Iacobi Pontani de Societate Iesu. Progymnasmatum Latinitatis, siue dialogorum selectorum. Libri duo. Ad usum primae & secundae scholae gramatices

발행: 1597년

분량: 166페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

151쪽

LIBER SECUNDUS. 1 r

donee sacerdos ad p ulum conuersus, sublata manu figuram crucis presserit, beneque precatus eu dimiserit.M. Est unius horae quarta pars totum illud interuallum. S. Quando canitur mussce,est unius horae propemodumis M. Cur non pudety foeminae hoc factitant. Viri tamen , quos me imitari honestius est hoc non factitant. Forminarum mores nihil moror. v. Vt inuitus genibus iste nitituri MQuae sunt tuae preces S. Rosiarium,quas tu naperrime neficio quo auctore fretus, sphaerulas 'precatorias appellabas; tam bellam latinit tem stupeficente Niaolio. M. Tu, si displicet. ne utare:interim exhibe Rosarium. S. Nolo. V.Nullum habeti quid tu calvu vellis' S. M cum non tuli,domi reliqui. An ego tanquam monachus de cingulo suspensium circum se remi TNon hoc iubeo, sed ut alij, in facculo sub tunica gestares.S. E libello quoque precationibus operam dare conceditur aut medita-xi quippiam de Pasisione Domini. M. Nunc aliquid dicis.Eia,deris sione. veruntamen in xl olenter ac raro in manibus tuis libellu animaduerto. Virgilium quidem abhinc tridua l

152쪽

Reolu cu Iunone orabas.V. Aspexi cu aesepi fabellas legeret. S.Hoc demu est aspectu vagari,& foris oculatu,domi caecu esse,ad altu cogere medicos,ipsu scatere ulceribus. M. Casiis ut quis interdu circuspicia alioruq; ineptias in tueatur. S. Nu aliud est,quo me accusest V. Est.S. Quid ergo est V. Cu nome IESU aut MARI E pronuntiatur, non inclinas genu,nisi rarissime.M. Hoc vere rusticanum,non V

banum est. S. Falsum est. V. Non falsum est, sed rusticanum est. S. At ego dico illum & te falsum loqui. An vero credis nihil notasse me, quod tibi iuste exprobrem V. Mihin' S. Ita. V. Mihi ne' S. Tibi ergo. V. proseris audes.S. Per dies proxime elapsos quis Sacerdoti sacris operanti ministrauitφV. ego.λΤenes artem V.Melius quam tu & Macarius. N. Cave ne cum dixeris male, peius audias. V. Quod res est affirmo. Nam tu nescis no-lam,seu tintinabulum pulsare,cum hostia salutaris sublime tollitur; & ille cereos non diadicit emungere. S. Sed heus, quado tu heste no die in simpulo, seu ampulla aquam pro Vino porrexisti,teistaque epistola Α Μ E N DDpondisti' quis lapsus fuit S Enauae an me-

153쪽

moriae'RNon recordor huius soliscismi. M tam cito oblitus' at illud, puto, non effluxit,' quod chm iacrosanctam hostiam supra verticem attollere Sacerdos pararet, tu facem non accenderis. Aspergilium praeterea, seu lustricum aspersorium incommode praebes, .nquiminium seu stellam aeneam cum Iustr Ii aqua male sustines. Creabimus te ςdituum, si vis; magis enim idoneus esse nemo potest, claret hoc. V. Irritavi crabrones. Quo in ludo eruditi estis vos M. Magister nos apibinstituendos curauit: quid quaeris'RSi quod pretium dedistis, facite ut restituatur, siq ui- dem imperite videmini instituti. S. Miti mus hanc litem, & pro se quisque det ope xam, sacra peragentibus scite, ciuilemque immodum inseruire; quaeque4n audienda miλsa obseruanda sunt,obseruet in posterum di cligentius. Potes ne nobis enumerare, VictO-i vine, q ut Sacerdoti ad litergiam opus suntqV. Facillime . M. Arrigimus aures . V. Voa fortasse aliquid a me vultis discere . S. Non,

sed te docere, ubi haesitaveris r nos quirpe ista pridem scimus. V. Vt ut sit, non madocumentum dare sedulitatis meae: ta

154쪽

men ea conditione, Ut quae petiuero, vos etiareddatis mihi memoriter. M. Habebis id. V. hoc in luper oro, ut Ciceronem, Liuium, &alios latinitatis architectos ab istis liminibus,

tanquam profanos arceatis:hoc est, ne me cogatis ex eorum arculis omnia sumere.Na ubi res aliqua non fuit,quo pacto nomen eius extare potuiti Similitudo quaedam rerum Veterum ac nouarum,& in hoc,& in alijs permultis generibus efficit, ut non pauca latinis vocibus afficere possimus.S. Quin dic modo.V. Epona idem lineam appello,quod superhumera e vulgus Clericorum. Sequitur alba,& stbauditur vestis. Haec est illa lintea, & praelonga ac laciniosa tunica, manicis laxissimis, quam sacrificaturus indui illiusque vestis gerit imaginem,qua CHRISTUM Herodes contumeliose, ut fatuum operuit. Cingulum flagella significat. Manipulus, id est, fascia illa in sinistro brachio, funes, quibus ad columnam est alligatus. Stola laqueos collo eius iniectos, uab uno iudice ad altu raptaretur. Castula,pux- puram, quam milites eidem in praetorio circumdederunt;quod vestimentum cruce a tergo fere insignitur. Ea quid moneat,nimis es mani

155쪽

LIBER IECUNDUS. Is r

imanifestum. S. Cogitandum subijcit sanctam illam ligneamque crucem, in qua tribus vi uis affixa mundi fatus pepe udit. Tu haec mysteria in commentario aliquo legisti. V. Et legi,& explicationes istas audiui a magistro puerulus, cum rudimenta fidei nobis interpretaretur.Locus ubi se vestiunt facerdotes,& facia supellex reponitur, a quibusdam vestiarium, communiore voce sacrariu nominatur . Etiadici poterunt templi penetralia, & adyta, Sarcristiam qui nominatinulla necessiitate loqui tur barbare.M. Procede ad reliqua. V. Opus estitem calice, opus patena sic enim maluerusicum tamen sit patina;& reiste,quia ipsa hostia sanctissima cibus est, & cibus dicitur: Caro mea vere est cibus)Calici quadratum, sed duratum,& linteum tegumen imponitur, palla vocant. Ad eum praeterea & os extergendum adest quasi sudariolum, quod purificatolium dicunt. Operitur calix velo serico, byssino, aut alioqui non abiecto. Expanditur item super aram corporale,linteum filo subtilissimo: quo admonemur illius mundae sindonis, qua corpus Domini exanime inuolutum scribi

156쪽

si singula declarem quid velint.S.Non requi-ximus. V. Adhuc opus est hostia, e similagine seu triticea farina, opus est aqua, vino, libro Tmssaru,cui missale nomen fecerunt ille quos . que Pontificalia,&Agendas Vocan Romano vocabulo rituales libri nominabuntur, ut omnes facret c rimoniae,ritus.Vasculum,unde povulo Eucharistia promitu ciborium, a genem poculi capacissimo, cui simile est. Id aurea Plerumquesseu bobycina pallula, siue chlamydula cotegitur. Quid amplius a me desidera, diis'S. Praestitisti: quod voluimus,& placuisti. V.Dic tu Sebastiane ex pactis & conuentis deura seu altari,S.In altari, cui palla prae teditur, rartificio quoda pleruq; elaborata, sunt cadela HBra, stannea, lignea, alabastrina, aenea, argen-Ma,inaurata,quibus infiguntur cerei flaui,c didi. Item imagines, signa, statuae,icones, Gnillaria, simulacra quanquam hoc verbi, ut sculptile, sacrae Scripturae, & Ecclesiastici Doctores ad gentium idola semper transs Tunt r uti etiam fanum & delubrum potius de Ethnicis, quam de Christianis templis, ut usurpentur mos vetus obtinuit .)Est autem

s mulando ductum , quod simulet & imi-

157쪽

LIBER SECUNDUS. VI

tetur veritatem corporum. M. Quid volunt sigillaria ' S. Imagunculae, statuarque cubita-Ies aut palmares sunt, fusili opere de metal- Io, seu tomento & serico componiae. Suppe daneum quod statuarum pedibus subiectum est,& basis ipsa.Τegitur item ara Velis tribus. Qui autem pannus lineus in medio, unius cubiti & semis latus, duorum longus, interdum extenditur, substratorium a lubsternen- do dicitur. Ad haec in altaribus Sanctorum ossa, cineres, qua que nomine reliquiarum , intelliguntur , in thecis & vasculis proponi solent. Flores etiam in ampullis testaceis, cu-Preis , & argenteis, ad ornatum . Nihil me arbitror praetermisisse. M . Qiud a me V. Caetera quae ad sacerdotem pertinent. M. Liuber Sacerdotis, unde preces horarias facit, i appellatur breuiarium:ducta Voce a Iureconsultis,apud quos breuiariae rationes dicuntur, in breuiariu,hoc est,epitomen, & copendium Contractε, ac proindebreuiarium est epitome. Et quid hic aliud est, nisi sacrorum librorum quaedam epitomes Vtitur hac voce Suetonius in Augusto, pro summario siue compend O.

Fecit di estiuariu mussititotius imperi ,quan

158쪽

tum militum sub signis ubique esset, quantii pecuniae in aerario & fiscis, & Vectigalium residuis.Item Plin.lib. 38.Verum Vt pariter om' nis culturet breuiarium peragatur. Linteus ille amictus & candidus, seu amiculum album, rugosum siue striatum,inepte superpelliceum appellatur, nullae sunt ibi pelles.Sacerdotes eo indutos quidam candidatos, albatos & lintea

tos nuncupauerunt. Deinde Sacerdotes qui

dam sunt Curiones barbaris Curati siue Parochi) templum 6c coetus hominum ipsoru a ctoritati subieetus Parochia,seu Parcecia. Omdines Clericorum , per quos ad Sacerdotium ciscenditur sunt Ostiariorum, Exorcistarum,

Lectorum,Acoluthorum, Hypodiaconoruim, Diaconorum. Sacerdotis est sacra facere,ilius adolere. Arcula in qua thura seruantur acer-xa; vas unde fit odorata suffitio, thuribulum Domen habet . Est item officij eius Eucharustiam distribuere,consessiones eXcipere, moru bundos secro oleo perungere, baptismo seu

sacro fonte infantes aspergere, matrimonio Dubentes coniungere. Initiatio, seu sacrorum Urdinum collatio, chrismatis unctio Episco-

vi ac Suisaganei est, quem initiatorem lic

159쪽

bit appellatis. Nihil restat. S. Omnes docte.

PRO GYMNAS MA

TIIPPOLIΤvS.Laetus sum. v. Quam obre H. Quia didici.V. Quid didicistit H. Catochisimum.V. Totumno,& ad verbum 'H. Totum, ad Verbum. V. Qui tam breui spatio libellum paginara adeo non paucarum ' Η 'Diligentia quid non vincit φ eam mihi subsudio comparaui. V. Atqui nec ego segniter ad hoc ipsum incubui, tamen vix dimidiatum comprehendi: itaque animi valde discrucior.

H. Fortassis memoria non perinde vales. V. Haec caussa est,uti conhcio. Quado reddemus ex memoria H. Perendie ante meridiem,ita iussit Praeceptor nobis renuntiari. V. Interea

distam plurima. Id. Nome superabis. V. Quid ita

160쪽

ita vero' H. Quia post finem quo ego peruῶDi,restat nihil. V.Intelligi sine totum H.Imm bellam. V. Reliquum est,si & memoria tenes, α probe intelligis, uti secundum eius doctrinam vivas. H. tuam Deo iuuante. Et tu,quatiis non teneas, nihilominus decem precepta custodire debes,& alia quet ibi mandatur,quae ad duo capita rediguntur:declinare a malo,&facere bonum.V.Scio nobis Catholicis temperandum a viiijs & criminibus,studendumque virtutibus, & fidem sine operibus esse mom uam. H. Incitauit me quoque permultu genitor,qui, si scirem perfecte, non Vile praemiumihi se daturum appromisit.V. Quod H. Hlitum nouum panni optimi. V. Satis honestumagnumque praemium. HMuid tu expectasgv. Piner laudatiunculam a praeceptore nihil, si sciuero; praeter verbera similiter nihil, si ig

norauero. H. Vtraque merces sua mercede co-

digna est. Sed vis te audiam prius, quam in symnasio recites. V. Admodum.H.Vbi'V.Domi meae. H. Quo tempore'V. Cras post meri diem, clim scilicet a studijs erit otium.H. Actcedam igitur ad tes VITALIS. Accede.

SEARCH

MENU NAVIGATION