장음표시 사용
1쪽
ibunt ambo quorum causa: Dominum in conspectu,
Cerdotum & Iudicum qui fuerint in diebus itulis. Cumque diligentishme perscrutantes im
venerint Falsium testem dixisse contra Fr ii em suumMendacium reddent ei sicut facem Fratri suo cogitavit & auferes Malum de Mindio sui, ut audientes caeteri timorem habeant& nequaquam talia audeant facere, nonmis reberis ejussed Animam pro Anima, oculum Pro oculo, dentem pro dente, pedem Pr pede GiSeS.
2쪽
In quo Status Rei publicae Polonte oculis subjicitur atque is ex tribus ordinibus, nirni'
inter se symmetria connexis coalescere de ducitur & Origo scriptionis eXplicatur.
j Em publicam Polonam tres constitu-
unt Ordines REX SENATUS, NOBILITAS, quoreum unusquisque aJure definitas ac circumscriptas, habet obligationeS. R quemadmodum liberis eligitur sitfiagiis, elusque Potestas intra cancellos Iuris defixa est, quemadmodum ad conservationemIurium Religione praestiti Juramenti, adstringitur hoc enim secluso dominari GENTI LI BERAE nequiret)ita provideat oporrct,ne vel minimo dictis luribus deroget,sed ςquali semper tractu, votis cujusvis Subditi annuens Iustitiam administret,& virtutem Meritaque singulorum aequa lance penset,&nec allectu abreps,nec desiderio privati commodi incensus, nec malignis adulantium Vocibus obsecundans SIC IMPERIO PRA:- SIT UT PROSIT. Compendio dicam, oportet ut ultra plana Saperta Legum, nihil sibi licere credat; ad earundem legum nor mam, Aetiones suas exigat,Patrem sePatrice exhibeat,& tam illam quam singulos ejusdem Filios,debita Charitate complexus,com pagem hanc Reipub.esusque Integritatem stabiliat. Ita formarunt, seu v erilis firmarunt,Primum hunc Regiae Majestatis Ordinem &Regnum Majores Nostri,& REX dummodo a bonitate non do 1 Ciscat dummodo sura dc Libertates Juramento vallatas non vi-Ol et,Potentiaque & FactionibusRempub. acSubditos non praegra vet, dummodo LIBERH GENU sese imperare, & Libertatum
Reu Pol nix nihil ultra praeis uriptum Legum p σtest qua iurat.
3쪽
N; ;s, Conservatorem esse meminerit,ac demum saluti ac Bono Subd - ' torum sincere pro biciat, illorumque Amori securus incumbat, nihil illi ad Perfecta felicitatis apicem,nil ut ad securitatem, pleni que potestatis gloriam deesse possit. Tutus enim in simι unitiae iam, in stlaphim fortuna Beatos se jactarant Reges Boloni J cor
natum Caput reclinabit Nobilis. .
Ad unctus REGI est SENATVI. Qui scuti tenetur Iura
&Libertates Reipub. sacrosancte custodire,& ex nexu Iuramenti. Adversantia quaeque iisdemLibertatibus avertere, ita etiam, si quo itantae casu PotentiaRegia plus ultra elata praep5deraret,si cui Subdito Iniuria fieret,si Jurium ac Libertatum, quas Princeps Iure durando
se, Medium Conatibi hisce interponere negligentemsuramenti
Pri ci minutia insterendam cut am I uriam intentum retria
re. Habemus illorum temporum Exempla, quibus dum Senatoria haec dicendi Libertas vigeret,Majestatis simul Regiae Cultus ac Veneratio Patriaeque ac Privatorum Integritas feliciter viguit Sequitur demum Equestris ordo. Atque is quemadmodum omnes procudit&stripsit sibi assiusiue Leges, Libertates,obtigati . quid nes,quemadmodum Dominantibus diademata ac sceptra libere desert e Medioq; sui Ministros Masestati ad ferenda Consilia su ministrat,quemadmodusundat Rempub.ipsis Legibus recogno istentibus,1uod pol sima pars Regi usit Nobilitas, ac eidem Reipub. in eaque Dominantibus tutissimum e Pectorum Dextera-ui .. n. rumque siuarum oblectu satellitium praestat. Ita in casu quo la-- ω μφ xaretur compages haec, nexae suis gradibus Reipub. Libertatumq;ac Jurium Immutatio tentaretur , In casu quo abit uteDominanis
di ambitus,altius quam par est Destinata sua intenderet s Eidem Equestri ordini incumbit,Fortitudo re senssio Legum. Ejusdem Orclinis Summa Praerogativa con it in 'or Libera, quae sicuti libero calculo Principem eligit, libero assensit sancita probat, It citra ejusdem Liberae Vocis suffragium, nihil definiri ac concludi potest Idem ordo,quia superante multitudine in tantum ess ruit,ut singuli publicis Consiliis interesse nequeant, delegare suevit e medio sui Nuntios,partim ad tutanda vetera, partim ad condenda nova Jura & Statuta, dictae Libera Vocu, qualem ipsemet .i, habet Praerogativa usiumS. lHoc tramite & ordine floniit semper Patria nostra, nec quis
quam Libertate ista asperatus eidem succcnsulti Acquiescebant primum
4쪽
primum in illa pr ncipes &florente illa Zptime securitati suae pro
speetiam putabant, eamq; accuratiori quam pupillam oculi dii, gentia observabant;Acquiescebant etiam Vicini ac Exteri: Namq; tota Libertatis hujus censebatur Maaima,Propriae Integritati prinspicere,cum Externis omnibus inviolata side & constantia Amic, tum cottae, Nullius illorum statum impetere 3 Inde consequeb
bri omitabus apte cohaerentibus valida,nec ulla Provinciarum a scissione trunca, videbat Subditos in Regimine Dominantium, plena animorum contentatione defixos, eidemque applaudentes. Non audiebat oppressos Cives iniquae damnationis Mala..deplo- is rantes. Sed quo rerum devenimust Spectamus exutam hisice ornamentis Patriami Immutatum ejus universum statumi Demotae suis fundamentis Iura ac Libertatest Gemunt privatim publiceq; oppressi Civest Stupent Ordines, dum violatam Iurium juramen-m firmatorum sanctitatem, a paene impositum liberis cervicibus
Detestandae Servitutis circumspiciunt Iugum. Quod Malum quia Ne non infimum Ρatriae hujus Civem, & primum ejusdem adflixit Offcialem in praetcritis Comitiis, Orbi jam toto patet tanta Oppressio Mea& in Me pessundatarum Injuria Libertatum.
Suspendebam equidem hactenus istud Meae Innocentiae Ma- Oee,sci
nifestum, illectus spe aliquando a Sacra Regia Majestate & Adver 'Isariis Meis recollectionis nolens quemadmodu totiusVitae Meae contextu egi )PublicamPatriae convellere tranquillitatemue Uerum quandoquidem in irritum Mea recidit Modestia,& audet adhuc effrons, nulloque facinorum suorum tacta rubore in Bltare Mali Gudi 'gnitas, ac circummissis per orbem scriptis jactate, Me culpa Mea, '' ita exigentibus demeritis compressum ex aequo&Juste, legitime juridiceque convictum,ac servato Iuris ordine sententiatum. Id circo conscius Innocentiae &intaminatae semper Virtutis Meae, superquam Defensionem hanc fundo ac stipessimo, ut palam constet cnormis laeso amictae Innocentiae Meael Ut pateat eversa Mecum & in Me Libertum Polonal Proculcatum Nobilitatis Ius Jc Decus, sublata sumina Praerogativa Liberae Vocis, Hoc Manis sinetii,stum in vulgus evulgo. Obsiecrans Omnes ad quorum Manus et ζ' devenerit, ut omnibus in eo contentis plenam dc indubiam fidem adhibeant,& ad eum effectum obligans Me Praemissa omnia σηυ-
gula palam subique deducturum: Nam quemadmodum solida virtute, veritate non fucata, fide integra , Bonum Patriae semper Aa promovi, '
5쪽
' promovi ita iisdem adjumentis ad propugnandam Innocentiana&limc publicanda succingor. Mendacia σEgmenta ad eunia refero Nidum x quo con et olent pullulare foetu.
Antiqua Familiae S ZENIA VITARUM tum & recentia Merita in Regem&Rempub.recer
Quia vero Natalium Honos, Virtutis fulgor .
Merita Majorum eam vim habent ut Posteritarem arcano. quodam illicio trahant, & occurrentibus ad vestis Nepotes suos conscientia Originis inclytae, ac propriae virtutig fiducia d mulceant simul dc erigant, Idcirco & Ego debit cum modestia, in Meam Domini; Mea paulum digredi cogor Gloriam, subini tendo legentis judicio,num tot de tantis Meis aeque ac Majorum Meorum circumfluensMeritis,ac insit per patenti Innocentia sub , nixus,Juste praesertim in Repub Libera tantam Oppressionem sub
Generis Origo Mei nascientipane coaeta Patria, Ptincipia S Ortus suos a Cunis de Natalibus ejusdem desumit ue facileque curiosus scrutator deprehendet stirpis hujus Alumnos tenenti ae -- huc perii habenas Principibuae,quos caeca Gentilitatis caligo involverat ad eorum Reipublicaeque obsequia intendisse & rectε factorum condigna prauma recepisse. Hinc illa indulta eisdem plena dc absoluta potestas, Villas & possessiones ad ripam fluvii SRZENIA VA locandi dc in rem suam construendi. Hinc
pcae tacti laetus Insigne quod Gentilitiis Armuprascrimin in praemium Meritorum Domui Mea collatum. Posterioribus velo temporibus cum vis aliqua Patriae ingrueret, & necessitas urgetet. eadem Familia Mea in multas deinde Propagines succrescens de ε:. distus a, nunquam Bono Publico defuit, quod vel unica Grun valdensis testatur ex peditio, cui novem integra: Cohortes 59αμι-
. Verum quid Antiqua memoro λ liceat recentioribus immorari. Quanta praestitit νω Meuae propter Rempub. &Se-hi virtua. renissimum otim Regem Moderni Serenissimi Regis Arentem ,
6쪽
βουitis, Limontas bellorum tempore 3 ad quae conficIenda
integras Phalanges egiones aere proprio conductas,Regiae Majestati ac Reipub. stibmisit ac auctoravit. Patri Meo ne Hostes quidem eam cisis am negant, quod totam remitam mortunas in Communis tutamen Boni prodegs irat, re tam seipsum quam quidquidssum esu in Communes usus derivant. Quo tam insigni Patriae Amore, non modo recipro S eJusdem amores,sed totius Christiani Orbis plausius meruit'&Affectus Cogor in Memoriam revocare, vim illaim fornasidan ν ..i,..idae ad CHOCL IMOTHOMANICAE Potentia Imperato- α i re Ofimano Poloniae imminentem 3 vervebatur tum non modo Patriae, sed totius Europa Salus ab illius belli eventu pendula. cidit sors frangendae Potentiae tantae stuper Tarentem Meum, eiq; siamma rerum, & regendi Polotii Exercitus Arbitria concessa quidem felici exitu. Nam DEI adjutorio fretus,responditoptatis Patriae,repressit formidabilem,ovix aliquando visum vel auditam
Homum potentiam. Deploratam communi diffidentium vita Smecta.
bus nostris Exterorum planetu Rempub. ab Extremo vindicavit Interitu. Praetermitto plurimos sim; les, quibus Patria Nostra conflictabatur,Casus,quibus omnibus quantum mederi studue- rit Parens Mein,Manu & praesentia dum d tas valesceret Milite&Consilio dum laboribus fractum Anni gravarent.Multi supersunt Testes praemissorum omnium oculati spectatoreS. . Paribus Materni generis posse loriari ornamentis ac Hritiae ; Uerum quia non est mentis Meae Gentilitia venditareDeo O,aufero manum de tabula,illo duntaxat praetacto,quod quanto plura Mavorum Georum in Patriam Merita & Virtutis mon menta circumfero,tanto iniquiore Iudicio dc inaudito exemplo Magni Sanguinis propago absque noxa vapulo.
De Me vero ipὶb ut aliquid referam, ita a teneris statim o D. M., mnes aetatis Meae gradus contexui, ut publice patriae Aliae proficuus,privatim veto,uncuique Osticiosus viverem. Percurrat quispiam ab Anno 1636. quo per fitatis vigorem aptari obsequiis Reipub. licuit omnes Actus Alios, & rigidis limo ventilet supercilio , pi* Li-Recognoicat tametsi Odio vel livore aut naturali Malignitate aestuat, nullam Mihi praetermis Iam occasionem qua ad Patria dc Regnantium servitia Togatus vel Armatus non accurrerim. PlacuitGcnitis iste Meus,immortalis memoriae Regi Mariae-
7쪽
LO IV apud quem tanta affuinam glatia &sionfidentia ut quam vis interdum G tis fervore abreptus,tam in Particularibus Pula tinatuum Congressibuae, quam Generalibus Comitis ardentius pros Libertate contra Almo ejusque Exorbitantias & Errores quosi paucos admodum ac tolerabiles Aurea illa flestas sub tanto Regeci Ueroe tulit )dictione insurgerem nullo tamen Amoris dispendio innubem semper Principis Uultum experirer ι Probabat illare latum hunc in tuenda Libertate ratum & ab ardenti in Remdi. publicam fide,desiimebat mensuram praestandae Majestati suae Fi-
i. dei virtuus aclia obsequia promptitudinis. Oderat nimFIrim ius ditis degenerem illum sada adulat onis sucum renon metuebas Libertatem. Optime gnarus Politicam illam, quae Regem a R pub. scindit,Idololatriam, Ctamen eine utrique ex aequo essiciens. Quia dum dividit S separat unitatem, hoc cit,Animam Reipub. Legibus,Juramentorum fide,tot demiam Annorum usu, in unum Corpus compactam, avellit ac perimit. In Comitiis Anno 16 3. in quibus Mepraeside ac eorundem Comitiorum D rectore,Gomose Meritissimos Principiaccede uri die speciali cura & Miliisu Meo debita decreta est Gratitudo.tametet Mei,. si ex certa Occasione accedere ad Placitum Principis non potuerim, irrimo orta lite inter Me & insignem quendam Masistratum, ex Cauca liberrimae obnuntiationis in nudisgratiam puncipis
x. . s. publicercsiponderim: AIacturamFortuna quamFideiaam-- μψ' etsi deinceps in Comitiis Anni 166 . quando satagente ad comflandum Bellum Turcicum Principe fremebat contra sentienti um ,& avitae Libertatis amantium Civium Zelus inter coeteros ad id muneris Deputatos Terrarum Nuntios Qrte lectus, invidiosana illam Principi armas ranti Constitutioncm concordi voto scri Nee male pserim,quam deinceps ardenter promovere, conservationisStatus νοῦ ' Reipub.cura non sine irritamento Principis ac disgus u jussit.Nullo tamen vel minimae asperationis indicio,stupera vit ostensas olim. nes Magnitudo Animi dc fututis Arnoti in hoc excelsis a Meam, . t ac Lucomparat is Persectionis Rege. Adeo ut paulo post in praemium servatae ex munere meo Reipublicae Fidei contulerit ul--ε Reee, tro Mihi, te vacatione penitus ignoranti Capstaneatum Chmietit
censim, dc simul promiserit Cranomen , quem in brevi, de tanti Principis Benignitate consecutus stim. Addidit insuper speci lissimi Affectus argumentum,quod Me Aulam suam comitari in
8쪽
Lithuaniam jussum Myschalci Aula munere aegroto vina 8mio dignissimae Memoriae Satrapa & Aulae Magistro) Magistra
tum hunc dignanter sponponderit, posteaque extincto illius Pos- isessore,privilegio firmavit. εIam vero post Fata praedicti,nunquam sine publico deside- M. H. .rio memorandi Principis,quantum Me in Obsequia Moderni S maris,hairoi mi Regis a primo statim Dominationis ejus exordio impen- Seranissioderim Quid tempore Intenegni in Convocatione Nobilitatis thrzesia Quid in Comitiisesectionis, ad pacatam illius Electionem, ad sepi-φJ enda duorum Fratrum ambitu Regni aestuantium, ac de Throno
concurrentium,certamina contulerim 3 Quos demum sumptus , in Coronatione legendo militi,qui securitati pariter,ac Auctoritati
Dominatricis adsisteret M cstatis profuderim Sileam licet Ogo, injiciente frenum Modestia, abunde tamen singula haec Io-quuntur ipse Serenissimi Regis literae actarum Mihi gratiarum .
plenae. Loquuntur uberrima de Manu ejusdem Serenis mi recepta Praemia gratitudinem memoris obsequiorum Majestatis i stantia. Quid Zboravim ,Bersensim,Z necensi Emped -- ones memorem In quibus omnibus clara dedi documenta ani- nibu, aemi Patria ac Regia Maristati devoti, & vitam Fortunasque con- .a. servationi eorundem mansipantis. Etlicet interdum miniis tolerandis homini libero ac recte factorum conficientia elato ictibus perstrictus fuerim praestrum in Castris ad Zuaneatim , ubi dum Senator & Iuratus Reipub. O taliae pro conscientia sententiam in publico Senatus considio adhibita omnimoda Dominatricis Majestatis veneratione dicerem,insvetuS minus competentis ira-cundiae fervor,verborumque acrimonia dicentem intercepit, non tamen ultra processi , quam ut conceptum exinde dolorem per querelas apud dignissimae Memoriae Cancellarium Regni id tenΡpta is Moricinium profusas egererem, idque eo animo, ne aut villtantae Iniuriae diss1 mulatione , Auctoritati publicae Ρersisne derogarem,aut siparsis in vulg' querimoniis tranquillitatem publicam convellerem. Quae omni aliteris meis,&obtento ad easdem diacti D.Cancellarii responsio propria ejusdem Manu scripto auri, tice cuilibet deducere paratus sium , deducturumque me offero, non tamen illis literis quae posthac Varsaviae sub nomineD. u- cellarii lubente Reginali MA sate sparsae per ora omnium circumferebantur. postmo-
9쪽
8... s.. Postmodum sub tempus Geticae,Tra smanae, Getaeicae,AAsth. . . .. o. vitica Incursionum, qua fide & constantia Principit Patriae mihi.
. in Miti. ram, rejecta quae toties ab Hostibus OsterebanturFortu narum incremea
zzz ta, spreti Tituli&speciosa Dignitatum Nomina. Bona demum Hae
reditaria omnia pro Bono communi oppignorata laae una cum dionissi mat Memoriae Senatore γωπM Zamuscio Palatino Sandom,rιe6e Magnorum ausuum retosis Comite in Hypothecam dedi & locavi prout Constitutio Anni 16st. testatur )loquantur,& Integritatem Fidemque Meam vindicent. Id ipsum clamant ad Magnum Tartarorum chamum quatuor a Medi recitae Legationes, ingentis pretii Muneribus honesta tae. Clamat Rakocii ardens ambitus,m ipso votorum aestu ad felicem, .... t.. Serenis i Regis reditum consiliis meis remoram oppandentibus in hibitus. Clamat tot tantorumq; hominum quorum oculos nimius Fortuna: Sueticae everberaverat splendor nutans animus , verbo &exemplo ad audendum fidendumque evectus. Ac denique Fortun tus Majestatis Regiae in Patriam regressus; Translata ad eundem Exeriacitus Poloni quae iam Suecis submiserat signa , Ducum & Militum in obsequia Dominantis feliciter Lancuthi perfecta cis verso. Involverem haec mentio, ita jubente innata modestia,nisi ipsimelneraRegia Majestas,dato per literas Meritorum Meorum testimonio,pariterMa-1nus ille faustae recordationis Primos ta Arcia seopus meDensues 9ns i incorruptae erga Parriam Fidei ta Amoris Senator indulgeret Mihi licentiam,jactandi publice eam Virtutem, quae nunc maligno adversantium dente, adeo impudenter ac mendaciter proscinditur. Quod ut omnibus palam fiat ex Authenticis harum literarum transumptas copias visum est Mihi hie inserere.
Ioannes Casimi rus Dei Gratia Rex Poloniae &c.
L -.ς κ. I Llustris Sincere Nobis Dilecte. Θwa odum non sine caustii ii bii, irequirebamus ut Sincerit 4 Hesra ad conferendum in Commuri super Bono Publico consiliis,Maristate Nostram coveniret,itamst eaquam ad inceritate Vestrum es continuanda AS cc sio resed ita accepimus rationes ubentes illis acquiescimur, Anima erit enim tam in his quam in literatiperGeneram Lubovicche data de Haratione,in omnibus Sin ritatunstra progressibus inviolatam ad exemplum proponendam SinceritatisVesrae erga Nos Ddem erga
Patriam CharitatemueFirmat Nos in eodemsensu consiliuisudquod Sinobriiasmestra inMe Collegis Senatorii intulit n quo quanam ancedente diligentia mus cro Nos facta seuerit conclusio S nceri-
. tati Vestra notumfacere non gravabimur. Adpraestens Sinceritatem νerenniser Hesram oecuramus. 4uod omnes inclyti&hoc aevo raro visi Sm-ceritatis Vestrae conatus ultra perenne nomen & caetera praemia
per quae ipsa sibi virtus grandis fieri solet Μerces immutabilem ac