De peticulari febre, Tridenti anno 1591. publicè vagante. Deq. vesicatoriorum in ea potissimum vsu, tractatus non minus vtiles quàm iucundi. In quibus de putredine, de contagio, de sanguinis missione, alijsque pulcherrimis difficultatibus multa nec v

발행: 1592년

분량: 498페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

mido , accedente causa insigniter calefaciente, facit Dorentia lime excitatur . Unde alia non leuis inter haec duod ferentia exoritur quod scilicet putredo natur piat diar' lis cuiq; corpori mixto absolute, licet non aequE. Conuenire, esseq; communis potest; febrilis vere humidis in nostro corpore partibus tant propria est; cum media fiat ebtulicione; ad quam humiditas actualis requiritur necessario ; & ideo iure, ut II .meth. 8. affirmat Gal. primo competit hi

moribus, deindε pinguedini, tandem vero &ipsi

carni. Et inter hamores; calidiori bus.& humidi c MI ribus facilluximpartitur Hinc fid, ut hoc obiter trediaem fe- tangam , ut simuna cum ratione Medici quiqς, qui bralem cο ' ratione ducuntud, ad huius imodi putredine febrile compesce anx, notasolum frigidis efficienti pu-- , trediniScausae repugnantiboes , sed etiam exsiccat tibiis, nimiam m humorum h umiditatem, altera, materialem nimirum putredinis causam absuma

tibus, utantu

Cum igitur tot inter se modis naturalis putre-Putredinidi do,atq; violenta dissideant, sub diuersaq; longe ra no resiae' tione putrescere ista dicantur, facile est colligere, hoc putre sinis nomen,non uni vocum, sed analo febritan. gum, vel potius aequit cum . ad illaς duas corruptiones esse censendum o Quo fit ut illi toto coel , a veritate aberrent, qui ab Arist. q. meteor.lib. de P

102쪽

putredine tantum naturali traditam definitionem, hu morum quom in febribusputredini, conuentire contendunt.

Illud quoq; hoc loco annotare oportet. varias eam si multiplices sin nostiis corporibuS fieri corruptio ne semnes: quarum aliae L a termino ad quem denomina-

tionem sumentes J naturaleSiunt praeter naturamali q. Naturalis illa dicitur , 'ua alimentum ratione silmilitudinis suae forniae. S mixtionis cum natura humana aptum a facultatibuS im mutari pervarias successivas, sibiq; subordinatas concoctiones ta dem in corporis nostri stibitantiam immutatur, atq; conuertitur': in quibus quidem subordinatis . lime,si per concoctioneStrasmutationibus, noua semper forma naturae nostrae magis similis , atq; amica introducitur. Namq; licet inter alimetum,& nostru corpus magna intersit sim alitudo , affinitasq; substantve, cum tamen nostri corporis forma maioris sit activitatis, quam ipsius alimenti ad medicamenti , & multo magis veneni disserentiam J iure fit, ut alimentum a facultatibus nostri corporis patiatur atq; transmutetur Alue vero in nostris coruporibus sunt corruptiones PNterraturam,in qui c. m. bus,quod producitur acgeneratur,cst opus quod- non emisdam non modo pister naturam,&noxium,sed alita et miπη,

103쪽

veηeosi cur aliquando in nobis generetur.

putrescens de eeriorem flemper formam apulit. Putredinis

febris defini

in canibus etiam huiusmodi quid aliquando genearatur. Quod ut fiat, necessarium est laedi aliqua coctionem; idq; vel ipsa facultate vitiata,vel ob i

sius obiecti vitium aliquod , seu ob errorem externum. Cumenim in neutro illorum vitium est, sed naturaliter utrunq; , facultas , sellicet &obi istum se habet, essestiis etiam laudabiles, S secundum naturam, cuius est proprium sibi similia pro .

ducere generantur . Hoc itur opuS praeter nati ram in corpore genitum , ut plurimum ex naturalibus,vel humoribus, ve xcrementis ad praeter naturalem statum immutatiS generatur, Lbtrari

in quoda modo,ac de alimento diximus , ita ut per hac corruptionem subiectum magis dissimile n Niri nostro reddatur, donec tandem mixtior & forma omninodissimilis, quaeetiam maxime Ledere possit,succedat; modo magist, modo minus pro causarum vi, ac facultate, ut antea etiam diximus. Quicitam ite interdum cc febrili putredine in noastris corporibus generatur; adquamun Ccongrueti definitione explicanda expansa antea vela contra heia teS, tempus est ut accedamus. Ea autem talis esse poterit,ur utredo febrilis situ corruptio matius substantiae,a consequenter proprij temper menti, proportionat humorum In corpoream analis viventii putrescentaum, mixtionis e per in-

104쪽

teruenientem ebullicionem, quandamq; veluti ac sationem, seu semiadustionem, a valido ipsos humores ambientis calore, propter obstructiones potissimum, vel alia putrefaciente causa extrinsecus accedente adaucto, ac velim adurente reddito, in qua, ut daximus, corruptus iam humor neq; in ellamentaresoluitur, neq; omnino in agentiS natura , a conuertitur; sed ei tantummodo secundu caloris excessum, & viciatam mixtionem assimilatur; atq; .

in humorem a natura nostra diuersum comigrat, .

degeneraim; non unius quidem semper. cu neq; una sit, sed multiplex essentiae putredinisvarietaSI sed diuersae, multiplieissi; naturae, & mixtionis, cuius quidem, varij atq; diuersi cum natura nostra dis is militudinis gradus existunt ρ quilibetq; illorum Iratas. magnam latitudinem habet. Unde varii, multiplices' morbi exoriuntur, cum dissimilia causarum lgenera, dissi des quo ii habeant effectus, neces se sit;vr propterea quoq; alij magis, alij minuS pro. ' -

maiori, vel minori, modo secundum temperam tum manisestum tantum, modo secundum vitia- . tam mixtionem a natura nostra recessit, inimici, iatq; laedentes efficiantur. Tres tMEx his igitur clarum est, in putredine febrili va mum misi

Tira contingere mutationes a naturali statu ipsorii nρης

humorum, Sui putrescunt . prima enim sit secun- ' i dum

105쪽

rιoaem. Secundum formam.

retunda te. dum manifestarum qualitatum temperamentum. peramentu. hacalestunt enim magis, quam naturali eorum ita

peraturae conueniat. cuius rationem lex agentiss/euismis Nalidalacultate,anteaattulimus. Secundo fit mutatio inipsa elemen orum, ex quibus humores costant, secundum substantias mixtione, atq; commensurata proportione. Tertio tandem succedit in ipsa quoq; substantiali mixti forma transmuta tio. Et quamquam nunq; fiat substantialis foramae corruptio, quin ipsum quoq; temperamentucorrumpatur, aliudq; formπ nouae conueniens imtroducatur, i uxta illud, Quod dat esse, dat etia co- sequentia ad esse; non succedit tamen e contra, ita ut ad quamlibet temperamenti mutationem, sori Nous per ma ipsa substantialis immutetur, cum eam subaLmutato xem terato suo temperamento, modo nimium naturaepe μ ς' ' suae terminos non excedat, posse consistere, antea

S mixtionis,seu serms diuersa sit ratio,variaeq;causs hinc fit,ut sepe numero modo secundum unum maior, modo secundum aliud, fiat a naturali statu euariatiosita ut cum exiguo temperamenti ultra naturae gradum excessu, magna fiat secundum mi tionem , vel formam immutatio ;&e contra,cum exigua sermoe,vel mixtionis variatione, insignis mtemperamento fiat alteratio. . Cum

106쪽

DE PETICULARI FEBRE. 87

Cum vero , ut alias etiam diximus , corruptio cunius, sit alterius generatio, necessario omnino sequitur,ut his tribus iam explicatiS ita corruptis, Reate humo tria alia ex opposito tamen correspondentia sucia re oriuntur.

' Primae igitur secundum temperamentum manifestum mutationi, succedid in temperamentum, ut dictium est, calidius. Seccundae succedit mixtio, ac proportio elementorum inter se, a priori vitiata, di uersa; Tertiae tandem noua succedet mixti forma substantialis. Haec vero omnia cum ex transitu a naturali statu, ad praeter naturam se cesSiue fianz, atq, ex mutatione, necessarium plane erit,quod si quae corrupta sunt, erant naturalia,

atq; corpori nostroainicae, & familiaria ; haec, quae subsequuntur, potissim umvbi magna facta est mihiatio, reddantur praetex naturam, aduersa, atqui nimicae, magis quidem,vel minus taliae, pro maiori, vel m inori, ut diximus, neq; enim in si ius etiam repetendis utilibus, nim ij esse possumus J a. naturali statu recessii ; in quacumq; siquidem, ex

supra nominatiS, corruptione; magna datur latita do. Quocunq; tamen modo vitientur ipsi lium in sinisti res, non modo iam inutilesi, sed etiam noxii, VM corem: quoriorumq: morborum, prassic cuiusu: vitio, causae modo mην

efficiunturia Auctoe

107쪽

Aucto enim in illis supra proprium gradum C lore, ab eo deinde totius corporis temperamento quot propriusq; caloris gradus; nec non actiones naturales , vidictum est, consequenter , rationae manifesta vitiantur, & offendun tur. VitiataquΟ-que in humoribus conuenienti mixtionis propo tione, & consequenter substantiali forma , fit vequi corpori nostra eram familiares, & corpus nutrire apti, reddantur non modo minus familiares, sed interdum etiam: ubi insignis factastputredo, inimici;ut non sellam nutrire alia plius no posunt, sed etiam morbificie cauta iam effecti, consimile prauae mixtionis vitium, & consequenter in huiuLmodi occulta intemperie morbii inducant, siquiadem inter effectus, & causas similitudo adesse debet; modo quidem in una , modo in alia magis corporisparte, pro uaria, quam ad unam magis, quam ad aliam partem habeImorbifica causa, a ripathia. rH. . i. Cuius quidem offense 'ratio, quoad determi raso a - natum gradum ,&modum , cum nobis sit inc is a vico gnitat, neq; ad ullam in telnperamento excedenta qualitatem, sed in ipsum totum temperamentum solum,ues in nouam ex mixtione illa ortam subst tialem formam referri possit; ideo,ut ea ab ijs,quq

ab citcedeati, fiunt caliditate, alijsi causis mania festis

108쪽

sestis distinguamus, illam a tota sorma , siue toto temperamento seri dicimus. Quod vero huius

modi m orbiscae causae atota serm siue temperamento ,sive mala mixtione haedentes, admitti d beant , exinde manifeste comprobatur,quod dentur quoq; eius naturae morbi, modo quodam oculto prauae mixtionis,facultates nostri corporis la delites . quemadmodum ex ante citato loco Hi p. lib. de natura humana, teri 2 o. collighur,cum dicit , Dolet autem homo, hoc est,cegrotat cum ii

ἔum snon modo per hoc , mores ipsi ex quibus lolidat corporispartes,inquam ex proprijs elementis immediatὶ componuntur; sed ,& elementa ipsa Umnium pili in a, ex quibus quilibet costat humor, debere in ligi videtur; cum ijs etiam male inter se commixtis, non etiam partium ipsulam nat resem mixtionem vitiari, impossibile sit a qui' piam aut minus, aut amplius fuerit, vel ab alijs si

orsum constiterit, nec omnibus sit attemperatur Consequenter etiam, consimiles causaS.cum qu dammodo relativa sint ,a quibuSProducatur,concedere oportete nora extrinsecusetantum accedentes, ut insinuat etiam Gal. in principio lib. quos, &quando pugnare oportet cum dicit e ideo sani difficulter purgationes serunt, quod cum medicamem vim purgans humorem non inueniat, sanguinem,

Dari tam

109쪽

& carnes colliquat,&sic probam mixtionem eue ' tit; sed in nostrismet corporibus etiam ex vitiata aliqua coctione, mota antea didis, genitaS,cuius modi sunt praui, atq; maligni quidam humo S, . qui quidem toto temperamento, leuo ut 3 pr

misit ' prietate; quam manifesta visae, atq; euideati quali-α tate, maiorem sepenumero noxam inserunt, Visainet qaom indicat curatio; quae non rato media camentis a consimili quoq; virtute, vel bera artica, vel alexipharmaca, ut antea diximuS, Occulta;qua temperamento manifesto, quo intei dum potius

. laedere deberent 1petficitur; ut de Theriaca, si tri datica copositione, Dialicordeo, aliisq; huius Ual sis nonnullis, quae quamuis calida sint, in hisce taui , , mea febribuS condecenter ac debito tempore ;& mcnhν refracta saliquo alio cordiali refrigerante

egiditate Iplurimum contulisse s quidquid aliter sentientes dicant, J m ultorum experientia obse uatum est. Quod quidem manifestum argumei tum nobis esse potest humores a quibus huiusmodi febres accenduntur, perinsignem Putredinem .e olore malignam qtiandam, ac quod1modo venenosam . - - contraxisse naturam, qua exigiuo etia au in sui'rλnatur egradum calore, magis laedant; quam althsimpliciite putri &ardentes multo maiori cali ditat benigritori tamen, nec minum nobis aduec

110쪽

saessentia efficere possimi rut ea de causa etiam vet- res nostri corporis infringere magis soleant, ut amica quoq; cum has febres malignas esse ostendere mus, insinuauimus . Cum enim in his ita malignis humoribus, deseteria quaedam, ac nobis inimicas minuStaiTea quatit m vexe pestilentibus.Gradus enim in hac malignitate,atq; latitudinem dari, an- via tu tea as firmauimus I forma sub si tialis repetiatur, lii eaq; insignis activitatis; mirum mota est, ii exiguo etiam interdum calore virium robur magis, quam ardentes 'ssinsignitercalefacientes, cu benigniori tamen forma dissoluanto Calor si quid Muti, oce om& quodlibet stud accidens, magis, m i nus agen δες d efficaciam, ex formae portus, cui ut instrumentum inseruit , quam ex sui gradus intensione,assumit. Qua ratione etiam philosophi illud, licet ensimperfectum, in virtute tamen siue sornace substantialis, posse stibilantiam producerς,affirmaremon Mixti Odubitarunt; Et a nobis quoq; Theriam iperis it Vr exemplo superius ostensum est. Neq; profecto mirum videri debet; uquidem temperamentum ma- possunt i

ni aestum atq; occultam illam mixtionem ,&ex illi i. hrtanisOrmam substantialem, ita oppositis modis immutari mal picimuS, ut unum a naturali statumultum possit variari, nudaetiam sese, aut quam peixxigua talem in altero factamutatione. C um

SEARCH

MENU NAVIGATION