Praxeos medicæ universæ præcepta. Auctore Josepho Frank ... Partis primae volumen primum partis secundae vol. octavum Partis secundæ vol. quintum, continens doctrinam de morbis oculorum, aurium, et cavitatum nasalium

발행: 1822년

분량: 494페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

impetis, o retropulsa I 8 , iripriinis praedisponente vitio liaereditario 9). Quanto cum periculo et hujusmodi effrenos sternutationes Contingant, Caecitas, et abortus inde orta io , totque casus lethales docent ii ./Plerumque tunc VaSa enCephali disrupta , vel saltem turgida inveniuntur ia). Quandoque spontanea epistaxis effreni sternutamento finem imposuit i 3). Patet hinc, indicationem generatum in eo Consistere , ut impetus sanguinis a capite per phlebotomiam e pedo , per pediluvia , per lenia alvum eva-Cuantia, et per clysteros avertatur i4 . Utque vasa nasi , admotis ibi hi Pudinibus , depleantur. Sternutatio a latente vitio calarinali , Iuc tepi- , dum saepius per nares attrahendo debellatur 15). Valet pro eodem usu et Inusilago SenZi-

qui sponsionis gratia nares adeo irritavit, ut centenas it Iico sternutationes passus sit , subsequerite eaecitate. 1 I) Bos ET sepulcr. L. I seci. . XX. obs. I . FABR HILD. Centi IV. Obs. Q. LANC s Us de subit. morte P. 34. MoR

412쪽

IN GENERE ETC. 407 num cydoniorum, et oleum a gratarum sig-cium si6 . Celebrantur quoque en lastrum ex medulla cucurbitae, farina hordei, Portulaca,

Osorum aliquot vitellis, oleo rosarum, et aceto

capiti i 7 , aut sacculi ex herbis aromaticis vertici 18 impositi. In sternutationibus nimiis recens natorum fumus ligni aloes accensi gos-sypio susceptus, et vertici calide admotus plus vice simplici prosuit sis . Sternutatio a frictione

gingivarum cessasse visa est Io . Conatus enfrenes sternutandi compescunt odor opii naribus exceptus, ipsius etiam tinctura naribus inspirata, litus ex butyro, ligaturae, et frictioneS eXtremorum; graves nuncii, animi intensio '). Sternutatio effrenis ab insectis naribus Contentis emeti O sugata est ar).

nutant.

413쪽

DE CORYZΑ. S. LI.

DEFINITIO. LITERATUR A. DIVISIO.

Desinitis. r. Affectio inflammatoria membranae mucosae cavitatum nasalium Cum Obstructione narium, sternutatione , defluxione pituitae, aut humoris lenia is , limpidi. acris , aut purisormis , Plerumque cum odorum, et saporis perceptione imminuta , dolore capitis gravativo , ct tinnitu aurium, socia haud raro febre, coryza aa)dicitura

i Literatura.

u. DOCtrinam corygae magni momenti habuit Hippoc RATEs 23 . Exemplum illius secuti sunt principes medicorum. Egenus autem Est Catalogus monographiarum. Spectant solum huc opu-

414쪽

3. Morbus, de quo agitur, quoad sedem dividi solet, in corygam I.' narium s a. ' sinus frontalis; 3.' antri maxillaris, ct 4.' sinus haenoidalis. Quibus in speciebus peculiariter

describendis I. Ρ. FuANK vcstigia legemus 31 . S. LII.

I. Coryza narium orditur sensu siccitatis, plenitudinis, tensiouis partis assectae cum oculis

415쪽

4IO DE CORYZA.

6ubturbidis, languidis, rubellis, suffiisis, voce

obtusa, nasali, ac odorum , et Saporis per e-ptione imminuta. Accedunt sternutatio frequens, et molesta , saepeque horripilationes , inter urrente hinc inde calore sugaci. Sequitur e mu-vium copiosum indecorum liquidi Serosi, calentis , acris , quod ex naso destillans, ac muco e faucibus pjecto mixtum saporem linguae salinum , Saepe phosphate sodae similem imprimit. Narium pars ima , et labium superius ru-hescunt , et ardent. Interea mucosa illarum , ne ductuum, saccorum quo lacrymalium inierna membrana turget, et aeri non minus ad nares

ingressum , quam lacrymarum ad illas descensum praecludit. Devolvuntur hinc per genas, et spiritus , nisi ada porto ore, difficulter ducitur. Insantcs teneri multum inde patiuntur. Haud raro malum ad sauces expanditur, quo loco mucus ab aere inspirato sub somno in lemas, aut Crustas exsiccatus irritationem adauget, et levem simul desulitionis sub opere dolorem inducit. Generatim in graviori malo accedunt capitis ob nubilatio, gravitas, aut dolor frontis sat inoleis/Stus, non sine febre notas inflammatorias, inprimis horis vespertinis exhibente. Senes facile soporosi evadunt, et insantes, ut aliquoties vidimus, a convulsionibus corripiuntur. Recens nati neque obdormire, neque ubera Sugere Va-

416쪽

DE CORYZA. 4 ii lent. Curriculum morbi plerumque ad septi in urnusque iliem extenditur. Eo versim silicio ver-Meme , loco seri pellucidi, liquidum Paullo cras-Sius , m COArim , nc laudem genuina lyra talia cisagulabilis . alba, flava, viridis, interdum Cum striis sanguineis facili opera emungitur: ac pristina odoris, saporis . Spiritus pie integritas non sine magno levamine, aC ingenii promptioris

u. Coryza sinus frontalis sensu tensionis, plenitudinis, caloris inierni , ct doloris nunc obtuSi , nunc aculi, lancinantis, a nasi radico per uritus , Vel utriusque supercilii regionem extensi cum hemicrania , cophalolgia , oculorum rubore, et lacrymatione , et subie plus minus obvia Stipatur. G ta antri maxillaria.

3. Coryza antri maxillaris loco dentibus oculoque ita termedio haec dicta sympi Omata gignit. Praeterea Darium cavitas Ioco assectore Spondens siccescit, aut emunctionis Stib Opere cum doloris incremento , nil muci ex eriait. Gena eiusdem lateris pallide tumet, 'Calet, aut rubore suffusa est, dentes lite hic sub mandu-Catione , vel alta Clu obtuso dolent, gingivae salent, rubent pie. Nec palati ad fornicem id i-

417쪽

4is . DE CORYZA. quo pressionis desunt, aut ponderis, tensionis, molesta symptomata. Versus finem vergent niorbo saepe ultra hebdomadem unam , ulteramve protracto, sub capitis, inprimis in latus sanum conversione pituita viscida, glutinosa, nunc alba, flava, subviridis, nunc puriformis ac striis cruentis notaui, interdum sat foetida, et densa saepe cum impetu prosilit, ac pristina restituitur sanitas. Non ita , si morbus non re- sotiatur, de quo argumento infra.

4. Cor gae sinus vhenoidalis, utpote morbitam reconditi, nec duni indicare audemus Sympio mala.

I. Ad coryZam ρraedi*onunt aetas insani lis, Consuetudo capiti nimiis velamentis obducendi , alvi obstructio, haemorrhoides elysipelas habituale in locis consuetis haud evo-

3a Saepe miratus sum, saltem in regionibus septentrionalibus, quanta sit soluinum haeanorrhoidibus laborantium in coryzam proclivitas. Diuiti su by Corale

418쪽

DE CORYZA. 413

lutum 33 , menstruatio '), sanguinis a i , aut seminis 35; ian tura , ct habitus arthriticus 36).

Excitatur coryza, in priua is epide mica, a Caus sis febrium catari hali ιim 57 ), ut sunt tempus vernum , et hicni te 38), aestas sicca , aquilonia, ct subsequens uiuium nus pluviosus, et austri

subitae , et repentinae aeris ex calido in frigidum mutationes. Corygae sporadicae potissimum ansam porrigunt humectatio, alque refrigerium

33 Caussas erysipelatis facile naribus insensas esse, ipse in Litliua ilia vulgus noli ignorat. Feminas novi multas , quae caussis coryZam excitantibus sese sat impune exponere Potora ut, dummodo id extra ea- tamentorum tempus foret. 34) Qui venaesectionem sibi, vel scopo Prophylartim , vel ob morbum qiis lenicunqite leviorona institui, v l haemorrhoides aperire ccrant, mox Postea, minima data occa Sion in corFEam incidunt. 35 Nocte veneri consecrata , subsequente mane cometa in I

plurimis inevitabilis. 38 Quanti sat di i theseos arthriti eae in coryza gignenda imis periuml docuerunt SToxt. Batio medendi. Vol 3. p. 44. . FRANK l. c. p. a 3a. et BARTHEE Abhamst. GAhthrankh. a. B. P. 28a . i

3 P. I. Vol. I. S. LVI. 5.

419쪽

414 II E COR ER. Pedum , ct manuum s '), positio incunabuloriam Prope fornacem, asstatus aeris nestuante CorporosuSceptus, itinera nocturna, et sub solis aestu

suscepta 40. Speciem cor3Zae Consensualis, et localis gignunt dentitionis opus, odon algia, P Avis arena , et ni cottanae, et corpora Peregrina in naribus nidulantia de quibus plurim' in Capite sequenti),- vapores acidi muriaticioxygenati, et incipiens polypus. Caussam proximam corygae in affectione in summo loria membranae mucosae Cavitatum narium posuimus

I. Scholae quondam coryzam a gra edine distinguebant, quod in illa materies se rosa, te- nuis, acri suo, in hac autem tenax pituita subdolore gravativo ossiuat. Qia in immo et de coryza sicca quaestio erat. Vertam cum variae illae coryχno sermae solutia gradu , et tem Poro inter se differant, nil interest, ut dis linguantur. E contrario juvat corynam in V tomati iam, ct Primarium, atque in Sin licem, et Com-

420쪽

DE CORYEA. 4 i5 plicatam dividere. Coryza V tomatica in

variolis 45 , scarlatina 46J, et maxime in morbillis ' obvenit. Cum affectio Darium istorum

morborum initia comitetur, CaVendum, ne malum praecipuum praetervideamuS , quem eii Orem , Centies relate ad typhum, locunt habuisse vidimus. Nec ignorandum , coryZae sympto mala nonnullis in morbis chronicis, e . c. in Iue venerea, in plica obvenire, unde caute iudicandum. Nil facilius diagnosi coryzae Primariae, inprimis si de illa narium, eaque simplici agatur. Interea sin lex tuno solum CoryZa expectanda ost, dum ea hominem caeterum absolute sanum aggreditur; quoties Unim coryga in scrophulosis,

arthriticis, syphiliticis , et plicosis evolvitur, inprimis si flocci pendatur, toties graVioris, valde que Complicati morbi periculum urget 47 . E

SEARCH

MENU NAVIGATION