장음표시 사용
91쪽
. LYCURGItis, quum in causa non fraui Ieges nee regi
M sed Lycurgo euenit, quod fere solet his, qui cu corruptis populi moribus bellu suscipiti t. Diuites hoc genus institutionis indigne ferebant, coortiq; sunt in illii, & nosolu puitiis insectabant, veru et saxa in ilia
iaculabant, conantes eu Iapidare. At quum urgerent persequentes, dilapsus est per fo- ruin, ac reliquos quide fugiens anteuertit Alcander aut pertinacius insequens fuste respicienti in tergum,extrudit oculu. Hi CAlcandrii quum nox deditu publico decrer' to accepisset puniendum, nec ullo affecit incommodo, nec incusauit: sed quum illum sui instituti socium haberet, effecit, ut & ipsum Lycurgum &vitae ronem, quam cum eo egerat, pr dicaret: nec victum modo, sed uniuersam ciuium educatione amaret qua Lycurgus induxerat. Porro mali qS accide rati monumen tu locauit dicatum in te plo Mineruae, cui ab aereo delubro nome Chalcioeco, deaeq; cognometum addidit ut Oditiletis diceretur: nam Dores Lacedaemonε incoletes, oculos optilos vocant, ab opto , quod Graecis sonat video . Et hic habemus geminum exeplum : alterum admones no absq; discrimine mores ciuitatis corruptet vitiis, ad meliorem frugem reuocari: alteruin signis toleratiae, quae ex hoste capitali reddidit amicum ac propugnatorem, quem et
di necasset,ut ipsi licuit,nihilo tam e minus ipse fuisset Iustus, de uno legum suaru d
Percontanti quam ob causam non uter nuria, tur legibus scriptis, Quoniam, inquit, eru-
92쪽
pro ratione temporis expediat: dignific3nsscripturam non mutari, quum pro Varietate occasionum vir probus,& sapiens I 'penum ero cogatur mutare consilium . Ea res
nominatim praescribi non potest. Satis est ciues honeste fuisse institutos. Hi sua spo te videbui, qd pro icmpore facto dit opus , Rursum aliis percontantibus qua ob restatuisset, ut ad aedium culmen impone lusabri securi uterent. ad fores vero ad dedasiola serra,neerito alio instrumento: Vt, in- ις quit, ciues mediocritatem seruet in Oibus, quae in des inferunt, neq; quicqua habeat earum rorum,que apud alios sunt admir Loni. Videbatur enim indecorii, si sinistrude ac vile si pellex inseretur exotica, pretio cara, arte operosa. Id ne fieret, ipsς quoilam modo fores admonebant. Hinc at ut ac Na; cidisse, quod Leotychidas primus apud La tur Mι-
con es rex, quiana enaret apud quendam .cernere tq: tectam domus sumptuoso appa 13.a- .ratu facturn, a lacunaribus ornatum, roga ro. ar.
bat, hospitem num ligna apud eos quadra-.ta nascerentur: adeo luxum esse putabat naturam artificio corrumper. - οι Rogatus aliquando Lycurgus, quam obiem vetuisset frequenter aduersus eosdem tu am expeditiones agere: Ne, inquit, dum crebro
sese defcndunt : bellandi perii iam Vis dii apoxolligant. Vnde Agesilaus grauiter accu- satus est, quod crebris in Boetiam ope&tionibus ac bellis , Thebanos Laced moniorum hostes ad repugnandum induxisset. Nam cu Antalcidas vidissetillum sau-- ,, .cin exprobrauit,sp Thebanos praeliandia te docuisset, quia anth nec scirent bellare,
nec vellent: Prsclara, inquit, doctrinae tu F iiij merce-
93쪽
mercedem habes, si Thebanos nec anim tos ad bellandum, nec exercitatos,vel in ubios consuefeceris, docuerisq; bellii gerere. Hoc stratagema latius et patet, videlicet ne saepi' cu iisde litigem', aut pledamus, ne de assueti vel atemnant nos,vel superent'.
Alio quopia percontante, quam ob re virginu corpora cursibus, luctis, discorii ac te lorum iactibus fatigaret: Vt, inquit, foetua proseminatio ab ipta statim radice, validia invalidis corporibus initiu sumens, recte germinet: Simul ut ipset in perferendis pase tubus, facile simul & generose certent a uersus pariendi nixus doloresq; et postremo
si qua incidat necessitas, possint & pro se, Se
pro liberis,& pro patria pugnare. Intellexit vir prudens quanta rerum publicarum pG αἰ- stis ocium atq; ignauia. Contra mod na ma- ratos labores et corpora reddere tu firmi ferula. ra, tum salubriora, unde nec virginibus permisit in octo vivere, sed has quoq; masculianis exercitiis quodam odo vertiti masculos,
quum in plerisq; diuitatibus perdelitias aeluxu masculi transformarent in foeminas .c o Caeterum quum essent,qui vitio daret, .
virgines in pompis ac ludis solennibus nudas exhiberet oculis esum, causamq; cur id instituisset, requireret: ut iisdem,inquit, cu mascul is rationibus institutae, nihilo sin tirulis inferiores vel robore,vel salubritate cor- ΟΠ, vel animov virtute ac generositate, stuloq; verae Iaudis, vulgarem autem gloria contemnant. Vnde tale quiddam fertur de --- Gorgone Leonidae uxore: Cum qu da vi,' rem ex babile est, extera mulier illi dixisset,Sol Laalia Α- caenae vixis imperatis: respondit, Nimirum es per sola viros parimus. Hoc exemplum nec in
94쪽
ia ΑΡ HTH. LIB. I. masculis, neci puellis imitandu ce suerim: Πuri
hactenus tamen conducit, ut stupidum pii asi quAdorem, qui frequeter obstat honestis actio- piam. nibus, ab qtate tenera excutiamus, statimq; discant nihil escte vere pudenda Praeter turpitudinem. Innumeras vero reperias, q n Puri datae vehemeter erubescat, si qd pter hone- prso .stu dixerint, secerintve, non mutent colore. Ar-ἀsunt item innumerae, quibus amictus, Viis . lior, cultusq; simplicior genas rubore tingat, contra gloriosum esse ducant si splendido vestitu prodeant in publicum, neglige tes earum rerum, quo verum probrum, Vera inq; Iaudem adserunt. Cuidam percontanti, qua obcam lege ca- ...uisset, ut sine dote vimines elocarentur: Vr, inquit, neq; 22 inopiam ullς relinqueren- Πωιν autur innuptae, neque ob diuitias expeteren- gemea. tur, sed ut iuuenu gsq; ad puellae mores re- - espicies. ex virtute faceret electione. Eade deca fucos es ornameta ub' aliae forma vel fingere, vel comedare solet, ex urbe submouit. Vt ubique vir egregius studuit aequalitati . . Idem quum certum tempus praescripsis νς set, quo puellae nubere, iuuenes ducere de- berent, interrogatus q uur id statuendu p rarit: V inquit, soboles ex adultis ῖsectaeq; . aetatis parentibus nata,valida sit & vepeta. Ex coitu praepropero no solum laedunt m pora gignetiu, veru et proles nascitur imbecilla. Tum qui ante tempus dant operam si beris, carent apud illos autoritat quam ae- tas conciliat: rursus qui vergente iam aet te,nec fruuntur liberis sui nec eos possunt ad perfectam institutionem perducere, morte tentoq; praeuenti.
Altero quodam admirate ruam ob re Feri eta tuisset
95쪽
. . tuisset sposum cum sponsa simul dormim sed statui Tei,vtvterq; cu suis equalib' maximam diei parte versaretur, cuinq; his i tas noctes quiesceret, cu sposa vero furtim ac verecunde congrederetur: Primum, inquit,ut corporibus ement validi, si non ute- c. - retur congressu ad satietatem : de inutillis mod/- amor mutuus semper maneret recens ac viratin. gens: deniq; ut 'i' ederet robustioics. Hoe hoc dem uest patriae patre agere, nusquam non ad uigilare ad rei p. utilitatem, ciuinq; tu animis, tu corporib' undiquaq; Mulere. Quin & unguenta eiecit e repu. taquam gu/n olei corruptelam ac perniciem . Nam oleuia . odoribus vitiatum nullum habet usum, nec ad esum, nec ad membrorum unctionem: atq; dum rem necesibria ad de itias cor Drumpunt,fit ut minor si copia .r . Sobmouit& tinge di artificium, veluti sesus adulationem. Etenim dum color bladit oculis, natura rei corrumpitur. In summa cunctis orna dorum lenocinio corporu artis D,lia ficibus Spartana urbe interdixit, ut qui maria, artibus bonas arteis corrumperent: propterea quod huiusmodi delitiis ciues a salta
bribus ac seriis exercitamentis auocaretur.
's : Tanta porro erat illis temporibus uxorii Oddi- Pudicitia, tantuq; aberant ab ea facilitate 8 . q post inuasit, ut prius esset incredibile ad ulteri j crimen apud Spartanas inueniri: Fe turque dictu cuiusda vetustissimi Spartani Gerade, qui rogatus ab hospite quoda, quid δεθὸ poenarum darent apud Spartanos adulteri, rium. neqὸ enim videre se quicquam super hac re sancitu a Lycurgo: Nullus, inquit, o amice apud nos adulter est. Cum ille subiecissere
et Quid uid si existat 3 Dabit,inquit, boue tali
96쪽
bat'ex Eurota: climq; ille ridetis dixisset, fieri non potest, v antus bosinuehiatur: Et quo pacto, inquit, Geradas, Spartae existat adulter, in qua diuitiae, delitiae,& corporis ascititius cultus probro habent: contra verecundia, modestia, ac obedietiae magistratibus debite obseruatio decori laudiq; dant prudenteriri tellexit Geradas ibi non posse nasci vitia, ubi non admittuntur vitiorum seminaria, eaq; ubiq; iacere, quibus fro honore tribuitur ignominia. AN ; haec est ci menti stima ratio medendi prauis moribus, excitandique virtutis studiui P., Cui da postulati ut in ciuitate pro arist cratia, id est, optimatum gubernatione consti tueret democratiam, hoc est popularem gubernationem: Tu fac, inquit, prius domi tuae democratiam instituas. Compendio doeuit ea reiPApeciem non esse utilem ciuitati, qua nenio vellet esse in sua familia . Ciauitas aute nihil aliud esto magna domus. Percotanti cur instituisset, ut minutis ac libus rebus sacrificaretur. Nevia qua, in illi 1 curg , deficiat nos, quo nume honorem'. E certaminibus ea sola cocesserat exercere, in quibus manus non extederet in altu: Eius costi tutionis causam percontanti: Nequis, inat, laborado cosuescat defatigari. s, qui de exercitia ad confirmadu corporis r bur adhibetur. non ad exhauriendas Nires. Qui vero subinde delassantur in' exerest metis. quoniam imbecilliores 'eni it ad labores necessarios, facilius deficiunt. - Cuida percolanti quam ob re crebrd mutari castra iuberet: Vt magis, inquit, laedamus hostem. Lacedimoni j quoniam erant
97쪽
expediti, no magno negotio transferebant exercitum: verum idem facere non perinde commodum erat hostibu , magna sarcin xum & impedimentorum vim secum trahetibus, praesertim qui castra fere fossis, aggeribus, ac vallis solent communire ab Roganti qua de causa vetuisset oypugnari turres: Ne, inquit,a fimina, pueroue, aut ab alio quopiam homine puero ac Demianae non dissimili viri praestantiores occidans stata. xur, Non probauit praelij genus, in quo via j.ma tuti locus non esi et . E turribus vero puer aut mulier deiectu saxoru potest virum quatum uis fortem interimere .
tu Cum Thebani consulerent Lycurgii de Qu- sacrificio luctuq; quem illi Leucothes solet
Q facere: Si,inquit, dea esse creditis, ne lugeatis: sin homine, ne vide rem diuinam faciatis. Mire taxauit Thebanorum ritus secupugnantes. Non. n. nuenit simul lugere& sacrificare, hoc est, ab ea petere ope, quin ipsa sit in calamitate, ac lugenda. 8, Ciuibus quibusda interrogantibus, qu modo liceret hostiu insuItum effugere: Surotas. inquit, pauperes fueritis, nec ali' alio plus foedo requirat. Ad opuletos & onustos pr det spes uia. inuitat hostem, nec facile potest elabi, qui sarcinis & impedimentis retardat. Ad haec tutiores sunt ab hostiu incursu, inter quos est aequalitas, & ex aequalitate concordia. δι . Iisdem percontantibus cur prohibuisset urbem cingi muris : Qm, inquit, non caret Forti- moenibus ciuitas,quae non Iateribus, sed vi- rari riscincta est. Indicauit id genus muni meta magis arguere esuiu ignauia a sortitudinε.δὰ spartanis studio est alere comam , dc λ-
Perea quoq; renarrat Lycurgii reddidisserati
98쪽
ratione: Qm, inquit, coma, formosis addit devorem, deformes vero reddit hostibus ter . tibiliores. Vt em decet coma speciosos, ita coma, minus felici specie praeditis horrore ac serinii quiddam c6ciliat. Capillitium naturalis est ornatus,minimoq; constans: hoc genus non damnauit Lycurgus, ut quod nec op rosis artibus constaret, nec pro frugalitate luxum induceret. Praecipere solet,ut postea st in bello hoste /s vertissent in fuga,ac superassent, tandiu si
rientes in 'uerentur, donec certa es et via ratis ctoria, moxq; retrocederet. Neque n-Grα- eoru couenire moribus,eos trucidare e ces- ria.
silent : idq; non solum honestius, veru etia . . utilius esse dicebat. Siquide hostes, quibus eum res est, ubi cognorint Lacedaemonios parcere cedentibus, occidere vero qui loco non cedunt, sibi ducibilius existimabunt figere si persistere. Frequenter. n. desperatio magnum robur addit animo', no minus si spes victoriae. Decet autem Graecos legib' c disciplinis imbutos etiam in bellis in minisse clemetiae. Barbaricae feritatis est squire in prostratos. Sed rursus ita temperanda est ciementia , ne nobis sit exitio. Fit enim no raro, ut hostis fugam simulet, aut reditegratis viribus acrior isurgat i victore. Percomanti quam ob rem ii iii cet sorii iacadauera spoliare vetuisse: Ne,inquit dum Sirar, spolijs incumbat, pugna negligant, sed pati oenis. tertate una cum ordine seruenta Ut vir ille μiapiens ubique ciuibus suis metuit a diuitiis tanquam a fonre plurimorum malorum, quum apud hominum vulgus nihil expeta-ι'r auidius. quas in his sint praecipua feliri tatis humanae Praesidia, - . -
99쪽
LYSANDER. Lysander pciosas vestes , quas Dionysius
ad filias ipsius miserat, non accepit, dicens: Vereor, ne his amictae turpes videantur. Is quu egregius simulandi artifex euasnset, ac pleraq; quae crudeliter & auare gere bat, callidis facis ornaret, iustum non aliare quam utilitate, &honcstii comodo metiens, fatebatur quidem veritate mendacio pri stantiore esse, sed utriusq; dignitatem ac precium utilitate aestimandum. In uertit vitiinprobus philosophoru dogma , qui quod honestum est, idem esse volunt utile : hie quicquid esset utile, idem ducebat honestu: Ad eos vero, si ipsi pbro dabat, sy pleraq;
dolo ac fraude gereret,no palam virtute co-ficerer, hac parte Hercule generis autore in
dignus, rides dirit: ubi quod vellet, no a si rueret leonis exuuiu, ibi vulpinum applicati esse: senties, fla honestis rationibus n5 posset essici, id fraude, dolisque perficiendii Rursus aliis illi vitio vertentibus, quod
foedera quae cum iureiurando fecisset, in Mileto violasset, aut pueros talis esse fallendos, viros iureiurati do, quas hoc ipsum es. seide viro dignum, periurio falleret . Cum Athenienses no virtute, sed insidiis
vicisset iuxta flume, cui nome A sis, eiso tame pressis urbet fide sua accepisset, scripsit Ephoris . Captae sunt Athenete, perinde quasi vi rem gessisset, gloria aucupans mendacio. Cum Argivi deditionis finibus ambigerent cum Lacedaemoniis, asseuerarentque se iustiorem habere causam, Lysander stricto ense : inii hoc, inquit, superior est, is optime de finibus disputat. Ab aequo& bono sit insolens ad vim prouocauit.
100쪽
Ad Boeotos ancipites, nec huic, nec illi ' . parti addictos quii per illorii confinia fac ret iter, legatos misit, qui percontarent, utra
fectis an inflexis hastis per illoru agros pro ficisci deberet, significans siue amici essent Boeoti j, siue inimici nihilominus se coepto . itinere peracturum, nisin per hostili agros iturus csset erectis hastis, ad propulsandris quis obsisteret: per amicorum in uersis,
veluti nemini nociturus. Hoc dictum nonnihil resipit indolis Latonicae, qui nec inimicis supplex esse vellet, nec amicis grauis. Megarensi cuida in publico couentu libe . tius aduersus ipsum loqueti: Tua verba, in- Loιν-quit, amice opus habent ciuitate: significas iri r di in eiu li co sessu cuiq; liberii esse; quae vide- rando. tuti dicere, in bello no esse eande libertate. . Cum ad Corinthiorii, e defecerat, muros 'peruenisset, vides Lacedaemonios contates 'aggredi, ac sorte accidimet, ut lepus conspς si reret excitatus transilire fossam: No pudet,
inquit, o Spartani huiusmodi formidare hostes, quoru moenibus ob ipsorum ignauiam lepores indormiuntὶ Casum fortuitu sole tia ducis tolsit ad animu addedit militibus. Eide in Samothrace oraculii cosulenti sacerdos iustat,ut quod in vita maxime scelera ly tu comisisset, diceret: Ille sacerdote rogauit, Vtru hoc tuo, an deop iussu facere oportet3 G quii sacerdos respodisset, Deorum iussu Tu p igit hinc discede, ac diis dica, si pereontent. in Mos erat Lacedaemor iis nihil aggredi no 'ρ δι' uae rei, nisi consultis oraculis. At Lysander cum nulla religione teneret, nihilo secius hinc quoque solitus est suis vitiis honesti seseciem petere, tametsi parum successit. Interrogati Persae, quartaub. m ime S pr