquidem eam ab sim N squalore subleuasti:prius enim iacebat:uertebat: ac si lethargo laborauisset. excitari nequibat .m unus accessisti mist atus iacturam tam conducetis doctrinae: manum pom gens: cuauisti nedum sed Nexcitatam condecorauimescentissimec quid plura: ues ab ipsis gadibus uiros eruditos N perwtos nautas accersinm nulli impendio parcens odo cosmographiae coducibile arbitrarere:& ubi intellexisti doctrinam huiusmodi de lidem bus ueluti de magnete tarum pendere: absolutissimos siderum con harios adhibuisti:ut nihil abs te desiderari posset:quod ad omatum N Eum cosnographiae pertineret: N quoniamde sideribus habita e metio:non absonum esse crediderim si tui maret antonii cadam isti la densis patricii siderum interpretis nihil no meminerim:huc enim uirua Mutissimum ab solo patrio euocanisti : in tuorum contubernalium numero adnumeram: ta fortunis nonnultationes hiuisti ae insignivisti non mediocriteritum ob dominam quia Metillimus doctis se subscribis ec tales tum uel maexime ob probitatem ec integritatem e quoniam ita doctos an :quam qui maxime:si ramen dcxminam pro bis ae compositis moribus condiuerint:Jllud sapientissimi falomonis identidem dictitans in hominem malignum scientia non introibit:is igitur Marcus Antonius syderum situ nulli prope secund tuo iussu complusculos erudiuit:reddidit ex indoctis destissimos: S tuo nominiaeque ac suo peperit aeremitatem e & cum nihil rcliqui tibi fecisses ad
Iasredus haroli illuma tor Cosmographiae
5쪽
Fraciscus ta lus in sconensis senator medionalensistriacise' baltius senator mediolanensis rursus N heyreensuisti tamen aliquid adhue Iliperesse e quod mortalis
de cognitu orbis desiderarente eam uid licet orbis parte qua pies meus ingenue fissiis est nescire:& ideo incognita nuncupauit:haec igatur nostro mo ab ita anis est peragrata no indiligenter ec scriptis de mandata pulcherrime: rum sermoe illitterato:qui suapte natura historiae splendorem eluminat:apud te presertimu ropriano sermoni a puero assumissi:tuitaη ut abs te desideraret nihil:qd ad mltu ta schemacosimographiae spectaret: hunc libellu :que appellarunt porrugallesium Meraria.tur latu abs me donari uoluisti:quippe qui sciebas ex Q uintiliano:cicerone:gelio. N Tranquilone pliniis duobus: e more loquedi: que isentes eu lacte sugunt eu esse aduenticiu nec naturalem:su uernacula ligua alii uulgare:illitteratu alii sermone appellat:quocun nomine censeatur in barbaris certe hunc loquedi more mutuati sum e laute prisci romani ab uberibus no aliter qua latinae locuti fuerint: argumento sunt tot comoedis tot tragoediae in promiscuu populo spectate inessic illud Q uintillat :In primis itat id est obseruata:ne uitiosiusce sermo nutricibus:quod eximie obseruatu est ab cornelia gracchorii parenter ne assuescerent pueri sermoni:qui dediscendus foret aliquadorquod uero di mulierculae N pueri his comoediis N tragesiis intersee rint rut sunt plauti:& Terentii. N aliis in scazia gestis quaplurimis: adstipulatur Ciceronis auctoritas:si inet uersus quas a uria syllaba lon giore aut breuiore profertur mox exibilatur N explodie riu igitur qui haec omnia iampridem adamusta nosti: passiis es diutius hunc Ise tum illitterato semone loqui sed romao:ut etiam ab sim eis quauertiaculam nostram linguam nesciunt intelligeretur r ea est enim ro mani sermonis intestas:ut quoscunq; etiam: cuiusuis sint idiomatis nessiet: e abre latina lingua dicta est media utpote: quae miro modo inter nos re barbaros mediet N magna cornercia conflet :Iui igitur ad te uenerabundus: Midiis, laseiae:ut tua iussa capesseremi uo eatores habui uiros te prosecto dignos N quide clarissimos:eosdem' Ziatores:primus igitur Franciscus cognomento tauellus :natione gallus.Patriamuis massi: gente no obscura virq aprime eruditus ac uitae integerrimus: i multus es in ore: nam cum uisu clarum nominat sub nomine Iasredi definit is me hortatus est impense ut te uirum Candidissimum adirem:obiturus quicquid mandauisses: accedebant altorius Francisci cognometo bestii hortameta:q cu sit uir acerrimi is L
6쪽
N doctrinae multiplicis e probitatis non uulgarisncer tuos merito adnumeratus est: ac fortunis compluribus honestatus .nec defuit Io. Mayna uir probissimus ide*doailsimus:i quem tot arcana regia moriunt rut cibi praelio essem identidem mihi persuades:hi omnes desiderio tum excolendae mimographiae:tum uel maxime obsequedi tibi : id Praecipue curabanime diutius res protraheret .te ergo domi consalutavi de musis quae tua est iratura loquentem:excepiti me honorifice ultraqpar fuerat abs te praetatim uiro tantae auctoritatis ec dastrinae: duxisti me in tuum musaeum:ut arcana illa cosmographiae aperires ta mihi: Eo tecum in cubiculum musis ossi exornatum. Namia sunt tibi pascis: stragulis prol vasis corinthiis ac caelatis :ptolomeu Ptulisti: P statuis uniuertum orbe i membrais elegatissime depictu:oetendististuc me ia iamgestientem abs te haurire doctrinae nonihil collocauis liante ipsum uniuersum:iussishq ut orientem contuerer. quo facto eps de tibi inas te ee i occidere & haber a dextra meridie N a leua septetrionem:&arrepta uirgula' sceptru misebat:sic orsus es assabillissime uingulas orbis pies uirga denotas: hic est inqs oceanus: cui a celeritate ac inicitate eximia nomen inditu cit huic terra:instar insulae innatat rambit pria orbe uniuersu. hic ocean dr mare adaticu abaetate maior more:4 dorso sere cotinuo mauritama metis donec oceanu attingat :cui
uertex se est musis. Qq nemorib inhorrescit rupibusq; asperat e Narida squalet humo: ieiuna nec herbida:& uirga nonihil mucta ostedilb quasda agustias uredictis secti. hae sut ais herculis columnae:dustae gades:hic calpe fc abita moles olim colummuc aquas seruore seium is locus uarie denominastalii raditanti fretu:alii herculeu: alii alio moappellatrat greci porthmon dirui: hic mire terras subintrat abigitet littora cedetia:quo cul est acceptum deuoratis: udriq; terris i immesa uastitate .ptedit Scitrii cu e igressu a dextra aphriora leua europa:a stote uero asia habere.hoc uis mare undabundum gradu citatissimo ad hel potum colendit. N ibi nonihil cum terris occurretib reluctas ab suatis rutius se expandit i .pmtidem:inde ad bosphos Viciscae thracium de hic ad potumeminum:d uia bosphos cimeriu:dinec paludi eoniugas q meotis dr:& lingina scilicha temerida:ppea a multis di me maris:ab eis Ferti et adfirmat nostru mare inde ortu habere: N demti pstetu raditanu effluer i oceanu. Viderit tame eruditiores:quoia de haere alii alia sensere: ec Urimis piolomeus arbitrat mare nostru est uere L
Atlas mons Herculis columnae siue
gades Angustiasitroitum uenientis xlaris: nos fretum greci uero porthmon ar
scytharum temerin adr ut pluuopiam ii. Ul.
7쪽
meus marierithreo diuidit asiam ab aphrica
Herodotus de nili ortu nemo habet quod rese
Iudea pale stina: Iordala stu.
Ensenti pia dicicie addi Iope oppi damoreanu p fretum herculeu sensere: nihil minus quantum colligere qui
ex lectione multoru alteri sententiae adstipulari plures ceseo:in ea tan iis exonerat fluvius citatissimus:& rursus rediisti ad mare allanticu paucis recensens quae dixeras:hunc ordine seruans:uidelicet mare allanticumestetu gaditanum: renium:helesint 'et pretisarhaci bosphorust mi et inus: sphorus Cimerius: l otis:tantis:& ites invia subducens ad fretum herculeum regrellus es: N ibi nihil non immoratus
aphricam ut bono omine a dextra auspicaretio describebast hie esse .pmotoriu apelusia:qd enim plinius appellat: i mare allanticu promines: hic tue oppidu a quo tingitaica regio:hie Antei regia: N no l5ge ab ea epta delphi moles:Amrica Uripartit i mauritaniam idiar Amrica minore:& cirenaica regione:abea: thaia os uallis devexa quae est i libya:post libyam ae pes utraviussisti.ut aio attentiore obseruare quae de agipto referres: & illico subdes ais i descriptioe orbise alii disterminat ab Asia Astica talo:q isquetior e auctos Hia:uerum olomaeus ne scinderet aegiptum:ponedo duas aegiptos: mare erithri P termis poli iter Asia:& Aphrica:tu uero sequere quecunq; libet quonia nihil ad Cosmographia:mo utrunq sciasnibi uero ad nilum deuenisti plura diseruisti de fluminis mira natura:causas icrementi reseres:& subridens illud herodoti in mediu adduxistimidelicet de nili ortu nemo Mi qd reserat :adeo disceptat atvstores: illud tamen addidisti eximiussume ecqppe qd ut asseuerabas uice madidi caeli supplet irrigi admodu statis anni rpibus:ostedisti ipsum i mare libycu exonerare ostiis noue:& ibi ab c picum sita ab Alexadro maciam urbe praeclara:adiecistiq; ei' nominis i toto orbe plures re urbesri Wipto unae in syria apud Issicum sinum aliasi scythia alia supra lanaimbi arae Alexadri mna i Carmania: duas i sogdiana . puleia: alia i meo pelago phrigiae minoris:in arachosia alia :seques itaq; littora ad sir ne lacu deuenisti ubi syria auspicat :& ibi iudea palestina christit nominis psara e ubi hierosolimembi lardais fluuius:q lacus tres inicit genasaret: uidelicet et tiberiadis: pestileg i quo fluitat oia. qq; nihil gignit praeter bitumembi ierico balsami serrambiensenti gesaddicta pudicieiae:quaeue p immensum saeculos sincium cessantibus puerperiis pennat:& rutius ad littus:amtum peregrinos portum:& -x iope oppidum antiquissimum rante inundationem terrarum conditum:& paulo st apolonia syriae caesaream stratonis: ptolomaidem. tyrum. N sidonem: in phenicia
8쪽
ae tripolim ostendisti: donee deuenisti ad antiochiam de qua latius Io Antiochiaquens dixisti patriarchalem adhuc sedem esse N est romanos praesidii sitie ad sita
syrie regiam:aperuiliti et ibi re sinum illicum: in quem effluit illus su Mirum inus:ubi datius ab Alexadro macedone magna hominum strage iussis lisus flu.ubi est propterea in memoriam tantae cladis illatae ab Alexandro urbs ibi dari' castris condita est de nomine uictoris:moxque brachium tauri in illo strie flexu exutus est in mare excurres terrasq; diuidens uirgula demonruauisti:dixisti ama Ai Cmos num more uocari S cilitiam ab syria deserminare:post id brachiu: cilitia. pamphilia: licia:caria:ionia:eolis: 6 troas:& phrigesus ad helespotum minore assim occupant.nec prius ultra progressus es: l de tauro in lai romentionem seceris honorificam: dixisti enim surgere in extremis indie monteta uaste attolli:iugo p perpetuo totam assim metiri:donec nostra maria contingat. hunc plura brachia ueluti ramosJemittere disere media Imus.
asam disterminare: moq; Imaum: modo caucasu:siquando paropanse Caucasus sum appellati:taurus tamen usq;quag:is est auctore plinis innumer Paropansegentium arbiter:qui ubi exit i maΥ terras dirimit rursus descripto tauro monte rediisti ad helespontum:oram ponticam in asiadescribensta ordine quidem miro:nam aiebas post helespontum: briniam N ibi Cheis est chersonesus propontidis no incelebris: ubi olim fuit ures Cyricus V.C CLae urbs nobilissima moenibus arce ta turribus marmoreis quasi roma altera: i ' s aphoes meminit Ouidius libro primo de tristibus his uerbis. ' Echo aeris Huncq propontiacis herentem cytacon oris: C icon emoniae nobile gentis opus: Maiiamde Plura de eius celebritate ex.xxxvi. Plinii deprompsistinit sinit illa de hi delubro:deq; lapide fugitiuo:ac des te turribus:quas greci eptapho ' Cara inumnas appellant:ob id qd numerosiore repercussu acceptas uoces reddur: i rimontoria unde echo dii ba est:eam alii aeris filiam dicunt:deinde maria mos Tertiodo usq; ad carambicum promontorium c quod petunt Ciconiae pontum M. traicimirae deinde paphlagloniam i calibes populos eampos remi
streos fluuium term dunta: N trapezunta porrum celebrem orae
ponticae r ubi Rex turcharum classem fabricatur eximiam : N inne Cesel sdem usq; eolchida deuenisti: ubi mass insignis fluuius:ubi olim uela Phassi M.
his aureum ab serpente peruigili accuratissime custoditumi Dei cripta igitur ora littorali in asia maris nostri iterum ad fretum gaditanum IHispalatii uertistitasserens secundissime hispania tripartita fore:aliam betica: quae . rcontais est gadibus: luctaniam aliam: quae Ana fluuio disterminaturi
9쪽
pedes inie cie a beticae reliquam uero tarraconensen quae ad pyreneia monita terminat hibinia: rcurrensq galliam narbonensem:usQ ad rodani hi stia deuenisti :& inde ad ras' italiae tem inu. N inde genua liguru praecipua urbe nouissime fienatam ab rege galliam demonstravim:& eius maris littora legens:pitis:N postremo romam olim rerum domina deinde Neapolissic rhegiu brutios adnotauisti: N rursus a Venetiis orsiis sinus adriatici littora cursim prunistimam post tergestum liburniam Nilliricum collocavisti:& post eas prouincias des tiam :& in ea magna apollonia e regione hidrunci usq; ad acro ceraunios montes :& stati epirum: N ambraciae sinum: N ibi nicopolim N amu monimetu antonia ne cladis post acarnania:etholi descripsisti usq; naum mmmc ibi sinus corinthiacus:rion distus.donec isthmon attingas.post isthmon Ioponeson designauisti achaiam laconicam: seniam: helida rus ram: introrsus uero sere in umbilico moponesi archadiam: unde derivatur alpheus mirae naturae fluuius elidam ciuitatem praeterfluens e de iuxta pisam decurrens demergis tandem:N Bbter mare defluens: ex petaponeso in sente vetusa et Siciliae .i. siracusis se attolli: di deinde fluit in mare siculum ut est apud maronem eneidos tertio. Alpheum sima est huc helidis amnem. ni lo
Ocultas egisse uias subtermare. qui nunc. Itorearetusa tuo: siculis confunditur undis:
Nec preteruisti archadiam: usu dixeris in ea esse I eam pestae:ubi hercules hidram maestauit:relicto peloponeso migrauisti in helada :ubi megara: N athenae clarissimae:ubi aulis grecorum eoiurantium in troianos statio:ubi termo iam angustiae: ubi thebae insignes: ubi Mocia et monuisti imperitis unq etiam psere sed beotiam:dixisti ea a uocibus denominata fuisse:quonia eo fere mortales omnes cotendebant ut oracula adirent ac ea cosuleret: didisti etiam hellada ab homero dici acheam:dixisti non longe esse claros montes pelion:olimpum: Nossam:ad sinu pelasgicum: trascurres thesalia:ubi pelasgi di macedomaus ad nestum fluuium peruenisti:qui thraciam a macedonia disterminat . rursus per thraciam birantium deuenissimune eonstantinopolis: ectureae seruit nolensmec prius ultra pgressus es:q no nihil de heles ato mentionem feceris:dixisti inibi iniectas suisse cordes neptuno: ab Xerxerstrato mari nauibus: cui adeo inumeri' fuit exercitus ut ipsu 'a
10쪽
Meo ibi arctatur mare:ut uel bobus sit meabilis transitus: Si altrinsecus exaudiri latratus canu Nauiu cantusm inter duos orbes comercia homanae uocis maneretnisi id ipsum auserant uenti:gitu tuum qui tibi multus est in ore testem Emmo auctore adducebas:& oram pontica legens ad hem montem deuenim ubi mesembria.Regia heredis turm rum:ec inde ad istium famigeratum flu. qui di danubius dicitur quiqoritur in retis montibus:ac retiam:uindelitiam:noricu: nonia utrach: datiam: eemisiam sere utram praxerfluuit:ec tandem ostiis quin' in Pontum exonerat euxinu: Istro itaq relicto ad thaurica chersonesum migrauissi:& ibi sinus est dromos achilam dictus:in quem borystenes muris septae limpidis limus di climatu sere ultimus emoriturarelicto emerio bosphoro per paludem meothicam usi tanaim excurrens:peruenisti ad alexandrum:& cauaris aras suosv nominu monimenta nunclintermonitura ta ibi declararum mihi duas ee sarmatiamin europa alteram:& alteram in asia.N rursus ad oceanum athlanticum celerrime re diem insulas nostri maris i mores describebas:balearicas primo maioricam di minorica contra hispanias inde ad corsicata sardiniam applicuisti:siciliam uero adeo laudibus extulisti ut diceres horreum M.quado Billa ec italiae adiunctam aliquando:ues interuentu fieti auulsamede scopulis quoq; scylla ec carybdi ex tuo male haec reserebas carmia. Ast ubi digressum licule te admouerit orae: Ventus:& angusti rarescent claustra pelori. Iam tibi tellus:ec longo leva petantur. Aequora circuitu:dexinim fuge littus N undas. Haec loca ui quondam di uasta conuulsa minacit Tantum eui longinqua ualet mutare uetustas. Dissiluisse serunt:cum protinus utral tellus a foret ruenit medio ut pontus N undis
Hesperum siculo latus abscitararum; ta urbes Littore diductas. angusto interluit estu. Dextrum scyIla latus Duum implicata carybdis Obsidet:πη imo baratri ter gurgite uastos nil sub auras At scyllam caecis cohibet spes ca latebris.
Hem' mos Uter siue danubius Taurica chersonesiis Boristentanu. Alexa ta satis arae Sarmatia: due