Dauidis Sanclari ... Pro Archimede, et Euclide Dikaiologia 1

2쪽

MNA GRAMMA

IBI URN A TU SOL CLARUS.

EPIGRAMMA.

Baebia Francon , iam pacu, sinu tamniis Bisigera franare doces dum legibus arma

Vndi vi Consilio mulceri moderamine vestram Regalis 'undesin bonos popularia iuris, Νολι--γι ric orant ad n ιι --- eredunt placidi,v mcidetva iussa capessanctari Tis res mi, di dii rerum Sollicitas Urnamquemos mi,m crimina monstraue Opimiaque apponi generosa praemia Ludi ..Lumina vestra colun Musarum s Apollinis arus: Candida in aduerso quam Mitti a Numina . r Limina tota domus vestras ut hospita δε : ista procul omni eat, procul exu aboris,

4쪽

AD EMINENTISSIMUM, ATQUE AMPLISsIMUM VIRUM DOΜINVM

NICOLAUM RVI ARTIUM,

FRANCIAE CANCELLAR IUM:

PRO ARCHIMEDE, ET EVCLIDE,

-,m parum rite compestasse. Si enim meos ante Musi, , , mgentem rerum molem, qua summa sapientia opera, repostulo, 'inbus nullum umquam tempus a gra-οrisin h. In negoti, vacat sin autem tuam raram is tantasubli

5쪽

quam natura nitarum , es una virtutis indoiam amor.

mihi missi in iussicium venire, non tam ingen, quam virtutis atque scis Gaurea hanes is mihi ineundam esse viam, Teque δε-lum Orbis, crinis Parisina cin)-ondum i dicauit, ct initinxit, vir omni Probitate, Pietate, Doctrina insignis, Bb, in Marsi in Consistori Regalis ο νο-- come qui me de quodam negocis Subura, ama Optudines a Fri dona commisso commere distin est cui quidem rure iura, qua-tibi Archoammateo, thematica, ἀυανδακαριρ-- si e καμιμιε- ubi Adicanda inlucempro ni Armitte iritur mi Domin mali re At Ac feram Antis, hac areadAugustam MawC- ---famam. Ainia Lustriana uin Regia cathedra dignitatem pertinente, m sententia- in benignis Claritatu tua aures tanti erim fueret om Veris in asstram sua iura, Virtutipuam Ludem,Scientia suam existimationem, Mathesi m nitorem, Gume tria suam certitudinon, tamari demonstrationi ampuritatem , cadenua nostra suo podin, Professio nostra iam

simque pristinam. anta sit Veritatis, Uirtutis, Iuminis e. γεια su Piitinii in Christianissim laudatissime Cancestari in non Det

ut , qui omni virtutis honore, omni veritatis candore, ae Lit

rati luminis stlendore eximiin iandudum toti Chri iano, si in tesiis: Et e contra, quantanam nodac μ militas , τι- ij turpitudo, quamquefit institia umbra, ct nox desticabibi, acprasertim ea qua n udentis , --m tu Hilautia mento, ac vel inlata tumet, Mentis impotentis maxi- macula: isem,iraisma , qui lucis erismbra dfrimina, s iis, is i rantia parastelasm rinumquam conuolentes lineas, ac llimi

6쪽

rite remque pomam Asudire queat.

tin, ero veritam a cientia non sto duntaxat mi ger, fideia,sed aduersiin omnes Sycophant-,ωd rogatores ρ -- ammti parte in propugnator, vindex acerri misartium, epracipia Mathematica irofessores, ct propagatores tum vita iam tum ossis munere prose, re egregie functos ae δε--οsas omnib-n si ictis, σμώς- suberabo, atquem eos insolentia insurgentii m pectora, quantu/n in me 'stum, autenti e propulsais obtestor tvrnue me pro Horum fama, i a Memoria, noscin ac o Aris, focu, si desubris propugnatum ' tare ac quoties pro istorum laude mihi arma Pandia induo sint, toties non minis Irrenue induerem, quam Hi communi Scientiarum salute. propagationes . se uerunt. Etenim exiguum nobis vita curriculum Naturis reu stri t i ensem Gloria. s mares eo , auriscunt,uviso meriti iamdiu daemisad migrarunt, o Amin; iunio- . i fama, mortisque conditionem relinquemus. Eu etiam gratianinis bene mereri de istorum Momoria, aeno i Dinna, Pprum ope, monumentis in re iterarii, ac

fientiarum Huato, stadio aliquos progressus foro citer fecimur, quibusque impendimum dium, practare de minassectum a De Antiquitatem semper illam doctorum, ac maxime subi

mium ingenioru- reumenter habere, ac unicuique tot tantisque meritis aclavi παρ--se μ' - virtutis

insignia Te iere sis enim debitum seu Orpheo plectrum noumerito attribuat culapio, baculum Veto pondera Tham leti, inuectigata tempora tlanti Siderit, ChrUno, Numeros; 'thagora , schemata Plagularii; Hippocrati ianuia quadra tionem . Platoni, o gnahtici; Archita, Columbam i Ludoxo, o qnalogia doctrinam se ristoteli, Sullogismum apodecticum; narcho, normam Sideralem polumo sectionem conicam; Diophanto Migebram Euphrati, horoscopium , Ptolomato, horoscopum Perdici circinum Vitruvio, perpendiculum L Den queis omni campo Mathematico mirabilem Diuino a chimedi dium Vac certissimas Euclidi mensura recto iure, retitulo non adscribat cisique potissimum eorum nomen ετ famamma fa- re Hrat, qui in iaceruditoliauere, a radi desudarunt tun,

7쪽

cam veritatem, in naturae reanis abditam eruerent Magnitudinum aequalitatem, atque inaqaalitatem , in mater latebris, inuolucris reconditam explicarent, ct tanquam e Democriti puteo profunde immersam rerum omnium Ristionem Propo tionemque elicerent. E quorum numero eminentissimi iuxta

praestantissimi in altissimo Dianoetica cognitionis aliis postie, rchimedes, s Euclides extirere. OAttamen pro h pudet, pigetque dicere nescio quosato, aut scidi, aut soli Genio mutato , hodierno die hac aetate erudita, in hac Urbe Palladii, Virgini ac Mercurio a Caroli Magni temporibm dicata, in hac Musarum Acropoli, in medio MLq-demiae, totius olim orbis Chri tiani florentissima , atque ora n tua Amplitudine, tonsistori Regi Comiti usio storianis Prudentissimis, acsagacissimis, a nescio quo refractis omnis verecundia, o reuerentia claustris 4Arritione Cerebroso, omnium bonarum artium m literiarum rudi , ac nulla si pellectili Geometrica instructo, Archimedes auditis humani Acuminis Ingen, suprema culmina vapulant Mens illa subtiissime profunda, οἰγιρ . ιδηλός, Math matum delicia, Magnin ille Archimedes, quem non modo hi Iosephi ac Mathematici Diuina eius inuenti, ac opera intab- gentes, re reque a limantes, tanti semper fecere ut Diuinum quemdam ingeni subtilissimi Genium,ac veluti singularem scisntiae , ct indagationis Anablicae Archel pum agnoscerent; vertimes i scisam Potita Gaudianus eleganis me Encomtum iu-

signe cecinit in eius Sphara descriptione. Iura poli, rerumque fidem, legemque Deorum, Ecce Syracusius ta anstulit arte lencx. pontea. Et humana Sidera mente regit.

Oratorum princeps agnita Sphaera cum Cylindro, eius spui fchrum iamdiu vepribus, ta dumetis undique septum a putu re Radio excitauit, surique ciuibus )racusanis Docti mi, ingentosis imi ciuis memoriam renouauit atque In orat pro ulo Cluentio in qua Tullii stimum superauit haccuratisti smum corchimedis calculum laudauit. Ot id esseni multis Pirmi etiam subselli , ordinisve in orbe terrarum HistoriografLiuius, Polybius, Tetu tabes, Plinius, Plutarchus , ac L clamator Esntilianus , eius admiranda extollunt GeLIa, eumquc

8쪽

stupenda machinamenta centimano Gigant acipsi propemodum Ioui fulminani parem es Virmarunt: adeo ut giens pse

Marcellus, Vere alic ita belli puluere Mars exclamauit, Nunia quid desii stimus contra hunc Geometram pugnare Briareum me tam subtile M penetrabile profunda mentis acumen

hanc tam publimem humani intellectus Apsidem 1 In hoc fragili

nostrae mortalitatis Eccentrico, hunc tam immensum speculandi Thesaurum, In his belli machinis ac monumentis ponteritati relictis assecutus θεανάα ἐνηρρ2Archimedes in quibus apud peritos, non humanae , si Diuina potius reserente Plutarcho Gn- uiolandam Sapientia gloriam comparauit. Hoc incomparabili Archimede multo antiquior Euclides praeter alia summa utilitatis volumina , nobilis marum nobis

fientiarum Elementa concinnaviton quibus nemo unquam momtalium sani cerebri mendacium, aut errorem inuenit, nec inueniet

inquam; hoc potissimum pra caeteris humanae mentis monumentis, clarissimo terna veritatis titulo in aeternum gaudebit. Verum- enimuero in hac tanta Disciplinarum luce, ridiano Mathematicarumscientiarum Sole repertus es quida tanta impudentia quanta imprudent in ex categoria vituperonum, in tenebνionum, qui licet απειρος με οπιίδευτος, non verecundatur tamen προς ών ῆλον se λειν atqΠ αμααεθα - γα-,2ογισμως -κνον φερή atq; utrumque Matheseos culmen, a columen falsa Doctrina sensere , cun9 que Iarito ἀν- eorrem 'vestigis inhaerent , - --' muco diagrammate flagellare esque iam verecunaeam

omnem vanitaδ, Moderationem Audacia , Rationem amen-

ώτicit Eoque iam in ama prouecta est institi, a diae δεια, die si Beatissimo Pontifici Maximi omni virtutis humana 'cessi iuuia summo Parenti, Pan ono , GH-aximum suum s ψ δετ, αγουνια νυ φυδήιον dedicauerit, consecrauerit atque ibidem Usirmauerit, quod necessarium esset omnes c, a thematicos in Uius verba iurare atque omnia prisca virorum Dud torum e conumenta ad ipsius normem Normam expan

turumsuam esse veris imam, citam amistus Circularas , ac

9쪽

Diametri Rationem triplam : Verismum quidem reperis illud

atum , t recta ineenia debilitat verecundia, ita peruersa confirmat Audacia e hoc genin hominum est , qui se primos rerum esse volunt, nec sunt tamen, qui nullis Veritatis limitibus, aut merecundia repagulis coerciti vago cursu , s lubrico ostigio impune per ambigua certi licet erroris semitas oberrant, tumque demum ouantes . quasi serio triumphantes Dpho quodam tricano thflantur cum Diuino Archimedi obloquuntur, aut maledicunt acro que re Vuadrataria terminos conueuiunt ac iniquis me de eius Enibus regundas ae cernunt. sitiis iam quassi Mθεια ληθεια Iane tam inanem Glo riam , tam perfricta facie fronsis iactantiam , tam atrocem in Eucud. - Arehimedem duo cum ma humana Scientia Sidera, contumeliam Ier ora hominum meare impunem diutius pateretur ne Harpocrates quidem ipse aut Angerona sese continere queat, aut ferre quo animo diutius istum μιμώ- λων, Φιλοπια cou effrenata insaniente audaeia: nefor tesse Amycisa apud imperitos nosperdat taciturnitas, aut omino sum euadaxsiten ium , tanquam si Mercurii, aliquis in Wbuco Matheseos Theatro superuenisset, cuisti datas ratiocinandi quiduis pro sua libidine decernendi auctoritas. Non ita , sedi 'quam ad lupum infabula ψ δε Λ αγωνι φοJ Conticuerelam nes vel quia deficiebantnuantem, vel ta quam ονον ηωρος λυρον

prateribant vel quia hsuis uuadratoris , aut poti, Aria medea Scssi Quadrupiatoris uadraturam, non creta sed arbone notandam , non defaecanaam , nec lima aut calo expoliem

dam , vel limandam sed potius spongia communi omnium c Aculi, es consenseu penitin delendam, liminandam es m

Ego autem animo molaebam illud Philosophi satum r.

Plis Antiphontis Quadraturam diluere non est Geometrae. si 'ippe q*ρα plane ultica , s ineptari a Geometric alicui Principio repugnans egetadebatur: Idem de hac nostri uadratori αγεω-χητο ψ δεγωφGaestimabam ei queo tuin θειαν, ct ineruait pulueris NIKamenta, Tapinomata, littera- Trique gurarum Iineamenta aeternis potius esse sepelienda tene bris , quam ad notitiam posteritatis per odia virtutum, probria Scientiarum transmittenda censebam.

interim verebar ne Publici Matheseos praeseris,

10쪽

per terseptenos annos nonisne fructu locatus sium , hoc iam eam dine rerum derelitat tacit a militis insimularer in hoc doctiorum sillentio, apud T rones odiores , tam digna veritatu inrchimede e fama caiisa heteromilia euadat, atque ne maximum Matheseos lumen, cprope Numen ἐρ'MAMα apud iuuentutem IIudiosam non nihil de suo iure, ac dignitate amitteret. Interea a viro Senatori ordinis praestanti o tu Musis optime merito D. Q arilacio inuitatus oe rogatus , ut de re,

bis propositis Problematis apud gustifim Consistori Senatores

sapienti mos meam sententiam ingenuem libere proferrem, atque aliquid ad communem utilitatem severitatem enucleandam ex non rufludi s delibarem: id etiam cum animaduertissemnon modo mei muneris, Matheseos 4Acadsm decoris es eruἔo etia

conmuendum , aut silindum se duxi in tanto Reipublica elimminenti detrimento , vel saltem μ;na terno dedecore,si iusiquisi P acuis posticitationibus viri./Musi tam a rerum, quas in medium proposivit pragmatria, quam ab earum oraria

alieni , sese delinir pateretur, aut a u fuco imponi propter

sdentissimam asseueranti pervicaciam. Primum Problema erat, veram , ac non minus certam accuratam locorum longitudinis, quam titudini μου tionem exhibere Sec dum, O tuanu meo in eis sis, iis mewrre. Tertium Circulum Geometri in cubadrare eis haec tria pro 'blemata coram Praeclari mora . Marilacies, iudice aquissimo; ipsoque siluadratario praesentes multum indignante, candide, mollisseque, ac paucis ex tempore , resondi; mix tamen ad te pentes adhuc explorantis gnu calores hic o ercurius eas, ac

molatilis persistere potuit qiun Ubiprimum lucentes veritatis lamma sentire coepit puer ilico lucis, manifesta rationis impatiens, nullo solido argumento nuta certa hyponasii fisus, ct fretusmna cumsua sine pondere doctrina euotiuit, comitiaque dest

Huod ad primam sterita propositionem nustam etin vicumque conceptam δεξιν in lucem emisit, qua adhucsub tenebrosapia pectora cauerna latitat, perpetua damnata horitifortasse latebit de nulli censura publica obnoa s, imauiorum tamen