Examen thomisticum et scrutinium theologicum : per varia theologiae puncta distributum ...

1쪽

3ue, et Post causae e amen libera mansi, & in lumis scientia medii , Post causae examen non ma x libera & incolumi, scientia media P ima pro sitio es P. Perrini, ubi supra, num. 3 o. ct apud res Pontrarios Commmis 3 qus propter in bin caerimensium dis ii Mast 1699. sic scriptum erat: Ea doctrina scilicet P. Molinae) multis in locis judicia multa kbjit; & habuit ubique praeclara innocentiae testia monia; ubique victoriae defensivae palmam Obthruit. Sis P. AHis da isto, 6. ferit. 1. Maris hic di p. II. fere a. Imὸ Aranda, is Prae c. lib. ecm . addidit: Tandem ex Decreto Pauli V. Pontificis Maximi per missa libere doceri, evulgariquc, plaudcnIe litterarum orbe, victo.

riam reportavir.

Se unda propostitio es P. Henost, qui, ut vidimus num. 339. Dutin, reas peregisse innumeras proposiniones Μolinae. Et event. 3.num. 1ro. ertit, quod ipsi censores, meliori consilio, cum sexaginta antea propositiones, praesertim, reProbassent, Postmodum ad viointi sese coarctarunt; circa quas, censurae, dc si limatiores, hominum sunt quaerentium nodum in scirpo, salebras is plano, parum expertorum in negotio Theologico. V. 3 39. in z. proposit.

333 4 Post censuras Theologorum, lata est sententia, in favorem scien.

tiae mediae.1 Post etaseras Theologorum, non est lata sententia, in savorem

scientiae mediae. Pstima pyropositio est apud P. Henao event. 34. ni m. 366. qui ex P. Ripalis ait: Tandem die a 8. Augusti, D. Augustino sacra anni 16ος vel 16oT. apud alios I majori, meliorique censorum parti adhaerensi Pontis 3 cum eisdem Cardinalibus pronunciavit, ut omnis doctrina Molinae indemias consisteret. 5M unde hocὶ Audi ex ipse: Demum conv. pleta censura omesum, quae disputata fuerant, traddita est Pontifici, qui convesiens cum solis Cardinalibus, eam perpendit, sententiamque

de re t ratae uria maerea causae saOciendam contulit. Quibus ex parte eossonati sola enc sica P. Claudν φ Viva, data I . Septembris amsi I 6 . totam Societatem A monens : In negotio de auxilijs, facta est potestas maῖ Sormno Pontifice, cum disputatoribus, tum consultoribus, rinde di in Patriam, aut domos suas; additumque fore, ut sua fancti as declarationem, quae expectabatur, opportune promulgaret. Inio ipse i Henao Dra cisato e Metudis: Illud clate dicitur a Ripalda, majorem p tem cen rum nobis praebuisse vocem suam. Se η proposim es P. Henao, qui suis contradicens, his verbis ne gotium exprimit event. num. 137. Patentissimum est Christiano Orbi, ineque Clem. VIII. neque Paulum V. quid quam decrevisie, 6τε voco,tsive scripto, contra opinionem Societatis desu. Perpende lector, m. Decrevisse, sive voce; sivE scripto, ubi aperte contraripit p. Ripalaec,

auu s resimonio utitur, in quo patet, fuisse decretum, Q sententiam,

solumque ex Euri promulgationem, prout ex litteris P. Aquavisae cons L

2쪽

Dicam plane. Opusculum hocce eTamen est Theologicum, &scrutinium Thomisticum, firmo jure tibi directum, non modo quia Magistro, Doctoris Theologiae Laurea Bononiensi dec

rato, verum Academiae Caesaraugustanae ornamento nobili, &praeclaro lumini, primaeVam eju5 institutionum legibus illus tranti. Si enim vetusta scrutemur monumenta, apparet constans, quod Pontificia, & Regia DVente manu, Sixti ΙU. scilicet, & Joannis Aragoniae Regis, alijs Metropolitanae Ecclesiae Canonicis adjunctus, & quae studia promovent, & quae Divinum Cultum fovent, sanctiore firmasti Sed, ita D. Thomae Angelicae Doctrinae addictus, quod, post S. Nicolai in Metro polico Templo statutam venerationem, visitari quot annis D. Thomae Capellam, solemni Academiae, decreveris, apparatu. Sic enim illud insonuit statutum. Nomissime in cultu dimino statuis sibi Vmmersitas misitare Capellam S. Thomae de e quino Illustrissimi Doctoris, oes Sancti, ad Fratres Praedicatores, hoc messere, γ' mane suae festi itati ; sed sine praesera processione quae ordinata pro S. Nicolao ad Templum Metropolitanum i, libro talis MLior cum Graduatis, egentibus Giversitatis, Pedesto prae- honorisce ηυφitabit hoc Sanctuarium dictum, utpote in cujus . . o8. σ migilia Giversitas ipsa suum fecerat principium, decenter enim δε- pag. M.. M ut in eo finiatur cultus di et inus, a quo sumpsit initium. Forsitan, singularis elucet Dei Providentia, qua, illud tuum nperpelliceum, Ecclesiastitae functionis ornamentum vulgo R. ueto sacrilegi pugione perforatum , & adhuc tuo sanguine cruentum, in praedicto Dominicano coenobio sit, in arcula argentea clausum, & reVerenter custoditum, ut qui D. Thomae auxit venerationem, apud Thomae Discipulos firmet pietatem. Non igitur, abs re, istud Thomisticae opusculum discussionis, tibi nuncupatur 3 maxime cum tuae Academiae, & Scholae sim signa secutus. Suscipe, ergo, Sanctissime Petro hoc exiguum munusculum, in devotionis signum, & gratitudinis Argumen

tum.

Obsequens tibi, demotione prostratus

3쪽

Et quia innoc. X. in Do Decreto Voluit, negarisidem , quibusdam amertis Actis maΠu scripti , forsan typis excusis: : sub nomineptaneisci Pegnae: : & Fratri Thomae de Lemos: : aliorumque Praela. inium, & Theolog0rum, qui, ut asseritur, praedictis interfuerunt con

msi latam esse sententiam, quamvis nutu promulgatam. Cui antem ilia faciman Meditare., is retardavit, , retardat istius sensentiae promula..itoriis 3 p. Bauida, ut Uidimus ex Henao, coegis, sua oratione, pontiscem ad disputationem de Praedeterminatione, quam imperiebant Domini avi, ne viderentur esse jam quasi R ei, cum tamen ad Tribunal Pontificium accesissent tanquam Actores. Quid e o, tota Sorietas, per sis annos, pomtifices non coegit adsententiae promustasionem, quae ita pronunciatmr insa

varem sicientia mediaeὶ

Certe Lae ct C. D. D. Ioannes Baptisa de La ea Epy copus barbissipeum ct Alburacinensis cum esset praesul provinciae Masoniae, μηδ1 8. libelgum suppuram exhibuit Philippo IIL Hispaniarum Regi, ut spud Paulum Q. Egius sententii promulgationem fiseret. Dei Δ totus ordor aedisruorum, sia, Mag. Generali , Graseno sco , Romae eistiti estis omnium vocalium subscriptione die X a. Dην,16 iri libelLm jupplicem dedit pauo C rogans pro definitione eontroversiae Usus , ct decreti

omulgatione. Iterum, totus ordo praedicatorum, circa idem, supplied i Gregoris Q. Rursus. Arbaso rin die a . septembris Isa7. Denique Innocentis XL anno rcsΙ .semper idem posulat. Osendant nobis Λμου

is ,r, cuinam ex duabus partibus origantibus favea sententia, dum parIuna promiagationem retardat, altera solo conatu, O fossiciturime pro rari A --folus sinita coegit pontificem, ad controversiam de Praedeterissetatione, contra tam eos repugnanter, uisngis Henao, juxta rictu nis 343. quid quod tota societas ita posens. hucusque pisti es nois coegit ad sententiae promulgatiinem, quae favens usi, proclamaturὶ At Iesmum est, quod Henao event. 4. num. i 3 1. nua ah de sum. III. Ut seruis p. nari' de auxi a tractanceaer nocte quadam, pund- - de quo sequenti die erat di putandum, meditante. cum enim fimis corriperetur, cereus incensisy donis lartem, marginesque libri; vocutoque cubiculario, hic, Ponti ci exprimenti maluis omem pro societatis doctrina, respondyli Quinimo venia vestrae sanctitatis, optimum, est. nam si ves- sanctitas dignetur advertere, videbit, neque unam libri liberam, ne fuisse tactam, & si margines conflagrarinti quo praemonstratur

4쪽

CENSURAR. A. P. D. PETRI A TRINITATE. ORDINIS

Di calceatorum Carmelli, Provincia alma Matris Thersiae, in Aragonia olim semel, ac iterum Provincialis, nunc vero Conventus S. Ioseph Civitatis Casaraugusta Prioris. Iussu, je Comissione D. D. Joannis Emmanuelis Casta non,

Majoris Collegij Complutensis alumni, & Archiepiscopatus Caesaraugustani Uicarij Generalis pro Illust. D. D. Thomade Aguero, Archiepiscopo Caesaraugustano, Sc. Legi: Opus inscriptum et Examen Theologicum per maria puncta distributum, quod publicam lucem appetit, cura, studio, ac labore Domini Martini de Ho1, Sacri Theologiae Scholasticae, & Moralis Professoris, &c. Nulli ab inversa affectione immuni dubium erit, recte Auictorem incedere ; incessum autem ejus, existimo non in idonee apis in natura monstrari. Apes enim super lilialemmate nobilitantur: Legunt, non udum. Vel ut placuit D. Aresto: Delibant, non Carpunt. Studiosi viri haec Imago est, qui eruditorum volumina, ita in usum, ac omnium profectum convertit , ut ipsorum doctrinae , nec mininium inde decrescat. S. Joannes Chrysostomus lucide ad rem alloquitur: e lauiativibus pennis arborum, hermarum floribus insident, latentemquem flos ulis liquorculum innocua depraedatione a Ueunt , ut tandem dulcissimos mellis favos hominibus praestent. Quare Henricus Engeigrave illi aposuit: Visitat, haud miliat. Ιeoque Salvator

Visitat, haud vitiat latos apis inclyta flores Innocuo inhector sic pede corde praemat. Sed quia opus Examen est, quali examen apum, Auctoruni Congeries doctrinam diulcore replet; deoque illud, quia exiguum non contemnendum putes; cum, quidquid legentis flu-dium exoptat in exiguo opere reperiatur ; qualiter api inscribitur: Parva, sed non segnis. Huc respexit Siracides, illam des cribens: Brevis in molatibus est apis, initium dulcoris habet fructus illius. Et cum Catone canimus:

lib. 8. cap. Ianum. I.

5쪽

Corporis exigui mires contemnere noli, Ingenio pollet, cui m- natura nega-t.

Hoc igitur opuS, existimo Veritati consonum, studiosis utila, &honis moribus nulla ex parte contradicens, sed omnia Docto rum placita, accurate discernens; quare dignum censeo, quod publicam videat lucem, sic sentio, Sc. In hoc Carmelitarum Discalceatorum Caesaraugustano ConVentu die a 3. Aprilis

6쪽

APPROBATIO

F. A.'P. H. MICHAELIS CRESPO, ORDINM

Minorum Reguiaris obser vantia, in Sacra Geologia: LZctoris Iubilai:,Propositionum Fidei Censoris Qualis toris, piscoporui laccetani Examinatoris Synodalis. SEnatus Summi Hispaniarum Iussibus obtemperans, vidi

opus, inscriptum: Examen Thomisticum, per maria Theolo-sica puncta distributum, c. Vidi, inquam, opus Examinis, in quo Author stylo acri, & vivido, quasi Apis argumentosa, Sapientiam Antiquorum,& Recentiorum libans, praebet seipsum vivum in multis argumentis, & Punctis, ut probet, Praedeterminationis physicae antiquam, & praeclaram originem manere alta quippe Divina mente repositam, & in splendoribus Sanctorum conceptam. Habet interdum fateor Cum meo, bus Sapientissitum P. Macedo) impetus mehementes, sed non sopinor ιom.a.eosias, a peros, neque noxios: urget, sed non pungit in Punctis: : quidem decent dyputantes aculeata dicteria, sed citra ictus, extra injuriam.

Nihil ergo reperi, vel Orthodoxae Fidei distanum, vel Regijs Sanctionibus adversum, quod rigidi Censoris animum possit

offendere: redolet namque Doctrinae gravitatem, Eruditionis copiam, perspicuum dicendi genus, singularem invocandi Authores dexteritatem; nam quos Praedeterminatio pati batur Mores, habet in causa Advocatos, vel invitos. Quare dignum censeo, Ut opus prodeat in .lucem, S in praelum. Salvo semper,&c. Datum in hoc S. P. N. S. Francisci Regio, Caesar-

ausustano Conventu, die 18. Februarij, anni 1732. Er. Mubad Cresto.

7쪽

LICENCIA DEL CONSEIO.

Don Pedro Manuel de Contreras.

Don Pedro Manuel de Contreras Κ que fruo y exerZo las ansericΤas, y enferiamedades de D. Joseph de Bordonaba, Escrivano de Camara det Rey noestro Senor , y de Govierno dei Consejo, por lo locante a loS Reynos de la Corona de Aragon: Certifico, que aviendose visto por los Senores de ei un Libro, intitu-lado: Examen Thomsicum, su Autor et Lic. Don Martin de la Hoz: veetino de laCludad de garagoga, que con sis licencia ha sido impressis, te lassaron a seis maravedises cada pilego, et quai parece riene 'ein te y nueve, que a dicho respecto monta ciento y setenta 3 quatro maravedises, sin principios, ni tabias, a cuyo pre- Cio, Τ no a mas, mandaron se venda, y que usta lassa se ponga at principio de cadalibro, para que se sepa et precio a que se ha de vender; Y para que conste, to firmEen Madrid a treinta I uno de Mayo de mit selectentos tre inta y dos. Don Pedro Manuel de Contraras.

MENDA SIC EMMENDA.

PAs . ii. lin. 7. esse, lege esset. Ibidem lin. 12. honum, lege bonum. Pag. 1

secutur. Pag 43. lin. 29. tuaditione, lege traditione. Ibi lin. 33. Augultin Ianns. lege Augusinianus. Ibidom lin. 34. caricionator, lego Pag. ST. Ian. 2o. incidentur, lege incidenter Pag. 6o lin. Io. ferivolum, lege friUolum. Pag. 63. lin. 6. vii sionem, lege vissimis. Pag. 9 I. lin. Io. reverentium, lege reverentIam Pag. IO8. lin. 44. praedeterminas, lege prindeterminans. Pag. 13 a. nn. 44. liberam,

lege lis eram. M

Liber, cuius titulus est, Examen Thomssicum Oc. nunc primum in Iucem eaI-tus per L. D. Martinum ab HoX, Presbytero Caesaraugustano, demptis hiscemendi o originali est conformis. Matriti septimo Kalendas Iunias anni 1732. r L. D. Emmanuel Garcia. O Alesso, C. M. Generalis Correctiar.

8쪽

IUDICIUM APOLOGETICUM

in praefato Garmentu Muisrum, Regentis. Principium verborum cIoriam veritas. Psal. II 8. v. I Uo.

LEgi, & semina cura contrectavi opusculum hocce, quod Examm

Thomsticum exponitur, quasi scrutinium Theologiae, ubi, non eius puncta, pCr rationum momenta discernuntur, sed nuctorum sensa, eorum Voluminibus productis, accurate examinantur. Non est igitur, hujus propositum opellae, Scholae Thomiliticae recantare praeconia, aut refricare laudes D. Thomae, quem omnes exaltant i in Ecclesia plebis. & in Cathedra seniorum commendant; laus enim eius, in Ecclesia sanctorum; plurium, videlicet, qui illius articulis inherentes, jam dici coluntur in Ecclesia, quia jam diu coronantur in gloria. Extra Religiosorum ordinum Sanctimmos viros, quos in opulciali puncto Auctor 'umeraVit, singulariter eminent, Carolus Borroineus, & Ner; us Philippus. Ille, enim, quasi D. Thomae ferventer addictus, Cardinalem B torium Episcopum Uarmierdem, sic ad sui regiminis Institutionem praemonuit: Oportet te domi habere Di,ctorem, doctrina aeque, ac moribtis grAvem, D. Thomae fectatorem. Iste. autem, sciricet S. Philippus Ne

rius, steste Hieronymo Bernabeo Orator ij presbytero) S. Thomae fententiam sequebatur; cuius ex am vitae sanct talem mirifice coluit obrem Summam ejus Theologicam in manibus fere semper habebat, o siquid aliquando ex Theologicis decretis in oontroversiam adducebatur,sa tim ad Angelicum Doctorem provocabat. In alijs sanctorum libris sajebati se reperire spiritum Dei, sed in Summa S. Thomae venam hirizus Dei. His, quasi incidenter praelibatis, ea libet exprimere, quae sint hujus opusculi prolusio, matura lectorum praemon tio. Plura, certe scrutatus est Auctor, ut em mendaret scripta aliorum, qui defecerunt scrutantes frutinio, & mirati sumus, Objectiones perpendentes, quod diminutaesnt veritates is Mys hominum, d maxime ab al:quibus, qui soae Scholae nimio affectu piceocupati, ut illi robue auctoritatis addant, quidquid legerint, propriae accomodant Cpinioni, quasi Praedicatores Noviiij, qui ad punctum discutiendum, libros evol-Ventes,quamlibet glossam, etiam ad rem impropriam gaudentes trans cribunt, ut maxime oportunam. Sic plures Theologi, Auctorum volumina contrectantes. vel nolunt legere ut intelligant, vel nolunt intelligere, ut bene scribant ; & testimonia suae opinioni aperte adversanxia, quasi propriae 1ententiae favorem confidenter trahunt; & innUmC VOS, quos fas erat impugnare Adversarios, recitant sibi cohaerentes micos. Auctor, igitur, sacrae inhaerens paremiae dicit: . Ne addas qui Hqμβm verbis Idius, , arguaris, is larisque mendax ά .& quia ilic f si n is loquitur index jti istis est. qui autem mentitur, resis es fraV-- ςmus i ita in examine psocedit, quod scribat illa quae novit, vel cae

lippi.

v. o.

9쪽

mis citationibus comprobata, ideo si V Da Auctoriam Steliter trans

cripsi: cia pro strutinio veri aris adap a Vix, ju a illud Hieronymi I disersu Oersa legi. O taebes singisorum Umiones ponere. Nuoquam doluimus, quod Scori Doctoris Subtilis, re Schola Pila cariis sectator, Thomisticas aliquab impUgnet positiones; aut, quod aliustatuti, vel jurameoti Religione PDn adstricta, libere sentiant, & libete seribant; sed aegre semper tulimus, quod Doctor a D Thomae sententat,is aperie recedens, ipsum suae OpiBionis audeat recitare Patronum. Utius quisque abundet in suo sensu, sed aliorum sCnsum non perturbet.' Non actque miramur opinionum Va ictatCm, quae imbecillitati huma nae mentis adscribitorue cum etiam apud Aucto S ejusdem Scholis, in quibus Princeps mimas suam mentem reddidi evresiam, frequentee inveniatur ; sed miramur, ει damnamus , quod of ctus praeoccupet mentem, & notam obscuret Veritatem. Quare cum S. Iustino Mariature alloquimur lectores : Petimus a vobis, ur ex accurata, exquisita me

ratione itidicetis, Mon ex opinione, qNae antea vos occupaverit, nam, reclamante Chrysostomo, es veritatis natura, ut unde magis oppugnata , inde magis confirmerar, O quo magis obtegitur, eo clarius evadas.

Hoc dicimus in Aoctor intendit, adverssis aliquos, Scholae Thomisticie Adversarios, qui is desectu CXaminis, vel ex sententiarum mutilaiatione, vel ex sensu depravato, D. Thomam, & alios Thomistas ad se trahunt, vel invitos, & repugnantes; fabelis immixtis, quibus juvenes imbuti. illas recantant quasi veritates evidenter notas. Ideoque Auctoris hic dirigitur labor Thomisticae Alumnis Scholae, quatenus Advem sariorum insultu provocati, quia a D. Thoma, & gravioribus Thoniistis recedentes, possint omnes exhortari in doctrinafana, er eos, qui coni

Nullius Doctoris scripta, quem Ecclesia sustinet, censura assicit.

sed scribit magni Basilij observans monita,& usurpans verba: Scribimus ait Basiliust non ut contradicendo uos ipsos ulciscamur, fd ne mendario instensum progressum permittamus, ideoque nulliis putet, hunc codicem' Scholae alicujus Auctores carpere; in quo, Auctor tantummodo ostendere conatur, gravissimos Scotistas, plures antiquos Societati,Doctores,& aliquos modernos, quamvis paucos, Scholae Thomisticae praecipuis dogmatibus adhaerentes; simulque illos, quos, quidam, Ut trans gas, Scholasticae militiae, & desertores falso recantant, ab hujusmodi calum. Dia profert vindicatos. Iudices, Auctor, Lectores advocat, ut quisque, sensium, & verba discutiens sententiam ferat 3 & Domini, aliqualiter Imitator, sic refutat objicientem, ut, Davidaea usurpans verba, sic illi dicat . Misericordiam meam non dispergam ab eo, neque nocebo in veritate mea. Quapropter ego, vices Auctoris gerens, satis in Domino confisus,

dicam cum Naclance , de quodam opere Basilij, disserente quod bis liber de omnibus triumphat, si modo fatis ego sum qui de hujusmodi opere indicium proserar. Sic judico, in hoc Regio Praedicatorum Conventa

10쪽

Lectori,

c Requens Adversarioriam Thomistice Scholae solicitudo, D in ivronum Codicibus, sequelam D. Thomae confundit,

eos, qui expresse ab eJuS doctrina recedunt, legitimos dicens se latores; S illos, qui firmiter Magistri Angelici placitis adhaerent, ut transfugas Thomisticae Militiae traducens. Quo citca Modernus quidam Lector, ex ΡP. Henao, Aranda, &αlijs hujusinodi, plura transcribens, a Veritate aliena, fabellas inimiscuit, S dicteria replicavit; Alumnis suis diversa coni mendan, puncta, quae non rationis scrutinium, sed praeoccupati sensus fervor dictitabat. Illa Theologiae Thomisticae Leciator, in examen traxit, & Veritatem aperuit, ut Discipuli sui, pueriles repellerent insultus; & tamen, apud contrariorum lecturas, ipsa apparent dicteria ; & truncata Auctorum testi monia. Imo, noVissime, quidam Doctor Collados, fabellas repet ijt, & graviores Thom istas, quasi D. Thomae contradiiacentes recantaVit; cumque M. Fr. Marcus det Poro, vulgari idiomate provocatus, eodem, satis coactus, praedicti Doctoris codicem repulisset, hic, iterum adversus Nos insurrexit, pluribus calthulis hinc inde sparsiis, quae vulgari etiam idiomate, apud imperitos, & mulicrculas, Veritatem obscutant; & viros d ctos, suae opinionis affectu praeocupatos, in priori assensu satis obfirmant. Placuit ideo examen conficere, quo testimo-mum ex ad Dersa parte, praecipuiS Thomisticae Scholae punctis robur adiiciat. Quare, absint Thom istae ; & Scholae Scoticae sectatores fidelissimi, simulque Doctorum Societatis plurimi,& antiquiores, in medium Veniant, minutissima locorum designatione, quae lectorum scrutinio faveat, & ad veritatis inquisitionem ducat. Quare praedicto Doctori, illa dicam, quae M. P. Augustinus Juliano fidenter adaptavit: Tu autem vir honestus,

verax absititisti merba quae dixi, dixisti, quod ipse finxisti,

redde merba mea, m eianescet calumnia tua: et non est muItam, ut

ipsa merba mea ponam, unde videant qui haec legunt, quemadmodum scriptis meis insidieris, qua conscientia, mel tardis, mel ignaris cordibus abutaris, ut ideo te existiment respondere, quia non vis tacere. LectoreS autem moneo, quod, si, ut frequenter ac