Ouiliarum opus luculentissimum & elegantissimum Hieronymi Perboni marchionis Incisae ac Ouiliarum domini in libros 26. diuisum. ..

1쪽

Listin.I.ad RamnscumII.Ss mi amiselae in Pthic α II ad ClementemUII.Pontide uera res ione. III ad Carolum Caesarem de sacra militia. IIII ad Fian.Galliae regem de excellentia Christiam nonvinclU ad Angliae Regem de iiii.des praecepto. VI ad Lulitaniae regem M.y.dei praecepto. - . . II ad komanorum regem dcyi. des praec qito. VIII ad Imperii Electores de. yii.des praecepto. IX ad Andream Grittam de.yiii.dei praeceptiuX ad Sabaudiae ducem de.in des praecepto. XI ad Cardinalem Salutatum de Superbia. X II ad Ducem Vstinatum de Avaritia. XIII ad Ferratiae Ducem de modesto uiuendi usu. . XIIII ad Marehsonem Storgis de intemperantia. XV ad Florentiae Ducem de ignauia. XVI adrian. II. Ssor.de inuidiaeta ad Christianaeius brem hiauit dibus uirginis Mariae. XUII ad Marentonem Vuam detra. XVIII ad Mantuae Ducem de Chalitate. XIX ad Cardinalem Gomagam de seri XX ad Cardinalem Hostiensem de Fide. X I al Ptolonotatium Carasum de Sapientia. XXII ad Maanum Maresinat eum laede Prudentia. XXIII ad Caldinalem Lothesin aede iustitia. XXIIII ad Comitem de Nasau de temperantia.. XXV ad Andream Auream de sortitudine. XXVI ad Antolum Liui numiactatos:&omne posteritate parmetica:

i4 i

2쪽

Illi astri Darchioni Incilae ac uitiarum Domino Dieronymo Dei bono Senai tori et Tomiti Didilippus Micola

a Secretis caesaris

aliquando Mediolani essemus Florente boni Dueis Maximiliani principatu: tecum p semel bisue ad summu essem collocutusnuo suauisssimo ingenio/dc uatia doctum ita incensus sum ut cuperem si per grauia tua nego tia licuisset me a consuetudine tua nunq subtrahcrcitibi assidete: tuol ut dicunt ira nocteisl lateri inhaerere. Cedente demum ut est rerum humanarum infirma conditio vino Maximiliano fratret duce inclyto Racisco II.in Getinania agenteaeuius exilii oc tu si dissimus comes ac prosicuus sui in necessitatibus promptissimum subsidium licuit altius in thesauros animi tui penetrare. uo tempore nosti et tui studiosus fuerimm frequens quoties non impedirent occupationes.Nuper uero quoniam summae uir .. tuus monumera diu nuna latere possunt sed tanq fulgentissimum iubat lumine prodeunt suo:ad nos fama peruenit de onere tuo oviliarum: quod aedemum non minori studio/qhuctu legimusan quo singulari dicendi ornatu plurima eruditione salutaria tum ex antiquis tum recetibus deprompta bene beatet uiuendi prepta complexus e ut quid hominem in omnes ut is partes deceat uno quasi exemplari ei conspicere liceatio ua propter tum meo singulati erga testudio commotus tum quod haud dubie cerno a demihi/dc aeris res ham usui sit sutura: operae presum facturu me existima μυi-si te obnixe orarem ut tanto operi extrema manu imposita id quanto es Hus fieti posse inpressoti tradere non graueris.Sic enim dc uiuus esusino di dotia frueris :& nos omnes quibus bene institui curae est in per tu δum deuincies.Bene uale.Placentiae idibus Novembris. M. DAXIM

3쪽

. t. r.

4쪽

Liber ' Primus

Dieronymus perbonus Illustrissimo

ac sapientis limo francisco Sei. cundo Mediolani muci cly to bene ere.

ITUS inloeus Ouiliarum intre Astain urbe Sinis Ad Alexandria: inter Genua dc Albam pommiliter Aquas itityellas ec Savom dc Mon rari regionem. Distit ab antidua Dertone decimo quarto lapide. Q Mediolanii: Ticinuue aut Taurinum dc Vctecllas prosciscentibus unius sibi aestuis mensibus iter e editabi est aer saliaberrimus:Mira temperies caeli iucundissima re igionis sermarac pulchorima uillae ametatasaeae imium hyemetion ultra modum grauera latis mira clementia semper aer spi seu uitalis simia uu5 axima qua Menim habet. Mindiu Hinc senes diu q plurimi laiciunt. Unum uidimus qui centrum annos an rati qui uctam principes Sylla maioru probe enarrabat. Montes absunt procul prope pingues terreniincolles. ut uitibus α uuetibus arrident ac uirescunt. ta imaguis ec dissula platanonabi nusu saxum Mearena: nisi in flumine si quaeratur occurrit.Ibi optima messis. dc Amum via fertilitate redundant.Lacesset gallinaccum ut aiunti si natura daretilbi alborum spectabilis octatasAbi ambitu suauitate dissust odores inget sincia nec cuiusuis terum indigus usui.Locus sane ad animi cultu&uirtutes scommodior.& pene optimus inter hyemalem in uamq; naturam perlucet.

Bonis quibusnam hie non scatet buetiis proserto mos: Pascuis abutati pro pecoribus quo uis pabulo letus. Rerum in ius pioventu dc prosecto his curulas quae ad uietium humanum*usum spectit uberrimus.lbi prope horti nedum olerisiviss udis sinu perpetuum uer lactuculis herbisque mi sinsicoloribus tepresentates sed gratia vagis x his quaesecudas coplent me

sam omnium genere fructium ornatissimi. Huic proxime advinetium Ade menae auianu in quo insunt Hices re coturnices domini turtures uarii colo ris ex indiam gallinae nostrato et ex Patauio mimina madui tantare dc

diuersi generises 3remeriti: damaeon bonicus Linsessis ec in pulueundi occurserit. Habent & circu fusi colles sita dona:uina. n. qua op tima effindunt: ex his unum cretico per i simile. Haud longe abest mola: nilitariam uilla domino εἰ colonis grata continuo gi: dc comodior possessivia me sensim repast nata: dum foret abarbatis dc inuidis inuidio in me odio dc direpta dcco . Ex hoe loco dulcissimis nisunt sontestinc quibus sui piscinae suis resertae pisci maneris: dc his quae alam dapina uulgo iam peris effetutur. Fontem huneiusdisssimum sub platano lablime fluentem

Moia

5쪽

rons lacetacho Aumadiuta Alnis tam Baebi,

Prata aurea

rio Hurinthus

Honesta uolup

lici I deviis labor Contra mor

Lacus

Mota

Tiber

emus aqqae a lituo te renaalde sunt dae nostri nidiae uncoes ueteri opinione imbuti nym diis ecachiloosuisse iactatum aestantur co tepore quo insana plebs hominii: dc animaliaαlapides loco lancini opiscis umerabant. Hic iucunda dc dulcis aura spirata adiuta pro auicularii succincntiu cho ro. Aficiet nesbo ad oculis suave aspectu hei si pluities tara alitica affatim uindepecudu pabulu: prata perfundentibus und priuisec quoru usu mirisca cum iucunditate Oubritas subsequitur.Ibidem lucus ob facunditate soli ix aquarum ubertatem arboribus uariis: celsitudine sp et mirandis resertus: dc plenus phasianis capreolis & timidis lemnibus. rbius iuxta uicum haud uomcoras sed lenia curiit uestii ripas habetammas: ideo magis delectati uaeputas illic tabescere prata nempcaurea florum quae grata uarietas: Q uanta copia: quantae halantes spirint uiolaae uel ferrugineae stumavis luteas aut latioripurpureas solio puellulis sacile obicelamenta carpetibus ad corollas: dc ros ii quae distula copias nimirum nostris truiusce fruticu plurimus usus praesertim tote dilutiorvisitur spassim suave rubensilia cynthus scripto adhuc flos diui gemitus repracsentator.Ibi mane divasaruauium conccntus demulcent aures: ε umbrae salubres: dc arbuscularum dij inseries: M. Midi iti laburit lato ac florido margine. Vt salie dici possetillic honesti uoluptatem omni ex parte muricios inmies Iesu .Hic ego

tetendo: hic deambulando: aliquid am per agrum di nendo: pyros scilicet aut aurea mala: aut quae uis poma saeta dies cos. .Noetii nisi quatum quieti dandum est uod supcies lucubrando ad lucerna ut alutatiqdtepono aut styla comitto. Saer an lucana lucubratione saepe an uch rtina audio uillicos de psilossicis teporii: de natura tarae:de insitionii generibus: de seminibus: de irrigarioridet aliis rum rei ministinis disseretes. α seii studeo rum coriise 5e prudesior. Atsi q sinistra euentutin agro: si qua indigna in castro: illico quicquid obest curo arte industriat corrigedum. Ut eompono: dc subditos de accolas admoneo: atlid abhorreantistent pro, eul a forensi selicitudine persuadeo.Et si lauta couiuia amicis dc hospitibus frequenter Lesam: renuissimus tamen mihi est uietiis non auaritiae stridio rqua mihi nihil esse odiosius potest non ut genium de Hudein meum: sed ut

mcdicorum quantum queo deuite operam.d me ita circunspicio: gero Putqui non humanis increbus: sed illas mihi obnoxias uelim.Et si mortem ante oculos continuo instantem habeam iam sexaginatius: atrame immortalis des nescio sine ulla mala ualetudinis labe: aducis eam illud ipsum coparo praesidium honeste aetatem ducendo uanquille li uiuedo. Nec desuntdc sortunae muncia dc naturae ad uitam occasi5 .Tanans in in proximus quis gentis passibus in padum sese exonerat. Z uo niau Mediolanum: sed V fascinde in oceanum mutauigati potest Iccirco: nobis maiori census pro ueniunt mmcicdc sorte redditus alacriori. Prope hunc tam nobilem fluuius, lux sunt oc laeti lacus omnigenerepiscium pretiosi:& undi rambietis prata dcla issimicampi. e minorem amnis praebet usum molis frumcntariis prope sequens dcuaria uena io. Haboelocussatis comodam arcem: quam

crebro hostium inuasu dirum suit mihimet mea orta de impensa instau

6쪽

minus

rati necessum Ex fusillud delinimentu specula si uicina a spectes locat γgnam capies uoluptateuesciunt enim oculi pulcherrimo rati intuitii.s neci ve aesunt nebulae ipsa ibi qsi semper coelis iis lucidior. Breuis sane sumsi speetes copia Nam qua p uorsum inaedis oculos. placidac elaac iucussiora sese ossem Lut Non mim sit si ibi deso: si ibi de corpore cova leo. Ammu enim madiocorpus uolatione exerceo. Coe proiius coeli donu. Ipsa pubes rurest genus lamuhmmccii salubriter degunt:&qd ptiosum: ac maximu fortasse)mpendis: sum ibi de oeconomiis ne dicasse iaci dc re

U. lemto, ordine:oc licuum illustriu cometuo ta delitiosum S siugi lacu ame. uaqua oponunti sere existimo nouos addi dc coduci ha tatores pinnii enim pie loci situ ructat uis impiadicium sca a pulsori cito ac peste emergentius: dc no nulloru istam crudeli ac graui omus sontaiacet uicus ualia solutiis Et simu princeps et elissime inta decretum: ne in subditos meos aliquis inisciat manunt i quae res tam sirim: priumalam turbibe:hohim int euitate potuit dici pol α quanta galli perpetrarint milites dii illae iter siceret duce hortia diuo Paulo:Prin operalioquiexregia stirpentisod belli uirtutissama clanssimos currem n5 ce tuae celsitudini incognitu quid deperderint: extirpatini cobulitant. Quid inde iactari asseretes me ce inimicusneca arcu:messortianum sed

dii quot iniusta uidet Sunt p eos in auditu sicinus epulchra illic reuu γsa V uo si nut ambiguus silii: que dii horti ui floria potiturii uelint.Namsi His ni: si Germanisi Italiaerudelia perpetrautant ii mortuis dc sepulchris nequas bella gessere. Einisi clemetia tua nisi bonitate: dc liberalitate si mor. testu siunt boni pili pes opituleris:ietii indeta insigniuilla. Q uae prose sto adola comodior ad ola serax dc saecunda niteLEt si cadidisti me princeps mihi ρ tua solita humanitate dc uirtute debere sareatis:atin tibi: mu tum me debere Psittanccesssum est . uum ui apes o adiumeto iachis cris: dc apud c res. Et reges: ne iuram a nobilissimis oc iustissimis tituli selatiora sole existumnuicto si uore improborum de lenociniis: dc ambitu:*qd et saetam dieba est prosternata honestate opprimerens .Sta pro malai quiete mea dc posterorum: uoluisti a suprema oc sanctissima senatus authoi te dissim t. tua laudem ita di flante iustitia dc aequitate ii emum flentium est impositum. Et ut mos est in rebus humanisa pio aliquid oblique cadit noctuant nonusi: dc inuideres N improbi adhuc aliquid molestia nimio oeso requieti: suis satis impudens' technis iniungcre : sub clysmo dccreti malaiis magistratus:cupientes sub filia iustitiae ima ne iuri nostro summam inserie iniuria Sed tua splurima extant iustissma ae aequis sma re opta ad psidesaeptores citrapadan .Q uxuid Goptimum dc bene parum principe: vim iuri nostio addunt. . d late perditio dominatur: illud in haud oborat. esse nihils,otest diuturnum in quo uis extrema N iniusta regnat. Q uippe iustitia ac uirtus resiqua postremo cincisit θc inusi remancti uae si sorte subducitu on uideo quo uita tutior psidioseia benebraret uiuendum.

A Animi recoe

mus.

laue cadit. Vimis Lita

7쪽

vir arctissi

aratrin.

Cui non obestiar.

Opes pedis

Liber .

Viro litestut iuster sonitet&ivigno aio inua nulla reuia terrentur: sed scimpsit inulatiuuiihil nitendu agat Ita est profecto ques uirtute uera habetis nullius res usu detinetur improbo. Ncino cil tam iniquus tammersor dris qui aperte censeat esse a iustitia recedenta. Et si uirtus conculcans mireat sagitiis: tamen aliquando Laude deperit.Si proscuum sere tibi asi euciabant: decretum illudcontra omnes interpretari: Quare magis contra per numquam aducisus alios qui tranquillioribus temporibus coumta interiit. Sed apud bonum dc iustu principe:oportet nullu lucrum uidcti maius: si hone sta dc iusta silia: nihil sequi R iura dc sanete leges. ucio maxime sapere coueniens oc necessisu est utper o dc magistratus est gane dc cm dentur ii sane qui uirtute sint singulari ae motibus iaegerrimu ed ad do tales ac limnores aptissimi. N5 bene mehercle est uti magistratus dignitate uiro asscit. Sed quu uir magistratu uirtute decorat Magnanime Pilia ps:sapientia tua perpendat quid moneantlcm: quid cusa mandet pinia quanta bonos ina neant.Mihi non multuo He potest sertuna: qui in uirtute magis q in casupsidium collocauitat quimc uno multu spes reposuit magno re dicas obessse no poti uirtuti opes uelut pedisse que ancillane .Bene cu rep. is

quumsubiecti parent --ricipi uis donus est parci dc ipse ilibus: quae aequae echonesta sunt si ad rem coem spectant Et si est ipse incori uptus p inceps: uiua qui ex est sed nequaq couen a irrita reddit Dicimus Q lex est quod sapienspiincipi placuit cui ii nil placemisi nod honestum ci honestum uero cita couenietibus cu sis cono reccdae. Sed haec nihil ad tyrannuqui ab euentu dependenqui nil pterqua qd sua itastramite coprobati citultum est ps,stocredere:quod uis principeio de re. Nihilum nisi r albitrio:

couentionibus debere Sed p incipe maxime uenit ex us,pto no in mi mi libidine uiucre.Is illesane uerus est, ut suos instruiti libi no obsequutu ros: nisi se coimetis 5c legibus parere vidcant. Non mim est iustissime prim .ceps: si in te in mea spem potui quum sis uerus princeps: meum es Dccus incum es psidiu.Iccirco uolui himc incum imo tuum locum posteritatico/mcndare: quum opus hoc a loco denotetur Diutumior clisippe est in otia

studiorum qua locotu Nam pilum est studii uirtus sibi ubi Hi late retinae secura niteti nec fascibus ullis citati plausuq pciitclarescae uulgi Hilopis teritae cupiens nil indiga laudum: diuitiis animo a suis inuicta li cunetis casibuswxalta mortalia cispicit arce. Hanc minuitam blandeuesti,t Sultro am it honor: dc sc ouillas nec poterit serrum iacc edax abolere uetustas nam corpora din turincestis anguia bustis. Essit uiit structos nominhoriosi rogos :tcq etiam sacri lauciabunt saepe nepotes claraeterit scriptis gloria uestra meis. Accingor enim pro uiribus ut uirtus tua magnani ineptinceps: ab inuida obliuisne uindicetur.Et sica nostro proconio non Ucanna uinceste ipsi im quod laudabilius inqua alios suincoe. Et scuta patre

dc auo decus a pas: ita dc tu das illis:& postcris. Illud sincestprces eam mi tui uirtutis: ut in te sit mihil quod etiam ma xi me inuidus ipsc iure possit carpere quum in te nil sitsemis summa laude dignum. Exegi monumentum acre perennius. regal situ pyramidum altius:quod no imber edar no aqui

8쪽

lomaeis potest dirum liniri errabilis annorum sellas : nec capacisas temporummon enim cuncta inrita sed melior pars nostri: uitabit obitum ua ob reserenissime: princeps bax qualia dc quatacui sint: auth opus Deus ipsenuo numini dedicam . Vt tu q uirtute tua imortalis es: nos quoq; tua usu a pone seqmur: ortalitate c5dones. Opustinuisexdc uiginti libros distinctu est. Primus est de lyto principe ide noueco inet dece di Dina pcepta. Subsequutin quatuor in qui septe climina scelesborarem, dein psupremas uirtutes explicanupenultimus de sapientia dissent At uismus posteritati meae iscribitur in quo quam plurima dc laudabilia prae pracontinentur. In calce iussi bali sunt adagia ecantiqua&noua: q apud summos authorcs memoratu digna iusteritati is scriptis reliquere dimiselanti plura r meipsum excogitata: quae neci minoti laude digna existimo qua quaeab aliis accepi. Cato.n.secrat grauiter ec icta dicta ad uerbum egraeco in latinii traduxit. Q uamplurima sunt quae ethymonde moribus hibenti histe nihiladustae modum sanciora inueniuntur.Luthctinctuita heresim ubicu insectamur. Et inclissimis rationibus conuincere conamur. His in no A libellis passim crudelitas exprobratur. Ocinentia predicatur: Damnatur rapacitasnaiolenua:libido: oc omne scelus nefas' Effertur laudiabus benignita nodini castitas: Nonitus uiri mihi lis dissimulamus. Nadissimulata reprehens cilioles magis deprauantur.Damus obnixe opera: quantum quimus ut omnes botu si an boni auctiores: incliores optimi. Oia

bene sistitiata posse existimamus: nisi s bonis mus. Pacem laudamus: optamus p interchristianos principes alis inditioc fidelium maxime bellum detestamur. Aduersus Dymas tur nicum genus communes hostes bes tum cimus.sa pace pinguent artes florent honesta studianai get legum reueγrentia gestat bioecrescunt opes. Polla morum dis plina. In bello cola labuntur naee omnia. Succedit lamitas dc omnium malorum congeries: facia prophanantu iustius cultus negligitumiis impia dominatun inter arma silent leges. Neisti ciuibus tympanis S clangore tubarum locus ili, et est bonarum disciplinarum iuidiis sinum estscelerum semeson lanullus Ataratro unus honor quassentabductis arua colonis de curuaeri gidum Lices consantur in ensem. Bellum laudamus conua turcos quia b m bes cranuut pacem inducanimam iusta suscipiuntur bdia ut sine imuria in pace uiuatur.Eas ob res Dimissime princi quem generosis motibus ec acutissimo ingens innatura dori nituquem ad hanc naturae normam tauca istbona consuetudoxicumine timenti tanto isto utae .Vt pax quae hie ecnobis optimides mimae concessa est: intersios qnolchristianos princi pes constituatur. Nam immanis limus t carum tyrannus: usdens nostros reges mutuo at lintestino odio inter seconflictativam speratnam uoto con

Opus totia.

Distinctio li

natur

Dissmulata

re Pte

9쪽

bona eueniumst missi tuae lalicita N incolimvotis. Et hive nostro operis,uorabiliter aspiret. Et tu princeps integer me Huamdiu uoles: tamdiu bene ac laticissime ualeas. Et quantum ab immortali deo optas: tantum habeas dc amplius: dc ut curis: omnia tibi secundiora fiant. Itate ac plentis sine te cura:αhas nolitas u lias a liuore protegas:qui etiam res ii limas quiescerenonpermittit. Ex uiis.

10쪽

Dinius Fod III.

Dieronymi perboni Iurisconsulti ac rutatoris incisem aDarchionis Suiliarem Domini. mulliarii Liberinamus me inclyto principe. - uim ac Pellen. Francisin mortia secudia vice: comite zuce Mediolani et subue sapientis Itali.

primis timete amat de eredit. Nuineti anu Unuinuisibile aeternu immensumtinexplicabit c humanatur

licitate uitae datum bonis: Ail malis porruit incendiu.Custodiis elissima maesta eius ec uerba de quae in leges pia sunt Legu enim princeps bonus de sidci Ommdc promissoru Scotraelitu integer obseruatorcsLTauerus dccostansnat eius dicto potior habeas tacsq microtui uta mentis.Is si bonusniihil pter ius re ae seu possidentatu moderata concupi lasci Regnusue Aufiuis ditione tam ampliatiqgubernat Soptime con

seruat.1alel sediim ac prin preberi quale res psentes postillantiIis saneam in utitur qui sua sentcosuetudine digni. is horti Dinilis habae quo tum similia itate utitur. Permittitq; beniuolis maxie prudenti bus libere lose quedi ficultate.Piopterea no a me Frui habituad qa sepe dicis: te mihi: Duilegiu codonasset ut quicqd sentia pro arbitrio explice . Adulatores fugit: colit beniuolet mullis seruit uoluptatibus nisi honestis. Nec minus sibi qabes imperati Nil comune habetinim obisciquod si coli trepam honese nam adire id clam sicitne excplo noceat. Teperaria piscipis est reliqs mos sanctor &-tima magistra. No amat hos s euis maleficta ac dicta subdole laudansed illos q euatecomones uniatm seorsum inciditim quato magis 's adulanu uoce extollieuato suspeetion laude siligat. Adulator midet itideri iocud oc Mus. one n alio cliti tu ad lacu dc uoluptase. AR: ea arte ut delectennihilistriam reliqLMalea secto cum is cuiadulat u stridiu placet. At verus amicus id qd decet agit Magis Absente i psente amicu uuat Adulator uero npam t&affixus fiserrimcc sacilcycul excuti LLaudas Agesilaus qd ab iis laudari uolebatq si opus re t no dubitaret uim orare. No enim bonus inq prauis acetibus no O.Na mes ulcerado repurpat Ita in cibus init bonus te suithominemnimu in is ' imperiit uel

sertuna subnat am,uli: Mores mspis ectata imitati solet Studiosus

consciuat

Similis lunu

prim

laus.