Aldi Pii Manutii Scripta tria longe rarissima a Iacobo Morellio denuo edita et illustrata

81쪽

Iuis, eum Aldo studiorum obuiorumque conmitinxtio. Libros Graecos ab eo impressos, nimirum Arissoletis organiam, Thesa rum Comnucopiam Horiosque Adonidis, Dictionarium G ecum, Arius ariem , Homerocentra, Emtium Pollucem, Nonnum, Gregorium Nazianis aenum, Anιhologiam, Demosthenem, Comstantini Lascaris Grammaticam, e strammatibus ei epistolis Graecis Carteromachus -- ornapis : ab Aldo inscriptionem Iurenalis es Persis laudequo multos Acissim tulis. Aemdemiam , in qua Graeca loqueri mia esse has lege a se scripta et lata statuit, litteris etiam Graecis tradendis iuμisse, Aldus seruisen in praefatione ad librum tertium Grammaticae Lascaris; qua libros ollonii grammaticos in ea ex licasse prodit. Hi iccis υι in eadem quoque habita rideri possis Ο- ratio de laudibus litterarum Graecarum, an no i5o4 AMY ι is i ressa, qua Demosthenis inserpretationem tunc aggressurus, m netos, tanquam ad litteras illas ea esse vis atque serμandas instructissimos sic alloquebatur : Quare Malum iudico eum, quem euivis studio incumbentem desere in Veneta civitate

82쪽

contigerit, sed beatissimum, quem litterariae facultates exceperint; cum tot praesertim tamiaque undique suppetant affluantque ad eam rem commoda, ut fingi sortasse plura possint, haberi certe non possint. Ibi enim, ut alia mmittam , tanta librorum copia , quanta post G thicam ruinam nunquam fuit, nee veteribus v ro Romanis aut Graecis florentibus , in his quae exstent , fuisse credi par est; cum novo hoc invento carerent imprimendorum librorum , qui et pulcherrimi iam atque emendatissimi prodire incipiunt, Aldi potissimum nostri opera; de quo illud habeo dicere, quod de Porphyrio i

quit Simplicius: omnium bonorum nobis auisetor Aldus . At pero ad annos quoqua SV riores Carteromachi schola haec rat referenda , ex epistola Benedicti Philologii qua P eri Criniti libros de Honesta Disciplina, F

rentiae anno IM4 impressos ei dicastis. Notum est omnibus, inquit ille, quantum eruditio tua in Veneta Academia a viris dotiis celebretur, qui te poetam et oratorem maximum, nec non inter philosophos eloquentissimum , et inter eloquentes philosophum Summum appeltilant . Non est hoc εilentio praetereundum, in

83쪽

publice in eadem urbe celeberrima annis superioribus, tanto omnium concursu et favore Graecas litteras prosessum, et ea haud veritum interpretari , quae in hunc usque diem aut pau- . ci admodum , aut nullus aggredi est ' ausus .

Multa sunt de Carteromacho in Diario G teratorum Italiae T. XX et T. XXVI a Fontaninio dicta, a Zacharia in Bibliotheca

'Praesentata es auctae quem equidem reconditae et absolutae eruditionis hominem Era muS, ut primum Bononiae congre us cum

eo era, amella ι Epist. ad Iodocum Gaverum, Oper. T. III. p. 788 ) ; tanta Graece loquendi ei scribendi facultare ρraeditum Petrus Alcyonius dixit, ut solus, post Veterum Graecorum, Platonis, Isocratis, Demosthenis, et Strabonis interitum, orbae eloquenliae tutor relictus videretur De Exilio p. 247 M Lips.r 7 ; in litteris autem readendis usque -- eo Probatus fuit, ut Pierius Valerianus scripserit : Plurimum is proderat ingeniis, abditi simos quosque locos disciplinis in omnibus interpretando ; ut iacile diceres, nihil ad suam usque diem . scriptum, quod ille non legisset, nihil ab eo lectum, quod non in aliorum se

84쪽

gem benignissime communicaret De Inselieit. Litterat. p. 356 M. Lips. ITOT . :

GP Baptiua Egnatius, familia C*ello

rum Venetiis onus, Eueras humaniores Apatria annis feo tricenis professus, maximo auditorium frequentia , scriptisque non Paucis editis, magnum an nomen ade ius; quod commentariolo de illius Asa et scriptis accurate confecto, Dannes Augustinius ins aura At illust Atque . Specimen eius ingenii striamum trais editum, oratio scilices in laudem Benedicti P nuli ρraece toris sui, anno I 2, ex Academia Aldina prodiit. Aldo eiusquaocticinae in editionibus scr*Iorum La inorum' curandis, praesertim Valerii Maximi, 'Lssolarum Plinii, Lactantii, ologetici Temtulliani, Gellii, Sistonii, Ser*torum instoriae Augustae, Eutropii, peiorum Ciceronis, Celsi, Perutilem veram ipse praebuis. Tantam de eius m. se benepotentia Mem ALdus habebat, ut moriens ultimae Woluntatis executorem, una cum Aris aliquot aliis sibi constanti amrcana comunctis, Iecerat; testa-

memo anno I 515 scripto, quod a Zacharia demum pulgarum era Bibliot. di Storia Let

85쪽

ter. T. III. P. I. p. 373 . Egnatius , Aldo

mortuo, Lactantium a se recensitam emisit, laudes eius praec*uas epistola ad Antonium Triouisium luculenter cO laxus, qua haec

quoque inquis: Vixit ille quandiu sevit, olvixit in summa omnium probitatis ac eruditi nis opinione. Neque enim ulla tam barbara . tam remota gens hodie Europae finibus includitur, cui non notissimum Aldi nomen, ac te uberrimum fuerit: sed et plerosque non ignobiles viros vel hac sola caussa Venetias veni se constat, ut unum hunc salutarent et xis rent , magnisque etiam muneribus donarent; et quos urbs tanta tamque admirabilis ad sui contemplationem non traxerat, unius viri fama perduxit . adhortati pro virili ut instituto restituemdae Latinae ac Graece linguae proposito inst.

steret .

μὰ Paulum Canalem Venetum ex gense parricia in Academiam Aldinam cooptatum fuisse nunc Primum cognouere est: quod rectissime factum testimonia de eius doctrina luculentissima suadens. Egnatius in Ra --tionibus , quo vere libros quosdam de Genealogia morum a Canali pene ad exitum

86쪽

deduetos eommemorat, sis de illo ominabaiatur Cap. 6 : Quem locum Iti malis caecuis ientes nos admonuit iuvenis et Graece et Latina apprime doetus Paulus Canalis Patricius V netus, nos delibutus, ut ille de Cethego vetus Poeta ; quem vero, si vixerit, quod Superi s

liciter annuant, phoenicem unicum suturum Spero et tam pertinax illi studium , tam aere sublimeque ingenium, tam tenax memoria , tanta Praeterea est morum probitas. As spem eius

modi pulcherrimam morte abrutam, ea Ps rio Valeriano libro primo de Ofelicitate GDuratorum ita scribente intelligimus: Sane quidem cum de litteratis sermo est, nullius egislibentius meminerim, quam Pauli meanalis . qui quanina suerit eruditionis, nulli non innotuit . Is enim vix quintum et vigesimum aeta tis annum attigerat; et praeter absolutissimam Latinarum Graecarum et Hebraicarum litterarum eognitionem, disciplinas etiam illas illustriores, philosophiam, astrologiam, et mathematicas reliquas artes non primis, ut multi, labris degustaverat, sed pleno fonte exhauserat. Qui quidem, dum praestanti labore Ptolemaei Gemrapbiam , non tam temporum . quam im

87쪽

peritorum hominum iniuria, passim depravatam incolumitati pristinae reddere contendit, neque sibi die , neque noctu parcit, tam uti lem et iucundam humanis ingeniis cognitionem brevi exhibiturus; ex nimia scribendi assidui tale nixu et perseverantia, rupta intra pectus vena, ita sanguinem eoepit evomere , ut nulla medicorum arte sisti posset. Tum ille satalem instare diem inspiciens, id unum habuit praematurae mortis et interceptae in studiis gloriae

solatium, quod, rerum aliarum omnium contempta cura, sacris initiatus, Et in Augustinianorum Eremitarum claustra inclusus , intra paucissimos dies , intaminatae iuvenis vitae , integerrimum pudicissimumque animum coelo redindidit . Obiis Canalis anno I 5 8, non Eremiata Augustinianus, sed Monachus Camal lentis ante paucos dira factus: de quo monumenta praecipua scripsis starisa Ioannes Augustinius tomo secundo de Scriptoribus Vmnetis collegit. Addam ego Athenaei codicem, olim Palatinum, modo Parisiensem , anno 15os et sequenti a Paulo Decan. Veneto Ρatricio exaratum , a Schines a sero in ediatione sua Aramaei praestantissima . a emi;

88쪽

quem ab uno quodam ex familia Veneta De gan prodii e is stemeram Putat, cum a Pau Io Canali re quidem Mera descriptus ipse fuerit. 59 Hieronymo Menochio Meensi inter Academicos Aldinos locum fuisse . ex hoc

ψω monumenso nunc itidem Primum cognoscere lices: neque samen no m elua nomen

Vud eos est, qui conatus et scrip a Italorum Pro recto medicinae nudis instaurando norunt . Epistolam ad Nicolaum Leonicenum an no I 5o3 is dedit. haec quoque scribens: In his sane tuis scriptis multa reperi quae mihi eordi fuere, sod praecipua unum de cane rabido, de quo olim in domo Aldi Romani Ve.

netiis, coram Nicolao ZOccha Ueueto medioco verba seceram multa; quoniam Dioscoridem Graece legeram multosque alios iuniores Latinos, talem gravissimum morbum eiusque minrationem ea arte ponentes . . . . Hortor te, ut

quoad per tuas occupationes lieet, Galeni r liqua volumina interpretanda aggrediare. vel si 88r sus es, iam edere festines . Quid eniminandosius eius Latinis libris eireumfertur, qui, ve magis tetrum y Adeo anim eius libri depra-

89쪽

vali sunt, ut quivis eos legere aspernetur ἔ et quanquam eorum lectioni multum insudet, ex ea tamen nullum saepsi, interdum pravum sensum elicere possit, cum Graeca librorum Galeni lectione nihil sit elegantius. De locis nonnullis Dioscoridis quidnam Leonicenus sentiaret , Menochius rogabat; cui tanquam ρhilosopho et medico praestantissimo ille respondens : Quam mihi, inquis, nuper reddidit Franciscus Totius Lucensis, communis amicus , epistola disertissima, plane mihi indicavit , te non essa ex numero illorum qui barbaram philosophiam ac medicinam profitentur:

alioquin non tam eleganter scriheres, neque tantopere nostras translationes, aut nostra Scripta , quibus praecipue barbaros auctores velibeamus , comprobares. Equidem hac tua epustola lecta, coepi de saeculo nostro bene Spe rare , cum videam me tales habero viros idem mecum de tota philosophia et medicinae arte sentientes , qualis tu unus es, et alter Co stantius noster Pistoriensis, vel quidam alii, exigui sane numero P sed is Bello Apida pim ιus Misa utraque epistola est cum Lemniseni libro de Hinii et plurium aliorum m

90쪽

dicorum in medicina erroribus, scriptisque rius quibusdam aliis, Ferrariae anno I 5o9 --

m9 Franciscus Roserus Veronensis, et i se nunc primum Academicis Aldinis an numeraridus, idem fortasse est, de quo ALdus in epistola ad Butinam Guarinum ante Theocritum Hesiodum aliosque poetas Gramcos, anno I 495 a Se i ressos, scribite Hanc interpretationem Distichorum Catonis P in membrana abhinc trecentis annis et plus eo Scriptam , litteris prope exesis ut vix dignosci possent, vidisse se retulit mihi Franeiscus Roscius, iuvenis plenus fide et Graeca et Latine apprime doctus. Nec mirum; est eis nim ipse ex tua felici Verona oriundus, quae mater et alumna est, et semper flait doctissimorum hominum: de quo eodem in epistola ad Marinum Sanutum anu midii Fastos --no I 5o3 imprenos, haec habet: Quos Ovidii

versus dedit mihi imprimendos Franciscus Bo. seius Veronensis, vir utraque lingua eruditus. ae diligens indagator antiquorum voluminum, seque ab antiquissimo codiee accepisse retulit . Roscium MawDeius, As, non item Rosetum;