장음표시 사용
21쪽
diaque liuitiscemodi acerbissimi morbi complectentia, in manus meas irrepsissent, illico dolor ac commiserati quaedam cor meum percussit, quod non ab omnibus intelligi ossent, tum ob seripli gravitatem difficultatemque, tum ei iam brevitatem, o no plebeii eliam tam salutari re vacii essent, in maternum, ut ita dixerim, idionia traduxi. Originem insuper hii ius soris dis, quam Mentagoram alii, corram seu Plantam noctis ceteri
vocitare solent, X astrorum configurationibus scaturientein remediaque X approbatissimorum medicorum voluminibus manata in raelatulum quendam pro viribus meis coniicere curavi, qui, ut spero, erit tibi, omni virtute nobili lateque praestanti viro, huius insignis Capituli Augustonsis Canonico dignissimo, laudi. Namque licet adoleseentiam ridie egressus sis, sumpta tamen virili toga, mox cunctis contemporaneis tuis antecellero conligisti. Profeci ea, quae ad Persecti viri praestantiam consummationemque pertinere videntur, tibi pecularia vindicas, unde maiori praeconio, i iam ut hoc opusculum tibi dedicarem, celebrandus esses, tamen non tam bic meus labor tuae virtuti ingratus erit, quam cum omnibus bonarum artiti in disciplinis praedilis, tum maximo homillibus hoc morbo laborantibiis consolationi et utilitati, praetero omnibus legentibus baud iniucundus. Vale felix. Datae Augustae ex aedibiis magistri SixT STAlMAcK, lautoris mei praecipui XV Kal. Novembris. Anno 1496.
Eulogium SEBASTIANI BRANT, utriusque iuris professoris, de corra pestilentiali sive Mala de Frauetos anni 96. ad JoΠANNEM CAPINON, legum imperialium interpretem.
Capinon, illustres inter nemorariae poetas,
Germani spectine nobilitasque soli. Fare, age; nam memini libi lyncea lumina quonam Tam modo terrarum forma status iii placet'Cernis, ut in toto variisque tu multibus orbe
Sititillona felix irrequicta nimis, Adque pilam multis iam luditur ultro citroque; Quaeritur in scirpo scis puto nodus iners.
Nec sat scire licet cui si cossura vel oli in Herba, velit quonam sistere in globus. Imperio paucos iam cernimus esse suteles,
22쪽
Vix modo Germanis Caesarem habere placet. Pro se quisque studet caeco regnare lumultu, Deirectatque suum gens modo quaeque iugum. Aetas nulla prius, neque saeeula cuncta lutero Tot modo quot passim cernimus, cephalos. Non placuit ranis pietas mansueta Tonantis, Pamphagus in poenam rex datur Ibis eis: Quaeque novum regem saluae expellere, columbis Improbus atque vorax ro datur accipiter. Graecia Romanas cupiens desciscere habenas,
Perdita rectoris seri dira iuga mali, Quaeque dem capiti subtraxit, acerbius, heu,
Iam eaput et dominum sustinet illa trucem. Optime Phorcigena et divum iustissima cura, Pegasidum quia non rura beata colis, Inter muli quidem, quae me nescire satebor Ingenue hoc unum te prope scire reor, Germanos vel ad hoe summo conamine niti,
Quo sibi praecidani, quod peperere, eapui. Quum prope sinis adest, cessare et equitiarias est, Rippurim enervat greamet equinus equis. Sic sceptrum Assyriis, sic Medis, sic quoque Persis Sublatum, et Medum sortia regna iacent. Inde adeo in terras milii deus ullo acerbos
Iam tolletis morbos, sebris et omne genus, Tot nova monstra, sera et portenta , ostenta profana, et Naturae invisam multimodamque necem,
Quis modo septennem vel saltem ad singula lustra Non timet horrendam mortiferamque luemqAddo alios aliosque novos concrescere in horas Inque dies morbos, quos siluisse velim. Sunt ea tela deum, quibus exitiale piatur, Atque agellatur deprimiturque nefas. Fulmina et Ideire manibus fabricata Cyclopum In Iovis irati dicimus esse manu, Cum quibus a mundi compressit origine gentes, Atque hominem docuit, vivere et esse deos. Singulaque ut, quorum me copia longa saligat, Subticeam, hoc unum si meminisse satis, Quod modo tam letrum, quem dicere abominor, atque IIorrendum et foedum prohibete precor: Pestiferum in Ligures transvexit Francia morbum, Quem MALA DE T NE AEqmula lingua vocat. Hic alium atque Italo invasit, ab Alpihus extra Serpens, Germanos Istricolasque premit.
23쪽
Grassatur mediis iam Thracibus atque obemis, Et morbi genus id armala quisque limet.
Nec satis extremo tutantur in orbe Britanni, Quos refluum cingit succidirumque fretum. Quin etiam fama est, Afros penetrasse Getasque,Vique sua utrumque depopulare polum. Longius hoc vitium, quam par sit, crescere ubique Cernitur nostris corpora multa luunt. Scorram malle, vocas a CO , quod Graecus telum Dicit et impurum ancidulumque sonat. Hi Thymius dici posset, si rupta Cruorem Verruca daret: at siccior illa sedet. Condyloma seret, gangraenaver grandior his sed Pustula proserpit, sed numerosa minus.
Has a variolis distingui causa, quod istis Frigidus humor inest, his ille melanchoIicus. Fit quotiens propriis Saturnus ab aedibus exit, Inque Iovis migrat morbi se ille domos. Nam tum reliquias duri senis atque maligni Iupiter expellit, purgat et evaCuat. Id quod ab octenis lustris conlingore crebro In terris, ubi sunt corpora sicca, solet. Vnde frequens Gallis morbi genus id vel Iberis, Rarus apud gentes, frigus et humor tibi. Non illi Chiron, ne item cum Iratre Machaon
Ferre salutarem posse fatentur opem.
Eslo, aliqui tentent medicinam adhibere, et inungant Corpus, et in saccum culleolumque suant; Crede mihi nocuit praeceps medicina frequenter, Quodque percussum est, scabrius ulcus erit. Sola iuvat pietas superum et mora longior, atque Cum mithridatis ope blebotomia frequens. Mensibus undenis quosdam conlabuisse videmus, Ne tandem ad plenum convaluisse tamen. Multis lepra minor visum est, epidemia multis, Exposci atque aliis mors cita saepe solet. Sic putor inclusus pungit, premit, urget, adurens insta in inal, torquet prurit et inelnerat. Poscamus veniam superos ideo, atque per aras Pacem a coelicolis vota precesque petani, Ut saltem immunem servet pia virgo sub alis Magnanimum regem tam placidumque suis, Qui modo seorrosos Ligures agit inter et aegros, Libe ui hoc morbo Caesaris arma sera l. Caesaris arma, simul saerum et diadema repoliet
24쪽
Rex pius et summo dignus bonore parens. Juem cuncti unanimes Christi de plebe sequamur, Ut videant gentes nos popul uni esse dei. Vosque Itali, inprimis egeni observate benignum, Ne vos delerio subruat, interimat. Alea iacta quidem est pernix Rhamnusia ludit, Atque indignatur, nos voluisse illius. Nolite, o vilius Germana et vivida corda, Desipere atque aliis linquere frena et opes. Est aliquid membris, caput Orbis habere monarcham, Quem timeant gentes regnaque cuncta soli Qualis magnanimus victor modo AximiMANVs, Qui fulmen belli est, Paeis amator item. Principis illius inanem iacuisse proseclo Sub pede, quam externi sceptra tulisse viri. Simus ideo cives capiti, rogo, subdita membra; Si patruus nobis manserit usque decor. Egregias animas proavorum umbrasque sequamur Maiorum, neque enim degenerare licet uui virtute sua, sudore armisque pararunt Fortibus imperium sceptrigeramque manum. Sic Germana deus regna atque deisera mater Perpetuo observent Theutonicumque decus.
Tractatus de origine pestilentialis eorrae sive Mala de Frangos magistri IOSEPH GR NPEC DE BvRcΚΗΑusENfelle sidere incipit.
Capitulum primum de hominum plagis seu flagellis, cuius est,
an naturaliter e supernaturaliter em dioina oluntate riseniant. Solent abditarum rerum et a sensu seclusarum solertissimi indagatores tu manum corpus variis adversae valetudinis incommodis affici fateri, ut id, quod a iam varia et multiplicis qualitatis natura genitum sit, non valeat, nisi ab eaden etiam demum morbis debilitari, si angi quoque, quuin omne id, e quo connexu in est, in illud postremo dissolvitur. Abeunt etenim eo omnia, unde orta sunt. Propterea infinii is tu in familiaribus domesticisque morbis laborare, tum inses iis alienisque turbinibus a siligit Unde et plures admiratione ducit, cernentes, breVelio tempus, volui punctum vitae, o periculorum generibus, tot morbis, tot curis, tantoque metu excruciari, ausi sunt dicere, naturam homini nihil praestabilius io brevi vitae curri- Diqilige by Ooste
25쪽
culo praestilisse, quoniam sensus etiam lebescunt, membra torquentur, Praemoritur visus, auditus, dentes liani, ciborum instrumenta, mox ineunte grandior aetate elabuntur. E lamen hoc tempus vitae annumeretur. Ergo illud apud eos Pro ni iraculo habitum est, ExoPHILv musicum centum et quinque annis sine ullo corporis incommodo vixisse. O miseram hanc vitam, qua dum crebrius in eius tempestatum terribilissimis fluctibus et procellis exagitati, tollens eliam naufragium perpessi sumus Natura ipsa, iniqua noverca homiliis, ne iis quidem malis satiata est, sed maiores in dies qualibetque ora, et ut
ita dixerim, omni momento in miserum lio animal, ceterorum ducem, tumultus excitat, saeviuntque in nos iam misera su nestaque Martis arma, iam alciferi Saturni innumera mala, nunc pestilentia, nunc ames, magnoruin vi in malOrum Semper comes. Insuper novum genus morbi, naturae
invisum, minaci serocitate, quod a deorum immortaliu in olimare in Gallos demissum fuit, omnes mundi cardiues invadere enititur, pluribus in regionibus atrocissime ei iam in .
crudescens. Et prorsus Praenestinae sorores cuncta in hoc
orbe huc illucque versalit, neque iis leni in vestigiis persistunt. Hae procelIae, ne cuncta recensendo Iongior sim, quo sonte scaturient, natiirali an eoelesiique, an deuico, hoc Ioco disserendum erit Fatebor autem, partim naturaliter astro ni-que inlluxu, partim e divina voluntate accidere solere. Id quo fiat modo ex ordine persequar. Capitulum secundum de eugentialibus sagis is, roeliorum
famisque atrocitate ac aliarum huiuscemodi rerum incommodo, qu modo supernaturaliter et e Dina olanti emergunt. Unde etiam malum de Frandos hac ex causa oriri idetur.
Vt coelestia contemplantium eorumque omnium, qui se sacris litteris dedidere, hominu in gravissimorum utar auctoritate, audebo sedulo sari, ratione consentiente, ria esse telorum genera, quibus dii immortales a mundi orig ne nefariam audaciam homilium compressere, queinadmodum tria recensentur flagitia inter iunia facile secunda, qua sunt insolentia, nimia auri cupido, alienis rebus, qua ad so minimo pertinent, vim asserens, scelerata demum libido, quae quidem, taniquam comites, em-Per ecuta sunt ea mala: estilentia, sanguinis offusio, victus Petauria, quippe divini vales io testantur Pri in Ezech. ll. Diqiligo b Cooste
26쪽
eapitulo liquii: Relinquam ex is Dos auco a gladio, a fame
et pes sientia, ut enarrent omnia scelera eorum in gentibus. Et rur-stim quinto capitulo Pestilentia, fames et sanguis transibunt erse et gladium inducam per se. um Ieremias XXIX. erilibet: Persequar omnes in gladio, fame et pestilentia. Quis inscias ibit, his tormentis atque flagellis cunctas gentes cruciari Namque
nostro aevo crebrios repetuntur raroque ultra ustrum alent,
pristinis vero diebus octona lustra quietius mortales vivebant. Sed solet profecto id esse causa, quoniam Praesto sunt ea ingentissima sagitia omniumque execrabilissima, quae ante id temporis humanitas abhorrebat, et suum quisque scandalum maximum ducebat, si minimum perpetrare perrexit. Nam quo singulas elates singulis viliis tam contaminata cernuntur, ut ne pilorilia quidem lacinoris crimine careat. Unde hae etiam, quae superioribus elatibus latuerunt, plagae horribilissimae ingruunt. Duare haud clam est, haec ag Itia o deisca voluntate in terram ad terrorem hominum dem iiii. Quam ob rem etiam haec colluvies, quam malum de Franetos vocant, ex superna vindicta demergi par videri potest. Coeunte vero hac causa, astris ipsis denegata est potestas iuxta illud Ieremiae X. A signis coeli nolite t mere, quae gemes formMant, quoniam dominus misi testem in Israel. Capitulum tertium de praedictis deorum telis pestiferisque Diaminibus, quomodo e natura ipsa ueliarumque confgurationibus Oriuntur. Ocium naturae sancia penetralia adire Onor, quo contemplani mihi facilior ratio horum fulminum aleret, quae tam multiformi ambago, more vagantis ortunae, variis cursibus ingrediuntur, multiplicique via humana corpora adoriuntur, surtim reseratis soribus, quum introissem, neque morula minutissima
commorandi data osset, hanc celerrimo cursu surripui eorum tormentoriam causam, quod humanum corpus quatuor e elementis constatum est, humo, unda, igne et adtre. Terra in carne et ossibris maxime apparet propiet terrenam soliditatem, aqua vero in humoribus. Coelum continetur in pulmone: idcirco semper in molia est, quia ventilabrum cordis so gerit, ne nimio calore consumatur cor et dissolvatur. Sedes ignis est in corde, ideo in serius est latum, superius acutum, quam formam sigura ignis retinet. Unde ex mutatione elementorum sequitur alteratio corporis. Aliter vero se habente corpore, alteratur et natura eitis. Ea ratioti proelia obveniunt Nam, iustaminatis corporibus, Diqiligo b Cooste
27쪽
quod seri solet maxima siccitate dominante, quando si congressus horum duorum Planetarum, Saturni et Iovis, in signo igneo, urbium et oppidorum eversiones, regnorum mutationes atque opulorum occisiones accidunt. Eadem ratione frumentorum Penuria laboratur, quemadmodum ARISTOTELES in eo, qui de nasura elementorum et Pr Urietatibus liber inscribitur, inquit Anni ubertas et Sterilitas sunt e stellarum mutationem in signis mersi super climata γtem, et mortali a gentium Praeteritarum atque regna acu fiunt uti coitum Meialarum duarum, Saturni et I A. Per eorum etenim mutationem
de triplicitate ad triplicitatem acciduut accidentia magna. Praeterea Martis cum Praesalis planetis congressus in casibus eorum significabit terrae siccitatem, sicut LBERetus in libro de naturael 1 Urietatibus elementorum perhibet, eveniri essectus secundum convenientiam eorum sortitudinis. Pestilentia demum ex contaminatione coeli stacitur. Nam quum sit elementum valde aliter se liabens et putredini accommodatum, nos quoque animalia Pernerem viventia, quia spiramus, sicut et alia pulmonem habentia, necesse est, ut coelum illud putrefacium attractu inque interiora corrumpat Scorra vero Pestilentialis quomodo latentem causam naturae secretis evehat, altius repetendum et ad stellarum operationem confugiendum est. Castitulum quartum de pestilemiali corrarime mala de Franetos dictum, originem trahens e stellarum congre M oidetur ρraemittenda esse primogenis coeli formatio. Quum divinae maiestatis cuncti potentisque creatoris sedem altissimam essem contemplaturus, quae septem erraticis sideribus lucidisque astris aliis innumeris decorata est, signifero quoque, tamquam moenibus, cincta existit, id in mentem venit, eundem optimum maximumque deum ab aeterno cum causis secundis statuisse operari. Idcirco extendi coelum, ut divinus vates inquit, sicut pellem, sormans librum universitatis, cuius litteris
nemo deesset. Et ut PTOLEMAEi verbis utar, sapientis ustus huius saeculi subiecti sunt otistibus coeli, ut serperis Oel lis terrenis dominetur, et draco coelestis terrenis imperium in ovat. Est autem laec mundi machina optimo in Ordine persectissimoque ereala, quum indecens suisset, creatorem quicquam inelaboratum mortali creaturae relictuisse, qua ex re ambiguitas errorque invaluisset, ut ne humana quidem alio de naturalibus Diqiligo b Cooste
28쪽
rabus iudicare oluisset Hanc igitur primogeniam firmamenti seriem, quam figuram coeli appellant, litteris mandabo, praesupposita communi tam theologorum, quam astronomorum Pisnione mundum creatum ess in aequinoctio vernali, solo existente sub ariete. Ascendit itaque in incemione mundi primus gradus caneri, in quo confortatur Iupiter. Arietis vero eundem gradum decima domus tenuit, primum denique capricorni gradum septimuin obiiunit domicilium, postremo idem gradus librae angulum terrae sibi vindicavit, et ea quatuor domicilia cardinalia seu angularia vocitant. Praeterea domi succedentes cadentesquo peeuliares signorum gradus sibi ducunt, secunda tertium gradum leonis, undecima viceni et seplenos gradus tauri, quinta vigesimum septimum scorpionis, octava ternos aquarii. Deinceps tertium domicilium ceu 3avit ternos et viceni virginis gradus, sextum septenis sagittarii, nonum viceni ternos piscium, duodecimum septenos geminorum gradus. Stellarum
nunc erraticarum habitationes, in quibus creata sunt, convenit recenseri Iurnus itaque in aquario, domo sua propria, eonstruluius fili in viceni singuli gradibus suae exaltationis. υρiter deitido in piscibus in octonis et viceni gradibus suae gloriae. Mars in scorpione, domo sua, viceni et elenis gradibus suae exaltationis. Sol in ariete, domo sua, undevigesimo gradu suno exaltationis. Venus in tauro, domicilio suo, septenis et viceni gradibias suae gloriae. Mercurius in geminis, domo sua, quindenis gradibus suas exaltationis. Luna in tauro gradu suae exaltationis ierito. Caput draconis in ternis geminorum gradibus, cauda autem draconis in sagittario, domicilio suo, in tertio exaltationis suae gradu Neminem ultimo sugere debet, quod Luna gradiendo per caput draconis coibat eum Mercurio in signo gentianorum, is hic suit primus illorum duorum siderum coitus, deinde aliis planetis iuncta fuit luna, donec applicuit ad solem, quod sui vigesima septima dis ab ipsorum creatione. Licet nitiem ossit alia ab illa describi gura coeli, ista tamen conteriti erimus, quae coniecti valiter ab astronomis exarata videtur; humanas siquidem excedit vires calculatio haec, nisi quibus divina revolatione id patefactum suit Nam anni an lo diluvium incerti sunt, neque extant historiographi, qui de iis scripsere.
29쪽
capitulum uotum de amorum ab origine mundi calculatione elatumque distinctione, e quibus coniunctionum lanetarum notitia emanae, ex his fandem Hedire aegritudo.
M alienae scientiae manus iniicere videar, cuius professio minime vel saniam, vel commodum adauxit, neve inera barbarorum agrestiumque hominum iudicium subeam, qui aer aetatem seri cuncta censent, adolescentiam quoque vitio dant, neque honarum artium studiis praeditam esse, pertinaci verborum im-Ρudentissimoriam controversia contendunt, quortim etiam Ieriaque graves viri apud imperitum vulgum expertes diiudicantur, unde talis ad eos minime praecox altinet sermo: Hem, pridie is puer tantillus in Burckhausen ludum litterarum incolebat; hori gymnasiiiiii vidit, hodie oratorum ossicinam ingressus, il- ne novam editionem clariore luce lucubratam emittit. Age, obsecro, pudeat te, floridam aetatem e rerum venerearum illecebris, vel bestiali crapula trivisse. meritorum igitur detrahis bene institutae adolescentiae, qtiae nullis laboribus nullisque vigiliis, excubiis quoque parcit. suauitim voluptatibus tuis 1Ιr natis libidinique pesiiserae, requiei denique animi et corporis
eoncedis temporis, tantum mihi iuno ad honestas artes recolendas eqtie ambitionem, qua adolescentiam inprimis laborare dicis, mihi obieceris Namque non tam Me ambitio urget, quantii te edax livor die noctuque torquet. 'eque fatebere, ni impiis in diseiplinis, quasi astronomia oratoria medicin que iuventutem traducere, quoniam Plura sunt, Pace tua dix rim, quas te ignorare pudor est quainvis in altissimo cuiu cunque etiam lacultatis fastigio constitutus sis Expertibus quippe
minorum rerum maiora raro evouiunt, X quo omnes artes
habent quoddam commune vinculum inter se, suntque ad invi-eem olligatae. Sed ne lectorem laedio afficiam egendi biliuscemodi conis vleia, ad rem ipsam redeam, cuius causa calamum ad scribendum impuli dictum siquidem de annis stlixis ab origino
mundi, theologorum mihi usurpabo auctoritatem, quorum error, si a veritate alieni sunt, me quoque delirare faciat. Convenitalitem distinctiones aetatum praenotare, quas divus A svsaemus sex diebus miliadanae creationis adaptat, Mi Prima aetas, tam- qitam dies unus sit ab AnΑΜ usque ad diluvium, secunda indousque ad ABn Atiau, non aequalitate temporis, sed numer g
30쪽
neralionii in denas quippe habere reputantur. Ab ABRAuA iis iii ad DA in tertia, quarta a Davi usque ad transmigrationem Babylonis. uini inde usque ad nnisi carnalem nativitatem. Sexta nunc agitur generatio, nullo numero metienda, propter id , quod dictum est, non est eurum Usse te oria et Omen 'quae ater osuit in sua orestate. De illis ex aetatibus traciaverunt omnes tironicarii scriptores, Primi vero annorum rationem habuere septuaginta interpretes, deinde Iosmuus, no-ST S, VSEBIvs HIERONYΜVS, BZDA, qui quidem non Parum hahent inter se descriminis, cuius rei causa existit. Nam sumiint Partem 'o toto, quinque enim annos ineompletos pro annis integris, quoniam praetereunt annorum actiones, dies, menses, horas, minuta, secunda, tertia etc. lapsi fuerunt igitur a principio mundi usque ad diluvium Oh duo millia ducenti quadrageni et bini anni. Deinde a diluvio usque ad nativitatem
ABRΑΑ suxerunt noningenti quadrageni et bini anni A nativitato ABnΑΑ usque ad DΛvinEM regem fuerunt noningenti et quadraginta anni. Et rursum a Avi usque ad transmigrationem Babylonis transiere quadringenti octogeni et quin anni. Os remo a transmigratione Babylonis usque ad CHRISTUM praeterierunt qi ingenti nonaginta anni. Addendo eos annos omnes sit,iu resultant ab ADAM usque ad uniso quinque millia centum et nonaginta novem anni. raeelsiorem calculationem ALFoxst taciturnitate Pertranseo. Sermonem nunc vertam ad coniunctiones maximas SAT vnx et Iovis, quas sequitur maior rerum alteratio. Cayieulum sextam de coniunctionibus minimis Saturni et si, quae sua erunt a mundi exordis, quas semper seculae sunt
Altitonans pater, formans astra ab initio, eisdem commisit aedes inferiores, tamquam paterfamilias sedulo agentibus familiaribus uram rei domesticae abiturus tradit, ut easdeni gubernarent disponerentque benigno et salutari ipsorum influxu,
quo cunctae, quae hanc incolet mundi domum, reaturae eonsultum ac provisum foret, constituitque ΜAnTr iudicem, Sa-τvnxv quoque iustitiae executorem, alios praeterea Planetas iudieii praesides imitas mediatores, qui severi iudicis iram demulcerent. Unde permisit ex eorum congressibus et configurationiblis mirabiles in ioc mundo alterationes aceidere, Praeser-lim ex trium superiorum, Arunsi, Iovis et M ARTι', Propter len- Dissiligo by Ooste