장음표시 사용
691쪽
eeptlines effugere. Nam si dixerit reus infamene procuratorem: possum eo submoto aliquem in regri famae constituere, aut per meipsum litigare. Sin autem dixerit infamen esse qui procuratorem dederit id vitabo, si procuratorem missum faciam,or ipse in causam dscendam. 2Οm qui infamia laborat , quanuis ocuratorem non consi ivat, tamen persese agerepotes. Quod si actον hac exceptione contempta, ira cum animo fluo cogitet:Siue fefellero qc causam vicero ue θρομω exceptione illa re meipsum egero, omnino con
sequar id, quod mihi debeturseipsum plane deci
pit. Nam si deinde agere Vperit,peremptoria rei iudicats exceptionesubmouebitur IdquepropteΥ regulam iam tibi traitam, qua dicimus per exceptionem dilatoriam, quae semel opposea efficax fueriς , peremptoriam, exceptionem acquiri.VOrum haec qur de infamia distasiunt, olim procedebant.Sed hodie, quum haec frequenter in Iudiacise non versentur: ne i quidem videtur pse, aliquid de infamia, quae procuratoribMs obr- cip set, propter desuetudinem eius tractemus aut quaeramus . Nam istud absit dum esse misium est, dum de personarum conditione alte camur 2 4 negotν disceptatione Isitus di erre.
Qua aequitate aduersiis agentis in petitiones summo iure nitentes, introductae sunt his,qui ad iu dicium pertrahuntur,exceptiqnes, eaedem quoque. inuent uni aduersus exceptiones obiectas replucari
692쪽
cationes, dc contra aduersus replicationes, ilictae sunt duplicationes,& deinceps. Qua aute tione id fiat,exenaplis ad hoc propositis hic planu sit.
QVeoadmodu- amonibus,quae iure quidem ciuili essenes sum, sed ex aequitate naturali inique nocet,exceptioner soni sientisa ct exceptionibus. Quae re ve-isa ct exceptionibus, quaera quide validae sunt, sed ex aequitate iniquaeputantur: allegatio quaeda ab agentibus opponitur, quae replicatio vocata est. Ac inde nomen habet, quod per ea replicatur ac resoluuur vis exceptionis nempe a replicando. Praedlicta autem tradiari posui tali inspecie. Pacta cum debitore meo feci,ne psod mini debere tetere. Post tesus alia quod qui, debitor factus esset ditior , aut qua egoia exprobrassem vel alius quissia,pactu mecum inii quo mihi permisii prinisu debitum peteme. Si nue ego postsecundu hoc factu conditione ad-- mersus ita ad ea,qur mihi debetur , experiar,a que ii pomiseria ductus passi exceptionem mihi opponat,sic dicendo:Sipactum amplius non perendi mn feci ii : prima facie, pactum hoc mu
rum videtur petitionem meam laedere. revera ira conuenit, O nihilominus verum maner.
se aper secundis pactis Sublatu non est prius ipso iure se publatis Graece est ἐγεγονἐν non est. Sed quoniam in quod nihili uerbu qu*m est: creditorem exc9.Alii ergo legut cludi: ex secundo pacto γέγονεν : ego vero Zatur ei replicatio , in ὀυγε'γ-ν . Sic. n. qua sic dicet:
693쪽
scribit Iulianus Paulus in I. si unus de pactis. Pactus ne peteret, postea conuenit ut peteret. prius pactu per posscrius elidetur:
n quidem ipso iure &c. Quare videant
Quid agant qui tam temere eius studii Ilabris manum admouent: in quo non Latis versati sunt. CurtiuS. Si posterim inter nos pactum factum non est, niti, mihi perendi facultat data'. Porro Pet admodum exceptioni opponitur r'Iicat o,ita replica imi, quae prima facie usta est, sed ex
aequitate naturali inique nocerialia qusdam alleutio reo oppinitur,qus duplicatio vocatur.Veluti pactu amplius nonpetendi tecum feci. Demde posteriore pacto conuenir ut petere posse Tertium pactumsequutum est,quo debitum tibi u rum remisi. Quodsi O duplicatio aliquam ob causam inique noceat , alia rursus allegatione opus est actori,ut ea adiuuetur,quae d3citur priplicatio.Harum autem exceptionum usum υι ierius interdum quam diximus, varδeto neg-tiorum producit. Mm O tripticatιοm, quadruplicatio opponi potest. Sed omnia haec Θ atia facilius ex latioribus Digestorum voluminibus cognosci poterunς. A R G V M.
Exceptio prineipali competens ,si in rem sit, tadeius re oppossita, et ouoque proderit, quae Vero . in persona est qualis est bonorum cessio ,hurusque generis alit non eundem effectum habet. g. DXceptiones autem, quibus principalis debi- cepi
694쪽
riso , qMOniam quod a sideristore petitur , id ab ipse debitore peti videtur. Nam fideiussor quum
si luerit , mandati amonem aduersius eum habebit. Qua ratione, si cum debitore pactum fecerim ne ab eo peierem; exceptis pacti conuenti Oes dabitur , qui pro ipso o bligati sunt, perinde atque si expresse dixissem inte a vobis quidem p
ram,quod mihi debetur. Sunt tamen exceptionesqVαdam, qliae non aeque sideiusseri ae debitori competam: veluti,Mutuum dedi Primo, o Serundum sideiussorem accepi.Primus quum nihil haberet, unde ego mcum consequi postem, b nissuis cessit. Si cμm eo velim agere,habet is exce-1ιionem qMam mihi opponat,sic dicendo:Si bonis non cessi se ita me iudicio potest excludere. Verum exceptio haec deiussores ipsius non iuuabis: hac maxime de causa,quoniam quisideiussorema debitoresuo accipit,eam ob rem praecipue acci-lit,visibi rebulis suis consistat, nempe ut si comtingat debitorem soluendo non es egressum habeat ad eos, qui pro illo fidem suam obligarunt. uodsi ci sedetasori Hederimus exceptione cessionis, futurum est,is no ad odum bene rem mea
gessiste videar accipiendo sideiusiores.
A R G V M. Quoniam de interdictis tractatum Gaurus est Imperator, de cum in contentionibus maxime, quae de possessione sume, versentur:ideo de posses sionis multiplici acceptione quaedam praefatur,inquiens rei corporeae possessione xoprie dici; rei aut
695쪽
autem incorpqralis, siue iuris,quasi possessionem. Interdictum autem quid luculenta sane finitione explicat.
J Vi de actionibus, exceptioniblis. se replicationibus disseruit con- se puens est ut O de interdictis disserat ,siue de actionibus, que
vice interdictorum exercentur.
Sed O is,qui de interdictis dissuta scire debet, quando depossessione loquatur, et qua O de quasi possessione. Et possessio quidem ea corporalis rei detentio. Quasi vero possessio est,incorporalis rei usus .Et corporalis quidem res est,ueluti fundus, aedes, e quaecunque iis similia sunt. Incorpora irmero , ut Uufructus ,seruitus , O si qua talia. cauum igitur inter duos aliquos de possessime, aut quo postessione controuersia es , Praetorem
adeunt , ac totam rem ei exponunt: quoniam in huiusmodi controuersiis saepe contingit O csdes fert,ct vulnera insigi, et ad manus veniri. Rem itaque omem Pettori ordise exponunt. At isqvsdam verba inter eos pronuntiat, non litem di riment,sed ad tedaneum iudicem remittens,qui de cotrouersia ipsorum cognorea: Dicendum isti tur omnibus in unum edisiectis,quid ' interdictum. In erdictum ergo es, enuntiatum Praeoris inter duos aliquos,qui de possessione vel qMasi ossessione contendunt, issum, factis quidem steriem causam, non incidens : sed quomodo de
ea iudicandum .: iudicem infirmans.Haec ars sem verba dicit Praetoriaut vi prohibens: aut ut
iubem quid sieri. Porro inteτ dictis vel maxime
696쪽
ιοcui est in possessione,Ideo autem dixi Maxλε, quoniam interdum O de possessione quaestio non
moueturio interdictum tamen competit . A R G V M. Interdictorum summa ae praecipua diuisio ea est,ut quςdam Prohibitoria,quet lana exhibitoria , dc quςdam sint restitutoria , quet hic aptissimis exemplis ac descriptionibus facile patent.
5- spi Vmma interdictorum diuisio est hic, quod in rerdidiorum ali talprohibitoria,alia exhibi
oria O alia restitutoria. Et prohibitoria quidefunt,quibus aliquid sieri Praetorprohibet:ueluti , minas aliquis iactabar aduersum me, q-asi ingrsurui e possessionem,quam habebam, tumbaturus . Ego Prstorem adHO minas aduers
rii exposui, ac sine υitio me possidere dixi. Fri ιον itaque siclx.nuntiauis: Sine viriopossidentimini sieri vero Aia ct interdum aliquis mortuu , cuius ad ipsum cura spectet , in locum aliquem . quo δειs ei erat in Mendi , inferre vul*:huic ergo interdictum prohibitorium dabitur, aduersus eis qui prohibere id uoluerit. Aut etiam in sacro I co, uelpublico flumine ripaue eius aliquis opus aliquod molitur, quo per flumen peior stat nauitatio et nam ct hic prohibitorium interdictum da itur. Restitutoria autem sunt , quibus .restitui aliquid iubet:ueluti bonorumpo sessori,ut reis datur possessio earim rerum,'as alius qisis pro
haerede vel pro possessoreposset. Quid uero sit Pro haerede aut pro piniso,repossidere , infra discemus.Aut quum possessionem fundV mihi Vestiaria iubet , de sua vi deiectui jum. Exhibitoria
697쪽
-ς sunt, persequid tulet in medium proferri. veluti, fratrem meum apud te occultas , Od dicas eum seruum tuum se, quum ego de 1ibertate eius agere velim Aut libertum meum apud te occultar, cui operas ego uelim indicere.
Aut filium meum quod sepe contingit υel nepo
tem meum , vi inporestate mea sint, apud te o culmi, quos ego in medium adduci uelim. Sunt tamen qui dicant ea proprie interdicta uocari,
quibus quid si iprohibet. Ab interdicendo senlice quod denuntiare o prohibere significat.
siiutoria Cero es exhibitoria, decreta dici: nempe ab eo quod est decernere. Id enim statuere Ocensere est ed tame obtinui ut omnia interdictae pestentur, propterea quod inter duos dicantur. A R G v M. secunda interdictoriis diuisio haec est, ut alia
sint adipiscendae post essionis , qualia sunt interdiactum, Quorum bonorum & Salvianum, alia retinendae,& alia possessionis recuperandet. Quς alialia sunt; & quibus item,& suarum rerum Occan ne competant, ex progressu liquebit.
A Dera interdictorum diuisis est haec, quod
interdicrorum alia habeant uim ad pisi isse psessionis: quoniam ea petimus quum adipisci post sionem uolumus e alia retinen , alia ,recuperano. Et adipiscense quidem vim habet interdictum . suorum bonorum s quod bonorum possessori accommodatur.Veluti in hac specie: M ortuus est cognatus meus. In bonis huiuspeii, bompulsiossionem Vnde cognati. Aliqua ex 3s bonis quidam renebant . In eorum
698쪽
Δ,aduerskr quemvis res coloni possidentem intemdicto Salviano dominus experiri poteris: Si quis ergo nunc primum adipisci possessionem veιit , necessaria sunt ei interdicta adipiscendrpossessionis.Sin verosemel adoptatus ea amiserit ad ea interdicta transeundum ei est , in quibus potestorecuperan4 versatur . A R G V M . 'Relinendae possessionis interclicta sitnt, uti ponsidetis , &utrubi, quae iri hoc inter se distant, quod illud in immobilibus,hoc uero rebus mobi
QVum dictum sit de interdictis adipiscendi
possessionis, dicamus de interdistis reti neni possessionis. Huiusmodi autem es interdictum,Vti possidetis,e - interdictum Vtrubi. Quae tali fere in *etae locum babent: enit,
ut egoseruum aliquem nanciscerer: idquepπ- sente te. Quum ego meum esse isium dicerem, tu contra, te eius esse dominum asyrmabas.Atque
ita uterque nostrum et e trahebat dominium fertii. Ad extremum,ego sic locutus sum:Si tu te dominum esse putas, an ego seruum possideo. rem 'ecum agito: ct si probaris,habebis eum. Eademem tu dicebas: Imo υero ego eum posdeo : estis potius mecum in rem agituet. Initio igitur contro-u Uae coorto de serui proprietate,eo veniendum est,ut depossessione qurramus. Illud.n.in primis discerni, ac cognosci oportet , uter reus sit utera Hor. Quoniam nessi Ius ciuile id recipit,nes naturalis ratio admittit, ut iudicium procedatinisi nouerimus, quisl Gitor 'o a quo letatur.Pο-
699쪽
Hor es autem in iudiciis rei causa , quam acto ris. Atque ideo plerunque ingentes existunt con lentiones de ipsa posti ne,utriusf eas. Possessionis autem commodum in hoc est,quod quanuis res,de gi a Mitur,possidentis non sit,interdum tamen causam obtineat, quum videlicet actorir bare non potestproprietatem adse pertinere. tru er quiim incertum est , actor an reus dοὶ nui' , pro reo fertursententia. Semper.n.quum
actor in probatione desicis nanque is onus probandi sustinos victoriareoparatur . Me igitur duo interdicta , retinendae possessionis sint. Ea tamen nonnihil inter ea disserentis:nam interctum,Vii possidetis in rebus immobilibus,meluia in fundo aut idibus locum habet: interdictum an rem, Vtrubi in rebus mobilibus .
Interdictum,Vti possidetis & Vtrubi,quanquam inter se oti m plurimum differrent, tamen hodie eorum iam exaequatis uiribus, is in utroque vincit, qui litis contestiitae tempore ab aduersario posset sionem non vi, non clam, non precario habet,nulla differentia facta, sit ne res soli,an mobilis. Pos isdere autem ipsi non solum per nos, sed etiam si 'alius nomine nostro possideat, dicimur. Et quanuis possessio solo animo retineatur,non tamen s lo amino quaeritur.
' tempore, quo PVtor interdicit, sine visis fondum possidet,hoc est,neque vi inuaseum, neque t clam arreptum , neque precaris eoncessum. Sed tu uanuis altεri vim fecerim ut possiderem, aut ab altero clam arripuerim, aut ab altero neca- t
700쪽
vii rogauerita possessionem dum nihil adure*su huiuscemodi commisierim,uincere te debeo in hoc interdicto. In interdiffo autem,Vtrubi, is uincit, qui maiore parie eius anni qui retro legendus est posseditMiluthseptem ego mensessossedi,tu quinquepostremos:ego reuincam : deinceps ergo tu possessione mihi restituta, actor factus , oncte probans grauaberis lita quidem olim haec in usu erant.Sed hodie aliter eba obseruant Ar nulla facta disserenitia inter umun M interrictum, quantum auinet ad quaestionem psessionis. Is enim uinciso res soli sis , e mobilis , qui litis contes rae tempore sine uitis pobsider, amplius igitur quaerimus uter interdicti νeddendi tempore possideat , neque uter maiore parte anni po Dderi: . Possidemur autem nonΡ- mper nosmetipsos Gam eos , quos in potestate habems, uerum etiam per alios qui in potestate nos nonArit , genuit est,quifundum a m bis conduxit: ac inq uinus,e, is apud quem me-- posui,uel cui commodaui rem meam. am illis
naturaliter possidentibi, ', i ciuiliter possideo. Ei hoc scilicet istud se quod uulgo dicitur, Pose
fessionem .r inere posse per alium qui nom ne meo in possessiοhe sit Enimuero poterii quis ani' mo possessionem , reti iere,quamis fles e ipse,ne Oe alius quisquam nomine eius iis possessione rerum sit: nempest non ea mente rem reliquis quod eam astemaretur,sed quum peraret fore, ni pψῖ - .ea ad earediret. 2 a o ita possessi. ne uidetur retinere. Id autem maxime eontingit in agris edi praediissuburbinis: ab his.n. sub hyemis temptusce discos. Posidere