장음표시 사용
61쪽
videat, si habent licentiam nostram ad docendum . Cap. XVII. s I vero Visitator aliquos in visiratione condemnauerit poenis pecuniarijs, illas pauperibus locis pijs diuidat in proprio loco ante Notarium visitationis.. Cap. X VIII. FAciat etiam memoriam in aliquo libro prouisionum,
sententiarum, mandatorum, quae in visitatione secerit, ut postea videat,qualiter quae ordinauerit sint adimpleta. Cap. XIX. - Vret praeterea,Vt audiat omnes Sacerdotes Missas celebrare, S attentd consideret, ata in caeremonin sit albo uis notabilis desectus.
N Cap. XX. 1N visitatione nihil omnino exigat a visitatis propter id,
Quod laxatum,& consuetudine introductum reperitur.
Cap. XXI. Y Fgata praecipue notabiliora in resto, seu quintemio
. vilitationis describat, ut melius valeat scire, an compleantur.
Ο s Dominus Bernardus Gasco, Dei ac sanctae s dis Apostolicae gratia Episcopus Magariensis,& de ' Consilio suae maiestatis; omnibus vicinis & habitantibus in ista Ciuitate,seu Terra, tam viris, quam muli ribus cuiuscumque status,& conditionis sint salutem de gratiam. Notum secimus, quod sancti Patres Spiritu sancti illuminati in eorum sacris Concilijs sancte, ac iuste coimstituerunt,ut omnes Praelati & Ecclesiae Pastores personalibter,& legitimE impediti existentes, deberent per alios ordinarie facere generalem Inquisitionem,& solemnem V isit,tionem
62쪽
O II. Pars Const. Disci a rariensis.
tionem, seu sinitinium Visit ira morum omnium suorum subditorum, tam Clericorum, quam Laicorum,& status Ecdictarum, Heremitoriorum, ac Hospitalium, & Momtis Pietatis, Confraternitatum, SI Omnium aliorum loco. rum piorum diuino cultui dedicatorum, ut totum ad Dei nostri seruitium Sc animarum salute dirigatur; quod conistit manere in gratia S charitate remotos a viiijs,5 peccatis praecipue publicis,& notoriis,quibus non solum Dominus noster offenditur , verumetiam in republica,& populo sequitur magna perturbatio S scandalum, pracbendo sibi inuicem malum exemplum, S occasionem male vivendi,& peccandi, quam ob causam peccata publica sunt, dobct ςstimari grauiora,& periculosiora,& in maiori damno.& detrimento conscientiae Praelati dissimulantis,& no agentiis suam debitam diligentiam in puniendis, SI corrigendis peccatis publicis. Et ideo pro exoneratione nostrae com scientiae,& co,quod expedit saluti spirituali vestrarum an,
marum,& conscientiarum: Vos hortamur& monemus,ac in virtute sanctae obedientiae mandamus omnibus tam ubris,quam mulieribus mentibus aliquid ex infrascriptis,sta aliquod aliud vitium, vel peccatum publicum, & manis num , veniant di manissestent nobis omnia siccrc E. In primis, quia bonum Ecclesiae consistit praecipue in bonis ministris in quibus etiam in magna parte salus animarum consistit propter bonum exemptum,quod aliis tr dunt , eos dirigendo ad viam cocli cuni sancta, & bona doctrina, & cum corum bona vita portantes. Si scitis, quod Curatus,seu Archipresbuter, Beneficiati, Capellam, S ctistae bene seruiunt in suo officio Ecclesiaria,& si celebrant diuina cilicia, Missas, S Vesperas, suo tempore, veluti debent tenentur cum Omni deuotione, vel si fecerint albquem desectum notabilem. I tem si scitis,quod dicti,seu aliquis quicumque Clericus receperunt sacros ordines ante legitimam aetatem,vel si v
63쪽
eeperint, seu celebrauerint existentes ex remunicati, seu suspensi,vel interdicti,vel irregulares,vel sint Apostata vid licet si existentes professi reliquerant habiti. m , Vesrec perintdictos ordines seu beneficia per Simoniam,vel ali
. Item si scitis,quod dicti Curati, Beneficiati, seu Capes-lani noluerint baptizare, neque administrare alia sanctistima Sacramenta, nisiptius sibi tradant consuetam elaem synam, et si receperint ultra ius sibi competens, et si r liquerint administrare dicta Sacramenta die, noctuque infirmis in eorum necessitate toties quoties fuissem necessaria: vel si eorum culpa seu negligentia aliquis ex hac vita decemsset absque confessione, vel communione, vel exu ma unctione,vel absque sancto baptismo.
Item si dicti Curati, Bintactati, M Capellani visitant
in mos. Et si necesse est ut agere facianteorum testamenta
veluti tenentur pro exoneratione animarum eorum.
Item si saltem diebus Dominicis Aduentus & Quadragesimae publicae in Ecclesia docent doctrinam Christiana
videlicet, virtutes Theologeses idest Fidem, Spem, &Charitatem, & Symbolum Apostodorum,& quatuordecima ticulos Fidei S orationcm, Pater noster, & Aue Matia. MSalue Regina,M decem legis Dei mandata, quinque E esiae praecepta, quatuordecim opera misericordue, septem spiritualia, & septem corporalia, septem Vitia seu peccata mortalia, oc omnia alia saluti animae necessaria. Item declarare debeatis eorum vitam,& conuersationEli de se ipsis bonum exemplum tradant. Itaque sint speculum S lux populi christiani:vel si manent in aliquibus nec vitis publicis, videlicet.si sint alearum lusores, seti aliorum ludorum iure prohibitorum, vel si habent conuersationem mulieribus inhonestis impudicis, vel si habent publivis cocubinas,vel habent in suis domibus personas inhon
tias, vitio luxuriae,suspectra,vel si publice tali vitio notetuni Item
64쪽
G II pari Const. Diste. Mariniensis.
Item,si tractant cum charitate suos Paroclitanos dantes eis bona doctrinam, & exemplum, & si pacem procurant,& concordiam eos excusantes ex cotemptionibus, litibus,& discessionibus, vel si dant causam,ut tales faciunt contentiones , & discessiones , vel si noctu ambulant per vicos, M plateas cantilenas cantando, sea,vt dicitur, villanellas culautis, & aliis instrumentis musicis, vel si portant arma prohibita , vel habitum inhonestum, S prophanum, vel si posetant sp5sa vel alias mulieres manibus,vel brachijs,vel e lubrando per vicos,& plateas publice, vel si faciunt alia indocentia, dc scandalosa eorum dignitati, dc statui Item dicere,*declarare debeatis si complent anniue saria, & Mistas legatorum, seu memoriarum, quae sint e
. Item dicere, & declarare debeatis si Archidiaconi, Alta
bates, Archipresbyteri, S Uicarii munera receperint inim ste,& indebith iudicauerint per affectionem seu passionem, vel si recipiunt ultra ius eis competens, vel excedunt sermari iure, S Synodalibus Constitutionibus stabilitam. Item,*nutiare debeatis, si scitis,quod aliquis Clericus seu Laicus habeat aliquam domum haereditatem, seu possessionem Ecclesiae maragmarum , vel Beneficiorum, Cappellaniarum, Hospitalium, vel Heremitoriorum, seu Confraternitatum, vel Monasteriorum, vel Montis Piet , iis, vel alicuius loci pii alienati, occupati, seu ruperit limb tes, seu eos vendiderit aSsque licentia Praelati. Vel si scitis
quod tales domus non bene reparentur x vineae bene colantur dictorum locorum piorum.
Item dicere, annuntiare debeatis, si scitis,quod in populo sit aliqua persona laica, seu secularis , & alij,&quicunque viventes in peccatis publicis, & praecipud si scitis, quoci aliqua persona sit haeretica, seu famam haeretici h beat, seu non bene loquirur de rebus nostrae sanctae fidei
ac Christianae religionis,vel si scitis, quod secerit coceffecit, vel
65쪽
vel annuntiauerit sacere aliquas ceremonias,vel ritus Iudaicos, seu Gentilicos, seu Mahumeticos, vel alios cuiuscui
que infidelitatis , seu sectae reprobatae a sincta Ecclesia
Item si talis aliquam persenam magam, incantatricem sortilegam, vaticinatricem, seu quod sest,& utitur,ut dicitur,fare legature, gittarii occhio, chlamare la mella, vel f ciendo c emonias, ut dicitur,cum to cribo, ut inueniat, &sciat ventura, & ei jcientes sortem,ut dicitur,cum la carta chiola con romate, con to blanco di i ouo, seu cum cera liquefacta,& alijs modis vaticiniorum, vel si scitis quod albquis habeat aliquos libros coniurationis superstitionisii resum, vel quod iure sint reprobati ab Ecclesia, ves portat aliquas dominas cum breui,&caracterib , quae non intelligantur,scriptis super cartam virgineam in collo, seu in aliqua parte, venire,dc publicare,& eosdem ferre debeatis, ut eos videamus, S examinemus,si sint boni, & catholici, seu non, vel quod aliquis pactum habeat tacitum, ves e pressum cum ciaemone dc responsum ab illo expectet. Item si aliqua persona facit vanam A diabolicam super stitionem cum sanguine humano, ut inueniret, ut dic,
Item venire,&declarare debeant, qui scirent, quod albqua persona, quae commiserit sacrilegium atrociter coim tendens in Ecclesia , seu cimeterio, seu in aliquo locos, ero manus inlinens Opprobriose in aliquam personam eo Hesiasticam seu prophanauerit tale cimiterium, seu locum sacrum in ipso congregationes faciens, seu concilium p blicum, seu conuiuium edere in Ecclesia ludos, & demo strationes comoediarum indecentium, & prophanarum iure prohibitarum, vel si aliquis dormiendo, vel edendo, seu salutando in Ecclesia pernoctauerit.
Item dicere, declarare debeatis, si scitis, quod aliquit ores, seu personae publice blasphemantes nomen Dei, I α & sanctis-
66쪽
& sanctissimam Trinitatem Mariam virginem, & sanctos , seu diabolum sanctificaret, vel aliquis excommunicatu cum animo obstinato perseueraret in excommunicatione, ac absolui & satisfacere non curaret, vel quod aliqua persona Sacramentum consessionis, & communionis, testem semel in anno non susceperit veluti sancta mater Ecclesia mandat,praecipuE in quadragesima. Item declarare debeatis,si scitis,quod aliquae Missae trige. nariae, seu anniuersariae non sint satisfactae, & generaliter aliqua testamenta, seu legata operibus piis defunctorum, quae adhuc non sint completa: dc mandamus omnibus notarijs, omnibusque alijs habentibus talia legata, codicilla . testamenta serant, & pr sentent coram nobis, ut videamus s sint integre completa, δί satisfacta, ut adimpleatur, Msatisfiat, quod deeriti Et si aliquis impedierit aliquem sua testametu facere pro exoneratione animς scientiς supItem qui sciret aliquam personam facientem officium Lenae publicς persuacientem mulieres honestas ad peccandum , vel habeat foeminas inhonestas ad tume lucrum. Item dicere & declarare debeatis, quis sciret quod, aliqua persona secularis solutus, seu soluta coniugatus, seu . coniugata quod sit publice concubinarius, vel concubin, ria. Vel aliqui coniugati non agant vitam maritalem cum suis uxoribus, & uxores cum suis viris, vel separati sint. Et quis sciret, quod aliquae personae non receperint benedictionem in faciem Ecclesiae, ac simul tamquam coniugatae vivant. Et si sint aliqui coniugati consanguinei cxistentes intra quartum gradum consanguinitatis, siue assinitatis,feri cognationis spiritualis in eo, quod Ecclesia prohibet . Vel scit aliquod aliud legitimum impedimentum, quo in matrimonio perseuerare nequeant, videlicet si aliquis corum fuerit coniugatus bis aut pluries, uxoribus vitiis existenti bus, vel contra: quod mulier haberet duos viros vivos existentes. Vel qui scire quod aliqui,seu aliae personae quae Sa
67쪽
eramentum matrimonij clandestine cotraxerint per manus' secularium antequam primo fierent tres debitae moniti
nes publice iuxta iuris canonici,ac sacri Concilij Tridentini dispositionem . Et quod presbyter seu aliis sacerdotes sine sua licentia eos coniugauerint. Item denuntiare debeatis,quis sciret, quod aliqua persinna manducasset carnes in die Veneris, vel Sabbami, vigiliis quatuor temporibus,& quadragesimae prohibitis a Sancta Romana Ecclesia, absque legitima licentia.
Item denunciare, & declarare debeatis,quis sciret stelam ratores, S mali lucratores,ac personas foenerantes,videlicet boues, Vaccas, oves, & quaecunque alia animalia cum pacto,quod debitor soluturus sit tantum in anno , & insuper quod restituturus sit eundem numerum illorum anim
lium, que ad censum acceperit Vel quis sciret, quod aliquς
personae vendunt frumenta, & quamlibet aliam mercaturam in creditu, & ut dent increditum, & aliquid temporis expectent, carius vendant pretio facto numerata pec
nia. Vel si quis sciret, quod aliqui tradereriecuniam ante, ut emant quamlibet rem antequam sibi assignata suerit res, quam emunt,videntes,quod proximus sitin maxima necesutate, quod vilipendet sua bona, ut tunc vilius emat. Vel si tradunt, seu ponunt pecuniam in potestate mercatinxum ad lucrum dumtaxat, & non ad perditionem. Vel si aliquis mutuat pecuniam, seu aliud, S facit pactum tu citum, seu expressum, ut cum solueret aliquod ultra pretium daret. Vel si aliquis in pignus aliquam possessionem
accipiat, & in finerestitutionis usufractum possessionis r compensat pignoratς rei. Illo tempore quo fuit pignorata, Et si quis sciret de quolibet alio vitio, ac peccato publico. Item si scitis quod aliquis Notarius aliquem contractu secerit foenerationis , sciens, seu suspicans verisimiliter vel renouauerit contractus pallantes foenerationum M turpialucra..
68쪽
o II. Pars Const. Diarcinarariensis.
Et quia quod supradictum est legis dispositione prolib
bitum , & est in contemptum Dei nostri, & in magno ansemarum periculo scientium, dc facere consentientiu , 5 n bis tanquam vestro Pastori, ac catholico Praelato conuenit mederi in rebus supradictis, δί euitare damna, & mala i de uenientia: propter hoc vos monemus, & hortamur, ac in virtute sanctae obedientiis, necnon, S sub poena excommunicationis maioris, mandamus quod infra dies nouem quos nobis tradimus, & assignamus pro tribus canonicis monitionibus quas legis dispositio requirit,tres pro prima, tres pro secunda, & tres pro tertia, ac omnes pro Vltimo,& peremptorio termino, ut denuntiarer reuelare, & deci rare debeatis quod supradictorum, seu aliorum quorumcumque uitiorum,& peccatorum publicorum uobis est notu, nobis in domo ubi residemus Na uiso eo quod reuelabitis ac declarabitis prouideatur quod couenit ad Dei seruitiu dc utile animarum,& conscientiarii uestrarum. Et contrarium facientes istius nostri mandati, ac in nihil habentes supradicta, dictoque termino elapso habitis pro repetitis supradictis tribus canonicis monitionibus tamquam personae contumaces S rebelles S promulgamus contra uos,& contra quemcumque uestram sententiam excommunicationis maioris ex nunc pro tunc uos excommunicamus
inscriptis , ac omnibus confessarijs prohibemus,ne talem absoluant, qui inique, quae scient, dicere, dc reuelare reliquerint quousque, coram nobis revelent, seu coram n stro Vicario generali, vel Vicario foraneo terrae ubi fuerit, SI confestarij cos interrogent in principio consessionis, si aliquid supradictorum sciunt quia cum tales cotumaces,& inobedientes sint excommunicati , & reseruauerimus absolutiones talius excommunicationis nequeut illos a soluere in cuius testimonium dare mandamus,& dedimus hanc nostram chartam subscriptam nostro nomine, dc ex infra cripto magistro Notario. De
69쪽
De vitari, honestate Clericorum.
V i Sancta tangunt, ut sint Sacerdotes, & reliqui Ecclesiastici ministri sanctos oportet esse, de sine repraehensione, ut dicit Dominus per . Prophetam: Sancti estote,qui sertis vasa Domini. Ideo omnes attendant, ut in repraehensibiles appareant. Cap. II. N primis vero Clerici omnes continuo coronam, seu Cl. γαλ lericam apertam deferant in capite, prout uniuersa seue iuuat Ecclesia sancta Romana, quae est in signo militiae spiri tualis, & stigma Clericalis ordinis,quo a secularibus dignos μὴ σcuntur, oc segregantur, qui in hoc negligens reperietur, Hye cicorrigatur, & cogatur eam deserre, M tarenis tribus mul- ctetur, S pauperibus erogentur. - , Cap. III. QClerici CLericali etiam honestati couenit barbam non nutrire a-σ Gnec comam, & sine mustaceis sui vulgariter dicitur in GViri sH---errie, ut sacri Canones ordinant, quod etiam eis iniungimus obseruare, dc in hoc negligentes per Vicarios corrigantur , M puniantur tribus tarenis, & pauperibus Moho
p. IIII. H Abitus etiam exterius honestus, & decens clericali
ordini conuenit, ut morum animique modestiam extrinsecus etiam ostendant ideo volumus, ut Clerici omnes praecipue in sacris ordinibus constituti deserant seu, nam talarem cum manteo de panno nigro, nec pretioso, nec vili, cum beretio nigro in capite, ut mos est, nullam vestem sericam deserant, nec rubet,vel viridi coloris. n- trauenientes vestem perdant. Nec Vesticu
70쪽
IL Pars Cons. Disci a Uriensis.
Cap. V. Ec anulos porten t, nisi ratione dignitatis, nec scissioram in calceamentis, neque in vestibus, nec miscias ad collum, vel manus latiuintas, seu crispatas, lamnanam secularia & piofana sunt, & animi imperfectionem dem strant, δά qui continuenerit, Vtin eo puniatur,in quo doc . r. liqui quod male desert iuste perdat. Denique ei prohibe- de is, o mus omne illud, quod honestatem ordinis offendit quin-hρη in pars preti, seu valoris denuntiatori applicetur. Cap. VI.DVm iter agunt, liceat eis breuioribus vestibus uti serii ta debita honestate, & decentia.
Cap. VILP Raeterea in verbis, & factis demostrent Clerici modestiam,&honestatem, S grauitatem, ita,ut reliqui eoni exemplo aedificentur, & in bonis moribus confirmentur. . In hoc vero delinquentes secundum eccessus modum d biiEpumatur,& qui ex eorum malo exemplo exscandalietati suerint, gaudeant in corii punitione & conuersione. Cap. VIII. c.clerici Rohibent etiam sacri Canones, Clericos ad aleas velo scia de taxillos, nec ad alios ludos profanos ludere, nec etiam σ ludentibus adesse. Contrauenientes moniti prius pro unaquaque vice una Uncia condemnentur, & quinta pars d Ast b; nuntiatori letur relique pauperibus arbitrio nostro,&,qui seloies. ter fuerit inhoc condemnatus,quia incorrigibilis est, carceribus emancipetur per mensem. Cap. IX. QClerici . Via arma Clericorum orationes sunt, ut dicit Apostomnim de lus, arma militiae nostrae non sunt carnalia: ideo omni-' -- σ no prohibemus Clericos arma portare, nec offensiua, nec V'' defensilia Qui vero in hoc deliquerit, etiam si postea conuincatur, nec in fraganti delicto deprehendatur, dum t men intra duos menses accusetur arma perdat, & paupe