Thesaurus hymnologicus sive hymnorum canticorum sequentiarum circa annum 1500 usitarum collectio amplissima carmina collegit, apparatu critico ornavit, veterum interpretum notas selectas suasque adjecit Herm. Adalbert. Daniel, ... Tomus 4 Supplementa

발행: 1855년

분량: 395페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

331쪽

Carnem domans ieiuniis, 10 Dulcique mentem pabulo

orationis nutriens,

Coeli potitur gaudiis.

Rex Christe virtus sortium, Qui magna solus emcis 15 Huius precatu quaeSumus, . Audi benignus supplices.

Deo Patri sit gloria, Eiusque soli Filio, Cum Spiritu Paraclito, u20 Nunc et per omne Saeculum.

Hymni Recentiores in Breviarium Romanum Haud Recepti.

Breviaria Gallicana recentiora permultos amplectuntur hymnos nova atque eleganti sorylia compositos. Nam quod', In fine Hymnarii correcti adnotamus, quae Gavantus docuit in hymnis secundum legem ecclesiae terminandis: -Finis Hymnorum variatur pro ratione Festorum, ut dicitur in Rubr. de Hymnis num. 4. Et in Nativitate Domini. auctore Sancto Bonaventura, usque ad Epiphaniam, fit semper mentio de partu Virg. Idem fit in Festo Corporis Christi, auctore Sancto Thoma Aquinate in honorem Dei parae, de cuius carne est caro Christi, et habetur in Decreto a nobis supra citato Ioan. XXII. Ia Epiphania, quae significat apparitionem, apparet ratio, cur dicatur in fine: Qui apparuistigentibus, ob eandem causam dicitur: Qui te r velas parvulis. in Transfiguratione Domini. Reliquarum terminationum patet ratio, nisi dubites in Pontecosto, cur dicatur: Deo Patri sit gloria et Filio qui a mortuis surrexit et Paraclito in

saeculorum saecula, qui finis hodio communis est temporis Paschalis: sed attinent ad Paschale tempus ea verba: a mortuis surrexit; ita ad Pentecosten illud verbum: Parae lito, cui fit Festum in Pentecosto. Excipiuntur duo genera Hymnorum, quae non patiuntur mutationem aliquam; nimirum, quando Hymni non sunt eiusdem metri: absonum enim esset, praesertim ubi cantantur Hymni: et quando Hymni habent ultimum versum proprium, hoe est, ita proprium, ut Ri careat solito fine, careat petitione, quae fit ad Deum ante glorificationem Sanctissimae Trinitatis, vel simul cum eadem glorificatione; cuiusmodi sunt ultimi Versus Hymnorum: Uni trino quo Domino etc. Te nunc Redemptor quae- sumus, Ut Martyrum consortio. Te sons salutis Trinitas, in Hymno Sanctae Crucis. - Schlosserus I. p. 35l Rqq. omnes stoxologias Breviarii Romani, quae vel ratione temporis vel motri diversae sunt, fecit germanicas. Sunt sexaginta octo. Hi ρε file

332쪽

legitur in Prole gomenis Breviarii Tullensis Naneeii 17803:

Cum multi essent 'mni, rei ineleganti stylo, rei etiam deficiente metro compositi, subtractis quibusdam, aliisque emendatis, plures alios sumescimus, quorum sit modulatio facilior, stylus au metri regulas exactior, sensus ad pietatem aptior, eam sententiam saeculo decimo octavo plurimis Galliae theologis placuisse constat. At Vero, quamquam Viros doctos munere suo docte et subtiliter perfunctos esse sacile concedas, non praetermittendum erat quod in aperto est: magnamae cedere hymnis ecclesiasticis virtutem et praestantiam ex ipsa illa vetustate, pia simplicitate et devotione, si non ΡΟ- lita, tamen serventissima. Tamen et huius novatae elegantiae exempla lectoribus communisamus, neque discedimus a Nealio, Hymni eeel. Prolegom. p. VI.: Sat certum exploratumque habeo, 'mnos, qui hic multi occurrunt, Ecclesiae Gallicanae hodiernos, a vetustioribus quam maxime antecelli. Sed ne hos quis dem spernendos esse Mistimo imo forsitan eos, qui in his studiis minus exercitati sunt, ad reterem illum verae Hymnologiae

gustum facilius adducent. PHis gallicanis hymnis in subsequente sylloge etiam de

eorum genere adiecimus, qui in singulorum ordinum monasti- eorum breviariis vel in singularum dioecesium Propriis inveniuntur. Non quidem hic id expetebatur, ut eorum copia ad

plenum numerum congereretur; verum demonstrandum est,

paucis exceptis longe plurimas harum cantionum gallicano

more classicam elegantiam metrorumque Observantiam Sectari.

Denique etiam collectio in altera parte Thesauri p. 335-380. tradita, ut absolveretur, opera data est. Huius

generis cantiones persuasum habeo sere ad unam omnes re- 'in Alio loco Vir summus acerbius, sed non inique, de his hymnis diiudicavit. Mediaevat hymna, Introd. VIII. In tho nrst os these periods, tho Church Was unshach ling herseis stom tho fettersos motro; - in the socond, sho mas bringing out ali tho cap i- Iitios of rhyme: - in tho third spont Leonem X. she submit- ted to the flavisti bondage of a revivest Paganism. Addatur iudicium Monii I. p. XI : , Dio Humanisten des 16. Jahr-

333쪽

eentioris aetatis esse, oriundas plerasque a poetis ordinia Patrum Soeietatis Iesu, plurimis illis sub finem saeculi XVI. carminum scriptoribus, et devoto affectu ipsis in medullis haerento, non raro mystica prosunditate excellentibus. Haud

exigua horum carminum pars auctores consortes eius ardoris

quo Spee, flagrabat ostendit. Et memorabile videtur, quod huius potissimum generis cantiones suerunt, quae una cum Dies irae et Stabat mater Protestantium animos primum in catholicorum hymnos converterint. immo creatua innocen8.

Feria Sexta ad Nocturnum. E. Breviario Cadurcensi. Homo creatus innocenS,Runque culpa degener, 10 Christi redemptus Sanguine grates rependat debitas. 5 Iaetatus undis naufragis caelique pulsus litore, manu Creontis indiget. 15 qua vivat experA funeris. Sed haec viis nos dextera 10 aeterna ducit asperis: et per labores arduos dat ut fruamur patria. Ut saxa, quae nunc extruit, addat supernis aedibus, 15 nos sectione plurima aptat peritus artifex.

Dolendiam, quod Follen In collectione sua parva quidem, sed quae suo tempore non lovi momento huius materiae studium incitavit, qui huA ex fontibus hauseris nusquam memorat. Vorum accurata comparation docemur, principem eorum sontium cum habuisso -Waurassi Corollam Hymnorum Saerorum publicae devotioni inservientium, Colon. 1806. uae supra diximuR, ea huius Corollae praelatione prorsum ci plane comprobantur: , Reddidimus

vero Hymnorum antiqua argumenta: ne odiosi correctores, ne T contos omnino videremur; non tamen cumulum, non totam penum; sed in scopum abundo. Dctersimus male latina. exauctoraVimuRhybrida, inertia, manca, et quorum non mutui sed clamori nimis adsueta plebs nauseatum diu sapientibus usum vix alio, quam Oblivionis remedio dedisceret. Adtendendum summati m. quid saeculi, in quod incidimus, sustineret indolen, quid linguae Romanae,ctsi nondum receptior usus, saltem ea nune utentium ReveriuRiudicinni non abhorreret. - Antiquiores S. officii Hymnos in populi usum communes reverenti manu tetigimus. Ε trito Ρatrum Soc. I. psalteriolo castioris musae sirones, auctoribus non ingrati lubentur ac merito adoptavimus ot hae plurimam libelli molem conΗtruunt. sed rccomptam. Hymnos Prudentii Vario set Santolini Victorini duos tresve. ita vero refugos ingessimus, ut novi videantur. Λddidimus nostra. Fortasse huic quaestioni Iucem offeret liber cuius titulum tantum novimus: Hymni ecclesiastici novo cultu adornati. Parisiis typis Sebastiani oramoisier. I 673. 4. Nam huius libri auctor fertur Martinus Clatro Ambianon sis Iesulta, uti suspicari licet o literis initialibus epistolae dedicatoriae subscriptis. Sotvellus p. 584. Placeius Scriptores Λnonymi etc. p. 403.

334쪽

Crux est gradus, quo tendere Nostrum caput rigentibus ad alta fas est atria: Christus coronis cinetus est: coeli futuris alterum quam delicate vivere 20 iter negatur civibus. nos, membraChristi, dedecet l25 Da, qui flagellis erudis, te diligam invicem, firmique penna spiritus nitamur ad te surgere. Qui nos ereavit, laus Patri ete. 13-16. Νeale Hymni p. 244: In mente habuit poeta hymnum illum de dedicatione ecclesiae; Tunsionibus, pressuris expoliri lapides Suis coaptantur locis per munum artiscis: Mihi quidem totus hic hymnus inter pulcherrimos recentionum

videtur, nec aevo meliore indignus.

Fac o creator pleniuae.

Fac, o creater, plenius Pr ut recedat pluribus fides per orbem fulgeat: orror potens astutiis, et lumen addat mentibus, 15 eL veritatem fingore cordique robur inserat. mendace vultu desinat. 5 Scuto tuo nos indue, Caliginosos saeculi quo consecrati milites nos inter aestus dirigat, divina Christi praelia quae se fideli praeviam non deseramus transfugae. 20 nudat lucerna pectori. Da, tot legamus laureas Credo, Deus, sed debilem 10 verbi tui sub togmine, auge fidem qua milito: quot nos salutis callidi ut exprimantur moribus hostes sagittis appetent, quae corde credo dogmatR. 25 Qui nos creavit, treus Patri etc. 21-24. Neale Hymni p. 243: Notandum est, saepius

Hymnos ecclesiae Gallicanae recentioris numerum singularem adhibere; in quo a moribus ecclesiae antiquioris fuam maaime

abhorrent.

Die dominica ad Vesperas. Brev. Tulle Se.

Laudum litemus hostias, 5 Prima dierum, qua Pater plebs sancta, te dios vocat verbo fit orbist artifex, quam tot Deus miraculis vult: terra, coelum nascitur, sibi dicatam praeeipit. et lux vocata prosilit. Diuitiaco by Corale

335쪽

Vitae. renascens hac die, Diem dierum principem 10 te de sepulcro suscitas, tibi, Deus, quam Vindicas, o Christet tanto nos decet lac tota sit praeconio laetos triumpho plaudere, 20 tui sacrata nominis. Hac luce terris praevio Hymnos verendo numiniades Dagore, Spiritus, cantare sit solus labor: 15 flamma cadente, gratiae nee sancta turbet otia

mundo refundens munera. vani tumultus saeculi.

25 Qui nos creavit laus Patri etc. Descende coelo Emmanuel.

De Adventu Domini. Ε. Corolla Hymnorum Sacrorum Wali rami). Descende coelo Emmanuellet solve pondus Israel Ao Pharaonis ungula,

electa deduc agmina. 205 Vox Angeli. Gaudet gau det Emmanuel est natus pro te Israel. Descende dux Adonat. et legifer de Sinai, repando legem gratiae, 2510 et eivitatem gloriae. V. A. Gaude ete.

Veni columna semitae, iterque nostrum dirige, ne terr ant nos aspera

15 in Canaan vestigia. 30s V. A. Gaude etc. Veni Davidis Virgula,

resume sceptri robora.

offringe portas inseri, et redde patres lumini. V. A., Gaude etc. Venil venit sic omnium te vota et amant temporum, laxa Rodemptor advena constricta culpis pectora V. A.) Gaude ete.

Aeterne tu, qui nOStra Spes, errantium solamen es, Emmanuel salutifer, te roret aura desuper.

Veni, veni Emmanuel.

Thes. II. p. 336. Do Adventu Domini Νeale Μed. H. p. 119. This Advent mmn is litile morethan a versistration V some of the Chrismas antiphons common called the 9's. In carminum indice p. XII: apparenth of the twegra Centum. Meam de horum carminum origine sententiam iam saePiuA aperui.

Tundem metus, tandem luctua.

Thes. II. p. 336. De Adventu Domini. Neale Μed. H. p. 146: This elegant littu Adrent Hymnean scarcely be earlier man the sisteenth centum.

336쪽

Ut virgo coeli rore.

Thes. II. p. 337. De Λdventu Domini. Holsehor Niederdeuiscite Gedichte p. 255. translationem Germaniae inferioris exhibet.

O ter ieeunaas, O ter iucundas.

Thes. II. p. 339. Natalis. Trench p. 103: This pret ' poem, for it cannot elaimany hiseer titte, is certain no very early date, cari scar cely be earlier man the AHeenta centum, and thus belonys, in I iam right in my conjecture, to a period mhen the Duntainsos inspiration, at least of that inspiration mhira has stiren usthe yreat mediePal hymns, mere very nearly eaehausted.

Diea eat laetitiae.

De Nativitate Domini. Dies est laetitiae: Castitatis lilium nam processit hodie peperit nunc filium, Christus rex de virgine, Christum, coeli dominum, sine viroi sine viro l5 Echo: Sine viroi virgula 15 Echo: Sine viroi virgula de flore modo miroi de flore modo miro lNatus est Emanuel, Res miranda creditur: quem praedixit Gabrieli virgo nihil laeditur: Ut testatur Daniel. Verbum hane ingreditur. sine viroi sine viro l10 Echo: Sine viroi virgula 20 Echo: Sine viroi virgula de flore modo miroi de nore modo miro lVirgo mater, neScia corruptelae, gratia

Spiritus fit gravida

sine viro l. 25 Echo: Sine viroi virgula de flore modo miro lMultum habet carmen necessitudinis eum alio, quod legitur apud Monium Ι. p. 65 Ηs. der Stadibibliotholi guTrier 15. Jahrh.3. Immo cum Monius non integrum canticum praebeat, fortasse ΜOniani carminis scriptura est Varians. Echus tamen significatio recentioris aevi sapit indolem. Diuiti reo by Corale

337쪽

Dormi, siti, dormis mater.

Canticum benedictae Matris ad filium in praesepe iacentem.

Dormi, fili, dormit mater cantat unigenito; dormi, puer, dormit paternato clamat Parvulo.

5 Μillies tibi laudes eanimus misso mille millies. Lectum stravi tibi soli dormi, nκte bellule: stravi lectum foeno molli: 10 dormi, mi animulet Millies etc.

Dormi, decus et corona, dormi, nectar lacteum; dormi, mater dabo dona, 15 dabo saxum melleum. Millies etc.

Quidquid optes, Volo darer dormi, parve pupulet dormi fili, dormi carae 25 matris deliciolae. Millies etc.

Dormi, cor et meus thronus, dormi, matris iubilum:

aurium coelestis sonus

30 st suave sibilum.' Millies et . Dormi, fili; dulce mater,

dulce melos concinam dormi, nate; Suiuve Pater, 35 suave carmen accinam.

Millies etc. Dormi, nate mi mellite,

dormi, plene sae charo; dormi, vita meae Vitae. 20 casto natus utero. Millies etc. Ne quid desit, κternam rosis, . sternam laenum violis:

pavimentum hyacinthis 40 et praesepe liliis. Millios etc.

Si vis musicam, paStores convocabo protinus;

338쪽

Du Μeril Poesies etc. I. p. 110 - un chant de larietae pOur dormis son fila, doni Pclye preeis notis est inconnu, mais qui appartient bien cerIainement a la vieille poesie populatre. At vero eum nuspiam apud Vetustiores exstent carminis vestigia et ipsum duco Iesultarum laetum.

ρrus eat annua, redit annua alter.

In Festo circumcisionis ad Osficium nocturnum. Ε Breviavio Meldensi. Lapsus est annus: redit annus alter: vita sic mutis fugit acta pennis: tu, Deus, cursum moderaris, unus arbiter, ReVi. 5 Gens tuis plaudit cumulata donis: to simul votis Dominum precatur, servet intactum fidei verendae patria munus. Supplices poscunt alimenta cives: 10 finibus morbos patriis repella :larga securae reseras benignus commoda pacis. Postulant culpas venia relaxes: limites arctos vitiis reponRS: 15 post graves pugnas tua dat salubrem dextera palmam. Noxiae vitae maculas perosi cor, Deus, nostrum tibi devovemus: da bonos annos, lacilemque Patris 20 indue vultum. Dum dies currunt, redeunt et anni, et gradu certo sibi saecla cedunt, . debitas laudes Triadi supremae concinat orbis.

Saeris Trium Magorum Lipsanis in templo maximo Coloniensi. alias etiam mutata prima stropha in Epiphaniae Festo et in Supplicationibus publicis decantandus Hymnus. E Corolla Nauram. Vel: 5 Terram serenat Veritas; stellae patet miraculum, natique regum Principis fulget Potestas orbibus. Salvete sacra pignora, quae Νuminis clementia ut innovati foederis arcam reduxit Ubiis. Disitired by Corale

339쪽

Vos gentium primordia, io qui trina per mysteria regem latendo gloriae sonti litastis gratiae lQui solis ultra cardinem lucis tulistis vindicem, I 5 et torpidum caligine

lustrastis ortum lumine Per orbis ambitum sui,

testes perennes filii, perire Providentia 20 non vestra sivit lipsana. 25 Quousque vos heie incolas avita lavit civitas, almam, fidelem, prosperant servastis hanc Coloniam. O iam recepta ab hospitis, 30 quo terror abscondit, socis, nil vestra turbet ultimo

nunc OSSa, quo cubent, loco.

Fidelis, alma, pro SP erarenoreat Colonia, 35 sanctamque sumat gloriam vobis renasci regiam. Haec vos ab ortu in Italas

Rhenique transmisit plagas clarando testimoniis tanti triumphum laneris. 40 Et quam beastis patriam, servet fides Rempublicam,

auctamque tot splendoribus . sanctis redonet civibus.

Ut triplici mysterio, quod obtulistis Filio,

aeterna reddant saecula

Deo triunt iubila.

Thes. II. p. 344. In Passione.

mhich, to D e from internal eridenre, is of no streat anti qui*, V am nos able to yire any satisfactory account of Ihare ono met it tmice, as noted abore, and in neither casemith any indication V iis fource or age. It is certain Ua very rare perfection in iis hinc 13. 14. Trench: He alludes to Cant. II, 14. Columba mea in foraminibus petrae, in caverna maceriae: On whiel, morda St. Bernard writes In Cant. , Serm. 6ll: Foramina petrae, Vulnera Christi. In his passer invenIt sibi domum et turtur nidum, ubi reponat pullos suos: in his se columba tutatur, et circumvolitantem intuetur accipitrem.

Attolle paulum lumi u1.

Thes. II. p. 345. De P ssione Domini.

Neale Med. H. p. 148 . The folioming hymns inrite Sion

340쪽

jective character mould be a suraicient proos of this: and theis rhythm equal* shoms it. Double rhyme, in au mediaevalhymns, is reserved for trochaic measures; in iis use, as here, in iambics, stives a certain impression Os irreverenee xvhira itis hard to stet oner. Notmirastanding the mide dimerenoe b tmeen these and mediaeria hymns, thm possess, I Gink, con siderable hea ιιν and perhaps mill be more eastly apprecialedis modern readera.

Ite moeati eordia luctua.

De Passione Domini. Ite moesti cordis luctus, Caput spinis cruentatur, tristes ite gemitus, flagris livont brachia; Ιacrymarum ite fluctus vultus sputis delaedatur, et cieto fremitust 20 caesa tument labia;

5 corpus totum, os et genae, sacrae manuS Perforantur, oculorum lumina, artus hiant vulnere, membra, sanguis, cor et clavis pedes terebrantur: Venae corpus tumet ulcere.

abeant in flumina. Nam aeterni natus patris, 25 Iesul nostra qui portare 10 veri proles numinis, Voluisti Vulnera, idem homo natus matris qui dignatus es sanare illibatae virginis, nostri cordis ulcera post immanes cruciatus dona nobis, hoc precamur, scommatis amigitur, 30 his in terris gratiam, 15 diris flagris laniatus ut post mortem consequRmur in crucem configitur. sempiternam gloriam.

Dau meae deliciae.

De Passione Domini. Corolla Walirami. Iesu meae deliciae Clavi tui sunt spicula, et fide custos animae, amoris casti iacula: te fixum crucis arbore 15 his dulciter me vulnera mens ardet omni tempore. et cor potenter PenetrR.5 Compatior medullitus De tuo, Iesul corpore eum quem cerno penitus, da cordi meo Vivere, qui nobis est prae omnibus in cordis tui vulnere thesaurus praestantissimus. 20 dignare me abscondere. O Iesu, tuae lacrymae, Alii mortis in angustia, 10 angores et tristitiae per tua precor Vulnera, meam solentur animam, sit mihi tanta passio iugemque dent laetitiam. medela, consolatio.

SEARCH

MENU NAVIGATION