장음표시 사용
301쪽
sis, omnem Gaudinam provinciam subjugaVir. Tunc idem Carolus Martellus perpetuo decreto constituit, illam provinciam Gaudinam eo nomine non nominari , sed Francigenam appellari: in lingua vero Teutonica jussit eandem provinciam vocari nomine suo Carlingam, dceos homines nomine suo vocari Carli gos, sicut a Caesare Caesarea dicitur: quod vocabulum omnes Teutonici usque hodie servaverunt. Dicunt enim, Vado in Carlingam, venio de Carlinga, homo ille Carlingus est, & linguam habet Carlingam. In lingua autem Latina, vocant eos Francigenas , quasi genitos a Francis. Teutonicos vero occidentales , id est ciscitraque regnum, Fran-Cos vocant. Terram quoque ipsam Franciam a Francis dicunt. Franconiam quoque, a quodam duce eorum
Francone, vocare eam consue erunt.
Itaque de ipso Carolo Martello, qualis fuerit, dc quot filios reliquerit, dica
De Caroli Marte o. ANno igitur ab incarnatione Domini 714, Major domus erat iste praefatus H Carolus, cognomine Martellus, 436 qui pater Pipini Nani fuit, Ec avus Caroli Magni, qui dux & Majordomus
Francorum existens, natus ex Alpheida ducilla, per Concubinatum, ex patre d ce Pipino Groila ; sua prudentia omnes Gallias & Hispanias vicit & subjugavit. dc ecdlesiam Romanam atque Italiam a Gothis liberavit. Et ipse primus decimas ecclesiarum consensu P pae Zachariae militibus dedit in studum, pro ecclesiae Dei necessitate. Eo tempore Beda presbyter obiit. nono calendas Iunii; qui multa scripta ecclesius contulit. Carolus Martellus reliquit duos filios, Pipinum & Carlomannum, qui simul duces de Majores domus Francorum dicebantur. Sed post annos Carlo- mannus fecit se monachum in monte
Caisino. μὰ Pipinus vero per Papam
Zachariam, ex electione Francorum, factus est rex Francorum, Hildrico igna-Vo rege, per Franco S tunc monacho coin monasterium misso. De Pipino vero natus est Carolus Magnus. Caetera versus habenti de Leone Imperatore, de Carolo Martello. De primo adventu Gothorum in Italiisam tempore Leonis, Imperatoris Graecorum, quando Carolus Marcellus Italiam a Gothis liberavit. C sare reorum diadema tenente Leone, Plaga venit Rom. pax deperit ὰ regione, Gothica nam rabire alia dira movet. Adscelm edoctos peperit Guasconia Gothos, Copia Gothorum genis es speciesque mal
Viribus ipsisum praedast omnesium. Marte premunt Ligures, pariunt hinc inde dolore Tuscia conteritur ,siniit quoque Roma fu
Itala terra dolet, mors erat ante forar. Roma requirit opem s Leo non dedit; inis uirites Amodo per Francos satagunt has tollere litre sTeutonici veniunt, Francicasigna nitent. Gregorio Papa totoque petente senatu , Carolus Martiatas committere bessa vocatur, Liberet ut patriam, munus ab Urbe δε
Militis adpretium decimas respublica donat, Papa vocat proceres, veniant defendere R
His dedit ecelesia tune decimata bona. Copia Gothorum Martiali Marte fugatur,
Roma reformatur, pax ecclesia reparatur,
Gloria Francorum fulget in urbe caput. De morte di sepultura Caroli Martelli;& de filio ejus Pipino Nano, cum duobus fratribus suis. ANno ab mcarnationeDomini 743,defuncto Carolo Martello, Si sepulto eo in Liguriae civitate, quae Vocatur Aquis.
Pipinus filius ejus, dictus Nanus, 3c
frater ejus Carlomannus, cum tertium fratrem eorum Griphonem, tanquam
a) MS. abest praefatus. ιθ MS. in monte Siraphinius. O posea in monte Cassim.
302쪽
hostem suum,a regno fugassent. Mum etiam inane regis nomen habebant, Re- inter se dividunt. Carlomannus accepit Versi sust igitur Pipini ab Urbe legati, de Austriam , id est Oserrich, μὰ & Al omnis Gallia consilio Papae Lachariae li- manniam, id est Sueviam & Turrigiam: benter consensiti Pipinus autem Burgundiam & Neustriam atque provinciam cis Rhodanum mpinus' rex Araneorum. 438 sortitur. Deinde multis praeliis ab eis a mo igitur ab incarnatione Domini eontra hostes commissis, anno ab in sa, authoritate Papae Zachariae, earnatione Domini 746, quando Ful' Pipinus a Bonifacio,Moguntino archie- dense monasterium fundabatur , Cala piscopo, aliisque regni Principibus, in Iomannus fratri suo Pipino omnem cer civitate Suessiona, in regnum eligitur. ram relinquit: & ipse monasticum hy Sequenti anno, Papa Lacharia defiuncto. hi tum, in monte Sirati, μὰ ubi olim Stephanus Papa successit: qui ctim ab latuit beatus Sylvester, per Papam Z Agistulpho, rege Lombardorum, multa chariam assumit : so & indo Prop pr mala pateretur, Pipino a prauio Sax miniam hominum frequentiam, ad num revertenti, ubi etiam de morte montem Cassinensem se transfert , ω fratris sui Griphonis nuncium recepit, clerieus factus, ibidem Vitae finem e ' occurrit in villa, quae dicitur Carisius: pectavit. Ibi etiam sicut dici ur ali' rogans eum, ut ecclesiae Romanae suc- quando porcos custodivit : ibique in currat. Caetera versus habent. introitu Ecclesiae beatam sepulturam a
cepit. De Gothis & de Lombardis, a quibus
Pipinus ecclesiam Romanam & to-m temporibus Pipinus, dux Francomma tam Italiam liberavit. factus es Patricius Romanorum. A no ab incarnatione Domini 7s I, Marte priss Gothis procul a regione remo cum in regno Francorum Regibus ti solo nomine regnantibus, Μajordo- Genymenit Hunnorum, Ligurum contrariamus omnem regni administrationem votis. ac potestatem haberet, & ecclesia a omnibus Ita Dispernieissa locis. Gothis atque a Longobardis amicta me gens bina gerens, dum dimicat hoste instanter a Francis auxilia postulasset; minante, Pipinus dictus Nanus, cum esset Ma- Foemina pugnando crines iporrigit antὸ.jordomus , ad Zachariam Papam le- Barbaque mentita, pendula pendet ita. gatos suos, Burchardum scilicet Guer- Mirantur ligasres longas sub pectore iam Eeburgensem episcopum, &Phol radum μου. capellanum suum, gratia sciscitandi diuumque vident barbas, metuant quasi transmisit: & quid de regno Francorum bestia lamas, ei videretur agendum, quaesirit. Papa Gens ligurum rimis , ressit, O arma itaque, melius esse illum regem, qui re- dedit. gni totius curam & potestatem habςς, Sis Longobarda meruit ens ilia vocari, quam illum, qui solo nomine rex est, re- ω βper Lixurre Me ingemo dominari, mandavit. Stabat enim in rege sola n - Vicit es Apuliam, littore, rure, mari minis umbra: in Pipino Vero Pocestas Rex Lombardus erat Lurandus in urbe& dignitas emcaciter apparebat. Eras Papia, tu Hildericus rex ignavus & inutilis, Aut gravat ecclesiam, Romam premit uct
antiquorum regum Francorum genea triam,
Iogia: qui reges a Mirovaeo, filio Clodii, Nee patitur patriam paris habere omnes Wrovaei fuerant appellati: qui viam. U
303쪽
Papa eoarctaturi Leo Caeser ad syae: vocatur, Sinibi Ea datur, rex Francorum rogita
Sed neque rex venit, cum foret ambra emput. Hildericin tune ignavin regnasse videtur, sui neque Francorum regnum virtute tu
Nee bene regalis novit habere larem Pipinus, dux Francorum, Fua regna tueri Curat, est usi domus major censetur haberi, Rex σ patricius, qui cito magnus erit. Pipinus,duxFrancorum unc regna regebat,
Regis o secium plenesub rege tenebat,
Rex ibi tunc metio nominevitas erat.
Cora principitas iam rex insedesederet, Nil si ruiperet, insidux prius iae juberet, Fura,potestatem, duxerat ipse gerens. Rex erat talisicus, qui tunc regnas'ut
vmira fuit regis, non rex, si jure notatur, Franci poterit, non erit umbra caput. Tunc rex Luprandus regnabat in urbe P pia s
opprimit se Romam, simul se Papam Z
Et nimis Ecclesiam perdere semper hiat.
Dum regimen regni Francorum Nanus haberetν
Rex tamen HEdricus vacuus vilisque
Nanis Aristolico' 'at i ferens :
ω evis Ecclesias regni virtute juvari, Praecipias regem validum fortemque levari, Robur ad haec patria nos retinemus, ait. 43 ' Nam rex Hildricus,cui nomen Franei a prae sata
Rev quasi funesta, eui non datur saJ usia testari Nudum nomen habet sed mihi terra fa
Seriis pater Francis, pete, suggere, acipe semper, Ut faciant regem patria gladioque pote
Nam nihil auxilii principis umbras
Lite papalis Franeis releberrima venit, Erigitur solium , Pipino gloria cedit, Ruive iregnum Francia tota dedit. muricus factus monachin, casut i e t tondit, Seque monasterio sub religione recondit, se Fortuna fuit,sic rota versa ruit. Sede Moguntina regem Bonifacius ungit. Regis Mobsequium se Francia subdita, ori Adrexem Nanum cedit ubique ratus. Me probitate Aa regnum Pipinus adegit, Corpore qui minimuν, MN ad meliora reae ν Et melius retiquis Dbditaret regis. Muti no iurandis pede vomine Beria, Henitas ungaria, Graea maIre reper
osaris Heraesti filia nanque fuit. Ex hae mixtura sit summa eorona futura, Carsus es Magnus, quem Berta fuit par
ari tui priuι, ungitur artes . Mg Chronicum. ἹROjanam propaginem in duo genera regum quondam fuisse divisam ;id est in eam & Priamum juniorem. eas venit in Italiam , a quo omnes Romani reges & Imperatores exierunt. Priamus vero junior ivit in Germaniam . 6 a quo omnes Germani sive Teut nici reges nati sunt. Istis itaque duae progenies a Troia Venientes, in unum Carolum Magnum concurrunt, cum sie Teutonicus patre , & Romanus sive Graecus a matre Beria. μ)Pipini origo. D Δο disis Trojana ora parento Jungitur in Bertae Pi ni hemine ventre, Semine Pi ni Troia μ Ma sibi.
Si modo Teutonica , Romanaquegermina quare Gemmaparentelastas Ciniam unicus ber Romule- matre, Teutonicu ue patre.
Apini regis digre o scripta quis
Contra Lambardos Pi vim patefiant, abier ecclesiam juverit, ecce canam. Item de Pipino, qualiter fit rex Francorum, per Papam Lachariam.
-γJ Jamque non exstat, cui non darur. b9 Stirps divisa prius ungitur arte sua. G Venit in Germaniam. Q subjungituri sicut inferius versibus exprimitur.
304쪽
regis, cum omnibus Franciae principi-hus est absolutus. Tunc etiam, Hilderi co tonsurato & monachato , atque in monasterium detruso, Pipinus regalem recipit unctionem. Eo tempore finem accepit regnum Merovaeorum; incipit autem regnum Carolorum , qui Graecorum imperium Romae postea obtinuerunt. Ex hoc etiam facto, Romani pontifices mutandi regnum trahunt authoritatem. Pipinus igitur extune regnum Francorum nomine dc re laudabiliter gubernavit. si Chronicum. Λ Nno autem ab incarnatione Domini 13, Pipinus rogatus a Papa Stephario. contra Astulphum, regem Longobardorum, movet exercitum, & Italiam Intrare disponit. Cum autem Longobardi per angusta montium, postis ante
se ad tuitionem validis muris, defensionem sibi parassent; Pipinus , o cisis ex eis plurimis , murorum claustra conse git, & pertransiens, in plano Lombardiae resedit. Astulphus rex in Papiam se colligit, ubi a Pipino obsessiis 4ci obsides dare, atque insuper jurare compellitur, ne Romanam ecclesiam amplius infestaret ; ubi Stephano Papa honorifieEcum militia Francorum Romam remisso , ipse in Franciam remeavit. Hoc anno Bonifacius Moguntinus archiepiscopus, qui ecclesiam Fuldensem, aliasque multas fundaverat, a Phrysonibus, quibus praedicaverat , martyrio coronatur. Gete δὴ placen vermina
De obitu Luprandi, regis Lombardorum, & de Astulmi regis exaltatione ,& de primo introitu Pipini in Italiam a
Hus primatu Roma perire fa) datur. Aurea Romanus sibi ferre tributajubetur, Romanus praesul n qua ua jura tuetur, Graci dissimulant,necsiua regnajuvant. Nune prece Pipinum repetunt ad pratia primum Vincere Ticinum , regemque repeliat ad
Liberet Italiam Romuleumque simum. Venit, ct obsedit regem , pariterque coegit Reddere Romanis, qua tunc Asu bus abegit, Gratia sit regi, qui sic sancta regit. Visitat alm eam Pipinus in agmine Ro
Nee tamen in Roma voluit gestare eor
Fit modo patricius , nomen honorque to
sa Germanorum gloria summa sedet. Dum rex Luprandus regnaret in urbe Papias Papa prius dictussua fata tulit Zacharias. Annis vita decem, bis quoque mense A
Ter senos numerando dias superaddis ad an
Erigitur Stephanus Roma praesita veneran
seu O a sudiis pax redivi fuit. Desecunda rebelone Apulphi regis , ctis 4M
secunda iictoria Pipini super eum.
post Pipini discessionem , ruptis promissionibus adversus ecclesiam, saevior solito apparebat. Unde Pipinus iterum cum fortitudine Italiam ingreditur; rursusque Mulphus in Papia obsessus , omnia corrigere , fortioribus
promissionibus & pluribus obsidibus
coarctatur. Insuper ecclesiae Ravenisnam cum quibusdam aliis urbibus coactus est resignare. Ipse autem Pipinus in Galliam est reversuS. Sequenti anno , Graecorum regno sicut suptii taxavimus decrescente. Francorum autem regno plurimum
jam sublimato, legati Constantini Augu-
m Roma parere. ,9 Longobardorum.
305쪽
sti de Graecia cum magnis muneribus Cui Desiisriapars inimica fuit. ad Pipinum venerunt, apud Compendi- Divi spopulis, regibus his Iribulatis,um. Thastilo quoque, dux Bavarorum, in Premunt armu , ct uribus inde ne- cum suis principibus tunc regi Pipino μιis, fidelitatem & subjectionem exhibuit. inposisis cuneis fluuat uterque ratio. Post haec etiam Saxones gravissimo belu Nunc Desiderio Stephanus dat Papasau lo Pipinus devicit, & tributarios fecit. rem, Non multo post Gunitarium μὰ ma- Drat se Age sibi, non laedere prorsin hon gnum Aquitaniae ducem praelio pressit, rem, di obsides dare coegit. Iterum dux Aue ver Dalicos Papa tenere M. Gualtarius ab Aquitania, Thassilo etiam rachi M. cedit monachus, Pars altera μdux ab Aguaria, cs incipiunt rebella- dit,re. Pipinus post diverse pnelia Guaifarium interfecit. Thassi lonem quoque sussicienter oppressum subjugavit. Deinde Turonis infirmatur Pipinus, & P risios deportatus, anno I , a die, qua in
regem unetias est,anno Vero,ex quo post Patrem suum acceperat principatum, a 3, diem obiit, relinquens duos filios, Carolum & Carlomannum. Caeterave
A cepagina risba refert. Item de eodem Pipino versificε
Dum putat Astu bi selin evasisse sen
Rex Lombardorum mox ad graviora par
Laque jam requisae ejus Marte datur. Prasulas in ut o queritur tormenta mo
nia petit eleriri ni more tueri, Si movi tardus erit, Roma repressaperit. A ibin evectus releri Pipinus viatu, Milite congreditur, Asul in Marte fu
Urbraua clausus quarere pacta datur.
Drat, se obsidibussua quasio tota lum
Amodo si Papa Lombarda peste grava tur,
Auferat usta, τ regia Parna caput. Pace reformata, Petro datur hostia grata, Francia Brachata Lea vi tatuta beata , Et redit inpatriam, pace manente rata.
De exaltatione Desiderii, regis Lomba dorum, & de Rachisio adversario ejus. Aselphi regis dum vita die breviatur, Raehissuae frater monachin regnare par
Gens Ligurum Desiderio reverenter ob dis sNam bisub dii tempora rapa dedit.
Rara μα Liguris, violat rexfoedera pacis, deris ante dati jam nexibus evacuatis, Concutitur gratu Papa dolore Mariae. Hae tibi maspis, durit rebus variatis. Stat qua Uracta ratis , vel 'ada parata raris,
Undique qua fatis rebus es igne datis Carolus Magnus, filius Pipini, erigitur
in regnum Francorum, mortuo Pipino. ANno ab incarnatione Domini 68 .imperante adhuc in Graecia Constantino quinto, Carolus Magnus, filius Pipini Nani, regnum dividit cum se tre suo Carlomanno, &incipit regnare. Iste primo loco Humidum, qui occiso duce Gutiphario, bellum in Aquitania renovabat, ad Lupum ducem G se niae fugavit: &postmodum, tam ipsum quam Lupum in deditionem accepit. Inde sequenti anno, in Wormatia generali curia celebrata, limina apostol rum , causa orationis visitare disponit Anno tertio regni ejus Carlomannus . frater ejus, moritur, & uxor ejus cum filiis ad Desiderium, regem Lombardorum, confugit. Carolus itaque jam solus regnum a deptus, Saxoniam cum exercitu ingreditur, omnibusque ferro & igne vastatis, acceptis inde obsidibus, revertitur 3 dehinc rogatu Adriani Papae, Italiam ingreditur , & Desiderium, Longobard rum regem, Ticini obsidione inclusit. Ibique dimisso exercitu, Romam Or conis gratia pergit. Inde reversus, Umbem' ca) Guaifarium.
306쪽
compulit, regemque captivum abdu
Inter haec Saxones, absentia regis et ii, fide postposita , contigua terrae suae loca populantur. Porro Rex, subacta Italia, reversus in Franciam, tripartito Ordine militum, Saxoniam ingreditur, incendiisque vastata terra, praedam immensam diripuit. & non multo post regressus, denuo ab eis obsides accepit. 443 His diebus Constantinus perseqU tor, trigesimo quinto imperii sui anno, mortuus est,eique filius suus Leo successit. & Graecorum monarchiam per sex annos satis debiliter tenuit in Gradicia. De Leone,Imperatore Graecorum sexagesimo primoseupra memorato , ct chronica ipsius temporis. Vno igitur ab incarnatione Domini 776,Leo,sexagesimus sextus ab Augusto, Imperium Graecorum accepita Hic primo visus est mitior; unde &principes filium ejus Imperatorem p stulant. Per idem tempus Saxones more suo, non semel, sed tape piatiam mentientes Carolus diversis praeliis pressit , ac plurimis ex eis fidem christianam accipere Persuasit. Porro Leo Imperator sexto imperii sui anno moritur. Catera versisPege refrere placet. Item de Pipino, & de generatione ipsius. versifice narramus : & quomodo Carolus vocatus est in auxilium Romanae ecclesiae, in Italiam. Pipinus moritur, eonsurgit Carolus acer, Natus in Ingelehein, cui Berta fit ungara
Pipisusquepater, chronica vera patent.
Dupla fuit juveni menso pu a pare
iis Major erat probitaae a cire, auritia memtis Fama fuit celebris, gloria multa nimis. Num moritur Mephanus, memoratus P .pa secundus, Annis quinque sis viguit sus dogmate
Insiver in finem pertulit octo dies. vertius Meedit Stephanus Roma veneramdus visem Desideriinperturbat ubique Uranis
u oris exigui vir moaeo Papa fuit. Nam retias hic annis O menses quinque resedit, Te enos superaddo dire, quibus i e resedit, Cui De eritis tempora torva dedit. Erigitvrpost hune Adrianus Papa beatus, Cui Desiderius perturbat pontiscatum, His se opem Caroli pressus ubique ρetit.
Vixit Adrianus viginti quattuor annis, Addo decem mensis , denosque dira num randos,
In per essenem se superaddo diu.
Carolus egregiuspapaliaseripta relegit, Seribit ei Papa, mala qua Lombardus ad git, Et petit, ut Christi conferat arma gregi.
Francorum procem Pariter cum rege ro gantur,
insimul ecclesiam virtute sua tueantur, Actaque Pipini commemorantur ibi. Fertur ad hae , procerum sententia talis haberi res velit recisa Traneorum Marte tueri, Carolus Imperio praesciendus erit.
Nam laser es vacuus se Italia verari. manent princeps, quipossit ei dominari. Gestet se Imperii jura colore pari staui tenet archi , qua saepe ea ni reci- 44
Tempora passiva si bisunt ed pauca dativa,
Nam mala eastigar,nec tamen i allatrSit rex Francorum Roma dominus domin
Imperium teneae, terram premat Italis
Atque super Danaos auferat omne μ
Regis opem preei ν dum Roma per omnia quarit, Dum petit, ut patriam dumetur ab hoste tueri, meis, ut Imperium toni ut alter heri. Rex ait: Italicos eo renuo ferre labores, Ni -IL Huos habeam eonsanter hon
mi mihi ferent, pax valitura foret. Praelia ast urbem Papiam fatigatam. μὰ addit Ms. eum uxore orsum
307쪽
Pratia Pipini serpendo mei gensioris, Et isset , iat gladiis Francorum subdita Euan super Ligures probus intulit arma AM, Asiris, Reddat es ecelsa,qua mare rapta tenet. Nec tamen MNinuit turba reni a dolis. Non valet Datica sue principe terra renori να requiem cleri evitis sine rege tueri, ut fuit error heri , eras quoque major
erit. Nil valet arctatas,dum nultas eo domin
Nec valet imperium inisi Caesaris ense νου
lectam patriam regia norma parat. Roma potens viguit, dum Casiar in urbe r sedit, Publica ru eremit, gens It Ia pace quievit, Terra suis dominis digna tributa dedit. Tempor qua memini, s Roma cusis repa
Aut Desiderii regis scelus evacuari, Expedit Imperii, quae peto, jura dari. Rex tibi verba dedit , pquis petit arma
Fura sui eleripetit, optat s ipse tueri, Nam Desiderii Roma furore flerit. CuriaFrancorum precibus consentis eorum. Tutat ut Imperium victoria ri tonicorum,
Stringat es Dasicum fiscus ubique
Signa movem procerω, rex praecipit arma parari, Transitor ad Ligum, quibus amodo vult dominari, Sed Desiderius praeliadi parit. Campus apud Ligures Mortaria rite voca
Rex ubi congreditur, Ligurum pars victa fugatur sgis Desiderii copia terga dedit. Pro nece multorum, qua facta fuit popul
ιaperegrinorum stat modo grande fo
Tune duo eonfitii meritis vitaque beati, Amis o Amisius parili sunt Marte necati, Carolus bis tribuit digna sepulchraratis. Obsidet egregiam modo rex eum rege Pa piam sca) Hos pro lege duces.sbJ Duo Uuces de terra Lombardorum.
G Ivor st. & Gion. urbs nimis obsessa dolet, igne fameque repressa, Vulnere d fessa. Lombard verbia cessat.
ει licet invita , clausa remansit ita. mx ibi mirandus tenuit vexista Roί- ου, Me s Oliveritis ocia probitate notandus. Hos pro rexe ca) duere tunc habuere ι-
Visitat interea regina potentia D m, Nec modo Caesaream voluit ea are cor
oras, se ad Ligurre signa reversa v Iant. Carolus Itasiam , postquam remeavit ab Urbe,
Visitat Osuperat coquesubesse perurget, Reddito eresesiis praeae a dignasiis.
Rex Desiarius, quem MArte recluserari
va itur exilio pariter cum conjuge vim 1sCujus Aquisoani earcere vita cadit. Dum De erium regem rex Carolus angit,Ame ducentenis edi quinque fluentibus am
Dalarambardis subdita terra fuit. Historia Lombardorum, qui prius Vinuli vocabantur.
I Uo duces Lombardorum μὰ ab in
sula Scatinavia fuerunt, Hibor scili-oet&Hanno: μ' quorum mater fuit Gambara, sapientissima. Isti tunc mgressi, in finibus Oceani maris, sub rupe, quae oratur Altissima, septem virosa longissimis temporibus ibi positos, imVeniunt dormientes. Romano mor precios8 Vestitos, &tam vestibus quam corpore incorruptos: de quibus , quum unum quidam vestibus expoliare tentasset, tangentis eos manus protinus a. ruerunt: propter quod alii omnes amplius eos attingere non tentaverunt.
Locus autem ille, & ipsa provincia, &populi illi, vinuli vocantur, & crudis Carnibus Vescuntur. & sanguinem bi hunt , sicut historia Lombardorum te
308쪽
o Istatur. Crudis etiam & hispidis coriis
bestiarum , quasi cervis consimilibus induuntur; & nunquam sine arcu tenso& sine sagittis incedunt. Omni tempore nives habent, & in quibusdam locis eorum tempore aestivo dies clara in medio noctis nostrae habetur, & quasi tunc sine noctibus esse videntur. Dum apud
nos est solstitium , Sol tamen ibi non
videtur. Dies ibi minores sunt, quam
alibi; sed noctes longiores: quia scilicet, quanto ibi a Sole longius disceditur,tanto Sol ipse terrae vicinior apparet,& --brae longiores excrescunc. Lombardi, a Scatinavia eXeuntes,
cum ducibus supra dictis , in regione
Scoringa aliquandiu consederunt. Illo tempore Ambrietasius, dux Vandalorum, Vicinas quasque provincias bellis premebat. Unὸe multis elatus victoriis, nuncios ad Vinulos mittunt, ut Vel Vandalis tributa persolvant, aut se praeparent ad bellorum certamen. Sic Hibor&Angio, duces Vinulorum, simul cum Gambara matre sua, deliberant, melius esse armis tueri libertatem, quam tributorum solutione libertatem foedare. Mandantque Vandalis per legatos, pugnaturos se potius, quam servituros. Refert Toclacus,historiographus antiquitatis, fabulam ridiculosam : quod Vandali accedentes ad idolum suum Godam , victoriam de Uinulis postulaverint; illeque responderit, se illis victoriam daturum , quando primum 446 orientem solem conspexisset. Refert
econtra; Gambaram ad deam, nomine Feriam,uxorem scilicetGodam,tunc accessisse, & pro Vinulis victoriam ab ea
postulasse : eandemque deam Feriam consilium dedisse, ut mulieres Uinulorum crines suos dissolutos ante faciem suam ponerent, & primo mane cum viris adessent, seseque pariter videndas versus fenestram, per quam Godam eas aspiceret, colicaret. Quod&factum ita misse refertur: quos cum Godam sole oriente inspiciens, vidisset, dixit, qui
sunt hi Longi barbi 3 sa Cui Dea Feria
. II. respondit, dicens; ut, quibus ipse n
mcn tribueret, victoriam etiam condonaret. Itaque Uinulis sicut aiunt si evictoriam concellit. Haec quidem fabulose dicta videntur.
Verum autem nomen Lombardorum est, a longa barba , ferro intacta, Longobardos eosdem Vinulos appellari. In lingua enim Vinulorum Det,
b) id est longa: bara , id est barba.
interpretatur. Votam autem quidam Gotham, se) adjecta litera dixerunt. Ipse est, qui apud Romanos dicitur Mercurius, & tunc ab universis Germanis ut Deus adorabatur. Unde usque
hodie Gothin Teutonico, Latine diciatur Deus. Vinuli igitur etiam hodie Longobardi dicuntur. Commisso igitur decies cum Uandalis praelio, & pro libertate conpendentes, Uinuli victores fiunt. Qui magna postmodum fame coacti, in eadem provincia Scoria animo sunt consternati. De qua egredientes , dum in Moringam provinciam transire disponerent, Assi-pidi eorum iter impediunt, denegantes eis transivum per terminos suos. Porro cum Longobardi magnas hostium copias cernerent, Zc pro suorum paucitate cum illis congredi non auderent, tandem necessitas consilium adinvenit. Simulaverunt enim Langobardi, se in
castris suis habere Cynocephalos, id est
homines canina capita habentes. Quos etiam divulgant , apud hostes pertinaciter presia gerere, humanum sanguinem bibere: atque si hostem non polline attingere, proprium sanguinem pol re. His hostes auditis,crudelique ' effecti, sdJ bellum, quod indixerant.
committere formidabant. Habebant tamen apud se virum fortissimum , de cujus viribus omnimodis co fidebant: quem solum pro omnibus objiciunt pugnaturum; mandantes Langobardis, ut unum eorum illi opponerent, qui cum eo pro omnibus singulare iniret certamen : ea scilicet conditione, ut si Lango- 4 Zbardorum pugil eum Vinceret , ipsi QS transitum aJ Qui sunt hi Lonbardi.
309쪽
transitum liberum obtinerent: sin alter illum vinceret,ips ,sicut Venerant, repe
Adhaec homo quidam, degenere servorum Langobardorum, se obtulit pro omnibus pugnarurus: ea quidcm conditione, ut si vicerit, libertati donetur.
Langobardi gratanter, quod postulat,
pollicentur. Ita cum servus hostem vicisset, Langobardi in Mauringuam pem venientes , transeunt in Rugulandam: ubi modicum commorati, procedunt in provinciam Aniliap, & inde in te ram Bathaib : deinde in Burgandam, quam per annos aliquot possederunt. Interea mortuis duobus ducibus Langobardorum , Hibor scilicet & Angione, ipsi sibi regem creaverunt.
Regnat igitur Agelmund, filius Agionis, de progenie Vinulorum, qui apud
eos nobilior habebatur. Iste super Lo gobardos annis triginta tribus regnavit. Hujus temporibus quaedam meretrix uno partu enixa septem infantes, crudeliter omnes in piscinam projecit necam dos. Rex autem Agelmund equo re- 1idens, dum in piscinam forte venisset, hasta, quam ferebat, miseros tangebat
infantes. Quorum unus exten a m
nu, hastam apprehendit. Rex misericordia motus,&rem alcius admiratus, mox illum ab aqua levari praecepit, atque per nutricem summo studio man. dat alendum : eumque a piscina, quae dicitur Lama, Lamis appellavit: qui cum crevisset, famis est juvenis bellicosus , multaque virtute notatus, ita ut defuncto rege Agel mundo, ipse regnum laudabiliter gubernaret. Interea , dum Langobardi ab omni hoste securos se esse putarent, Bulgari eos medio noctis invadunt,regem Agel mundum & magnam partem suorum Occidunt, regisque unicam filiam captivam deducunt. Langobardi, postea resumptis Viri- hus, Lamisionem supra memoratum regem sibi constituunt. Qui mox in Bulgaros arma convertit. Primo igitur bello cum Langobardi terga vertissent, rex Lamiso eos confortat, servis BenE pugnantibus libertatem, omni-husque praemia larga promittit. Unde
omnes armati in hostes Bulgaros manus ConVertunt, omnes pene prosternunt,
spolia& arma infinita diripiunt, & gloriosissimum habent triumphum. Ex- tunc & Longobardi ad exercenda praelia semper audaciores csse coeperunt. Rege Lamisione defuncto, qui secun- 448dus regnavit; Letha pro eo regnaVir. Qui tertius eorum rex, cum annis qua draginta regnasset, succedit ei filius jus Gildehoc, quartus a primo rege e
rum. Quo de uncto, quintus rex Gildehoc regnum suscepit. Paulo post Langobardi,1 finibus illius egressi, transeunt in Rugulanda , id est in patriam
Rugorum: ubi propter terrae fertilit tem aliquandiu remanserunt. Inter ea moritur rex Gildehocus : cui succedit Classo, filius ejus. Desuncto quoque rege Clastone, filius ejus Guado succedit , septimus rex Langobardorum. Tunc egressi de Rugulanda , habitaverunt in campis patentibus, quos lingua eorum Felda vocabant: ibique tribus
Defuncto Guadone, succedit Gualtaris filius ejus, in regno octavus. Omnes autem reges illi fuerunt Adelingi, id est de nobiliori prosapia , quae apud illos dicitur Adelinga. Gualtaris rex, cum septem annis regnasset, obiit. Cui succedit Alduinus nonus in regnum qui Langobardos inPanoniam perduxit. Iste Alduinus habuit filium Alboinum, militem audacissimum; qui, dum Gepidorum rex contra Lombardos pugnaret, filium regis Gepidorum uno gladii ictu extinxit, & de eisdem Gepidis gloriose triumphavit.
Eo tempore Iustinianus Imperator legum multiplicitatem abbreviavit, &Imperium in diversis partibus orbis mirifice dilatavit: sicut in tractatu ejus, dum de aliis imperatoribus scriberemus,
His diebus beatus Binedictus abbas erat apud locum, qui dicitur Sublatus;& paulo post transiit ad montem Cassiu
Mortuo Alduino, rege Langobardorum, filius ejus, praedictus Alboinus, quem genuit Rudit inda regina, vir bellicosutimus, & per omnia strenuus, su
310쪽
cedit patri in regnum, decimus regum Langobardorum. Iste accepit in uxorem filiam Clotharii, regis Francorum,
nomine Gloisitandam: μὰ de qua genuit unam tantum filiam, nomine Ab-
Obiit interea Turifindus, rex Gepidorum: cui succedit Cunimundus in regnum, qui rupto cum Lombardis foedere, bellum cum eis potius, quam pacem elegit, ut antiquas patris sui injurias, & fratris sui necem vindicaret. Itaque
xex Alboinus, cum Avaribus, qui prius Hunni, sed postea Avares a regibus sunt 44' appellati, perpetuum foedus composuit: deinde ad indictum sibi Gepidorum praestium properavit: dum Gepidi
ad bellum procedunt,Avares, sicut cum Albuino condixerant, Gepidorum regnum invadunt. Quo audito, Gepidi in angustiis positi, & animo consternati, ex consilio suo eligunt cum Lombardis prius pugnare: deinde Hunnos , id est Avares, a patria removere. Igitur Gepidi & Lombardi bellum committunt. Hoc praelio Gepidi usque adeo
sunt extincti, ut nec unus ex eis nuncius remaneret. Albiunus in eo praelio regem Gepidorum Cunimundum Occidit, &de testa capitis ejus scyphum adhibendum paravit. Hoc genus scyphi, apud illos dicitur scapha , O Latine
Albulnus, filiam Cuni mundi occis, nomine Rosimundam, deduxit captivam. Quam quia Glotoinda, filia regis Clotarii, prior scilicet uxor sua, jam obierat, ipsam captivam in suam
perniciem sicut postea patuit duxit
uxorem. Ex illo tempore, Lombardi supra modum clitati Sc exaltati. Gepidi vero quasi extincti, perpetuo servituti Hunnorum, id est Avarorum, sunt
Igitur, cum circunquaque Dequentes Longobardorum victoriae personaren Narses chartularius Imperialis, qui tunc praeerat Italiae, bellum adversus Totilam regem Gothorum praeparans, cum jam pridem Longobardos confoederatos h Tm. II. O beret, legatos ad regem Albuinum direxit, quatenuS ei puSnaturo cum Gothis auxilium ministraret. Tunc Albulnus ei exercitum direxit, qui Romanos
adversus Gothos juvaret: quibus sus ceptis , Romani cum Gothis bellum
committunt. Quibus usque ad intern Cionem pariter cum Totila suo rege deletis, honorati multis muneribus, victorcs ad propria remearunt.
Extunc Romani , Longobardorum amici in Pannonia semper fuerunt. 1gitur Narses, deleta gente Gothorum, &hostibus Romanorum in diversis mundi partibus superatis, invidiam sibi
apud Romanos contraxit. Romani eum
apud Iustinianum Imperatorem & apud Sophiam Imperatricem, falsis delationibus gravissime accusabant. Justini
nus imperat, ut Narses ab Italia diste- dat, & Constantinopolim redeat, Longino praefecto, loco ejus in Italia constituto. Sophia quoque regina contra eum gravissimc commota, minas ei 4 Ograviniinas interebat, dicens; eundem Narsem eunuchum ita se velle deprimere, ut in lanificio & in tela texenda eum cum aliis mulieribus vivere Oporteret.
Ad quae verba Narses eunuchus dicitur respondisse, quod talem telam ei ordiretur, quam ipsa omnibus vitae suae temporibus complere non posset. Itaque odio metuque exagitatus, in Neapolim Campaniae civitatem secedens, legatos mox ad Longobardorum gentem dirigit, mandans, ut pauperrima Panno niae rura desererent, & ad Italiam cunctis refertam divitiis, possidendam venirent: simulque misit multimoda pomorum genera, aliarumque speciesr rum, quarum Italia fertilitate laetatur. Hix M aliis dictis, Longobardorum animos Narses ad intrandam Italiam vehementer allexit.
Longobardi legationem laeti suscipiunt; de futuris commodis extolluntur,& ad intrandam Italiam praeparantur. Eodem tempore, igneae acies in aere apparuerunt, Italiae sanguinem , qui postea effusus est, corruscanses.