Ex 14. T. Liuij Decadibus. Prima, tertia, quarta, in qua praeter fragmenta 3, & 10 libri, quae in Germania nuper reperta, hic etiam continentur,... Epitome singulorum librorum 14 decadum. Historia omnium 14 decadum in compendium redacta ab L. Floro.

401쪽

cir DEC. TERTIAE enta uere moenia unius ursu:sed in una urbe nH-tiersam reperitis Hilaniam .Hic sime obsides omnium mobilium regum,populorumF. qui simi in post iste uestra erunt: extemplo omnia,qμα -nc sub Carthannensibus βιω:in ditione nostra tradens ric numnia omnis hos busine qua nes illi gerere belli; pos-sῖM:quippe qui mercenarios exercitus alantro' PAEmbu mxime ψὴi ad conciliandos ammos barbaro. rum erit. hic tormenta, arma, omnis apparatur belli est:qui simi uos instruet ho lis nudabit. Pone--r praeterea cum pulcherrima opulentissimas urbe,tum opportunissima portu egrem: de terra maeris quae belli usius posunt: βppeditentur, quae cum magna ipsi habebimusuu dempsierimus h hsus multo misiora.haec illis arx haec horreum,aerarium,armamenturium haec omnium rerum receptuculum est:

hue vectus ex Afrisu cursus est: haec una inter Pyreneu ,σ.Gadrestitio hinc omnis His ama im-net Africae. Sed quoniam uor instructos ordina. tvs cngn m. ad Carthannem Nouam oppugnaendam retis uiribus er bono animo transea-s. Cuos omnes una uoce hoc βaedum Fac clamarent: eos Carthannem duxit tum terra, ris eam oppugnari imbet. Contra MagSPoenorum dux, mm terra mariφm brui oppugnationem uideret: σ ipse cupies idi distorii oppidanorum duo milia ab ea parte, qua rastra romona erant opponit quinuntis m litibus ar- rem insedit:qumuntor tumulo urbis in orientem ueruso imponit: ltitudinem aliam quo' clamor,quo subitu uis aduomsi:res lintem ad omnia osmrrere is

402쪽

bet.Patefissis deinde portu eor,quos in usa ferente ad myrabo Aum instruxerat nuttit. Romam dure ipsa praecipiente parumper orsere: ut propiores subsidi s in oertumne ip*βmmifendis essent. Et primo haud M.

paeri sistere acie,sῖbsidia deinde identidem summi Re aistris non auerterans solum in sutrem laser: sed

adeo effusis in dierunt: ut nisi receptui omniset: perminisb supentibus irrupturi fulse in urbem uiderentura Trepidatio uero non praeho maior ,3 tore urbe fuit . multae gationes pauore , ataplom deserta sunt: relictis muri: cum qua cuis erat proxrmum, desillulo ferat. Quod ubi uersias Sapio m tumulu,que Mercurisi Teututem appellant: aduertit: multis partibus nudatu defensoribus moenia esse: omnes e cistris excitos ire ad oppugnandam urbem , π ferre scalas iubet. ipsi trium prae se i enum ualidorum scutis oppositis iniens enim iam uis omnis generis telorum e maris uolabat ad urbem si redit hortatur: imperat, quae in rem fiunt: quodq; plurimum ad axendendos milium animos inter erat: αβς, temtors uirtutis,atq; ignauiae cuiusq; adest.Imque is uulnera, ac tela ruum enes illos muri,ne super lantes armati arodire queunt: quis cretatim ascendans. Et ab navibus eodem tem rore ea,quae mari alluitur,pars urbis oppugnari coe-rre est .caterum tumultus inde maior,quam uli uideri poterat dum applicans: dum partim exponunt μα- Las: mlittas dsi qua' cuis proximsi est,in terram euadere properans ripsa Asbnatione,σ certumne alis alios impediunt.Into haec repleuerat iam Poenus armatis mron. ci liis maPia,et ivns curia combi teloris

403쪽

sippeditubat, sed neque uiri,nec tela, nec quicquam aliud aeque,qu am moenia ipse sese defindebant. rara enimfaria altitudini aequari poterant: σ elio quaesainores,eo infirmior er eraneudis inm Ammus gryeuadere nUn poset: subirene dimen abi: onere ipsostavbantur.quidam hintibus similis, cum altitudo muInem oculis omist .' ad terram delati Ane. Et cum passim iamnes scitas ruerens: O imo suasu cudacia,atq; alacritus hvium cresceret: signum receptui datum est. quod stem non praesintns modo ab eundi certumine ac labore quietis obfissis, sed etiam inpos,rum dedit: DI0,σ corona cupi urbem non posse fer opera difficilia esse: tempus daturum adserendam opem imperatoribus Due . Vix prior tumultus creticuerat e cum Scipio ab defigis iam, util-neranss recenteis, integros s alios accipere simias iubet: σui maiore aggredi urbem ipse,ut ei nuntiatuest . aetrum decedere: quod per piscatores tureamn sis,nunc leuibus Ombis, ne,ubi eae siderent κα- dis perua tos per segnum,compertum habebat: β- cilcm pedibus ad murum transitum dari: eo' armatu

duxit. Medium firme diei erat: O ad tripodβastote cedente in mare aesti trahebatur aqua Pacer etiaam Septentrio ortus inclinatum gagnum eodem,llio' iis rebat:'adeo nudaverat vada: ut alibi umbilico tenus aqua es et rabbivnua uix superare Iloccura ac ratione cumpertum in prodesum ac deos uertens Scipio,qui ad transitum Romanis mare uerterent: er Arina auferrens: uiGq; ante nunquam initur humum uemo aperirent . Neptunum iubebat ducem itineris

404쪽

LIB. VI. Io 'stineris sequi: ac medio stagno madere ad moenia. . Ab terra metens labor sacredentibus eruc. nec altitu dine torum moenium mpediebantur: sed quod euntes ad ancipites utrinque i fias βιbicctos habebant Roma re ut latera insishora subeuntibus,quam aduersa corpora essent. At parte in alia quietus, er per laonum facilis transitus,stm murum ascensius inde suit .nam neque opere emunitur erat: ut ubi ipsius Ioa 'ac siqni praesidio satis creditum 'rex. nec ulla ammatorum flatio,aut c odia oppositurintentis omnibus ad opem ferendam, unde periculam ostendebatur.

Vbi urbem sine certumne intrauere: pergans isti quanto maximo cursu poterant , ad eam Hrmme circa quiam omne contra iam certamen erat in quod adeo intenti omnium uon anim selu Iucresed etiam oculi,guress pugnanti demnnums, ' adhorarentium pugnantes ut nemo sientiret ante ab tergo raptum urbe quam tela in auersos inciderum. Virinsancipitem hostem habebant. tune turbatis defensori bus metu,π moenia mptu:σ poris intus ῆris spariter restingi coepta π mox caedendo in e lis ac diastractis,ne iter impediretur oribus,armiati impetum fecerunt.Magna multitudo π muros transcendebat:

sid ipsi passim ad caedem oppidanorum uersi. illa,

quae porrem ingressa erat: iusti acies cum duabus, eum ordinibus media urbe in forum proasit, inde cum duobus itineribus fugientes uideret hostes: abor ad tu Ium in orientem uer 2mrqui tenebatur quingentorum m litum praesidio: alios in arcem in quam si Mago cum omnibus fere armatis, qui muris

405쪽

DEC. TER T I AEpulsi fueram:re u Craι: partem copiarum ad tu lamp gnandum mini param ipse ad aram ducit. Et, tumulus primo impetu est raptus: π Mago arcem cD-

gnatus delendcre, cum Omma ho hum plera uideret: ne stem ullam es*.se,aroems,σ pr trium de- ssidit Quoad dedita arx est: caedes rem urbe passim fictae:nec ulli puberum,qui obuius fuit: parcebatur. Tum signo dare caedibus finir βεις. ad praedam

victores uersi quae ingens omnis generis fuit. Liberoαrum crepitum uiritu fixus ad X milia mptu. inde, qui oues Novae Carthagnis erant: dimisit: urbemcu, er βa omnia,quae reliqua eu bellum fecerat: restituit. opifices ad duo milia hominum erant. eos publicor fore populo Ro-eixit,cum ste propinqua liberre. nr:si ad mm kria belli enixe operam nau sint.ωα

teram multitudinem incularum iuuenum,ac ualidorum seruorum in classim ad supplementum remigum dedit. I auxerat nauibus octo Minuu cIas m. Extra hanc multitudinem Hil a ru obsides erant quo rum perinde,ac si sociorum liberi essine: cura nabitu. Captus'apparatus ingens belli: mi pultae m. xmae 'me' centum uignita minores CCLXXXI: . balistae maiores XXIII: uores LII: scorpionumiorum, uorums,et armorwm,reloriamq; ingens numerus: signa militaria LXXIIII. Et auri,argentis reIam ad imperatorem magnri uis . paterae a rea

fuerunt CCLXXVI, librae firme omnes pondo rogenti sim , signatis decem octo millia er CCC

pondo: in or m argenteorum magnus numerus .

Haec omnia C. Flaminio quae kri appensa adtinmera

406쪽

milibus urbem custodire iugo , ipsi in castra leponerreduxit: fissosq; mliter omnibus uno die belli operibus pippe qui er acie dimo sint: π im mpienda

urbe rentum laboriue,periculis adissent: ω' capta, cuist,qui in arcem cunfugeram: iniquo etiam lom pu-vusn0 curare corpora iussit . Postero die Mutibus, naualibus f βctis onmiscatis, primum diis i mordilibus laudes,gratias s ent: qui si non urbis solum opulentissimae omnium in Histatua uno die comporem Facsitit: sed ante eo congessisne omnis pene' uricae, atq; Hi aniae opes: ut nos ho*bus quicquam relin. quere r: cr bbi,ac Due Omma super seM. Militum

deinde uirturem collaudauit: quod eos non eruptio honDum,non altitudo moeniwm,non inexplorare stritu nuda, n missium in alto tumulo situm,non mum tissima arx deterruiset: quo minus transtenderent omnia: perrumperentq;.Itas quianquam omnιbus omnia deberet: pretium tumn muralis adronae decus eius es: qui primur murm ascendist, profiteretur:

qui se dignum eo duceret dono Duo prosisse Ans:

Tγberilius centurio lenonis quartae,σ Sex. Dinnus socrus naualis. Nee ipsi rem inter se acriter adntende

407쪽

DEC. TER T IAE minum.βciis C. Laelius classici leIonariis M.fensis promi s Tuldi ς aderat. Ea cvntentio cum prope ρα ditionem ueniret: Scipio tres recuperatores cum se dammm pronuntiasset: qia a vitae musa,aesbbusq; auditis ivlatrent: uter prior in oppidum transscendis ei: Caaelio M.Sempronio aduocatis partis utriusque Corneliis Claudium de medio adiecit: eost tres recuperatores consedere, causam ignoscere iussit. Cures eo maiore aretur cerrumne: quod admoti rentia inrigvitutis non rem aduocati,quam moderatoressiarior fuerant: C.Laelius relicto cunsio,ad tribunal ad Scipionem acredit: eums docet: rem sine modo,ac modessa aI: ac prope esse, ut manus inter se constraneinaeterum etiam δε uis absit: nihilominus dere bibiti exemplorem an quippe ubi fraude, ac p-iurio decus peretur uirtutis. Sture hinc lenonarios mibus,hinc classicos, per omnes deos apparatos iurare mais qua uelint: quam quaesisam uera esse: σob

stus Glitaria, aquilas, sacramenti s religonem. Haec se ad eum de sententia P.Cornelii, ' M. Sempronii deferre. Scipio cuilaudare Laelio,ad cuncionem aduocauit: pronuntiauits: si fatu compertum habe-ve : Q Τγberilium, ta Sex .Destrum pariter in murum ascendisse: sis eos ambos uirtutis musa curonis

muralibus donare.T- reliquos,prout citiusq; meritum,uirtus s erat:donauit.ante omnes C. tium praefectum classis,o omnivnere laudis sibimen i aequa

obsides ciuitatum Hilaria uocari iussit quorum q a

408쪽

tus nume rus fuerit: piget scribere: quippe ubi alibi CCC firme', alibi DCCXXV fulse nnueniam.

Aeque'alia inter authores discrepant. Praesidium punicum alius X,alius VII,alius baud plus,quam duum milium fulse scribit. Captu alibi decem milia cupitum,alibi Apra V σ XX,inuenio. Scyrionumiores, nores s ad LX cures stri r- :si inorem graecum jequar Silenum . si Valerium Antiatem: mior- βorpionum fix milia, innorum XIII. adeo nullus mentiendi modus est. Ne de ducis bus quidem conuenit pleris Laelium praefuisse classis sunt qui M.Ιumum vilanum dicunt . Amen prae- μέρη punim praesidio : deditums Romanis, Antias Valarius: Magonem abi friptores tradum. Non denumero nauium c dirum,non de pondere auri, atq; argenn,σredactae pecuniae innuenit.Si aliquibus asa

sentiri nec ste est: media sim ima ueriue fiunt. Caeterum sapio uocatis obsidibus, primam uniuersos bona animum habere iussit.uetuse eos in populi Ro-pore latem : qui beneficio,quam metu obligire bo nes mobi: exterasq; vnter fis,ac socierete iunctis haberer quam trisb fabiectis fruitio.deinde acu piis momim-bus miretum, recensiit c rixos: quot cuiusq; populi sint: π nuntior domum misit: ut adsiiss quiues reucipiendos ueniret. si quarum frae ciuitatum lepti aderant: eis praestentibus βιος re bruit. caeteroris Grabenigne tuendorum C. Flaminio quaestiri attribuit Intra haec e media turba obsidum mulier magno na-t Mandonis uxor,qui pater Indibilis Ilerretum Re

409쪽

DEC. TER TIAEllari s coepit: ut curam,culiumq; 'minammmpesus custodibus commendarer . Cum Scipio nihil pro fecto de utur dice ret: tum rusus mulier,haud minini isti fiamus: inquit quid enim huic fortunae non satis tralia nubi cura aetatem harum intuenti nam ipsa iam extra periculum iniuriae muliebris sim) animum μmulat sebant aedite forma florenter cisas eam Inibitu sitim,eaes nobilitate pari: qκα ommeream pro parente mlibant. Tum Sapio, ae, populis Ro disciplinae causeficerem:inquit: nequid, Fodsm tam us quam essit apud uos ruiolaretur . n nc ut id curem inpensius: ucstra quoq; virtus, dignitassyrit: quae nec in malu quidem oblitae decoris matronatu ei's. s sextae deinde integritutis uiro tradidit eas: tueris haud secus uerecunde ac modeste, quam aut m sonisus ac matres iusit. Captiua deinde P litibus adducitur ad eum adultu virv,adeo eximia Arma: ut quacunque incedebat: cvnuerteret omnium oculos Scipio percunctatus patriam,parentess, intere aetera antepit: destonsarem eam principi Celtibero rum adolestenti: cui Lucrio nomen erat Extempli ivtur parentibus, sponsos ab domo accitis, cum interisnaudiret deperire eum stonse amore: ubi primum ueαnis: ac ratiore eum stermora, quam parentes alloquitur. I uuenis,inquit,iuuenem appello minor sit in ter nos huiussermomsuerecundia . Ego, cum stonsa tua vocita a' litibus no Dis adme deducti es et: μα

direms eam tibi cordi cse: 'misso rei fidem et quia ipse , si Di liceret, Iudo aeditis praesertim ille- ,σ bem Ieptimos amore: σ non Rel lib. an

410쪽

LIB. VI. II et

mim vostrum o palpet: uetuam mihi dari stonsam inpensim amanti uellem: tuo, cuius stonsa est: amori fueo. Furiston ama apud me: eade,qua apud soceros tuos,parentes Fos,uerecundia struum est tibi : utina violatum, dignum me, te s dari tibi donum pos Dbanc mercedem unam pro eo mnere pacificor: a -οις populo Ro sis sit me uiru bonum credis esse: quatris patrem ,patruumq; me iam ante hae sentes novanersicias multor nostri sim les in ciuitute romana esse: nec ullum in terris populum hodie diri posse: que nur tibi bosem,tuus ese uella: aut a cum las. : Adolescens simul pudore, pudio q; peroeses, dextra Scipionιs remens deos omnω suocare ad gratia illi probe referendam: quomam sibi nequaquam satis seruiretis proso animo,atq; illius erg: si esset. Parentu inade, o gnans uirgims appellat: qui quo mam gratis sibi redderetur uirgo: ad quam redimendam satis mare gnum attulissent auri pondus'. orare Scipionem, ut id ab se donum acciperet e coeptrunt: haud in re eius rei apud si gratia 're affirmantes: quam reddam mauiolatae foret Mirginis. Scipio, quati tantopere peteret: acreptur m se polatu poni ante pedes i sit: uomtos o AEd se L crio, si, per dotem,inquit, quam acrepturus a o rsocero es haec tibi a me dodilia dona amederae .aurus

dissere,ae sibi habere iussit . His lxtus donis honori bbusq; dimisus domum , inpleuit populares laudibus, re meritis Scipioms.Venise dijs simili m iuuenem, uincentem omnia cum armis,tum bemgnirem,ae

beneflcbis. Itus delectu clientium habito, cum detonsimile et CCCC epibus intra paucos dies ad Sa