Caroli F.A. Morren, civis Academiae Gandavensis, Responsio ad quaestionem ab ordine disciplinarum mathematicarum et physicarum in Academia Gandavensi anno MDCCCXXV propositam: quaeritur descriptio structurae anatomicae et expositio historiae naturali

발행: 1829년

분량: 357페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

Ad sectionem quintam, tertim partis et articulum V. do sangiaino, ejusque Compositione pag. 168. Cum de sanguine et ejus compositione, pag. 168, egi, enarruvi meas observationes in bullas aereas in sanguine quem Observabam Contentas, et eas etiam in hujus liquoris massam adesse, quum adhuc in vasis suit, credidi; tunc enim iquidquid videbam descripsi. Ut veru narratio

observationis, verba quae hic Commemoro accurati SSimorum Sunt; ast non idem est dicendum de eis quae conclusi pag. 173 retuli enim Compositionem sanguinis cum bulliS aereis quem obServabam ex corpore extractum, in ejusdem sanguiniS Statum Cum adhue iri vasis vel arteria libus vel venosis circulatur; exinde ergo bullas transportavi in vasa et eas habui productas ope Sacculorum reSpirator rum, Seu esseCtu aerationis sanguinis. Ast in hocce additamento consequentium illam infirmo, quoniam noxa et numerosiora experimenta me docuerunt rem sic nota sese habere.

Sanguis de quo lacutus fui, Sectione quinta, S V, extractus erat e Corpore, vulnere quodam quod Iasi praecipuo Subito secato inferebam; ast xis quo projiciebatur liquor; essiciebat ut aer a sanguine absorptus esset aer iste dividitur, et exinde oriri tur bullae. Detecta in inquisitionibus posterius institutis causa praesentiae hu-rum hullarum earumque numeri et e Conspectu rem OtioniS qua pro portione exsiccatur sanguis, mihi deliberatum et constitutum est illum liquorem videre fluentem in uno vel ' altero praecipuorum VaSorum abSque' ut hocce ullomodo vulneratΠr. Eo in casu, Si revera existerent bullae, si adessent globuli, fierent conspicui. Magnum ergo Lumbricum dorso ad suber infixi, corpore ejus tantum

232쪽

quantum fieri poterat exienSο, absque ut Separentur partes, extremitati bus assixi; tutio leviter secabam musculoS decem annulorum 45i ad 55Wm ,

ita ut in conspectum nuda VeniSSent filamentum nerVOSum, arteria Der voso-ventralis et Vena-Ventralis mediana cum quibusdam ramificationibus

intestinalibus; Sublevabam eas partes ope acuminis complanati obtusi scat pelli, et sub eos parviatum eburneam et albissimam lamellam introduxi. Eo modo vasa sanguifera vividi rubri coloris facile distinguebantur; apparatum microScopio submisi et potentiam amplificantem vitri usque ad 150 diametra adauxi. objecta desuper lucebam ope vitri biconvexiot speculi reflectoris parabolici. Experimentum ad peroptatos exitus pro

vectum est. Sanguinem animadverti in vasa et arterialia et venosa de fluentem, quemadmodum oleum in tubOS VitreoS; motus ei ini non

visibilis fiebat nisi majori amplitudine qua assiciebatur vas eo momento et latere quo adveniebat liquor; nam nullo corpore in massam sanguinis contento, ejus fluxus conspicuus fiebat. Ergo nec bullas aere seu fluido aerisorini repletas, nec globulos continet. Quoad horum posteriorum exis

tentiam jamjarn, pag. 120, nullam tu sanguine Lumbrici esse dixi.)Tunc ope acus aperui ramificationem inteStinalem venae cavae: subito

sanguis projiciebatur et ad lamellae eburneae Superficiem exigua tamen quantitate extendebatur; mox distinguebam bullas parvulas de quibus jam, ast etiam non magna copia: quod probabiliter ex magnitudine vasis quod perforabam et ejus minori vi sanguinem movendi projiciendique pendebat. Sanguis ex Siccabatur, relictis innumeris fibris de quibus Io

cutuS Sum et quas delineavi. Hisce ergo ObservationibuS pro Vero probatur Sanguinem in statu ejus saltem Dormali naturalique nullum bullam aeris nec fluidi aeriformis continere, ast eas bullas ita eo evolvi actione aeris qui in sanguinem introducitur et cum eo miScetur, Cum liquor iste ex corpore et per aerem minori majorive vi projiciatur. Status ergo Sanguinis extra vasa suffusus, quem descripsi p. 168, Sanguini in VaSiS contento non communis est. Posteriori in casu, SanguiS liquor est homogeneus, omnibus par tibus aeque liquidus; cum autem Sanguis egestus non aequalis est liquidi tutis, quoniam in eo partes continentur fluido aeriformi repletae. Format

233쪽

siccatus fibras quae non globulis componuntur, quoniam globuli non

existunt. EX eo concludi potest globulos non semper requirendOS eSSO ad fibram sormandam; sed tantummodo necesse QSSe materiem animulem,

quae dissolvitur a Sanguine, ex eo deponi. In liacce compositione sibi se absque ut opus sit globulis, phaenomenon habetur contrarium recentiori bus opinionibus Physiologorum de formatione fibrarum muscularium quas dicunt ex globulis sanguinis a quibus tegumentum colorans abla

Sanguis ruber Annelidum compositione sua omnino dissert a sataguine ejusdem coloris animalium Superioriam. Ut ruber Sit Sanguis, non requi ritur ergo eX necessitate globulos cum rubris involucris adesse. Additamentum hocce non absolvere possum quin admodum Singularem analogium compositionis animadvertam quae nobis offert sanguis Lumbrici cum quodam liquore quem pro Sanguine hue Usque habuere quoniam homines et animalia vertebrata eo instruuntur. Mos enim invaluit dicere colorem roseum musculorum Donnisi originem habere in praesentia sanguinis quo oblinuntur. Sed nos non docuere auctores modum hujus colorationis: anne anastoria Osibus insinite tonitibus, numerosis et ramosis vasculari iam vasorum datur roseUS COIOr musculis et telis organicis quas percurrunt 3 Anne

color debetur globulis sanguinis extra vasa effusis et inter globulos sibi pemuscularis intermixtis Nonne tandem istis globulis coloralis sanguinis; id

est, tegumento rubro adhuc circumvolutis esticiuntur fibrae musculares etc. Experimentis et observationibus mihi probatur rem longe aliter Sese habere et musculos colore rubro indui liquore quodam homogeneo et Sine ullo corpore solido conspicuo: Iiquoris istius color fortasse originem habet dissolutionem tegumenti colorantis globulorum Sanguineorum quo rum nuclei tutic efficerent fibras musculares. Immisi enim in aqua pura partes musculi dorsalis hominis et bovis, et vidi aquam ea proportione rubeScentem qua albescebat caro ; et tempore elapso 36 horarum, pars inferior aquae vividissimi rubri coloris erat, absque ut hicce Color communicaretur ad partem Superiorem aquae quae limpidissima manebat exinde deduxi materiem colorantem musculorum aqua ESSe ponderOSiOrem et ea dissolubilem; appetit etiam satis sortiter eam aqua, quoniam

234쪽

jamjam unius tantummodo horae tempore aqua rubescebat. Istud in vas tubum extremitatibus apertum, quarum superiorem claudebam ope digiti, introduxi usque in liquorem colorantem, subito sublevabam digitum et rursus ad orificium tubi adfigebam, ita ut in parte inferiori tubi portio quaedam liquoris rubri suspensa tenebatur; tubum extraxi et liquorem microscopii Ope explora Vi: Colorem Offerebat rubrum, aequalem, ejusdem densitatis ac sanguis Lumbricorum ', potentiam amplificantem vitri adauxi usque ad 200 diametra, sed frustra eo liquore requirebam globulos: Dullus aderat. Ast eadem criteria in sanguine I Umbrici animadvertimus; tanta enim orat similitudo ut unus liquor pro altero facile haberetur, Usque tamen momentum quo eXSiccari inceperunt: tunc enim sanguis Lumbricorum fibras ostendebat; liquor coloratus musculorum tantummodo deponebat membranam animulem tentiiSSimum nulliuS formae regularis quoad elementa quorum praeterea exiStentia, uti Corpora peculiaria, inspectione rerum demonstratu admodum erat dissicilis. Sariguis ergo ruber Annelidum repraesentari videtur involucro materiei colorantis globulorum Sanguineorum animalium vertebratorum, liquore homogeneo et fluido dissolutae.

Dio 25 Aprilis, anno 1827, clarissimus vir Robns mihi tradidit obser

vationem in modum propagationis Lumbricorum terrestrium. Haec obser

vatio confirmabit sententiam quam jamjam proclamavit Cel. onet, et

1 occasionem mihi datam gaudeo hic gratum animum praestandi erga quosdam benevolos viros qui mihi plurima utendo tradiderunt opera de historia naturali Lumbrici agentia. Clarissimus Robus, unus ex his Scientiarum Mecaenatibus, ditissimae bibliothecae et ingentis insecto-

235쪽

cui adlinc nostris diebus favet Cl. Leo D sur. Illas opiniones indissertatione meu eXPOSui. Dixi Lumbricos esse OvO-viviparos. Omnes OhSerVationes celeberrimo

rum virorum Uior, Montegre , DE AlainMius, BOSC, Carus, etc., et illae quas ipse institui, Lumbricos tali modo progignere probant. Sed fateor existere praeterea aliud genus reproductionis in hisce animalibus quod fortasse plerumque locum habet, quia non a verisimilitudine aber rare potest statum domeStichim et Servilem in quo tenuimus Lumbricos ,

ut melius omnia eorum Vitae phaenomena ObSerVarentur, magnam vim exercuisse in eorum gestationem et reproductionem. Illi Lumbrici abortum passi fuisse videntur. Fortasse etiam duas Species diversas Observavimus, quamvis hoc non probabile eSt, quoniam, ut probavimus, diversitates orga nisationis exterioris quas nonnulli pro criteriis Specificis habuere, nobis disserentiam specierum non possunt praebere. Quidquid hac de re sit, his toria observatorum sola Scientiam ConStituit et Observator nova deleuetis semper de scientia bene meretur. Ea ratione ducti, in hoc supplemento exponemus quid nobis contigit hoc anno, physiologicis explicationibus in medium quodammodo relictis. Phaenomena quae sumus indicaturi videntur esse contraria eis in disSertatione expositis, Sed nullam con tradictionem involvunt Disi in nostra res examinandi ratione: revera utrumque in rerum natura existit. Ex re explorata a clariSsimo Robns , patet ova expelli e corpore Lumbrici fecundati, et illa ova evolvi post exitum e Corpore, DeC tamen Lumbricus generator ipsis operam impendit. In hac explicatione tantum Observandum relinquitur Utrum ovi nomen dari possit speciei capsulae cuius unicus usus in eo versari videtur ut contineat parvulum embryo nem cum liquore qui circumdat eum et ipsi Contra Vim eXternam prae sidium praebeat. Hanc quaestionem infra examinabimuS.

rum collectionis Possessor , cui Musaei Bruxellensis splendor partim debetur, mihi optatam occasionem Praebuit opera egregia consulta eundi et quidem mihi primam tradidit facultatem faciendi observationem quam in hoc supplemento in medium profero. Amicum pereruditum B. De Vos simul mecum plurimas observationes instituisse, et scientissimum Diu. Manderiturin, Academias Scientiarum et Litterarum Bruxellensis membris adscriptum, etiam quaedam opera de Anatomia Lumbrici terrestris agentia mihi indicasse commendasseque, hic commemorare juvat.

236쪽

Sub finem hyemis et vere incipiente, reperimus in terra ad altitudinem 1 aut 3 pedum, capsulas omnino liberaS et versantes in cavitate peculiari paululum ipsis majori. Hae capsulae Variant magnitudine, aspectu et colore, quae Variationes pendent Certe a gradibUS evolutionis plus minusve persectae; modo adsequatit 6 aut 8 millimetra, modo tantummodo 3 aut 4; vidi quae centi metrum et quod excurrit adsequabant. Aliae sunt sub flavae et est color vulgaris, aliae Subnigrae, Aliae vir centes, aliae albeScentes. Sunt infuscatae aut leviter lugentes. Earum forma est globularis, aut ovoidea ; fere Semper paululum sunt elongatae ad unam extremitatem et ibi desinunt in speciem unci obtusi , leviter recurvati, saepe depressi et supersiciei putaminis adhaerentis. Hie uncus est ejusdem substantiae ac capsula ipsa: quae Substantiu eSt cornea, dura, elaStiea, sublucens. Variat tamen et quidem in unica Capsula, nam vidimus ipsius colorem variare ab uno latere ad alterum, a subflavo ad subnigrum. Pars Superior capsulae sive illa quae desinit in parvulum uncum est durior quam opposita aut inferior. Aliquando in capsulaS adhuc molleS parvulus uncus non in Se ipSi in replicatur, sed rectus et proeminens manet. EXhibet tunc ASpectUm parvulae glandulae mamiliaris. id. Tab. VII. fg. 6. Delineavi in hanc tabulam diversos status capsularum, et unam ex illis in terra adhuc contentam , M. 3. Aperui capsulas, et in quibusdam tantummodo reperiebam liquorem mucilaginomin, albescentem, parum viscosum, aliquoties flamentosum cum Striis nigris. Liquor iste integram capacitatem capsularum implet, quae erim Continent cum flavae sint. Facile enim dignoscitur an capsulae liquore Sint repletae necne, quoniam si comprimuntur inter digitos, ita ut levis depressio locum habeat, haec depressio evanescit quum digitus capsulam relinquit, et evanescit effectu pressionis liquidi interioris contra parieteS capsulae. Sed quum sumuntiar magnae CapSulae et duriores quam Praecedentes et aperiuntur, cernitur in interiori parte parvulus Lumbricus in se ipsum replicatus et longitudine 2 centimetra circiter adaequans

Cl. viri Robns et Th. Schuormans mecum hanc observationem instituerunt quam pluries iteravimus et praesertim cum Illustrissimo Proses

237쪽

fore Van Bre . Delinea vi parvulum Lumbricum qui pro dimidia parte capsula sua comprehenditur. Vid. Tab. 5.) l). Quum capsulis

tempus sese evolvendi permittitor, animadvertitur ipsas in duas partes aperiri quarum una solvitur sub forma pileoli majoris, et sic transitum parvulo Lumbrico praebet: quod accidit mense Maii. Si ratio habetur harum observationum, nemo dubitare potest quin illae

capsulae varias habeant evolutionis gradus, et earum evolutionis terminus sit expulsio parvuli Lumbrici. Magnitudo igitur variat cum aetate et cum eadem modificatur forma. ExiguUS UDCus etiam mutationes subit. Propter omnia illa phaenomena habere possuimus illas capsulas tamquam

Sed an revera sunt ova Certe, si tantummodo simplices Observationes instituissem in solum speciem de qua hic loquor, illas capsulas habuis Sem tamquam ova. Etenim Sunt simplices, repletas substantia albuginea in qua distinguitur embryo; ulterius, embryo induit formam Lumbrici. Unicus tantummodo Lumbricus in capsula versatur et illa Capsula estox Oidea. Inde non poteram confundere hanc capsulam cum putaminibus Hirudinum et ipsam tamquam oνum habere debebam. Sed, observationibus per duos continuo annos in Erpo bdellam oui garem Lamarchii institutis, in contrariam abii sententiam. Vidi hoc anno, animal progignere capsulas ab uno latere Curvatas, planas ab

altero 2 terminatas ad duas extremitates appendice unci formi, simili appendici quae terminat capsulam Lumbrici volguris. Capsula Erpobdellae,

quoad Substantiam suam, omnino est similis capsulae Lumbrici; subni grior tantummodo est. Mensibiis Maii et Junii, capsulae Erpobdellae a duobus extremitatibus aperiuntur, eXiguae appendi Ces uncis meS SOlvuntur et relinquunt duas aperturas fere circulares per quas egrediuntur pulli. Hi in capsula possunt perspici longo tempore antequam BPPendices solutae ipsis transitum praebent. Pellii iditas capsulae eorum ObSer

1 Typis jam mandata hacce pagina, accepi vol. XIV operis: Auuales des 3CDuces ualu- relles, quo continetur: Nouseelis uotice sur Ies aeu Lumbrictis terrestris, auctore Leone Dufour. Ille auctor fere easdem dedit figuras ac illas quas delineavi. 2 Hoc oritur ex eo quod eas applicet in corpora plana , uti soli a plantarum, etc.; si liberaeessent capsulae essent ovoideae, uti capsulae Lumbricorum.

238쪽

vationem facilem reddit et tunc cernitur loco unius adesse 4, 6, 8 et quidem 1 O. Omnes in lucem veniunt et Erpobdellae persectae evadunt. An vero, Domine o Mi insigniri debet involucrum in quo tanta copia embryonum evolvitur 3 Non arbitror. Et, si perpendemus genus Lumbricum immediate accedere ad genus Erpobdellarum, et capsulas horum poSteriorum

animalium Omnino prioriim Similes esse, eXCepto numero embryonum, eas quidem identico modo quoad fabricam et structuram simillimas, Decesse erit ut habeamus capsulas Lumbrici terrestris tamquam veroS

solliculos sed unico embryone praeditos. Exinde ergo possent solliculi dividi in monombrronaros et postembrγonares. Illi pertinent ad genus Lumbricum, hi vero ad genus Hirudinum est Erpobdellarum.

Fortasse quis mirabitur discrimen rerum quas obtinui observationibus in mea dissertatione et observationibus in hoc supplemento expositis. Attamen alterutrae diligentissime fuerunt institutae. Verosimile est Lumbricos quos in vasis retinebam, servili illo statu adeo fuisse compulsos ut coacti fuerint in lucem edere embryones parum evolutos et circa quOS capsula nondum efformari potuerat. Aut si alio modo interpretari velis, dicendum erit capSulas quarum rudimenta reperimus ad inferiorem partem corporis Lumbrici, quae rudimenta nominavimuS Cum auCtoribuS OVa,

ruptas fuisse in interiori parte corporis, et sic embryones et pullos partimessormatos e corpore propulisse; vidimus hos depositos esse in Substantiam mucilaginOSam, virescentem, probabili modo liquorem illi similem qui implet capsulas adhuc flavas ; et animadvertimus illos pull0S, Inaxima diligentia adhibita, potuisse evolvi rite ut alii Lumbrici maturo nixu editi. Vidimus pullos sic evolutos simillimos esse illis qui oriuntur e CapSulis, et sic de identitate specierum nullum dubium posse mOVeri. Haec Phaenomena facili modo explicantur si naturalis rerum ordinis ratio habeatur; et veniamus aliquando ad clausulam Lumbricum terreStrem in Statu normali Suae reproductionis Oviparum esse, dum e contrariO OVO-ViViparum, Cum arte a modo naturali deflectitur.

239쪽

Quandoquidem ordinatio tabularum plurimis rationibus mutata fuit et novarum iconum intercalatione et aliarum reductione, eas Secundum novam dispositionem componere coactus fui. Hic ergo indicem addo, quo unicuique facile erit tabulam quamlibet citatam invenire, nam id sibi satis habebit, dum ultimum numerum, dextrorsum inscriptum videat. Ista ordinatio non interversa fuit, libro typis iam mandato, nisi pro tabulis XIII et XIV, quae in una conjunguntur. Tab. I.

Tab. IV Tab. V.

Tab. X.

240쪽

Τab. XIII et XIV.

Tab. XV. Tab. XVI. Tab. XVII. Tab. XVIII. Tab. XIX. Tab. XX.

SEARCH

MENU NAVIGATION