장음표시 사용
351쪽
'D P as P AIMA ine mentis ae rationisii tentium, sed peiadum pos is & brut
rum consilii e X pertum .cam gubernationem cite. 79. Sic enim se res habet ut pecudes thon ab uno e suo genere. ut pueri aut a doleic Hesmon ab uno e suis ualibus, ted a pra Sc. ilantiore aliquo reguntur: sic hominum 1 multu udo non ab uno e suo numero, liti minus soriasse,q malu com M , V 4 οί sed a mente edi m uiris conflata, hoc est, cochinctis probatorum virorum consiliis, regenda de gubernanda est. Ulum vn una in Regnum fuit,praeter Turcicum,aut I urci ci umile , an quo cives non aliquam libertatiς lina ginem retinerent, quae in viij co Comitic rum habendorum rure posiva est. Hai, Ho
Ncc pcissum , quin propter singularem elegantiam aster, seba m verba Geom in si ia ivi in dialog. de 3ure Regni apud Scotonoi Mestitudo se et melius quam singuli de rebus Omnibus ludioxat Nam lingilli, inquit, habent quasdam virtutum particuis' ' i Λή quae simul erillata una in excellentem virtutem conlic Iunt. . In Medicorum Pharmacis id opsudo consp uum, ac praelesti in . . in antido;o illo, Mithridaticum quod voconi Plures res In eo ner se noxiae ubi confuse fiterint, salutare advcrius venena reis' ' medium pariunt. Sic & hominibus alus tardi as &sunc M., tio, aliis praeceps temeritas obert, hae in pluribus compii xv , temperamentum quoddam utile, & gratam mediος ritatem
Recte itaque Aristot. lib. 3. Polli t. re p. ii. Quanto paucIo- ει, rumIrerum penes Regem potestas est, tanto diutius Regnum maneat necesse est. Imo ipse Ilodun in Method. Histor. cap. 6.IOL 263. ita tradit rino plus detraxeris Imperio Principis neque vero uia eam partem peccari potest eos ustius est Impetium p - pus Rex Lacedaemoni otium, Ephoris potet a te conccsa, di iij
o, Et antiqui 'Philosophi, tris Hotem d. c. 2. t res tr .annidis notas constituere quarum tertia numeratur, si non ad civit alis de subjei forum sed ad ipsius dominantis commodum atque ari W 4, trium omnia reserantur. Siquideat, ut in ille. Nulla i estia a
352쪽
lmmanis belua, quam homo , si sibi relinquatur: vet,ut Erasimus Roterodam . in adag. Nulla est nocentior belua tyranno, ut non imis meritis Hotoman. d. lib. cap. 23. Politiam Franciae, seu linstituta dc mores Regni, appellet frenum , quo Reges Franciae coe
Quid i quod Imperatores veteres t Romanorum circa illa, s s. quae statum publieum concernunt, sponte in salutem communia Patriae a jure suo,quod habu re,recellerunt. Quid enim illud est, quod de Augusto iseribit Dio Cassius lib. Is Hist. Ronian. fol. 1io. is Enimvero non omnia Augustus proprio consilio egit, sed multa publice deliberanda proposuis, ut si quid aliis displiceret, id corri.
gere posset: omnes vero adhortatus est, ut situm sibi consili uri aperirent, si quid rectius invenirent, libertatem Omnem eis conis. cedens: eorumque motus sententiis, quaedam retractavit: praesertim vero a consulibus,aut si ipse consulatum gereret,a Collega suo si tamen collega, & non potius minister nominandus est, juxta Zonaram tomo a. annal. in Augustoὰ hoc contendit. Ex relia quis etiam Magistratibus singulos, ex senatoribus sorte quin dein cim delegit qui per sex mentes Consiliarii sui essent: ita ut vide. retur per hos etiam reliquis omnibus ea, quae statueret, comm nicare. De nonnullis quidem ad universum statum referebat, at praestare tamen putabat, ut eum paucis per otium de plerisque &maximis rebus consilium caperet. Moz subjicit: Haec fuit A, gusto generalis Imperii administrandi ratio. De quo tamenfol. 1i3. ita scribit. Senatus eum Omni legum necessitate liber vit,ut revera sui juris & absolutae potestatis, tam respectu sui ipsius, quam legum, omnia quaecunque Vellet, faceret, quaecunquo nollet non faceret. Vides igitur quod Augustus Caesar regiam plane potestatem non usurpaverit, sed sua Senatui populoque munia permise- drit obire: id tamen sciens prudens permisit obire, cum summo ad
mirandae prudentiae,modestiaeque temperamento: nimirum ne uno ictu veterem Rom. Reipub. gubernationem evertendo, po
pulum tyrannide opprimere videretur: sed ut paulatim populo sua libertate desuelcente,eo firmius & tutius sibi atque succeubrb
353쪽
o quod.t . Pariter Alexander i severus sciens ex Socrate, pejus esse malam legem ferre, quam hominem interscere . nullam legcmosine viginti JCtorum consensu promulgavit. Iamprid. in ejκrvira a 38. Itemque Probus ' Imp concessit patri scis. ut leges Imperatorias suis S Ctis consecrarenti Vopist.in v. ob. sq. Sic etiam Theodosius t dc Valcnt Impp. leges a se lata '
non aliter vim habere voluerunt qua si probarentur Senatusco sulto, cui Proceres & Senatores omnes acquievissent. In eo enim
beatitudinem Imperii verti ipsi rescripserunt l. bumanum. 8. C. de o. legib. Imo vero legis t descriptio Eaec est, quod sit commune praeceptum, virorum prudentium consultum: communis ReipubL sponsio. l. I. f. eod. Consiliorum tergo adhisitio jus majestatis non immI-22. nuit, sed felicitatem Imperii promovet. Auctoritas et siquidenta sanciendi legem, solius Majestatis cst , d. l. 8. quae a legis c9ncepJ.ptione, & a constituendae legis consilio& consensu, qui est ex conventione,longissime differt. Nec enim sancire & promulgare legem dicitur, qui de lege scribenda consulitur, quique scriptio. nem legis suadet, qui justam &aequam iudicat, qui cum reliquis consultoribus,eandem approbat, consensuque suo& suffragio liorum judicia eonfirmat: sed qui deliberatione, judicio &consito optimorum jam ante diu perpensam legem univertorumque eonsensu approbatam, publica imperii auctoritate figit & edicit, Alciat. intit. deletid. Rircbner. in Repub. dup. a. th. s. adiit. c. O 'ε sit. d. in bellorum t suscipiendorum rationibus universae Rei puta salus vertitur. Quo itaque re; ista periculosioris aleae plenior, eoi majori consilio & deliberatione suscipienda. Salus. o Thucyd. Id. i. Senatus igitur ut in veterum Quiritum statu, aliorum qu , populorum Repub. Liv. lib. 2.3. ita & in Germanorum Imperio, Imper hi Senatui expeditionum bellicarum deliberationibus ν adhibe tu ,
354쪽
His ita se habentibus ,& in veritatis arce tuto collocatis,.quid mirum, si Imperatores Romani-Germani t in legibus feren- ysedis, in bellis indicendis, pace finienda, aliisque Calutem Imperii concernentibus non omnia pro suo lubitu, sed ad exemplum Regum Persarum a consilio&consensu septem suorum Magorum . . pendentium, adhibito consensu atque consilio sep tena virorum aganti Quod se facturum promisit Rodolphus II. Imp. in sua; Capitulatione circa a. dc recens Ferdinandus II. in Capitulatione de ,
Mosna t.s quidem negotia magnis adjutoribus egent. ρ Venturi de Valent. in Parthen. litigios lib. 3 c. 2. num. 3I. consuli eas tamen de belli paciscue rationibus, tributis & vectigalibus; t. Imperator solus Imperii omnibus .membris promulgat, dc manis Hai. Quod longe aliterin Aristo cratia se se habet. --rtibi igitur locorum, & qua in Monarchia optimis legibus
munita ac lirmatia talis reperiri licet dominatus, qualem fingit Bodin. Est enim dominatus odem Borino auctore lib. 2. de R pub. cap. 2. cum Princep unus libertatis ac sortunarum Omnium do- DomIn minus, jure belli faetias, aut foedere, subditos, quas paterfamilias tus quid. servos moderatur. Qui dominatus medjum t quid est inter re Izo. gnum & tyrannidem,& utriusque naturam.quodammodo participat, prout magis minusVe abscedit a regno,& applica se tyrannidi, magis minusve libertati & fortunis civium insidiatur. Dir. Arei ius lib. a. de Republic. cap. I. sta. q. num. Ιχ. qui se l. F. y lib. t. doctrin. Polst. cap. p. exempla nonnulla dominatus proin
Talis Dominus hodie est 'Tu RCA, eujus legibus caveri tot memorat Lodin. d. l. nequis Omnino dominium assectet, aut ul. Dominae lius praedii dominum se dicat, praeter Calipham Ponti f. Max. Et xv Tuta confirmat Christophoms Warsevictus in Turcita prima, fol. M. di- μφ' cens: Nemo suarumerum dici potest in Turcia dominus . Unius f s a tJria
355쪽
Wranni cuncta patent libidini: liberi ab amplexu matrum, ma tres a liberis & maritis, mariti a conjugibus, omnes ab omnibuς vel eliarissimis pignoribus abripiuntur, & divina profanaque somnia simul miscentur. Hoc ipsum refert Boterus in Comogra-pbiapart. 2. lib. q. tit. de Regimine Turc. IN. fol. 73. edit. Colon. de ann. I 396. Turcam scilicet omnium rerum sub Imperio Turci cocomprehensarum esse Dominum,& Provincialibus non permitti se subditos,led servos&sclavos appellare: neque quenquam sui esse j uris, nec aedium, in quibus habitat, nec agri, quem colit, do minum : aliquot tantum aedes Constantinopoli ab initio a Mali
me te II. relictos fuisse liberas. Insuper neminem tanta auctoriatate praecellere, qui securitatem vitae, nedum certitudinem status
Ecconditionis sibi promittere possit. Paulo poII addit: Orientalem tyrannum ex flore juventutis sortissimos&aptissimos quosque in usum belli seligere. Familiarum dominium Imperatori et jam adscribit Menau. lib. 4. c. r. dum ait, per totam Graeciam, BOLniam Wallachiam, ex quavis familia tertium adoptari filium in militiam Iani Zerorum.
Et Asetssi Nox ubit in Africa, quorum Rex praetor vel Abyssi no- Pretiosus Iohannes, vel Presbyter M. vel M. Nego dictus domiarum in A nice imperat. omnium bonorum est Dominus :& nullus subdito. rum certum reditum habet, praeter Ecclesias: quibus Rex fructus& peculiaria bona attribuit. Ex familiis tertium filium in se tellitium suum seu militiam S. Antonii adoptat, ut praeter Francia
scura Aisares in bisor. AEthiop. Leonem Asium, Damianum a Goes, tradit Iohan. Boterus in Comograph.part. i. lib. l. in descript. Regni
I, Asia, cuius bona pati occupata a Tartaris, ad confi
356쪽
aes ungariae dominantibus, nec non Chinensibus: M. C H A M si s uim TARTAROR u M teodem jure,& imperio herili utitur. Quoscun- Chamique ad quaecunque ossicia pro arbitrio suo adhibet. Boterus pari. T. t. ord2. lib. I. ii de Magno Chamo Drtar. Haytbo Armenius in Hissuria,' δεβε Orientali cap. i fol. 17. Ubi simul refert, quod Changius Can. Efabro ferrario designatus semnio Rex Tartarorum praeceperi . . VII. Ducibus, qui praeerant septem nationibus Tartariae, quarum prima vocatur Tatar : Secunda Tango tr Tertia Cunam rQuarta Ialair: Quinta Sonich: Sexta Monglii: Septima Tebeth. ut unusquisque primogenitum suum adduceret, & illi caput ni isnu propria amputaret. Et licet tale mandatum videretur esse eruadelissimum & iniquum, nullus tamen fuerit ausus in aliquo comtraire, eo quod sciebant, eum esse Dominum provisione divina, imo sicut praeceperat Rex, eontinuo adimpleverint. Insuper illi praecepto, ut praedicti Duces Majores, priores omnes dignitates deponerent,continuo paruere . Qui sunt Tartaris vicini, Cui NENs Es.l sub sublimi do- m . minatu vivunt. Rex Chinae,ait Boter. d. lib. a.fol. et solus est Do- chinen minus in suo Regno: ubi nomen Ducum, Marchionum, Coia βμ η initum prorsus ignoratu ν. In Regno Si AMEN sit Rex plenum dominium habet in , Io3. bona & homines. Rustici locationi, titulo agros possidenti intera stamen, dum Nobilibus vel Baronibus certas urbes, vel regionem assi sium. gnat, aut ad certum, aut ad vitae tempus, ea conditione, ut in usium belli paucos, vel multos milites, tam pedites, quam equi
tes, nec non aliquot Elephantos sbi exhibeant. idem ibidem
In Regno quoque NARs INGENsr, i solum Regem Iost. esse Dominum, & subditis nihil superesse praeter labores, testatur l. q. Et sic universiis feret Oriens hodie regitur a Domi g'nsium
nis, ut recte dixerit Arissolet. lib. I. Polit. cap. Io. ad servitu-'Otemnatos, ut barbaros magis quam Graecos, & Asiaticos ma- ejusmodi dominationem
herilem gis quam Europaeos ferre a. Unde lib. pylano cap. I. scribit, Barbaris debere Grac- eos limperareia. Tale L ipetium cum sit Balbatis usitatumi,
357쪽
vocat Barbarum. d. c. lo. O c. Ii. O N. nec non lib. I . I Wαutam λειε ,qilod talis Rex omnium rerum absolutam habeat potestatem,omniaque pro suo arbitro agat. i N. In parte Europae t Mus eo vi TAE similiter sunt mancipi Moscovi- magni Ducis, quem tanquam Numen quoddam ς olunt. Boterus in Comograph. pari. i. lib.i. in des ripi. MusioNia fol. i Sq. pari. r. lib. i. sol. 2I. cum siq. Imo non dominatus, sed tyrannis inaudita vexillum suum edixit lub Johanne Basliade, Magno Duce M schorum, decantata ab Herberseimo Oderiarnio,Paulo Jovio, σ Alexandro Gi πί- c. qui non princeps, sed tyrannus, non homo, sed belua ex foedi si macrum flagitiorum colluvione conflata potius diceretur. Chri Fb. Marsi ciM Sques Polin. in Paneormia Mephan. I. Reg. Polon. Sed cum haec tota gens Moschorum Duci subiecta magis servitute, quam libertate gaudeat, incertum est, an suis moribus conformem tantum Tyrannum exigant, a quo insolentia eorum domaretur.. Nam hoc plerunque in illis regionibus observatur, quod servi apud Dominos, & uxores apud maritos gratiam, si ab eis frequentius verberentur, habere, & amore se prosecuturos dicunt. Contra si in eos non animadvertitu , nullum signum amoris in se exhibitum conqueruntur. & non solum servi, sed &plerique nobilcsi&magni viri&consiliari, frequenter a magno Duce absque ulla dedecoris nota publice, sivo privatim,baculis verberantur. Illi vel o tunc temporis amoris stis gnum Principem in se exhibuisse gloriantur,verberatique gratias Principi agunt, dicentes: Sanus tu sis & incolumis Domine, Rox& Dux magne,quod me servum rusticumque tuum verberibus o mendare dignatus sis. . Qua ratione probatur, eos suis moribus conformem dominum velut quondam ranae regem Ciconiam γnecessario exigere. Quae vel ba simi Atia avd. Ganguiu. m. 2. r . Polonic. c. I.
Monarchia haeci λιποῖκη , dominica, ut vocatur a Plat tu Rζ pu, ne l. a. de legib. O l. i. de Reptib. seu dominatus, Romanae Reipu 'Φ blicae est exosus. Regalem l autem Monarchiam cupide amplo Vxatur. In hac enim subditi libertate ac dominio rerum fruentes,
358쪽
Capti T VIGESIMuM . rorsui Principis legibus obsequuntur. Dn. Arnise. in doctrin. Poli'. cap. 8 cui etiam consentit Laqar. Suendius in coUil. ad Maxi=nil. II. Ton Dirgitriing des inditiis aen Pietios f praesertim numer. n. scribens, quod Germania semper absoluti Imperii impatiens
Regia i suae potestas ingenuus est quidam inter liberos I
homines dominatus, & subditorum obtemperatio libera quae- et 'idam nobilisque servitus. Petrus Ribadenetralib. I. de princip. c. l8. Sic dc Aristotili lib. i. Polit. cap. i. Politicum omne Imperium, ex libera & spontanea imperandi ιχ parendi est conventione . T- ι Φν ελά άρων neu ἐκοντων, hoc est, aequalium liberorum Asponte consentientium. c. 7. . L. s. c. i . naturae per omnia con sentaneum. l. I. e. 7. Regnum ipsi dicitur modus administra
dae Reipublicae,qua uni summa potestas ad publicam utilitatem exercenda commissa est. Dcm: βααλεια κατα νόμον, seu regia administratio, quando unus certis legibus definitam habet pol statem. d. I s. c. Iq. I6. QuareZAntigonus t filio nimis sit perbe in subditos sege-usmrenti: Ignoras, ait, o fili, Regnum nostrum non sere aliud esse aquam servitutem gloriosam. Ribadeneir. d. l. Et Iulius Capitolinus Marcum ' Antonium Philosophum depraedicat , quod Πεcum populo non aliter egerit, quam est actum sub civitat
Caeterum non imus inficias, Imperatores olim Romano S, Iir. Graecos, & primos Germanorum , Carolum Magnum,& alios, magis monarchice imperasse, ac hodie nostrates. Cum prima enim Electorumtorigine aliquid potestatis ad hos ipsos transivit, uti & Monarchia magis simplex temperari coepit Uinc recte Clapinar. lib. sede arcan. Reipub. e. zo. Neque eniim existimo ; inquit, facile puram i putam atque simplicem, Hy. Rempubl. reperiri. Nam tape partem aliquam Imperii habe aunu S, partem Populus, partem Senatus, vel Senatus & Populus, vel Princeps & Senatus, vel Princeps & Populus: de qua mixtio ne Livius. Iamdudum enim illorum sententia tepudiata est, qui nebant,
359쪽
negant, jura Imperii dividi posse. Imperium hoc certe Gelman rum, quod Elector Moguntinus Aristocraticum esse dicebat, mi tum poti us est, sicut & alia multa. Et hane mixturam, et seu temperatam Monarchiam arguo uni potissimum ordi natio Imperii ,ratio Comitiorum, item cla sula quae Decretis Comitialibus inseri solet: Eo habenae irvns
terunt b mit vias. Etsi enim in Reformatione Frictrici III. IN. de Anno I 42. in ordinatione Camerae antiquiori, O in constitumne Maxinusiani I de pace publica de Auno i ' . consilii tantum fiat
memio: in novistimis tamen Imperii Recessibus etiam conse sum expresse notatum reperimus . ut tu Recesi de Anno IIoo. i l . I. 2I. O aliis.
tit. Ubi tamen semper votum ' Imperatoris colophonium est, e terorumque ii stragia complet. Unde illud ; de Imperialis p testatis plenitudine decernimus aliis rumi sciur sepseri dier una die imbssio Itonimen heit se enaeir. Maximi l. I. in modo Δα constit. de An. 1 n. sub tit. Eon sa*ini' sit; 'don dies tin tant stit ben beostben haben. in Rec si virens de Anno 13 ε. F. ZIs nisur. si tr. iahes Statuimus ergo, quod si Monarchiat non simplex, sed shlii, nostra risto craticis rationibus in quibusdam temperata, & modificata. semperata. Cum autem semper a principaliori t debeat fieri denominatio,exus. doctrina Logicorum, & conititutione Ulpiani in I.qγaeritur. Io. f. de stat. hom. idque semp*r quod magis obtinet, spectetur. ι. I. V. deI23. Iez. Imperator vero noster alia i splendidissima majestatis jura ,κ etiam sine procerum consilio,solus exerceat & obtineati ut stipra a nobis fuit demonstratum, pluraque sint in hoc Imperio, quae Monarchiam arguunt, qua in.quae Aristo cratiam, hinc recte a potiori parte Monarchicum dicimus, & Imperatorem Monara
T. ilum Tertio loco Gallus a Educit. r. Comitiorum t indicti ortum e m. nem, quod haec non si libera, sed fiat demum ab Imperatore a I26. cedente consensu Electorum. m. 12 . a. Eorundem constit i a F se ito
360쪽
CapuT FIGEsratia M. sones, quod a principibus ti ordinibus Imperii leges ae decreta omnia, quae Recessus appellantur anciri, confirmari & infirmari rsoleant. d. c. 6. m. m. et ala
Respondeo ad primum: paulo ante dixi, qudd in Imperio Reseo fimvel Regno, nihil quod ad statum et Reipub. in universum pertinet, I 26. Imperatori vel Regi sine ordinum consensu & auctoritate agere liceat. Cum igitur Comitia Imperialia concernant causas i lius status, seu jus publicum, merito & secundum legis publicae praescriptum accedit consensius Elaclorum Recesi virens de Av- ro ibor. f. tabe n mir. Reces. Ratiabov. de Anno i 76. g. 2iis habentale init etc. Reces. Augustan. de Anno i 82. f. Dcr Iben. - . . Et insertum est Capitulationi Ferdinandi Secundi sub. artic. Io. 4
Quo consentu accedente, tum Electores, fit m Principes, tum reliqui ordines, jussit & mandato ipsius Imperatoris con
Quod secundo loco dicebatut a Principibus & Ordinibus
Ieges Imperii,seu Recessus sanciri : id ipsum ignorantiam constitutionis eorundem manifesto prodit. Nam ordines t quidem de ur. - propositis ab Imperatore capitibus consultant,sed consiliis agit ta ac deliberata Imperator confirmat, sanciti romulgat & edicit, ut cuivis ad oculum patet, Decreta seu Recessus Imperii intuenti. Quartum argumentum Gallus desumit a jurisdictione t i 28 Camerae Imperialis. d. c. 6. Λ Camera, inquit, manantia, Qu* tum imperia, jusLa,executoriae tabulae ad Principes,ad Magistratus, ad ' M senatum urbis & Provinciae cujusque. Haec v. constat judicibus quatuor ac viginti: quorum praetor est unus ex principibus cureta annua potestate: delectus a. habetur ex ordine decem provinciarum : si qua principibus aut civitatibus inter ipsas controversiais oboriatur, sive de finibus, sive de capite, fama ac fortunis agatur, Imperialis curiae judices quaestionem exercent, nisi optimatum Imperii universitas, ad eos quos dixi conventus ea uia cognitionem revocarit: ut quidem decretum est in Comitiis,quae Augustae . F