장음표시 사용
221쪽
Mogontiae IIII. Ulgaris morbus Tussis eonvulsiva est 3 ea demque ut accedit , multos simul homines prehendit et ideoque popularis esse censetur . Ut plurimum Insantes male habet a unde Insantum morbi nomen ipu impertitum .est. Contagiosus est , ob id , quod ex eo aegri sanos inficiunt, vixque aliquam domum ante dimittit , quam omnes in ea Insantes eorripuit . Neque etiam eAMMs adultos relinquit, paremes puta , nisu
222쪽
2I'c se aut custodes, utpote quos tradito ab Infantibus contagio inficit . Aliquando ab adulto incepit , & per Insantes desiit . initium morbi facile exiguaque tussis est ;quae non saepe urget , Sc nihil emoliturr febre caret ἔ 6c neque somnum turbat, neque edendi desiderium demit; adeo, ut nemo ullam de tali tussi suspicionem habeat , nisi qui eam metuit quo tempore popularis ipsa eli . Habet nihilomianus id sibi propriam , ut magis in gutture quam in pectore premat . Ita septimanam de ultra spreta trabit . M
progressu temporis acrior insurgit dc crebro peulit , ipsamque spirandi facultatem interturbat .
Et nunc ab unoquoque pro convulnea his. hetur , ideoque ad auxilium recurritur . Interea crescit malum , iuxtaque tertiam septimanam ad summum perit enit : sic ut di metum incutiat bc periculum ostendat et elique nui. c qui vis eius insultus maxime Ialis .
Ronchus in gutture auditur . qualem sere. blandiens selis , ubi Heri circum crura mollis serpit , rotare consuescit . Sequitur titillatio abi in dem , proaimeque tussis vehementer erumpit , di ut incepit, spiritum convulsorio modo expellere atque ad extremum usque halitum exprimere continuate adeo ut eundem aeger vix arri
Fet et imusque reducere queat . Vere veluti illi P a
223쪽
tus iis , quae bibentem aliquem hominem , siquid potus illapsum in eius glottidem est , praefocat
atque convellit . Aut quemadmodum ira excandescentes pueri, qui cum plorare incipiunt, ani. .mam ut matres loqui solent , 8c cuique notum est retinent . Inde facies sursum pulso adique in venas coacto sanguine turget , prosum deque rubra atque livida evenit . ob quem uti.
que colorem isti Tuss nomen lividae derhiaue Husten a nostratibus datum est . Et eum
tali labore pulsus supra modum ex pulmone atque ad sutacationem usque expressus omnis aerest , quaerunt item pueri eundem magna vi laboriosoque conatu altum inter acutumque suspiritim arripere a idque nituntur levata cervice . fixisque scapulis . atque magno oris hiatu . diductisque trucum oculorum palpebris r asthmaticorum instat. ob id pansa brachia parieti opia ponere solent, scilicet ut tali fulcimento adiutiaerem sortius trahere queant ; quem ut traxerunt , similiter iterum per tussis violentiam ad extremum usque Spiritum extundunt ; iterum. que vi atque anxia agitatione revellunt. Sicque sexies deciesve repetitis eontinuo vicibus . Horribile profecto visu & metu plenum spectaculum lFinito isto tormento aegri lassa sunt, & mem hra fatigata habent, atque obdormiscunt . Verre veluti qui a morbo caduco torpent , atque suaeno opprimuntur.
224쪽
Atque talis quidem Insultus vicibus eirciter
viginti non omnino triginta , quotidie aegros concutit , atque eorum eorpora excarnificat, ubresque vehementer convellit.
Ulut autem vehemens quassansque ista tussa sit, ea nihilominus: primis septimanis laudabile nihil emolitur, sed tenuem Lympham ex guttu re . faucibus , atque ore exprimit. Post id tempus sincerus mucus , ut cruduin ovi albumen , magno cum labore evellitur ; .dglottidi pertinaciter adhaeret , aegrosque atria item continuo septimanas tussiendo mistrabiliter
Sequitur materia crassa alba , cremori lares coagulato non dissimilis, quae divulsim lymphae intermiscetur . Et, ut talis elicitur , tussis ipsa mitior evenit simul de non adeo crebro prehen dii ; de ubi prehendit, non ita diu exagitat; M.que pedetentim decrescit per duas tres e uerum
Postremo tusseula remanet, quae evenientem semel aut his vesperi vexat, interdiu ver noctuque requiem relinquiti sicque, per tres sero Menses. Unde mmmune plebis adagium est e tussim convulsivam novem septimanas ascendem do , 'totidemque descendendo implere; nullum que adversus eandem remedium praeter patiemtiam esse ρ utique quoniam certum hucusIue .m
225쪽
Pericu lo non vacii ista tussis . Ani' enim Infinteε intra eam a poplectici periere : alii convulsione extilicti sunt et alii strumam diductum.
que guttur accepere, quod, cum loquuntur, i fiatur veluti cantantium avium guttur .' aliorum iugulares venae supra modum latae expansaeque evenerunt Ec tales manseruiri r alii oculorum palpebras veluti sugillato sanguine nigras acceperunt : alii anevrisma iuxta canthum oculi maiorem r in aliorum oculis id quod album esse debet impulso sanguine rubrum subnigrumque evenit di alii sputo tanguinem reddiderunt r alii praecipue lactentes discusso . umbilici annulo hemniam acceperunt . Plurimi autem ex his , qui
recte curati suere , sine tali noxa egenerunt.
Atque quidem talis morbus absque Hed
cina est . . Metus atque perieulum anxiusque amor at que miseratio compulit patres matresque familias ad serendum auxilium t quod alii in divertis
serupis , ir: que Electuariis , alii in oleis , in Unguentis alii , in decochis denique atque in tostis , sexcentisque aliis rebus quaesiverunt' omnia sine prosectu . Neque profecto plus valvit
Medicorum opera scientiaque r utique quos opinio sesellit . eos 'curatio defecit . Ob quam item rationem adagio venisse credibile est convulsi- am tussim novem septimanas ascendendo , toti demque descelidendo implare .
226쪽
po etho maiei prataei sere omnes ad em μsea , quae . ab aliquibus ut eertum auxilium proposita suere, tanquam ad sacram anchoram com fugerunt .
At di istud quoque auxilium . etsi aliquando quidem profecisset, nihilominus ipsum saepe vanum erat. Utique quoniam non recte adhibitum suit. Siquidem quae profuerunt, ob re clam usum profuerunt a . Quare ante omnia causam morbi nosse inisterest Si scire. euinam corporis parti eadem insideat 3 deinde quod tempus curationi OpDrtunum pateat . intra quod medicamentum vomit rium recte dari debeat 3 veluti nunc ponam . Ad id utar his , quae experientia in ipsis istiu morbi curationibus docuit me . Et primo quidem scire licet 3 istius tussis caussam atqge materiam neque Pulmoni inesse . neque in Ventriculo residere , sed Faucium p tissimum atque Glottidis glandulis inhaerere eandem a scilieet his, quae positae postremis in sau cibus sunt, basin linguae inter atque latangem. maximeque in Mythenoideis . Etenim qui sic a grotant , coryaa , quae Postica magis , quam
227쪽
antita nasi spatia Meupat . Iaborant; saepe item quidquam deglutire inviti coguntur quod a faucibus delabitur ; quasi utar antiquorum dicet, di modo de capite id destillaret . Idem , si
Glottidi illabitur atque adhaerescit . tussim vehementem excitat ; sere veluti, Vetulae atque Se a neciones, in quorum Glottidem . si aeris pituita destillat, tussiunt. Maxime autem excruciat museus qui Glottidem eircum atque Epiglottidem eructat, hic ubi time ipli illabitur. Is enim . quemadmodum unumquodque peregrinum corpus. si eo pervenit , vehementem tussim excitat; quae quoties incipit , ad Exanimationem sere conti. nuat propterea quod erudus atque tenax iste mutus adeo irritabili partis loco pertinaciter adhaerescit, neque abinde secedit, sed magna tussis violenta' avelli debet. Neque istius verae eaussam infra Laryngem inve ipsis Pulmonibus esse probabile est ; cum quoniam mediis inter tussis accessiones tempor
bus requies liberalisque spiritus est i tum potissimum , quoniam haec ipsa tussis simillima est illi. quae ab unaquaque alia qualibet aliena re, siquidem ea Glottidi illabitur c veluti ab aqua mala pota excitare consuescit. Μagna item tenuis lymphae copia . qua hic locorum abundat , veluti per nasi coryzam destillat, iis hie plurima eonfluit : ex qua quod
228쪽
22 Ginuidiyillabitur similiter vehementem tussim evestat; pessimam si lymphalin trachaeam descendit. Ita maxime pueris qui aquosis 'humoribus
Neque verisimile est quod quidamisbi pedi
suadent, quasi istius tussis caussa in Ventriculo resideret; ideoque . vomere eogunt. Utique quo niam talas aegros saepe inter tussiendum vomos re videbant. At hi decepti sunt,specie veri. Nam qui sic vomuerunt , non Stomachi vitio vomuerunt , sed propteri gutturis irritationem: quemadmodum diversae aliae res, si fauces vel guttur irritant, vomitum cient. Adde, quod isti aegri neque sordidam linguam habeant, neque apallu opprimantur: sed contra laudabile edendi desiderium retineant: quae nota utique nόs assectum Stomachum significat . Quodsi porro, ub tium Stomacho inesset'; utique omnes absque adhibito vomitorio medicamento tussi liberarentur . cum ipsi per se saepe vomant. Quod item - contrarium experientiae est . Et siquidem aliquis . Umendo evenit, non ideo evenit, quoniam vel vomuit vel saepe vomuit; sed ob id quod recto tempore vomuit. Quod infra indicabo. Cur vero istud mlasma supernam Guttur, partem posterioresque Fauces prae caeteris pre-
hendat , per easdemque erumpere conetur, no- ... lim prosequi a maximeque eum absque ultima ista
229쪽
ars abditarum eausiarum perquisitione morbo ipsi qui est . tuto mederi sciam . Veluti nune ponam Igitur ante omnia nosse opus est . duo esse istius morbi stadia r alterum Cruditatis alterum Coctionis: 8c ad ea dirigi debere curationem . Stadium Cruditatis est, intra quod ista tussis nil nisi Lympham di tenue serum , coloris ex. pers, quale crudum ovi albumen est, emolitura veluti qualia Coryzae initio emungere consum scimus. Si nihil ex lympha in asperam arteriam penetravit , aequale limpidumque est quod excuti. tur a si eo descendit, ipsum , utique quoniam aere ibidem agitatur eidemque eommiscetur , sp mosum fit 8e tale reiicitur . Istud stadium . ut supta monuimus , longum est i initioque exiguam tussim habex . At quae per decursum magis atque magis exacerbestit idonee postremo vehementer premat, atque comvvlsa spiritum dueendi iacultate animam diu c hibeat praesecetque . Adeo enim pertinaciter iste mucus , cum tenax valde sit , rimae Glottidis adhaereseit 8t lymphae eolluviem huc trahit . Fortassis insuper miasma quod his immixtum est ,
Maximum ad id temporis periculum est. Intraque id alii ut item supra dixi quoniam
spiritum. attrahere nequeunt , suffocantur a alu
230쪽
esnvelluntur r alii a puple ilici sunt, L extingum turr alii a ne uri nata sugillationesve accipiunt strumas alii r Varices , herniasve alii. itius contra atque expers periculi Cc-ctionis staditim est. Elfi enim intra id aspera tussis sit . . et saepe urgeat ; nihilominus non adeo in longum pellit, neque ad extremum usque spiritum comprimit . Utique quoniam mu-eus per Coctionem contritus ipsi Glottidi nune minus adhaerescit indeque tussis opera citius pel litur . Fortassis etiam ob id , quod mi asma nune
ipsa Coctione alteratum smiliter ipsum blandum evenit insonsque stimulandia ideoque lymphae minus ibidem convenit . Item quemadmodum in Coryza quo tempore cocta materia est .
Quod vero cocta materia sit , his potissimum notis patet . Si , quod tussi elicitur . etsi tenue aquosumque si , nihilominus grumi albi spissi , veluti lactis cremor coagulatus eidem innatant . Et quo horum plus est , eo persectior coctio est . Istud stadium , si non recte succurritur , hem longum est . 8c similiter aliquot septimanas trahit, aegrumque qui plurimum hucusque fatigatus suit , excarnificare continuat.
Postremo aquosi nihil adest , sed sputae r tunda atque aequalia sunt . eademque saeile ei,ciuntur , perserue eoetionis indicia . Sicque im