Veterum collatio numismatum, cum his, quae modò expeduntur, publica & regis authoritate percusa

6쪽

V ET ERV M COLLATIO NUMIS MATUM,

cum his,quae modo expendiantur,

publica dc Regia authorita

te percus a.

Authore Didaco Couarruvias a Leyua Episcopo Sego utensi,supremiq; Hispaniarum senatus Praeside meritissimo.

Ex tertia authoris recognitione.

lluc scripseram,in

SALMANTIC AE,

7쪽

Did acus Couarruvia S a Leyua Archiepisco

pus S. Dominici designat. Licentiato Antonio Couarruvias Fratri charissimo,&Salmanticae in Collegio sanctis simi Saluatoris Collegae ornatissimo,atque viri usque Iuris egregio professori. S.

Resolutionum opus, Frater charissim quum aliquot eius capita relegissem, siarimpercepi,breuius,qua orthus par erat,quorundam 'veterum, huius regni num matum alorem,nondum ab initio petita aestimationis ratione adnotasse. ero tunc feci, Pt operis in Situto partim subseruirem, ac deinde quod mihi satisfecisse idebar, sit re ipsa obiter incidenti, tesZimonia docTisiimorum diroru, ω ex troque iure Regi ac Cesareo loca quaedamselegissem, ex quibus indicarem,pse facillime deprehendi, quibonam rationibμ que illic scripseram, publicu edere conritituerim. Verum du ipse diligentius rem Ulam perpendissem,necessariu duxi deterum num malum dialorem,eorundemque ratione quam C m his,i ibus modo timur, et omnino parem, effere simile habere possunt,iuxta proprias ires explicare.Si ane deteres aereos numos cum bis aereis,qui modo expenduntur, genteos cum arge teis,A reos cum aureis coferre ci raui:acsimul exqui seu quam nam aestimationem ex huiusce aratis numis etera huius regni numismata habe, epossint his σ de numorumpublica mutatione,ac de crimin alse monetae quaedam adjcien quae ab opeias inritituro nec allevas rat,nec tectori os exactam breuitate Utidio- e sepoterunt. Scis equidem tradiatum i Tum ma orem diligent α- exigere,quam a me homine tot negoti simpedito,adhiberipotuit,praeterquam i od -ltorum authorum , σ Petreu chroianicoru leseione ob publicu munus, huius Egj tribunalii magistratupriuatus:eaforsnppae repm epim,que hisce di cultatibus expediendis in omnino aperirepotuissent.Feci tame quod potui,libentissime cuiWque diligetioris censiura ubit rus,quamin his,quae hactenus edidimus nusquam detred Fauimus,nec inposterum detrecitare censem s.Te interιm egregie diri exoratu olumus, disi ex lectione huius opusculi perceperis , id alicuius futurum esse tilitaris, Andreae a Portonarys nobiliti Salmanticensi Typographo,tneo nominestatim tradas,quo tuo limatissimo iudicis,eiusque diligenti opera praelo traditum in publicumprodirepsit. Vale. E Granula Idibus Aprilis.

Operis

Demone. 2

8쪽

Summaria cognitio.

Caput primum, De AEreo Numismate Romanoru tractat: ac deinde 1nib1 num i evet,quibus modo utimur, e peduntur. Ca out secundum, In citio de argenteis GraeCorum, Romano rum,S Hebraeorum agitur:& de nis, qui modo apud nos Regia sunt authoritate percUs1. Canut tertium,Vbi aurea numismata late,ac longe examinantur: Aurei,& Solidi discrimen perpenditur: multaq; de auri,&argenti bonitate traduntur. Caput quartum, In quo traditur ratio, ex qua libra in iure examinanda sit item de Sestertio neutrius generis,ac de talento Capitulo quinto, En et quat se declaran algunasmon edas, deque haZen meracion las leys Reales,y Coronicas deestos Rey

Capitulo sexto, En et Valse Considera et pes o y valor de algunas mon edas de oro, y plata antiguas deestos Reynos, paraentendimiento de muchasleyes Reales. Caput septimum, De mutatione monetae quo ad pondus, Scquo ad valor em eius: Ubi se prim P- EXaminantur omnia,quae a Bart.traduntur in.l.Paulus.Tde solutionibus

Caput of auum,Tractat de crimine falta monetae,ac de poennis ad eius punitionem statutis.

9쪽

VETERUM COLLATIO

Numismatum cum his, quae modo expenduntur,publica, Sc Regia authoritate percusa: Authore Didac o Couarruvias a Leyua, Episcopo Segoviensi, supremiq; Hispaniarum Senatus Praesidena eritissimo.

Capitis sequenti S.

sVM MARIA. et De numis aereis,quipercusi uerunt iussu regum Catholicorum Arnandi Quinti, C Eli abeth.

a Moneta de melion,quae dicatur.

Et quod noesseris Marauedinis conueniant. 4 De dupondio,Semisse,quadrante, riente, Semuncia, Sextula.

De aereo numismate.

thor est libro Naturalis Historiar. 3 3. ca. 3. Romano sprimum aerea pecunia: deinde multo post argenIea, ac demu aliquot lapsis annis aurea Vsos fuisse.No enim rude illiadseculum, quo Roma morum integratare maximi principatus initia stabilire conabatur, aurea pecunia inuenerat. Sic sane Seruius Tullus Romanorum Rex aereos numOS primus Romae percusit, quemadmodu idePlinius asseuerat. Sed & ante Romano rum origine multis quidem annis penes

alias getes suit numismatum usus: quod apparet ex Aristotele in Politicis, Platone,& alijs,praeserti m Strabone lib. 8. Plutarcho in Lysandro:Pausania in Laconicis Vergilio Polidoro de inuenton rerulib. a. cap. ao.Georgio Agricola lib. r.depretio metallorum,&monetis: Stephano Forcatulo in Necyomantia iurisDialogo. 8.Carolo Molinaeo. de contradi. quaest. Ioo. nu.70s. Ludovico C lio lib. Iedhantiquarum. 6. cap. 2.qui passim te stimonia multa ex Hebrsis,& Gr cis ad huius rei probationem adducunt.

Nos igitur primum aereos veteru num os ad rationem eorum, qui nostra aeta

t vel iussu Regum Catholicorum Fernandi Quinti,& Elis abeth: & Caroli

Primi,Romanorum Vero Imperatoris Quinti,percussi fuerunt,pro nostro conatu conferemus,quo possit quilibet facilius veterum Historicorum numismatum Valorem ad num os,qui hodie expeduntur,deducere, utriusque aereae pecuniae rationem adsequutus.

Anno deniq;.M.C C C CXC VI I. Reges Catholici Fern adus, de Elisabeth

cudi iusserunt aeream monetam, quam de Velion dicimus,ad hanc rationem,ut ex quolibet Marcho nempe ex octo uncijs,signarentur. cxcij. numi aerei, quos blancas appellam us,quarum duae constituunt aereum Marauedinum,quo modo utimurmatq; ira secundum hanc computationem ex libra Romana duodecim Vnciaru cuduntur. cclxxxviij. numi aerei

blancae dicti qui reddunt centu quadra-De mone. A 3, ginta

10쪽

Veterum

D quatuor Marauedinos.Hest aestimatio praesens unius nae librae, quae ad num os redact a,publieqmonetae nomen,ac vices sit sortὲra.Hcuti audaret ex Pragmatica contariurione Regum Catholicor v. l. 118. quae demonetas:ac re numaria fuit statuta.

Postmodum percusi sunt aerei numi, quorum quilibet duorum Marauedinorum valotem habet: & sic quatuor blancas Valer. Ite percusus est numus aereus ad ratione quatuor Marauedinoria, qui rius dicit vulgo,&valet octo blacasCaeterum hac in parte Marauedinus, non tam est niamus,quam numorum numerus,qui constat ex duabus blacis: aut Coronatis,vel Denariolis decem:quemadmodam in cap. s. huius opCris trauauimus,quo in loco varia huius regni numismata expendentes, conabimur veterum historico rudictiones in hac re nu- maria ad amussim explicare. Moneta vero de Veron dicitur non tantum Ca,quae eX aere per ciditur ad mista parte aliqua argeri: sed Sc alla,quae cuditur ex argento, cui mista sit tertia, vel ' quarta aut sane quinta pars aeri : ut asseuerat Caro Molinae.1n tracta. de cc tractib. quaest. 1 oo. num c.783. EN hac materia nuper expendebamus in hoc regno num os,quos Tarjas dicebam Us,quorum quilibet nouem aereis Marauedinis aesti

mabatur.

Vtar in hoc tadem libello lapissime hoc dicendi modo, ut quadr5tes pasisim

appelle eos num os, quo SVulgus marauedisspria huius regni diction2 nominat. Apud Romanos authore Plinio libr.3 3. capit. 3.libralis,dc dupondius appendebatur assis librae aurem pondus aeris diminutu bello Punico primo cum impest; nes publica non sussiceret: constitutumque,ut assesSexraDxδrio pondere ferirentur. ira quinq; parxς -lucri:dissolutumq; est aes alienum PosteaHanni

collatio

bale urgente. Fabio Maximo diBalbreasses unciales facti: placuitq; denariuSedecim assibus permutarii inarium octonis: sestertiu quaternis: ita respublica dimidiu lucrata est: in militari tamen stipendio Denarius pro deceassibus catus.Mox lege Papyria Semiunciales asses facti. Haec fere Plinius, a quo deducutur plura. Primum: dupondium num um aerea

fuisse duarum equidem librarum:idque M.Varro declarat. Dupondius,inquir, a duobus ponderibus,quod unum podus assipondium ciceretur id ideo,quod Aserat librae ponduS. Secundo apparet, hos num os aereos

adeo graues suisse, vi inde dicta sit aeris grauis poena,secudum Plinium in dict. cap. 3 . Siquidem populus Romanus pronum O,aere graui utebatur.

Tertio inde manifestum si ante primum bellum Punicum num una assem libralem fuisse,& dupondium bilibrem. artu deducitur,in ipso primo bello Punico assem ponder non valore diminutum duarum unciaru pondere percusium fuisse:&sic Sextantarium. Quintum colligitur ex his, Hannibale urgente Italiam assemuncialem facta eiusde quidem valoris quo ad stipendia militare cum denarius pro deceassibus daretur:tametsi quo ad alia valor sit aliquantulum diminutus,pluris sane tertia parte: si quide denarius decem,& sex assibus permutabat,ac sestertius quatuor. Sextum ex hoc constar,frequentiori veterum aestimatione decem asses denario argeteo aequales Disse,&quinq; Quinario,duos autem, & dimidium seste tio. Quod manifestius probabitur, cum denari; aestimationem expendemus. Septimo hinc itidem probatur, post Uarias assium mutationes eos fuisse Sem iunciales lege Papyriana, eodem qui

dem valore manente. - Octauo