Die ältesten Schriftsteller über die Lustseuche in Deutschland, von 1495 bis 1510 nebst mehreren Anecdotis späterer Zeit, gesammelt und mit literarhistorischen Notizen und einer kurzen Darstellung der epidemischen Syphilis in Deutschland

발행: 1843년

분량: 473페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

Sebo Gorticetensis, cum decennium integrum in edo uero morbo gallico insectus esset, ne octo annos Operam medicorum Diistra expertus esset, volo acto brevi tempore satiatur. T stes 2. Ioannes Alterii, Rector parochialis ecclesiae oppidi Ploeκke, morbum fistulae Passus unum et vigesimum annum, cum medicinis curari non posset, voto facto sanatus e st. Τesiis . Valentinus enis Cumbergensis, morbo assim Iongo tempore vexatus, voto laeto absque ullis medicamentis sanatur. Testis . lisabeth, ex antiqua et nobili util-ehiorum familia nata, scis morbi genere insecta, cum aliunde liberationis spes nulla ostenderetur, voto facto convaluit. Τ stis . . . Hieronymus Episcopus Brandenburgensis, morbo gallico eorreptus, per volum illico sanatur. Testis . Eques auratus ex familia Bugentiagensi, Marachalcus Ducis meraniae, morbo gallico ita insectus, vi a medicis curari non posset, voto facto praeter omnium opinionem liberatur Testis 1. Carolus IIuns ter bor gensis, Dux Silesiae, morbo gallico et ipse insectus, volo ad Divum Bennonem laeto eo ipso momento liberatur. estes 6.

ibidem Cap. V. miraculorum in secunda et speciali inquisitione in partibus conscriptorum tertia pars. p. 190 491.

352쪽

primo in estphalia, seu burgens in civitate, anno 1494 inremis ac Hambor incipiens passimque iterum per provincias irrepens et hoc 149 in Stadis, Lubeck, Wismaria, Bostocli, Sundis, ripis aldis, An clam in Daciam, Pomoraniam, Russiam,

Saxoniam et omnes genies adeo desaeviit et quidem ita inelementer, ut horrescat calamus luem huiusmodi depingere, quae Plurimos iuvenes stravit innumerosque cives extinxit Nec aliud video, quam mulios timore pavoreque contabescere. Iam pestifer annus nobis Incubuit mortique savit densissimus aer mulius undique dolor, multi lugubres eiulatus. Quid muli dicam En lacrimis deflevimus, moerore conficimur, dolore vexamur acerbo et hoc nostra Propter Peccata Propter istam pestem ego terrore concussus veluti amens monasterium angeklemense deserui ei in Pase aikensi civitate cum quodam magistro Iohanne Matthaeo, ibidem plebano et ossiciali, mihi in artiale singularissimo

b. es 504. Eodem tempore sui grandis pestilentia in re-um 1505mis, Wildestitisen, ecbia et Oldenburg, in qua quam plures extincti sunt Similiter anno 1502 in civitate idenhorgensi ultra quatuor millia obierunt ibid. p. 20.

geb. 460, est nach 1518 vom abst und aiser gehronte Dichler, Pros. 1 Coin, Basei Franksuri, Leipticuit Willeliberg. Evitet, caveat, erat, retundat vost 1566 Blandas illecebras, leves usianos,

Fallaces oeulos, iocos dolosos, Risus instabiles brevesque nutus Amplexusque olidae graoes vellae. Vitae pestiferae luis molestae Declinet, viduo cubans grabalo,

Expers connubiique libidinisque

353쪽

Quos lenis nequit bonus Machaon, Nec curare deus potest Apollo. Deturbari faciem, pedes retardan , Nervos debilitant, orant medullas, Quas tandem stygiae mederitur undae. in Vim phelingit libr. de integritate. Argent. 1506. 4. sol. iii. 39. me inrieli Bogherbo Rosiock. Tabularis mereorum discriminum annotasso. Vor 1506 is Venus Menis solet exultare venenis, te quis mella sibi fugit, amara tibi: unus ei tantum cibus assert, otia quantum, dis stulta salii, lubrica visus alit: ucrescit tactu, pro turpi suggerit actu

olloquium est fomes Bacchus adepsque comes. irus ego vestem mollem reor, oscula pestent, unam cordelenus, quae nocer aegra Venus de assat enim vires, animi non parca tui res et at, item pravat, singula membra grai'at: iriis erit vitae, raro coeuntis aviteriercule dissamat, sordida Cypris amat, xcoeca bellos, ut carnis, mentis oceli , eenibus assolita vix abit. Errat ita. Eiberologium. Rostochii 1506. A. 4. 14 b. 40. Albi och Dii re voti ii ruberg, geb. 147 gest. 1538.

Dominilianeri

um 1506 i50l Cruces apparuero in dioeees Leodiensi, in oppido

354쪽

Traiectens et In civitate quens et Coloniensi et nedum cruces, sed et aram Salvatoris, Puta corona, lavi, anem, spongia apparuerunt Bliain sanguine madentia, et maxima morialitasseeuia fuit. Insrmitas, quae mala si ancosa dicitur, ad Alemanniam pervenit multosque homines utriusque sexus permultum amixit et o propter peccata hominum, dicebaturquo in proverbio: Ν genantis schant, di sundi , situdiis, seli e n spoit, Ν sirasr, placvo Gott.. Annal. dominicanorum Francolari in Senchen berg, Selecta tur.el histor a necdola. a. l. p. 28.

n. Nihil est, quod deo magis displicet, quam superbiae 150 pereatum Quare humiliavit nos deus morbo II Franciae,

morbo isto despeeto, et dies nostros iterum abbreviavit iocmorbo et pestilentias immittit caecas et revera peribunt subitane homines, nisi conversi fuerint ab iniquitate quia manus dolum hxlenia in filios rebellionis et superbiae, quia corrupta est via universae carnis. Deiritilentia anni praesenti et eius cura lagdeburg per Iaα, inter 15- - Pars I. e. l. b. Non stellae virtus enim est, quae sati crisim in aegritu eod. dinibus . . . . Nam si stellae fortunatae bene terminarent, in cuneiis pestilentiis et furiosi morbis duraret et staret illo malus inlluxus Carbunculi etiam Franciae diutius durantes malam habent constellationem secundum illos astrologos et secundum me autem habent collosam et bituminosam materiam, quare cum dissentiate eradicantur, nisi medicus fuerit ingeniosus.

ibidem . . . . . .

c. Causa anteeadens huius instantis morbi viscositatis et eod. limositatis materiam habet et partem habet de materia morbi gallici, quem carbunculum Franciae appellare consuevi uius enim gallici morbi primitivam causam posui in umentis et te 22

355쪽

iae nascentibus, cum serme ante hunc morbum per liistrum vel plus messes erant pluviosae, quare frumenta insciebantur et excrescebant in horreis et panes Pistabantur viscosissimo Alimentum igitur ex hoc pane hylum erudum feeit et una cum sanguine in totum corpus transitum secit, sicut per longum de ii morbo disserui. Digestio autem prima hylum crudiam ex parte materiae fecit, quare virius sanguifica hepatis desectus stomachi imperfectos linquens, una cum sanguine indigesta misi in habitum totius corporis Natura autem se exonerare cupiens illo collos humore in quandam saniem salsuginosam diuturno et longo tempore putresecit. Non enim aptus fuit humor per unum postem aut duo terminari, quia disseminatus fuit humor per omnia vasa, cuius eruditas et tarditas per cutem nequiverat expelli, nisi aliquo modo putrefactus domica et acula natura sua expelleretur in pustulas dissorines. Et haec est primitiva causa carbunculorum Franciae, quae nec cessabit hodie, nee terminabitur in multis, nisi illo terminaverit, qui solus sanat morbos, benedictus in secula. Amen. Et sicut humor ille . . . . ita humor iste instantis morialitatis pestilentias anni

1507 Sed a mordear ab invidia et ignorantibus, qui dicere possent: uam symboleitatem habent sebres pestilenitales et carbunculi Franciae haec inter acutas acutissima et brevis terminationis sive ad vitam, sive ad moriem alia inter chronicas longissima, nec persecte eradicatur, nisi acutum habuerit praeceptorem In his enim morbis nulla est symboleitas Sed audi, quaeso, Galenum etα

ibidem P. I. c. 4.

150 Quod autem omnes species lepra converti possint in elephantiam, quae nihil aliud est, quam lepra comedentibus ulceribus plena, probatur autoritate et ratione. Nam omni diuturna passione relicia in aliquo membro malignatur humor et membrum debilitatur, ut postea sit dissicilis cura, quod evidenter apparet in morbo carbunculorum Franciae post eius recidivam.

ibidem P. I. c. I.

eod. e. Quae dementia illorum, qui toto tempore vita suae insistunt purgationibus holerae, in his dantes vel electuarium de sebesten vel electuarium de succo rosarum, consectiomem de

356쪽

manna, euharbarum, mirobalan innisos nec solum in Abribiis, verum etiam in morbo illo Herculeo carbunculorum Francias, ubi etiam ellebortis uterque coloquiniid et his acutiora vix morbum aut materiam morbi commovent ibidem P. I. 44.

f. Non est igitur motio aliqua indiscreta altentanda pa- 507tienti nam multos confestim hac via mori vidi, quod si ui acciderit contrarium, fortunae magis quam arti adscribat monstrosilate enim accidunt in morbis, quemadmodum in creaturis. Nostri etiam homicidae, qui ungunt corpora in morbo Franciae in aestuariis calidissimis, sicut carnifices in igne adurunt et to quent, infinitos occidunt, licet aliqui bene ortunati ex his tormentis evadant. De qua cura tormentaria in sine parum dicam, si tempus admiserit. ibid. P. II. c. 3.

g. v. V. De dubiis et cura tormentaria cum argento eod. i. s mala Franciae.

Quaeritur, an cura tormentaria in aestuariis calidis sine i termissione et unctio eum argento vivo conducat in scabie aut morbo Franciae et cum Putredo et Phlegma salsum sit eo iuncia causa huius morbi, omnis autem putredo aere concluso et non eventata augetur, non videtur cura regalis aut canonica, sed empirica. Item putredo et id quod est resolubilo re solvitur et e fauces sublimatur; grossum autem humorem collosum in lapideitatem ponit. Quare post non erit . spes curae, unde iniuncturis ex parto frigiditatis argenti vivi, si qua est contractio aut petrificatio iacta, de celero non poteu mollisieari aut resoIvi. Praeterea argentum vivum a tota substantia sua contrariatu homini et omni rei vitae, sicut recita GaIenus quinto simplicium distinctii, et Avicenna in de venenis, et Rasis et alii letalo venenum id praedicant. Non igitur ipso utendum, etiam quantumcunque longetur a principalibus. Descripsi et collegi nonnulla de malitia argenti vivi statuique animo, aliquid propalaro in hoc opuscula de eius virtute propter medicos, qui ignorant metallicas medicinas, et quomodo vis eius Menditur etiam in absentes, quod ex omni tacito siluisse melius aestimabam prohibent enim me cetera parce scribere, ne maledictionem omnipotentis incurram, et liber, qui tyriacalis et

357쪽

salutaris esse deberet, fieret exitialis. Consiliator, vir ingen

Sed deficiet me tempus enarrantem de his omnibus. Si eum est canonica, ringere cum argento vivo, ubi est illa aurea Hippocratis regula: tibicunque natiira repit, illuc ducere oportet per convenientes regiones Ubi nunc illa promulgata et vulgaris omnium doctorum sententia, ne fiat diversio aliqua de ignobilibus ad nobilia Ubi nunc illa Consiliatoris regula, ne sat initio cum cerus in hepat supercalefactos Argentum autem vivum Mugitii aliquando Per totum corpus, aliquando in iuncturis omnibus. Ubi nunc illam a leni, summi principis autoritas . . . . ubi diva IO. Me Sue reguI . . ., ubi si illud Rasis ut Almansoris de malitia argenti viviῖ Et quomodo regibus et Principibus mortuis insundimus argentum vivum ad nares, ne defluat cerebrum Vide quanta sit activitatis, ut etiam in mortuis vires suas ostentet. Sed diceret mihi sophista Paulus . . Rasis ipse et omnes post Rasim . . usi sunt ipso in scabie et aliis igitur uti possumus. Revera, tibi respondeo, oppositorum eadem est disciplina tractaro egoartica et venena deseribere, utrunque spectat ad medicum, et curare et sanitatem praestare non autem ces-

dors attinet medico. Sed iei infinii inscitia medieorum perierunt, de quo abunda in de erroribus dixi . Sed quia mihi cum medicis est oratio, interrogo vos Practicos inlapsu anomalarum complexionum obieonelusa est materia aliqua, non Ventata, cum, ut solet accidere, accidentalis calor molesta patientem, licti morbus init ex bronicis o Bigidis, ut in morbo Francino , tu morbo si suntomato vis obviare onore-

medio, ordinas incisiva subtiliativa, ordinas in eodem infrigidantia ad refraenandum Sed quaeso, die mihi, nonne infrigidantia tantum condensant, quantum medicina subiitiativa incidit aut resolvit Qua igitur utilitas Quid saeis, nisi texas telam Penelopes et patientem molesta multo tempore, ut sumptus frustra expendat Nonne egisti apud Galenum difficillimum est invenire, quod plurimum prosit, obsit autem nihil

Ibidem P. I l. e. 5.

h. Vald multa denique excogitantur sque hodie, nun

358쪽

quam ab anterioribus inventa, itemadmodum quis in Roma excogitavit sanare per os aer ordines et formicas sib. . ill e 16.

η4 Sebastia Brant voti iras burg,

a. Aeger eram dederamque gravi meinbra aegra grabato 151u Tu petis, ab morbo sordidia tecta meυς Copia nulla cibi, mensis inducis opimis, Tu inihi delectas ponis, amice, daPeS. Per tua respirant rein pocula fauced, Diqiligo b Cooste

359쪽

Tu vaeuas laeto sumis aere manus. Nunc quoque, si quidquam gravius succedere visum est, Multa doles, nostris motus, amice, malis. Queret. l. II. leg. 4. Oper. Berol. I. '82l T. l. p. l.

bl Iam pede perlaesum est, claudoque insistere talo; Qui valet ut vivat, me perimant Veneti.

Epigrammata ad Caesar. Oper. I. p. 73.

c. Volum in morbo edis.1514 Has tibi dona fero, mundi regnator, ad aras, Qua dabo iam salvo prosperiora pede. Da morbum cessare pedis, da robur ademptum, Sic tua nunquam arabo templa sapore vacent. Marte rapit Venetos dux Maximilianus in hostes Germanos pedites et Calabros equites. Non precor, ut morbo vivam tranquillus abacto, In bellum ut tanto sed duce miles eam. ib. p. 79.

d. iluunt ter octo eod. Germani iuvenes recente pugna

Inciliermis Aponi nefas perempti;

Nec iam crura dolent edesque, ut ante, Cur quaerant soni calens Boacrum.

Quod non unda dedit, nec ars, nec herba, O sat lacero modus dolari, His tot mensibus, alteris tot annis, Mors una tribuit viris in hora. ibid. p. 80. eod. e. Ad quendam Romae Discopum, insignem medicum. Urbe frequens tota tu prodit, piseope, rumor, Posse pudendagrae pestis obesse malo. Audivi, exilui, dubiam spes ardua mentem Erexit, trepidos deposuique metus. Ne contemno tamen, si quid Germania sperat, Cum Rheno Tagus est iunctus amicitia. Per patriae gentis, sociae per gentis amorem,

360쪽

Perque quod utrique est foedus amicitiae,

Communesque deos oro et socialia iura, Hospitis Hui te ni commiserare vicem. Deseruit reliquum morbi contagio corpus, Mausi in extrema calce relicta lues. Tu potes Dent medicinam opponere morbo, Tu potes haerentes pellere reliquias. Ν sine te si iistra iuvenis Germanus adorei, Sed quoniam potes, his artibus asser opem. De sint Romano. p. T. I p. 62.

f. Me tenet hic Moguntiae valetudinis cura. ibi habere ibi,

melius coepero, ad illuin concedam, ut condoleam. Episi ad Iacob. velis Di p. . l. p. 33. g. Totus a remor convalui, item ex morbo pedis. Si 1516 venies in Italiam, nihil remorabitur euntem ad te ex illo legali

carcere, quo me relegant mei.

Epist ad Erasinum in p. . l. p. 298.

h. Alius vino disertus aliquot saepe horas declamat in 1518 conditis tibi tabulis somnum interturbans. Forsitan et eundem tecum sortitur lectum aut ex obriis illis uiis, ut qui ex morbo putet ac scabie insectus, aut cui spurce leat anima, vel qui aliis libi modis molestus. Ἀdde lectos non impuros lanium, sed et pestilentes saepe, tibi ille dormierat alicis ante diebus morbo gallico desiis, tibi leprosus aliquis desudaverat Lodices seX-

tum ante mensem oti, in quibus se volutaruiit morbosi illi, linde multam saniem, multum Pus Xceperunt. Misaulus. p. T. ill p. b.

i. De mea valetudine hoc accipe. Praesentissima 3 de eod. ligno medicina, quod adhuc dubitamus, quo nomine appellandum sit Hebeno in multis simile est, in quibusdam Buxo. Hebenus tamen est, unum hoc scimus. Ipse miris modis convalesco Graiiae Christo primum, deinde Fucheris aut quiqui sunt, quibus perserentibus salutarem contra pestilentem et tot iam annos conelamatum a medicis morhum medelam aecepimus maxima cibi, potus ac omnium eorum, quae eo usDiqiligo b Cooste

SEARCH

MENU NAVIGATION