Priscorum numismatum ad Nurenbergensis monetae ualorem facta aestimatio. Bilibaldo Pirckeymhero patricio Nurenbergen. &c. authore. Addita sunt & aliorum aliqua quae uersa pagina intelliges

1쪽

Andreae Alciati libellus depondeitibus 5c mensuris.

Budsi qusdam de eadem re. Item eiusdem breuiarium de assie N parti

Philippi Mesanclathonis,de iisdem

ad Germanorum usum ententia.

inji

2쪽

IO ANNI

GVLIELMO A LAVBEM BERSNobilitate dc doctrina Viro Clarissi mo And. Ruitellius. S. D.

Tubingam uenien ri

me per quam humaniter in s dibus meis uisitares, Gulielmen obilis atq; mea qus

habeo,ueterum Per lustrares numismata memori adhuc me te teneo, nos aliis coriis fabuIatioibus dimissi s eo tande etia prouectos,ut 6c de ualore ac aestimatione eoru dem,ad nostram monetam Jommentarem tmir.Verum hinc inde consertis opinionibus, id nobis quod δέ aliis accidit, ut scieiticet,incerti&dubii nostrae senteotiae peαnitiissere diffideremus. Neq; tamen id immerito cum Priscorum numorum explicadi ratio,hactenus uel doctissimis etia uiris molesta fuerit. Ese tamen aliquot scio, qui hoc negotium haud infeliciter susceperint Peragendum, inter quos haud postremus est magnus ille Bilibaldus Pircheymherus Patricius Nurenbergen.ctariis. qui Priter

3쪽

summa eius doctrinam,insignem eloquerellam,omnuam deniss rerum experientiana haud paruam, uenerandae quo cli antiqui tatis studium amplexus est,achuius ana rIS ergo,totam hyememhoc tempore,quo ego eiuS Per quinquennium amanuensis sui,explorandae ueteris monetae impendiclabori . Omnia siquidem numismata,m readcargentea,trem aerea, quorum omnisum magnum aceruu habuit,&ea, etiaquἴ apud aliosdeprehendere potuit, exactissi me singula adlibellam appendit.Animallierte Setia eo tempore auri S argenti Prem . tium,quo ustissime omnia examinare posset, cum Nurenbergensium tandem motanetae contulit ualore.Vt aute antiquitatis

studiosi; hac sua diligentissima opera neuπriqiram fraudarentur, ac ipse sibi ipsi uixisse argueretur,haud dedignatus est compedio quoda perscribere,ut uel aliis etia, ad quos aliquando perueniret,studium huiuscemodi rei indagandae adderet.Sed quum morte Praeventus, pietatem singularem, quam in adiuuandis studiis habuit, Pror stare non possit,&ego unicus ab eo libellii hunc de habeam ac uerissime descripserim, consultum mihi uisum fuit,ut ego eius nomine officium hoc studiosis,& antiquita:

tis cultoribus exhibere, Ssquidem ipsum

. in etiam

4쪽

etia neminem c aturum fuisse scia,sed maiora potius exhibiturum ubi superuixisset, atqui studiis prouehendis natus. Quare hunc suum laborem libello hoc, licet par MO, Pro Paruitate tamem sua utilissimo

contentum,ut commendatior fieret, tuo auspicio publicandum censui. meretur hoc summum atque adeo honestissimu anti tui talis studium, quod ruuel inter milia Ie unus unice, & cum magno si imptu antie plecti Sc excolere soles , deserturus nunα quam uel ad aras usin. meretur δc summa humanitas tua,qua me ita Prosequeris,ut qui maxime. Porro quia aliorum doctoe rum uirorum studium atque laborem hac

in re etia extare sciam, Unum atque alteru

Iibellum quem consimili materia, ut dictitur,sdiderunt,huic Bilibaldi libuit addere, ne minimum quidem illis praeripere Volens. Non enim dubito, quin negotisum hoc complurium iudicio collato, clasrius atque facilius explicetur. Sunt autem

qus addidimus D. And. Alciati, Phila lippi Melanchthonis, item & Budaei, patri paruitate, nec minori utilitate,conscriaepti libelli . Interim tu paruum hunc Biliis haldi Benigno animo suscipe, uel ueneaerandae antiquitatis amore, cui ille haud inter postremos,impiger adfuit patronus.

5쪽

deneVale&Ruitellium tibi commenda. tum habe.Ex illustri Tubingensi aecademia Di. X XI. Augusti . Anno Christi. N. - D. Xta XIII.

6쪽

. macio per Bilibaldum Pircheymherum Patricium Nurenbergensium. D MODUM DIF ficile est,prisca monetam tam auri inargenti cum auro et argento seu monenta huius temporis, cocordare maxime

ob auri &argeti ualore,qui assidue uariatur, idqmonetariora orsi culpa,quibus passim licentia cudendet permittitur pecuniae. Hi siquide quotidie aliquid tam de auri ac argenti Puritate, Φpondere detrahunt,Praecipue helli tempore,& principibus contuentibus.Hinc accidit,ut semper pretiit auri dc argenti augearumr,monetar' em quu licentia habeat morarieta adulteradi,non multu de preth curat augmento,quu detrimentu illud abunde ad ulterando,supplere ualeat. mercatores etiam quoties monetarios ob necessitatem aliquam emendi cupidos cernunt, assidue Pretiu augent. Verum damnu illud in vutam, tande etia dominoru recidit caput quuxedditus 3c uectigali illorum semper uili Ori soluan tur pecunia. Sed praesens lucra Iicet pusillum ,magno suturo praefertur damno,no sine ingeri regnotu, Prouinciaru

7쪽

ae populoru detrimento.Hinc est quod aureus Hungaricus,secudumquem commum niter dc aliud regulatur aurum, in maximis ascendit pretium. Nam nostra memoria, tres aurei Hungarici,quatuor ualebant ara . reos Rheneses, dc aliquado etia minus. Verum hoc aeuo longe pretium hoc excesserirunt. Proinde ut ad aestimationem ueteris' monetae quantum possibile est pertingae mu s, imprimis necesse est auri & argenti rationem,nec non pretium illorum hoc temePore cosiderare, ita enim quam propinque ad ueritatem accedere poterimu s. Hoc vitae r anno, id est, M. D. XX VIII. auri purimarcha Nurenhergensisponderis,hoc est, uiginti quatuor charatorum, aure Sualerabat Rhenenses nonaginta tres.Licet in hae

arte periti negent, aurum ad uiginti quatuor charatos decoqui posse . Sufficit tamen ut de puro,quantum possibile est,intelliga

mus auro. .

Aurum autem Hungaricum, ualebat marcha, hoc est, unciae octo,aureos Rheαrienses octogin ta noue dc aliquid plus. Continet autem aurum Hungaricum,uel continere deberet,charatos uiginti tres. Aurum uero Rhenense, quod charatos . continet decem dc octo sic,nisi tres par te Sauri puri, aureos ualebat Rhenenses se Pru

8쪽

Ptuaginta dc parum plus Ex marcha auri Rhenensis aurifabri non faciunt aureos seGPtuaginta, quemadmodum deberent, sed ieptuaginta tres & aliquado plus, Sc quicuquid excedit, computant pro opera, ita fit

etiam in aureis Hungaricis.. Argentum patrumemoria, ualuit marrachadaoc est unciae octo, Rhenenses septem deinde ad octo ascendit, Uerum hoc tem Pore ualet Rhenenses octo cum dimidio &aliquando plus. Rhenenses dico aureoS,non

monetam, nonnunquam uero aliquantum

tum minus. Sed hoc intelligendum deputaro, quod subinde in moneta adulteratur. Facit autem marcha cum dimidia libram

unam Romanam unciarum duodecim . Si igitur aurum PUrum, cum argento comparetur Puro,conuenient ferme undecim partes argenti cum parte una auri. Licet antia communiter decem partes argenti Pro una Parte auri computauerint.

Aureus igitur Hungaricus, si admoducum ueteri auro conuenit, quantum ad Puritatem pertinet, Pondus habet drachmae unius, illius ponderis quo argentum Nuπrenhergae uenditur. Nam eodem pondere aurum 8c argentum ponderatur Valet autem hoc tempore aureus Hungaricus aureum Rhenensem unu cum tertia una &deet

9쪽

nariis uiginti Nurenbergensibus,compis rando Rheneiam pro libris noue moneri. Nunc uideamus quomodo aurei Hu garici dc Rhenenses cum ueteri concordentauro, quod δc ipsum fere continet in honitate scrupula uiginti tria . Verum antequaid fiat,exactius auri ratione intelligere est necesse. Igitur quemadmodum antiqui liis Bram in duodecim diuiserunt Uncias, Unπciam autem in drachmas octo, drachma in scrupulos tres, Scrupulum in obolos duos,obolum uero in siliquas tres,ita 6c nos α modernorum facimus usu, ac drachma quo ita diuidimus ut habeat scrupulo arres, moderni uocant San Scrupulus aurtem Ut contineat charalps septuaginta

duos.

Hungarici igitur auri libra Romana uina, continet uncias duodecim drachmas vero nonaginta sex,ualet igitur Rhenensea aureos tredecim cum dimidio. mina uero seu pondo habet drachmas centum &sic uncia dimidiam plus quam

libra,& ualet aureos Rhenenses centum triginta nouem,denarios sedecim. Vncia auri Hungarici, aureos Rhenenπses ualet undecim, denarios triginra tres.

At uncia dimidia eiusdem auri , Rii

10쪽

nenses quinque cum dimidio,denariossea decim. Drachma quae est pars octaua unciae, Ocaureus Hungaricus , ualet aureum Rhennensent unum, libras tres cum dimidia, denarium UnUm, Scrupulus ualet libras quatuor,denaricos quincly. Granum aute auri Hungarici, ualet deaenarios Nurenhergen.quino. Sane ne hoc praetereundum quod charatus in auro dupliciter consideratur, hoc est tam in iudicatura quam in Pondere, nem a Pe ut aurum Purum contineat charatos uiginti quatuor, uel circiter, insuper ut per Charatos etiam ponderetur, ita tammen ut quicquid de puritate decedat subarrahatur a ualore. . Nunc uero aureorum antiquorii ponadus considerabimus, εc primo graecorum,eX quibus plures appendi,utpotePhilippi Alexandri ,Prusiae, Mithridatis, Demestrii Sc aliorum qui omnes sere eae auro, constabant Hungarico, hoc est , uiginti trium charatorum, continebant autem in pondere sere omnes pondus aureorum

Hungaricorum duorum, hoc est , drach marum duarum N U RE N BERG EN .cx Proererea scrupulum unum . Valer