Josephi Jacobi Plenck ... Elementa artis obstetriciae

31쪽

MAGNITUDO EMBNΙΟNIs respectu aetatis nondum liquide indagata habetur. Tertio mense vix tres pollices parisinos habet. LONGITUDO FETUS MATURI I 8 vel pollicum parisinorum utplurimum est. PONDUS inter 6 Sc 7 libras esse solet. LATITUDO TRUNCI, circa humeros, qui tomen retractiles sunt, vix pollices habet. MAGNITUDO CAPITIS. Haec pollicum parisinorum habet in diametro transpersa, quae ab aure ad aurem pergit , 3π - longitudinale, quae a fronte ad occi put extenditur q. CRANIUM FETUS futuras membranaceas 3c

fontanellam membranaceam in syncipite habet; ut caput sub partu comprimi , elongari atque se suo volumine diminui possit. SITUS. Fetus primis graviditatis mensibus capite sursum , dc facie antrorsum cernua spectat. Ultimi mensibus ob capitis auctum pondus vertice deorsum, de facie simul retrorsum se vertit. Ad septimi mensis initium vertex jam super orificio

uter no tangitur. EXTERNA totius fetus superficios vernice seu smegmate pingui ex glandulis culaneis excreto oblinitur. Quo mediante vim licuoris amnii mace

tem elud:t, de iacilius vias partus transit.

32쪽

TRE PRIA CONCEPTIONIS.

Ι N vessicula ovarii maturat seminae jam ante impraegna- Dionem videtur ovulum membranaceum cum

fetu, fune umbilicati & placenta latere. VIDETUR demum aura feminis , a viro sub coitu in feminae uterum profusi, per tubas fallopianas ct per vesiculam ovarii in ovulum, in vessicula

ovarii contentum penetrare, atque suo stimulo corem brionis vivificare. UEsICULA ovarii sensim ab intumescente ovulorumpitur , atque ovulum vivificatum a fimbriis tubae fallopianae, Sc motu musculari hujus tubae in uteri cavum tranfisertur. UTERI ORIFICIUM a stimulo ovuli translati clauditur, ne hoc excidat, & tali ratione conceptio novi

hominis est peracta. IN loco ovarii , in quo vesicula fuit rupta, nascitur post conceptionem papilla granulosa , quae ab initio carnea, sensim vero dura evadit , in qua

diu rima rimaeve vestigium remanet. ΗΑc papilla seu rima dicitur corpus luteum. Numerus corporum luteorum plerumque fetuum numero respondet.

OvuLUΜ vivificatum ex vescula ovarii in uteri cavum delatum aliquot post conceptionem diebris valde floccosum evadit , atque mediantibus his floccis cum interna uteri superficie concrescit.

33쪽

PLAcA ovuli superior, quae placentam continet cum uteri fundo vasis e inissis cohaerere incipit. O voLυΜ demum in uteri caVO humorem, quem uterus clausus exhallat, primis diebus suis poris attrahit. Sic liquor amnii augetur , & ovulum adeo grandescit, ut uteri cavum expleat. COR embrionis a stimulo seminis virilis irritatum incipit humores in auria, & in omnibus vasis arriteriosis, atque venosis movere , sic prima humorum circulatio in fetu a momento conceptionis incipit. N U T RI T 1 o seius primis diebus absorptione humoris uterint lymphatici , reliquo tempore deglutitione liquoris amnii, atque sanguine per venam umbilicalem adducto ; ultimis mensibus etiam lacte ad uterum delato peragitur. SANGUIN1s itu & reditu omnia Ombrionis vasa diis

latantur , elongantur , nutriuntur, & evolvuntur. Sic fetus & omnes ejus partes perpetuo ad tempus partus usque increscunt.

ANATO ME UTERI GRAUIDI.

UTERus stimulo concepti embrionis irritatus humorum copiosori affuxu mirum in modum tem- poxe graviditati S mutatur. MUTATIONES , quae utero virgineo a zraviditate Contingunt, sunt a. Dilatatio cavitatis uterinae. Haec a magnitudine

amygdalae excorticatae ad amplitudinem, quα0 vel Io libras capit, audetur.

34쪽

Haec dilatatio non ab ovo impraegnato uterum extendente, sed ab affluxu humorum perficitur. Spongiosa uteri fabrica , sanguine acessantibus catamen iis retento adeo impletur, ut vasa antea serpentina, & capillaria jam recta fiant, & insgniter dilatentur. Simul textus ille cellulosus inter fibras uteri conspicuus maxime expanditur, atque cum hic in cervice uteri sit stipatior, hinc magis expandi renuit, quam uteri molle & spongiosum corpus ejuS-que funduS. S. Mutatis figura , quae a pyriformi in ovalem

transit.

3. Mutatio stus. Uteri virginei fundus vix ultra cristam pubis prominet; uterus gravidus autem ultimo mense scrobiculum cordis suo fundo tangit. q. Mutatio subsantia in crassitie. Fundus uteri

aliquantum incrassatur, Cervix vero parum extC-nuatur. ' Reliqua uteri pars sine diminutione crassitiei dilatatur. . Mutatio orificii uterini , hoc in prima graviditate maximam patitur mutationem, nam η Quidam cum Cel. MAURICE AU titorum sub graviditato extenuari , alii vero cum Cel. DEUENTE Rotitorum crassiorem fieri contenderunt. Sed autopsia docet fundum uteri incrassari , cervicem Ucro arto nuari ; unde etiam circa cavitatem aliacam uterus fremquentissimu rumpi solet.

35쪽

transversa in orbicularem lentisormem so-Veolam contrahitur 'Durities cartilaginea in mollitiem spongiosam,

Figura conica in rotundam mutatur. Circa finem vero graviditatis primae tota cervix uteri in tenuem saccum membranaceum mutata invenitur.

In mulieribus autem sapius jam partum evertiS, rima orificii in orbiculum quidem at valde hiantem contrahitur , cum in his sola cervix uteri interius claudatur. Et circa finem graviditatis in plurimis orificium uteri jam adeo hiare incipit , ut per ovi membranas caput fetus digito tangi possit.

MECHANISMUS PARTUS.

PARTUs negotium consstit I. in contractione o modica uteri, diaphragmatis atque musculorum abdominalium. 2. in evressione fetus ejusque partium. PARTES igitur, quae ad partum peragendum con currunt, in actι vas & passivas commode dividi ponunt. PARTEs actis; sunt, I. Gerus, qui vi musculari se in omni puncto contrahit , & sic caput fetus per orificium uterinum , quod debilius reagere valet, propellit.' C. l. STEIN. i. c. p. 34-

36쪽

consensu cum utero etiam nolentibus parturientibus contracti, praeli ad instar uterum in linea diagonali comprimunt. PARTES passivi sunt fetus ejusque partes, quae per orificium uterinum periodice agentibus partibus activis exprimuntur. At fetus solummodo in utero est pars passiVa, Cum enim orificium uterinum . & vagina a capite fetus dilatentur, hinc pro his duabus partibus est fetus simul pars activa. EXCUsso fetu uterus sensim se contrahens placentam a suo fundo separat, & expellit, atque humore Sin sua substantia congestos partim repellit, partim per lochia evacuat, ut tandem ad pristinum volumen redire possit. NATURALIs gestationis terminus nono meri 1 lari seu 39 septimana, quae ex 28o diebus componuntur , finitur '. CA USA, quae nono mense dolores ad partum excitat, nondum est nota. An summa extenso fibrarum uterinarum Causa di ponens ad partum , &nonum molimen menstruationis est causa uterum ad contractionem irritans p ''

' Vctores Io mensus lunares seu qo septimanaS, quarum quaelibet ex 27 diebus de 8 horis coris abat , pro ter mino gravidiruris assignabant. Hinc veterum Io menses lunares sunt nostri 9 menses solares. ' Non solum partus naturalis , sed abortus & mola tem pore , quo alias menstruario mulieri ingruebar, Con-

37쪽

CA US A contractionis uterinae est stimulus nobis adhuc incognitus, qui nervos uterinos asscit.

Doron sub contractione uteri a violenta distractione orificii uterini , quam hoc a transeunte capite patitur, ortum habet. Nam sola uteri contractio non est dolorifica.

DOCTRINA PRACTICA DE PARTUNATURALI.

ILLA artis obstetriciae pars, quae notiones tradit, ex quibus obstetricator diagnosm, pro gnosim &medelam in partu naturali cruere valet, doctrina practica de partu naturali vocatur. Es T vero partus naturalis, qui sua sponte & intra paucum tempus solis naturae viribus vel exiguo artis iuvamine peragitur. NOTIONES ad partum naturalem obstetricatori nece shria ad sequentes titulos commode referri possunt.

tingere frequenter observatur , de quod mirum etiam, in graviditatibus protractis Se perennibus finiro nono menso solari dolores ad partum ar sine parru ingruebanr. Interim ramon huic causae partum excitanti Obstat obser vatio , quod bruta , quae licet caramentis Cae cant, festUS Lamon suos certo enituntur temporo. Cel. GAH N. diis de partu se oram. fatur 1 77o. p. a C. pulchre omnES hy Pothzses quae causam , cur nono mense ingruat partu ,

38쪽

Est orificii uterini, partisque in eo praeviae examen ope tactuS.

SIT S mulieris ad explorationem aptus, quintuplex esse potest. I. Situs sans , cruribus divaricatis. a. Situs sedens ad marginem sellae vel lecti. 3. Situs decumbens in lecto. q. Situs procumbens in genua & cubitos. Hiccestus indicatur, si quid supra ossa pubis in antica uteri

parte explorandum est. Manus explorans a posteriori clunium parte in vaginam introducitur. s. Situs in lecto tran emo adversionem adaptato. ME THOD US EXPL ORAN D I triplici modo instituenda, Vocatur.

Exploratio digitalis si soli digiti

---, manualis si integra manus --, inprumentalis si pelvimetrum Stet nimnum pro exploratione pelvis adhibeantur.

MANus non lata, & longis digitis instructa valde ad explorandum apta censetur. Vaginae ostium,& digiti manusve explorans sint bene pinguedine non salita inuncti. EXPLORATIO DIGITALIS. Haec indicatur, si solo digito orificium uterinum tangere possibile est. Exigit uti. Digitus index & longus vaginae immittantur,po lex pubi , c reliqui digiti perinaeo adplicentur.

39쪽

di. Digiti vaginae immissi juxta posticam vaginae parietem ad orifiCium uterinum usque ascendant. 3. Digitus in sumitate vaginae haerens circa ambiis tum , & dein in medietatem orificii uterini adeo in Orbem ducatur , ut pulpa explorantis digiti conditionem orificii, & partium in eo contenta

rum attente tangat.

q. Caveas ne vaginae tumidam rugam pro orificio uterino patulo, & vacuo habeas, qui error ex profundius adigendo digito, quo orificium ureritangitur, corrigi potest. . Lumbi explorandae mulieris altero brachio circumprehendantur, adeo ut uterus sic digito vaginae immisso pro libitu appropinguetur. 6. Facta exploratione orificii uterini reddeat digitus in antica vaginae pariete. EX P LO RATIO MANUALIS. Haec necessaria est , si digitis solis orificium uterinum attingi nequit. a. Digitus index & medius manus dextrae immittantur vaginae, dein pol ex & reliqui digiti adeo abscondantur ut manus f t tota in conum contracta. Sic sensim tota manus motu quasi tere bratorio vaginae introducatur. 2. Demum digiti orificio uterino vicini explorationem instituant.. 3. Caveas intromissione manus , ne perinia mvalde reprimas , haru enim represso validam causat dolorem.

40쪽

EXPLORATIO CNM P ELUT METRO CEL. STE1N solummodo in partu ob pelvis angustiam dissicillimo adhibetur. 'USNS explorationi S. In grapiditate indicat. an femina gravida st , vel alio morbo gravid, talem smulante laboret. quis graviditatis terminus. quae menorrhagia species adsit.

an aborrus immineat.

In partu indicat an partu S re vera inflet. an veri vel spurii dolores adsint. an verus vel spurius abierit liquor amnii. an vesica liquoris amnii bene vel malo formata. an uteri stus rectus vel obliquus. an fetus situs naturalis vel praeternaturalis. an pelvis bene vel male formata. Hinc an facilis vel di ilis vel praeter naturalis in stet partuS.

Post partum indicat.

an uterus se contrahat. an placenta sit soluta, vel utero adhuc adhae

reat.

an gemellus vel mola adhuc praesens. Extra graviditatem indicat. an morbus in utero, vagina, vesca, intestino recto vel pelvi adsit.