장음표시 사용
131쪽
ipsum desertum colonos Latinis. regionemq; colentibus, Uincens ipse esset se cundo Urbem, dc incendens s es, muros aue euerten ne haberent eam urbem rursus hostes receptaculum iasium que colerent, abduXit exercitum. Inde anno Medulia sequenti Latini castris ad Meduliam positisan quaerant Romanorum coloni muros concinnat exsecto undique insultu Ut eam capitit. Martius autem Tellenem Tellenes. urbem Latinorum Ut illo tempore illustrem vincens prius acie deinde oppugnatione subiiciens,nihilque captis rerum suarum aufferens, rex Urbe ipsa Romam eos transtulit docum eis au constructionem plum diuisit atque Meduliam triemum 1 latinis possessam quarto anno recepit, multis, magnisque recuperans pugnis.Neq; multo post ridenas diruit tua trienio ante capta sub couentionibus atque omnibus Romam traductis urbe ipsa nihil passa Visus erat clementius, uprudentius consuluisse.Nam mattentes in eam colonos LatmiMbtinentesque regionem ridenatium res possidebat, ita ut cogeretur Martius item aduersus eam exercitu ducere. Ne paruo tandem negotio dominus Urbis factius incendit domos uros que euertit. Post hoc fiunt Latulorum Romanorul pugns dus quam pruna certantes diu, Vsque squo inarte in sua utrique castra rediere. Die aut postero Vincentes Romam Latinos ad castra usq; eos persequuntur: post listas pugnas certamen nullum inter eos instructa fuit acie. Incursiones autem in via cinas regiones fiebant ab utrisque continue. 8c congressus multorum per agrosequitii. peditum que expeditorum, in quibus quidem vincebant Ut frequentius,
Romani subdiales habentes copias locisqueopportunis ad Nysalum considenates, quibus prserat Tarquinius Etruscus. De uerant autem ridenates a Roma:
nis per ea tempora hauci ex professo bellum demonstrantes: sed clam,atque perpaucos regionem eis infestantesis quos Martius expedito prosechis exercitu ante quam se ad bellum pararant prope urbem castra posuit. Illis vero ignorantia primum prs tendetibus ob quas iniuriasin semercitus Romanorum adueniret:
cum dixisset rex veruse se ab eis iusta recepturum pro iisqus rapuerant asseratque agrum suum. excusabant hanc non esse culpam publicam. atque petentes tempus ad cognitionem, inquisitionem que sontium, dies multos asiumpserunt agentes quidem eorum milli,qus opus erataduocantes verδ socio apparatui armorum dediti. Animaduertens autem consilium eorum Μartius subteria
dus. Consiliumartii. assessas duxit, incipiens a vallo proprio usque subter murum urbis :&ubi finem iam opus habuit. transferens exercitam ad Urbem duxit, scalas quo que multas, machinasque ad oppugilationem aduehens, non ad locum, ubi erant cimiculi. sed in diuersum poenitus. Occurrentibus autem ridenatibus si quentibus ad obsessam urbis partem, & incursum hostium strenue propubs uatibus.aperientes ora cunicarim ii,qui ad id collocati erant, Romani intra Fidens. moenia astitere, intersectisque obuiis, portas suis apperiunt, suntque multi tis .ibs capi d alium, dum Vrbs capitur, perditi. Reliquos autem iubens Mai satitur. ma tradere,&Ut in locum Vibis quendani conmerarent, per pr aeconem edisc S. Paucos eorum autores ipsos desectionis virgis coor interfecit, domos
autem diripiendas omnes militibus permisi. at que pr sidium dimittens in urbe idoneum copias in Sabinos abduxit. Neque enim illi quoque foederi bus
132쪽
ROMANARUM, LiBER τ Retius. Fo. LXII. bus steterant cum Tullo ictis: sed irrumpentes in agrum Romanum quod finitiemum eis sui populati erant. Elicius autem Martius per exploratores, & transusuras inuasionis tempus, dispersis eis per agros resasque agetibus ipse quid cum peditatu adiens castra sostium parum habentia prasiati prae impetu vitilum coepit: Tarquinium autem ducentem equites iussit in dispersos populatores Sabini eae
age. od videntes sabini equitatum Romanorum in se tendent limissa praeo Puvatur. da,& csteris,quscunque ferrent ducerent fugiebant ad castraque ubi ea quoque obtineri a peditatu cremuere, incerti iidem,quo se verterenton sylvasanon te ite tedebat persequet bus 1 expeditis cohortibusatq; equitatu pauci quideseruati sunt eorum.plures verb oppresIi. Post que hanc calamitatem mittentes iterum legatos Romam pacem impetrariit qualem voluere. Restans enim cum Latinis Urbibus adhuc bellum ne Ianas faciebat eu reliquis hostibus inducias, re reconciliationes. Quarto autem serme post hoc bellum anno educes Martius urbanas copias. & quantas potuit a sociis accersens, in Veientes duxit exercitu Veientes, multam que eorum populatus est regionem. Nam incceperant illi quoque amno priore bellum irrumpentes m romanti agrum, multa que abigentes presam, ac magna P ue hominum cese edita. Egresso igitur exercitu Veiis magno.& trans flumem Tyberim cast erante, apud pidenasas iumens ipse quam παlamine potuit expeditas cohortes primum quidem excursiones eorum inhibuit Ustio equestri Uincens, deinde autem prodire eos cogens in aciem Vicit castris quoque exueri inde que Romam rediens rebus bello bene gestis vi storis in ne pompa.cosuetuque trauphum de eis in urbe duxit ad tues. Sequere aut anno soluentibus iteruVeientibus inducias. quas cu eo secerat, digniaq; esse cesentib recuperare se eaqus sub Romula rege ex foedere ipsis adepta eratalterii cum eis prψiu comittitur apud Allas priori maiusaluo rex sacile vicit.υrbel Allas ex eo mas. tepore sine ulla cotraditione obtinuit. Palma aut huius pungrines Tarquiniuducem equitum fuit, eumq; Martius clarissimum omni u ducens eum in caeteris Tarsim honorem habuit,tum in patriciorum, senatorum numeru conscripsit.Fuitautem a Volscorum quoquegente Martio regi bellum . exeuntibus etia inde prsdo Volsci.
nibus in manum agrum. atque militans in eos Μartius magnis vitibus multu
circii egit pressac castra locas ad eoru urbe. Velitios fossa. vallo cinxit lina Velites, Ut q; ad muroru oppugnatione ipse .capestria obtines onec exelitibus senioribus supplicibus L illata damna sarcire pollicetibus,quemadmodum rex aequum cessiret hibereque ad poenam sontes, datis induciis, iustique . volentibus stimes pacem cum cis, amicitiam que contraxit.Inde autem ex sabinorum gente Sabini,
alii rursus quidam, nondum vires romanorum experti, urbem ipsi in Later magnam,& seelicem, nec habentes tamen quicquam, quod Romanis inicerent, sed inuideres oelicitati eorum coaeti. malaticiquam aequum esset homines belula acies cspere: primum latrociniis, excit tona 'tie pauci conuenientes agros insestate. Dcinde autem inescati lucris in eos exercitum palam ducivit opina latique sinitimam regionem vehementer afflixere: sed non eis tamen comtigit, neque lucrum abducere, nec abire congregatis. Nam auxilio a mima Propere rex romanus propiusque eorum castra vallum iaciens .prodire
133쪽
DIONYSII H L ORIGINVH SIVE ANTIQ- eos coegit in pugnam: fuitque certamen magnum, cadentibus utrinque mes sis. 2terum vicere Romam ob laborum tolle tantiam cui erant multo ante asis u. praecellebant que Sabinis multo. Vrgentesque propere sugientes eos in Carastra sparsos. & incompositos .magnam caedem edidere, captisque castris iPm multarum pecuniarum resertis, atque captiuis receptis, quos Sabini per e Currasiones coeperant,domum rediere. Hae situr bellicae actiones huius regis. Metu 1 Romarus memoria,sa 'que poliis sunt tales quaedam dicuntur exstitui Res uiuax Vrbanae vero hae, quasdicam. Primum quidem non ruam Vrbi Pinem δε N. didita gens muro eum locum, qui Auentinus dicitur. Est enim Collis modi e eunus editu ac morbem stadia se e decemodio complectensqui tunc cum silua oronis generis plenus erat, tum vero plurima, ac pulchra lauro. a qua locus quidem Lauretu. eius 1 inmarus laurenam dicitur. Nunc autem aedium est plenus omnis, in quo etiam multis amentis insigne extructiun est ui templum. Segrega lux
Pallatium autem 1 colle quodam pallantio appellato, circa quem Vrbs prima est condita
prolanda δε angusta valle, cum nunc utrosque Roma complectatur. Posteri ribus autem temporibus repleta est concauitas illa inter colle medias.Hunca tur collem ridens futurum aliquando munimentum aduersus Urbem, si quis ci superueniret exercitus, muro, sina que communiuit Sc traductos ex Tellane. Ecpollitorio aliisque Urbibus astun coeperat,ibi collocauit. Vnum igitur Hoc ciuile regis amam traditur pulchrum simul. & magno usui, per quod urbem fietti maior cin contigit urbis alterius adiectione, de quaquam magna manu hostimum superuenient earunus esse captu facilem. Alterum aute quoddam est.λ- C uiuacio maius, quo & omnibus ad vitam bonis beatiorem ipsam serit. & aci rex Tiberis. capescendas generosiores eam extulit. Descendente erum ex Aperrimi moratribus Tyberin praeter urbem ipsam fluente. triumpente'que in littora minimo portuosa.& continua s Etruscum mare efficit, parumque eo, aut nihil Utilitastis memoratu dignum urbi asserente uia nulla haberet ad exitum suum muramenta.quibus delatas mari naue sursum actas susciperetiredderet que grati ingredientibus. Cum sue esset amnis idem usque adsontes filialibus sca is satis magnis nauigati idoneus, ad Romam autem usque maritimis quoque muuibus onerariis magnis . nauale aliquod excogitauit ad egressum eius extruere. Vtens. ut portu, hostio amnis ipsius. Panditur enim multum in latitudinem. coniungens se mari, sinusque concipit magnos, quales portuum mariti morum illustrissimi , dc quod maxime miraretur aliquis non obstantur ad homiam marino littore interseptus, cui in pisaque etia magna fiumina sunt obmoNiar nec in paludit, aut stagnis enas aliquo in loco cosumitur ptiuasi mare coci atrium, ted inpetivus ubiq; mitibus. uno ψ tm effluit hostio legitimo, persecans
dorsum intimis ibi multus dissiciun fit ab casu vetus.Naues igrammo
Onerantur.Inter amnis igitur.& maris cubitum rex urbem muro cingeris alaeuentu ipso hostiam nominavit,quam no Ni diceremus. Volans quidem mi
134쪽
mam hostium non modo mediterraneum, sed maritiinu quoque fieri ex marithis gustare bonis. Muniit item muro eu quem ianiculum vocant, montem Ianiculu. editum,trans Tyberim amnem positum.prssidium que es imposuit idoneum tutelς ca nauigantium per flumen. De Gabantur enim Etrusci mercatores obite Etrusci. nentes ipsi trans Tyberim regionem omnem. Pontem quelisneum, quem sine Pos sacer. aere Se sine ferrosas est lignis ipsis contineri, ille Tybri imposuisse dicitur quem hucusque custodiunt sacrum esia existimantes.Si vero labat pars eius aliqua, ea curat pontistoes,sacrificia quesam perficientes patria simul cum resectione. His igitur ab hoc rege in principatu suo gestis historia dignis: ac tradens ipse suocesi sotibus suis Romam haud paruo potentiorem, quam accepisset , quatuor ,& vi ginti annos regno potitus moritur, duos relinquens silios alterum puerilis statis. Mors alterum maiorem natu iam tum pubescentem. Post mortem vero Anci Martii Martis senatus, permittente ei populo, regiminis sorinam, quam vellet, constituere, in
eadem quo suerat manendum cogitauit interregemque creat, comitiisque harbitis nultitudo regem eligit Lucium Tarquinium, confirmatibus quδque auspiciis ea. ρος populus iudicauerat: suscipitque imperium Tarquinius Anno sere secundo primam quadragesimς olympiadis, qua vicit Cleonidas Thebanus, imperante Athenis Eniochida. Quibus autem parentibus Tarquinius hic suerit.& qua oriudus patri quas ob causas Romam commigrarit quibusque studiis
in regnu peruenerint, Vt in huius gentis comentariis inueni,dicam. Corinthius vir quidam Demaratus nomine ex Brachiadum similia mercaturam mercere Uemata volens,nauigauit taliam onerariam nauem adducens propriam, d onus proa' prium: exonerasque onus ipsum in urbibus Etruscorum foeticissimis tune omnium italis ac lucra inde magna capiensMolebat amplius in alios adduci portus: sed idem mare assidue peragrabat graecas merces ad E'rust δε Etruscas in rapeiam vehens, fitque multarum pecuniarum dominus.Occupante autem coriminum sedition instante Brac adis Cypselli tyrannide cum haud tutum vitideretur sub tyrannide vivere hominem prssertim multa possident xumque ex familia sectionis optimatum copositis rebus suis Pascuti que eratferri possi
ti'sie duobus filii trusca tis nomina imposuit, Aruntem alterum.alterum que Lucomonem vocanso erudies Vtrum que arscaN Etrusca disciplina: vitisque factis,uxores ipsis capit ex illustrissimis familiis. Nec post multo senior eorum motitur, nihil ex se relinquens palamatost que paucos dies etiam prae moerore Demaratus, hyede omnium suorum filium reliquum constituens in mone, Lucin aqui suscipiens patrias diuitias, magnas ipsas immiscere se rebus, administrarines. req; publicaβ in primis esse ciuibus animo praesumpserat.Repulsus autem undique ab indigenis nec ut in primis numeratus, sed nec in mediocribus moestus
135쪽
pulchra. Lucius regno potiatur Apio uni.
rem adducen . Sc ex amicis , atq; familiaribus qui vellent, ac suere qui cum copropti erant ad demigratione plures. i vero ad Ianiculii astitere. Unde Roma ab Etrusca regione primu segregata est deuolas repete aquila, & pileitique in C Ora flabat,inpies sursum item rediit ublime eu moriam seresquem in prodi
tinetis apris a cod anoxque capiti Lucomonis apte, ut erat anto et
posuit. Admirabili aut ac inopinato omnib' apparete eo signo Lucomonis VNox Tanaquilis,disciplis Etruses peritiam prodistorii stude a paretibus suscipi in solum ipsum remotis c eris complexa est. speque bona impletiit, tanquina cacpriuata fortuna. in regiam potestatem transiturum. Consa re tamen conflauluitque dinodum a volentibusacciperet principatum Romanor se ipse dignum eo honore exhibens. Is autem lsus hoc signo Vbi iam propius portas sint. precatus deos, ut diuinationes implerent. bonoque omine ingrederetur, in urαM transiit.pollea que in lem eveniens cu rege.primum quis sit aperit dein etiam Huod habitare volens in in aduenerit, rem paternam omnem adduC S i commune eam Volens regumitatique deponere maiore ipsani qua ut 1 Pridiuato possideatur.Suscipiente autem dcinde eum rege.&m tribum,contubemicique una cum astantibus es Etruscis distribuet e. locum idem in Urbe susicietem ad Uificandum dornum semens, agri Ta ue portionem accepit. Postea vomquam haec cosequutus est. Unusque ciuium fuit.aiaduertens, quod unicuiq; κοα manorum positum est nonae proprium posti illud alterum. quod est cognati nis eorum,& pate male, Is qudque lanilem in hoc facere se illis volens, Lucitaris sibi pro in mone, proprium nomen imponit. Tarquinium qu ognationis alaea Vrbe, in qua gerat s. educationisque potitus erat, ac regi amicus breuissimo sit tempore.dona dam quibus opus esse es maxime sentiebatiatq; pecunias se Hibens in usus bellicos quatis reque indigeret belli quom miles ide peditum ommnium aequitumque strenuissim' sentet laxes opus esset. naanter cosiliarioruptudentissimos numeratus, scique honoratus a rege. aliorum quoque Romam rum beniuolentia non excidit. Sed Se patriciorum multos beneficiis devinxit. popularem que multitudine ut haberet sibi propitia.prpparauit. Vade appellaris.salutan .gratiosisque confabulationibus ac pecuniarum in portione illisque comitatibus mira allicies. Ac talis quide erat Tarquini Ἀγbhasque causas Sc vivere esartio, factus est Romanorum omnium clarinimus, moriet mite eode dirae regno ab Oibus indicatus. o suscepto. prunum quidem bellum gessit cu Aviolarus, Latins gentis Urbe non obscurabam hi quide .cserit Latini ora exi stimetessoluta es lepost Anci mortem pacis scedera latrociniis l.&excurtiominis Romam agrum populabantur, quibus pro rebus ms Vltata volens Tarquinius magnis exivit viribusagrique eorum pulcherrimam populatus est partem. a caementeque Apiolanis auxilio ex sinitimis Urbibus, bis praelio certatum es h inatigno riuorum utroque vincens Tarquinius ad otadionem urbis intendit,admouit que Urbi copias unas alteris succedentes: hique ex urbe repugnantes Pauci aduersus multos, nec quietis Vnil potiti sublati, lunt cum tre. Sic que capta Polam urbe pugnantes plurimi Apiolanorum cecidere pauci Uero, armis traditis.
simul cum reliqua puda veniere, fili j que emit, & uxores in seriurule redacfhs in
136쪽
damentis mers ex copias abduxit donau. Postq; hoc aliti eduxit exercitu aduersusvria Crustumenu.Erat em colonia ista Latinoru . Sed regnate Romulo Crustui Roanis adheseratim usq; suscipiente Ipertu Targimo.sentire coepat eu Latinis rium. haud of suit in ea obsidione alio vel ore recipe. Na intelligetes Crustumerini magnitudine viri u.q aduersum se aduetabanti e no ibecillitate sua nullo et 1
Latinas literis adueniete auxillo portas aperuerememtest natu maximi civiu& honoratissimi urbem ei tradidere squo eummoderatoq; uti imperio suppeis eates res Mad votu successit. Na ingrediens Vrbe Tarquini' occidit nemine. Ualde paucos autem descistionis autores ipsos iuga propria mulctauit: tensi omnib' sua sibi habere cocessit. Resque Romanoru publice, sicut prius, Pticipes iesseraciae res amplius nouas moliretur. colonos es reliquit romanos. Hais quoq; cogitantibus Nomentanis iisdem potiri cottigit. Na&isti latrocinia exercentes N*' in Romano agro hostes eis ex professo fuerat. Latinoru fideles societati. Militate vero aduersus eos Tarquinio tradetibusq; Latinoria auxiliis. ivalidi ipsi ad obes
andii tatis vitibusa ouem sunt ad res, egrestique Ur .se ipsi dedidere. Atqui
Colatia habitabant conati sint proto decertare aduersum Vires Romanoru, at liniam egressi, omnique in certamine prorsus inferiores ac plagas multas acciapientes:Coacti sunt iterii intra muros Osugmaruserunt que ad Latinoru urbes,
auxillum postulates, quod cum esset sitius.& ad multas muri partes incurs fidirent post tempus aliquod coacta sunt Urbem dedere, halid eade tamen modera, tioe potiti ipsi.qua NometariiN Crustumetini:sed ademit rex eis arma mulctas pecuniis, atque prssidium relinques in urbe ipsa idoneum risesse queris statuit perpetua potestat eseatris filium Tarquiniu Arunt equi post mortem patris Aria
tisauique Demarati natus cpat s aecauitς rei debitam hgreditatis partem acceperat 'uam ob causam Egerius cognominatus est. Pauperes eth.&mo sita
Romani vocant. Postea vero quam urbis illius suscepit curam cognominatus est Collatinus ipe que.& ab illo descedentes csteri. Post Collatiam aut acoepta Grmes'
ad Corniculum rex duxit copias, erat em urbs quoq; illa gentis Latinorum, ina collatinus. palatusque regionem, prs metu nemine pro ea repugnante. iuxta Vrbem castra Comicua nabuit prouocas eos in amicitia. Csterum nolentibus ipsis in cosiliationes proe lum. gredi sed sc murorum fietis munimem, δέ ventura Undiq; auxilia existimati P circundans Undique Urbi copias eam oppugnabat, restitere que multum tepus
Cornicula viriliter repugnantes, nec leues plagas insultantibus insereres. defessi verδ cotinuis laboris . nec eadem sentetiam seruatesomnes naque aliis tradenda,Aliisque resistendum omnino Videbatur sicis etiam ex seditione urbs
gis laborates, per vim interim sunt capti. pars eorum igit precipua in ipsa urbis captione pugnans absumpta est. pars vero ignobilisu ob id invitian seruorum habita ratione venundata est cum uxo 'A filiis Vrbs que 1 vi tib' direpta.& cocremata. Quod Terriine serentes Latini decreuere comuniter exercitum Latini. aduersus Romanos educere, Hagnis que paratis viribus in pulcherrima re me eorum Irrupereo x qua captiuos multosN ingentem presam abduxere. Exivit autem Tarquini' aduertum cum expeditis, Pparatisque copiis. Sedia noe
137쪽
amplius p*Occupare visens,in eorum ipse irruit regione parilui': assecit danis.
ac multa viris que talia inuice in finitimas excurrentibus regiones euenere Horamenta que . & lucra. Unum autem instructa acie cogressis eis omnibus viribus prclau prope ridenas scit, in quo multis utrinq; cadetibus incere Romani. Coca geruntq; desertis castas Latinos nocte in suas Vrbes regredi: Inde que instructanabes rex exercitum, in eoru transgressus urbes sermones intulit de amiciti Hique,quibus nec comunes adessent vires Meq; propriis apparatibuscosiderint accipere prouocationes.tradidereq; urbes quide. Videntes iide.Vi captos servi tuitem sequi. 8c euersones, neditos aute ex cosensu obedire tua victoribus. M ihi a aliud intolerabile. Ac primu igitur ridenates adiecere Urbes. haud sor redas, staticoventis quibusdam iustis:poueaque Cameriniquos secuta sunt cauellaquς
parua,&m uta.quibus rebus perturbati Lati reliqui, actitnetes, in eodena Ferentini. cossentiretgens omnis, Coeuntes perentini in soro decreuere vires suas ex omni
urbe educere. Se ex finitimisgentibus potetissimos quosq; aduocare. Muta iacia Etruscos, Sabinos que legatione, qua auxilia postulabat, Sabini quide polliciti sunt eis .se ubi agru Romani iuris ingressia ipsos audisset, sumptis armis regioranem sibi proxima populaturos Etrusciquδque se missuros eis au vilia ibasCoque indigeret .receperut no state eiusde omnes. sed Urbes quique tatumo CaIἈαVrbes m lini Areum, Vestram. Ruselini, Sc vltra istos Verulamate quaru ierum spe cIati Latinoru populi prsparatu virib' suis propriis agnis ipsis, & abetruscis accestis stetis,in Romanu agrum irrupuntiatque de tempore ex sabinorum rite Urbes, ρος se quoq; belli socias fore eis promiserat . vicina sibi regione deae mlantur.Tarquimus aut 3c rex ipse ulterim magnis. strenuis Q paratis copi Is . Rcelerrime in hostes tedit-c cu sabinis, Latinisque de tempore bellum gerere. viresque suas diuidere haud tutu ratus, eas omnes in Latinos ducere constituit. Positisque propius eos castris, primu quide Gelanter sese utrique habuere, rota suis vitib' omnibus periclitaremur. rimentes ipsi inuice alterorum apparat Nis uia autem oertamina ab descendentibus vir in que extra munitiones termiti' sebat assidua ac pugnabant,Ut frequentius squo marte, donec tandem, incirietet
utrisq; ex his lς uibus certaminib' coletione subuenietes viriq; suis pauci Primia deide plures. ad extremit coaeti sunt oes e castris*gredi atq; cogressi in P Ana
viri neq; besticorii certamuiu rudes, neque multu inter se pedatum, squat liquet
numero differentes Alictitate ijde pari ruentes in bellii, 3c adesse sibi pericularis Vlurnu existimates. pugnabat quide utrinq; egregie, donec eos ex squo Piam res depriendens nox diremit. Post pugna tame virorul sensus haud similes ianifestos effecere. v tripugna pr alaret. Nasequeti die Latini haud an Plitas extra vallu processere. Rex Romanus aute duoens copias in planiciem in salteri paratus erat,& ad multu dici tenuit instructam aciem,& ubi hostes o iano exivere Legens spolia ex hostibus,suo : mortuos suscipiens. Multa cu ia natitia exercitum reduxit in castra. Csterum adueniete postridie Latiras altero ala Etruscis auxilio, secundum extitit certamen multo maius priori .ex quo tameo victoria abstulit Tarquinius clarissima. cuius m fuisse caulam fatentur omnes.
138쪽
Tarquinius pugnabat em in dextro comu couerte'; alas equitii strenuissimas, peditumi robustissimos assumes a tergo eos exercitus sui auxit. & tra redies sinistrum cornu extendit ultra phalangem hostili. mstea que couersus in hoste& invidam equis cornua in transuersas irruit cohortes Etruscoru . a pugnates in dextro comu isti oppositos sibi hostes auerterant. Sed apparens inopinato eis Tarquinius stupore, magnam 'que perturbationem prebuit. Interique peditatus Romanoru ex priori metu se recipiens redit in aduersos hostes Rincque secuta e des Etruscoru magna, suga que dextri comu haud dubia . Tarquinius autem
iussis peditib'ordine modico gradu persequi, ad castra ipse hostium cotedit, equos pro Viribus, atque fugientes pryreniens sit valli repente dominus. Latini deo a qui castris prssidio relicti elant nondum cognita calamitate suorum, nec di bellati.
gnoscere aduenientes equites,ob celeritatem incursus,valentes,permiserimteos
redi: sicque captis Latinorum munitionibus aliqui redibant consternati, ut in tutum profugium a suscipientibus eos equitibus perdebantur.& qui sugeare E castris enerant in planitiem ab Romana legione obuia cedebantur. Plurimi veris eoru extrudeles se inuicem AE concultati circa sudes, & persossam Misera bili, simulquedegenere fato absumebatur: donec coacti sunt reliqui .nulla aliam GKni'. salutem inuenientes, victoribus se tradere. Tarquinius aut e multis corporibus multis Q pecuniis ac insitis,captiuos quidem venudam,cstera in castris relicta militibus dono dediti lus quegestisad Latinorum urbes duxit exercitum, tam
pugna domiturus easquar non sibi adhererent.Sed non in oppugnatione opus ei titit.Omnes enim supplices, Sc ad preces conueris, legationem que comunitermittentes.deponi bellum postulabantquibus ipse vellet conditionibus urbes Quadidere: sicque factus rex consensu earum dominusael etissime se in omnes. moderatusimeque gessitato occidensaree exulare gens iactansve pecuniis Latinorum quequam permittens agrum suum eos possidereatque uti institutis patriis. Iussit autem tradi perfugas,& Ut captiuos Romanorum sine putio, fas
mulosque dominis redderent,quos in pabulationibus depraehenderant, atque pecunias astuque colonis abstulerant,persoluerentAE si quid aliud damni intulerant in procursionibusiaut corruperantae restet:& his factis licere eos amicos esse,sociosque Romano rur gentes omnia,quaecunque ipsi Πmperent. Sic igitur Latinorum bellum in hunc finem desit, aero pompam insignem duces de Bellum in hoc bello triumphauit.Sequenti vero anno duxit m sabinos exercitum, multo Sabinos. ante scientes voluntatem erus,& apparanam in iunec expectante ut in reagionem suam bellum pertransiret, sed Sc ipsi paratis interim magnis viribus obauiam prodeuntes,commisso que prato circa fines utriusque gentis ad noctem usque cessere neum. Pugnarui enim vitii acerrime. diebus aute sequentibus neque dux Sabinorum eduxit e vallo copias, neq; rex Romanoru, sed se castria tinetes ambo rec am quicquam alieni populantes omu rediete. Erat enim mens ambobus eade, ut maiores in hostem vires ducerent ineunte vererius ubi ramis sunt viris oluere prius sabini socias habetes copias magnas Etruscoru, Taranii
sederutq; prope fidenas, ad fluetes Anienet. & Tyberi bina iacietes castra sollertia. Hucisa sibi im in cotinua, mediui habentes comuniter ex ambobus numis
139쪽
nibus aquarii defluxum superque extruet est pons lignis c5se usae s Pliis, ratibus h susterat usae earum exhibes inter ipsos celareo castra una. Atactim autem irruptionem eoru Tarquinius, educit ipse quoque exercitu, collocrat que paulo superius ab illam castris iuxta Anienem castra in colle quodam satis tuto, oinniq; proptitudine irruet utrisq; in bellu vultu eis in certame ex acie, rami maius neq; minus costilitata prsumit quidem Tarquinius ingeni mperatoriisque cosiliis.res omnes Sabinorum coter , 8e vimq; Uallum auserens. Fuit auia imperatorius sensus ille huiusmodi, scaphas parans fluuiales, & rates, lignorum ipsas aridor aruisquiliamque plenas,sulphuri Mitem Spicis ad utras Q; mulorum partes, i ipse cosederat. posteaque obseruans Ventu circiter matutina vigilia prosperia ignes colici iussit in materiam: Ac scaphas.rates queserti sinere secundu fluxu.Neque breuissimo tepore decurretes spatium interiaces, inraesciatesque in ponte flamis eum Undique corripiunt.Sabinis aute, ut Uidere repenti nam flama multa. currentibus auxilio, omniaque molietibus idonea aa tiaguendit ignem. Advenit prima luce τarquinius instructas ductas Romanorum vires. Se aggressus Vtrinquevallii a custodibus plurimis desertum, sestinatibus ad ardentia, a paucissimisque desesum. nullo negotio sit eius dominus. Dia que haec fiunt alteru sabinoru vallum trans flume alteraquδque supuenies Romamnorum manus capit emissa ea a Tarquinio circiter prima vigilia, atque traicet scaphis. ratibusque tamen Vnum e duobus sectu meam partem, qua maxime
latere posset Sabinos. Eratem prope vallia, cum ardentem potem vidit quori cierat madenti signu.quiveris in vallo restiterat. xlii quide pugnates a Romanis sunt interfecti.alii autem se in conuentia fluminii proiicientes: nec sufferre valet res vortices amnis ipsius,sumigebatur. assumpta quoque est pars eoru riora eruiαgua igni, dum auxiliu potestati serui. Capiens aute Tarquinius Utraque Cas a. relictam eis prsdam diuidecim militibus cocinit. pios aut e multos imbuastinoru que. & Etruscorum Roma ducens sub multa habuit custodia. sabi et igitur belli poenituitob eam calamitatem coactos. atque mittentes legatos ipsa in sex annos inducias impetravit. Etrusci autem irato animo serentes, se victovesse s ius 1 Romanis. 3c quod missa legatione noluerat eis Tariumius mini os reddere. sed habebat loco obsidum, Decretum faciunt uti s Etruscom urbes comum ter bellu Romanis inserat. Scos militia detracteti extra societate esIethis sanciti tacui copias, atque traiecto Tyberi castra prope ridenas locat: o cipataque per Nitione Urbe ipsa. dissidetibus qui in ea erat multaque CaPielm corpora multaque prsta abigetes ex Romanoru regione domu rediere. Fidenis prssidium abunde relinqueres. Videbatur enim Vrbs ipsa in recepta cesta fiatum optimu aduersus Romanos belli.Tarquimus aut anno proximo Romanos o in armis habes. 3c a sociisquς maxime multos potuit assumem, eduxit eos in hoste initio veris, ante qua compati illi ex omnibus Urbibus in se priores arcte ac diuisis copiis omnibus bifaria ductans ipse Romanu exercitu. sociorumque ' Viriua quibus pars magna Latinoria erat.Egerivi cognatu suumduce de Iaraminem hoster, qui rideius erantaussit ire. Pars Esc igitur socialis vallum Prose uridenas locorrunt me tuto collocans ,ex contemptu hostium parum assuit, qui perdex ux
140쪽
perderetur omnis. Na qui pidems erat prodio auxilia alia ab Etruscis vi accer seriae & obseruato tepore oportuno egredientes urbe, castra primo coepere intepetu negligenter custodita, & in egrestis pabulatu magna edidere cree. Roma norum Ueris manus,cui Tarquinitas prserat, Veientium regione spolians, atque depopulans ac multa inde qus usui soret,efferens cum deinde ex omnibus a tritiscoru urbibus aduenirent magna vetentibus auxilia, descendens in pugna halid dubie victrix fuit. posteaque regione peragras ipsam Urbiu, sine metu populaebatur.Μultaq; capies maci a multas que pecunias Vt ex se ei regioneaexeunte iam sitate, domu abiit,ae Veientes quide vehemeter illa ficti pugna non antiplius egrediebatur urbem, sed se cotinebat videntes spoliatam regionem. Rex autem tribus utens incursionibus, ac omnes Veientes priuans agri sui fructibus, ut desertam ex parte maximaregione Uidit, nec habere se in quo amplius eam Ieseret. aduersus urbem Ceretanoru duxit exercitum Pr primu quide vocata est Atala, incolentibus eam 1 elasgis. Sub Etruscis aute veniens mutato non m dicta est Cereta. Erat aut eraseelixsi qua alia in Etruria atque populosa, ex uera exivit exercitus de regione dimicaturusac multos quidem perdens hostium,
buserat potetissima, Prudelium hominu opus sunt execuu. Educente enim ad eta
quinius aut ubi es de veletibus ex sentetia successeramduersus eos, qui pidenis erantalostes durit exercitu. eiicere voles pr=idiu, simul pera vlciici cupientiqui Etrusciis muros prodiderat.Fuitque igitur & ex acie inmanis protum.& in oppugnationibus murorum certame durit captaque demit per vim urbsea fuit. at que victi prssidiatii milites simul O taptiuis aliis giruscoru in custodia sunt traditi. Fidenates autem qui auctores vis iuerat desectionis, Abiblics sunt decollat ali j exilio mulctati sunt petriuineorumq; bona Iortiti sunt hi, qui erant ex Romanis ves colam, vel presidio Urbis relicti. Ultimum vero Romanis at Re Etruscas prclium,proxime Urbem in agro Sabinorum fuit. Proipter eam eminsultum in , Romanos Etrusci secerant persuasi ab iis qui se eo loco priores clades: Educata interim inurbibus assatim iuuentute. sed non tamen successit eis conatus illi ex sententia, apparente statim Romano exercitu: neque cotidit, Ut vlla ciuitatu publico consentu Etruscis auxilia mitte rentur, sed ultrones quida ess Venere auxilio,ii quide pauci.& magna mercede coducti. Ex hac pugna loge omnibus, qus inter se pii gesserant, maiori. Res
certamenec paucos quosdam qui seruati ex multis essent, suscipientium. Nam