Tentamen medicum inaugurale, de variola ...

3쪽

Ex Auctoritate Reverendi admodum viri,

D. GULI ELMI ROBERT SON, S. S. T. P.

ACADEMIAE ED IN BURGENAE PRAEFECTI:

NEC NON

Amplissimi SENATUS ACADEMICI consensu, Et nobilissimae FACULTATIS MEDICAE decreto:

Eruditorum examini subjicit

IOANNES FERRI AR,

BRITANNUS,

Ad diem et s. Junii, hora locoque solitis. ED IN BURGI: Apud BAL FOUR et SΜELLIE, Academiae Typograph OS.

5쪽

IN AUGURALE, D E

VARIOLA.

sum peragere primum, re8 tantae, tamque diversa occurrunt facie, ut semper in dubio inter eligendum aliquandiu haereat; et sane a variis scriptoribus tam diversei tractantur quam deliguntur themata. Alii scilicet tramite consueto inambulant, felices sese habentes, etsi famae ignoti, si criticorum Objurgationes, irridentium futilia evadant:

6쪽

ψDE VARIOLA. evadant ; laudis spe parum, opprobrii t

more plus aequo affecti. Attamen alii mente praediti altiore, nihili aestumant incolumitatem, quam non comitatur plausus bonas literas persequentium ; malevolentiam istam spernentes, ab hominibus animi effraenati manifestatam, dum ingenii perscrutant primitias. Tales res novas detegere gaudent, dogmata vetera vel stabili re, aut verecUndia debita rejicere, sententias hodiernas libere perpendere, intra modum vim imaginatricem cohibentes, dum falsa arguant, aut sophistica irrideant. Hos passibus haud aequis sequi vellem, imperitiae conscius etsi meae ; quum enim detegenda est veritas, quis Vi S latebras accedat, ei, quanqUam conatUS irritus sit, plus laudis quam debetur dedecoris. Quum igitur, more almae huju8 academiae, rem aliquam medicam exponere meum est, de variola nunc breviter dicturus sum. Si nunc diei egeret definitione ver hum Variola, ea certe uterer cl. Cullent,

7쪽

DE VARIOLA.

G. XXVIII. systematis proprii nos logici

proposita, omnibU8 admodum probata, Omnibus igitur qui huc mentem nuper adVerterint usurpata. Si cuique igitur, variolae notitia lateat, illuc tendere moneo. Observandum est solummodo, de Variola naturali, i. e. arte non inducta, in paginis sequentibus verba esse faciunda.

HISTORIA MORBI.

Incipit morbus, aliquot dies post contagium eXceptum, in adultis, rigore, deinde calore, capitis atque tergi dolore, Vehemen ii in studorem proclivitate, comatC, VOmitU, epigastrii etiamque compressi dolore. Haec per biduum saeviunt; inde paroxysmi saepius adveniunt epileptici infantibus, quos interdum gravius, interdum mitius assiciunt. Finem tertii diei versus, papulae, le-Vl8 luboris, a cicularum capitum instar, sese Ditendunt. Initio, hae superiorem CorPO

8쪽

ris partem solam, sed, progrediente morbo, artus quoqUe inVadunt; atque, diem circiter quintUm, peracta eruptione, febris recedit. Lenissima tamen in variola, prima eruptione omnino decedit febris. rupularum areolae, antea Pallidae, nunc rubesse

cunt, ipsaque papula plenior, fluidoque oppleta, evadit. Sic ad octavum res se habentusque diem. Dehinc progreditur suppuratio pustularum, quae ad diem undecimum

sponte rumpuntur, atque mox crustosae apparent ; ac intra tres quatuorve dies decidunt. Haec Variolae species benignior, quae Discreta audit. In confluente, Omnia accessus symptomata graviora sunt, atque distinguitur a specie priore, tum cohaesione pullularum insigni, tum febris pertinacia,

quae aut ne illaquam cedit eruptioni, aut remissionem tantum patitur. Dicit etiam Sydentiamus, pustulas interdum non ante diem quartum erumpere, nempe ob aggressum doloris cujusdam vehementis, Vel VO-

9쪽

DE VARIOLA. 7

mitus. Pustulae confluentes ad diem octavum laminae albidae exhibent speciem, tumoremque vultus insignem esticiunt. In adultis piyalismus, in infantibus di arrhoea, insuper additur. Notavit Sydentiamus, pustulas eXtremorum, quae multo serius suppurantur, illis faciei et corporis largiores esse ; atque plurimis in exemplis distinctae eminent. Circiter diem undecimum, pustulae disrumpuntUr et corrugant. Saepius antehac oritur febris secundaria, quae plurimis lethalis eVadit, atque, sectandum Host mannum, die nono vel undecimo necat. Hoc tempore cedit pytalismus vel diarrhoea, et cursu debito morbi, manUS tu ment. Tunc color pustularum, adhuc albidus, in pullum transit, brevique fit de- squamatio, quae diem circiter quindecimum

terminatur. Post confluentes, foveolae plerumque manent; interdum cicatrices latae, kedissimae.

Fluidorum summam putredinem saepius yariolam comitari, monstrant Petechiae cum

pustulis

10쪽

8 DE VARIOLA.

pustulis commigiae ; monstrant haemorrha-giae a Sydenhamo descriptae ; denique demortuorum ex variola sectio, quibus sanguis nullibi coagulatus reperitur '. Huic adjungatur celeb. Hossmanni observatio, in verbis propriis : Accidit haud raro, ut, exsiccatis jam quae effloruerant pustulis, ultimis diebus, novae et mino- res compareant aliae. Si recedant, fieris positi ni praeter spem funestae.' Conclusio hujus morbi fatalis fit convulsionibus, in

terdum comate.

Quaestio fuit, an unquam viscerum abdominalium epidermidi porrigatUr eruptio. Hoc semel me vidisse credo, in pueri sex Variola, ut visum, defuncti) intestinis ;qVae, per totam superficiem internam, Plasse tulis aperte maturis scatuere. Attamen, in facie, pustulae jam ad desquamationem promptae exstitere. Nihil de hujus morbi historia mihi notum, quum, hyeme Pro i