Dionysii Halicarnassei De origine vrbis Romæ, & Romanarum rerum antiquitate, insignes historiæ, in. 11. libros digestæ. ..

461쪽

R HA RVM, LIBER UMnteirius. Fo: CCXXXI. eu p videt tibin virgines mulie esteracut itelligat ia aliquado romani se oliberis senios sectos, nihilque illi deinceps sortuna sua maius sentiant. Quid adhuc differs ac non singuinem meu ante tribunal tuu coram omni u oculis 1Gndis Scito tantum hoc clare, quod aut magnoru malom Romanis, aut magnoru bonoarum initium mors mea erit. Adhuc autem loqui voletem iussi a magistratu lictores arcebant eu . tribunali, ac paremudicatis iubebant, volebat Q Claudius puella capiens abducere Avuncul ponsol obsistentibus. Videtes aut e laetum miserabilem qui tribunal circunstabant una omnes exclamarunt. Nullius Um et iducentes potestate superioris,contendunt obuiam violatoribus. ita ut incursum eorutimens Claudius virginem dimitterin sub pedes ducis confugeret. Appius aute aptinctio perturbatus esseratos omnes videns dubitauit diu quid agi oporteret. Deinde Claudio ad tribunal vocato. Sc cum eo pauca collocutus ut visum est, signis ircans circunstantibus Vt quaestarent, dicit talia. Ego plebeii cautione de Uadatione corporis per Claudiu. Postil video vos exasperatos ad hanc declaratione omitto, volens gratificari nobis, persuasi clienti meo, ut sinat e natos virginis vades dare. donec pater eius adsit. . Abducite igitur Numitori puellam, & vatanoni ii si flendi eam in crastinu firmate. Sufficit enim vobis hoc lepus ad nutiandum hodie Vergini cras intra triuaut quatuor horarii jactu ad adducendum e castris. Petentibus aute eis plus temporis mihil amplius respodens surrexit. tollit sella iussit. Atio ubi e foro abiit incestas & per affectit furens cogitur no amplius tradere cognatis virginem. Sed quado illa pervadatione producta esset. vi eam a utare maiorem sibi custodiam assistens,ne a turbis violaretur ac loca circii tribunal catervis sodalium clientum que prsoccupa Ut honesta cu excusatione hoc ageret .no adueniente ad vadimoniu patre, dat si dissimis equitibus epistolas in castra mittens eos ad Antonium legionis ducem in qua militabat Vergimus. postulans ut eu dea tineat in diligenti custodia re se lateat desilia audiens, fugiens que e vallo. Saeterii ammerui eum prs missi ab aliis Vs que ab incipiente controuersia recessarii puels Numitorii filius si ater que Iccilli. Egregis indolis adolescere, iuuenilis que pleni impetus effusis habenis ipsi adigentes nagestis equos sestinantes que iter. 3c Vertiimu de his quae agerentur certiore facientes, ille aute Ueram tautam cestans Anioenium necessatis que sui arti cuiusdam mortisse audiuisse fingens.cui sinus & sepultura urare oporteret ipsum ex lege, dimittis circiter lucernarii accenset s. Pergit Q Una m iuuerubus P vias alias times persecutione ab exercitussimul & abvrbe qSetia euenit) . Na accipies Antonius epistolas circiter prima vigiliari iustalia ad prehendendu eum equitem. Et ex urta emissi alii, tota nocte obseruauerunt ab exercitu serentem viam. Ubi vero nunclauit quidam Appio Uenisse Verginiti, exutra sensum factus fuit ad tribunal magno cu comitatu perque cognatos producit puellam .iussit quodcunque factum esset,illique aduenisIenti Gaudius eosdem rursus sermones percurrit. Postulans fieri iudicem eius res Appium nullam ipsum ita terponentem moram. Cum Se iudex adesset 8e testes familiamque ipse traderet in quibus omnibus multa inerat simulata miseria, si non aequis polentur iuribus, Ut antea suerat ,quia esses esset Appii Claudius, multaque adbibebatur adhortatio. ut non ille miseriora dicentibus, sed iustiora pol halantibus, esse vellet auxilio. Pater autem puellae reliquaque necessarii defendebant subditionem , multa iusta que

462쪽

nere aut amicitia coniuncts a qua sidenter haberet& certum id quod susce testatemque habentem ipsam dicebant. Vtrius sexus vellet prole capiendi potius electuram suisse rubitum qua puellam .patientem enim

quam nunquam rem Uentio indigentem. & per unam sumministrari valente egit seipsam &cum testibus liberis munitoris Vt puellam educatam sibi pollea matus domini eriperent.Τempus pie aiebant non paruum ipsum quidem esse argumentocudd nihil sani diceret accusator. Non enim indice aut testes quindecim annos leactetam habitur suisse subditam. Sed 8c adhuc prius dicturos, criminantesque illi accusatoru sides ut non Uerasareque congruas possit labant opponi eis suas ipsorum fides, multas illi&insignes nominantes sceminas. quas vidisse dicebant grauidam numitoriam ex mole ventris atque pigritia, praeterque ista ostendeta iptis quae in ζ π , Tent ob cognationem Et quid illa pareretvidissent postula* t quod erat argumetum omniti clatissimnm multis

La o mori insem, Illis is sed Ac seruis dicebantque illi hiatque eas examinari. Et, quod erat argumetum omniti clatiuinam multis virismuinibusque attes tibus, non tantum liberis sed& senus dicebantque illi hoc ad extremum quod matris laete nutilia esset. Haec inlans esse autem illud immachi nabisse impleri lacte mamas se ins non parientis.Haec & multa his similia adhiabentibus ipsis sortissima Sc quae in contrarium rationes reciperem valerent Multaque permutantibus ex calamitate puellae comiserationem alii quidem omes quirit me istos sermones audierat .sormae que illud miserabile animo cocipiebat quoties

spectarent virginem.Nam in veste ipse sordida moesisque aspiciens, pulc tudin que consumens oculorum rapiebat ad se aspectus omniu. Adeo: suprationis nemirma aderat quedam & gratia sonans absurditatem deflebant.Ex quibus bonis in quas commeta, improperataque decideret subibatque eos illa cogitatio, quod soluta libertatis lege , nihil erat quod prohiberet. Suas quo que Uxores & filias pati eade quae illa Hac igitur & multa alia his similia cogitantes, & inter se colloquetra Annius fiebant. Appius aut ut vir sensu per naturam non Ualens.magnitudineque potest, 'N' ii, eo ruptus tumido animo,& ardentibus amore vitaribus aeque ad sermones desidentium mentem adhibebat, neque lachrymis puellae fra eur: do namque astatium irato accipiebat animo tanqua ipse maiori dignus esset misericordia. prauiora patiens propter illam ob quam in seruitute trahebatur formae excellentia.

Per haec igitur omnia stimulatus Sc insaniens sermonem eloqui sustinuit impudentem. Per quem manifestus suit suspicantibus finxisseipsum aduersus virginem caluinam Popus esse ausum agere Crannicu& crudele. Nam dicentes adhuc eos iubens delinere. Ubi id sinum est. atque omnis per sorum turba impetu accς pit desiderio adducta cognoscendi qus ab eo dicerentur, saepius conuertens faciem hue RAppii sen illuc, Sc eateruas amicoru quibus forum cum rat oculis dinumerans haec dixi. tentia. Ego de hac re Vergini. δέ δ Uos,qui cum eoadestia , nonnimc primum audiu sed

463쪽

ciuilibus actionibus inuolutus. non amplius res claudii curs habui,

mihi prius sane nihil iniustum petitur si vult natam ex serua sua abducere. Si enim alteruter alteri persuasisset pulchre res haberet Postquam aut in conti Oucisam res venit octelior ego. et iudico hune esse ancillae dominum. Vbi vero haec audiue runt quieu que aderant Viri integri iustaque dicetibus aduocat intendentes in coer Triporatu&: linatione mixtum eiulatum , decemviratus autem adulatores adhortantem Ualent que augere siduciam potentibus vocem attollebant. irritato autem sero, isque sermonem generis & a ct onu plernoaedicens Appius silentium Nisi inquit desinatis seditio m seretes invi Stan Appii

nar leti ipsi&nusqua utiles neque pace, que tali odio. pu 'harcprssidia Psin capitolio sunt Sc in arciebus, esse a nobis aduectis extemos hostes parata, ae vos intus sedentes corrumpere in Urbe omnia permissura. Sententiam igitur capientes meliorem ista qua nunc habetis. vos quibus nihil est negotii abite si tipitis,& res nostras curate. Tu aut habens

malo Verginius. opus animo concipit sanE patri erumnosum & amarum veru libero viro agniscique sensus decens.Petita enim amplectendi filiam,vltimaru salutationum Venia.&collo edi,quscunque vellem. solus cum sola prausquam e soroduceretur . concedente istud duce Sc inimicis paulum decedentibus suscipiens solues tam re defluentem. si que detinentem, primum reuocauit. Deosculatusque estae Iiquorem lachrymatum detersi,deinde eam paulatim subtrahens ubi pmpe tabernam Lanii cuiusdam fuit, arreptum demensa eius cultrum per viscera exegitshae. Hoc tantum dicto, liberam te Se honestam silia ad manet progenitorii mitto.nam Uergini' viventi neutro horum per tyrannum tibi potiendum erat. Exorto autem clamore, propria habens cruentatum gladium totusque per fisus sanguine, quem puelle sutarat ceis sitam des, currebat per Urbem fuributas, cans que ciues ad libertatem, atque percussis peremit. porti ascendit equum,qui ei paratus erat, contenditque ad exercitum, Icilio& Munitorio adolet centibus,qui eum a castrisadduxerant, tunc etiam comitantibusac sequente quoque eum plebeiorum turba alia non pauca, ita ut essent circiter quadra, ginti. Rppius autem ut puelis casum cognouit,e sella exiliit,persequique Verginiuvolebat. Multa dicens ages indecora. tera circu stantibus cum amicis.&Ut nihil peccaret postulantibua Abili erga ora indignatus. o iam domi manente,nuntiant

464쪽

quidam sodalium, quod circa cladem puellae Italius socer patruus que xumito iuscum amicis aliis, cognatis que stantes anda 3c insanda dicunt aduersus eui vocant, que populum ad libertatem. Ille aut e prs iracundia mittit lictorum aliquot duci imbetis clamates in carcerem, S efferri cadauer e soro . Rem satiens s hillis sma. miniri acque temporibus congruam. Nam cia eum oportuisset mitigare turbam. qui tu stam ire causam habuisset.cedentem ipsum stati in tempori pollea que alsa excusantem, alia deprecante. alia aliquibus aliis benes iis recuperantem. Adduetus ide ad

uiolentius, coegit eos in amentiam conuerti, que enim permiseriit circunualantes trahi mortuam, neque in carcerem eos viros duci, sed inclamantes qui vim asseret impulsu eos. ac Uerberibus expulerunt e soro, ita Ut cogeretur Appius cum amicis

pluribus 8c clietibus in forum ire cohiberi iubens Scarceri ex compitis qui in eis petitarent .sentientes autem costium egressus eius Valerius Sc oratius, quos esse dixi principalissimos libertatis recuperatorum multa bonam que iuuentute circu seducentes, ante mortua consistiti. Et Ubi prope fuit Appius, primu quide inodiosa υerba Sc improperia aduersus licetiam eoru prorupere verbis,deinde etiam opera aditu cientes similia serietes Q dc auertetes obuios. Appius aut moelhas,ex ea praeter spe punitione neque habes quid aduersus hos viros ageret, iam ire cogitauit exitiosissimam tanqua enim adhaereret ei adhuc multitudo. Ascendens ipse in aede Uulcani populum ad concione euocauit. Accusar si conatus est illor uviro ii iniquitate Scco tumeliam, tribunicia ipse potestate Sc spe leui elatus, quod cum eo simul populus indignatus pennitteret eos viros de rupe deiici. Valeriani autem alteri sori locum occupates. deponet es 4 corpus virginis in loco unde Oibus futurus esset cospicuus concionem altera congregarunt. multam inseretes Appii sociorum Uaccusatione. Oportebat autem suod quidem verisimile est ut quos moueret dignitas illoru virorum εἰ quos puellae mileratio grauia. Se a grauibus ob infelicem decore passς, Scquos ipsum veteris constitutionis reipublicae desideriti in hanc contionem hortaretur. plures ipsi aliis congregarentur, ita Ut pauci quidam circa Appiu fierent reliqui decemviralis illi iactionis, in quibus quo 'q; erant aliqui no amplius magistratui iteli obedientes ob multas causas. Sed si aduersariorum res valuissent.libenter ipsi in decemviros incursuri. Uidens autem se desertum Appius:coactus est mutare sentetiamsoro Q decedere. Quod maxime ei profuit. Nam immissus est in potestatem plebeiorum pulchras eis persoluisset poenas. Post hac autem potiti quanta vellet potestate Valerius 3c oratius sermone aduersus decemviratu intulere confirmanutes qui adhuc dubitarent, magis que item alienarunt ciuilem turbam a decemvirae tu cognati vi Cinis serentes insorii lecticam . alium 'que ornatum sepulchralemqFunebri, poterant pretiosissimu comparantes. electione facientes corporis per illustrissima popa vir urbis compita. Unde a pluribus conspiciendi essentaexiliebant enim ex ςdibus,muginis. lleres.& Uirgines essentes hunc casum. floresque aliquς Sc coronas aduersus lema Ium iniicientes alis zonas Sc balteos alisque vittas virginalis compacqusdam iteretortos erinium detodentes circinos, homines autem capietes aliqua ex proximis ossicinisalia pretio.alia eratia,oblatis donis ornabant funeris elationem, ita ut id sunus per urbem celebre duceretur. Promptique omnes serent ad dissoluendum deicemuiratum . nisi quod qui sentiebat eum eo magistratu tenentes arma magistrautum eis metum asserebant. Nec Valetius Sc oratius censebat per ciuilem sanguinem

465쪽

ROHANARV H. LIBER UNDE carius. Fo. CCXXXIII. rem contentione tolli oportere 3 in talibus quidem perturbationiluus Urbs erat, egrerum Verginiusquem dixi sua manu siliam occidisse. agens equii pro Viribus ad uenit circiter accensionem lucernarii ad castra in Algido, talis qualis ex Vrbe excurererat totus conspersus sanguincitenens que in manibus cultrum Lami. Quem videles qui pro castris excubabaticoniectare non poterataeuidnam passis eligit. Seque, tantur .ut audit uti rem & magna &grave. ille autetiens ibat.innuens que obuiis, ut sequerens. Excurrebant lex tabernaculis. per que trasibat media cernates omunes conglobati, laternas sacra que habentes. solicitus nis que & tumultuum pleni. Circunflantesque eum sequebantur, is que ubi in patentem locum venit, stans in parte quadam celsiori . unde ab omnibus videri posset, enarrat aue se deprehem dirient calamitates, verborum testes eos qui sibi in urbe affuerant. Et ubi υidit

complorantes multos & lachrymantes. ad preces supplex conuersus est, orans, ne se negligerent, ne 've se multum sinerent, patriam sue Vituperatam, quae cum diceret multa erat cupiditas omnibus audiendi, iubebant que eum dicere. Isque carpiens iam sidentius decemviros, & enarrans quam illi multis rem ademissent.&quam multos verberibus oesissent, multosque patriam sugere coegissent nihil ipsos delinquentes, mulierum quoque Virginum que nubilium raptus, puerorum αque liberorum improperia, alias ue eorum iniquitates, crudelitates que enume arans, hoc modo inquit ros Uituperant hi, qui neque lege habetes hanc potestatem, neque senatusconsulto. neque iussu populi , eam sibi astumpserui. Nam tempus annuum, post quod oportebat imperantes ipsos tradere aliis rem publicam .praetoriit. sed tenent eam morum violentia multam nostram despicientes timiditatem. multam mollitiem tanquam foeminarum. Subeat unumquenque vestrum cogi etatio eorum, Ps ego sum passus,&qus alios passos nouit. Sique aliquis vestrum inescatus voluptatibus ab eis aliquibus aut grati Is decemviratum non timet,nec Ut ad se veniant aliquando acerba. Metuit discens iste nihil esse tyrannis, fidi, neque ob beniuolentiam alicui dati a potentibus gratias .cstera que similia mutent senelum , atque Una utentes omnes vos sententia, liberate a tyrannis patriam, inqualunt deis templa extructa,& maiorum vestrorum reliquis quas post deos honor tis.& senex patres alimeta a vobis multa dignaque suis laboribus repetetes,& uxores legitim ς' ,3 si lignubiles non parua ipsas indigetes habentiu eas cura, marium soboles, quibus debentur iusta naturς progenitorum. Domos autem & sortem &pecunias multis patrum, multis vestris ipsorum laboribus quaesitas taceo quorum nihil licet nobis habere certum, donee decem dominentur tyranni. Non est homi unum temperantium &generosorum, aliena ter utilitatem acquirere, Sc amitti per mollitiem,propria negligere aut cum squis Volscis& Sabinis, omnibus que siti, timis diuturna bella de principatu, sineque intermissione gerere. Nec aduersus ima rantes vobis, prser leges pro securitate Vestia, libertate arma capere, an non Vrabis resumens spiritus.costabunt vobis cogitationes. Patrii virtute duns qui ob unius foemius contumeliam viola is ab υno siliorum Tarquinii propter illam calamitatem se interimentisqdeo sunt indignati,illo casu irritati.comunem quada contumelia illam existimates, ut noeiecerunt tantu urbe Tarquiniu, sed omnino dominatu re u iustulerit,uetuerint ἰ deinceps Romanoru aliquem vita tota magistia tu gerere no obnoxiu, tutates ira iurameta maxia 3e in nepotes execrau

466쪽

vi o M Y III MALI. ostio Nuri si v Εtiones: si aduersim ista sacerent amprecantes. Deinde aute non tulerunt illi vivus flagitiosa adolescentis tyrannicam contumeliam in corpus liberum vos multorum feretis capitii tyrannidem. Vtentem omni iniquitate 3c Detulantia.&andies magis usura,si nunc patiamini Se toleratis, non soli mihi suit silia excellen, serma, quam aperte violare, in que eius contumeliam obseruire aggressus est Appius . Sed sunt

vobis multae etiam aliis filiae aliis Uxor liisque centis md is filii adolesceni tuli. quos quid prohibebit ab aliquo alia deam tyrannorum , siue etiam ab Apα pio isto pati eadem nisi forsan vobis deorum aliquis est sponser.quod sinentibus vobis calamitates has meas non ad multos Vestrum venient similes acetbitates.sed ad filiamusque meam progredientesamores in re mIerorum Viri in due corpora temperantes erunt. Sed multar tame intedicere. insinite ut solet fieri. sint tyrarmorum conrupiscentiae. Tanquam luem Quae eas cohibeat. aut metum non habeutra Vllum. Mihi igitur exequentes viri ultionem iustam.& parantes vobis ipsis.ne talia patiamini securitater rumpite iamtionis. multi aduenientes dioere audebant palam si quid graue misi essimi. Audientes autequae serent quinque viri,illi quos dixi rebus proe stos esse ac timentes nemus in eret turbae impetus decurrunt in prstorium omnesβ cum amicis specula Intur. si qua ratione pokent compestate turbationem illam propriam ipsi circunsistentes arina. Vbi vero audiuerunt abisse eos in tabernacula ac desinente quiescentem que tumultu ignotates illi visum esse pluribus centurionia per arcanas coeuration ut ab eis desisteret.liberarent Q patria instituerut Ubi dies quaprimu fieret. Irtur:

laminiit coprei ndere in custodian habere . atq; copias emittetes e caaduersus hostes. Regionem 4 eoru optima rastrametates populari nomilites de iis qui serent in urbe amplius citriosos, partim propter emos

- Ση Mn cirrastrametantes iidem regionem Q Ueltra tanquam omnea

ritia ci; ostendistis. Male castrametantes iidem resionem Vestram Iiostes populantes, nos pauperes*egenos effecistis. De quibus tinniost: que omnib centur tu visgna tollerent, ducerento domum exercituum.

467쪽

auter mutn, sam mouere na. neque tutum, neq; sanctum esse exituT Nimquere ob sacram in militare quod maxime om

ute decenata orsi prstetri laetate, annuu excedoei designata erat . Parere autem non i mrirantibus ex lege Nea texistimantes.colhortatique inter se.& fiduciam etiam quis --α 'ς H'-tossunt, ira que vallum serunt suturum autem i, R Vὸ ili moribu , neque omnibus optima cognoscentibus. Vtessent aliqui etiam manentes cum ducibus milites, & centurionertot tamen ii h numero, sed multo aliis pauciores. Hi igitur exeunte e castris. ac tota dis r saciente Vesperi in Urbem adueniunt. Nuntiatiae surruentum comm nu B in

esse exercitum. Erat que clamor cursu que per Urbem incompositus, nec tamen six tur batio, ut mali aliquid peream seret. Vadentes enim la

mentes de honemes ἡ inra quinque in algido legi oes. Tune χνυbi eo uere delaetione eatasortii direntu cupide amplectentes. Erant aut Larum et ii

ta iniorum erat dis is is Sextus Sextia

inrimi ixti sunt inter se. armis depositis, permiserunt illis pre- Manilius rempublica inremetia dioer e. & agere. exque illis Ioa

ta TVxi i v s uii 'lli Omnia tractantes, perseuerabant incerta ava h m m ς Appi ut masciret se praesentis turbatio ras autorem suisse maximum. & malorum ae peream expectabantur sere nolesbatncquam publicorum amplius attingere. Ses domi stabat collega veth et mur Spurius Oppius. Perturbatus &ipse a principio tanquam se quam celamme

s conuocauit, accersens unumquemque eorum e domuhus .eis que adhuc congregatis. Venereducesabexercitu qui siderus erat aegre se

susciperet . Vbi verὁ sententiam efferre Vn sena m oportuit. dixit Lucius Cornelius oportere abire eos cui in Lucius uentino erant eo ipso die in eastra, ad quae deputati erant. R a ducibu Iussa C HiVβ

468쪽

exequi nemine futuro reo gestorum praeter autores solos desectionis, dehisque duces iudicia exercere. Quod si ista milites non faciant. Consultare tunc de eis senatum. tanquam ordinis desertoribus, in quo a ducibus statuti suerant, militatis qlie violatoribus sacramenti. Primi autem deinceps imperium 1 populo centu i , . riatis comitiis accepere. Lucius Valerius potitus,& Marcus Oratius Barbatus

se plebi omnia utilia perfecturos, leges sanxerunt centuriatis contionibus. aegre quidem serentibus patritiis, sed contradicere erubescentibus cum alias quasdam, quas non opere est scribere, tum eam. quae positas a plebe leges, curiatis concioni bus iubebat. Ex a quo omnibus romanis poni Vim eandem habentes eas quamquς centuriatis concionibus serendae essent, erantque poenae appositae soluentibus t transgi edientibus legem. si reprehenderentur mors. & bonorum publicatio. Hse lex patritiorum ambiguitates, quas cum plebeiis antea faciebant. Nolantes post 'iis ab eis legibus parere. Nec omnino concionibus curiatis firmata esse existimantes. communia ciuitatis omnis decreta. sed decretum esse illis solis proprium. Quodcunque verb centuriata cognouisset concio, hoc putantes, &sibi ipsis. Scabis statutum ciuibus . di etiam ei tenim prius etiam. quod incuriatis concionibus

vincebant plebeii . pauperesque patritios. In centuriatas autem patritii . multo aliis pauciores superiores fiebant plebeiis. Hac confirmata a consulibus lege. cum alii& ut dixi quibusdam popularibus, tribuni statam illuditan pus opportunum putantes puniendorum decemvirorum, diem eis oportere dici existimarunt non illi eos omnes simul in iudicium. ne prodessent alteri alteris, sed singulos addueentes, opinabantur enim hoc modo facilius captabiles eos fieri, speculantes que a quo imciperet opportunissimo. cogitaunt. primum Appium iudicio sub cere . cum aliaumniani uuarum causa odiosum plebi . Tum verδ nouissime perpetratarum in VIDginem iniquitatum .hoc enim perdito.videbantur sibi etiamcaeteros superaturi. si i. que ab humilioribus inciperent molliores sine suspicabantur iras ciuium ad illustiissimos. Viti namque iudicandos vehementiores quidem ipsas quod iam tape eum

cusatio 3

Spurius

moritur.

nit in prioribus certamimbus .His igitur illi consultis, continerunt caeteros. R in extra sorte Uirginius Appia accusaretidecreuerunt. Desertur que de hinc ad plebea Virginio accusatus in contionem Appius, petiturque tempus ad defensionem.

Verum ductus ipse in caroerem, ut custodiretur usque ad finem iudicii non enim vades dandi, data est ei potestas ante diem destinatam iudicio in vinculis mortitur. ut suspicio multorum fuit iussu tribunorum. Ut vero illi diluere Uolent esculpam vulgarunt. se ipse laqueo suspendens . post illum autem, Sputius oppius du i ii tui cius ad pi exii, alio tribunorum publico munit o. causae que potitus desectoe Exilium Omnibus capitur calculis carcerique traditus moritur eodem die. Reliqui vel δ exdhebi h Ui dccem, priusquam eis dies diceretur se exilio ipsi mulctarunt. Bonaque eorum omo uti, & nia tam mortuorum tuam emtum accipientes quaestoresUrbani in publicum retude duita late dies que deinde etiam Narco Claudi ei. qui Uirginem capiebat,ut seruam, diuiti, titio citura sponse virginis eiusdem letalio, isque causam in iubentem inique agere Aps l. pni referens. liberatur morte mulctaturq; exilio, neque aliquis alius subministrantici iniquit aliquod deceu uis subiit discrime publicii. Ieddata est omnibus securitas

introduu

469쪽

ROMANARUM, LIBER VMdEci Mus. Eo. CCXXXV. introducensque institutum istud scit Marcus nusius tribunus . hanc rem aegrestarentibus iam ciuibus & hostes fieri expectatibus, ubi vero sedatae sunt in urbe turbae ecretum firmant,Vt educatur aduersus hostes qua celerrime exercitus, sanciῆα te que populo id,quod a senatu decretum erat. Alter consulum Valeriusdunidium

copiarum habens.aduersum equos eduxit eas c Volscos. Conueneiant enim virgque hae gentes. Atque equos sciens ex prioribus successibus gloriabundos in multam deuenisse contemptionem romanarum virium . adhuc magis attollere voluit. Ferociores que eos sacere opinionem exhibens non Veram. tam que horreret cum eis manu conserere , ostenditque signa timentis omnia, locum castris ponendis elis

gens excelsum Ure que accessibilem, sessamque circunducensprosundam,&Ualtim erigens altissimum,prouocantesque in pugnam .hostes ex probantesque sepius ignauia tollerabat quietus manes. Vbi vero cognouit optima manu hostium ad excursionem 1lerni corti agri, latin ut gressam,& in castris neq; multa neq; strenua custodiam retustam an tepus esse opportunum putas, eduxit exercitum, &instruxit, Ut ad pugnam Memineque aduersum prodeunte, eam diem quieuit sequenti vero duxit copias ad eorum non admo m munita ipsa quae cum obsideri adiuissent qui Gressi erant ad exculsiones redeunt, nec una tamen, nec compositi. sed Rsparsi. & pauci simul, ut casus tulit apparentes, at relicti in castris Vbi aduem

tantes conspexere socio ferociores iam factaexeunt.& instruisti quidem ita aciem. Fit que certamen magnum, & Utrinque caedes multa. In quo Vincentes Romani,&qui resistebant vertunt, cui fugiebant persequentes, alios occidunt, alios captis uos ducunt. His que peractis. Valerius iam Licenter re onem hostium popular Ualatius batur. Marcus autem oratius nussus ad sabinense bellum, ubi gesta a collega victor. suo cIgnouit . educens & ipse copias, progreditur e castris ocius totis Uitibus, adu oratius. uersum non pauciores numero sabinos. rerumque ipsos militarium peritissimos. Demostrarant enim illi quoque spiritus.& audaciam multam ex prio bus succensibus aduersus sibi oppositos. & omnes communiter. Se priuatim eorum du scior . erat enim non dux bonus tantummodo . sed miles quoque manu pronaoptus . Carteium pugnantibus magna cum alacritate equitibus . Uictoria poes Victortinas est elatissima. multos hostium interficiens. multos que plures capiens. vali Oratius.li quoque deserti dominus, in quo& hostium apparatum multum, & praedam

omnem . quam ex agro Romano abegerant, de captiuos suorum plurimos repeperit. & seruauit. non enim praeuenerant, ob contemptum sabini remittentes

domum emolumenta, consul itaque Volens res hostium esse militibus suis emo Iumento, excipit ipse ex spoliis, quaecunque deis consecraturus erat. Praedam vetro reliquam adeptis eam reddidit, is que peractis duxit Romam copias, per id, que tempus rediit etiam Valerius agnifice utrique de sem victoriis sentientes.& se triumphos sperantes ducturos esse clarissimos . nec respondit tamen eis euentus ad spem . nam perosus eos senatus Castra habentes tunc extra Urbem in campo Narvo, 3 ab Uttis Pegesta cognoscensaron permisit eos victoriale perficere sacrificium, multis quide palam aduersantibus,maxime verδ Caio Claudio, eratenim Caius

ut diuid Appiidecemviri,& a tribunis nuper intersecti patruus, proserente leges, Gaudius

per quas potentiam senatus iminuerant,alia que instituta, Frcuque illi administrates tempublicam perfecerat . ad extremumque percurrete decemvirorum, quos hi

470쪽

tribunus prodiderantaliorum quidem interitu aliorum Ureo bonoru publicationε, tanqua prster iusiurandum Sc laedera.ac dicente quae per sacra firmata essent, inter patritios 3c plebeios facta esse in securitate omniu ante actor u Se obliuione: Appiique morte asserente non sua manu ,sed per insidias fuisse tribunorum ante causae diectionem, ut nec ipse oratione in iudicio, nec misericordia potiretur, ut vir in periculo constitutus, dignitate generis insignis.& cuius multa in rempublicam et leni meetita iusiurandum Sc sidem implorans, quibus credentes homines an reconciliatione conuenerant. Filios que 3c cognationem adduces Se personam sumes humile Sc alia multa faciens multitudinem in comiserationem attrahentia. Has igitur accusatiouries consulum multas effundere Claudio etiam astantibus. Usum est satis esse debere consulibus. si non ipsi poenas darent, nedum triti phis aut talm cocessionu aliqua digni haberetur. Negante igitur triuphueis senatu indignati ValeriusAE Oratius.

grauemque hanc putantes columelia, aduocarunt ad concionem multitudine. multumque accusato senatu. a Itientibus cooperantibusque tribunis, legemque inatroducentibus, potestate triumphandi a populo accipiunt primi romanoru omniuhane consuetudinem introduce te s. dehinc due rursus in dissensiones expostulatioumque deuenere aduersus patritios phiali instigabant efii eos tribuni contionales quotidie,dicentra que aduersus senatum multa irritabatque multos suspicio, quam

tribuni ipsi studebant, ut vehemens fieret fama sine autore aucta coniectiaris 'l nopaucis tanqua leges selituri essent patritis, quas Valerius. 8c oratius consultii gerλω tulerant. Detinebat que multos Ualida nec a fide distam haec opinio & que quis de sub his consulibus gesta sunt,suere talia. Sequente vero anno sules Larci Erui, Se ritus Verginiusβ ab eis magistratum accipientes. H. Ge.

Hic nulla traductio latina reperitur, quia graecis vetustate corrosus deficit. Captius . nihil autem respondetibus. sed indignatibus progredies Captius ad pulpitu. Habeatison triues a dissidentibus ipsis concessum quod ipsi sibi regione nostra nihil ad

eos pertinente vendicat ad hscque vos respicientra iusta iurique iurando couente etia aece te talia dicere Captio consules subibat pudor, cogitantes quod net iustuneque decente fine causa susceptura esset,si regione aliqua de qua lis esset inter alios electus iudex populus romanusa unqua ea sibi antea vendicaraarunc adempta sitiegatoribus sibi ipse adiutaret. Suntque plurima a consulibus a principibus senatus in auersionem huius rei dum 3c frustra. Na qui suffragia accepere multam esse stultitiam .dicentes negligere se alio sua occupantes, ac ne pium quide putatin se iudicio sinem illaturos. s arcininos aut ardeates declararent agri, de quo lis erat dominos iurati ipsi sequorumnque eu esse inueniret,ipsis eu adiutaturos rati illi ast colendeatibus quonam fraudatos agro ipsos capere iudices voluissentne liceret eis desiiceps agrum suum recuperare que iurati iugitantes ipsi alioru esse cognouissent Hre ratitiocinates illi riret serenici, talium iussere vas poni miculoru inquat tribu pro romana urbem quo suffragia deponerent sitq; omnibus suffragiis. Dubii istis agri. populus romanus dominus. Ex hse sub his gesta sunt consulibus Marco aute Minuci Caio quinto consulibus iis iterum exurrexere dissensiones postulantius plebei js licere romanis omnibus consulatu capere. Gerebant enim eousque patri ui